Αρχική Εθνική Σχολή ΔικαστώνΆρθρο 8Σχόλιο του χρήστη Παναγιώτης Βαρλάγκας | 10 Ιουλίου 2010, 21:48
  • Σχόλιο του χρήστη 'Παναγιώτης Βαρλάγκας' | 10 Ιουλίου 2010, 21:48

    Νίκο, Τα χρόνια δικηγορίας που αναφέρεις είναι το κριτήριο στο Αγγλοσαξωνικό σύστημα (που σε αντίθεση με το Γαλλικό που ακολουθούμε εμείς δεν έχει σχολή δικαστών). Για παράδειγμα στην Κύπρο απαιτούνται 6 χρόνια δικηγορίας και στο Ontario του Καναδά 10 χρόνια δικηγορίας. Αν λοιπόν κάποιος θέλει να γίνει δικαστής π.χ. στο Τορόντο, θα πρέπει να βγάλει πρώτο πτυχίο (Ιστορία, Οικονομικά, Πολιτικές Επιστήμες, Βιολογία, οτιδήποτε) 3 ή 4 χρόνια, μετά να πάει Law School (3 χρόνια), άρα τελειώνει με σπουδές γύρω στα 25, μετά να κάνει 1 χρόνο άσκηση σε δικηγόρο (26) και μετά 10 χρόνια ενεργό δικηγορία, οπότε μπορεί να πάει για δικαστής από τα 36 και μετά. Η δε "αποστρατεία" γίνεται στα 65, 70 ή 75, αναλόγως του βαθμού του δικαστηρίου (π.χ. 75 στο Supreme Court). Μάλιστα ήδη παρωχημένο το δικό μας Σύνταγμα (άρθρ. 88 παρ. 5) που προβλέπει όριο συνταξιοδότησης τα 65 ή 67 ανάλογα, τη στιγμή που στον διαδρομόντα από το 1975 χρόνο (τελευταία 35ετία)  το προσδόκιμο ζωής έχει ανέβει αισθητά (πρβλ. ασφαλιστικό ζήτημα) και λόγω μεταπτυχιακών σπουδών πολλοί εισέρχονται σε μεγαλύτερη ηλικία στο δικαστικό κλάδο. Και αυτό τη στιγμή που ήδη το Σύνταγμα του 1911 (σε μια εποχή που το προσδόκιμο ζωής ήταν πολύ χαμηλότερο από το σημερινό) όριζε (άρθρ. 88, παρ. 2) το 75ο έτος για τους αρεοπαγίτες και το 70ο για τους λοιπούς δικαστές (Σ 1927, άρθρ. 95 παρ. 2: 70ο και 65ο αντίστοιχα -  / Σ 1952, άρθρ. 88 παρ. 2: 70ο και 65ο αντίστοιχα) ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ * Οι Γερμανοί δεν απαιτούν δικηγορική εμπειρία per se. Όποιος γνωρίζει την Γερμανική μπορεί να πάει στο http://bundesrecht.juris.de/drig/BJNR016650961.html#BJNR016650961BJNG000300666  και να διαβάσει τις προϋπόθεσεις για την πρόσβαση στο δικαστικό αξίωμα. Μάλιστα οι Γερμανοί πάνε ακόμα πιο πέρα, και ορίζουν ότι για να γίνει κανείς δικηγόρος πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις για δικαστής! (Bundesrechtsanwaltsordnung, § 4 Zugang zum Beruf des Rechtsanwalts: "Zur Rechtsanwaltschaft kann nur zugelassen werden, wer die Befaehigung zum Richteramt nach dem Deutschen Richtergesetz erlangt hat [...] http://bundesrecht.juris.de/brao/__4.html). Τώρα, όσον αφορά τις προϋποθέσεις για δικαστής, πέραν του πτυχίου νομικής, απαιτείται "υπηρεσία προετοιμασίας" και μια 2η κρατική εξέταση - η 1η αντιστοιχεί στο πτυχίο ("einen anschliessenden Vorbereitungsdienst mit der zweiten Staatspruefung abschliesst"). Ο Vorbereitungsdienst κρατάει 2 χρόνια, μοιάζει με τη δική μας άσκηση, αλλά δεν είναι ακριβώς άσκηση, γιατί