Αρχική Μεταρρυθμίσεις αναφορικά με τις σχέσεις γονέων και τέκνων και άλλα ζητήματα οικογενειακού δικαίουΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη Γιώργος Γιαμουρίδης | 28 Μαρτίου 2021, 10:59
  • Σχόλιο του χρήστη 'Γιώργος Γιαμουρίδης' | 28 Μαρτίου 2021, 10:59

    Ο νόμος είναι θετικός αλλά πρέπει να κινείται πλήρως στην κατεύθυνση της λειτουργικής συνεπιμέλειας και του ίσου χρόνου κατά τεκμήριο νόμου. Συνεπώς πρέπει να βελτιωθεί στα επιμέρουσ σημεία παρακάτω. Άρθρο 5 Ο νόμος έρχεται να θεραπεύσει την σημαντική απόκλιση μεταξύ του ισχύοντος νομικού πλαισίου και νομολογίας (ήτοι, του προβληματικού τρέχοντος καθεστώτος της αποκλειστικής επιμέλειας) με την σύγχρονη επιστημονική έρευνα και εισηγήσεις των ειδικών όσον αφορά το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού, το οποίο εξυπηρετείται πρωτίστως από την ισόχρονη και ουσιαστική συμμετοχή και των δύο γονέων (πχ Συνήγορος του Παιδιού, Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία, Σύλλογος Ελλήνων Ψυχολόγων, Σύλλογος Ελλήνων Κοινωνιολόγων κτλ.). Το Άρθρο 5 πρέπει να καθιστά σαφή αυτή την αρχή και τα μετέπειτα άρθρα του νόμου να εξειδικεύουν, περιοριστικά ή ενδεικτικά αλλά σαφώς, τις συγκεκριμένες περιπτώσεις που δικαιολογούν απόκλιση από αυτή. Πρόταση συμπλήρωσης της παραγράφου 2 του Άρθρου 5: • "Στο συμφέρον του τέκνου, που εξυπηρετείται πρωτίστως από την ισόχρονη και ουσιαστική συμμετοχή και των δύο γονέων στην ανατροφή και φροντίδα του (…)" Άρθρο 8 Παρεκκλίσεις από την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας, το οποίο αποτελεί το βέλτιστο συμφέρον του τέκνου υπό φυσιολογικές συνθήκες, θα πρέπει να είναι σπάνιες, απαραίτητες, και να μην δημιουργούν κίνδυνο διαιώνισης της υφιστάμενης νομολογίας που ανάγει τυχόν διαφωνία των γονέων σε λόγο αφαίρεσης μέρους της γονικής μέριμνας από τον ένα γονέα. Η ρητή αναφορά της παραγράφου 2 σε διαφωνία των γονέων («εξαιτίας διαφωνίας των γονέων») είναι συνεπώς προβληματική και επίσης ανακόλουθη με την συνέχεια της πρότασης που δεν σχετίζεται με τυχόν διαφωνία γονέων στον τρόπο άσκησης της γονικής μέριμνας. Πρόταση αλλαγής της παραγράφου 2 του Άρθρου 8: • «Αν δεν είναι δυνατή η από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας, εξαιτίας συνδρομής σπουδαίου λόγου, και ιδίως αν ο ένας γονέας αδιαφορεί ή δεν συμπράττει σ’ αυτή ή δεν τηρεί την τυχόν υπάρχουσα συμφωνία για την άσκηση ή τον τρόπο άσκησης της γονικής μέριμνας ή αν η συμφωνία αυτή είναι αντίθετη προς το συμφέρον του τέκνου ή αν η γονική μέριμνα ασκείται αντίθετα προς το συμφέρον του τέκνου, καθένας από τους γονείς μπορεί να προσφύγει στο δικαστήριο». Άρθρο 9 Ως έχει, το Άρθρο 9 αποκλίνει αδικαιολόγητα από το γράμμα και το πνεύμα του νόμου για από κοινού και εξίσου άσκηση γονικής μέριμνας όσον αφορά τέκνα χωρίς γάμο των γονέων τους. Πρόταση συμπλήρωσης του Άρθρου 9: • (..) Όταν το τέκνο αναγνωρίζεται εκούσια ή δικαστικά με αγωγή που άσκησε ο πατέρας, αποκτά γονική μέριμνα και ο πατέρας, την οποία ασκεί από κοινού και εξίσου με τη μητέρα (...) Άρθρο 12 Η δεύτερη παράγραφος του Άρθρου όσον αφορά τη μεταβολή του τόπου διαμονής δημιουργεί περιθώριο καταχρηστικής άσκησης της μέσω της δημιουργία τετελεσμένων: π.χ. μετοίκηση του τέκνου με Προσωρινή Διαταγή που δεν θα είναι πρακτικά αναστρέψιμη στα πλαίσια των ασφαλιστικών μέτρων μήνες αργότερα. Συνεπώς η ουσία του υφιστάμενου 1519 του ΑΚ που απαιτεί την έκδοση οριστικής δικαστικής απόφασης πρέπει να διατηρηθεί, και να συμπληρωθεί ως προς το ότι τυχόν μονομερής μεταβολή του τόπου κατοικίας συνιστά κακή άσκηση της γονικής μέριμνας. Πρόταση αλλαγής της παραγράφου 2 του Άρθρου 8: • «(…) Για τη μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου που επιδρά ουσιωδώς στο δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτείται προηγούμενη έγγραφη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη οριστική δικαστική απόφαση που εκδίδεται μετά από αίτηση ενός από τους γονείς. Μονομερής από τον ένα γονέα μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου, δίχως να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του παρόντος, συνιστά κακή άσκηση της γονικής μέριμνας.» Άρθρο 13 Το Άρθρο 13 επιχειρεί να διασφαλίσει τη φυσική παρουσία και των δύο γονιών στη ζωή του παιδιού τους, όπως άλλωστε προτάσσουν τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα (ενδεικτικά, βλ. τις σχετικές εισηγήσεις του Συνηγόρου του Παιδιού, της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, του Συλλόγου των Ελλήνων Ψυχολόγων, του Συλλόγου των Ελλήνων Κοινωνιολόγων κτλ.). Ως εκ τούτου κρίνεται ως θετικό και απαραίτητο. Ωστόσο, το Άρθρο χωλαίνει στα παρακάτω σημεία. • Λόγω της ασάφειας του διεκδικούμενου χρόνο (βλ. παράγραφο 1, «τεκμαίρεται στο ένα τρίτο (1/3) του συνολικού χρόνου επικοινωνίας». Θα έπρεπε να αναφέρεται σε συνολικό χρόνο του παιδιού εν γένει. • Λόγω της ασάφεια των εξαιρέσεων που θα δικαιολογούσαν απόκλιση από το ιδανικό της ισόχρονης ανατροφής (βλ. παράγραφο 1, «εφόσον, σε κάθε περίπτωση, δεν διαταράσσεται η καθημερινότητα του τέκνου). Θα πρέπει να αφαιρεθεί ή να εξειδικευτεί, έστω ενδεικτικά, ώστε οι ενδιαφερόμενοι γονείς να πράξουν τα κατάλληλα. • Επειδή συνεπάγεται διαφορετικό βάρος απόδειξης μεταξύ των δύο γονέων, ήτοι ο γονέας με τον οποίο το τέκνο δεν διαμένει πρέπει να αποδείξει γιατί ο αιτούμενος χρόνος πάνω από το 1/3 είναι προς όφελος του παιδιού. Αντιθέτως, το βάρος της απόδειξης θα πρέπει να είναι σε οποιοδήποτε από τους δύο γονείς αιτείται χρόνο άνω του 1/2 (π.χ. αν ζητούν τα 2/3 με συνεπακόλουθο περιορισμό του άλλου γονέα στο 1/3) καθώς αυτό το αίτημα είναι που αποκλίνει από τις εισηγήσεις των ειδικών περί ισόχρονης ανατροφής αλλά και τις συνταγματικές διατάξεις περί ισότητας των Ελλήνων πολιτών. Πρόταση αλλαγής της παραγράφου 1 του Άρθρου 13: • «Ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση της, κατά το δυνατό, ευρύτερης επικοινωνίας με αυτό, στην οποία περιλαμβάνονται, τόσο η φυσική παρουσία και επαφή αυτού με το τέκνο, όσο και η διαμονή του τέκνου στην οικία του. Ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο οφείλει να διευκολύνει και να προωθεί την επικοινωνία του τέκνου με τον άλλο γονέα σε καθημερινή βάση. Ο χρόνος επικοινωνίας του τέκνου με φυσική παρουσία με τον γονέα, με τον οποίο δεν διαμένει, τεκμαίρεται στο ένα δεύτερο (1/2) του συνολικού χρόνου του τέκνου, εκτός αν ο γονέας αυτός ζητά μικρότερο χρόνο επικοινωνίας, ή επιβάλλεται να καθορισθεί μικρότερος ή μεγαλύτερος χρόνος επικοινωνίας για λόγους που αφορούν στις συνθήκες διαβίωσης ή στο συμφέρον του τέκνου. Αποκλεισμός ή περιορισμός της επικοινωνίας είναι δυνατός μόνο για εξαιρετικά σοβαρούς λόγους, ιδίως όταν ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για ενδοοικογενειακή βία ή για εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας ή εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής. Άρθρο 18 Η αλλαγή του νόμου συνιστά ουσιώδη μεταβολή που κατά πάσα πιθανότητα θα περιλαμβάνει έτσι κι αλλιώς και τις άλλως αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις. Η ρητή εξαίρεση τους από το παρόν άρθρο συνεπώς προκαλεί σύγχυση και πρέπει να απαλειφθεί. Επιπροσθέτως, είναι βαθιά προβληματική σε επιστημονικό, νομικό, και καθαρά ανθρώπινο επίπεδο η αποστέρηση των ευεργετικών διατάξεων του νόμου από χιλιάδες παιδιά των οποίων οι γονείς βρέθηκαν στα δικαστήρια νωρίτερα από άλλους. Δε νοείται δημιουργία δύο ταχυτήτων για τα δικαιώματα των παιδιών. Πρόταση αλλαγής του Άρθρου 18: • «Τα Κεφάλαια Β’ και Γ’ εφαρμόζονται τόσο στις εκκρεμείς υποθέσεις όσο και σε αυτές με αμετάκλητη δικαστική απόφαση μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος. Συμφωνίες των γονέων σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας, ή την επικοινωνία με το τέκνο που έχουν καταρτιστεί μέχρι την έναρξη ισχύος των Κεφαλαίων Β’ και Γ’ ισχύουν, εκτός αν το δικαστήριο προβεί σε διαφορετική ρύθμιση, ύστερα από αίτηση ενός εκ των γονέων».