Υπουργείο Δικαιοσύνης | Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

Σχόλιο του χρήστη 'Γρηγόριος Γιάκας μέλος Ν.Σ.Κ.' | 11 Νοεμβρίου 2015, 19:00

Μόνιμος Σύνδεσμος

Στη διάταξη του άρθρου αυτού θα πρέπει να προστεθεί και η φράση "Για σύμφωνα που δεν έχουν συναφθεί στην Ελλάδα εφαρμόζεται αναλόγως η διάταξη του άρθρου 905 παρ. 4 ΚΠολΔ. Η σχετική απόφαση της εκουσίας δικαιοδοσίας με την οποία κηρύσσονται εκτελεστά και στην ελληνική επικράτεια σύμφωνα συμβίωσης που έχουν συναφθεί στο εξωτερικό καταχωρείται στο ειδικό βιβλίο του ληξιαρχείου του τόπου κατοικίας των συμφωνούντων - συζύγων ενηλίκων και η ισχύς της συμφωνίας αρχίζει από την κατάθεση αντιγράφου της απόφασης στο ειδικό βιβλίο". Οι λόγοι για την προσθήκη αυτή είναι οι εξής : Με τη διάταξη του άρθρου 780 ΚΠολΔ ορίζεται ότι απόφαση εκούσιας δικαιοδοσίας αλλοδαπού δικαστηρίου έχει στην ημεδαπή χωρίς άλλη διαδικασία την ισχύ που αναγνωρίζει σε αυτή το δίκαιο του Κράτους του Δικαστηρίου που την εξέδωσε, εφόσον συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις: 1) να εφαρμόστηκε από το αλλοδαπό Δικαστήριο ως προς την ουσία της διαφοράς, το ουσιαστικό δίκαιο εκείνης της χώρας, που κατά το ελληνικό διεθνές ιδιωτικό δίκαιο έπρεπε να εφαρμοστεί, 2) να εκδόθηκε από δικαστήριο που είχε διεθνή δικαιοδοσία σύμφωνα με τους κανόνες διεθνούς δικονομικού δικαίου της χώρας εκείνης, της οποίας ουσιαστικού δικαίου κανόνες έπρεπε να εφαρμοστούν κατά το ελληνικό ιδιωτικό διεθνές δίκαιο σύμφωνα με την πρώτη προϋπόθεση. Ενόψει του ειδικότερου αυτού προσδιορισμού της διεθνούς δικαιοδοσίας στις αλλοδαπές αποφάσεις εκούσιας δικαιοδοσίας δεν εφαρμόζεται το άρθρο 323 αρ. 2 ΚΠολΔ και 3) να μην αντίκειται η αλλοδαπή-απόφαση στη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη, όπως οι έννοιες αυτές χρησιμοποιούνται στις διατάξεις των άρθρων 323 αρ. 5, 903 αρ. 6 και 905 αρ. 2 και 3 ΚΠολΔ (βλ.Κεραμέα-Κονδύλη-Νίκα «Ερμηνεία ΚΠολΔ», άρθρο 780, παρ. 7 επ., σελ. 1139). Από την άνω διάταξη συνάγεται σαφώς ότι η αλλοδαπή απόφαση εκούσιας δικαιοδοσίας αναγνωρίζεται από τα Ελληνικά δικαστήρια ότι έχει ισχύ στην Ελλάδα εφόσον διαπιστωθεί, κατά την ειδική διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άνω άρθρου και μόνο όταν πρόκειται με βάση αυτή να γίνει εκτέλεση στην Ελλάδα (αν είναι δεκτική εκτέλεσης) ή να ζητηθεί η συνδρομή της, Ελληνικής δημόσιας αρχής για συγκεκριμένη ενέργεια (π.χ, καταχώρηση αλλοδαπής απόφασης, στα ημεδαπά ληξιαρχικά βιβλία κ.λ.π). Με την αναγνώρισή της η αλλοδαπή απόφαση αναπτύσσει στην ημεδαπή την ισχύ που της προσδίδεται στο κράτος προελεύσεως. Με τον όρο «ισχύς» νοείται η τυπική ισχύς της αλλοδαπής αποφάσεως και όχι τα ουσιαστικά της αποτελέσματα, τα οποία καθορίζονται αυτοτελώς κατά το ελληνικό ιδιωτικό διεθνές δίκαιο» (ΕφΠατρ 1036/1984 ΕλλΔνη 1985.284, Κεραμέα-Κονδύλη-Νίκα «Ερμηνεία ΚΠολΔ» υπό άρθρο 780, παρ. 2 σελ. 1538). Περαιτέρω, οι αποφάσεις που εκδίδονται, επί υποθέσεων εκούσιας δικαιοδοσίας στερούνται εκτελεστότητας και κατά κανόνα δεν παράγουν ουσιαστικό δεδικασμένο, ως ισχύς των αποφάσεων αυτών, η οποία (ισχύς) κατά την προαναφερόμενη ειδική διάταξη αναγνωρίζεται αυτοδίκαια στην ημεδαπή