δεν απαιτείται άσκηση σε δικηγόρο, αλλά μπορεί κανείς να εξασκηθεί σε πολιτικό ή ποινικό δικαστήριο ή σε δημόσια υπηρεσία - όχι δηλ. απαραίτητα ως δικηγόρος, αλλά γενικότερα ως νομικός Οι Γερμανοί έχουν την έννοια του Volljurist. * Οι Γάλλοι (των οποίων το σύστημα έχουμε ως πρότυπο) δεν απαιτούν δικηγορική εμπειρία. Η λογική τους εν πολλοίς του είναι ότι, "αφού έχουμε εθνική σχολή δικαστών, ότι είναι να μάθεις, θα το μάθεις στη σχολή". Αν η σχολή δεν ήταν σε θέση να πάρει πτυχιούχους νομικής και να δημιουργήσει νέους δικαστές τότε θα παρείλκε αυτή η ίδια η υπαρξή της!  * Οι Ιταλοί έχουν 11 κατηγορίες ατόμων που πληρούν τις προϋποθέσεις για δικαστής (http://www.giurdanella.it/8113 ) Π.χ. (και αυτό κολλάει στις μεταβατικές διατάξεις) όλοι οι προ του 1999 πτυχιούχοι Νομικής μπορούν να δώσουν άνευ άλλου τινός (προφανώς έως τότε αρκούσε αυτό - οι άνθρωποι αυτοί - παρότι ως Ιταλοί θα νόμιζε κανείς κατ' αρχήν ότι μας μοιάζουν... - ορθά, έδωσαν σ' αυτούς τους ανθρώπους το δικαίωμα να δίνουν εσαεί, δηλ. δεν τους αφαίρεσαν το κεκτημένο δικαίωμα). Αλλά βλέπω και ότι αρκεί και μεταπτυχιακό δίπλωμα 2 ετών. Ή διδακτορικό (όχι όπως εδώ που ζητείται δικηγορική εμπειρία πλέον ακόμη και από διδάκτορες νομικής). Επίσης ειρηνοδίκες για *6 χρόνια* όχι μία ημέρα όπως εδώ! Φυσικά και οι δικηγόροι. Αλλά και οι ΠΕ Νομικής με διευθυντική θέση στο δημόσιο. Και οι καθηγητές Νομικής (ομοίως και στη Γερμανία) * Το Αυστριακό σύστημα είναι όμοιο με το Γερμανικό: ούτε εκεί απαιτείται δικηγορία ("Μετά το πέρας των νομικών σπουδών ακολουθεί η πρακτική άσκηση αφού ολοκληρωθεί η δικαστική άσκηση στο πλαίσιο της δικαστικής προπαρασκευαστικής υπηρεσίας σε εξωπανεπιστημιακά ιδρύματα." - http://ec.europa.eu/civiljustice/legal_prof/legal_prof_aus_el.htm) * Στο Βέλγιο (αντί πολλών: http://www.senat.fr/lc/lc164/lc1643.html ) απαιτείται τριετής επαγγελματική εμπειρία εκ των οποίων 3 ετών το 1 νομική εμπειρία (όχι απαραίτητη δικηγορική - απλά νομική) και ηλικία *τουλάχιστον* 35 ετών για δικαστής (δεν υπάρχει άνω όριο). Δεν έχουν σχολή. Δικηγορία θέλουν οπωδήποτε οι Αγγλοσάξωνες (π.χ. Κύπρος 6 χρόνια, Καναδάς 10 χρόνια, και αντίστοιχα σε Αγγλία, Σκωτία και Αμερική). Αλλά αυτό είναι άλλο σύστημα από το ηπειρωτικό και οι Αγγλοσάξωνες είναι κυρίως εμπειριστές.  Παρ' ημίν, με τον ν. 3689/2008 δημιουργήθηκε ένα υβριδικό σύστημα ανάμεσα στο Γαλλικό (Σχολή Δικαστών με άνω όρια ηλικίας - σύστημα που εξ ὀσων γνωρίζουν ακολουθούμε εμείς και οι Ισπανοί) και στο Αγγλοσαξωνικό (προϋπόθεση δικηγορικής εμπειρίας), και μάλιστα πολύ πιο "στενό" από το Γαλλικό, καθώς επιβάλλουμε δικηγορική εμπειρία, ενώ οι Γάλλοι *όντως* κάνουν το άνοιγμα στην κοινωνία με θέσεις για έμπειρους δημοσίους και ιδιωτικούς