Αρχική Ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, χωροταξική αναδιάρθρωση των δικαστηρίων της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου ΔικαιοσύνηςΜΕΡΟΣ Α’ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ – ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΣΚΟΠΟΣ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 1: ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΕΡΑΡΗΣ | 15 Απριλίου 2024, 13:40
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης Γεώργιος Φλωρίδης και οι συνεργάτες του δικαιούνται να αισθάνονται υπερήφανοι για το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, το οποίο ενοποιεί στον πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας πρωτοδικεία και ειρηνοδικεία. Νομίζω ότι αποτελεί τη σπουδαιότερη μεταρρύθμιση στο χώρο της Δικαιοσύνης μετά το Σύνταγμα του 1911, που θέσπισε την ίδρυση του Συμβουλίου της Επικρατείας και την κατοχύρωση της προσωπικής ανεξαρτησίας των δικαστών με την σύσταση του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου. Η σκοπιμότητα λειτουργίας ειρηνοδικείων έχει εκλείψει υπό τις παρούσες συνθήκες συγκοινωνίας και ηλεκτρονικής επικοινωνίας. Πάντως ο αριθμός των πρωτοβάθμιων δικαστηρίων σε σχέση με τον πληθυσμό της Χώρας παραμένει μεγάλος και συνιστά έναν από τους παράγοντες, ο οποίος, μεταξύ άλλων, προκαλεί το φαινόμενο της βραδυδικίας. Η κατάργηση ορισμένων πρωτοδικείων θα ήταν η ορθή λύση, αλλά θα αντιμετώπιζε μεγάλη αντίδραση από τις τοπικές κοινωνίες και τους δικηγορικούς συλλόγους. Έτσι είναι κατανοητή η ρύθμιση του νομοσχεδίου που διατηρεί ένα πρωτοδικείο κατά περιφερειακή ενότητα. Ο νέος δικαστικός χάρτης και ο διπλασιασμός των πρωτοβάθμιων δικαστών με την αναβάθμιση των ειρηνοδικών θα μειώσει κατά πολύ τον χρόνο εκδίκασης των υποθέσεων. Ωστόσο δεν θα μειώσει τον αριθμό των εισαγομένων υποθέσεων, κύριο παράγοντα της βραδυδικίας που συνδέεται με τον πληθωρισμό των δικηγόρων. Προς τούτο πρέπει να εφαρμοσθούν μέτρα που θα αποσυνδέσουν την αποκλειστική αμοιβή των δικηγόρων από το δικόγραφο. Μετά την ψήφιση του παρόντος νομοσχεδίου αναμένεται ανάλογη ρύθμιση για τα διοικητικά πρωτοδικεία, όπου η επίλυση του προβλήματος είναι ευκολότερη. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1. Το νομοσχέδιο χρησιμοποιεί τους όρους «περιφερειακή ενότητα», «περιφερειακή έδρα», «στην περιφέρεια του Πρωτοδικείου» με διαφορετική έννοια για κάθε όρο. Παραλλήλως ο προσδιορισμός της δωσιδικίας κάθε πρωτοδικείου γίνεται συνήθως με τον όρο «στην κατά τόπο αρμοδιότητα» και ενίοτε με τον όρο «στην περιφέρεια του Πρωτοδικείου». Προτείνεται, προς αποφυγή παρερμηνειών, η ομογενοποίηση με τον όρο «στην κατά τόπο αρμοδιότητα». 2. Στο Πρωτοδικείο Αθηνών ιδρύεται «ποινικό τμήμα». Η ρύθμιση είναι ατελής διότι δεν ορίζεται ο τρόπος λειτουργίας του τμήματος. Πρέπει να συμπληρωθεί η διάταξη με την παροχή εξουσιοδοτήσεως για την έκδοση διατάγματος, μετά από σύμφωνη γνωμοδότηση του Αρείου Πάγου, για την ρύθμιση των θεμάτων συστάσεως, υπηρετούντων δικαστών και λειτουργίας του Ποινικού Τμήματος. 3. Προβλέπεται ορθώς η λειτουργία των πρωτοδικείων με κεντρικές και περιφερειακές έδρες. Όταν δικαιοδοτούν περισσότερες της μιας δικαστικές μονάδες με κριτήριο την περιοχή των δήμων, όπως στην Αττική, είναι ενδεχόμενο να ανακύψει ζήτημα κατά τόπον αρμοδιότητας. Προς αποφυγή συγκρούσεων μεταξύ των περιφερειακών δικαστηρίων ή μεταξύ κεντρικού και περιφερειακού, είναι σκόπιμη η θέσπιση διατάξεως ανάλογης προς το άρθρο 14 παρ. 6 του οργανικού νόμου του Συμβουλίου της Επικρατείας δηλαδή παραπομπή του ζητήματος της αρμοδιότητος στον Πρόεδρο του Κεντρικού Πρωτοδικείου, ο οποίος επιλύει με πράξη του το ζήτημα. 4. Στην περιφέρεια Αττικής υφίσταται εκτεταμένη αστική συγκοινωνία μεταξύ των διαφόρων δήμων και είναι προς έρευνα αν είναι δικαιολογημένη η σύσταση περιφερειακών δικαστηρίων που συνεπάγεται μετακίνηση δικαστών, δικηγόρων και γραμματέων. ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΕΡΑΡΗΣ Επίτιμος Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας