Αρχική Μεταρρυθμίσεις αναφορικά με τις σχέσεις γονέων και τέκνων και άλλα ζητήματα οικογενειακού δικαίουΆρθρο 8 Παρέκκλιση από την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας – Αντικατάσταση τίτλου και άρθρου 1514 ΑΚΣχόλιο του χρήστη Παναγιώτης Κατσικερός, Εφέτης Αθηνών | 30 Μαρτίου 2021, 15:07
ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ Το άρθρο 1514 παρ. 3 Α.Κ. πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής : «3. Το δικαστήριο μπορεί ανάλογα με την περίπτωση : α) να κατανείμει την άσκηση της γονικής μέριμνας μεταξύ των γονέων, ( 1 ) να εξειδικεύσει τον τρόπο άσκησής της στα κατ' ιδίαν θέματα ή να αναθέσει την άσκηση της γονικής μέριμνας στον ένα γονέα ή σε τρίτο, β) να διατάξει πραγματογνωμοσύνη ή να ληφθεί οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέτρο ( 2 ), γ) να διατάξει διαμεσολάβηση ή την επανάληψή της, ορίζοντας συγχρόνως τον διαμεσολαβητή. ( 3 ) Για τη λήψη της απόφασής του το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τους έως τότε δεσμούς του τέκνου με τους γονείς και τους αδελφούς του, ( 4 ) καθώς και τις τυχόν συμφωνίες που έκαναν οι γονείς του τέκνου σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας.» ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ( 1 ) καθορίζοντας εναλλασσόμενη διαμονή του τέκνου στις κατοικίες αμφοτέρων, για χρόνο που δεν επιτρέπεται, για οποιονδήποτε γονέα, να είναι κατώτερος του 1/3 της ζωής του τέκνου, ( 2 ) ή ( 3 ) μόνο σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών ( 4 ) εφόσον δεν έχουν διαμορφωθεί με κακή άσκηση της γονικής μέριμνας (άρθρο 1532 Α.Κ.), ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Είναι αναγκαία η προσθήκη της έννοιας «εναλλασσόμενη διαμονή» (βλ. ανάλυση μου για το άρθρο 1511 Α.Κ). Διαφορετικά, υπάρχει ο κίνδυνος, ακόμη και με απλή διαφωνία των γονέων (άρθρο 1514 παρ. 2 Α.Κ.), να διαχωριστεί, εκ της γονικής μέριμνας, η επιμέλεια και να αποδοθεί από το δικαστήριο στον ένα γονέα, συνήθως στη μητέρα – όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα – με τα επιχειρήματα της «βιοκοινωνικής υπεροχής» αυτής (πάγια νομολογία), των «στενότερων δεσμών» του τέκνου μαζί της (άρθρο 1514 παρ. 3 Α.Κ.) και των «συνθηκών διαβίωσής» του (άρθρο 1520 Α.Κ.), απόψεις που έχουν καταρριφθεί, ως μεθοδολογικά ανακριβείς και μη έγκυρες, από τις πρόσφατες επιστημονικές έρευνες (βλ. το υπ. αρ. 113/5-8-2020 έγγραφο του Συνηγόρου του Πολίτη προς τον κ. Υπουργό Δικαιοσύνης και την από 10-7-2020 ανακοίνωση της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρίας, όπου παρατίθεται πλούσια σχετική βιβλιογραφία).Η διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου να διατάξει, μετά την δίκη, επανάληψη της διαμεσολάβησης ή πραγματογνωμοσύνη (δυνάμενη να λάβει χώρα στην διαμεσολάβηση προ της δίκης) ή άλλα πρόσφορα μέτρα (άρθρο 1514 παρ. 3 β’ – γ’ Α.Κ.), πρέπει να περιοριστεί μόνο στις περιπτώσεις μεταβολής των συνθηκών, διαφορετικά θα καθυστερεί αναίτια η έκδοση οριστικής απόφασης και έτσι θα παρατείνεται η γονεϊκή αποξένωση του τέκνου. Οι ήδη διαμορφωμένοι πριν τη δίκη αποκλειστικοί ή έστω στενότεροι «έως τότε δεσμοί του τέκνου με το ένα γονέα» (άρθρο 1514 παρ. 3 γ’ Α.Κ.), δεν πρέπει να δίνουν σ’ αυτόν προβάδισμα στη γονική μέριμνα, εφόσον έχουν επιτευχθεί από τον γονέα κατά παράβαση του άρθρου 1532 εδ. β’ περ. 1 – 3 Α.Κ., δηλαδή : 1) με υπαίτια μη συμμόρφωση προς αποφάσεις και διατάξεις δικαστικών και εισαγγελικών αρχών που αφορούν το τέκνο ή προς την τυχόν υπάρχουσα συμφωνία των γονέων για την άσκηση της γονικής μέριμνας, 2) με διατάραξη της συναισθηματικής σχέσης του τέκνου με τον άλλο γονέα και την οικογένειά του ή με την κάθε τρόπο πρόκληση γονεϊκής αποξένωσης και διάρρηξης των σχέσεων του τέκνου με αυτούς και 3) με υπαίτια παράβαση των όρων της συμφωνίας των γονέων ή της δικαστικής απόφασης για την επικοινωνία του τέκνου με τον μη έχοντα την επιμέλεια γονέα ή με την δια οποιουδήποτε άλλου τρόπου παρεμπόδιση της επικοινωνίας.