Αρχική Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης - Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη και τη...ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΠΟΙΝΙΚΟ ΚΩΔΙΚΑ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Ν. 4619/2019

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΠΟΙΝΙΚΟ ΚΩΔΙΚΑ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Ν. 4619/2019

Άρθρο 3

Δικαιοδοσία επί εγκλημάτων σε πλοία ή αεροσκάφη που φέρουν την ελληνική σημαία – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 5 Ποινικού Κώδικα

Η παρ. 2 του άρθρου 5 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:

«2. Οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι εφαρμόζονται σε πράξεις που τελούνται σε πλοία που φέρουν την ελληνική σημαία ή αεροσκάφη που έχουν την ελληνική εθνικότητα ανεξάρτητα από το δίκαιο του τόπου τέλεσης αυτών.».

Άρθρο 4

Απόπειρα τέλεσης εγκλήματος – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 42 Ποινικού Κώδικα

Στην παρ. 1 του άρθρου 42 του Ποινικού Κώδικα προστίθεται δεύτερο εδάφιο και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Όποιος, έχοντας αποφασίσει να τελέσει έγκλημα, αρχίζει να εκτελεί την περιγραφόμενη στο νόμο αξιόποινη πράξη, τιμωρείται, αν το έγκλημα δεν ολοκληρώθηκε, με μειωμένη ποινή (άρθρο 83). Αν το δικαστήριο κρίνει ότι η μειωμένη ποινή του πρώτου εδαφίου δεν επαρκεί για να αποτρέψει τον υπαίτιο από την τέλεση άλλων αξιόποινων πράξεων, μπορεί να του επιβάλει την ίδια ποινή με αυτή που ο νόμος προβλέπει για την ολοκληρωμένη πράξη.».

Άρθρο 5

Δυνατότητα επιβολής πλήρους ποινής σε συνεργό- Τροποποίηση άρθρου 47 Ποινικού Κώδικα 

Στο άρθρου 47 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις, προστίθεται τρίτο εδάφιο και το άρθρο 47 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 47

Συνεργός

Όποιος, εκτός από την περίπτωση της παρ. 1 του άρθρου 46, πρόσφερε με πρόθεση σε άλλον οποιαδήποτε συνδρομή πριν από την τέλεση ή κατά την τέλεση της άδικης πράξης που διέπραξε, τιμωρείται με μειωμένη ποινή (άρθρο 83). Το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει την ποινή του αυτουργού, αν ο υπαίτιος προσφέρει άμεση συνδρομή κατά την τέλεση και στην εκτέλεση της πράξης, θέτοντας το αντικείμενο της προσβολής στη διάθεση του φυσικού αυτουργού. Την ποινή του αυτουργού μπορεί να επιβάλλει το δικαστήριο και στην περίπτωση του πρώτου εδαφίου, αν κρίνει ότι η συνδρομή που προσφέρθηκε είναι ιδιαίτερα σημαντική για την τέλεση της πράξης και η μειωμένη ποινή του πρώτου εδαφίου δεν επαρκεί για να αποτρέψει τον υπαίτιο από την τέλεση άλλων αξιόποινων πράξεων.».

Άρθρο 6

Διάρκεια κάθειρξης – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 52 Ποινικού Κώδικα

Στην παρ. 2 του άρθρου 52 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται η λέξη «δεκαπέντε» από τη λέξη «είκοσι» και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Η διάρκεια της πρόσκαιρης κάθειρξης δεν υπερβαίνει τα είκοσι έτη ούτε είναι κατώτερη των πέντε ετών.».

Άρθρο 7

Κατάργηση του υπολογισμού χρηματικής ποινής σε ημερήσιες μονάδες – Τροποποίηση άρθρου 57 Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 57 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) οι παρ. 1 και 3 καταργούνται, β) η παρ. 2 αντικαθίσταται και το άρθρο 57 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 57

Χρηματική ποινή

  1. [Καταργείται].
  2. Αν δεν ορίζεται διαφορετικά σε ειδικές διατάξεις, η χρηματική ποινή δεν μπορεί να είναι κατώτερη από πεντακόσια (500) ευρώ ούτε ανώτερη από δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ για πλημμελήματα, ούτε κατώτερη από δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ και ανώτερη από εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ για κακουργήματα. 
  3. [Καταργείται].
  4. Με τον θάνατο του καταδικασθέντος διαγράφεται η χρηματική ποινή. Σε καμία περίπτωση δεν εκτελείται εναντίον των κληρονόμων του.».

Άρθρο 8

Προσθήκη απέλασης ως μέτρου ασφαλείας-Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 69 Ποινικού Κώδικα 

Στην παρ. 1 του άρθρου 69 του Ποινικού Κώδικα προστίθεται περ. γ’ και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Μέτρα ασφαλείας, εκτός από τα προβλεπόμενα στα άρθρα 122 και 123, είναι: α) τα μέτρα θεραπείας ατόμων με ψυχική ή διανοητική διαταραχή, β) η δήμευση κατά το άρθρο 76 και γ) η απέλαση αλλοδαπού.».

Άρθρο 9

Απέλαση αλλοδαπού- Προσθήκη άρθρου 72 στον Ποινικό Κώδικα

Μετά από το άρθρο 71 του Ποινικού Κώδικα προστίθεται νέο άρθρο 72 ως εξής:

«Άρθρο 72

Απέλαση αλλοδαπού

  1. Με την επιφύλαξη των σχετικών διατάξεων που περιλαμβάνονται σε διεθνείς συμβάσεις που έχουν κυρωθεί από τη χώρα, το δικαστήριο, ανεξάρτητα από τυχόν συντρέχουσα διοικητική διαδικασία σύμφωνα με τον Κώδικα Μετανάστευσης (ν. 5038/2023, Α’ 81), μπορεί να διατάξει την απέλαση κάθε αλλοδαπού (πολίτη τρίτης χώρας ή κράτους μέλους της Ε.Ε.) που καταδικάσθηκε σε κάθειρξη τουλάχιστον έξι (6) ετών για τις αξιόποινες πράξεις του δεύτερου εδαφίου της παρ. 6 του άρθρου 105Β ή για τη διακεκριμένη κλοπή του άρθρου 374, εάν κρίνει ότι η παραμονή του στη χώρα δεν συμβιβάζεται προς τους όρους της κοινωνικής συμβίωσης, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως το είδος του εγκλήματος για το οποίο καταδικάστηκε, τον βαθμό της υπαιτιότητάς του, τις ειδικές συνθήκες τέλεσης της πράξης, τις συνέπειες αυτής, τον χρόνο παραμονής του στο ελληνικό έδαφος, τη νομιμότητα ή μη της παραμονής του, την εν γένει συμπεριφορά, τον επαγγελματικό προσανατολισμό, την ύπαρξη οικογένειας και γενικότερα τον βαθμό ένταξης αυτού στην ελληνική κοινωνία, καθώς και τον βαθμό επικινδυνότητας για τη δημόσια ασφάλεια.

Ειδικά, για τους πολίτες κράτους μέλους της Ε.Ε. που έχουν αποδεδειγμένα μόνιμη διαμονή στην ελληνική επικράτεια τουλάχιστον για πέντε (5) έτη, πριν από την τέλεση της πράξης, απέλαση μπορεί να επιβληθεί μόνο όταν συντρέχουν και αιτιολογούνται ειδικώς στην απόφαση σοβαροί και επιτακτικοί λόγοι δημοσίας ασφάλειας. Η απέλαση εκτελείται αμέσως μετά την έκτιση της ποινής ή την απόλυση από τις φυλακές. 

  1. Το δικαστήριο μπορεί, επίσης, να διατάξει την απέλαση από τη χώρα κάθε αλλοδαπού στον οποίο επιβλήθηκε μέτρο ασφάλειας των άρθρων 69A, 70 και 71. Σε αυτή την περίπτωση, η απέλαση μπορεί να διαταχθεί σε αντικατάσταση αυτών των μέτρων.
  2. Το δικαστήριο που αποφασίζει την απέλαση του αλλοδαπού δράστη επιβάλλει σε αυτόν απαγόρευση επανεισόδου του στη χώρα, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δέκα (10) ετών αν είναι πολίτης τρίτης χώρας και τουλάχιστον πέντε (5) ετών αν είναι πολίτης κράτους μέλους της Ε.Ε..

Το συμβούλιο πλημμελειοδικών του τόπου του δικαστηρίου που επέβαλε την απέλαση, για εξαιρετικούς λόγους που αιτιολογούνται ειδικά και ύστερα από γνώμη της αρμόδιας αστυνομικής αρχής, μπορεί να επιτρέψει, για συγκεκριμένη διάρκεια ή επ’ αόριστον, την επιστροφή του αλλοδαπού στη χώρα και πριν από την παρέλευση των ανωτέρω χρονικών διαστημάτων. Νέα αίτηση του αλλοδαπού για επιστροφή μπορεί να υποβληθεί μόνο μετά την πάροδο ενός (1) έτους από την απόρριψη της προηγούμενης.

  1. α. Η απέλαση εκτελείται με ενέργειες των αρμόδιων αστυνομικών αρχών, σύμφωνα με την οικεία νομοθεσία περί αλλοδαπών, καθώς και τους κανόνες του διεθνούς και του ενωσιακού δικαίου. Πέντε (5) μήνες πριν από τη συμπλήρωση του χρόνου για την υφ` όρον απόλυση του κρατούμενου, ο διευθυντής του καταστήματος κράτησης υποχρεούται να ενημερώσει σχετικά τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών του τόπου κράτησης, ώστε ο τελευταίος να παραγγείλει αμέσως στην αρμόδια αστυνομική αρχή τη διερεύνηση του εφικτού της απέλασης και την προετοιμασία για την υλοποίησή της. Τουλάχιστον ένα (1) μήνα πριν από τη συμπλήρωση του χρόνου για την υφ’ όρον απόλυση, η αρμόδια αστυνομική αρχή αναφέρει, με αιτιολογημένη έκθεσή της, στον εισαγγελέα του τόπου κράτησης εάν η απέλαση είναι εφικτή. Αν η απέλαση είναι εφικτή, εκτελείται αμέσως μετά την υφ’ όρον απόλυση ή την έκτιση της ποινής του κρατουμένου. Με αιτιολογημένη διάταξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών του τόπου κράτησης, η κράτηση μπορεί να παραταθεί για έναν (1) μήνα μόνο από τον χρόνο της υφ` όρον απόλυσης ή έκτισης της ποινής, εφόσον η διαδικασία απέλασης έχει ξεκινήσει και πρόκειται να εκτελεστεί μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα. Μετά την παρέλευση του χρόνου αυτού και εφόσον η απέλαση δεν έχει πραγματοποιηθεί, με διάταξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών του τόπου κράτησης αναστέλλεται υποχρεωτικά η απέλαση του αλλοδαπού, του επιβάλλονται ιδίως οι όροι που προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 106 και ο κρατούμενος απολύεται αμέσως.

β. Αν ο αλλοδαπός παρεμποδίζει την προετοιμασία της απομάκρυνσής του, αρνούμενος να συνεργαστεί με τις αρχές και να αποκαλύψει τα πραγματικά του στοιχεία, ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών του τόπου κράτησης μπορεί να παρατείνει την κράτησή του μέχρι και τρεις (3) μήνες από τον χρόνο της υφ’ όρον απόλυσης ή έκτισης της ποινής. Στην περίπτωση αυτή, όπως και στην περ. α`, ο αλλοδαπός παραμένει μέχρι την εκτέλεση της απέλασής του σε ειδικό χώρο του καταστήματος κράτησης ή του θεραπευτικού καταστήματος ή σε ειδικό χώρο των αστυνομικών αρχών που δημιουργούνται για τον σκοπό αυτό, με εντολή του εισαγγελέα πλημμελειοδικών του τόπου κράτησης. Κατά της εισαγγελικής διάταξης που παρατείνει την κράτηση, ο κρατούμενος μπορεί να υποβάλει προσφυγή, για την οποία αποφαίνεται αμετάκλητα ο αρμόδιος εισαγγελέας εφετών μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών. Μετά από την παρέλευση του τριμήνου, με διάταξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών του τόπου κράτησης αναστέλλεται υποχρεωτικά η απέλαση του αλλοδαπού, του επιβάλλονται ιδίως οι όροι που προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 106 και ο κρατούμενος απολύεται αμέσως.

γ. Όταν η απέλαση καταστεί εφικτή κατά την αιτιολογημένη γνώμη της αστυνομικής αρχής, η απόφαση της αναστολής αυτής ανακαλείται με την ίδια διαδικασία που εκδόθηκε και διατάσσεται η κράτηση του αλλοδαπού για την πραγματοποίηση της απέλασης για χρονικό διάστημα το πολύ δεκαπέντε (15) ημερών.

  1. Εάν, σύμφωνα με την αιτιολογημένη έκθεση της αστυνομικής αρχής κατά την περ. α’ της παρ. 4, η απέλαση δεν είναι εφικτή για οποιονδήποτε λόγο και ιδίως επειδή: α) ο αλλοδαπός είναι ανιθαγενής ή ζητεί διεθνή προστασία ή απολαμβάνει διεθνή προστασία, ή β) δεν λειτουργεί ή δεν συνεργάζεται η προξενική αρχή της χώρας καταγωγής του ή γ) η χώρα του δεν συνιστά ασφαλή προορισμό ή τυχόν επιστροφή συνιστά παραβίαση του άρθρου 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ή δ) δεν τον δέχεται η χώρα καταγωγής του, τότε, μετά την υφ’ όρον απόλυση ή την έκτιση ποινής, ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών του τόπου κράτησης αναστέλλει υποχρεωτικά με διάταξή του την απέλαση, επιβάλλει ιδίως τους όρους που προβλέπονται στην παρ. 3 του άρθρου 100 ή ορισμένους από αυτούς και ο κρατούμενος απολύεται αμέσως. Όταν η απέλαση καταστεί εφικτή, εφαρμόζεται αναλόγως η περ. γ’ της παρ. 4.
  2. Αυτός που παραβιάζει τον όρο ή τους όρους που του έχουν επιβληθεί από τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών κατά την αναστολή της απέλασης, τιμωρείται με την ποινή της παρ. 1 του άρθρου 182.».

Άρθρο 10

Κριτήρια υπολογισμού ύψους χρηματικής ποινής – Τροποποίηση άρθρου 80 Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 80 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) η παρ. 1 αντικαθίσταται, β) οι παρ. 2, 3, 4, και 5 καταργούνται και το άρθρο 80 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 80

Επιμέτρηση και απότιση χρηματικής ποινής

  1. Κατά την επιμέτρηση της χρηματικής ποινής, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του α) τη βαρύτητα της πράξης και την ενοχή του υπαιτίου γι’ αυτή, β) την προσωπική και οικονομική κατάσταση του υπαιτίου, λαμβάνοντας υπόψη ειδικότερα βα) τα καθαρά έσοδα που αποκτά από την εργασία του κατά μέσο όρο κάθε ημέρα, ββ) άλλα τυχόν εισοδήματα και εν γένει την περιουσία του, καθώς και βγ) τις οικογενειακές του υποχρεώσεις. Άλλες υποχρεώσεις του μπορούν επίσης να συνυπολογισθούν από το δικαστήριο.
  2. [Καταργείται].
  3. [Καταργείται].
  4. [Καταργείται].
  5. [Καταργείται].
  6. Σε περίπτωση μη καταβολής της χρηματικής ποινής σύμφωνα με τα παραπάνω αυτή ή το μη καταβληθέν μέρος, βεβαιώνεται κατά το άρθρο 553 ΚΠΔ.».

Άρθρο 11

Μετατροπή της ποινής φυλάκισης σε χρήμα – Προσθήκη άρθρου 80Α στον Ποινικό Κώδικα

Μετά το άρθρο 80 του Ποινικού Κώδικα προστίθεται νέο άρθρο 80 Α ως εξής:

«Άρθρο 80 Α

Μετατροπή της ποινής φυλάκισης σε χρήμα

  1. Κάθε ποινή φυλάκισης μέχρι δύο (2) ετών, αν το δικαστήριο κρίνει ότι δεν υπάγεται στις προϋποθέσεις εφαρμογής των άρθρων 99 και 104 Α, μετατρέπεται σε χρηματική ποινή, υπολογίζοντας κάθε ημέρα σε ποσό από δέκα (10) έως εκατό (100) ευρώ, εκτός αν το δικαστήριο, με την απόφασή του, κρίνει ότι απαιτείται η πραγματική της έκτιση εν όλω ή εν μέρει, για να αποτραπεί ο δράστης από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων. Η παρ. 1 του άρθρου 80 για το ύψος της μετατροπής εφαρμόζεται αναλόγως.
  2. Αν ο καταδικασθείς αδυνατεί να καταβάλει αμέσως το σύνολο της χρηματικής ποινής ή η καταβολή της συνεπάγεται την αδυναμία καταβολής της αποζημίωσης στο θύμα, το δικαστήριο καθορίζει, και αυτεπαγγέλτως, προθεσμία, όχι μεγαλύτερη από τρία (3) έτη, ώστε μέσα σε αυτήν να καταβάλει σε δόσεις ή εφάπαξ την ποινή του.
  3. Αν η αδυναμία καταβολής της χρηματικής ποινής ή των δόσεων αυτής οφείλεται σε ουσιώδη αλλαγή των όρων της προσωπικής και οικονομικής κατάστασης του καταδικασθέντος μετά την επιβολή της ποινής, ο καταδικασθείς μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση: α) προθεσμία καταβολής της χρηματικής ποινής ή επέκταση αυτής, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά τα πέντε (5) έτη, ή β) αντικατάσταση της χρηματικής ποινής από την προσφορά κοινωφελούς εργασίας, στο μέτρο που ορίζει το δικαστήριο σύμφωνα με το άρθρο 104Α. Κάθε συγκεκριμένο αίτημα μπορεί να υποβληθεί μία μόνο φορά .».

Άρθρο 12

Επιμέτρηση της ποινής της παροχής κοινωφελούς εργασίας – Τροποποίηση παρ. 4 και 5 άρθρου 81 Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 81 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 4, μετά από τη λέξη «αντιστοιχούν», οι λέξεις «προς μία ημερήσια μονάδα» αντικαθίστανται από τις λέξεις «με εκατό (100) ευρώ», β) στην περ. β) της παρ. 5, μετά από τις λέξεις «ώρες εργασίας», οι λέξεις «μία ημερήσια μονάδα» αντικαθίστανται από τις λέξεις «εκατό (100) ευρώ» και το άρθρο 81 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 81

Επιμέτρηση της ποινής της παροχής κοινωφελούς εργασίας

  1. Κατά την επιμέτρηση της ποινής της παροχής κοινωφελούς εργασίας λαμβάνονται υπόψη και η ηλικία, η κατάσταση της υγείας του υπαιτίου, καθώς και οι επαγγελματικές και οικογενειακές του υποχρεώσεις.
  2. Στην απόφαση ορίζεται η μέγιστη διάρκεια παροχής της κοινωφελούς εργασίας, που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους είκοσι τέσσερις (24) μήνες.
  3. Η κοινωφελής εργασία πραγματοποιείται προς όφελος του κοινού σε δημόσιες υπηρεσίες, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης ή μη κερδοσκοπικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών. Μπορεί επίσης να αφορά και σε παροχή υπηρεσιών προς τον παθόντα, αν υπάρχει η σύμφωνη γνώμη του. Με την ίδια απόφαση ορίζονται επίσης η οργάνωση της παροχής κοινωφελούς εργασίας, η διαδικασία επιλογής, ανάθεσης και επίβλεψης της σχετικής εργασίας και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.
  4. Στην απόφαση καθορίζεται και η χρηματική ποινή που θα πρέπει να αποτίσει ο καταδικασθείς, αν δεν παρέχει με συνέπεια την κοινωφελή εργασία. Τέσσερις ώρες κοινωφελούς εργασίας αντιστοιχούν με εκατό (100) ευρώ χρηματικής ποινής.
  5. Αν η εργασία παρέχεται από εκείνον που καταδικάστηκε ελλιπώς ή πλημμελώς με δική του υπαιτιότητα, ο εισαγγελέας εκτέλεσης της ποινής, αφού λάβει υπόψη τη συχνότητα και σοβαρότητα της παραβίασης των υποχρεώσεων από τον καταδικασθέντα, καθώς και τον βαθμό της υπαιτιότητάς του μπορεί, αφού προβεί σε έγγραφη προειδοποίηση εκείνου που καταδικάστηκε:

α) να παρατείνει την προθεσμία για την εκτέλεση της εργασίας μέχρι ένα (1) επιπλέον έτος, β) να επιτρέψει την εκτέλεση της χρηματικής ποινής που είχε καθοριστεί σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, αφού αφαιρέσει το ποσό που αναλογεί στην ήδη εκτιθείσα ποινή παροχής κοινωφελούς εργασίας, καθορίζοντας για κάθε τέσσερις (4) ώρες εργασίας εκατό (100) ευρώ χρηματικής ποινής.».

Άρθρο 13

Μειωμένη ποινή – Τροποποίηση άρθρου 83 Ποινικού Κώδικα

Στο πρώτο εδάφιο του άρθρου 83 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) στην περ. β’ οι λέξεις «δύο (2)» και «οκτώ (8)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τριών (3)» και «δώδεκα (12)» αντίστοιχα, β) στην περ. γ’ οι λέξεις «ενός (1) έτους» και «οκτώ (8)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «δύο (2) ετών» και «δέκα (10)» αντίστοιχα, γ) στην περ. δ’ οι λέξεις «ενός (1) έτους» αντικαθίστανται από τις λέξεις «δύο (2) ετών» και το άρθρο 83 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 83

Μειωμένη ποινή

Όπου στον νόμο προβλέπεται μειωμένη ποινή χωρίς άλλο προσδιορισμό, το πλαίσιό της καθορίζεται ως εξής: α) αντί για την ποινή της ισόβιας κάθειρξης, επιβάλλεται κάθειρξη, β) αντί για την ποινή της κάθειρξης τουλάχιστον δέκα (10) ετών, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών ή κάθειρξη έως δώδεκα (12) έτη, γ) αντί για την ποινή της κάθειρξης επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών ή κάθειρξη έως δέκα (10) έτη, δ) αντί για την ποινή της κάθειρξης έως δέκα (10) έτη επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών ή κάθειρξη έως έξι (6) έτη, ε) σε κάθε άλλη περίπτωση, ο δικαστής μειώνει την ποινή ελεύθερα έως το ελάχιστο όριό της. Αν ο νόμος προβλέπει σωρευτικά ποινή φυλάκισης και χρηματική ποινή, μπορεί να επιβληθεί και μόνο η τελευταία.».

Άρθρο 14

Ελαφρυντικές περιστάσεις – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 84 Ποινικού Κώδικα

Η περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 84 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Ελαφρυντικές περιστάσεις θεωρούνται ιδίως: α) το ότι ο υπαίτιος έζησε ως τον χρόνο που έγινε το έγκλημα έντιμη, ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και γενικά κοινωνική ζωή, β) το ότι στην πράξη του ωθήθηκε από μη ταπεινά αίτια ή από μεγάλη ένδεια ή υπό την επίδραση σοβαρής απειλής ή υπό την επιβολή προσώπου στο οποίο αυτός οφείλει υπακοή ή με το οποίο βρίσκεται σε σχέση εξάρτησης, γ) το ότι στην πράξη του ωθήθηκε από ανάρμοστη συμπεριφορά του παθόντος ή παρασύρθηκε από οργή ή βίαιη θλίψη που του προκάλεσε άδικη εναντίον του πράξη, δ) το ότι επέδειξε ειλικρινή μετάνοια και επιδίωξε να άρει ή να μειώσει τις συνέπειες της πράξης του, ε) το ότι συμπεριφέρθηκε καλά για σχετικά μεγάλο διάστημα μετά την πράξη του, ακόμα και κατά την κράτησή του.».

Άρθρο 15

Συρροή λόγων μείωσης της ποινής- Αντικατάσταση άρθρου 85 Ποινικού Κώδικα

Το άρθρο 85 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 85

Συρροή λόγων μείωσης της ποινής

Όταν συντρέχουν περισσότεροι από ένας λόγοι για τη μείωση της ποινής κατά το άρθρο 83 ή όταν συντρέχουν ένας ή περισσότεροι τέτοιοι λόγοι μαζί με ελαφρυντικές περιστάσεις (άρθρο 84 ΠΚ), εφαρμόζεται μόνο μία φορά η μείωση της ποινής σύμφωνα με το μέτρο που προβλέπει το άρθρο 83. Στην επιμέτρηση της ποινής λαμβάνονται υπόψη όλοι οι λόγοι του πρώτου εδαφίου και οι ελαφρυντικές περιστάσεις.».

Άρθρο 16

Συνολική ποινή σε περίπτωση στερητικών της ελευθερίας ποινών – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 94 Ποινικού Κώδικα

Στο τρίτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 94 του Ποινικού Κώδικα προστίθεται μετά από τη λέξη «είκοσι» η λέξη «πέντε», αντικαθίσταται η λέξη «οκτώ» από τη λέξη «δέκα» και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Κατά του υπαιτίου δύο ή περισσότερων εγκλημάτων που τελέστηκαν με περισσότερες πράξεις και τιμωρούνται με πρόσκαιρες στερητικές της ελευθερίας ποινές, επιβάλλεται, μετά την επιμέτρησή τους, συνολική ποινή, η οποία αποτελείται από τη βαρύτερη από τις συντρέχουσες ποινές επαυξημένη. Αν οι συντρέχουσες ποινές είναι του ίδιου είδους και ίσης διάρκειας, η συνολική ποινή σχηματίζεται με την επαύξηση μιας από αυτές. Η επαύξηση της βαρύτερης ποινής για κάθε μία από τις συντρέχουσες ποινές δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από το ένα δεύτερο κάθε συντρέχουσας ποινής, ούτε μπορεί η συνολική ποινή να ξεπεράσει τα είκοσι πέντε έτη, όταν η βαρύτερη ποινή είναι κάθειρξη και τα δέκα έτη όταν πρόκειται για φυλάκιση.».

Άρθρο 17

Έκτιση και αναστολή εκτέλεσης της ποινής και μέρους της ποινής υπό όρο – Τροποποίηση άρθρου 99 Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 99 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) αντικαθίσταται ο τίτλος, β) η παρ. 1 αντικαθίσταται, γ) τα δύο πρώτα εδάφια της παρ. 4 αντικαθίστανται, δ) προστίθενται παρ. 5 και 6 και το άρθρο 99 διαμορφώνεται ως εξής 

«Άρθρο 99

Έκτιση και αναστολή εκτέλεσης της ποινής και μέρους της ποινής υπό όρο

  1. Το δικαστήριο μετά την επιβολή ποινής εφαρμόζει τα άρθρα 80 A ή 104 A, μετατρέποντας την ποινή σε χρηματική ή σε κοινωφελή εργασία, εκτός αν δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις τους, οπότε διατάσσει την πραγματική έκτιση μέρους της ποινής σύμφωνα με την παρ. 5 ή ολόκληρης της ποινής. 

Αν ωστόσο, κάποιος, που δεν έχει στο παρελθόν καταδικαστεί αμετάκλητα με μία ή περισσότερες αποφάσεις σε στερητική της ελευθερίας ποινή άνω του ενός (1) έτους, καταδικαστεί σε ποινή που δεν υπερβαίνει το ένα (1) έτος, το δικαστήριο με την απόφασή του μπορεί να διατάσσει την αναστολή εκτέλεσης της ποινής για ορισμένο διάστημα, που δεν μπορεί να είναι κατώτερο από ένα (1) και ανώτερο από τρία (3) έτη, αν κρίνει αιτιολογημένα πως η εκτέλεση της ποινής δεν είναι αναγκαία για να αποτρέψει τον κατάδικο από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων. Ο χρόνος της αναστολής δεν μπορεί να είναι βραχύτερος από τη διάρκεια της ποινής, και αρχίζει από τότε που η απόφαση η οποία την χορηγεί καθίσταται εκτελεστή.

  1. Στην ίδια απόφαση το δικαστήριο μπορεί να προσδιορίσει τους όρους υπό τους οποίους παρέχεται η αναστολή εκτέλεσης της ποινής, οι οποίοι, διαζευκτικά ή σωρευτικά, είναι ιδίως: α) η αποκατάσταση του συνόλου ή μέρους της ζημίας που προκλήθηκε στο θύμα της αξιόποινης πράξης κατά το μέτρο των δυνατοτήτων του καταδικασθέντος, β) η αφαίρεση της άδειας οδήγησης για χρονικό διάστημα έως ένα έτος, αν η πράξη συνδέεται με σοβαρή παραβίαση των κανόνων οδήγησης, γ) η καταβολή ποσού ύψους έως δέκα χιλιάδες ευρώ για κοινωφελείς σκοπούς, δ) η εκπλήρωση υποχρεώσεων του καταδικασθέντος για διατροφή ή επιμέλεια άλλων προσώπων, ε) η συμμετοχή του καταδικασθέντος, εφόσον συναινεί, σε πρόγραμμα απεξάρτησης ή άλλο θεραπευτικό πρόγραμμα, στ) η συμμετοχή του καταδικασθέντος σε συνεδρίες με επιμελητή κοινωνικής αρωγής, ζ) η εμφάνιση στο αστυνομικό τμήμα, η) η απαγόρευση εξόδου από τη Χώρα.
  2. Μετά από αίτηση του εισαγγελέα εκτέλεσης της ποινής ή του καταδικασθέντος, το αρμόδιο δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει την άρση ή την τροποποίηση των όρων που έχει επιβάλει. Νέα αίτηση του καταδικασθέντος μπορεί να υποβληθεί μετά πάροδο τριμήνου από την απόρριψη της προηγούμενης.
  3. Αν ο καταδικασθείς παραβιάζει τους όρους, ο εισαγγελέας εισάγει την υπόθεση στο δικαστήριο εκτέλεσης της ποινής. Το τελευταίο, με βάση τα πιο πάνω κριτήρια, μπορεί: α) να διατάξει τη μετατροπή της ποινής σε χρηματική κατά το άρθρο 80Α ή σε παροχή κοινωφελούς εργασίας κατά το άρθρο 104Α, β) να διατάξει την έκτιση μέρους της ποινής φυλάκισης που επιβλήθηκε σύμφωνα με την παρ. 5 ή την έκτιση ολόκληρης της ποινής. Ο καταδικασθείς κλητεύεται υποχρεωτικά στη συνεδρίαση τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες πριν και μπορεί να παραστεί αυτοπροσώπως ή με συνήγορο.
  4. Αν κάποιος καταδικαστεί σε φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τα τρία (3) έτη, το δικαστήριο, εφόσον κρίνει ότι η μετατροπή της ποινής σε χρηματική κατά το άρθρο 80 A ή σε παροχή κοινωφελούς εργασίας κατά το άρθρο 104 Α δεν είναι εφικτή με βάση το ύψος της ποινής ή δεν θα είναι επαρκής για να αποτρέψει τον καταδικασθέντα από την τέλεση άλλων αξιόποινων πράξεων και ότι για τον σκοπό αυτόν είναι αναγκαία η έκτιση μέρους της στερητικής της ελευθερίας ποινής, μπορεί να διατάξει την πραγματική εκτέλεση του μέρους αυτού, η διάρκεια του οποίου δεν μπορεί να είναι κατώτερη των τριάντα (30) ημερών ούτε ανώτερη των έξι (6) μηνών και την αναστολή εκτέλεσης του υπολοίπου, πέραν των περιπτώσεων της παρ. 1. Στην περίπτωση αυτή αποκλείεται η εφαρμογή του άρθρου 105 Β. Ο χρόνος αναστολής για το αναστελλόμενο μέρος της ποινής αρχίζει μετά από την ολοκλήρωση της έκτισης του μέρους της ποινής που δεν ανεστάλη. Οι παρ. 2 και 3 εφαρμόζονται αναλόγως σε περίπτωση εφαρμογής της παρούσας.
  5. Σε περίπτωση μη τήρησης των όρων μετά από την έκτιση μέρους της ποινής το δικαστήριο εκτέλεσης της ποινής, λαμβάνοντας υπόψη τη σοβαρότητα των παραβιάσεων, μπορεί: α) να τροποποιήσει τους επιβληθέντες ή να επιβάλει επιπρόσθετους όρους, β) να διατάξει την πραγματική έκτιση μέρους της ποινής φυλάκισης που επιβλήθηκε, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες, γ) να διατάξει την έκτιση του υπολοίπου της ποινής που ανεστάλη. Ο καταδικασθείς κλητεύεται υποχρεωτικά στη συνεδρίαση τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες πριν και μπορεί να παραστεί αυτοπροσώπως ή με συνήγορο.».

Άρθρο 18

Ανάκληση της αναστολής – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 101 Ποινικού Κώδικα

Στην παρ. 2 του άρθρου 101 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) διαγράφεται η λέξη «δόλου», (β) οι λέξεις «τα τρία (3) έτη» αντικαθίστανται από τις λέξεις «το ένα (1) έτος» και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Αν κατά τη διάρκεια της αναστολής, καταστεί αμετάκλητη καταδίκη, για έγκλημα που τελέστηκε πριν από τη δημοσίευση της απόφασης για την αναστολή, και η ποινή που επιβλήθηκε με μια ή περισσότερες αποφάσεις υπερβαίνει συνολικά το ένα (1) έτος, η αναστολή θεωρείται ότι δεν χορηγήθηκε ποτέ, εκτός αν το δικαστήριο, απαγγέλλοντας τη νέα καταδίκη, ρητά διατάξει με την ίδια απόφαση να διατηρηθεί η αναστολή, επειδή η εκτέλεση της ποινής, την οποία αφορά η αναστολή, δεν είναι απολύτως αναγκαία.».

Άρθρο 19

Μετατροπή φυλάκισης σε κοινωφελή εργασία – Τροποποίηση άρθρου 104Α Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 104 Α του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) στην παρ. 1: αα) στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 η λέξη «τρία» αντικαθίσταται από τις λέξεις «δύο (2)», αβ) το τρίτο εδάφιο τροποποιείται ως προς τη διάρκεια της κοινωφελούς εργασίας, β) στην παρ. 4 βα) το δεύτερο και τρίτο εδάφιο αντικαθίστανται από ένα εδάφιο, ββ) καταργείται το τέταρτο εδάφιο και το άρθρο 104Α διαμορφώνεται ως εξής:

 

«Άρθρο 104Α

Μετατροπή της φυλάκισης σε κοινωφελή εργασία

  1. Όταν επιβάλλεται φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τα δύο (2) έτη και δεν συντρέχει περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 99, η ποινή μετατρέπεται σε παροχή κοινωφελούς εργασίας (άρθρο 81), εκτός αν το δικαστήριο κρίνει, με ειδική αιτιολογία, ότι αυτή δεν είναι αρκετή για να αποτρέψει τον δράστη από την τέλεση άλλων εγκλημάτων. Κάθε ημέρα φυλάκισης δεν μπορεί να αντιστοιχεί σε περισσότερες από δύο (2) ώρες κοινωφελούς εργασίας. Σε κάθε περίπτωση, η διάρκεια της κοινωφελούς εργασίας δεν μπορεί να υπερβαίνει τις χίλιες διακόσιες ώρες (1.200) και σε περίπτωση συνολικής ποινής τις τέσσερις χιλιάδες ώρες (4.000), ούτε να έχει διάρκεια μεγαλύτερη των τριών (3) ετών.
  2. Η μετατροπή δεν είναι εφικτή αν ο καταδικασθείς δεν συναινεί ή δεν είναι παρών. Αν ο καταδικασθείς δεν ήταν παρών, μπορεί να ζητήσει τη μετατροπή της ποινής του σε παροχή κοινωφελούς εργασίας με αυτοτελή αίτησή του.
  3. Αν επήλθε ουσιώδης αλλαγή των όρων της παρ. 1, ο καταδικασθείς μπορεί να ζητήσει νέο υπολογισμό της παρεχόμενης κοινωφελούς εργασίας με αυτοτελή αίτησή του.
  4. Η παρ. 3 του άρθρου 81 ισχύει και στην περίπτωση αυτή. Αν η εργασία παρέχεται από εκείνον που καταδικάστηκε ελλιπώς ή πλημμελώς με δική του υπαιτιότητα, ο εισαγγελέας εκτέλεσης της ποινής, αφού λάβει υπόψη τη συχνότητα και σοβαρότητα της παραβίασης των υποχρεώσεων από τον καταδικασθέντα, τον βαθμό της υπαιτιότητάς του και το τμήμα της ποινής που εκτίθηκε, μπορεί: α) να προβεί σε προειδοποίηση εκείνου που καταδικάστηκε, β) να παρατείνει την προθεσμία για την εκτέλεση της εργασίας μέχρι ένα επιπλέον έτος, γ) να διατάξει την έκτιση της στερητικής της ελευθερίας ποινής που είχε επιβληθεί πριν από τη μετατροπή αφού αφαιρέσει την εκτιθείσα ποινή και τον χρόνο παροχής κοινωφελούς εργασίας υπολογίζοντας αυτόν σύμφωνα με την παρ. 1.».

Άρθρο 20

Απόλυση υπό τον όρο της ανάκλησης – Τροποποίηση άρθρου 105Β Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 105B του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) η περ. α) της παρ. 1 τροποποιείται ως προς τον απαιτούμενο χρόνο έκτισης της ποινής στην περίπτωση φυλάκισης, β) στην παρ. 6: βα) στο πρώτο εδάφιο πριν από τη λέξη «κάθειρξης» προστίθενται οι λέξεις «φυλάκισης ή», μετά από τις λέξεις «αν δεν έχει παραμείνει» προστίθενται οι λέξεις «, δίχως τον ευεργετικό υπολογισμό,», ββ) στο δεύτερο εδάφιο μετά από τις λέξεις «22 και 23 του ν. 4139/2013» προστίθενται οι λέξεις «του άρθρου 25 του Κώδικα Μετανάστευσης (ν. 5038/2023, Α’ 81), των άρθρων», επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις και μετά τη λέξη «παραμείνει» προστίθενται οι λέξεις «, δίχως τον ευεργετικό υπολογισμό,», βγ) προστίθεται νέο πέμπτο εδάφιο και το άρθρο 105Β διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 105Β

Απόλυση υπό τον όρο της ανάκλησης

  1. Όσοι καταδικάστηκαν σε στερητική της ελευθερίας ποινής μπορούν να απολυθούν υπό τον όρο της ανάκλησης, σύμφωνα με τις πιο κάτω διατάξεις, εφόσον έχουν εκτίσει: α) σε περίπτωση φυλάκισης ή πρόσκαιρης κάθειρξης τα τρία πέμπτα (3/5) αυτής, β) σε περίπτωση πρόσκαιρης κάθειρξης για τα εγκλήματα του δευτέρου εδαφίου της παρ. 6, τα τέσσερα πέμπτα (4/5) αυτής και γ) σε περίπτωση ισόβιας κάθειρξης τουλάχιστον είκοσι (20) έτη.
  2. Για τη χορήγηση της υπό όρο απόλυσης δεν απαιτείται να έχει καταστεί η καταδίκη αμετάκλητη.
  3. Στην περίπτωση που συντρέχουν σωρευτικά περισσότερες ποινές, ο καταδικασθείς μπορεί να απολυθεί αν έχει εκτίσει το άθροισμα των τμημάτων των ποινών, που προβλέπεται στην παρ. 1. Σε κάθε περίπτωση ο καταδικασθείς μπορεί να απολυθεί αν έχει εκτίσει είκοσι πέντε (25) έτη και όταν το παραπάνω άθροισμα υπερβαίνει το όριο αυτό.
  4. Αν ο καταδικασθείς εργάζεται, κάθε ημέρα εργασίας υπολογίζεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της σωφρονιστικής νομοθεσίας. Κάθε ημέρα κράτησης κρατουμένων που έχουν ημιπληγία ή παραπληγία, σκλήρυνση κατά πλάκας ή έχουν υποβληθεί σε επέμβαση μεταμόσχευσης καρδιάς, ήπατος, νεφρού ή μυελού των οστών ή είναι φορείς του συνδρόμου επίκτητης ανοσοποιητικής ανεπάρκειας ή έχουν κακοήθη νεοπλάσματα ή νεφρική ανεπάρκεια για την οποία γίνεται τακτική αιμοκάθαρση ή φυματίωση κατά τη διάρκεια της θεραπείας της, υπολογίζεται ευεργετικά ως δύο (2) ημέρες εκτιόμενης ποινής. Το ίδιο ισχύει και για: α) κρατουμένους με ποσοστό αναπηρίας πενήντα τοις εκατό (50%) και άνω, που δεν μπορούν να εργαστούν, εφόσον κρίνεται ότι η παραμονή τους στο κατάστημα κράτησης καθίσταται ιδιαίτερα επαχθής λόγω αδυναμίας αυτοεξυπηρέτησης, β) κρατουμένους με ποσοστό αναπηρίας εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, γ) κρατούμενους στους οποίους απαγορεύεται ύστερα από γνωμάτευση από Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) η ανάληψη εργασίας ή απασχόλησης που μπορεί βάσιμα να προκαλέσει σοβαρή και μόνιμη βλάβη στην υγεία τους, δ) κρατούμενους οι οποίοι νοσηλεύονται σε θεραπευτικά καταστήματα ή νοσοκομεία εφόσον η νοσηλεία τους έχει διαρκέσει τουλάχιστον τέσσερις (4) μήνες, ε) κρατούμενες μητέρες για όσο διάστημα έχουν μαζί τους τα ανήλικα τέκνα τους, στ) κρατούμενους που συμμετέχουν σε θεραπευτικό πρόγραμμα ψυχικής απεξάρτησης από ναρκωτικά εγκεκριμένου, κατά το άρθρο 51 του ν. 4139/2013 οργανισμού και ζ) κρατούμενους για όσο διάστημα διαρκεί η κράτησή τους σε χώρους αστυνομικών τμημάτων ή αστυνομικών διευθύνσεων. Η διακρίβωση των ασθενειών του δεύτερου εδαφίου, καθώς και της αναπηρίας στις περ. α` και β` γίνεται με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 105.
  5. Για τη χορήγηση της υπό όρο απόλυσης, ως ποινή που εκτίθηκε θεωρείται αυτή που υπολογίστηκε ευεργετικά είτε κατά την προηγούμενη παράγραφο είτε κατά τις ειδικές διατάξεις που προβλέπουν αντίστοιχο υπολογισμό.
  6. Προκειμένου για ποινές φυλάκισης ή κάθειρξης δεν μπορεί να χορηγηθεί στον καταδικασθέντα απόλυση υπό όρο, αν δεν έχει παραμείνει, δίχως τον ευεργετικό υπολογισμό, στο σωφρονιστικό κατάστημα για χρονικό διάστημα ίσο με τα δύο πέμπτα (2/5) της ποινής που του επιβλήθηκε και, σε περίπτωση ισόβιας κάθειρξης, δεκαέξι (16) έτη. Προκειμένου για ποινές κάθειρξης που επιβλήθηκαν για τα κακουργήματα των άρθρων 22 και 23 του ν. 4139/2013, του άρθρου 25 του Κώδικα Μετανάστευσης (ν. 5038/2023, Α’ 81), των άρθρων 134, 187, 187 Α, των περ. γ` και δ` της παρ. 1 του άρθρου 265, της παρ. 1 του άρθρου 299, των άρθρων 323Α, 324, 380, 385, καθώς και για αυτά του 19ου Κεφαλαίου του Ειδικού Μέρους του παρόντος Κώδικα, απόλυση υπό όρο δεν μπορεί να χορηγηθεί στον καταδικασθέντα, αν αυτός δεν έχει παραμείνει, δίχως τον ευεργετικό υπολογισμό, στο σωφρονιστικό κατάστημα για χρονικό διάστημα ίσο με τα τρία πέμπτα (3/5) της ποινής που του επιβλήθηκε, και σε περίπτωση ισόβιας κάθειρξης δεκαοχτώ (18) ετών. Το παραπάνω κατά περίπτωση χρονικό διάστημα προσαυξάνεται κατά το ένα τρίτο (1/3) των λοιπών ποινών που τυχόν έχουν επιβληθεί, στην περίπτωση που αυτές συντρέχουν σωρευτικά. Σε κάθε περίπτωση όμως ο καταδικασθείς μπορεί να απολυθεί αν έχει παραμείνει στο κατάστημα είκοσι (20) έτη και αν εκτίει περισσότερες ποινές ισόβιας κάθειρξης, αν έχει παραμείνει είκοσι πέντε (25) έτη. Στις περιπτώσεις συνολικής ποινής πρόσκαιρης κάθειρξης για τα εγκλήματα του δευτέρου εδαφίου που όπως επιβλήθηκε υπερβαίνει κατά τουλάχιστον δέκα (10) έτη το ανώτατο όριο της συνολικής ποινής κάθειρξης, η υφ’ όρον απόλυση δύναται να χορηγείται, εφόσον ο κατάδικος έχει εκτίσει πραγματικά δεκαεπτά (17) έτη.».

