Αρχική Ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, χωροταξική αναδιάρθρωση των δικαστηρίων της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου ΔικαιοσύνηςΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ – ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΕΤΗΡΙΔΑ ΔΙΚΑΣΤΩΝ ΠΡΩΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ Άρθρο 7 Κατάργηση βαθμών ιεραρχίας ειρηνοδικών – Ειδική επετηρίδα – Καθήκοντα – ΕπιμόρφωσηΣχόλιο του χρήστη Κωνσταντίνος Δασύλλας | 17 Απριλίου 2024, 18:04
Σύμφωνα με την ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 88 του Συντάγματος, η ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας της πολιτικής δικαιοσύνης και η ρύθμιση της υπηρεσιακής κατάστασης των δικαστικών λειτουργών του βαθμού αυτού επιτρέπεται, μόνο όμως εφόσον προβλέπεται διαδικασία κρίσης και αξιολόγησης, όπως νόμος ορίζει. Η διάταξη αυτή αποδίδει τη δυνατότητα αλλά και τα όρια που τίθενται στον κοινό νομοθέτη, προκειμένου να ενοποιηθεί ο πρώτος βαθμός δικαιοδοσίας της πολιτικής δικαιοσύνης. Ειδικότερα, η προϋπόθεση κρίσης και αξιολόγησης των δικαστών του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, δηλαδή των Ειρηνοδικών και των Πρωτοδικών, συνεπάγεται ότι οι πρώτοι θα ανέλθουν στο ιεραρχικά ανώτερο δικαιοδοτικό αλλά και υπηρεσιακό καθεστώς των δεύτερων μόνο εφόσον κριθούν κατάλληλοι. Παρέπεται δηλαδή ότι κάποιοι εξ αυτών θα κριθούν ικανοί και θα ενταχθούν σε ενιαία με τους Πρωτοδίκες επετηρίδα, ασκώντας τα ακριβώς ίδια δικαιοδοτικά καθήκοντα και ακολουθώντας πλήρως την υπηρεσιακή εξέλιξη των τελευταίων, και κάποιοι δε θα κριθούν κατάλληλοι, για τους οποίους δεν μπορεί καν να τεθεί ζήτημα ενοποίησης. Για τους τελευταίους αυτούς πρώην Ειρηνοδίκες ανακύπτει κατά συνέπεια ζήτημα ως προς τα ακριβή τους καθήκοντα, δεδομένου ότι αυτοί πάντως είναι ισόβιοι δικαστικοί λειτουργοί, ενώ ενδεχόμενη απόδοση σε αυτούς των ιδίων με τους Πρωτοδίκες (παλαιούς και νέους) καθηκόντων θα σήμαινε εκ πλαγίου μεν, σαφέστατη δε, παραβίαση της ερμηνευτικής δήλωσης του άρθρου 88 του Συντάγματος, καθόσον αυτοί θα καλούνταν να επιτελέσουν τα ίδια με τους Πρωτοδίκες δικαιοδοτικά καθήκοντα, χωρίς προηγουμένως να έχουν κριθεί κατάλληλοι προς τούτο. Στον βαθμό που η επίμαχη διάταξη του άρθρου 8 του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου εισάγει διαφορετική ρύθμιση, αυτή ελέγχεται ως προς τη συνταγματικότητά της. Ειδικότερα, εφόσον στους Πρωτοδίκες της ειδικής επετηρίδας απονέμονται ίδια με τους Πρωτοδίκες της γενικής επετηρίδας δικαιοδοτικά καθήκοντα χωρίς προηγούμενη αξιολόγησή τους, ενώ ταυτόχρονα αυτοί αποκόπτονται από οποιαδήποτε περαιτέρω υπηρεσιακή εξέλιξη, εισάγεται σαφής παραβίαση του ορίου που θέτει η ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 88 του Συντάγματος. Για τους παραπάνω λόγους είναι σχεδόν βέβαιο ότι η εν λόγω διάταξη, αλλά και συνολικά το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου, θα εγείρουν πλείστα όσα ζητήματα και θα προσβληθούν ως προς τη συνταγματικότητά τους από τους πρώην Ειρηνοδίκες - νυν Πρωτοδίκες της ειδικής επετηρίδας. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις οργανωτικού χαρακτήρα αστοχίες που μετά βεβαιότητας αναμένεται ότι θα ανακύψουν σε ένα τόσο σύνθετο και πρωτοφανές για τα δικαστικά χρονικά της χώρας εγχείρημα, την αναμενόμενη καταρχήν δυσκολία των τέως Ειρηνοδικών να εκτελέσουν τα νέα τους καθήκοντα, δεδομένου ότι θα πρέπει παράλληλα να επιμορφώνονται ως προς τα νέα τους αντικείμενα, αλλά και την προφανή - ανυπολόγιστων ακόμα διαστάσεων - υπερφόρτωση των Εφετείων της επικράτειας, ενώπιον των οποίων θα συρρέουν πλέον εφέσεις από δύο χιλιάδες δικαστές του πρώτου βαθμού, είναι παράγοντες που συνδυαστικά είναι σίγουρο ότι θα συνεπιφέρουν πρωτοφανή ανασφάλεια δικαίου και υπέρμετρες καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης, οδηγώντας έτσι στο ακριβώς αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα.