Υπουργείο Δικαιοσύνης | Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

Σχόλιο του χρήστη 'ΚΩΝ/ΝΟΣ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΙΔΗΣ - ΕΦΕΤΗΣ' | 30 Νοεμβρίου 2023, 12:28

Μόνιμος Σύνδεσμος

Ιδιαίτερα σημαντική είναι η προτεινόμενη με το άρθρο 21 του σχεδίου νόμου τροποποίηση του άρθρου 106 ΠΚ, που αφορά τις ουσιαστικές προϋποθέσεις για την χορήγηση υφ' όρον απόλυσης. Συγκεκριμένα, η § 1 διαμορφώνεται ως εξής: «1. Η απόλυση υπό όρο μπορεί να μην χορηγηθεί αν κριθεί ότι η διαγωγή του καταδικασθέντος, κατά την έκτιση της ποινής του, σε συνδυασμό με τη διάγνωση της πιθανότητας επανάληψης του εγκλήματος κατά τον χρόνο δοκιμασίας, όπως προκύπτει από την γένει εκτίμηση των ατομικών και κοινωνικών περιστάσεων του καταδικασθέντος, καθώς και της επικινδυνότητας του εγκλήματος για το κοινωνικό σύνολο, καθιστά αναγκαία τη συνέχιση της κράτησής του για να αποτραπεί η τέλεση από αυτόν νέων αξιόποινων πράξεων.». Για την "εκτίμηση των ατομικών και κοινωνικών περιστάσεων του καταδικασθέντος", δεν ξέρω εάν ο νομοθέτης αναφέρεται (και) σε αυτές πριν τον εγκλεισμό του στην φυλακή. Εάν ναι, σπάνια θα είναι αυτό δυνατό από ένα δικαστικό Συμβούλιο. Με ποια στοιχεία? Θα υπάρχουν σχετικές αναφορές περί αυτών? Θα εξετάζονται μάρτυρες? Εάν εννοεί μόνο κατά τον χρόνο παραμονής στην φυλακή (ή και κατά τις άδειες που τυχόν έλαβε), δεν αλλάζουν και πολλά ως προς τα όσα εκτιμώνται υπό το σημερινό νομοθετικό καθεστώς. Δηλαδή, η όποια εκτίμηση μπορεί να γίνε με βάση τις σχετικές εκθέσεις κοινωνικού λειτουργού, (εάν και όταν συντάσσονται τέτοιες) και δεν μπορώ να καταλάβω τι άλλο θα μπορούσε να εκτιμήσει ένα Συμβούλιο περί αυτών, ακόμη και κατά την προσωπική εμφάνιση ενώπιόν του (που δεν είναι υποχρεωτική). Πιο σημαντική θεωρώ την (προβλεπόμενη στο σχέδιο νόμου) καθιέρωση της εκτίμησης "της επικινδυνότητας του εγκλήματος για το κοινωνικό σύνολο", ως σχετικού ουσιαστικού κριτηρίου. Προφανώς εννοείται (η επικινδυνότητα) του εγκλήματος που τέλεσε ο αιτών κατάδικος, για το οποίο εκτίει την ποινή του. Με την διατύπωση αυτή το Συμβούλιο έχει την δυνατότητα να απορρίψει την αίτηση για υφ' όρον απόλυση σε περιπτώσεις ιδιαίτερες (είδαμε πρόσφατες περιπτώσεις που απασχόλησαν ιδιαίτερα την κοινωνία και τα ΜΜΕ), χωρίς να προβαίνει σε διατυπώσεις που, κατά την άποψή μου, δεν προβλέπονται και δεν στηρίζονται στον νόμο, με βάση το υφιστάμενο νομοθετικό καθεστώς (αιτιολογίες του τύπου "επέδειξε κατ' επίφαση καλή διαγωγή", "δεν αποδείχθηκε η ηθική βελτίωση του καταδίκου", "δεν προκύπτει μεταμέλειά του" κλπ.) ή αξιολογεί πειθαρχικά παραπτώματα και πειθαρχικές ποινές που έχουν διαγραφεί και οι οποίες, με βάση τον ισχύοντα Σωφρονιστικό Κώδικα, ουδόλως θα πρέπει να λαμβάνονται υπ' όψη για την χορήγηση ή μη της υφ' όρον απολύσεως. Τώρα, με την προτεινόμενη ρύθμιση, καθιερώνεται ως στοιχείο που σταθμίζεται η "επικινδυνότητας του εγκλήματος για το κοινωνικό σύνολο", δηλαδή ούτε λίγο ούτε πολύ, για πρώτη φορά νομίζω, (προτείνεται να) αξιολογείται στο στάδιο αυτό το τελεσθέν από τον κατάδικο έγκλημα. Αναμένω να ακούσω και να διαβάσω τις σχετικές απόψεις που θα διατυπωθούν επ' αυτού... Όμως, προβλέπω ότι, εάν ψηφισθεί η συγκεκριμένη τροποποίηση, πάρα πολλοί κατάδικοι (ενδεχομένως η πλειονότητα αυτών) θα εκτίσουν και την τελευταία ημέρα, και την τελευταία ώρα, και το τελευταίο λεπτό της ποινής τους... Δηλαδή, υπάρχει το ενδεχόμενο να φτάσουμε στο άλλο άκρο, καθώς δεν μπορώ να αντιληφθώ ποια ανθρωποκτονία με πρόθεση (ενδεχομένως και η απόπειρα αυτής), ποιος βιασμός (και η απόπειρα αυτού), ποια γενετήσια πράξη με ανήλικο, ποια ληστεία, γενικά ποια τέλεση κακουργήματος, θα κριθεί ότι δεν περιέχει "επικινδυνότητα για το κοινωνικό σύνολο". Πολλώ δε μάλλον στις περιπτώσεις κατά συρροή ή κατ' επανάληψη τελέσεως... Βέβαια, όλα αυτά με την υποσημείωση ότι (στην πράξη) η σχετική ρύθμιση θα αρχίσει εν τοις πράγμασι να εφαρμόζονται μετά από 10 έτη (κατ' εκτίμηση), λόγω του 2 ΠΚ... Δηλαδή, θα αφορά καταδίκους που θα έχουν τελέσει έγκλημα ΜΕΤΑ την έναρξη ισχύος του νόμου που πρόκειται να ψηφισθεί και της συγκεκριμένης ρυθμίσεως. Μέχρι τότε... ίδωμεν!