Αρχική Μεταρρυθμίσεις αναφορικά με τις σχέσεις γονέων και τέκνων και άλλα ζητήματα οικογενειακού δικαίουΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη Δ.Ξ | 23 Μαρτίου 2021, 22:26
Υπουργείο Δικαιοσύνης Μεσογείων 96, Τ.Κ. 11527 Τηλ: 213-1307000 email Υπευθύνου Προστασίας Δεδομένων (DPO): dpo@justice.gov.gr Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων OpenGov.gr Ανοικτή Διακυβέρνηση |
Πολιτική Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Πολιτική Ασφαλείας και Πολιτική Cookies Όροι Χρήσης Πλαίσιο Διαλόγου |
Creative Commons License Με Χρήση του ΕΛ/ΛΑΚ λογισμικού Wordpress. |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ Άρθρο 1 Σκοπός Ο παρών νόμος αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση του συμφέροντος του τέκνου δια της ίσης και ενεργού παρουσίας και των δύο γονέων κατά την ανατροφή του και την εκπλήρωση της ίσης ευθύνης και ίσου δικαιώματος τους έναντι αυτού, με εναλλασσόμενη διαμονή στις κατοικίες αμφοτέρων.ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ Άρθρο 3 Κατοικία ανηλίκου – Τροποποίηση άρθρου 56 ΑΚ Άρθρο 56 Ο ανήλικος που τελεί υπό γονική μέριμνα έχει κατοικία την κατοικία τον τόπο της τελευταίας κοινής κατοικίας των γονέων πριν από τη διάσπαση της συμβίωσης ή την κατοικία του κάθε γονέα τη γονική μέριμνα. Αν τη γονική μέριμνα ασκούν και οι δύο γονείς χωρίς να έχουν την ίδια κατοικία, ο ανήλικος έχει κατοικία την κατοικία του γονέα με τον οποίο συνήθως διαμένει. Η επίδοση εγγράφων που αφορούν το τέκνο γίνεται στην κατοικία καθένα εκ των γονέων του ή σε τρίτο που ασκεί την γονική μέριμνα. Ο ανήλικος που τελεί υπό επιτροπεία ή όποιος τελεί υπό πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση, έχει κατοικία την κατοικία του επιτρόπου ή του δικαστικού συμπαραστάτη του.Άρθρο 5 Συμφέρον τέκνου – Τροποποίηση άρθρου 1511 ΑΚ Άρθρο 1511 Άσκηση και διατήρηση γονικής μέριμνας κατά το συμφέρον του τέκνου, και ανάθεση αυτής σε εξαιρετικές περιπτώσεις στον ένα εκ των δύο2. Στο συμφέρον του τέκνου, που εξυπηρετείται πρωτίστως από φυσική και ισόχρονη συμμετοχή και των δύο γονέων στην ανατροφή και φροντίδα του, με εναλλασσόμενη διαμονή σε αμφότερες οικίες των γονέων του, καθώς επίσης και στην αποτροπή διάρρηξης των σχέσεών του με καθένα από αυτούς, πρέπει να αποβλέπει και η απόφαση του δικαστηρίου, όταν αποφασίζει σχετικά με την ανάθεση διατήρηση της γονικής μέριμνας ή με τον τρόπο άσκησής της. Η απόφαση του δικαστηρίου λαμβάνει ιδίως υπόψη την ικανότητα και πρόθεση καθενός εκ των γονέων να σεβαστεί τα δικαιώματα του άλλου και του παιδιού, τη συμπεριφορά κάθε γονέα κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα και τη συμμόρφωσή του με δικαστικές αποφάσεις, εισαγγελικές διατάξεις και με προηγούμενες συμφωνίες που είχε συνάψει με τον άλλο γονέα και αφορούν το τέκνο.4. Ανάλογα με την ωριμότητα του τέκνου πρέπει να ζητείται και να συνεκτιμάται η γνώμη του, πριν από κάθε απόφαση σχετική με τη γονική μέριμνα και τα συμφέροντά του, εφόσον η γνώμη του τέκνου κριθεί από το δικαστήριο ότι δεν αποτελεί προϊόν καθοδήγησης ή υποβολής, και να τηρείται αρχείο σχετικών πρακτικών μαγνητοφώνησης διασφαλίζοντας τη διαφάνεια της διαδικασίας.