έννομη τάξη, νοείται κυρίως η διαπλαστική ή διαπιστωτική ενέργεια που οι αποφάσεις αυτές αναπτύσσουν, η οποία διαμέσου των ρυθμίσεων ταυ ουσιαστικού δικαίου διαμορφώνει ή κατοχυρώνει την υπόσταση ή το περιεχόμενο ορισμένης έννομης σχέσης ή κατάστασης. Ενόψει της ειδικότερης αυτής λειτουργίας των αποφάσεων που κρίνουν επί υποθέσεων εκούσιας δικαιοδοσίας, η ισχύς των εννόμων συνεπειών τους στην ημεδαπή έννομη τάξη κατ` αρχάς εξαρτάται, σύμφωνα με το άρθρο 780 στοιχ. 1 ΚΠολΔ, από τη δυνατότητα επίκλησης στην Ελλάδα των εννόμων συνεπειών που προβλέπονται από τους κανόνες του ουσιαστικού δικαίου που υποδεικνύονται ως εφαρμοστέοι στη συγκεκριμένη έννομη σχέση από το Ελληνικό ιδιωτικό διεθνές δίκαιο. Συνακόλουθα, στις περιπτώσεις που, σύμφωνα με τους κανόνες του δικαίου αυτού, η ύπαρξη υφιστάμενης έννομης σχέσης που αφορά στην προσωπική κατάσταση προϋποθέτει την έκδοση διαπλαστικής πράξης ύστερα από δήλωση του ενδιαφερομένου ενώπιον του αρμοδίου διοικητικού οργάνου, η διαπλαστική ενέργεια της πράξεως αυτής αναγνωρίζεται αυτοδικαίως στην Ελλάδα, με την επιφύλαξη ότι η θεμελιούμενη στην αναγνώριση αυτή επίκληση των εννόμων συνεπειών της ανωτέρω πράξεως δεν θίγει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη. Περαιτέρω, κατά το άρθρο 905 παρ.4 ΚΠολΔ, οι διατάξεις περί κήρυξης της εκτελεστότητας αλλοδαπών τίτλων εφαρμόζονται και για την αναγνώριση δεδικασμένου από απόφαση αλλοδαπού Δικαστηρίου, που αφορά την προσωπική κατάσταση. Αν και κατά τη γραμματική διατύπωση απαιτείται απόφαση αλλοδαπού Δικαστηρίου, τελεολογικώς ερμηνευόμενη, η διάταξη αυτή έχει εφαρμογή σε κάθε πράξη αρμοδία οργάνου αλλοδαπής Πολιτείας, που κατά το εκεί ισχύον δίκαιο ρυθμίζει θέματα αναφερόμενα στην προσωπική κατάσταση, τα οποία στην Ελλάδα ρυθμίζονται αποκλειστικώς με δικαστική απόφαση (ΜΠΣερ 92/2013,ΜΠρθεσ 10946/2001 Αρμ.2002,1357, ΜΠρΘεσ 6839/1994 Αρμ. 1995.508, ΜΠρΘεσ 11319/1994 Αρμ.1995.60, ΜΠρΑθ 1801/1983 ΕλλΔνη 24.1097, με τις εκεί παραπομπές στη θεωρία και τη νομολογία, Γνωμοδότηση Νομικού Συμβουλίου του Κράτους υπ` αριθ. 285/17-5-1993). Στην προκειμένη περίπτωση, ενόψει του ότι η ύπαρξη έννομης σχέσης που αφορά στην προσωπική κατάσταση προϋποθέτει την έκδοση διαπλαστικής πράξης ύστερα από δήλωση του ενδιαφερομένου ενώπιον του αρμοδίου διοικητικού οργάνου και το σύμφωνο συμβίωσης που έχει συναφθεί στο εξωτερικό αποτελεί πράξη αρμοδία οργάνου αλλοδαπής Πολιτείας, που κατά το εκεί ισχύον δίκαιο ρυθμίζει θέματα αναφερόμενα στην προσωπική κατάσταση, η διαπλαστική ενέργεια της πράξεως αυτής αναγνωρίζεται αυτοδικαίως στην Ελλάδα, με την επιφύλαξη ότι η θεμελιούμενη στην αναγνώριση αυτή επίκληση των εννόμων συνεπειών της ανωτέρω πράξεως δεν θίγει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη.Η προσθήκη της ανωτέρω φράσης στην προτεινόμενη ρύθμιση θα διευκολύνει ζευγάρια (ομόφυλα ή ετερόφυλα) που έχουν ήδη συνάψει σύμφωνα στο εξωτερικό να προσφύγουν στη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας και να καταχωρήσουν τη σχετική απόφαση της εκουσίας δικαιοδοσίας στο ειδικό βιβλίο του ληξιαρχείου κατοχυρώνοντας με τον τρόπο αυτό την υπόσταση και το περιεχόμενο της συμφωνίας τους.