Αρχική Μεταρρυθμίσεις αναφορικά με τις σχέσεις γονέων και τέκνων και άλλα ζητήματα οικογενειακού δικαίουΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΟΥ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΓΟΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ Άρθρο 13 Δικαίωμα επικοινωνίας – Αντικατάσταση άρθρου 1520 ΑΚΣχόλιο του χρήστη Κρυσταλλία | 1 Απριλίου 2021, 16:10
Οι διατάξεις αυτές είναι βαθύτατα προβληματικές. Συγχέουν την μέριμνα (που σύμφωνα με την παρούσα νομοθετική και νομολογιακή πρακτική ασκείται από αμφότερους τους γονείς) με την επιμέλεια, με αποτέλεσμα να επέρχεται κίνδυνος απώλειας της μέριμνας στο όνομα δήθεν της ισότιμης άσκησής της. Καθιερώνουν τεκμήρια, όπως το δικαίωμα επικοινωνίας κατά το ένα τρίτο του χρόνου, που αφενός είναι αόριστα (ποιός είναι ο συνολικός χρόνος στη ζωή ενός παιδιού;), αφετέρου θα «δέσουν τα χέρια» του δικαστή στην προσπάθειά του να προβεί σε εξατομικευμένη κρίση ανάλογα με τα συγκεκριμένα περιστατικά της υπόθεσης που δικάζει. Το σημαντικότερο, οι διατάξεις αυτές πλήττουν την παιδοκεντρική αντίληψη του οικογενειακού δικαίου, που θα έπρεπε να είναι κυρίαρχη κατά τη ρύθμιση των ζητημάτων που γεννώνται από τη διάσταση ή τη λύση του γάμου. Αντίθετα, το παιδί καθίσταται αντικείμενο και οι ανάγκες του υποτάσσονται στις διαθέσεις (και τις ορέξεις...) γονέων που αντιδικούν και που είναι γνωστό από την καθημερινή πρακτική ότι τείνουν να εργαλειοποιούν το παιδί. Είναι χαρακτηριστικό αυτής της γονεοκεντρικής αντίληψης ότι το νομοσχέδιο θωρακίζει το τεκμήριο επικοινωνίας ακόμα και για τον γονέα που έχει καταδικαστεί για ενδοοικογενειακή βία, μέχρι να καταστεί η δικαστική απόφαση αμετάκλητη! Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν προβλήματα που ζητούν απαντήσεις και νομοθετικές παρεμβάσεις και που θα βοηθούσαν τόσο στην ομαλή οικογενειακή ζωή των ζευγαριών, ετερόφυλων και ομόφυλων, όσο και στην ζωή των παιδιών που οι γονείς τους ζουν σε διάσταση. Αλήθεια: Τι πράττει η Κυβέρνηση για να υποστηρίξει το εισόδημα των γονέων και μονογονέων για να μπορούν να μεγαλώνουν αξιοπρεπώς το παιδί τους; Πώς ενισχύει τις κοινωνικές υπηρεσίες που καλούνται αν και υποστελεχωμένες να ανταποκριθούν στις παραγγελίες των εισαγγελέων ανηλίκων για την καταλληλότητα του περιβάλλοντος όπου διαβιούν τα παιδιά; Πώς αντιμετωπίζει το πρόβλημα εκτέλεσης των αποφάσεων, κυρίως ως προς τις περί καταβολής διατροφής διατάξεις τους; Ποια πρωτοβουλία λαμβάνει για να ρυθμίσει τη σχέση του παιδιού με τον μη βιολογικό γονέα του στις μη ετεροκανονικές οικογένειες; Πώς υποστηρίζει τους δικαστές στο έργο τους, όταν καλούνται να εκδικάσουν υποθέσεις οικογενειακής φύσης; Αντί να επικεντρωθεί η Κυβέρνηση λοιπόν στις παραπάνω διαγνωσμένες ανάγκες, εισάγει «τιμωρητικές» διατάξεις για τους γονείς που είτε δεν κάνουν χρήση του δικαιώματος επικοινωνίας, δεν καταβάλλουν υπαιτίως τη διατροφή του τέκνου ή δεν διασφαλίζουν την καλή σχέση του παιδιού με τους συγγενείς του έτερου γονέα. Προφανώς τέτοιες συμπεριφορές απαντώνται και έχουν κατά τεκμήριο αρνητική επίπτωση στην ψυχοσύνθεση του παιδιού. Είναι όμως η απάντηση σε αυτό, η απώλεια της γονικής μέριμνας, δηλαδή το να καταστεί ένα παιδί «ορφανό»; Προφανώς επιλέγει η κυβέρνηση να δαπανήσει χρήματα στους συμβούλους/στις εταιρείες συμβούλων που θα αναλάβουν την επιμόρφωση των δικαστών, παρά στην ενίσχυση των κοινωνικών υπηρεσιών για να υποστηρίζουν τους γονείς στο γονεϊκό τους ρόλο. Ο διακηρυγμένος σκοπός της επίτευξης της ισότητας των δύο φύλων και της εξάλειψης των έμφυλων διακρίσεων σε σχέση με την κατασκευή των ρόλων και την άσκηση των καθηκόντων τους ως γονέων, δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί «εν κενώ» και με μία νομοθετική μεταρρύθμιση, όσο παιδευτικό χαρακτήρα και εάν έχει ένα νομοθέτημα. Η μειονεκτική θέση των γυναικών από άποψη εισοδήματος, αποκλεισμού τους από την αγορά εργασίας, αντιμετώπισης του καθημερινού σεξισμού και της κακοποιητικής βίας, είναι μια πραγματικότητα που οι διατάξεις του νομοσχεδίου θα την επιτείνουν προς το χειρότερο. Πώς θα αποτραπεί, για παράδειγμα, η εργαλειοποίηση της πρόβλεψης για υποχρεωτική συναπόφαση (ή προηγούμενη ενημέρωση για κάθε καθημερινό ζήτημα) από τον θύτη ενδοοικογενειακής βίας (και μάλιστα ψυχολογικής για την οποία δεν θα υποβληθεί ποτέ μήνυση); Από τα παραπάνω προκύπτει ξεκάθαρα ότι το ζήτημα των σχέσεων του τέκνου με τους εν διαστάσει γονείς δεν είναι απλό, ώστε να μπορεί να ρυθμιστεί «οριζόντια», με εισαγωγή τεκμηρίων ή «υποχρεωτικά». Η εξατομικευμένη δικαστική κρίση, με την αρωγή κοινωνικών υπηρεσιών και εξειδικευμένων δικαστών, τους οποίους θα συνεπικουρούν ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί, είναι ο μόνος τρόπος για να διαφυλαχθούν τα συμφέροντα του παιδιού, αλλά και η ψυχική και σωματική ακεραιότητα των γονέων του. Αμεση απόσυρση του νομοσχεδίου τώρα!