Άρθρο 7 Από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας σε περίπτωση διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου και διάστασης των συζύγων– Αντικατάσταση τίτλου και άρθρου 1513 ΑΚ «Άρθρο 1513 Διαζύγιο ή ακύρωση του γάμου – διάσταση των συζύγων Στις περιπτώσεις διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου ή λύσης του συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης ή διακοπής της συμβίωσης των συζύγων και εφόσον ζουν και οι δύο γονείς, εξακολουθούν να ασκούν από κοινού και εξίσου τη γονική μέριμνα. Ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο επιχειρεί Οι γονείς με τους οποίους διαμένει το τέκνο αναλογικά, επιχειρούν τις πράξεις που προβλέπονται στο πρώτο εδάφιο του άρθρου 1516 του Αστικού Κώδικα, κατόπιν προηγούμενης ενημέρωσης του άλλου γονέα.Άρθρο 8 Παρέκκλιση από την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας – Αντικατάσταση τίτλου και άρθρου 1514 ΑΚ Άρθρο 1514 Παρέκκλιση από την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας 1. Κατά παρέκκλιση του άρθρου 1513 του Αστικού Κώδικα, οι γονείς μπορούν με έγγραφο βεβαίας χρονολογίας να ρυθμίζουν, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δύο (2) ετών, διαφορετικά την κατανομή της γονικής μέριμνας, ιδίως να αναθέτουν την άσκησή της στον έναν από αυτούς, και να καθορίζουν τον τόπο κατοικίας του τέκνου τους, τον γονέα με τον οποίο θα διαμένει την κατανομή της διαμονής, καθώς και τον τρόπο επικοινωνίας του με τον άλλο γονέα. 2. Αν δεν είναι δυνατή η από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας, εξαιτίας συνδρομής σπουδαίου λόγου, και ιδίως αν ο ένας γονέας έχει καταδικαστεί για ενδοοικογενειακή βία ή για εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας ή αδιαφορεί συστηματικά για τις υποχρεώσεις του σχετικά με την ανατροφή του τέκνο 3. Το δικαστήριο μπορεί ανάλογα με την περίπτωση: α) να κατανείμει ισότιμα αλλιώς σε εξαιρετικές περιπτώσεις την άσκηση της γονικής μέριμνας μεταξύ των γονέων, καθορίζοντας την εναλλασσόμενη διαμονή του τέκνου για χρόνο που δεν επιτρέπεται για κάθε γονέα να είναι λιγότερος του 1/3 διαβίωσης του τέκνου, στις κατοικίες αυτών, να εξειδικεύσει τον τρόπο άσκησής της στα κατ’ ιδίαν θέματα ή να αναθέσει την άσκηση της γονικής μέριμνας στον ένα γονέα (κυρίως σε αυτόν που πράττει σύμφωνα με το άρθρο 1511 παρ.2 και όταν συντρέχουν λόγοι κακής άσκησης γονικής μέριμνας) ή σε τρίτο, γ) να διατάξει διαμεσολάβηση ή την επανάληψη διακοπείσας διαμεσολάβησης, ορίζοντας συγχρόνως τον διαμεσολαβητή. Για τη λήψη της απόφασής του το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη το πόρισμα της πραγματογνωμοσύνης ή και της διαμεσολάβησης όπως επίσης και τον τελευταίο τόπο κοινής διαμονής των γονέων πριν τη διάσταση, τους έως τότε δεσμούς του τέκνου με τους γονείς και τους αδελφούς του, καθώς και τις τυχόν συμφωνίες που έκαναν οι γονείς του τέκνου για την άσκηση της γονικής μέριμνας.Άρθρο 10 Πράξεις από τον ένα γονέα – Τροποποίηση άρθρου 1516 ΑΚ Άρθρο 1516 Πράξεις από τον ένα γονέα Ο καθένας από τους γονείς επιχειρεί και μόνος του πράξεις αναφερόμενες στην άσκηση της γονικής μέριμνας: 1. Όταν πρόκειται για συνήθεις πράξεις επιμέλειας του προσώπου του τέκνου ή για την τρέχουσα διαχείριση της περιουσίας του ή για πράξεις που έχουν επείγοντα χαρακτήρα, 2. Όταν πρόκειται για τη λήψη δήλωσης της βούλησης που είναι απευθυντέα προς το τέκνο.Στις περιπτώσεις διακοπής της συμβίωσης των γονέων, διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου τους, καθώς και όταν πρόκειται για τέκνο γεννημένο χωρίς γάμο των γονέων του, κάθε ένας από τους γονείς μπορεί να ασκεί τις αξιώσεις διατροφής που έχει το τέκνο κατά του άλλου γονέα ή τρίτου αναλογικά, εφόσον κατόπιν συμφωνίας ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις κατανομής η αφαίρεσης της γονικής μέριμνας δικαστικά, ο ένας γονέας επιβαρύνεται άνισα, ή εξ’ ολοκλήρου με τα έξοδα διαβίωσης του τέκνου, τα οποία είναι συγκεκριμένα ανάλογα την ηλικία του και θα ορίζονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών σύμφωνα με τις δαπάνες διαβίωσης Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας.Άρθρο 12 Από κοινού άσκηση της επιμέλειας του τέκνου σε σημαντικά ζητήματα Άρθρο 1519 Σημαντικά ζητήματα επιμέλειας γονικής μέριμνας τέκνου Όταν η επιμέλεια γονική μέριμνα, μετά από συμφωνία των γονέων ασκείται άνισα από τον ένα γονέα ή έχει γίνει κατανομή της μεταξύ των γονέων, οι αποφάσεις για την ονοματοδοσία του τέκνου, για το θρήσκευμα, για ζητήματα της υγείας του, εκτός από τα επείγοντα και τα εντελώς τρέχοντα, καθώς και για ζητήματα εκπαίδευσης που επιδρούν αποφασιστικά στο μέλλον του, λαμβάνονται από τους δύο γονείς από κοινού. Τα δύο τελευταία εδάφια του άρθρου 1510 και το άρθρο 1512 του Α.Κ. εφαρμόζονται αναλόγως. Για τη μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου που επιδρά ουσιωδώς στο δικαίωμα του τέκνου, ανατροφής αυτού από τους γονείς του, η επικοινωνία του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτεί προηγούμενη έγγραφη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη οριστική δικαστική απόφαση που εκδίδεται μετά από αίτηση ενός από τους γονείς. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέτρο λαμβάνοντας υπόψιν αρχικά τον τελευταίο τόπο κοινής διαμονής τον γονέων, και το συμφέρον του ιδίου του τέκνου, και όχι του γονέα που επιθυμεί να αλλάξει τόπο διαμονής για το συμφέρον του ιδίου πρωτίστως. Μονομερής από τον ένα γονέα μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου, δίχως να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του παρόντος, συνιστά κακή άσκηση της γονικής μέριμνας. Ο γονέας στον οποίο σε εξαιρετική περίπτωση δεν έχει ανατεθεί η άσκηση της επιμέλειας έχει το δικαίωμα να ζητά από τον άλλο πληροφορίες για το πρόσωπο και την περιουσία του τέκνου.ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΟΥ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΓΟΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ Άρθρο 13 Δικαίωμα επικοινωνίας – Αντικατάσταση άρθρου 1520 ΑΚ Προσωπική επικοινωνία1. Ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση της, κατά το δυνατό, ευρύτερης επικοινωνίας με αυτό, στην οποία περιλαμβάνονται, τόσο η φυσική παρουσία και επαφή αυτού με το τέκνο, όσο και η διαμονή του τέκνου στην οικία του. Ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο οφείλει να διευκολύνει και να προωθεί την επικοινωνία του τέκνου με τον άλλο γονέα σε καθημερινή βάση. Ο χρόνος επικοινωνίας του τέκνου με φυσική παρουσία με τον γονέα, με τον οποίο δεν διαμένει, τεκμαίρεται στο ένα τρίτο (1/3) του συνολικού χρόνου επικοινωνίας (ανά έτος), εκτός αν ο γονέας αυτός ζητά μικρότερο χρόνο επικοινωνίας, ή επιβάλλεται να καθορισθεί μικρότερος ή μεγαλύτερος χρόνος επικοινωνίας για λόγους που αφορούν στις συνθήκες διαβίωσης ή στο συμφέρον του τέκνου (συμφωνα με τον ΑΚ 1511), εφόσον, σε κάθε περίπτωση, δεν διαταράσσεται η καθημερινότητα του τέκνου. Ο χρόνος επικοινωνίας οφείλει να διασφαλίζεται από τη δικαστική αρχή στο 1/3 του συνολικού, εκτός εάν ο δικαιούχος γονέας ζητεί μικρότερο χρόνο επικοινωνίας ή οι συνθήκες διαβίωσης του δικαιούχου γονέα δεν το επιτρέπουν. Αποκλεισμός ή περιορισμός της επικοινωνίας είναι δυνατός μόνο για εξαιρετικά σοβαρούς λόγους, ιδίως όταν ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για ενδοοικογενειακή βία ή για εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας ή εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής.Άρθρο 14 Συνέπειες κακής άσκησης – Αντικατάσταση άρθρου 1532 ΑΚ Άρθρο 1532 Συνέπειες κακής άσκησης Αν ο πατέρας ή η μητέρα γονέας ή οι γονείς παραβαίνουν τα καθήκοντα που τους επιβάλλει το λειτούργημά τους για την επιμέλεια γονική μέριμνα του προσώπου του τέκνου ή τη διοίκηση της περιουσίας του ή αν ασκούν το λειτούργημα αυτό καταχρηστικά ή δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε αυτό, το δικαστήριο μπορεί, εφόσον το ζητήσουν ο άλλος γονέας ή οι πλησιέστεροι συγγενείς του τέκνου ή ο εισαγγελέας, να διατάξει οποιοδήποτε πρόσφορο μέτρο. Κακή άσκηση της γονικής μέριμνας συνιστούν ιδίως: α. η υπαίτια μη συμμόρφωση προς αποφάσεις και διατάξεις δικαστικών και εισαγγελικών αρχών που αφορούν το τέκνο ή προς την υπάρχουσα συμφωνία των γονέων για την άσκηση της γονικής μέριμνας, β. η διατάραξη της συναισθηματικής σχέσης του τέκνου με τον άλλο γονέα και την οικογένειά του και η με κάθε τρόπο πρόκληση διάρρηξης των σχέσεων του τέκνου με αυτούς, γ. η υπαίτια παράβαση των όρων της συμφωνίας των γονέων ή της δικαστικής απόφασης για την επικοινωνία ανατροφή του τέκνου με τον γονέα με τον οποίο δεν διαμένει και η με κάθε άλλο τρόπο παρεμπόδιση της επικοινωνίας ανατροφής, δ. η κακή άσκηση και η υπαίτια παράλειψη της άσκησης του δικαιώματος επικοινωνίας από τον δικαιούχο γονέα της γονικής μέριμνας από τον υπόχρεο γονέα ε. η αδικαιολόγητη άρνηση του γονέα να καταβάλλει τη διατροφή που επιδικάστηκε στο τέκνο από το δικαστήριο ή συμφωνήθηκε μεταξύ των γονέων, στ. η αμετάκλητη καταδίκη του γονέα για ενδοοικογενειακή βία ή για εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας ή για εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής. ζ. η χρήση ψευδών κατηγοριών με σκοπό την συκοφαντία και ενοχοποίηση του άλλου γονέα και κατά συνέπεια η διατάραξη της οικογενειακής ισορροπίας