Άρθρο 21

Προϋποθέσεις για τη χορήγηση απόλυση υπό όρο – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 106 Ποινικού Κώδικα

Στην παρ. 1 του άρθρου 106 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) το πρώτο εδάφιο τροποποιείται ως προς τους λόγους μη χορήγησης της απόλυσης υπό όρους με την προσθήκη της ουσιαστικής κρίσης περί πιθανότητας επανάληψης του εγκλήματος και με την απάλειψη των λέξεων «με ειδική αιτιολογία», β) το δεύτερο εδάφιο καταργείται και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Η απόλυση υπό όρο μπορεί να μην χορηγηθεί αν κριθεί ότι η διαγωγή του καταδικασθέντος, κατά την έκτιση της ποινής του, σε συνδυασμό με τη διάγνωση της πιθανότητας επανάληψης του εγκλήματος κατά τον χρόνο δοκιμασίας, όπως προκύπτει από την γένει εκτίμηση των ατομικών και κοινωνικών περιστάσεων του καταδικασθέντος, καθώς και της επικινδυνότητας του εγκλήματος για το κοινωνικό σύνολο, καθιστά αναγκαία τη συνέχιση της κράτησής του για να αποτραπεί η τέλεση από αυτόν νέων αξιόποινων πράξεων.».

Άρθρο 22

Άρση της απόλυσης – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 108 Ποινικού Κώδικα

Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 108 του Ποινικού Κώδικα διαγράφονται οι λέξεις «με δόλο» και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής: 

«1. Η απόλυση αίρεται αν μέσα στο χρονικό διάστημα που προβλέπει το επόμενο άρθρο, εκείνος που απολύθηκε διαπράξει έγκλημα, για το οποίο του επιβλήθηκε αμετακλήτως οποτεδήποτε ποινή στερητική της ελευθερίας ανώτερη από ένα (1) έτος. Στην περίπτωση αυτή εκτίει αθροιστικά, από τότε που θα γίνει αμετάκλητη η νέα καταδίκη, και ολόκληρο το υπόλοιπο της προηγούμενης ποινής, το οποίο όφειλε να εκτίσει κατά τον χρόνο της απόλυσης. Σε περίπτωση άρσης της απόλυσης για καταδίκη σε ισόβια κάθειρξη εκτίει δέκα (10) επιπλέον έτη και επί σωρευτικής συνδρομής ισοβίων καθείρξεων δεκαπέντε (15) επιπλέον έτη.».

Άρθρο 23

Μη υποβολή έγκλησης ή δήλωση παραίτησης από το δικαίωμα της έγκλησης – Τροποποίηση άρθρου 114 Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 114 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) ο τίτλος τροποποιείται με τη προσθήκη των λέξεων «-Εγκλήματα σε βάρος του Δημοσίου», β) προστίθεται παρ. 3 και το άρθρο 114 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 114

Μη υποβολή έγκλησης ή δήλωση παραίτησης από το δικαίωμα της έγκλησης-Εγκλήματα σε βάρος του Δημοσίου

  1. Όταν ο νόμος απαιτεί έγκληση για την ποινική δίωξη κάποιας αξιόποινης πράξης, το αξιόποινο εξαλείφεται αν ο δικαιούχος δεν υποβάλει την έγκληση μέσα σε τρεις μήνες από την ημέρα που έμαθε για την τέλεση της πράξης και για τον δράστη της ή για έναν από τους συμμετόχους.
  2. Το ίδιο αποτέλεσμα συνεπάγεται και η ρητή δήλωση του δικαιούχου της έγκλησης ενώπιον της αρμόδιας αρχής, ότι παραιτείται από το δικαίωμα της έγκλησης.
  3. Τα εγκλήματα σε βάρος του νομικού προσώπου του ελληνικού δημοσίου, των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ή των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης διώκονται πάντοτε αυτεπαγγέλτως.».

Άρθρο 24

Εξορθολογισμός των κριτηρίων περιορισμού ανηλίκων σε κατάστημα κράτησης νέων- Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 127 Ποινικού Κώδικα

Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 127 του Ποινικού Κώδικα μετά από τη λέξη «κακούργημα» διαγράφονται οι λέξεις «και εμπεριέχει στοιχεία βίας ή στρέφεται κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας» και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Περιορισμός σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων επιβάλλεται μόνο σε ανηλίκους που έχουν συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο (15ο) έτος της ηλικίας τους, εφόσον η πράξη τους, αν την τελούσε ενήλικος θα ήταν κακούργημα. Η απόφαση πρέπει να περιέχει ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, από την οποία να προκύπτει γιατί τα αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα δεν κρίνονται στη συγκεκριμένη περίπτωση επαρκή ενόψει των ιδιαίτερων συνθηκών τέλεσης της πράξης και της προσωπικότητας του ανηλίκου.».

Άρθρο 25

Διατάραξη της λειτουργίας υπηρεσίας νοσηλευτικών ιδρυμάτων – Προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 168 του Ποινικού Κώδικα 

Στο άρθρο 168 του Ποινικού Κώδικα προστίθεται παρ. 4 ως εξής:

«4. Όποιος εισέρχεται σε χώρο υγειονομικής περίθαλψης και με οποιονδήποτε τρόπο, ιδίως με φωνασκίες, θόρυβο, ύβρεις ή απειλές κατά του υγειονομικού προσωπικού, υπαλλήλων ή ασθενών διαταράσσει τη λειτουργία του, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή και αν η πράξη συνδέεται με πρόκληση βιαιοπραγίας με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών και χρηματική ποινή.». 

Άρθρο 26

Παραβίαση δικαστικών αποφάσεων – Τροποποίηση άρθρου 169Α Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 169Α του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) τροποποιείται ο τίτλος, β) διαγράφεται η παρ. 2 και το άρθρο 169Α διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 169Α

Παραβίαση δικαστικών αποφάσεων και συμφωνιών που επικυρώθηκαν από συμβολαιογράφο

  1. Όποιος δεν συμμορφώθηκε σε προσωρινή διαταγή ή διάταξη δικαστικής απόφασης πολιτικού δικαστηρίου ή σε εισαγγελική διάταξη, που αφορούν τη ρύθμιση της νομής ή της κατοχής, την άσκηση της γονικής μέριμνας, την επικοινωνία με το τέκνο και τη ρύθμιση της χρήσης της οικογενειακής στέγης και της κατανομής των κινητών μεταξύ συζύγων ή την απαγόρευση προσέγγισης και επικοινωνίας μεταξύ προσώπων, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία (3) έτη ή χρηματική ποινή. Με την ίδια ποινή τιμωρείται και όποιος δεν συμμορφώθηκε σε συμφωνία που επικυρώθηκε από συμβολαιογράφο κατά το άρθρο 1441 του Αστικού Κώδικα και αφορά στην επικοινωνία των ανήλικων τέκνων.
  2. [Καταργείται].
  3. Όποιος εν γνώσει ματαιώνει την εκτέλεση της ποινής ή του μέτρου ασφαλείας που επιβλήθηκε σε άλλον τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία (3) έτη ή χρηματική ποινή. Η πράξη μένει ατιμώρητη αν ο υπαίτιος την τέλεσε υπέρ κάποιου οικείου του.».

Άρθρο 27

Παραβίαση περιορισμών διαμονής-Προσθήκη άρθρου 182 στον Ποινικό Κώδικα

Μετά από το άρθρο 181 του Ποινικού Κώδικα προστίθεται άρθρο 182 ως εξής:

«Άρθρο 182

Παραβίαση περιορισμών διαμονής

  1. Με φυλάκιση έως τριών (3) ετών τιμωρείται όποιος παραβιάζει τους περιορισμούς που του έχουν επιβληθεί νόμιμα στην ελευθερία της διαμονής και τις σχετικές υποχρεώσεις του.
  2. Αλλοδαπός ο οποίος απελάθηκε σε εκτέλεση απόφασης δικαστηρίου, σύμφωνα με το άρθρο 72, αν παραβιάσει την απαγόρευση επιστροφής του στη χώρα, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών, η οποία εκτελείται αμέσως, δεν αναστέλλεται ούτε μετατρέπεται σε καμία περίπτωση, τυχόν δε ασκηθείσα έφεση δεν έχει αναστέλλουσα δύναμη.».

Άρθρο 28

Ανασταλτικό αποτέλεσμα έφεσης για το αδίκημα της εγκληματικής οργάνωσης – Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου 187 Ποινικού Κώδικα

Στην παρ. 6 του άρθρου 187 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) το πρώτο εδάφιο τροποποιείται με την προσθήκη εξαίρεσης από την περίπτωση μη αναστέλλουσας ισχύος της έφεσης, β) προστίθεται δεύτερο εδάφιο και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής:

«6. Στις περιπτώσεις καταδίκης για αξιόποινες πράξεις του παρόντος άρθρου, καθώς και για τα συναφή αδικήματα που συνεκδικάστηκαν με την ίδια απόφαση, η ποινή δεν αναστέλλεται ούτε μετατρέπεται με κανέναν τρόπο, τυχόν ασκηθείσα έφεση δεν έχει αναστέλλουσα ισχύ, εκτός αν το δικαστήριο, σε περίπτωση καταδίκης για το πλημμέλημα της παρ. 3 και τα συναφή πλημμελήματα ή κακουργήματα τα οποία επισύρουν πρόσκαιρες στερητικές της ελευθερίας ποινές, κρίνει με ειδική αιτιολογία ότι πρέπει να χορηγηθεί η ανασταλτική δύναμη της έφεσης Στην τελευταία περίπτωση επιβάλλονται υποχρεωτικά οι κατάλληλοι περιοριστικοί όροι.».

Άρθρο 29

Αποδέσμευση της πράξης από την αξία του ωφελήματος και επέκταση του ρυθμιστικού πεδίου της δωροληψίας λειτουργών ή υπαλλήλων διεθνών οργανισμών-Τροποποίηση παρ. 1 και 5 άρθρου 235 Ποινικού Κώδικα 

Στο άρθρο 235 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 μετά από τις λέξεις «αθέμιτο ωφέλημα» προστίθενται οι λέξεις «ανεξαρτήτως αξίας», β) η περ. β) του πρώτου εδαφίου της παρ. 5 τροποποιείται με τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της διάταξης η οποία εφαρμόζεται ανεξαρτήτως του εάν ο δημόσιος διεθνής ή υπερεθνικός οργανισμός ή φορέας εδρεύει στην Ελλάδα ή στην αλλοδαπή ή εάν η Ελλάδα αποτελεί ή όχι μέλος και το άρθρο 235 διαμορφώνεται ως εξής: 

«Άρθρο 235

Δωροληψία υπαλλήλου

  1. Υπάλληλος ο οποίος ζητεί ή λαμβάνει, άμεσα ή μέσω τρίτου, για τον εαυτό του ή για άλλον, οποιασδήποτε φύσης αθέμιτο ωφέλημα ανεξαρτήτως αξίας, ή αποδέχεται την υπόσχεση παροχής τέτοιου ωφελήματος, για ενέργεια ή παράλειψή του σε σχέση με την άσκηση των καθηκόντων του, μελλοντική ή ήδη τελειωμένη, τιμωρείται με φυλάκιση και χρηματική ποινή. Αν ο υπαίτιος τελεί την πράξη του προηγούμενου εδαφίου κατ’ επάγγελμα τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών και χρηματική ποινή.
  2. Αν η ως άνω ενέργεια ή παράλειψη του υπαιτίου αντίκειται στα καθήκοντα του, τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα (10) έτη και χρηματική ποινή. Αν ο υπαίτιος τελεί την πράξη του προηγούμενου εδαφίου κατ’ επάγγελμα τιμωρείται με κάθειρξη και χρηματική ποινή έως χίλιες (1.000) ημερήσιες μονάδες.
  3. Υπάλληλος ο οποίος ζητεί ή λαμβάνει, για τον εαυτό του ή για άλλον, αθέμιτη παροχή περιουσιακής φύσης, επωφελούμενος από την ιδιότητά του, τιμωρείται με φυλάκιση, αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα από άλλη ποινική διάταξη.
  4. Προϊστάμενοι υπηρεσιών ή επιθεωρητές ή πρόσωπα που έχουν την εξουσία λήψης αποφάσεων ή ελέγχου σε υπηρεσίες του Δημοσίου, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου τιμωρούνται με φυλάκιση έως τρία (3) έτη ή χρηματική ποινή, εφόσον η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα από άλλη ποινική διάταξη, αν με παράβαση συγκεκριμένου υπηρεσιακού καθήκοντος δεν απέτρεψαν από αμέλεια πρόσωπο που τελεί υπό τις εντολές τους ή υπόκειται στον έλεγχό τους από την τέλεση πράξης των προηγούμενων παραγράφων.
  5. Οι παρ. 1 και 2 εφαρμόζονται και όταν οι πράξεις τελούνται από λειτουργούς ή άλλους υπαλλήλους που απασχολούνται με οποιαδήποτε συμβατική σχέση σε: α) όργανο ή οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, β) κάθε δημόσιο διεθνή ή υπερεθνικό οργανισμό ή φορέα ανεξαρτήτως αν εδρεύει στην Ελλάδα ή η Ελλάδα είναι μέλος, καθώς και από κάθε πρόσωπο, αποσπασμένο ή όχι, που εκτελεί καθήκοντα τα οποία αντιστοιχούν σε αυτά που εκτελούν οι λειτουργοί ή άλλοι υπάλληλοι, ακόμα κι αν οι πράξεις των περ. α΄ και β΄ δεν είναι αξιόποινες κατά τους νόμους της χώρας όπου τελέστηκαν. Οι παρ. 1 και 2 εφαρμόζονται και όταν οι πράξεις τελούνται από υπάλληλο ξένης χώρας.».

Άρθρο 30

Αποδέσμευση της πράξης από την αξία του ωφελήματος, προσθήκη χρηματικής ποινής για το πλημμέλημα της ενεργητικής δωροδοκίας και επέκταση του ρυθμιστικού πεδίου της δωροδοκίας λειτουργών ή υπαλλήλων διεθνών οργανισμών – Τροποποίηση παρ. 1 και 4 άρθρου 236 Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 236 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) η παρ. 1 τροποποιείται με την προσθήκη των λέξεων «ανεξαρτήτως αξίας» και την προσθήκη της χρηματικής ποινής στις επαπειλούμενες ποινές, β) η περ. α) του πρώτου εδαφίου της παρ. 4 τροποποιείται με τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής και στις περιπτώσεις που ο δημόσιος διεθνής ή υπερεθνικός οργανισμός ή φορέας δεν εδρεύουν στην Ελλάδα ή η Ελλάδα δεν είναι μέλος και το άρθρο 236 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 236

Δωροδοκία υπαλλήλου

  1. Όποιος προσφέρει, υπόσχεται ή παρέχει σε υπάλληλο, άμεσα ή μέσω τρίτου, οποιασδήποτε φύσης αθέμιτο ωφέλημα ανεξαρτήτως αξίας, για τον εαυτό του ή για άλλον, για ενέργεια ή παράλειψη του υπαλλήλου σε σχέση με την άσκηση των καθηκόντων του, μελλοντική ή ήδη τελειωμένη, τιμωρείται με φυλάκιση και χρηματική ποινή.
  2. Αν η ως άνω ενέργεια ή παράλειψη αντίκειται στα καθήκοντα του υπαλλήλου, ο υπαίτιος τιμωρείται με κάθειρξη έως οκτώ (8) έτη και χρηματική ποινή.
  3. Διευθυντής επιχείρησης ή άλλο πρόσωπο που έχει την εξουσία λήψης αποφάσεων ή ελέγχου σε επιχείρηση τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο (2) έτη ή χρηματική ποινή, αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα, αν με παραβίαση συγκεκριμένου καθήκοντος επιμέλειας, δεν απέτρεψε από αμέλεια πρόσωπο που τελεί υπό τις εντολές του ή υπόκειται στον έλεγχό του από την τέλεση προς όφελος της επιχείρησης πράξης των προηγούμενων παραγράφων.
  4. Οι διατάξεις των παρ. 1, 2 και 3 εφαρμόζονται και όταν οι πράξεις τελούνται προς: α) λειτουργούς ή άλλους υπαλλήλους με οποιαδήποτε συμβατική σχέση οργάνου ή οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κάθε δημόσιου διεθνούς ή υπερεθνικού οργανισμού ή φορέα ανεξαρτήτως αν εδρεύει στην Ελλάδα ή η Ελλάδα είναι μέλος, καθώς και προς κάθε πρόσωπο, αποσπασμένο ή όχι, που εκτελεί καθήκοντα τα οποία αντιστοιχούν σε αυτά που εκτελούν οι λειτουργοί ή άλλοι υπάλληλοι ή β) οποιοδήποτε πρόσωπο που ασκεί δημόσιο λειτούργημα ή υπηρεσία για ξένη χώρα.

Στις περιπτώσεις αυτές οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι εφαρμόζονται και όταν η πράξη τελείται στην αλλοδαπή από ημεδαπό, ακόμα κι αν δεν είναι αξιόποινη κατά τους νόμους της χώρας όπου τελέστηκε και για τη δίωξη του πλημμελήματος της παρ. 1 δεν απαιτείται η κατά το άρθρο 6 παρ. 3 έγκληση ή αίτηση.».

Άρθρο 31

Επέκταση του αξιοποίνου σε δικαστές που είναι αποσπασμένοι σε διεθνείς οργανισμούς-Προσθήκη περ. δ) στην παρ. 4 του άρθρου 237 Ποινικού Κώδικα 

Στην παρ. 4 του άρθρου 237 του Ποινικού Κώδικα προστίθεται περ. δ) και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:

«4. Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων εφαρμόζονται και όταν οι πράξεις τελούνται: α) από ή προς μέλη του Δικαστηρίου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, β) από ή προς όσους ασκούν δικαστικά καθήκοντα ή καθήκοντα διαιτητή σε διεθνή δικαστήρια των οποίων η δικαιοδοσία είναι αποδεκτή από την Ελλάδα ή γ) προς δικαστές, ενόρκους ή διαιτητές άλλων κρατών σχετικά με την άσκηση των δικαστικών τους καθηκόντων, δ) προς δικαστές που είναι αποσπασμένοι σε ενωσιακούς ή διεθνείς οργανισμούς ή όργανα. Στις περιπτώσεις αυτές οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι εφαρμόζονται και όταν η πράξη τελείται στην αλλοδαπή από ή προς ημεδαπό, ακόμα κι αν δεν είναι αξιόποινη κατά τους νόμους της χώρας όπου τελέστηκε.».

Άρθρο 32

Εμπρησμός -Παραβίαση προληπτικών μέτρων– Τροποποίηση άρθρου 264 Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 264 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) στον τίτλο του άρθρου μετά από τη λέξη «Εμπρησμός» προστίθενται οι λέξεις «-Παραβίαση προληπτικών μέτρων, β) στις περ. α’, β’ και γ’ της παρ. 1 και στην παρ. 2 προστίθεται σωρευτικά και η επιβολή χρηματικής ποινής, γ) προστίθεται παρ. 3 και το άρθρο 264 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 264

Εμπρησμός -Παραβίαση προληπτικών μέτρων

  1. Όποιος προξενεί πυρκαγιά, τιμωρείται: α) με φυλάκιση και χρηματική ποινή, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα, β) με κάθειρξη έως δέκα (10) έτη και χρηματική ποινή, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο, γ) με κάθειρξη και χρηματική ποινή, αν στην περίπτωση των περ. α` ή β` η πράξη προκάλεσε σημαντική βλάβη σε εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας ή είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ανθρώπου, δ) με ισόβια κάθειρξη, αν στην περίπτωση της περ. β` η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο άλλου.
  2. Όποιος στις περιπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου προκαλεί από αμέλεια την πυρκαγιά από την οποία μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα ή κίνδυνος για άνθρωπο, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία (3) έτη και χρηματική ποινή.
  3. Όποιος παραβαίνει τις διατάξεις που εκδίδει η αρμόδια αρχή για τη λήψη προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας, ιδίως, οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων εντός ή εκτός ρυμοτομικού σχεδίου, τιμωρείται με φυλάκιση έως ένα (1) έτος ή χρηματική ποινή εάν η ανωτέρω παράλειψη συνέβαλε ουσιωδώς στην εξάπλωση πυρκαγιάς, αν η πράξη αυτή δεν τιμωρείται βαρύτερα από άλλη ποινική διάταξη.».

Άρθρο 33

Εμπρησμός σε δάση-Προπαρασκευαστικές πράξεις – Παραβίαση προληπτικών μέτρων – Τροποποίηση άρθρου 265 Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 265 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) στον τίτλο του άρθρου, μετά από τις λέξεις «Εμπρησμός σε δάση», προστίθενται οι λέξεις «-Προπαρασκευαστικές πράξεις – Παραβίαση προληπτικών μέτρων» β) στην παρ. 1: αα) στην περ. α’ οι λέξεις «οκτώ (8) έτη» αντικαθίστανται από τις λέξεις «δέκα (10) έτη» και η περ. α’ τροποποιείται ως προς την ποινική αξιολόγηση του προσπορισμού παράνομου περιουσιακού οφέλους το οποίο λαμβάνεται υπόψη ως επιβαρυντική περίσταση, ββ) στην περ. β’ μετά από τις λέξεις «δέκα (10) έτη» προστίθενται οι λέξεις «και χρηματική ποινή», βγ) στην περ. γ’ μετά από τη λέξη «κάθειρξη» προστίθενται οι λέξεις «τουλάχιστον δέκα (10) έτη και χρηματική ποινή», γ) στην παρ. 2 αυξάνεται η προβλεπόμενη ποινή για την εξ αμελείας τέλεση, προστίθεται η σωρευτική επιβολή χρηματικής ποινής και επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις, δ) προστίθενται παρ. 3, 4, 5, 6 και 7 και το άρθρο 265 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 265

Εμπρησμός σε δάση – Προπαρασκευαστικές πράξεις – Παραβίαση προληπτικών μέτρων

  1. Όποιος προξενεί πυρκαγιά σε δάσος ή δασική έκταση κατά την έννοια του νόμου ή σε έκταση που έχει νόμιμα κηρυχθεί δασωτέα ή αναδασωτέα, τιμωρείται:

α) με κάθειρξη έως δέκα (10) έτη και χρηματική ποινή, αν δε ο δράστης σκόπευε να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλον παράνομο περιουσιακό όφελος συνιστά επιβαρυντική περίσταση,

β) με κάθειρξη έως δέκα (10) έτη και χρηματική ποινή αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο,

γ) με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) έτη και χρηματική ποινή αν στην περίπτωση των περ. α΄ ή β΄ η πράξη προκάλεσε σημαντική βλάβη σε εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας ή είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ανθρώπου ή η φωτιά εξαπλώθηκε σε μεγάλη έκταση ή είχε ως επακόλουθο σοβαρή ή ευρεία ρύπανση ή υποβάθμιση ή σοβαρή ή ευρεία οικολογική και περιβαλλοντική διατάραξη ή καταστροφή,

δ) με ισόβια κάθειρξη αν στην περ. β΄ η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο άλλου.

  1. Όποιος στις περιπτώσεις της παρ. 1 προκαλεί από αμέλεια την πυρκαγιά σε δάσος ή δασική έκταση κατά την έννοια του νόμου ή σε έκταση που έχει νόμιμα κηρυχθεί δασωτέα ή αναδασωτέα τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών και χρηματική ποινή, και αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών και χρηματική ποινή.
  2. Όποιος ανάβει φωτιά για οποιαδήποτε ελεγχόμενη καύση ή εκτελεί θερμές εργασίες ή κάνει χρήση συσκευών που προκαλούν σπινθήρα ή ειδών πυροτεχνίας ή βεγγαλικών σε δάση, δασικές εκτάσεις, χορτολιβαδικές εκτάσεις ή σε οποιοδήποτε χώρο σε ακτίνα έως τριακοσίων (300) μέτρων από αυτές, σε ημέρες που ο δείκτης επικινδυνότητας, σύμφωνα με τον Ημερήσιο Χάρτη πρόβλεψης Κινδύνου πυρκαγιάς που εκδίδεται από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είναι 4 (πολύ υψηλή) ή 5 (κατάσταση συναγερμού) τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή αν η πράξη του δεν τιμωρείται βαρύτερα από άλλη ποινική διάταξη. Αν η ανωτέρω πράξη είχε ως επακόλουθο την πρόκληση πυρκαγιάς, η οποία επέφερε σοβαρή ή ευρεία οικολογική και περιβαλλοντική διατάραξη ή καταστροφή ή είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ανθρώπου, τιμωρείται με κάθειρξη και χρηματική ποινή και αν επήλθε θάνατος με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών και χρηματική ποινή. 
  3. Όποιος, προετοιμάζοντας τη διάπραξη του εγκλήματος της παρ. 1, κατασκευάζει, προμηθεύεται ή κατέχει εμπρηστικές ύλες ή άλλα αντικείμενα, πρόσφορα για την πρόκληση και την εξάπλωση δασικής πυρκαγιάς τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών (3) ετών και χρηματική ποινή, αν δε τελεί την ανωτέρω πράξη εντός δάσους ή δασικής έκτασης και σε ακτίνα έως τριακοσίων (300) μέτρων από αυτά, σε ημέρες που ο δείκτης επικινδυνότητας, σύμφωνα με τον Ημερήσιο Χάρτη πρόβλεψης Κινδύνου πυρκαγιάς που εκδίδεται από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είναι 4 (πολύ υψηλή) ή 5 (κατάσταση συναγερμού) σε ποινή κάθειρξης έως οκτώ (8) ετών και χρηματική ποινή.
  4. Όποιος αποθηκεύει, τοποθετεί ή εγκαταλείπει εύφλεκτες ύλες εντός δασών ή δασικών εκτάσεων τιμωρείται με ποινή φυλάκισης και χρηματική ποινή, αν η πράξη αυτή δεν τιμωρείται βαρύτερα από άλλη ποινική διάταξη. Αν η πράξη του συνέβαλε στην εξάπλωση δασικής πυρκαγιάς, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών (3) ετών και χρηματική ποινή.
  5. Στις περιπτώσεις καταδίκης για αξιόποινες πράξεις του παρόντος, η ποινή δεν αναστέλλεται ούτε μετατρέπεται με κανέναν τρόπο, και η έφεση που ασκείται δεν έχει αναστέλλουσα ισχύ, εκτός αν, στην περίπτωση της παρ. 2, του πρώτου εδαφίου της παρ. 3 και της παρ. 5, το δικαστήριο με ειδική αιτιολογία κρίνει εξαιρετικώς υπέρ της μετατροπής της ποινής.
  6. Το ύψος της χρηματικής ποινής για τα αδικήματα του παρόντος δεν μπορεί να είναι κατώτερο από δέκα χιλιάδες (10.000) ούτε ανώτερο από διακόσιες χιλιάδες (200.000) ευρώ.».

Άρθρο 34

Προσθήκη της δήμευσης ως παρεπόμενης ποινής στα αδικήματα εμπρησμού σε δάση-

Προσθήκη άρθρου 265A στον Ποινικό Κώδικα

Μετά από το άρθρο 265 του Ποινικού Κώδικα προστίθεται νέο άρθρο 265A ως εξής:

«Άρθρο 265A

Δήμευση σε περίπτωση εμπρησμού σε δάση

  1. Στο έγκλημα εμπρησμού σε δάση από πρόθεση, τετελεσμένο και σε απόπειρα (παρ. 1 άρθρου 265), καθώς και στις περιπτώσεις εμπρησμού σε δάση από αμέλεια από τις οποίες προκλήθηκε πυρκαγιά που είχε ως αποτέλεσμα θάνατο ή βαριά σωματική βλάβη ή εξαπλώθηκε σε μεγάλη έκταση ή είχε ως επακόλουθο σοβαρή ή ευρεία ρύπανση ή υποβάθμιση ή σοβαρή ή ευρεία οικολογική και περιβαλλοντική διατάραξη ή καταστροφή (παρ. 2 άρθρου 265), δημεύεται κατά την κρίση του δικαστηρίου με την καταδικαστική απόφαση η περιουσία ή τμήμα περιουσίας, του αυτουργού και των συμμετόχων στο έγκλημα. 
  2. Η έκταση της δήμευσης αποφασίζεται από το δικαστήριο, το οποίο την προσδιορίζει με βάση τη βλάβη που προκλήθηκε αφού σταθμίσει για τον υπολογισμό της και τα στοιχεία του άρθρου 79. Το δικαστήριο εξαιρεί από τη δήμευση ένα ή περισσότερα συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία, τα οποία κρίνει, με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση, ότι εξυπηρετούν τις βασικές ανάγκες διαβίωσης του καταδικασθέντος και της οικογένειας του.
  3. Το άρθρο 261 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας περί δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων αντίστοιχης αξίας με τη βλάβη που επήλθε, εφαρμόζεται αναλόγως.».

Άρθρο 35

Απάλειψη του αδικήματος του εμπρησμού δάσους από αμέλεια από το ρυθμιστικό πεδίο της έμπρακτης μετάνοιας – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 289 Ποινικού Κώδικα

Στην παρ. 1 του άρθρου 289 του Ποινικού Κώδικα μετά από τις λέξεις «των άρθρων 264» διαγράφεται ο αριθμός «265» και η παρ. 1 του άρθρου 289 διαμορφώνεται ως εξής:

« 1. Στις περιπτώσεις της παρ. 2 των άρθρων 264, 268, 270, 273, 275, 277 και 286, της παρ. 3 του άρθρου 279, και της παρ. 4 του άρθρου 285 ο υπαίτιος δεν τιμωρείται, αν με τη θέλησή του αποτρέψει τον κίνδυνο ή με τη γρήγορη αναγγελία του προς τις αρχές δώσει αφορμή για 

την αποτροπή του.».

Άρθρο 36

Συμπερίληψη παραβίασης ερυθρού σηματοδότη στις περιπτώσεις επικίνδυνης οδήγησης -Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 290Α Ποινικού Κώδικα

Στην παρ. 1 του άρθρου 290Α του Ποινικού Κώδικα προστίθεται περ. ε) και η παρ. 1 του άρθρου 290Α διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Όποιος κατά τη συγκοινωνία στους δρόμους ή στις πλατείες: α) οδηγεί όχημα, μολονότι δεν είναι σε θέση να το πράξει με ασφάλεια εξαιτίας της κατανάλωσης οινοπνεύματος ή χρήσης ναρκωτικών ουσιών ή λόγω σωματικής ή πνευματικής εξάντλησης ή β) οδηγεί όχημα σε εθνικές ή περιφερειακές οδούς αντίστροφα στο ρεύμα της εκάστοτε κατεύθυνσης ή σε πεζοδρόμους, πεζοδρόμια ή πλατείες, ή οδηγεί όχημα που είναι τεχνικά ανασφαλές ή με ανασφαλή τρόπο φορτωμένο ή προβαίνει κατά την οδήγηση σε επικίνδυνους ελιγμούς ή μετέχει σε αυτοσχέδιους αγώνες, ή γ) οδηγεί όχημα i) σε αυτοκινητόδρομο ή σε οδό ταχείας κυκλοφορίας με ταχύτητα που υπερβαίνει το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας κατά τουλάχιστον εξήντα (60) χλμ. ανά ώρα και αν πρόκειται για λεωφορείο ή φορτηγό αυτοκίνητο, κατά τουλάχιστον τριάντα (30) χλμ. ανά ώρα, ii) εντός κατοικημένης περιοχής ή σε άλλο οδικό δίκτυο με ταχύτητα που υπερβαίνει το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας κατά τουλάχιστον σαράντα (40) χλμ. ανά ώρα και αν πρόκειται για λεωφορείο ή φορτηγό αυτοκίνητο, κατά τουλάχιστον είκοσι (20) χλμ. ανά ώρα, ή δ) οδηγεί όχημα στη λωρίδα έκτακτης ανάγκης (Λ.Ε.Α.) εκτός των περιπτώσεων αποκλειστικού προορισμού της, ή ε) παραβιάζει ερυθρό σηματοδότη, τιμωρείται, αν δεν προβλέπονται βαρύτερες κυρώσεις σε άλλες διατάξεις:

αα) με φυλάκιση έως τρία (3) έτη, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα,

ββ) με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο,

γγ) με κάθειρξη έως δέκα (10) έτη, αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ή προκάλεσε σημαντική βλάβη σε κοινωφελείς εγκαταστάσεις,

δδ) με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών, αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο άλλου.

Αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη.».

Άρθρο 37

Αύξηση του κατώτατου ορίου ποινής στο αδίκημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια και πρόβλεψη προσωπικού λόγου απαλλαγής από την ποινή για οικείους θύματος – Τροποποίηση άρθρου 302 Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 302 του Ποινικού Κώδικα επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) στην παρ. 1 μετά από τη λέξη «τουλάχιστον» αντικαθίστανται οι λέξεις «τριών μηνών» από τις λέξεις «δύο (2) ετών», β) προστίθεται παρ. 2 και το άρθρο 302 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 302

Ανθρωποκτονία από αμέλεια

  1. Όποιος από αμέλεια σκότωσε άλλον, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών.
  2. Αν το θύμα της πράξης η οποία αναφέρεται στην παρ. 1 είναι οικείος του υπαιτίου, το δικαστήριο μπορεί να απαλλάξει τον υπαίτιο από κάθε ποινή, αν πεισθεί ότι λόγω της ψυχικής οδύνης που υπέστη από τις συνέπειες της πράξης του δεν χρειάζεται να υποβληθεί σε ποινή.».

Άρθρο 38

Σωματική βλάβη αδύναμων ατόμων – Αντικατάσταση άρθρου 312 Ποινικού Κώδικα

Το άρθρο 312 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής: 

«Άρθρο 312

Σωματική βλάβη αδυνάμων ατόμων

  1. Με την επιφύλαξη διατάξεων ειδικών ποινικών νόμων, όποιος προκαλεί σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας σε ανήλικο ή σε πρόσωπο που δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του, τιμωρείται: α) για την πράξη του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 308, με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους, β) για την πράξη του άρθρου 309, με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών, γ) για την πράξη του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 310, με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών και αν επεδίωκε την πρόκληση βαριάς σωματικής βλάβης, με κάθειρξη και δ) για την πράξη του άρθρου 311, με κάθειρξη.
  2. Με την πρόκληση σωματικής βλάβης κατά την περ. γ’ της παρ. 1 εξομοιώνεται και η μεθοδευμένη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης επικίνδυνης για την υγεία, ή ψυχικού πόνου ικανού να επιφέρει σοβαρή ψυχική βλάβη, ιδίως με την παρατεταμένη απομόνωση σε βάρος των προσώπων της παρ. 1.».

Άρθρο 39

Παράνομη βία – Αντικατάσταση παρ. 2 άρθρου 330 Ποινικού Κώδικα

Η παρ. 2 του άρθρου 330 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:

«2. Με την επιφύλαξη διατάξεων ειδικών ποινικών νόμων, αν η πράξη της παρ. 1 τελείται σε βάρος ανηλίκου ή προσώπου που δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών.».

Άρθρο 40

Απειλή – Αντικατάσταση παρ. 2 άρθρου 333 Ποινικού Κώδικα

Η παρ. 2 του άρθρου 333 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής: 

«2. Με την επιφύλαξη διατάξεων ειδικών ποινικών νόμων, αν η πράξη της παρ. 1 τελείται σε βάρος ανηλίκου ή προσώπου που δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του επιβάλλεται φυλάκιση έως τρία (3) έτη ή χρηματική ποινή.».

Άρθρο 41

Επέκταση του αξιοποίνου σε πρόσωπο που εμφανίζεται ως ανήλικο – Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 348Α Ποινικού Κώδικα

Στην παρ. 3 του άρθρου 348Α του Ποινικού Κώδικα επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις και μετά από τις λέξεις «ή του σώματος εν γένει του ανηλίκου» και «από ή με ανήλικο» προστίθεται αναφορά στο πρόσωπο που εμφανίζεται ως ανήλικο, και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:

«3. Υλικό παιδικής πορνογραφίας, κατά την έννοια των παρ. 1 και 2 συνιστά η αναπαράσταση ή η πραγματική ή η εικονική αποτύπωση σε ηλεκτρονικό ή άλλο υλικό φορέα των γεννητικών οργάνων ή του σώματος εν γένει του ανηλίκου ή προσώπου που εμφανίζεται ως ανήλικο, κατά τρόπο που προδήλως προκαλεί γενετήσια διέγερση, καθώς και της πραγματικής ή εικονικής γενετήσιας πράξης που διενεργείται από ή με ανήλικο ή πρόσωπο που εμφανίζεται ως ανήλικο.».

Άρθρο 42

Πορνογραφικές παραστάσεις ανηλίκων – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 348Γ Ποινικού Κώδικα 

Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 348Γ του Ποινικού Κώδικα τροποποιείται με τη διαγραφή της καταβολής αντιτίμου ως στοιχείου της αντικειμενικής υπόστασης του αδικήματος των πορνογραφικών παραστάσεων ανηλίκων, , επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Όποιος εξωθεί ή παρασύρει ανήλικο προκειμένου να συμμετάσχει σε πορνογραφικές παραστάσεις ή διοργανώνει αυτές, τιμωρείται ως εξής: α) αν ο παθών δεν συμπλήρωσε τα δώδεκα έτη, με κάθειρξη, β) αν ο παθών συμπλήρωσε τα δώδεκα αλλά όχι τα δεκατέσσερα έτη, με κάθειρξη έως δέκα έτη, γ) αν ο παθών συμπλήρωσε τα δεκατέσσερα έτη, με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών. Όποιος εν γνώσει του, παρακολουθεί πορνογραφική παράσταση στην οποία συμμετέχουν ανήλικοι τιμωρείται στις περ. α’ και β’ του πρώτου εδαφίου με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών και στην περ. γ’ με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους.».

Άρθρο 43

Επαναφορά της αυτεπάγγελτης δίωξης στο αδίκημα της παραβίασης υποχρέωσης διατροφής – Τροποποίηση άρθρου 358 Ποινικού Κώδικα

Στο άρθρο 358 του Ποινικού Κώδικα διαγράφεται το δεύτερο εδάφιο και το άρθρο 358 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 358

Παραβίαση της υποχρέωσης διατροφής

Όποιος κακόβουλα παραβιάζει την υποχρέωση διατροφής που την επιβάλει σε αυτόν ο νόμος και έχει αναγνωριστεί, έστω προσωρινά, με εκτελεστό τίτλο, με τρόπο τέτοιο ώστε ο δικαιούχος να υποστεί στερήσεις ή να αναγκαστεί να δεχτεί την βοήθεια άλλων, τιμωρείται με φυλάκιση έως ένα έτος ή χρηματική ποινή.». 

Άρθρο 44

Συκοφαντική δυσφήμηση – Αντικατάσταση άρθρου 363 Ποινικού Κώδικα

Το άρθρο 363 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 363

Συκοφαντική δυσφήμηση

Όποιος με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου, ισχυρίζεται ή διαδίδει για κάποιον άλλον εν γνώσει του ψευδές γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του άλλου τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών και χρηματική ποινή και αν τελεί την πράξη δημόσια με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσω του διαδικτύου, με φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών και χρηματική ποινή. Στην έννοια του τρίτου δεν περιλαμβάνονται δημόσιοι λειτουργοί ή υπάλληλοι που λαμβάνουν γνώση των ισχυρισμών κατά την ενάσκηση καθήκοντος στο πλαίσιο πολιτικής, ποινικής ή διοικητικής δίκης, χωρίς να συνδέονται προσωπικά με τα μέρη.».

Άρθρο 45

Κλοπή – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 372 Ποινικού Κώδικα

Στην παρ. 1 του άρθρου 372 του Ποινικού Κώδικα μετά από τις λέξεις «τιμωρείται με φυλάκιση» προστίθενται οι λέξεις «και χρηματική ποινή» και το άρθρο 372 διαμορφώνεται ω εξής:

«Άρθρο 372

Κλοπή

  1. Όποιος αφαιρεί ξένο (ολικά ή εν μέρει) κινητό πράγμα από την κατοχή άλλου με σκοπό να το ιδιοποιηθεί παράνομα, τιμωρείται με φυλάκιση και χρηματική ποινή και αν το αντικείμενο της κλοπής είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας, με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή.
  2. Κινητό πράγμα θεωρείται κατά τον Κώδικα και η ηλεκτρική και κάθε άλλης μορφής ενέργεια.».

Άρθρο 46

Απρόκλητη φθορά ξένης ιδιοκτησίας – Αντικατάσταση παρ. 1 άρθρου 378 Ποινικού Κώδικα

Η παρ. 1 του άρθρου 378 αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Όποιος καταστρέφει ή βλάπτει ξένο (ολικά ή εν μέρει) πράγμα ή με άλλον τρόπο καθιστά ανέφικτη τη χρήση του τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο έτη ή χρηματική ποινή. Αν το πράγμα είναι μικρής αξίας ή η ζημία που προκλήθηκε είναι ελαφρά, ο υπαίτιος τιμωρείται με χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας. Αν το πράγμα είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας ή τοποθετημένο σε δημόσιο χώρο ή η πράξη έγινε χωρίς πρόκληση από τον παθόντα τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή.».

Άρθρο 47

Γενικές διατάξεις για την άσκηση ποινικής δίωξης –Αντικατάσταση παρ. 1 άρθρου 381 και παρ. 1 άρθρου 405 Ποινικού Κώδικα

  1. Η παρ. 1 του άρθρου 381 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Για την ποινική δίωξη των εγκλημάτων που προβλέπονται στο άρθρο 374Α, στην παρ. 1 του άρθρου 375, στο άρθρο 377, στο πρώτο και δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 378 και στην παρ. 1 του άρθρου 379 απαιτείται έγκληση.».

  1. Η παρ. 1 του άρθρου 405 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Για την ποινική δίωξη των εγκλημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 387 και 389, στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 390, στο άρθρο 397 και στην παρ. 1 του άρθρου 404 απαιτείται έγκληση.».

Άρθρο 48

Μη καταβολή χρεών προς το Δημόσιο – Τροποποίηση περ. γ’ παρ. 1 άρθρου 25 ν. 1882/1990 

Στο τρίτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 (Α’ 43) διαγράφονται οι λέξεις «, τα χρέη που προέρχονται από τη μη εκτέλεση χρηματικών ποινών που επιβλήθηκαν από ποινικό δικαστήριο και οι σχετικές με αυτά προσαυξήσεις, τόκοι και λοιπές επιβαρύνσεις καθώς και», και η παρ. 1 του άρθρου 25 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 25

Ποινικό αδίκημα μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους

  1. Όποιος δεν καταβάλλει τα βεβαιωμένα στη Φορολογική Διοίκηση χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τεσσάρων (4) μηνών τιμωρείται με ποινή φυλάκισης:

α) Ενός (1) τουλάχιστον έτους, εφόσον το συνολικό χρέος από κάθε αιτία, συμπεριλαμβανομένων των κάθε είδους τόκων ή προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων μέχρι την ημερομηνία σύνταξης του πίνακα χρεών, υπερβαίνει το ποσό των εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ.

β) Τριών (3) τουλάχιστον ετών, εφόσον το συνολικό χρέος, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ανωτέρω περίπτωση α΄, υπερβαίνει το ποσό των διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ.

Η ποινική δίωξη ασκείται ύστερα από αίτηση του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ή των Ελεγκτικών Κέντρων ή του Τελωνείου προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών της έδρας τους, που συνοδεύεται υποχρεωτικά από πίνακα χρεών, συμπεριλαμβανομένων των κάθε είδους τόκων ή προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων.

Στην αίτηση και στον πίνακα χρεών που υποβάλλονται σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο δεν συμπεριλαμβάνονται και δεν υπολογίζονται για τον προσδιορισμό της ευθύνης του προσώπου τα χρέη από τα αδικήματα που τυποποιούνται στο άρθρο 66 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας μαζί με τις σχετικές με αυτά προσαυξήσεις, τόκους και λοιπές επιβαρύνσεις.

Η πράξη μπορεί να κριθεί ατιμώρητη, εάν το ποσό που οφείλεται εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε οποιονδήποτε βαθμό.».

