Αρχική ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣΆρθρο 01: Έννοια, εφαρμοζόμενες διατάξειςΣχόλιο του χρήστη Σπυρίδων Ψυχομάνης | 26 Φεβρουαρίου 2012, 21:17
  • Σχόλιο του χρήστη 'Σπυρίδων Ψυχομάνης' | 26 Φεβρουαρίου 2012, 21:17

    Κύριοι, χωρίς περιστροφές και εκ προοιμίου επισημαίνω: το νομοσχέδιο σας είναι προβληματικό και πρέπει οπωσδήποτε να το εγκαταλείψετε, αν ενδιαφέρεσθε πράγματι για την επιχειρηματικότητα στη χώρα μας. Ενόψει της κρίσεως θα σας πρότεινα να αφήσετε τις ευρείες νομοθετικές παρεμβάσεις, που δημιουργούν πληθώρα νέων νομικών προβλημάτων και εκ των πραγμάτων εγκυμονούν κινδύνους για τις επιχειρήσεις και τη λειτουργία τους. Είμαι βέβαιος πως η άκαιρη πρωτοβουλία σας θα επιφέρει τα ακριβώς αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Θα δημιουργήσει δηλαδή περισσότερα προβλήματα απ’ όσα επιδιώκει να λύσει. Θα ήταν ίσως προτιμότερο να περιοριστείτε σε μεμονωμένα ζητήματα –π.χ. για τις αδημοσίευτες κοινοπραξίες,- και να αφήσετε το γενικότερο ζήτημα της νέας ρύθμισης των προσωπικών εμπορικών εταιριών να συζητηθεί ευρύτερα σε εύθετο χρόνο με την απαραίτητη νηφαλιότητα και οικονομική ηρεμία. Επιτρέψτε μου, ωστόσο, να επισημάνω στο νομοσχέδιο και σε αδρές γραμμές τα παρακάτω: 1. Από τον όρο «συνεμπορεύονται» της ισχυούσης νομοθεσίας και τον προσωπικό χαρακτήρα της ΟΕ βγάζαμε το συμπέρασμα ότι οι συνεμπορευόμενοι ομόρρυθμοι εταίροι είχαν την εμπορική ιδιότητα (έμποροι με τρόπο παράγωγο ή αντανακλαστικό) με τις εντεύθεν συνέπειες. Με το σχέδιο νόμου, τι θα ισχύει ως προς την εμπορική ιδιότητα τούτων; 2. Προσωπική εταιρία με έμφαση στη σημασία της προσωπικής συμβολής εκάστου εταίρου στην εταιρική δράση, δεν νοείται με επωνυμία σχηματιζομένη από το αντικείμενο της εμπορικής δραστηριότητας της εταιρίας. Τούτο πέρα από την αντίθεσή του προς την επικρατούσα για αιώνες συνήθεια, θα δημιουργήσει δυσκολίες στις συναλλαγές, αφού οι τρίτοι δεν θα έχουν πρόδηλη ενώπιόν τους (από την επωνυμία) την προσωπική ευθύνη συγκεκριμένων εταίρων, στην προσωπικότητα των οποίων στηρίζεται η εν γένει ύπαρξη και δράση της εταιρίας. 3. Στο σχέδιο (άρθρο 3) αναφέρεται ότι η ΟΕ εγγράφεται στο ΓΕΜΗ με τη σύμπραξη όλων των εταίρων. Φαίνεται λοιπόν ότι δεν απαιτείται η τήρηση εγγράφου τύπου, ούτε ως αποδεικτικού, ούτε ως συστατικού για την εταιρική σύμβαση. Λογικά, πάντως, αφού πριν την εγγραφή αυτή δεν υφίσταται ΟΕ ως νομικό πρόσωπο, το σχέδιο θα πρέπει να διατυπωθεί διαφορετικά. Π.χ. ότι «Με τη σύμπραξη όλων των εταίρων καταχωρίζονται στο ΓΕΜΗ τα στοιχεία της υπό ίδρυση ΟΕ……..» και ότι «Εφόσον οι εταίροι αρχίσουν την εμπορική δραστηριότητα πριν από την καταχώριση στο ΓΕΜΗ………..». 4. Στο άρθρο 9 δεν μπορεί να γράφεται ότι «κάθε εταίρος έχει εξουσία εκπροσώπησης….» γιατί δημιουργείται η εντύπωση ότι και ένας μη διαχειριστής εταίρος μπορεί να εκπροσωπεί την εταιρία, πράγμα λογικά και πρακτικά αδιανόητο. Ορθό λοιπόν είναι να γραφτεί ότι «Κάθε διαχειριστής εταίρος έχει εκπροσωπευτική εξουσία……». Στο ίδιο άρθρο (παρ. 3), η διάταξη ότι «η υπέρβαση του σκοπού μπορεί να προταθεί ….» οφείλει προφανώς να συμπληρωθεί ως εξής : «Η υπέρβαση του σκοπού και η τυχόν ασκηθείσα εναντίωση διαχειριστή μπορεί να προταθεί ……….». Στο ίδιο άρθρο και στην ίδια παράγραφο 3, η τελευταία πρόταση πρέπει προφανώς να διαμορφωθεί ως εξής: «Περιορισμοί της εκπροσωπευτικής εξουσίας….δεν προβάλλονται στους τρίτους, με την επιφύλαξη των ισχυόντων για τα δημοσιευμένα στο ΓΕΜΗ στοιχεία». 5. Στις διατάξεις των άρθρων 11επ. του νομοσχεδίου εκθεμελιώνεται γενικά η έννοια της ομόρρυθμης ως προσωπικής εταιρίας δημιουργώντας ακόμα και ζητήματα συνταγματικότητας. Πράγματι, η καταγγελία σε μιαν προσωπική διαρκή σχέση και μάλιστα για σπουδαίο λόγο είναι αναφαίρετο ατομικό προσωπικό δικαίωμα του κάθε συμβαλλομένου. Γεγονότα, επίσης, που θίγουν τον προσωπικό χαρακτήρα μιας σχέσης, όπως ο θάνατος, η πτώχευση κ.λ.π. ενός εταίρου, επηρεάζουν αναπόφευκτα τη σχέση, η οποία κατά κανόνα χάνει το εννοιολογικό της έρεισμα και για το λόγο αυτό λύεται. Το νομοσχέδιο παραβλέπει τον προσωπικό δεσμό και επιδιώκει να διατηρήσει «έναν γάμο, χωρίς συζύγους»!!!, δημιουργώντας κινδύνους και στις συναλλαγές, ιδίως στους τρίτους, που συναλλάσσονταν με την εταιρία εμπιστευόμενοι τον θανόντα ή τον πτωχεύσαντα ή τον καταστάντα ανίκανο. 6. Εάν ισχύσει η νέα διάταξη ότι η ΟΕ «λύεται με δικαστική απόφαση κατόπιν αιτήσεως ενός εταίρου όταν υπάρχει σπουδαίος λόγος», τότε μέχρι την έκδοση της αποφάσεως, που πρέπει να καταστεί προφανώς και τελεσίδικη, ο αιτών εταίρος θα βρίσκεται δέσμιος της κακοβουλίας και εκδικητικότητας των συνεταίρων του. Τι είδους εταιρία θα μπορέσει να λειτουργήσει στο στάδιο αυτό, μπορείτε εύκολα να το φανταστείτε. Η ίδια παρατήρηση ισχύει και για την περίπτωση της κατά το νομοσχέδιο απλής εξόδου ενός εταίρου λόγω θανάτου, πτωχεύσεως ή θέσεως σε δικαστική συμπαράσταση, αντί της λύσεως της εταιρίας. Μπορεί, στ’ αλήθεια, να συνεχισθεί εταιρία με διενέξεις μεταξύ των εταίρων για το αν θα συνεχισθεί η εταιρία ή όχι, και με εκκρεμότητες ως προς την αποδοτέα στον εξερχόμενο αξία της συμμετοχής του; Και εν τω μεταξύ, ποια θα είναι η προστασία των τρίτων που θα συναλλάσσονται με μιαν εταιρία, που δεν θα διαθέτει ασφαλή υπαρκτική και περιουσιακή βάση; Όπως σοφά έχει κρίνει ο αστικός νομοθέτης (ΑΚ 775) σε μια τέτοια περίπτωση η συνέχιση της εταιρίας είναι δυνατή μόνον αν έχει συμφωνηθεί αυτή (ή συμφωνείται) μεταξύ των εταίρων. 