Αρχική Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης - Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη και τη...ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΠΟΙΝΙΚΟ ΚΩΔΙΚΑ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Ν. 4619/2019Σχόλιο του χρήστη Νέστωρ Κουράκης | 27 Δεκεμβρίου 2023, 20:23
  • Σχόλιο του χρήστη 'Νέστωρ Κουράκης' | 27 Δεκεμβρίου 2023, 20:23

    Σχετικά με το άρθρο 24 ν/σ, σε συνδυασμό με άρθρο 121 του ισχύοντος Ποιν. Κώδικα Μετά την αναθεώρηση του Ποιν. Κώδικα το 2019, τα ηλικιακά όρια για τους ανηλίκους διαμορφώθηκαν ως εξής, με βάση το ισχύον σήμερα άρθρο 121 § 1 Π.Κ.: Ως ανήλικοι «νοούνται αυτοί που κατά τον χρόνο τέλεσης της πράξης έχουν ηλικία μεταξύ του δωδέκατου και του δέκατου όγδοου έτους τους συμπληρωμένων». Με την εντυπωσιακή αυτή νομοθετική αλλαγή του 2019, αφήνονται επομένως εκτός ποινικής ευθύνης οι ανήλικοι έως την ηλικία των σχεδόν 12 ετών (!) αντί των 8, που ίσχυε έως το 2019. Η αλλαγή αυτή δικαιολογήθηκε από την Αιτιολογική Εκθεση του Ποιν. Κώδικα 2019 με το σκεπτικό ότι αυτό υπαγορεύεται από «νεότερες αντιλήψεις» και ότι «οι πράξεις ανηλίκων νεότερων των δώδεκα ετών αποτελούν αντικείμενο ενασχόλησης των υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας [π.χ. άρθρα 1532 επ. Αστ. Κώδικα] και όχι των ποινικών δικαστηρίων". Στην ίδια Αιτιολογική Εκθεση αναγράφεται επίσης: "Η μεταχείριση των ανηλίκων δεν έχει στόχο την τιμωρία, αλλά τη διαπαιδαγώγηση και την υποστήριξή τους με στόχο την κοινωνική τους ένταξη και την αποτροπή τους από την τέλεση άλλων εγκληματικών πράξεων». Ωστόσο η επιχειρηματολογία αυτή δεν είναι ιδιαίτερα πειστική, καθώς, όπως σημειώθηκε από τον σπουδαίο νομικό Νικόλαο Χωραφά, εισηγητή για το Γενικό Μέρος του αρχικού Π.Κ., σκοπός της ποινικής μεταχειρίσεως των ανηλίκων είναι η «κοινωνική αναμόρφωση και διαπαιδαγώγησή» τους. Και ασφαλώς, τα μέτρα (αναμορφωτικά και θεραπευτικά) που προβλέπονται στα άρθρα 122 και 123 του ισχύοντος Π.Κ. για παραβατικούς ανηλίκους δεν έχουν τιμωρητικό χαρακτήρα, αλλά διαπαιδαγωγικό, καθώς αποβλέπουν να καταστήσουν τον ανήλικο, όσο είναι ακόμη καιρός, μια προσωπικότητα χωρίς προβλήματα παραβατικότητας. Αντιθέτως, δε, τα μέτρα της κοινωνικής πρόνοιας τα οποία προτείνει ο Κώδικας του 2019 για παραβάτες μέχρι 12 ετών και τα οποία μάλιστα απευθύνονται και σε ανηλίκους που βρίσκονται στη δύσκολη ηλικία της προεφηβείας, ουδόλως πιστεύω ότι είναι σε θέση από μόνα τους, και χωρίς την ποινική απειλή, να αποτρέψουν την τέλεση παραβατικών πράξεων από όσους ανηλίκους θα είχαν μια τέτοια προδιάθεση λόγω της ιδιοσυγκρασίας τους, του οικογενειακού ή και του ευρύτερου περιβάλλοντός τους. Εξάλλου, για μικρότερες ηλικίες και ήσσονος σημασίας παραβάσεις μπορούν να επιβάλλονται ηπιότερα αναμορφωτικά μέτρα κατ' άρθρο 122 του ισχύοντος Ποιν. Κώδικα, όπως η επίπληξη, η οποία έχει μεν απλώς «προειδοποιητικό» χαρακτήρα, αλλά ταυτόχρονα ενσωματώνει και την ποινική απειλή μιας μεταγενέστερης και αυστηρότερης ποινικής μεταχειρίσεως του ανηλίκου για τυχόν νέες εκ μέρους του παραβατικές συμπεριφορές. Συνεπώς, καλό θα ήταν πριν από την επιψήφιση του υπό διαβούλευση ποινικού ν/σ να εξετασθεί και το ζήτημα μήπως θα έπρεπε το κατώτερο ηλικιακό όριο ποινικής ευθύνης για ανηλίκους να επαναπροσδιορισθεί στο όγδοο έτος, όπως συνέβαινε και πριν από την ψήφιση του αναθεωρημένου Ποιν. Κώδικα 2019, που το ανέβασε χωρίς ουσιώδη λόγο στο δωδέκατο έτος.