Σχόλια 1 2 3 4 5 … 10
  • 2 Δεκεμβρίου 2023, 12:55 | Φίλιππος Παπαστεργιόπουλος

    Στο άρθρο 25, να προστεθεί ¨όλα τα παραπάνω ισχύουν και για τις υπηρεσίες που παρέχουν επαγγελματίες υγείας εκτός νοσηλευτικών ιδρυμάτων¨.
    Κατά καιρούς έχουν υπάρξει θύματα βίαιων πράξεων διασώστες του ΕΚΑΒ σε δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Το γεγονός ότι οι διασώστες έρχονται σε επαφή με καταστάσεις και περιβάλλοντα μη ασφαλή, επιβάλει ειδική μέριμνα για αυτούς τους εργαζόμενους. Η έκβαση πολλών περιστατικών εξαρτάται και από την συμπεριφορά των παρευρισκόμενων -συγγενών ή περαστικών- οι οποίοι δυσχεραίνουν το έργο των διασωστών με υποδείξεις, με ύβρεις, βία και προπηλακισμούς, ακόμα και με αποκλεισμό των ασθενών από πρακτικές διάσωσης ή περίθαλψης οφέλειμες για την υγεία τους.

  • 2 Δεκεμβρίου 2023, 12:15 | Ναρέκ Καζαριάν

    Πρόκειται για ένα πολύ κακό νομοσχέδιο. Οι αδυναμίες του είναι τόσες, ώστε δεν έχουν νόημα τυχόν τροποποιήσεις, παρά μόνον η απόσυρσή του. Για να επέλθουν ουσιαστικές αλλαγές στην ποινική νομοθεσία, και ιδίως σε ζητήματα ποινής, πρέπει να συλλεχθούν και να αναλυθούν επιστημονικά τα σχετικά εμπειρικά δεδομένα, κάτι που προφανώς δεν έχει γίνει εν προκειμένω. Ειδικότερα:

    1) Προτείνονται πολλές αυστηροποιήσεις ποινών, μολονότι οι ποινές που ήδη προβλέπονται από το ελληνικό δίκαιο είναι από τις υψηλότερες στην Ε.Ε. Το υπουργείο συνεχίζει να αγνοεί το ότι το ύψος της ποινής παίζει έναν πολύ περιορισμένο ρόλο στην αποτροπή εν δυνάμει εγκληματιών, κι αυτό μόνο σε ορισμένες κατηγορίες εγκλημάτων. Πρόκειται για κοινό τόπο στην επιστήμη της εγκληματολογίας.

    2) Όσον αφορά την αναστολή της ποινής αυτή δυσχεραίνεται, καθώς το Υπουργείο θεωρεί επιθυμητό ακόμη και οι μικρές ποινές να εκτίονται. Εντούτοις, τα εμπειρικά δεδομένα από πολλές χώρες υποδεικνύουν ότι η έκτιση μικρών ποινών *αυξάνει* το ενδεχόμενο τέλεσης νέων εγκλημάτων από τον δράστη στο μέλλον, δεν το μειώνει. Αντίστοιχη ευεργετική δράση στην επανένταξη του εγκληματία πιθανό να έχει και η υφ’ όρον απόλυση (κάτι που θα γνωρίζαμε αν συλλέγονταν τα σχετικά δεδομένα), η οποία όμως επίσης δυσχεραίνεται. Το νομοσχέδιο, μάλιστα, φαίνεται να αναγνωρίζει τα ανωτέρω με το προτεινόμενο άρθρο 80Α που ορθώς μετατρέπει τις ποινές έως δύο έτη σε χρηματική ποινή, γεγονός που δείχνει τη σύγχυση και την ασυνέπεια που το διέπουν, και κυρίως την επικοινωνιακή στόχευσή του, μιας και η αναστολή και η πρόωρη αποφυλάκιση έχουν αποτελέσει αντικείμενο του δημόσιου διαλόγου.

    3) Η επαναφορά της πρόβλεψης του «εντίμου» βίου – αντί του σύννομου – συνιστά οπισθοδρόμηση στην επιδοκιμαστέα προσπάθεια του ΠΚ του 2019 να απομακρύνει την επιμέτρηση της ποινής στο ελληνικό δίκαιο από την αξιολόγηση της προσωπικότητας του δράστη, στα πρότυπα της θεωρίας proportionate punishment / just deserts που διεθνώς αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη απήχηση.

    Συνοψίζοντας, το Υπ. Δικ. προσπαθεί να δείξει ότι καταπολεμά την εγκληματικότητα με ανέξοδα επικοινωνιακά τρικ, αντί να επιχειρήσει ριζικές αλλαγές, οι οποίες απαιτούν ενδελεχή επεξεργασία, πόρους και υπομονή. Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις αντίκεινται σε πολλά συμπεράσματα της εγκληματολογίας και της ποινικής δογματικής.

  • 2 Δεκεμβρίου 2023, 11:32 | Πετρος

    Η γονεικη αποξένωση (ή διάρρηξη των σχέσεων του παιδιού με τον πατέρα του πρέπει να αναγνωριστεί ως μορφή έμφυλης βίας εις βάρος των ανδρών, να ποινικοποιηθεί και να γίνει λόγος αφαίρεσης της επιμέλειας του παιδιού από όποια το πράττει.

    Μόνο οι φανατισμένες φεμινίστριες, εν δυνάμει αποξενώτριες αρνούνται την ύπαρξη αυτού του φαινομένου (με όποιο όνομα και αν το περιγράψουμε).
    Πόσο υποκρίτρια είναι μια φεμινίστρια που ζητάει ισότητα και κατάργηση των παραδοσιακών ρόλων, αλλά στο θέμα της επιμέλειας των παιδιών αγωνίζεται για να μην έχει ο πατέρας καθόλου δικαιώματα, αλλά μόνο υποχρεώσεις?

  • 2 Δεκεμβρίου 2023, 02:13 | Χρήστης

    Απαίτω να συμπεριληφθει στο νομοσχεδιο η διαρρηξη σχεσεων παιδιου-γονεα απο τον αλλον γονεα. Ως νέος άνδρας, πραγμάτικα φοβάμαι να συνάψω οποιαδήποτε σχέση με γυναίκα, εξαιτίας του γεγονότος ότι αύτη θα μπορούσε, αν κάνω οικογένεια μαζί της, να με καταστρέψει εντελώς.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 23:49 | Πανος

    Η γονεϊκή αποξένωση είναι το μεγαλύτερο έγκλημα κατά των παιδιών της πατρίδας μας. Υπεύθυνοι σε αυτό το ατιμώρητο και διαρκές έγκλημα είναι ο φεμινισμός καθώς και η νομοθεσία του οικογενειακού δικαίου που αντιμετωπίζει τον πατέρα ως επισκέπτη και την μάνα ως μονοπωλητή με ένα παιδί βαλιτσάκι…Δεκάδες πατεράδες κάθε χρόνο αυτοκτονούν από τα έργα και τις ημέρες των κακοποιητριών που τα νομοσχέδια σας, τους δίνουν αποκλειστική επιμέλεια και χιλιάδες παιδιά μεγαλώνουν δίχως πατρικό πρότυπο,με αποδεδειγμένα ψυχολογικά προβλήματα. Προσέξτε γιατί αντί να προφυλάξετε τα θύματα,θα καταντήσετε να προφυλάσσετε τους θύτες και τους κακοποιητές .

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 23:33 | Κωνσταντίνα

    Πρέπει να γίνει αυστηρότερη η διάταξη σχετικά με την διάρρηξη της σχέσης του παιδιού με τον γονέα, που δεν έχει την επιμέλεια.
    Το παιδί δεν είναι κτήμα του ενός γονέα, αλλά χρειάζεται δυο γονείς για να μεγαλώσει σωστά και φυσιολογικά. Είναι απαράδεκτο μετά από έναν αποτυχημένο γάμο, ο ένας γονέας (συνήθως ο πατέρας) να μην μπορεί να έχει φυσιολογική σχέση με το παιδί του.

    Είτε το πούμε «διάρρηξη σχέσεων», είτε «γονεική αποξένωση», η ουσία είναι ήδη.

    Ντροπή στις φεμινίστριες, που αρνούνται το προφανές και παίζουν με τις λέξεις.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 22:08 | Παναγιώτης Νάνης

    ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡ.363 Π.Κ.ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΣΕ ΕΝ ΕΙΔΟΙ ΑΝΤΙΠΕΡΙΣΠΑΣΜΟΥ ΑΠ’ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΓΕΛΛΟΜΕΝΟΥΣ(ΑΝΤΙΘΕΤΗ ΜΗΝΥΣΗ).

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 21:12 | Κωνσταντίνος Πλακιάς

    Το ιερό καθήκον της υπεράσπισης των κατηγορουμένων δεν δίνει δικαίωμα σε κανέναν να διαστρεβλώνει την αλήθεια και να παραβιάζει δικαιώματα των θυμάτων διεθνώς καταχωρημένα, αναγνωρισμένα και κυρωμένα με νόμους.Είναι αναγκαία συμπαράστασή μας στο θύμα και σε κάθε θύμα ενδο-οικογενειακής και έμφυλης βίας γυναίκα, κορίτσι, παιδί ανεξαρτήτως επαγγελματικής ιδιότητας και κοινωνικής καταξίωσης, καθώς τα θύματα της έμφυλης και ενδο-οικογενειακής βίας προέρχονται από όλες τις κοινωνικές τάξεις και βαθμίδες μόρφωσης.

    Θα πρέπει να μας ανησυχεί ιδιαιτέρως όλους η κοινωνική παλινδρόμηση σε προγενέστερες εποχές, όπου η βία γινόταν αποδεκτή ως τρόπος συμπεριφοράς σε περιπτώσεις διαζυγίου και να κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου για τις συγκεκριμένες αλλά και ανάλογες επικίνδυνες νοοτροπίες και συμπεριφορές που διευρύνουν την ανισότητα μεταξύ των φύλων εις βάρος των γυναικών.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 21:46 | ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΕΡΤΖΕΜΕΚΗΣ νομικός- οικονομολόγος

    Είναι ντροπή για την ορθόδοξη χώρα μας,που έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο βωμολοχείο, με τις συνεχείς βωμολοχείες που ακούγονται παντού, και μεταξυ αυτών, το τελείως απαράδεκτο, της βλασφημίας των θείων.
    Ας αναλογιστούμε κι ας προβληματιστούμε με το παράδειγμα άλλων χωρών, οι οποίες πρεσβεύουν άλλα θρησκεύματα και στις οποίες οι πολίτες τους όχι μόνο δεν υβρίζουν τα θεία, αλλά έχουν και βαρύτατες ποινές ακόμη και για περιύβριση των ιερών τους κειμένων. Γι΄αυτο πρέπει να επανέλθει το αδίκημα της βλασφημίας και όλων των συναφών παραπτωμάτων.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 21:13 | ΒΑΓΕΝΑΣ ΦΩΤΙΟΣ

    ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΑΔΙΚΗΜΑΤΩΝ ΚΑΚΟΒΟΥΛΗΣ ΒΛΑΣΦΗΜΙΑΣ, ΚΑΘΥΒΡΙΣΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΥΒΡΙΣΗΣ ΝΕΚΡΩΝ

    Να επανέλθει στον ΠΚ το αδίκημα της κακόβουλης βλασφημίας (παλιό 198 ΠΚ), [αλλά και της καθύβρισης θρησκευμάτων (παλιό 199 ΠΚ) και της περιύβρισης νεκρών (παλιο 201 ΠΚ)], διότι η κατάσταση έχει ξεφύγει κατά πολύ στην ελληνική κοινωνία. Συχνά πυκνά ακούει κανείς να βλασφημείται το όνομα του Χριστού και της Παναγίας μας, όχι μόνο από μεγάλους, αλλά και από μικρούς, οι οποίοι μιμούνται το παράδειγμά τους.
    Είναι ντροπή για το Ελληνικό Έθνος να μην προβλέπεται τέτοια διάταξη, που μάλιστα θα έπρεπε να τιμωρείται αυστηρότερα απ΄ό,τι προβλέπονταν παλιότερα.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 21:41 | Γιάννης Π

    Στις τροποποιήσεις να προστεθεί η διάρρηξη σχέσεων παιδιού-γονέα από τον άλλον γονέα.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 20:25 | ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΟΥΚΟΠΟΥΛΟΣ

    Ζήτω να συμπεριληφθεί στο νομοσχέδιο η διάρρηξη σχέσεων παιδιού-γοννέα από τον άλλο γονέα!

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 18:44 | ΚΩΣΤΑΣ

    EΠΙΤΕΛΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΕ,ΘΕΛΟΥΜΕ ΤΙΣ ΚΟΡΕΣ ΜΑΣ ΖΩΝΤΑΝΕΣ

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 18:39 | Eλένη

    ΣΤΟΠ ΣΤΗΝ ΒΙΤΡΙΝΑ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΚΑΚΟΠΟΙΟΥ Σύσταση ΟΗΕ: απαγορεύστε νομοθετικά τη χρήση της «γονεϊκής αποξένωσης».
    Ο ΟΗΕ, ασκεί σκληρή κριτική στην κυβέρνηση για την επιμονή της στην ψευδοθεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης». Τον περασμένο Απρίλιο, η Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για τη Βία κατά των Γυναικών και των Κοριτσιών σύστησε στα κράτη-μέλη, σε δική της έκθεση, «να νομοθετήσουν την απαγόρευση της χρήσης της γονεϊκής αποξένωσης ή συναφών ψευδο-εννοιών σε υποθέσεις οικογενειακού δικαίου και τη χρήση των υποτιθέμενων εμπειρογνωμόνων σε θέματα γονεϊκής αποξένωσης και συναφών ψευδο-εννοιών».
    https://stopchildabuse.gr/un-recommends-prohibition-of-parental-alienation-in-family-law/

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 18:54 | ΟΘΩΝΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗΣ

    MΠΡΑΒΟ ΥΠΟΥΡΓΕ,ΚΑΙ ΠΙΟ ΑΥΣΤΗΡΑ ΑΚΟΜΑ.ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 18:27 | Κωνσταντίνα Τ.

    Δείτε άμεσα τι θα γίνεται με τις πεειπτώσεις των αναστολών με πόσες αναστολές καταδικασθέντες κρατούνται τελικά;Γι’αυτο και το κανουν ξανα ξανα και ξανα,δε φοβουνται τπτ!Απειλές-βία ,αφου παλι με αναστολή θα είναι έξω

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 18:02 | Ελένη Παπαθεοδώρου

    H ΕΛΛΑΔΑ ΝΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΘΕΙ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ,ΑΜΕΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 18:03 | Ηρακλής

    Είναι πολύ σημαντικό όταν το θύμα καταφεύγει στο αστυνομικό τμήμα για καταγγελία λόγω της ενδοοικογενειακής βίας που υπέστει,να μην κρατείται σε αυτόφωρη διαδικασία το θύμα λόγω της εκδικητικής αντιμήνυσης του κακοποιητή της,η γυναίκα αυτή μπορεί να χρειαζεται ιατρική περίθαλψη ,επίσης ζητάμε να υπάρχει πάντα ιατροδικαστής υπηρεσίας και η αστυνομία να στέλνει άμεσα το θύμα στον ιατροδικαστή υπηρεσίας,δεν έχετε ιδέα πόσες γυναίκες δεν καταγγέλουν διότι σκέφτονται το αυτόφωρο που θα υποστούν κι οι ίδιες λόγω της εκδικητικότητας του κακοποιητη.
    Για φανταστείτε αυτές οι γυναίκες να ειναι και μάνες,σε αυτή την περίπτωση τι γίνεται;
    Θα αφήσουν τα παιδιά τους μόνα για να αντεξουν ένα ψυχοφθόρο αυτόφωρο για το καπρίτσιο του καθε κακοποιητή κι αν είναι σαββατοκύριακο;Τίποτα υπερ της κακοποιημένης γυναίκας,τίποτα σε περίπτωση που είναι και μάνα,έχοντας και αντίκτυπο στα ίδια τα παιδια όλο αυτο.Και αυτά που σας αναφέρω από πραγματικές μαρτυρίες

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 18:19 | ΓΕΩΡΓΙΟΣ

    Ζηταμε να συμπεριληφθει η διαρρηξη σχεσεων αναμεσα σε παιδια-γονεα λογω κακοβουλων ενεργειων του αλλου γονεα. Περιγραφεται ηδη ο νομος στον Αστικο Κωδικα. Αυτη η διαρρηξη σχεσεων υπαρχει ΗΔΗ, δεν ζηταμε κατι νεο. Ζηταμε οπως συμπεριληφθηκαν ενα σωρο ακομη για την κακη ασκηση γονικης μεριμνας, ετσι να συμπεριληφθει κι αυτο. Προστατευστε τα παιδια απο κακοβουλες ενεργειες απο γονεις που επιχειρουν να τα στρεψουν εναντια στον αλλο γονεα!

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 17:35 | Βασίλης

    H αποδεδειγμένη διατάραξη των σχέσεων γονέα-παιδιού εξ’ αιτίας του έτερου γονέα (για λόγους πχ εκδίκησης, οικονομικών συμφερόντων κτλ), πρέπει επίσης να τιμωρείται ποινικά – και άρα να αναφέρεται ρητά στον Ποινικό Κώδικα. Φυσικά αυτό δεν αναιρεί τις περιπτώσεις όπου ο ίδιος ο γονέας, με τις πράξεις του απέναντι στα παιδιά, είναι υπεύθυνος για αυτή τη διατάραξη.

    Κάθε περίπτωση, είναι ξεχωριστή και έτσι πρέπει να κρίνεται.

    Στο βιβλίο περί ενδοοικογενειακής βίας «Αθέατη Βία» διαβάζουμε: «Στο σύνολό τους οι δικαστικές αποφάσεις αναγνωρίζουν το γονικό ρόλο του πατέρα και τον ισχυρό ψυχικό και συναισθηματικό δεσμό που έχει με τα παιδιά του όταν πράγματι υφίσταται τέτοιος. Δεν είναι λίγες οι αποφάσεις που αναθέτουν την επιμέλεια των παιδιών στον πάτερα τους, όταν, κατά την κρίση του δικαστηρίου, αυτός παρέχει όλα τα εχέγγυα για ανατροφή, επίβλεψη, εκπαίδευση και την εν γένει ψυχοσωματική ανάπτυξή τους προκειμένου να εξελιχθούν σε ανεξάρτητες και υπεύθυνες προσωπικότητες, πάντα βέβαια με δεδομένο τον ιδιαίτερο δεσμό των παιδιών με τον πατέρα τους, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να ασκήσει αποτελεσματικά την διαπαιδαγώγηση των ανηλίκων και να επιδράσει ωφέλιμα επ’ αυτών.»

    Προφανώς η σκόπιμη διατάραξη των σχέσεων μεταξύ τέτοιων γονέων και των παιδιών τους, από τους έτερους γονείς, είναι και πρέπει νομικά να αποτελεί ποινικό έγκλημα και έτσι να τιμωρείται.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 17:26 | Βασίλης αλεξιου

    Σχετικά με το αρθρο 9 οι αλλοδαποί προς απέλαση θα πρέπει να κρατούνται σε ειδικά κέντρα απελάσεων και όχι σε κρατητήρια όπου στερούνται το φως του ηλιου

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 16:37 | Ιασωνας

    Οι γυναικες ειναι αγιες, οι αντρες αντεχουν την αποξενωση απο τα παιδια τους, δεν παθαινουν τιποτα τα γουρουνια. Συνεχιστε τη διαλυση της οικογενειας και το διχασμο των φυλων

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 15:18 | Μάιρα

    Η ΑΠΑΤΗ της «γονεϊκής αποξένωσης»

    Η τετράχρονη Keira Kagan που ΔΟΛΟΦΟΝΉΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΤΈΡΑ ΤΗΣ με τον οποίο η μητέρα της βρισκόταν σε δικαστική διαμάχη για την επιμέλεια.

    Η θεωρία ότι στο πλαίσιο συγκρουσιακών διαζυγίων τα παιδιά προβαίνουν σε ψευδείς καταγγελίες κακοποίησης εναντίον των μπαμπάδων τους, τις οποίες τους έχουν υποβάλει οι μαμάδες τους για να τα «αποξενώσουν», είναι ανυπόστατη. Και η υιοθέτησή της από τα δικαστήρια οδηγεί σε κατάφωρη καταπάτηση των δικαιωμάτων των παιδιών.

    Ελλάδα
    Το κείμενο αυτό έχει στόχο να εξηγήσει με όσο το δυνατόν πιο απλό τρόπο τους λόγους για τους οποίους η «γονεϊκή αποξένωση» είναι μια ανυπόστατη ψευδο-θεωρία και τους κινδύνους που γεννά η χρήση της για τα παιδιά. Όποια και όποιος θέλει να προχωρήσει πιο βαθιά στα ζητήματα που θίγονται, θα βρει στο τέλος του κειμένου χρήσιμους συνδέσμους προς σχετικές μελέτες και βιβλιογραφία.

    Στις 13 Απριλίου 2023, η Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για τη Βία κατά των Γυναικών και των Κοριτσιών υπέβαλε στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών την έκθεσή της με τίτλο «Επιμέλεια, βία κατά των γυναικών και βία κατά των παιδιών». Η πρώτη από τις καταληκτικές συστάσεις της έκθεσης είναι η εξής: «Τα Κράτη να νομοθετήσουν την απαγόρευση της χρήσης της γονεϊκής αποξένωσης ή συναφών ψευδο-εννοιών σε υποθέσεις οικογενειακού δικαίου και τη χρήση των υποτιθέμενων εμπειρογνωμόνων σε θέματα γονεϊκής αποξένωσης και συναφών ψευδο-εννοιών.»

    Η έκθεση είναι μόνο η πιο πρόσφατη από μια σειρά δημοσιεύσεων που προέρχονται από διεθνείς οργανώσεις, οι οποίες καλούν σε εγρήγορση απέναντι στη χρήση της «γονεϊκής αποξένωσης» σε δικαστικές διαμάχες.

    Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των υποστηρικτών της, η «γονεϊκή αποξένωση» προκύπτει, κατά τη διάρκεια συγκρουσιακών διαζυγίων, όταν ο γονέας που είναι μαζί με το παιδί (στην πράξη, σχεδόν πάντα η μητέρα) στρέφει το παιδί «εναντίον» του άλλου γονέα (στην πράξη, σχεδόν πάντα τον πατέρα).

    Στην πραγματικότητα, καμιά και κανείς δεν αμφισβητεί ότι στα συγκρουσιακά διαζύγια εμφανίζεται συχνά το φαινόμενο τα παιδιά να γίνονται αποδέκτες παραπόνων από τον έναν γονέα για τον άλλον — τόσο από μητέρες εναντίον πατεράδων όσο, βέβαια, και αντίστροφα. Να βρίσκονται δηλαδή, όπως συνηθίζουμε να λέμε, «στη μέση».