υπαλλήλους (ενώ σε εμάς το περιβόητο αυτό άνοιγμα είναι απλή πομφόλυγα, καθώς περιοριζόμαστε στενά σε δικηγόρους, άντε και σε γραμματείς δικαστηρίων) αλλά και από το Αγγλοσαξωνικό γιατί εκεί δίνοντας έμφαση στο εμπειρικό κομμάτι *δεν* βάζουν άνω όριο ηλικίας με τη λογική "όσο πιο έμπειρος (δικηγόρος) τόσο (κατά τεκμήριο) πιο καλός δικαστής". Δηλ. με τον 3689/2008 πρωτοτυπήσαμε λοιπόν, με μια ακόμη νεοελληνική "πατέντα", και μάλιστα χωρίς ομαλή μετάβαση στο νέο σύστημα (άτομα που δεν είχαν κάνει άσκηση, π.χ. 27, 28 ή και 30 ετών που εργάζονται αλλού ή δεν είχαν έως τότε κάνει άσκηση γιατί είχαν στόχο αποκλειστικά το δικαστικό σώμα, βρέθηκαν να θέλουν 4 χρόνια για να ξαναπληρώσουν τις προϋποθέσεις για το διαγωνισμό της ΕΣΔι, πολλά δε όλως αδυνατούν πλέον να συμματάσχουν (δεν δύνανται να εγκατελείψουν τις αλλοειδείς θέσεις εργασίας του, ενώ - και εδώ είναι το σημαντικότερο, άτομα άνω των 35, που για τον οποιοδήποτε λόγο δεν είχαν κάνει άσκηση, βρέθηκαν εν μία νυκτί εκτός του διαγωνισμού, καθώς είναι και φύσει (χρόνω) αδύνατον να πληρώσουν τις προϋποθέσεις  (36 ετών + 4 έτη άσκηση και δικηγορία = 40). Πόσω μάλλον οι ήδη τότε 4οάρηδες. Θεωρώ ότι υπάρχουν δύο διακριτά ζητήματα - α) το ζήτημα του ορίου per se και β) το ζήτημα της θέσπισης, έστω και τώρα, των επαρκών μεταβατικών διατάξεων που έλειπαν από τον 3689/2008. Οδηγό ίσως θα μπορούσε να αποτελέσει η θέσπιση των άνω ορίου του 43ου έτους από το ΥΠΕΞ για την Ειδική Νομική Υπηρεσία του, μετά από προσφυγή στο Συνήγορο του Πολίτη (http://www.synigoros.gr/diakriseis/index.htm, προς το τέλος, και http://www.synigoros.gr/pdfs/_apantisi_30_01.pdf όπου το ΥΠΕΞ ρητά αναφέρει ότι "τα παραπάνω [εννοείται:  παρατεθέντα επιχειρήματα υπέρ της εισαγωγής άνω ορίου 35ου έτους για εισαγωγή στη Διπλωματική Ακαδημία κ.λπ.], δεν ισχύουν [...] για τον κλάδο της Ειδικής Νομικής Υπηρεσίας (Ε.Ν.Υ.) διότι δεν προβλέπεται [sic] για τον εν λόγω κλάδο οργανικές θέσεις στις αρχές της Εξωτερικής Υπηρεσίας". Έτσι, το ΥΠΕΞ, αναβίβασε το όριο για την ΕΝΥ από το 35ο θαρρώ, στο 43ο έτος. Για την ταυτότητα του λόγου, θα μπορούσε και για την ΕΣΔι να καθιερωθεί το 43ο έτος ως άνω όριο "across-the-board",  με παράλληλη κατάργηση της προϋπόθεσης δικηγορικής εμπειρίας, αν μη τι άλλο, για όσους (π.χ. τους άνω των 30 ή 35 ετών είναι δυσχερές ή έως και αδύνατο πλέον να την αποκτήσουν). Μία λύση όπως η ανωτέρω θα ήταν επιεικής, σύμφωνα με την αρχή του κράτους δικαίου και με την ασφάλεια του δικαίου και την αποφυγή των αιφνιδιασμών και θα άνοιγε τη "δεξαμενή" των υποψηφίων δικαστών κατά δίκαιο τρόπο, σήμερα μάλιστα που οι ανάγκες της Ελληνικής Δικαιοσύνης σε νέο προσωπικό (και δη ποιοτικό) είναι τόσο οξυμένες. Με εκτίμηση, Παναγιώτης Βαρλάγκας