Αρχική Ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, χωροταξική αναδιάρθρωση των δικαστηρίων της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου ΔικαιοσύνηςΆρθρο 6 Αναδιάρθρωση πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων πρώτου βαθμού και καθορισμός της κατά τόπο αρμοδιότητάς τουςΣχόλιο του χρήστη ΘΑΛΗΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΑΚΟΣ | 16 Απριλίου 2024, 13:39
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΘΑΛΗΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΑΚΟΣ' | 16 Απριλίου 2024, 13:39

    Α. Ιστορική αναδρομή ιδρύσεως και λειτουργίας ΕφΝαυπλίου και ΕφΚαλαμάτας 1) Το νυν ΕφΝαυπλίου ιδρύθηκε δυνάμει του Β.Δ. 16.10./5.11.1834 «Οργανισμός των Δικαστηρίων και Συμβολαιογράφων» (ΦΕΚ Α’, 38) ως ΕφΤριπόλεως με έδρα την Τρίπολη, όπου λειτούργησε κατά τα πρώτα δύο έτη λειτουργίας του. Κατόπιν παρόδου διετίας, μετά από έντονη διαμαρτυρία των εκεί υπηρετούντων Εφετών «διά το δριμύ ψύχος εν Τριπόλει», το Εφετείο μετονομάσθηκε σε ΕφΝαυπλίου και η έδρα του μεταφέρθηκε στο Ναύπλιο. 2) Το ΕφΚαλαμάτας ιδρύθηκε ως μεταβατική έδρα του ΕφΝαυπλίου στην Καλαμάτα από 11.6.1990 για τις δικαστικές περιφέρειες ΠρΓυθείου, ΠρΚαλαμάτας και ΠρΚυπαρισσίας δυνάμει του Π.Δ. 117/1990 (ΦΕΚ Α’, 48) και του Π.Δ. 204/1990 (ΦΕΚ Α΄, 79). Η μεταβατική έδρα του ΕφΚαλαμάτας για τις ανωτέρω δικαστικές περιφέρειες διατηρήθηκε δυνάμει του Π.Δ. 36/1996 (ΦΕΚ Α’, 25) έως την 31.10.2004. 3) Ακολούθως, δυνάμει του Π.Δ. 167/2004 (ΦΕΚ Α’, 140) ιδρύθηκε το ΕφΚαλαμάτας με έδρα την Καλαμάτα κατόπιν υπαγωγής από 1.11.2004 στην δικαιοδοσία του των δικαστικών περιφερειών ΠρΓυθείου, ΠρΚαλαμάτας και ΠρΚυπαρισσίας, οι οποίες έκτοτε αποσπάσθηκαν οριστικά από το ΕφΝαυπλίου. Επίσης δυνάμει του Π.Δ. 221/2004 (ΦΕΚ Α΄, 202) ορίσθηκε ότι στο ΕφΚαλαμάτας υπηρετούν 1 Πρόεδρος Εφετών και 4 Εφέτες. 4) Η ratio legis που επέβαλε την δημιουργία του ΕφΚαλαμάτας συνίσταται κατά την Αιτιολογική Έκθεση του Π.Δ. 167/2004 στην «οικονομική ενίσχυση της πόλης της Καλαμάτας». Όταν ζητήθηκε η γνώμη των Δικηγορικών Συλλόγων Γυθείου, Καλαμάτας, Κυπαρισσίας και Σπάρτης περί της υπαγωγής των αντιστοίχων Πρωτοδικείων στο ΕφΚαλαμάτας οι τρεις πρώτοι Δικηγορικοί Σύλλογοι απάντησαν ότι συμφωνούν, ενώ, αντιθέτως, ο Δικηγορικός Σύλλογος Σπάρτης απάντησε ότι διαφωνεί σφόδρα και επιθυμεί την παραμονή της δικαστικής περιφέρειας του ΠρΣπάρτης στο ΕφΝαυπλίου, λόγος για τον οποίο το Δ.Σ. του Δ.Σ.Σ. απέστειλε και σχετικό τηλεγράφημα διαμαρτυρίας προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Ήδη προτείνεται κατά το Άρθρο 6 παρ. 2 του υπό διαβούλευσιν Ν/Σ η υπαγωγή του ΠρΣπάρτης στην δικαιοδοσία του ΕφΚαλαμάτας, περί της οποίας διαφωνώ για τους εξής λόγους: Β. Οι λόγοι που αναιρούν την υπαγωγή του ΠρΣπάρτης στο ΕφΚαλαμάτας: 1) Αποτελεί κοινό τόπο στους παροικούντας την Ιερουσαλήμ ότι το ΕφΝαυπλίου αποτελεί το πλέον εκλεκτό Εφετείο της Χώρας από πλευράς επιλογής των εκεί υπηρετούντων Δικαστών και Εισαγγελέων, δεδομένου ότι η μετάθεση σε αυτό Εφετών και Προέδρων Εφετών, Εισαγγελέων και Αντεισαγγελέων Εφετών σηματοδοτεί την βέβαιη προαγωγή τους στον Άρειο Πάγο. Στο ΕφΝαυπλίου υπηρετούν δηλαδή κατά μακρά παράδοση της Ελληνικής Δικαιοσύνης οι Άριστοι των Αρίστων του Δικαστικού και Εισαγγελικού Σώματος. 2) Η ανωτέρω παραδοχή επιβεβαιώνεται πλήρως από τις δημοσιευμένες Στατιστικές του Υπουργείου Δικαιοσύνης, σύμφωνα με τις οποίες το ποσοστό των εκκαλουμένων πολιτικών και ποινικών αποφάσεων του ΕφΝαυπλίου κατά το χρονικό διάστημα 2004 - 2015 ανέρχεται σε 40%. Αυτό σημαίνει ότι οι Δικαστές και Εισαγγελείς που υπηρετούν στο ΕφΝαυπλίου ασκούν ευόρκως το λειτούργημά τους διότι καταβάλλουν εργώδεις προσπάθειες για την εξύψωση της Ελληνικής Δικαιοσύνης. Στο ΕφΝαυπλίου οι 4 στις 10 υποθέσεις εκκαλούνται και επανεξετάζονται κατ’ ουσίαν στον β’ βαθμό δικαιοδοσίας, χωρίς τυπικές αιτιολογίες του τύπου «επικυρώνει πρωτόδικη» και/ή «ένοχος όπως κατηγορείται» που καθιστούν τον β’ βαθμό δικαιοδοσίας τυπική διαδικασία άνευ ουσίας. 3) Στις ποινικές δίκες που υπάγονται στην δικαστική περιφέρεια του ΕφΝαυπλίου αποτελεί μεγάλη διευκόλυνση για τους συνηγόρους υπεράσπισης τοι γεγονός νότι οι κρατούμενοι από τους κατηγορουμένους εντολείς τους κρατούνται συνήθως στις Φυλακές Τίρυνθας, Ναυπλίου και Τρίπολης. Αντιθέτως ο Νομός Μεσσηνίας δεν διαθέτει Δικαστικές Φυλακές, δηλαδή το ΕφΚαλαμάτας είναι επί του παρόντος Εφετείο χωρίς Φυλακές, μολονότι έχει εξαγγελθεί η δημιουργία Φυλακών στη Μεσσηνία από το έτος 2015. 4) Το πρόβλημα με τους μακρούς χρόνους προσδιορισμού πολιτικών υποθέσεων ενώπιον του ΕφΝαυπλίου ασφαλώς μπορεί να αντιμετωπισθεί δραστικά με τη δημιουργία δύο συνθέσεων. Υπενθυμίζω ότι κατά την τελευταία δεκαετία ενισχύθηκε σημαντικά ο αριθμός των υπηρετούντων Δικαστών στο ΕφΝαυπλίου με 2 Προέδρους Εφετών και 13 Εφέτες, αλλά η σύνθεση αυτή μετά από λίγα χρόνια μειώθηκε πάλι. Στο ΕφΚαλαμάτας οι χρόνοι προσδιορισμού πολιτικών υποθέσεων είναι πράγματι πολύ σύντομοι, αλλά το πλεονέκτημα αυτό ισοσκελίζεται με την ποιότητα των αποφάσεων του ΕφΝαυπλίου. 5) Το πρόβλημα με την κτιριακή υποδομή του παλαιού Δικαστικού Μεγάρου Ναυπλίου ασφαλώς υφίσταται, πλην όμως με τις αναγκαίες παρεμβάσεις – για τις οποίες πάντα φροντίζει εγκαίρως η Διοικούσα Επιτροπή του ΕφΝαυπλίου - υπάρχει η δυνατότητα επαρκούς εξυπηρέτησης των τρεχουσών αναγκών της δικαστικής και δικηγορικής πράξης. Σημειωτέον ότι προχωρά γρήγορα η διαδικασία κατασκευής του νέου Δικαστικού Μεγάρου Ναυπλίου που προβλέπεται να καλύψει ευχερώς τις δικαστικές απαιτήσεις του 21ου αιώνα. 6) Η απόσταση του ΠρΣπάρτης από το ΕφΝαυπλίου και το ΕφΚαλαμάτας φρονώ ότι δεν αποτελεί σοβαρό επιχείρημα υπέρ ή κατά της επιλογής εκατέρου των εν λόγω Εφετείων. Η διάρκεια μετάβασης οδικώς από Σπάρτη προς Ναύπλιο είναι περίπου 1 ώρα 15’ ενώ από Σπάρτη προς Καλαμάτα είναι περίπου 50’, αλλά στην περίπτωση της Καλαμάτας πρέπει να υπολογίσει κανείς την πρόσθετη καθυστέρηση τουλάχιστον 15’ για μετάβαση από την είσοδο της πόλης στο Δικαστικό Μέγαρο Καλαμάτας. Τα έξοδα μεταβάσεως από Σπάρτη προς Ναύπλιο και Καλαμάτα είναι ανάλογα, ενώ στην περίπτωση της Καλαμάτας Δικηγόροι και διάδικοι επιβαρύνονται με τα τέλη διοδίων της Ν.Ε.Ο. Τρίπολης – Λεύκτρων – Καλαμάτας. 7) Η υπαγωγή του ΠρΣπάρτης στο ΕφΚαλαμάτας, βάσει των προλεχθέντων, φρονώ ότι προτείνεται με προχειρότητα από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, χωρίς να λαμβάνονται υπ’ όψιν ορθολογικά πληθυσμιακά, οικονομικά και στατιστικά κριτήρια, ήτοι αποκλειστικά και μόνο με γνώμονα πολιτικές εκτιμήσεις αμφιβόλου ορθότητος. Η υπαγωγή του ΠρΣπάρτης στο ΕφΚαλαμάτας εμφανίζεται ως αντίθετη στην κοινή λογική και από πλευράς συγχωνεύσεως των Πρωτοδικείων του Νομού Λακωνίας. Ειδικότερα, κατά το Άρθρο 6 παρ. 1 του υπό διαβούλευσιν Ν/Σ το υπό σύστασιν Πρωτοδικείο Λακωνίας θα προέλθει από συγχώνευση του ΠρΣπάρτης που συστάθηκε το έτος 1834 και υπάγεται στο ΕφΝαυπλίου και του ΠρΓυθείου που συστάθηκε το έτος 1899 υπάγεται στο ΕφΚαλαμάτας. Το ΠρΛακωνίας που προτείνεται να συσταθεί διά του υπό κρίσιν Ν/Σ θα υπαχθεί στο ΕφΚαλαμάτας, ενώ λογικό θα ήταν το μικρότερο ΠρΓυθείου να παρακολουθήσει το μεγαλύτερο ΠρΣπάρτης ως προς την υπαγωγή του τελευταίου στο ΕφΝαυπλίου (και όχι το αντίστροφα). 8) Εάν υπαχθεί το ΠρΣπάρτης στο ΕφΚαλαμάτας είναι προφανές ότι για μία μεταβατική περίοδο τουλάχιστον 5 ετών οι Δικηγόροι και οι διάδικοι που εμπλέκονται σε υποθέσεις του ΠρΣπάρτης θα ταλαιπωρηθούν πολύ, λόγω της ανάγκης λήψεως αντιγράφων δικογράφων, πιστοποιητικών, ποινικών και πολιτικών δικογραφιών από τη Γραμματεία του ΕφΝαυπλίου, που καθιστά αναγκαία τη μετάβασή τους στο Ναύπλιο. Γ. Οι λόγοι που προκρίνουν αντί του