    Όμως, οι υποστηρικτές της θεωρίας της «γονεϊκής αποξένωσης» δεν σταματούν εκεί. Αυτό που υποστηρίζουν είναι ότι ο «αποξενωτής» γονέας (κατά συντριπτική πλειοψηφία η μητέρα) χειραγωγεί το παιδί ή/και του υποβάλλει «ψευδείς αναμνήσεις», έτσι ώστε αυτό να καταγγείλει τον «αποξενωμένο» γονέα (κατά συντριπτική πλειοψηφία τον πατέρα) για ενδοοικογενειακή βία ή και σεξουαλική κακοποίηση του παιδιού. Οι υποβολιμαίες αυτές καταγγελίες, οι οποίες συχνά, ισχυρίζονται, υποβοηθούνται από ψυχολόγους που προσλαμβάνουν οι «αποξενωτές γονείς», έχουν ως αποτέλεσμα την αποξένωση του έτερου γονέα από τα παιδιά του, γεγονός που συνιστά ανεπανόρθωτη ζημιά ακόμη και αν αυτός τελικά απαλλαγεί από τις κατηγορίες.

    Είναι λοιπόν κρίσιμο να κατανοήσουμε ότι η θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» στοχεύει ευθέως τις περιπτώσεις εκείνες όπου γονείς (κατά συντριπτική πλειοψηφία άνδρες) κατηγορούνται για ενδοοικογενειακή βία ή και παιδική σεξουαλική κακοποίηση — και επιστρατεύεται για την υπεράσπισή τους.

    Τα ψεύδη και οι καταγγελίες
    Γιατί, όμως, η πλειονότητα των ειδικών ανά τον κόσμο συμφωνεί ότι πρόκειται για μια ψευδοεπιστημονική κατασκευή;

    Οι λόγοι, συνοπτικά, είναι οι εξής:

    Πρώτον, στη βάση της υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων και έλλειμμα αντικειμενικότητας: η θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» δημιουργήθηκε από τον Richard A. Gardner, ο οποίος ήταν άμισθος, μερικής απασχόλησης καθηγητής κλινικής παιδοψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Columbia. Βιοποριζόταν, όμως, ως δικαστικός εμπειρογνώμονας, συχνά προς υπεράσπιση ανδρών που αντιμετώπιζαν κατηγορίες σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών τους.

    Δεύτερον, η θεωρία δεν έχει ελεγχθεί επιστημονικά: όπως κάθε θεωρία, έτσι και η «γονεϊκή αποξένωση» βασίζεται σε μια σειρά υποθέσεων, οι οποίες στη συνέχεια πρέπει να επαληθευτούν μέσω συγκεκριμένων μελετών. Ο Gardner, ωστόσο, βάσισε τη θεωρία του στις προσωπικές του παρατηρήσεις από την εμπειρία του ως δικαστικού πραγματογνώμονα που αμειβόταν για να υπερασπίζεται κατηγορούμενους άνδρες, και ουδέποτε διεξήγαγε ουδεμία επιστημονική μελέτη για να επαληθεύσει τις υποθέσεις του. Δημοσίευσε τα περισσότερα από 250 βιβλία και άρθρα του στις προσωπικής του ιδιοκτησίας εκδόσεις Creative Therapeutics και όχι σε επιστημονικά περιοδικά ή εκδοτικούς οίκους που ακολουθούν διαδικασίες peer review. Την ίδια στιγμή, επιστήμονες που έχουν δημοσιεύσει σε επιστημονικά περιοδικά για τη θεωρία του Gardner, την έχουν στην συντριπτική τους πλειονότητα αποδομήσει και απορρίψει.

    Τρίτον, οι υποθέσεις στη βάση της θεωρίας του Gardner έχει αποδειχθεί ότι δεν ευσταθούν βάσει μελετών που έχουν διεξαγάγει άλλοι επιστήμονες. Συγκεκριμένα:

    Δεν αληθεύει ότι υπάρχει κάποιο αξιοσημείωτο πλήθος καταγγελιών για σεξουαλική κακοποίηση στο πλαίσιο διαζυγίων. Έτσι κι αλλιώς, τα περισσότερα διαζύγια είναι συναινετικά. (Στην Ελλάδα λιγότερο από 30% των διαζυγίων είναι κατ’ αντιδικία — κατά κάποιες πηγές ίσως και μόλις 14%.) Από τα συγκρουσιακά διαζύγια, τα περισσότερα αφορούν άλλους λόγους αντιδικίας και όχι καταγγελίες κακοποίησης. Εντέλει, οι καταγγελίες κακοποίησης αφορούν ένα μικρό ποσοστό συγκρουσιακών διαζυγίων. Αν αναλογιστεί κανείς την έκταση της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης γενικά στην κοινωνία, η οποία σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης μπορεί να αφορά ένα στα πέντε παιδιά, τότε είναι λογικότερο να συμπεράνει ότι οι καταγγελίες στο πλαίσιο διαζυγίων είναι λιγότερες από ό,τι θα έπρεπε.

    Δεν αληθεύει ότι καταγγελίες από παιδιά που γίνονται στο πλαίσιο συγκρουσιακών διαζυγίων είναι κατά πλειοψηφία ψευδείς. Tα διαθέσιμα στοιχεία δεν δείχνουν σημαντική απόκλιση ανάμεσα στις καταγγελίες που γίνονται στο πλαίσιο διαζυγίων και στις υπόλοιπες καταγγελίες. Σε όσες μελέτες εμφανίζεται απόκλιση αυτή απέχει πάρα πολύ από τον ισχυρισμό ότι είναι η πλειοψηφία και, γενικά, το ποσοστό καταγγελιών που κρίνεται ανυπόστατο είναι πολύ μικρό, όπως άλλωστε και στο σύνολο των καταγγελιών (εκτός διαζυγίων).

    Ωστόσο, για το θέμα των καλούμενων «ψευδών» καταγγελιών, οι έγκυροι ειδικοί συστήνουν προσοχή στη διαφορά ανάμεσα στις μη αποδεδειγμένες καταγγελίες, αυτές δηλαδή για τις οποίες τελικά δεν προέκυψαν αρκετά στοιχεία για την καταδίκη του καταγγελλόμενου, και τις ψευδείς, αυτές δηλαδή όπου προκύπτουν ενδείξεις ότι το παιδί ή κάποιος εκ μέρους του παιδιού είπε ψέματα. Η διάκριση αυτή σε πολλές πηγές δεν υπάρχει, διότι οι αρμόδιες υπηρεσίες (αστυνομία, κοινωνικοί λειτουργοί, δικαστικές αρχές) δεν την καταγράφουν.

    Επίσης, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι και οι περιπτώσεις όπου λόγω πλημμελούς εξέτασης του παιδιού από τις αρχές ή μη εφαρμογής των ορθών πρωτοκόλλων δικανικής εξέτασης, η καταγγελία δεν προχωράει δικαστικά, καταγράφονται και αυτές ως ψευδείς, ενώ άλλες μελέτες σημειώνουν ότι οι αρχές συχνά εμφανίζουν την προκατάληψη ότι τα παιδιά είναι περισσότερο πιθανό να πουν ψέματα.

    Η σύγχυση γύρω από το τι συνιστά στην πραγματικότητα ψευδή καταγγελία επιτρέπει στους υποστηρικτές της «γονεϊκής αποξένωσης» να διογκώνουν αυθαίρετα τους αριθμούς.

    Σε κάθε περίπτωση, ανάλογα με τη μελέτη, τη στόχευση, τις πηγές των στοιχείων και τη μεθοδολογία, με πολύ μεγάλη επιφύλαξη μπορούμε να μιλήσουμε για ένα ποσοστό ανυπόστατων καταγγελιών ανάμεσα στο 1% και στο 10%, με συνηθέστερη μια διακύμανση ανάμεσα στο 2% και στο 5%. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, ωστόσο, ακόμη και αυτά τα χαμηλά νούμερα είναι μάλλον υψηλότερα από τα πραγματικά. Μία πρόσφατη μελέτη από τις ΗΠΑ, η οποία εξετάζει πληθώρα άλλων μελετών και τη μεθοδολογία τους, συμπεραίνει ότι το ποσοστό ανυπόστατων καταγγελιών είναι μικρό αλλά δεν μπορεί να προσδιοριστεί με τα διαθέσιμα στοιχεία.

    Τέλος, πρέπει να λάβει κανείς υπόψη ότι η ανάκληση της καταγγελίας ενός παιδιού μπορεί να οφείλεται σε πίεση από το οικογενειακό περιβάλλον (λόγω ντροπής ή φόβου στιγματισμού), από τις διερευνώσες αρχές (λόγω ελλειμματικής εκπαίδευσης, μη εφαρμογής ορθών διαδικασιών δικανικής εξέτασης ή κοινωνικών προκαταλήψεων) ή και από τον ίδιο τον καταγγελλόμενο ως κακοποιητή, ειδικά όταν δικαστήρια του δίνουν δικαίωμα επικοινωνίας με το παιδί του κατά τη διάρκεια της διερεύνησης.

    Έχει τεκμηριωθεί ότι τα παιδιά-θύματα σεξουαλικής κακοποίησης τείνουν να απωθούν την τραυματική εμπειρία τους και, όταν μιλούν γι’ αυτήν, να την παρουσιάζουν λιγότερο σοβαρή από όσο είναι — και όχι να υπερβάλλουν και να τη διογκώνουν. Την ίδια στιγμή, οι σχετικές μελέτες δεν έχουν βρει στοιχεία ότι είναι δυνατόν να υποβληθεί σε ένα παιδί μια τόσο βαθιά τραυματική εμπειρία, όπως η σεξουαλική κακοποίηση, όταν αυτή δεν του έχει συμβεί, ενώ οι υποτιθέμενες δυνατότητες να κατασκευαστούν «ψευδείς αναμνήσεις» έχουν πλήρως αποδομηθεί.

    Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι γυναίκες κατασκευάζουν ψευδείς καταγγελίες σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών για να εκδικηθούν τους πρώην συζύγους τους και να τους στερήσουν επικοινωνία με τα παιδιά τους. Μολονότι οι γυναίκες προβαίνουν γενικώς σε περισσότερες καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών από ό,τι οι άνδρες, αυτό συμβαίνει διότι στο συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό κακοποιήσεων τόσο κατά αγοριών όσο και κατά κοριτσιών, οι δράστες είναι άνδρες.

    Ενδιαφέρον είναι πάντως ότι, βάσει μελετών δικαστικών αποφάσεων στον Καναδά, σε εκείνες τις περιπτώσεις όπου προέκυψαν ανυπόστατες καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, το μεγαλύτερο ποσοστό είχε υποστηριχθεί από άνδρες και όχι από γυναίκες.

    Τέταρτον, η θεωρία του Gardner βασίζεται στις περιθωριακές απόψεις του για την παιδοφιλία, τους άνδρες και τις γυναίκες. Σύμφωνα με τα κείμενά του, ο Gardner πίστευε ότι «υπάρχει λίγη παιδοφιλία σε όλους μας», ότι «η ενδοοικογενειακή παιδοφιλία είναι διαδεδομένη και μια αρχαία παράδοση» και ότι «η κοινωνία υπεραντιδρά στην παιδοφιλία και γι’ αυτό υποφέρουν τα παιδιά». Με βάση αυτές του τις πεποιθήσεις, ο Gardner θεωρούσε πως στις περιπτώσεις όπου υπάρχει κρούσμα σεξουαλικής κακοποίησης από τον πατέρα προς το παιδί, αυτό θα έπρεπε να οδηγήσει στα εξής μέτρα: η μητέρα να μην απομακρύνει το παιδί από τον πατέρα αλλά να ενθαρρύνει την επαφή μαζί του, να προσπαθήσει να γίνει η ίδια πιο ελκυστική στον άνδρα της, να εξηγηθεί στο παιδί ότι οι γονείς δεν είναι τέλειοι και ότι οι σχέσεις ενηλίκου-ανηλίκου είναι φυσιολογικές, και να προστατευτεί ο πατέρας από τις «δρακόντειες τιμωρίες» που επιφυλάσσονται γι’ αυτούς που ενδίδουν στις παιδοφιλικές παρορμήσεις τους.

    Είναι προφανές ότι οι απόψεις αυτές είναι απορριπτέες τόσο από την πλειονότητα της επιστημονικής κοινότητας όσο και από την πλειονότητα της κοινωνίας. Παρόλα αυτά, μια ισχνή μειονότητα παρέλαβε τη σκυτάλη από τον Gardner, ο οποίος αυτοκτόνησε το 2003, και συνέχισε το «έργο» του.

    Επικερδή στρατόπεδα
    Βασικός συνεχιστής της θεωρίας του Gardner είναι ο Richard Warshak, ο οποίος θεωρείται διάδοχός του, έχοντας κληρονομήσει τα αδημοσίευτα εκπαιδευτικά βίντεο και ηχητικές κασέτες από την οικογένειά του. Ο Warshak ήταν καθηγητής κλινικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας αλλά και δημοφιλής εκλαϊκευτής των θεωριών του Gardner, με το μπεστ-σέλερ του, Divorce Poison (Δηλητήριο διαζυγίου).

    Ο Warshak υλοποίησε μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες προτάσεις του Gardner. Ενώ, όπως είδαμε, στην περίπτωση ενός παιδόφιλου πατέρα ο Gardner πρότεινε ότι το παιδί έπρεπε να παραμείνει σε επαφή μαζί του, για την περίπτωση μιας μητέρας που ο ίδιος έκρινε ως «αποξενώτρια» πρότεινε την άμεση απομάκρυνση του παιδιού από κοντά της και την υποχρεωτική επανένωσή του με τον πατέρα. Έφτανε μάλιστα ως το σημείο να προτείνει τον εγκλεισμό του παιδιού σε αναμορφωτήριο, αν δεν δεχόταν να αφήσει τη μητέρα του και να πάει στον πατέρα του.

    Ο Warshak συνέλαβε την εφαρμοσμένη εκδοχή των ιδεών του Gardner ως επιχείρηση, η οποία ονομάζεται Family Bridges, με τον ίδιο να κατέχει ρόλο επιστημονικού συμβούλου.

    Τα Family Bridges αποκαλούνται συχνά από τους επικριτές τους «στρατόπεδα επανένωσης». Είναι εργαστήρια που δηλώνουν ότι έχουν στόχο να θεραπεύσουν τη «γονεϊκή αποξένωση» και να επιδιορθώσουν τη σχέση και με τους δύο γονείς. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με μια σειρά από ρεπορτάζ σε ΜΜΕ όπως το Atlantic, το NBC και το Reveal, πολλαπλές μαρτυρίες παιδιών που πέρασαν από αυτές τις δομές λένε μια διαφορετική ιστορία, κατηγορώντας το πρόγραμμα ότι τα χειραγωγούσε, τραυματίζοντας τη σχέση τους με τον γονέα που είχε την επιμέλεια. Ένας ειδικός, όπως αναφέρθηκε στο Atlantic, αποκάλεσε τα Family Bridges «στρατόπεδα βασανιστηρίων για παιδιά». Και επειδή αυτά τα εργαστήρια είναι αρκετά ακριβά και επιβάλλονται από δικαστικές εντολές, ένας δικηγόρος που συμμετείχε σε μια νομική μάχη κατά των Family Bridges είπε στη Washington Post το 2017 ότι «τα προγράμματα είναι κατά βάση πλαστά. Ήταν ξεκάθαρο για μένα αυτό που έκαναν ήταν να καρπωθούν τεράστιες αμοιβές πουλώντας μια αλλαγή επιμέλειας».

    Πέραν του Warshak, οι υποστηρικτές της θεωρίας της «γονεϊκής αποξένωσης» παγκοσμίως είναι πολύ λίγοι. Αν δει κανείς τις δημοσιεύσεις τους μάλιστα, ανακαλύπτει μια ολοφάνερη κυκλικότητα, με τον έναν να παραπέμπει στον άλλον ξανά και ξανά, μπρος-πίσω, και με όλες τις παραπομπές να καταλήγουν στον Warshak και εντέλει στον Gardner.

    Το ίδιο ακριβώς φαινόμενο παρατηρείται και στην Ελλάδα. Ελάχιστοι ψυχίατροι και ψυχολόγοι, κάποιοι μάλιστα με ολωσδιόλου διαφορετικό ερευνητικό αντικείμενο, παραπέμπουν ξανά και ξανά ο ένας στον άλλον, και όλοι μαζί στους ξένους συναδέλφους τους, καταλήγοντας αναπόδραστα στον Warshak και στον Gardner.

    Κεντρικό ζήτημα στη δραστηριότητά τους αποτελεί ασφαλώς το ότι διάφοροι ανάμεσά τους είναι και οι ίδιοι, όπως και ο εμπνευστής της θεωρίας τους, δικαστικοί πραγματογνώμονες, οι οποίοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους ως «τεχνικοί σύμβουλοι» σε άνδρες που καταγγέλλονται από τα παιδιά τους ότι τα έχουν κακοποιήσει σεξουαλικά.

    Η αποτυχία του συστήματος
    Παρά την έλλειψη επιστημονικής βάσης, ωστόσο, παρατηρείται δυστυχώς το φαινόμενο οι εισαγγελικές αρχές και τα δικαστήρια να λαμβάνουν υπόψη τους την ψευδοθεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης», η οποία εμφανίζεται συχνά σε πραγματογνωμοσύνες που εισάγει η υπεράσπιση των καταγγελλόμενων.

    Πώς μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο; Πώς μπορεί οι αρχές που είναι επιφορτισμένες με την προστασία των παιδιών και την απόδοση της δικαιοσύνης να αφήνονται να επηρεαστούν από μια θεωρία δίχως καμία επιστημονική βάση;

    Η απάντηση είναι πολυπαραγοντική:

    Καταρχάς, ο κατακερματισμός και η δυσλειτουργία του συστήματος παιδικής προστασίας. Στη χώρα μας δεν υπάρχει ένας ενιαίος τρόπος διαχείρισης των καταγγελιών για παιδική σεξουαλική κακοποίηση, ο οποίος να ενσωματώνει έγκυρες και σύγχρονες μεθόδους εξέτασης των παιδιών που καταγγέλλουν. Ανάλογα με το πού και πώς γίνεται μια καταγγελία — αν γίνεται, λόγου χάρη, στην Υποδιεύθυνση Ανηλίκων της ΓΑΔΑ, ή σε εισαγγελία ανηλίκων, όπου υπάρχει, ή σε γενική εισαγγελία κάπου στην περιφέρεια, ή σε ένα τυχαίο αστυνομικό τμήμα, ή σε γιατρό, σε ψυχολόγο ή σε δάσκαλο — η πορεία της μπορεί να είναι πολύ διαφορετική και κάποιες φορές εντελώς τυχαία. Μπορεί, ας πούμε, το παιδί να εξεταστεί από ειδικευμένο ψυχολόγο της αστυνομίας, μπορεί και όχι. Μπορεί να εξεταστεί στο καθ’ ύλην αρμόδιο Σπίτι του Παιδιού, μπορεί και όχι. Μπορεί να του πάρει κατάθεση οποιοσδήποτε μη εκπαιδευμένος αστυνομικός, μπορεί και όχι. Μπορεί να διαταχθεί δημόσια πραγματογνωμοσύνη, μπορεί και όχι. Η δημόσια πραγματογνωμοσύνη μπορεί να διεξαχθεί σε οποιοδήποτε «Κέντρο Ψυχικής Υγείας» από ψυχολόγους ή και άλλες ειδικότητες, όπως παιδαγωγούς, οι οποίοι δεν έχουν ειδική εκπαίδευση. Και όλα αυτά μπορεί να γίνουν με μεγάλες καθυστερήσεις, συχνά ένα ή δύο χρόνια μετά την αρχική καταγγελία.

    Αποτέλεσμα αυτής της δυσλειτουργίας είναι ότι σε διάφορα στάδια της δικαστικής διαδικασίας και συχνότατα στο αστικό σκέλος, που περιλαμβάνει λόγου χάρη τον προσδιορισμό της επικοινωνίας με τον καταγγελλόμενο γονέα, οι δικαστικές αρχές βασίζονται σε πραγματογνωμοσύνες ιδιωτών τεχνικών συμβούλων, τους οποίους προσλαμβάνουν οι διάδικοι, όπως έχουν νόμιμο δικαίωμα. Αυτή είναι μια συνηθισμένη οδός μέσω της οποίας συγκεκριμένοι τεχνικοί σύμβουλοι εισάγουν τη θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» στη δικαστική κρίση.

    Ταυτόχρονα, οι δικαστικές αρχές δεν έχουν καμία πλαισίωση για την αξιολόγηση επιστημονικών ή επιστημονικοφανών εισηγήσεων. Αν δει κανείς πραγματογνωμοσύνες που επικαλούνται τη «γονεϊκή αποξένωση» προς υπεράσπιση ενός καταγγελόμενου γονέα, θα διαπιστώσει ότι είναι γεμάτες παραπομπές σε μελέτες και άρθρα, τα οποία ακολουθούν την κυκλικότητα που περιγράψαμε πιο πάνω, καταλήγοντας στον Warshak και στον Gardner. Οι δικαστές, όμως, δεν ξέρουν ποιοι είναι αυτοί που τα έχουν γράψει και ακόμη και αν οι συνήγοροι της καταγγέλλουσας πλευράς αμφισβητήσουν την εγκυρότητα της θεωρίας, στα μάτια του δικαστηρίου πρόκειται απλώς για δύο αντίπαλες επιστημονικές απόψεις. Θα χρειαζόταν ο δικαστής ή η δικαστίνα να έχει ειδική γνώση — που κατά τεκμήριο οι δικαστές δεν έχουν — για να ξέρει ότι δεν πρόκειται για δύο επιστημονικές απόψεις αλλά ότι η μία εκ των δύο είναι σκέτος τσαρλατανισμός. Όπως έχουν τα πράγματα, δεν υπάρχει καμία θεσμικά ενδεδειγμένη και ταυτοχρόνως επιστημονικά έγκυρη πηγή, που θα μπορούσε να προφυλάξει τους δικαστές από την παραπλάνηση.

    Την ίδια στιγμή, μάλιστα, που παραμένουν απληροφόρητοι σχετικά με τη μη εγκυρότητα της θεωρίας, οι δικαστές ανακαλύπτουν στη «γονεϊκή αποξένωση» μια περιγραφή της συμπεριφοράς γυναικών και παιδιών που ταυτίζεται με τα πιο διαδεδομένα κοινωνικά στερεότυπα, αυτά δηλαδή που στατιστικά ένα μεγάλο μέρος των δικαστικών αρχών δεν μπορεί παρά και το ίδιο να πιστεύει. Στερεότυπα όπως ότι οι γυναίκες είναι «υπερβολικές», «υστερικές» ή «εκδικητικές» ή ότι τα παιδιά «λένε ψέματα για να τραβήξουν την προσοχή» ή είναι «εύπειστα και δεκτικά σε υποβολιμαίες πληροφορίες». Αν το εκάστοτε δικαστήριο ανήκει στο κομμάτι εκείνο του πληθυσμού που δεν γνωρίζει ότι τα στερεότυπα αυτά δεν αληθεύουν και ότι υπάρχουν συγκεκριμένες μελέτες που τα διαψεύδουν, τότε η «γονεϊκή αποξένωση» επιβεβαιώνει με τον πιο βολικό τρόπο τις κοινωνικές προκαταλήψεις του δικαστηρίου.

    Επικοινωνία με κάθε κόστος;
    Καθώς, όμως, η θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» βρίσκει τον δρόμο της στις αίθουσες των δικαστηρίων μέσω των εκθέσεων πραγματογνωμόνων, υπάρχει και μια άλλη πλευρά του ζητήματος που εκτυλίσσεται ανοιχτά, στη δημοσιότητα: η «γονεϊκή αποξένωση» είναι μία από τις κεντρικές ιδέες από τις οποίες εμφορούνται τα «κινήματα ανδρικών δικαιωμάτων» που βρίσκονται σε άνοδο σε διάφορες χώρες τα τελευταία χρόνια. Στη χώρα μας, τη θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» διέδωσαν διάφορες ανδρικές ομάδες που πίεζαν για τη μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου, η οποία κωδικοποιήθηκε στον δημόσιο διάλογο ως «υποχρεωτική συνεπιμέλεια». Έχουμε χαρτογραφήσει τη δράση αυτών των ομάδων με ρεπορτάζ μας και έχουμε δείξει την εγγύτητά τους στην πολιτική εξουσία, όπως φάνηκε με την συμμετοχή εκπροσώπων τους στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή για το οικογενειακό δίκαιο, και την επιδραστικότητα της εκστρατείας τους, όπως φάνηκε από τη νόθευση της δημόσιας διαβούλευσης.

    Η τάση στο οικογενειακό δίκαιο που στην Ελλάδα οι ομάδες αυτές πέτυχαν να αποτυπωθεί με τον «Νόμο Τσιάρα» του 2021, είναι να θεωρείται ότι η «επικοινωνία με κάθε κόστος» και με τους δύο γονείς, ή αλλιώς η «συνεπιμέλεια», θα πρέπει να είναι ο βασικός στόχος της δικαστικής επίλυσης των συγκρουσιακών διαζυγίων. Μολονότι, γενικά μιλώντας, ουδείς αμφισβητεί ότι το παιδί έχει δικαίωμα στην ανατροφή του και από τους δύο γονείς, στην πράξη η «επικοινωνία με κάθε κόστος» ενδέχεται να συσκοτίζει ποιο είναι το συμφέρον του παιδιού σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση. Η θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» δίνει διέξοδο στη νομική πίεση που νιώθουν πλέον τα δικαστήρια να αποφασίσουν υπέρ της «επικοινωνίας με κάθε κόστος», διότι δίνει την ευκαιρία να υποβαθμιστεί η βαρύτητα των καταγγελιών περί κακοποίησης ως επινόημα της μητέρας, η οποία το υπέβαλε στο παιδί.

    Στις 14 Νοεμβρίου 2023, η GREVIO, δηλαδή η αρμόδια επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης που επιτηρεί τη συμμόρφωση των κρατών-μελών με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης κατά της ενδοοικογενειακής βίας και της βίας κατά των γυναικών, δημοσίευσε την πρώτη της έκθεση-αξιολόγηση για τα πεπραγμένα της Ελλάδας.

    Η επιτροπή επισήμανε ότι στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου που κατέληξε στον «Νόμο Τσιάρα» υπήρχε ο όρος «γονεϊκή αποξένωση». Παρότι ο όρος δεν αναφέρεται με ρητό τρόπο στο τελικό κείμενο του νόμου, η GREVIO εκφράζει «βαθιά ανησυχία» για το ότι οι ελληνικές αρχές νομιμοποιούν την ύποπτη θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης», η οποία «μπορεί να ενισχύσει την επίμονη εικασία εκ μέρους των δικαστών ότι παιδιά που εκφράζουν φόβο για τον πατέρα τους επειδή έχουν γίνει μάρτυρες βίας κατά της μητέρας τους, έχουν χειραγωγηθεί».

    Ο νόμος προβλέπει, επίσης, ότι η «διατάραξη της συναισθηματικής σχέσης του παιδιού με τον άλλο γονέα» αποτελεί δείγμα κακής άσκησης της γονικής μέριμνας από τον γονέα με τον οποίο διαμένει το παιδί, μια πρόβλεψη που σύμφωνα με την επιτροπή μπορεί να δώσει έδαφος σε «προβληματικές δικαστικές πρακτικές βασισμένες στη γονεϊκή αποξένωση», εξαιτίας της γενικόλογης διατύπωσης του νόμου και της απουσίας ρητής αναφοράς στην ενδοοικογενειακή βία. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η GREVIO αναφέρει ακόμη ότι έμαθε με «απόγνωση» ότι υπάρχουν δημόσια εκπαιδευτικά προγράμματα για δικαστές που περιλαμβάνουν τη «γονεϊκή αποξένωση».

    Η επιτροπή εντόπισε, επιπλέον, σειρά δικαστικών αποφάσεων στις οποίες οι ισχυρισμοί των θυμάτων ότι είχαν υποστεί βία από τους συντρόφους τους απορρίφθηκαν με την «ύποπτη» αιτιολογία του «συνδρόμου γονεϊκής αποξένωσης» και σχετικών εννοιών, και διαπίστωσε ότι οι δικαστές δεν απαγορεύουν με συνέπεια αυτό το υπερασπιστικό επιχείρημα.

    Η GREVIO θεωρεί ότι η υποστήριξη της θεωρίας της «γονεϊκής αποξένωσης» ενέχει τον κίνδυνο μη διάγνωσης ή/και άρνησης της βίας κατά των γυναικών και των παιδιών τους. Ως εκ τούτου, συστήνει ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να γίνει συνείδηση στους αρμόδιους πως για πολλές γυναίκες-θύματα βίας και τα παιδιά τους το να συμμορφωθούν με διαταγές επικοινωνίας με τους πρώην συντρόφους τους αποτελεί σοβαρό κίνδυνο, επειδή «σημαίνει να συναντήσουν τον δράστη πρόσωπο με πρόσωπο, που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά περιστατικά βίας, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας της γυναίκας ή/και των παιδιών».

    Η επικοινωνία με κάθε κόστος έχει ήδη κοστίσει ζωές. Ζωές παιδιών. Στις 25 Μαΐου 2012, αυστριακός πατέρας ο οποίος έχει καταγγελθεί από την σύζυγό του για ενδοοικογενειακή βία και βρίσκονται σε διάσταση, επισκέπτεται το σχολείο των παιδιών, προφασιζόμενος στη δασκάλα ότι θέλει να δώσει κάποια χρήματα στον 8χρονο γιο του. Η δασκάλα πείθεται και τον φέρνει σε επαφή με το παιδί. Όταν συνειδητοποιεί ότι το παιδί δεν επέστρεψε στην τάξη, το αναζητά. Το εντοπίζει στο υπόγειο του σχολείου νεκρό. Ο πατέρας του το είχε πυροβολήσει στο κεφάλι μπροστά στην αδελφή του.

    Τον Απρίλιο του 2017 ο 5χρονος αμερικανός Piqui ή αλλιώς Aramazd Andressian Jr. δηλώνεται ως αγνοούμενος από την μητέρα του, καθώς δεν επιστρέφει από εκδρομή με τον πατέρα του στην Disneyland. Οι γονείς βρίσκονται σε δικαστική διαμάχη για την επιμέλεια του παιδιού και η Ana, η μητέρα του Piqui, παλεύει για την προστασία του από τον πατέρα τον οποίο φοβάται. Η αστυνομία αρχίζει να αναζητά πατέρα και γιο. Εντοπίζει λίγο αργότερα τον πατέρα αναίσθητο σε κάποιο πάρκο και τον μεταφέρει στο νοσοκομείο. Για δέκα εβδομάδες αστυνομία, εθελοντές και μέλη της οικογένειας αναζητούν τον Piqui. Τον Ιούνιο του 2017, δύο ντετέκτιβ ενημερώνουν την Ana ότι ο πρώην σύζυγός της, Ara Andressian, υπέδειξε επιτέλους στις αρχές το σημείο όπου έθαψε το παιδί. Έκτοτε στην Καλιφόρνια αγωνίστηκαν να περάσουν νόμο για την προστασία των παιδιών σε δικαστικές διαμάχες επιμέλειας από τους κακοποιητές γονείς τους, απαιτώντας να προκρίνεται η ασφάλεια των παιδιών. Βρίσκεται σε διαδικασία ψήφισης ο νόμος «Piqui’s law», στη μνήμη του 5χρονου.

    Στις 9 Φεβρουαρίου 2020 η 4χρονη Κίρα βρίσκεται νεκρή μαζί με τον πατέρα της σε έναν λόφο στον Καναδά. Οι γονείς της τα τελευταία τρία χρόνια βρίσκονταν σε δικαστική διαμάχη για την επιμέλειά της. Μόλις 12 ημέρες νωρίτερα, η μητέρα της Κίρα είχε καταθέσει επείγον αίτημα στο δικαστήριο να μειωθεί η επικοινωνία του πατέρα γιατί παρατηρούσε ανησυχητικές αλλαγές στην συμπεριφορά της μικρής. Ο δικαστής παρέπεμψε την συζήτηση του αιτήματος της μητέρας για δύο εβδομάδες αργότερα. Η συζήτηση δεν έγινε ποτέ γιατί ενδιαμέσως η Κίρα δολοφονήθηκε από τον πατέρα της. Αυτή η υπόθεση έγινε η αφορμή για νέα νομοθέτηση από την γερουσία με στόχο την προστασία των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας. Ονομάστηκε «Keira’s Law» στη μνήμη της 4χρονης.

    Στις 8 Ιανουαρίου 2023 ο 8χρονος σουηδός Constantin Rad βρίσκεται νεκρός κατά τη διάρκεια μη εποπτευόμενης επικοινωνίας στο σπίτι του πατέρα του. Οι γονείς του βρίσκονταν σε δικαστική διαμάχη τα τελευταία επτά χρόνια. Η μητέρα του είχε καταγγείλει τον πατέρα του για την ψυχολογική βία που ασκούσε τόσο στην ίδια όσο και στο παιδί και πάλευε να πείσει τις αρχές αν όχι να αποκλείσουν την επικοινωνία του πατέρα, τουλάχιστον να ορίσουν εποπτεία. Ο μικρός είχε εκφράσει ακόμα και στο σχολείο τον φόβο του για τον πατέρα του αλλά δεν τον βοήθησε κανείς. Στη Σουηδία έχει ξεσηκωθεί κύμα αντιδράσεων με το σύνθημα «Κανένα άλλο παιδί δολοφονημένο», ενάντια στις δικαστικές αποφάσεις που προωθούν την επικοινωνία με κάθε κόστος στις αντιδικίες για την επιμέλεια. Ανησυχία εκφράζει και η Συνήγορος του Παιδιού της χώρας ενώ ζητείται η δημιουργία του ασφαλέστερου νόμου για τα παιδιά με την ονομασία «Lex Tintin» και πάλι στη μνήμη του 8χρονου.

    Ίσως, όμως, το πιο ξεκάθαρο στοιχείο που αποδεικνύει ότι η θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» είναι ανυπόστατη, βρίσκεται στην προφανή λήψη του ζητουμένου στην οποία προβαίνει: υποστηρίζει ότι οι παιδικές καταγγελίες είναι προϊόν της «αποξένωσης» επειδή είναι ψευδείς, ισχυρισμό που επιχειρεί να αποδείξει υποστηρίζοντας ότι οι καταγγελίες είναι ψευδείς επειδή αποτελούν προϊόν «αποξένωσης». Το κυκλικό αυτό επιχείρημα, λογικό σφάλμα σύμφυτο με τον κυκλικό τρόπο με τον οποίο οι θιασώτες της θεωρίας παραπέμπουν ο ένας στον άλλον, επιστρατεύεται από τους καταγγελλόμενους για κακοποίηση και τους υπερασπιστές τους για να αδρανοποιήσει δύο κρίσιμες παραδοχές που όλοι οι έγκυροι ειδικοί δέχονται και που θα έπρεπε να κυριαρχούν στη δικαστική διερεύνηση:

    Πρώτον: ανάμεσα στο δικαίωμα του παιδιού να προστατεύεται από την κακοποίηση και στο δικαίωμά του να έχει επικοινωνία και με τους δύο γονείς του (πόσο μάλλον στο δικαίωμα του ενός γονέα να έχει επικοινωνία με το παιδί του), το πρώτο ιεραρχείται ως υπέρτερο.

    Δεύτερον και σημαντικότερο: όταν ένα παιδί καταγγέλλει τη σεξουαλική κακοποίησή του, η πιθανότερη εξήγηση είναι ότι λέει την αλήθεια.

    ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ:
    Μια διεξοδική αποδόμηση της θεωρίας και παράθεση πολλών επιστημονικών μελετών που ανατρέπουν επιμέρους υποθέσεις, από όπου και το παρόν κείμενο άντλησε πολλά στοιχεία, περιλαμβάνει το άρθρο της Stephanie J. Dallam, Parental Alienation Syndrome: Is it scientific?. Στο τέλος του άρθρου παρατίθεται εκτενής επιστημονική βιβλιογραφία.

    Για μια πιο πλήρη παρουσίαση των απόψεων του Richard Gardner για την παιδοφιλία, την παιδική σεξουαλική κακοποίηση και την προτεινόμενη αντιμετώπισή τους, δείτε το άρθρο Overview of Dr. Richard Gardner’s Opinions on Pedophilia and Child Sexual Abuse.

    Για το ζήτημα των «ψευδών» καταγγελιών, δείτε ενδεικτικά: How often do children’s reports of abuse turn out to be false? και Are allegations of sexual abuse that arise during custody disputes less likely to be valid?

    Για το ζήτημα της διάκρισης μεταξύ μη αποδεδειγμένων και ψευδών καταγγελιών (σε υποθέσεις κακοποίησης γενικώς, όχι συγκεκριμένα για παιδιά) δείτε το άρθρο του Michael Flood, False allegations of sexual and domestic violence: the facts.

    Για μια πρόσφατη (2018) αξιολόγηση πολλών μελετών για το ζήτημα των «ψευδών» καταγγελιών, δείτε το άρθρο των William O’Donohue, Caroline Cummings & Brendan Willis, The Frequency of False Allegations of Child Sexual Abuse: A Critical Review.

    Για το ζήτημα της «υποβολής ψευδών αναμνήσεων» και τη σχέση του με την υπεράσπιση κατηγορούμενων για παιδική σεξουαλική κακοποίηση, δείτε το άρθρο των Kate McMaugh και Warwick Middleton, The Rise and Fall of the False Memory Syndrome Foundation.

    Πολλά στοιχεία για τη χρήση της θεωρίας της «γονεϊκής αποξένωσης» σε διάφορες χώρες περιλαμβάνονται στην έκθεση της Ειδικής Εισηγήτριας του ΟΗΕ για τη Βία κατά των Γυναικών και των Κοριτσιών, Custody, violence against women and violence against children.

    Το κείμενο αυτό ενημερώθηκε στις 16/11/2023

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 14:25 | Vassiliki

    κ. Υπουργέ,ο ψευδοόρος «γονεϊκή αποξένωση» χρησιμοποιείται στο οικογενειακό δίκαιο πολλές φορές από τους κακοποιητές για να συνεχίσουν και εκτός γάμου την κακοποιητική συμπεριφορά τους απαξιώνοντας έτσι τους ισχυρισμούς της πρώην συζύγου για ενδοοικογενειακή βία προς αυτήν και το τέκνο.
    Να εφαρμοσθεί κ.Υπουργε η σύσταση του ΟΗΕ ώστε να μην γίνεται νομοθετικά η χρήση του όρου της δήθεν «γονεϊκής αποξένωσης».
    Βοηθείστε τις γυναίκες και τα παιδιά να μην βρεθούν από θύματα θύτες.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 13:04 | Θεόδωρος Βλαχόπουλος

    Θεωρώ αναγκαίο να συμπεριληφθεί στις τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα η διάρρηξη σχέσεων γονέα-παιδιού λόγω του άλλου γονέα. Ειλικρινά δεν μπορώ να καταλάβω γιατί να εξαιρεθεί μια τέτοια πρόβλεψη. Είναι πρωτίστως θέμα προστασίας των συμφερόντων του παιδιού και δευτερευόντως του θιγόμενου γονέα.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 13:31 | Κωστας

    Το αρθρο 354 του ΠΚ περι διαταραξης της οικογενειακής τάξης πρεπει επισης να μεταβληθει ρητα σε αυτεπαγγελτως διωκομενο αδικημα αφου αφορα παρανομες υιοθεσιες και απατες επι δικαστηρίων σε θεματα τεκνων η υιοθεσιων, ψευδεις καταθεσεις επι αυτων καθως και ολα τα εγγραφα η επιδοματα που χορηγουνται απο το κρατος διδονται βασει ψευδων καταθεσεων η εγγραφων.
    Σε περιπτωση που αυτο αφορα τεκνα εντος γαμου (πχ το παιδι ειναι αλλου γονεα και αποδεδειγμενα αυτον ηταν γνωστο ως γεγονος) τοτε να ενταχθει επισης στο αρθρο ενδοοικογενειαξης βιας, αφου και το τεκνο υφοσταται σοκ, και ο ετερος γονεας ταλαιπωρείται, και τα δικαστηρια ταλαιπωρουνται περιττά και το κρατος εχει λαβει ψευδη στοιχεια.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 12:22 | Simos Kourmoulakis

    Είναι σημαντικό να υπάρξει αυστηροποίηση της ποινής και για τις περιπτώσεις αποδεδειγμένης γονεϊκής αποξένωσης. Μόνο έτσι θα μειωθεί ένα φαινόμενο που τραυματίζει σοβαρά τις ψυχές των παιδιών.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 11:20 | Σοφία λ.

    Η απάτη της «γονεϊκής αποξένωσης»

    Η τετράχρονη Keira Kagan που δολοφονήθηκε από τον πατέρα της, με τον οποίο η μητέρα της βρισκόταν σε δικαστική διαμάχη για την επιμέλεια.

    Η θεωρία ότι στο πλαίσιο συγκρουσιακών διαζυγίων τα παιδιά προβαίνουν σε ψευδείς καταγγελίες κακοποίησης εναντίον των μπαμπάδων τους, τις οποίες τους έχουν υποβάλει οι μαμάδες τους για να τα «αποξενώσουν», είναι ανυπόστατη. Και η υιοθέτησή της από τα δικαστήρια οδηγεί σε κατάφωρη καταπάτηση των δικαιωμάτων των παιδιών.

    Ελλάδα
    Το κείμενο αυτό έχει στόχο να εξηγήσει με όσο το δυνατόν πιο απλό τρόπο τους λόγους για τους οποίους η «γονεϊκή αποξένωση» είναι μια ανυπόστατη ψευδο-θεωρία και τους κινδύνους που γεννά η χρήση της για τα παιδιά. Όποια και όποιος θέλει να προχωρήσει πιο βαθιά στα ζητήματα που θίγονται, θα βρει στο τέλος του κειμένου χρήσιμους συνδέσμους προς σχετικές μελέτες και βιβλιογραφία.

    Στις 13 Απριλίου 2023, η Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για τη Βία κατά των Γυναικών και των Κοριτσιών υπέβαλε στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών την έκθεσή της με τίτλο «Επιμέλεια, βία κατά των γυναικών και βία κατά των παιδιών». Η πρώτη από τις καταληκτικές συστάσεις της έκθεσης είναι η εξής: «Τα Κράτη να νομοθετήσουν την απαγόρευση της χρήσης της γονεϊκής αποξένωσης ή συναφών ψευδο-εννοιών σε υποθέσεις οικογενειακού δικαίου και τη χρήση των υποτιθέμενων εμπειρογνωμόνων σε θέματα γονεϊκής αποξένωσης και συναφών ψευδο-εννοιών.»

    Η έκθεση είναι μόνο η πιο πρόσφατη από μια σειρά δημοσιεύσεων που προέρχονται από διεθνείς οργανώσεις, οι οποίες καλούν σε εγρήγορση απέναντι στη χρήση της «γονεϊκής αποξένωσης» σε δικαστικές διαμάχες.

    Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των υποστηρικτών της, η «γονεϊκή αποξένωση» προκύπτει, κατά τη διάρκεια συγκρουσιακών διαζυγίων, όταν ο γονέας που είναι μαζί με το παιδί (στην πράξη, σχεδόν πάντα η μητέρα) στρέφει το παιδί «εναντίον» του άλλου γονέα (στην πράξη, σχεδόν πάντα τον πατέρα).

    Στην πραγματικότητα, καμιά και κανείς δεν αμφισβητεί ότι στα συγκρουσιακά διαζύγια εμφανίζεται συχνά το φαινόμενο τα παιδιά να γίνονται αποδέκτες παραπόνων από τον έναν γονέα για τον άλλον — τόσο από μητέρες εναντίον πατεράδων όσο, βέβαια, και αντίστροφα. Να βρίσκονται δηλαδή, όπως συνηθίζουμε να λέμε, «στη μέση».

    Όμως, οι υποστηρικτές της θεωρίας της «γονεϊκής αποξένωσης» δεν σταματούν εκεί. Αυτό που υποστηρίζουν είναι ότι ο «αποξενωτής» γονέας (κατά συντριπτική πλειοψηφία η μητέρα) χειραγωγεί το παιδί ή/και του υποβάλλει «ψευδείς αναμνήσεις», έτσι ώστε αυτό να καταγγείλει τον «αποξενωμένο» γονέα (κατά συντριπτική πλειοψηφία τον πατέρα) για ενδοοικογενειακή βία ή και σεξουαλική κακοποίηση του παιδιού. Οι υποβολιμαίες αυτές καταγγελίες, οι οποίες συχνά, ισχυρίζονται, υποβοηθούνται από ψυχολόγους που προσλαμβάνουν οι «αποξενωτές γονείς», έχουν ως αποτέλεσμα την αποξένωση του έτερου γονέα από τα παιδιά του, γεγονός που συνιστά ανεπανόρθωτη ζημιά ακόμη και αν αυτός τελικά απαλλαγεί από τις κατηγορίες.

