Αρχική Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης - Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη και τη...ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΠΟΙΝΙΚΟ ΚΩΔΙΚΑ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Ν. 4619/2019Σχόλιο του χρήστη Ναρέκ Καζαριάν | 2 Δεκεμβρίου 2023, 12:15
Πρόκειται για ένα πολύ κακό νομοσχέδιο. Οι αδυναμίες του είναι τόσες, ώστε δεν έχουν νόημα τυχόν τροποποιήσεις, παρά μόνον η απόσυρσή του. Για να επέλθουν ουσιαστικές αλλαγές στην ποινική νομοθεσία, και ιδίως σε ζητήματα ποινής, πρέπει να συλλεχθούν και να αναλυθούν επιστημονικά τα σχετικά εμπειρικά δεδομένα, κάτι που προφανώς δεν έχει γίνει εν προκειμένω. Ειδικότερα: 1) Προτείνονται πολλές αυστηροποιήσεις ποινών, μολονότι οι ποινές που ήδη προβλέπονται από το ελληνικό δίκαιο είναι από τις υψηλότερες στην Ε.Ε. Το υπουργείο συνεχίζει να αγνοεί το ότι το ύψος της ποινής παίζει έναν πολύ περιορισμένο ρόλο στην αποτροπή εν δυνάμει εγκληματιών, κι αυτό μόνο σε ορισμένες κατηγορίες εγκλημάτων. Πρόκειται για κοινό τόπο στην επιστήμη της εγκληματολογίας. 2) Όσον αφορά την αναστολή της ποινής αυτή δυσχεραίνεται, καθώς το Υπουργείο θεωρεί επιθυμητό ακόμη και οι μικρές ποινές να εκτίονται. Εντούτοις, τα εμπειρικά δεδομένα από πολλές χώρες υποδεικνύουν ότι η έκτιση μικρών ποινών *αυξάνει* το ενδεχόμενο τέλεσης νέων εγκλημάτων από τον δράστη στο μέλλον, δεν το μειώνει. Αντίστοιχη ευεργετική δράση στην επανένταξη του εγκληματία πιθανό να έχει και η υφ’ όρον απόλυση (κάτι που θα γνωρίζαμε αν συλλέγονταν τα σχετικά δεδομένα), η οποία όμως επίσης δυσχεραίνεται. Το νομοσχέδιο, μάλιστα, φαίνεται να αναγνωρίζει τα ανωτέρω με το προτεινόμενο άρθρο 80Α που ορθώς μετατρέπει τις ποινές έως δύο έτη σε χρηματική ποινή, γεγονός που δείχνει τη σύγχυση και την ασυνέπεια που το διέπουν, και κυρίως την επικοινωνιακή στόχευσή του, μιας και η αναστολή και η πρόωρη αποφυλάκιση έχουν αποτελέσει αντικείμενο του δημόσιου διαλόγου. 3) Η επαναφορά της πρόβλεψης του «εντίμου» βίου - αντί του σύννομου - συνιστά οπισθοδρόμηση στην επιδοκιμαστέα προσπάθεια του ΠΚ του 2019 να απομακρύνει την επιμέτρηση της ποινής στο ελληνικό δίκαιο από την αξιολόγηση της προσωπικότητας του δράστη, στα πρότυπα της θεωρίας proportionate punishment / just deserts που διεθνώς αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη απήχηση. Συνοψίζοντας, το Υπ. Δικ. προσπαθεί να δείξει ότι καταπολεμά την εγκληματικότητα με ανέξοδα επικοινωνιακά τρικ, αντί να επιχειρήσει ριζικές αλλαγές, οι οποίες απαιτούν ενδελεχή επεξεργασία, πόρους και υπομονή. Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις αντίκεινται σε πολλά συμπεράσματα της εγκληματολογίας και της ποινικής δογματικής.