ΕφΚαλαμάτας την ίδρυση ΕφΤρίπολης: 1) Στην αδόκητη περίπτωση που ήθελαν απορριφθεί τα ανωτέρω σοβαρά επιχειρήματα υπέρ της διατηρήσεως του ΠρΣπάρτης στην δικαστική περιφέρεια του ΕφΝαυπλίου, φρονώ ότι η Διεθνής Τράπεζα και το Υπουργείο Δικαιοσύνης σφάλλουν επιλέγοντας τελικά την ενίσχυση του ΕφΚαλαμάτας αντί της ιδρύσεως του ΕφΤρίπολης, μολονότι εξέτασαν επισταμένως την υποψηφιότητα της Τρίπολης έναντι της Καλαμάτας. Ειδικότερα, η Τρίπολη αποτελεί το γεωγραφικό και διοικητικό κέντρο της Πελοποννήσου και λόγω των πλεονεκτημάτων που συνεπάγεται η στρατηγική θέση της επιβάλλεται η εκεί μεταφορά του ΕφΝαυπλίου, δηλαδή η μεταφορά του Εφετείου στην αρχική έδρα του. 2) Στην Τρίπολη εδρεύει το ν.π.δ.δ. με την επωνυμία: «ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ», καθώς και το σύνολο της διοικητικής και υλικοτεχνικής υποδομής μετά των αποκεντρωμένων υπηρεσιών του εν λόγω Β’/βαθμίου Ο.Τ.Α. . 3) Στην Τρίπολη εδρεύει το Διοικητικό Εφετείο Τρίπολης στην δικαιοδοσία του οποίου υπάγονται τα Διοικητικά Πρωτοδικεία Κορίνθου, Καλαμάτας, Ναυπλίου και Τρίπολης. Στην παρούσα σύνθεση του Διοικητικού Εφετείου Τρίπολης, το οποίο έχει τρία Τμήματα (Α’, Β΄ και Γ’), υπηρετούν 3 Πρόεδροι Διοικητικών Εφετών και 10 Διοικητικοί Εφέτες. Η διατήρηση και η ενίσχυση του Διοικητικού Εφετείου Τρίπολης επιβεβαιώθηκε κατά το Άρθρο 13.Β’ παρ. 8 ν. 5028/2023 (ΦΕΚ Α’, 54). Συνεπώς, η εξαγγελθείσα διά του υπό διαβούλευσιν Ν/Σ «σύγκλιση μεταξύ Διοικητικής και Ποινικής – Πολιτικής Δικαιοσύνης» (λ.χ. ως προς την ενοποίηση των Ειρηνοδικείων με τα Πρωτοδικεία) ασφαλώς τίθεται εκποδών διά της επιλογής της Καλαμάτας αντί της Τρίπολης, εφ’ όσον στην τελευταία περίπτωση ουδόλως συνεκτιμάται η πολυετής λειτουργία του Διοικητικού Εφετείου Τρίπολης, το οποίο ιδρύθηκε εν έτει 1988 δυνάμει του ν. 1805/1988 (ΦΕΚ Α’, 199) και του Π.Δ. 160/1989 (ΦΕΚ Α’, 78). 4) Για την οδική μετάβαση από τη Σπάρτη στην Τρίπολη απαιτείται χρόνος 40’ περίπου, ενώ ανάλογος χρόνος απαιτείται για τη μετάβαση στην Τρίπολη από το Ναύπλιο και την Καλαμάτα. Το Δικαστικό Μέγαρο Τρίπολης κατασκευάσθηκε το έτος 1911 και παρά την δεδομένη ηλικία του έχει επαρκείς χώρους για την εξυπηρέτηση διαδίκων, Δικηγόρων και Δικαστών, ενώ η Διαχειριστική Επιτροπή προβαίνει συστηματικά κατά την τελευταία διετία στις αναγκαίες επισκευές και προσθήκες για την ενίσχυση της λειτουργικότητάς του. Είναι αυτονόητο ότι, εάν ιδρυθεί το ΕφΤρίπολης, οι χρόνοι προσδιορισμού πολιτικών και ποινικών υποθέσεων θα είναι εξαιρετικά σύντομοι, όπως αναμένεται σε κάθε νεοσύστατο Εφετείο.