7. Σε ΟΕ ορισμένου χρόνου η εκουσία έξοδος εταίρου είναι κατά τα ισχύοντα δυνατή μόνον αν έχει συμφωνηθεί μεταξύ των εταίρων, ανεξαρτήτως υπάρξεως σπουδαίου λόγου. Διαφορετικά, ο έχων σπουδαίο λόγο να εξέλθει μιας εταιρίας ορισμένου χρόνου μπορεί απλώς να καταγγείλει την σύμβαση. Η ανυπαρξία σπουδαίου λόγου στην περίπτωση αυτή, επιφέρει κανονικά (χωρίς να ληφθούν υπόψη οι λανθασμένες θέσεις της νομολογίας) ακυρότητα της καταγγελίας. Αν δε ο θέλων να εξέλθει της εταιρίας εταίρος παραβιάζει περαιτέρω τις συμβατικές του υποχρεώσεις υπάρχει η δυνατότητα του αποκλεισμού του και της αγωγής εναντίον του προς αποζημίωση των συνεταίρων του. Γιατί λοιπόν χρειάζεται η νέα διάταξη που ορίζει το παντελώς παράλογο ότι αν δεν υπάρχει σπουδαίος λόγος, ο θέλων να εξέλθει της εταιρίας εταίρος εξέρχεται της εταιρίας χωρίς να έχει δικαίωμα στην αξία της εταιρικής του συμμετοχής; Είναι δυνατόν να εξαρτάται η περιουσιακή θέση του εξερχομένου εταίρου στην ΟΕ από δικαστική απόφαση που θα κρίνει αν ο λόγος εξόδου είναι σπουδαίος ή όχι; Αν μάλιστα ο εξερχόμενος εταίρος θεωρεί μεν τον λόγο της εξόδου του σπουδαίο, αλλά το δικαστήριο κρίνει το αντίθετο, είναι λογικό ο ατυχής αυτός να χάνει τα περιουσιακά του δικαιώματα στην εταιρία; Γιατί εισάγετε διατάξεις προβληματικής εφαρμογής και αποτελεσματικότητας; 8. Στην περίπτωση της πρόκλησης εξόδου εταίρου από εταιρικό δανειστή, ώστε να καταστεί δυνατή η κατάσχεση της αξίας της εταιρικής του συμμετοχής, προκαλούμενη μάλιστα συγκεχυμένα είτε με δήλωση του δανειστή, είτε με δικαστική απόφαση !!!, το νομοσχέδιο προβλέπει τρίμηνη εκκρεμότητα. Επί 3 μήνες δηλαδή ο εταίρος θα είναι εταίρος υπό διωγμόν. Και η ΟΕ θα λειτουργεί κανονικά! Και οι τρίτοι θα εμπιστεύονται αυτό το τερατομόρφωμα του νέου νόμου!!!. Είναι προφανές πως μόνον οι ισχύουσες επί του θέματος διατάξεις διασφαλίζουν την καλύτερη λειτουργία της εταιρίας. 9. Το άρθρο 18 περί συνεχίσεως της εταιρίας μετά την επικύρωση του σχεδίου αναδιοργάνωσης είναι προφανώς περιττό. 10. Το άρθρο 19 περί δυνατότητας συνέχισης μιας μονοπρόσωπης ΟΕ δημιουργεί τα ερωτήματα (α) τι είδους εταιρία θα υπάρχει και θα λειτουργεί στο ενδιάμεσο διάστημα μέχρι την τυχόν είσοδο νέου εταίρου και (β)πως θα λυθούν θέματα εκκαθάρισης με τους εξελθόντες εταίρους ; Τα ερωτήματα και οι επισημάνσεις σφαλμάτων είναι πολλά και στα επόμενα άρθρα που αφορούν την ετερόρρυθμη εταιρία και την αφανή εταιρία. Η καταγραφή τους υπερβαίνει τα όρια του παρόντος. Υποβάλλω λοιπόν και πάλι θερμή παράκληση να περιορισθείτε –αν το θεωρείτε αναγκαίο- σε ρύθμιση μεμονωμένων θεμάτων προς την σωστή κατεύθυνση όπως έχει ήδη υποδείξει ο επιστημονικός διάλογος και να μην πειραματίζεσθε με δοκιμασμένους και επιτυχημένους στη γενικότητά τους θεσμούς καταλύοντας ανεπίγνωστα την ασφάλεια των συναλλαγών. Σπύρος Ψυχομάνης Καθηγητής