    Είναι λοιπόν κρίσιμο να κατανοήσουμε ότι η θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» στοχεύει ευθέως τις περιπτώσεις εκείνες όπου γονείς (κατά συντριπτική πλειοψηφία άνδρες) κατηγορούνται για ενδοοικογενειακή βία ή και παιδική σεξουαλική κακοποίηση — και επιστρατεύεται για την υπεράσπισή τους.

    Τα ψεύδη και οι καταγγελίες
    Γιατί, όμως, η πλειονότητα των ειδικών ανά τον κόσμο συμφωνεί ότι πρόκειται για μια ψευδοεπιστημονική κατασκευή;

    Οι λόγοι, συνοπτικά, είναι οι εξής:

    Πρώτον, στη βάση της υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων και έλλειμμα αντικειμενικότητας: η θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» δημιουργήθηκε από τον Richard A. Gardner, ο οποίος ήταν άμισθος, μερικής απασχόλησης καθηγητής κλινικής παιδοψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Columbia. Βιοποριζόταν, όμως, ως δικαστικός εμπειρογνώμονας, συχνά προς υπεράσπιση ανδρών που αντιμετώπιζαν κατηγορίες σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών τους.

    Δεύτερον, η θεωρία δεν έχει ελεγχθεί επιστημονικά: όπως κάθε θεωρία, έτσι και η «γονεϊκή αποξένωση» βασίζεται σε μια σειρά υποθέσεων, οι οποίες στη συνέχεια πρέπει να επαληθευτούν μέσω συγκεκριμένων μελετών. Ο Gardner, ωστόσο, βάσισε τη θεωρία του στις προσωπικές του παρατηρήσεις από την εμπειρία του ως δικαστικού πραγματογνώμονα που αμειβόταν για να υπερασπίζεται κατηγορούμενους άνδρες, και ουδέποτε διεξήγαγε ουδεμία επιστημονική μελέτη για να επαληθεύσει τις υποθέσεις του. Δημοσίευσε τα περισσότερα από 250 βιβλία και άρθρα του στις προσωπικής του ιδιοκτησίας εκδόσεις Creative Therapeutics και όχι σε επιστημονικά περιοδικά ή εκδοτικούς οίκους που ακολουθούν διαδικασίες peer review. Την ίδια στιγμή, επιστήμονες που έχουν δημοσιεύσει σε επιστημονικά περιοδικά για τη θεωρία του Gardner, την έχουν στην συντριπτική τους πλειονότητα αποδομήσει και απορρίψει.

    Τρίτον, οι υποθέσεις στη βάση της θεωρίας του Gardner έχει αποδειχθεί ότι δεν ευσταθούν βάσει μελετών που έχουν διεξαγάγει άλλοι επιστήμονες. Συγκεκριμένα:

    Δεν αληθεύει ότι υπάρχει κάποιο αξιοσημείωτο πλήθος καταγγελιών για σεξουαλική κακοποίηση στο πλαίσιο διαζυγίων. Έτσι κι αλλιώς, τα περισσότερα διαζύγια είναι συναινετικά. (Στην Ελλάδα λιγότερο από 30% των διαζυγίων είναι κατ’ αντιδικία — κατά κάποιες πηγές ίσως και μόλις 14%.) Από τα συγκρουσιακά διαζύγια, τα περισσότερα αφορούν άλλους λόγους αντιδικίας και όχι καταγγελίες κακοποίησης. Εντέλει, οι καταγγελίες κακοποίησης αφορούν ένα μικρό ποσοστό συγκρουσιακών διαζυγίων. Αν αναλογιστεί κανείς την έκταση της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης γενικά στην κοινωνία, η οποία σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης μπορεί να αφορά ένα στα πέντε παιδιά, τότε είναι λογικότερο να συμπεράνει ότι οι καταγγελίες στο πλαίσιο διαζυγίων είναι λιγότερες από ό,τι θα έπρεπε.

    Δεν αληθεύει ότι καταγγελίες από παιδιά που γίνονται στο πλαίσιο συγκρουσιακών διαζυγίων είναι κατά πλειοψηφία ψευδείς. Tα διαθέσιμα στοιχεία δεν δείχνουν σημαντική απόκλιση ανάμεσα στις καταγγελίες που γίνονται στο πλαίσιο διαζυγίων και στις υπόλοιπες καταγγελίες. Σε όσες μελέτες εμφανίζεται απόκλιση αυτή απέχει πάρα πολύ από τον ισχυρισμό ότι είναι η πλειοψηφία και, γενικά, το ποσοστό καταγγελιών που κρίνεται ανυπόστατο είναι πολύ μικρό, όπως άλλωστε και στο σύνολο των καταγγελιών (εκτός διαζυγίων).

    Ωστόσο, για το θέμα των καλούμενων «ψευδών» καταγγελιών, οι έγκυροι ειδικοί συστήνουν προσοχή στη διαφορά ανάμεσα στις μη αποδεδειγμένες καταγγελίες, αυτές δηλαδή για τις οποίες τελικά δεν προέκυψαν αρκετά στοιχεία για την καταδίκη του καταγγελλόμενου, και τις ψευδείς, αυτές δηλαδή όπου προκύπτουν ενδείξεις ότι το παιδί ή κάποιος εκ μέρους του παιδιού είπε ψέματα. Η διάκριση αυτή σε πολλές πηγές δεν υπάρχει, διότι οι αρμόδιες υπηρεσίες (αστυνομία, κοινωνικοί λειτουργοί, δικαστικές αρχές) δεν την καταγράφουν.

    Επίσης, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι και οι περιπτώσεις όπου λόγω πλημμελούς εξέτασης του παιδιού από τις αρχές ή μη εφαρμογής των ορθών πρωτοκόλλων δικανικής εξέτασης, η καταγγελία δεν προχωράει δικαστικά, καταγράφονται και αυτές ως ψευδείς, ενώ άλλες μελέτες σημειώνουν ότι οι αρχές συχνά εμφανίζουν την προκατάληψη ότι τα παιδιά είναι περισσότερο πιθανό να πουν ψέματα.

    Η σύγχυση γύρω από το τι συνιστά στην πραγματικότητα ψευδή καταγγελία επιτρέπει στους υποστηρικτές της «γονεϊκής αποξένωσης» να διογκώνουν αυθαίρετα τους αριθμούς.

    Σε κάθε περίπτωση, ανάλογα με τη μελέτη, τη στόχευση, τις πηγές των στοιχείων και τη μεθοδολογία, με πολύ μεγάλη επιφύλαξη μπορούμε να μιλήσουμε για ένα ποσοστό ανυπόστατων καταγγελιών ανάμεσα στο 1% και στο 10%, με συνηθέστερη μια διακύμανση ανάμεσα στο 2% και στο 5%. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, ωστόσο, ακόμη και αυτά τα χαμηλά νούμερα είναι μάλλον υψηλότερα από τα πραγματικά. Μία πρόσφατη μελέτη από τις ΗΠΑ, η οποία εξετάζει πληθώρα άλλων μελετών και τη μεθοδολογία τους, συμπεραίνει ότι το ποσοστό ανυπόστατων καταγγελιών είναι μικρό αλλά δεν μπορεί να προσδιοριστεί με τα διαθέσιμα στοιχεία.

    Τέλος, πρέπει να λάβει κανείς υπόψη ότι η ανάκληση της καταγγελίας ενός παιδιού μπορεί να οφείλεται σε πίεση από το οικογενειακό περιβάλλον (λόγω ντροπής ή φόβου στιγματισμού), από τις διερευνώσες αρχές (λόγω ελλειμματικής εκπαίδευσης, μη εφαρμογής ορθών διαδικασιών δικανικής εξέτασης ή κοινωνικών προκαταλήψεων) ή και από τον ίδιο τον καταγγελλόμενο ως κακοποιητή, ειδικά όταν δικαστήρια του δίνουν δικαίωμα επικοινωνίας με το παιδί του κατά τη διάρκεια της διερεύνησης.

    Έχει τεκμηριωθεί ότι τα παιδιά-θύματα σεξουαλικής κακοποίησης τείνουν να απωθούν την τραυματική εμπειρία τους και, όταν μιλούν γι’ αυτήν, να την παρουσιάζουν λιγότερο σοβαρή από όσο είναι — και όχι να υπερβάλλουν και να τη διογκώνουν. Την ίδια στιγμή, οι σχετικές μελέτες δεν έχουν βρει στοιχεία ότι είναι δυνατόν να υποβληθεί σε ένα παιδί μια τόσο βαθιά τραυματική εμπειρία, όπως η σεξουαλική κακοποίηση, όταν αυτή δεν του έχει συμβεί, ενώ οι υποτιθέμενες δυνατότητες να κατασκευαστούν «ψευδείς αναμνήσεις» έχουν πλήρως αποδομηθεί.

    Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι γυναίκες κατασκευάζουν ψευδείς καταγγελίες σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών για να εκδικηθούν τους πρώην συζύγους τους και να τους στερήσουν επικοινωνία με τα παιδιά τους. Μολονότι οι γυναίκες προβαίνουν γενικώς σε περισσότερες καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών από ό,τι οι άνδρες, αυτό συμβαίνει διότι στο συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό κακοποιήσεων τόσο κατά αγοριών όσο και κατά κοριτσιών, οι δράστες είναι άνδρες.

    Ενδιαφέρον είναι πάντως ότι, βάσει μελετών δικαστικών αποφάσεων στον Καναδά, σε εκείνες τις περιπτώσεις όπου προέκυψαν ανυπόστατες καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, το μεγαλύτερο ποσοστό είχε υποστηριχθεί από άνδρες και όχι από γυναίκες.

    Τέταρτον, η θεωρία του Gardner βασίζεται στις περιθωριακές απόψεις του για την παιδοφιλία, τους άνδρες και τις γυναίκες. Σύμφωνα με τα κείμενά του, ο Gardner πίστευε ότι «υπάρχει λίγη παιδοφιλία σε όλους μας», ότι «η ενδοοικογενειακή παιδοφιλία είναι διαδεδομένη και μια αρχαία παράδοση» και ότι «η κοινωνία υπεραντιδρά στην παιδοφιλία και γι’ αυτό υποφέρουν τα παιδιά». Με βάση αυτές του τις πεποιθήσεις, ο Gardner θεωρούσε πως στις περιπτώσεις όπου υπάρχει κρούσμα σεξουαλικής κακοποίησης από τον πατέρα προς το παιδί, αυτό θα έπρεπε να οδηγήσει στα εξής μέτρα: η μητέρα να μην απομακρύνει το παιδί από τον πατέρα αλλά να ενθαρρύνει την επαφή μαζί του, να προσπαθήσει να γίνει η ίδια πιο ελκυστική στον άνδρα της, να εξηγηθεί στο παιδί ότι οι γονείς δεν είναι τέλειοι και ότι οι σχέσεις ενηλίκου-ανηλίκου είναι φυσιολογικές, και να προστατευτεί ο πατέρας από τις «δρακόντειες τιμωρίες» που επιφυλάσσονται γι’ αυτούς που ενδίδουν στις παιδοφιλικές παρορμήσεις τους.

    Είναι προφανές ότι οι απόψεις αυτές είναι απορριπτέες τόσο από την πλειονότητα της επιστημονικής κοινότητας όσο και από την πλειονότητα της κοινωνίας. Παρόλα αυτά, μια ισχνή μειονότητα παρέλαβε τη σκυτάλη από τον Gardner, ο οποίος αυτοκτόνησε το 2003, και συνέχισε το «έργο» του.

    Επικερδή στρατόπεδα
    Βασικός συνεχιστής της θεωρίας του Gardner είναι ο Richard Warshak, ο οποίος θεωρείται διάδοχός του, έχοντας κληρονομήσει τα αδημοσίευτα εκπαιδευτικά βίντεο και ηχητικές κασέτες από την οικογένειά του. Ο Warshak ήταν καθηγητής κλινικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας αλλά και δημοφιλής εκλαϊκευτής των θεωριών του Gardner, με το μπεστ-σέλερ του, Divorce Poison (Δηλητήριο διαζυγίου).

    Ο Warshak υλοποίησε μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες προτάσεις του Gardner. Ενώ, όπως είδαμε, στην περίπτωση ενός παιδόφιλου πατέρα ο Gardner πρότεινε ότι το παιδί έπρεπε να παραμείνει σε επαφή μαζί του, για την περίπτωση μιας μητέρας που ο ίδιος έκρινε ως «αποξενώτρια» πρότεινε την άμεση απομάκρυνση του παιδιού από κοντά της και την υποχρεωτική επανένωσή του με τον πατέρα. Έφτανε μάλιστα ως το σημείο να προτείνει τον εγκλεισμό του παιδιού σε αναμορφωτήριο, αν δεν δεχόταν να αφήσει τη μητέρα του και να πάει στον πατέρα του.

    Ο Warshak συνέλαβε την εφαρμοσμένη εκδοχή των ιδεών του Gardner ως επιχείρηση, η οποία ονομάζεται Family Bridges, με τον ίδιο να κατέχει ρόλο επιστημονικού συμβούλου.

    Τα Family Bridges αποκαλούνται συχνά από τους επικριτές τους «στρατόπεδα επανένωσης». Είναι εργαστήρια που δηλώνουν ότι έχουν στόχο να θεραπεύσουν τη «γονεϊκή αποξένωση» και να επιδιορθώσουν τη σχέση και με τους δύο γονείς. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με μια σειρά από ρεπορτάζ σε ΜΜΕ όπως το Atlantic, το NBC και το Reveal, πολλαπλές μαρτυρίες παιδιών που πέρασαν από αυτές τις δομές λένε μια διαφορετική ιστορία, κατηγορώντας το πρόγραμμα ότι τα χειραγωγούσε, τραυματίζοντας τη σχέση τους με τον γονέα που είχε την επιμέλεια. Ένας ειδικός, όπως αναφέρθηκε στο Atlantic, αποκάλεσε τα Family Bridges «στρατόπεδα βασανιστηρίων για παιδιά». Και επειδή αυτά τα εργαστήρια είναι αρκετά ακριβά και επιβάλλονται από δικαστικές εντολές, ένας δικηγόρος που συμμετείχε σε μια νομική μάχη κατά των Family Bridges είπε στη Washington Post το 2017 ότι «τα προγράμματα είναι κατά βάση πλαστά. Ήταν ξεκάθαρο για μένα αυτό που έκαναν ήταν να καρπωθούν τεράστιες αμοιβές πουλώντας μια αλλαγή επιμέλειας».

    Πέραν του Warshak, οι υποστηρικτές της θεωρίας της «γονεϊκής αποξένωσης» παγκοσμίως είναι πολύ λίγοι. Αν δει κανείς τις δημοσιεύσεις τους μάλιστα, ανακαλύπτει μια ολοφάνερη κυκλικότητα, με τον έναν να παραπέμπει στον άλλον ξανά και ξανά, μπρος-πίσω, και με όλες τις παραπομπές να καταλήγουν στον Warshak και εντέλει στον Gardner.

    Το ίδιο ακριβώς φαινόμενο παρατηρείται και στην Ελλάδα. Ελάχιστοι ψυχίατροι και ψυχολόγοι, κάποιοι μάλιστα με ολωσδιόλου διαφορετικό ερευνητικό αντικείμενο, παραπέμπουν ξανά και ξανά ο ένας στον άλλον, και όλοι μαζί στους ξένους συναδέλφους τους, καταλήγοντας αναπόδραστα στον Warshak και στον Gardner.

    Κεντρικό ζήτημα στη δραστηριότητά τους αποτελεί ασφαλώς το ότι διάφοροι ανάμεσά τους είναι και οι ίδιοι, όπως και ο εμπνευστής της θεωρίας τους, δικαστικοί πραγματογνώμονες, οι οποίοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους ως «τεχνικοί σύμβουλοι» σε άνδρες που καταγγέλλονται από τα παιδιά τους ότι τα έχουν κακοποιήσει σεξουαλικά.

    Η αποτυχία του συστήματος
    Παρά την έλλειψη επιστημονικής βάσης, ωστόσο, παρατηρείται δυστυχώς το φαινόμενο οι εισαγγελικές αρχές και τα δικαστήρια να λαμβάνουν υπόψη τους την ψευδοθεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης», η οποία εμφανίζεται συχνά σε πραγματογνωμοσύνες που εισάγει η υπεράσπιση των καταγγελλόμενων.

    Πώς μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο; Πώς μπορεί οι αρχές που είναι επιφορτισμένες με την προστασία των παιδιών και την απόδοση της δικαιοσύνης να αφήνονται να επηρεαστούν από μια θεωρία δίχως καμία επιστημονική βάση;

    Η απάντηση είναι πολυπαραγοντική:

    Καταρχάς, ο κατακερματισμός και η δυσλειτουργία του συστήματος παιδικής προστασίας. Στη χώρα μας δεν υπάρχει ένας ενιαίος τρόπος διαχείρισης των καταγγελιών για παιδική σεξουαλική κακοποίηση, ο οποίος να ενσωματώνει έγκυρες και σύγχρονες μεθόδους εξέτασης των παιδιών που καταγγέλλουν. Ανάλογα με το πού και πώς γίνεται μια καταγγελία — αν γίνεται, λόγου χάρη, στην Υποδιεύθυνση Ανηλίκων της ΓΑΔΑ, ή σε εισαγγελία ανηλίκων, όπου υπάρχει, ή σε γενική εισαγγελία κάπου στην περιφέρεια, ή σε ένα τυχαίο αστυνομικό τμήμα, ή σε γιατρό, σε ψυχολόγο ή σε δάσκαλο — η πορεία της μπορεί να είναι πολύ διαφορετική και κάποιες φορές εντελώς τυχαία. Μπορεί, ας πούμε, το παιδί να εξεταστεί από ειδικευμένο ψυχολόγο της αστυνομίας, μπορεί και όχι. Μπορεί να εξεταστεί στο καθ’ ύλην αρμόδιο Σπίτι του Παιδιού, μπορεί και όχι. Μπορεί να του πάρει κατάθεση οποιοσδήποτε μη εκπαιδευμένος αστυνομικός, μπορεί και όχι. Μπορεί να διαταχθεί δημόσια πραγματογνωμοσύνη, μπορεί και όχι. Η δημόσια πραγματογνωμοσύνη μπορεί να διεξαχθεί σε οποιοδήποτε «Κέντρο Ψυχικής Υγείας» από ψυχολόγους ή και άλλες ειδικότητες, όπως παιδαγωγούς, οι οποίοι δεν έχουν ειδική εκπαίδευση. Και όλα αυτά μπορεί να γίνουν με μεγάλες καθυστερήσεις, συχνά ένα ή δύο χρόνια μετά την αρχική καταγγελία.

    Αποτέλεσμα αυτής της δυσλειτουργίας είναι ότι σε διάφορα στάδια της δικαστικής διαδικασίας και συχνότατα στο αστικό σκέλος, που περιλαμβάνει λόγου χάρη τον προσδιορισμό της επικοινωνίας με τον καταγγελλόμενο γονέα, οι δικαστικές αρχές βασίζονται σε πραγματογνωμοσύνες ιδιωτών τεχνικών συμβούλων, τους οποίους προσλαμβάνουν οι διάδικοι, όπως έχουν νόμιμο δικαίωμα. Αυτή είναι μια συνηθισμένη οδός μέσω της οποίας συγκεκριμένοι τεχνικοί σύμβουλοι εισάγουν τη θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» στη δικαστική κρίση.

    Ταυτόχρονα, οι δικαστικές αρχές δεν έχουν καμία πλαισίωση για την αξιολόγηση επιστημονικών ή επιστημονικοφανών εισηγήσεων. Αν δει κανείς πραγματογνωμοσύνες που επικαλούνται τη «γονεϊκή αποξένωση» προς υπεράσπιση ενός καταγγελόμενου γονέα, θα διαπιστώσει ότι είναι γεμάτες παραπομπές σε μελέτες και άρθρα, τα οποία ακολουθούν την κυκλικότητα που περιγράψαμε πιο πάνω, καταλήγοντας στον Warshak και στον Gardner. Οι δικαστές, όμως, δεν ξέρουν ποιοι είναι αυτοί που τα έχουν γράψει και ακόμη και αν οι συνήγοροι της καταγγέλλουσας πλευράς αμφισβητήσουν την εγκυρότητα της θεωρίας, στα μάτια του δικαστηρίου πρόκειται απλώς για δύο αντίπαλες επιστημονικές απόψεις. Θα χρειαζόταν ο δικαστής ή η δικαστίνα να έχει ειδική γνώση — που κατά τεκμήριο οι δικαστές δεν έχουν — για να ξέρει ότι δεν πρόκειται για δύο επιστημονικές απόψεις αλλά ότι η μία εκ των δύο είναι σκέτος τσαρλατανισμός. Όπως έχουν τα πράγματα, δεν υπάρχει καμία θεσμικά ενδεδειγμένη και ταυτοχρόνως επιστημονικά έγκυρη πηγή, που θα μπορούσε να προφυλάξει τους δικαστές από την παραπλάνηση.

    Την ίδια στιγμή, μάλιστα, που παραμένουν απληροφόρητοι σχετικά με τη μη εγκυρότητα της θεωρίας, οι δικαστές ανακαλύπτουν στη «γονεϊκή αποξένωση» μια περιγραφή της συμπεριφοράς γυναικών και παιδιών που ταυτίζεται με τα πιο διαδεδομένα κοινωνικά στερεότυπα, αυτά δηλαδή που στατιστικά ένα μεγάλο μέρος των δικαστικών αρχών δεν μπορεί παρά και το ίδιο να πιστεύει. Στερεότυπα όπως ότι οι γυναίκες είναι «υπερβολικές», «υστερικές» ή «εκδικητικές» ή ότι τα παιδιά «λένε ψέματα για να τραβήξουν την προσοχή» ή είναι «εύπειστα και δεκτικά σε υποβολιμαίες πληροφορίες». Αν το εκάστοτε δικαστήριο ανήκει στο κομμάτι εκείνο του πληθυσμού που δεν γνωρίζει ότι τα στερεότυπα αυτά δεν αληθεύουν και ότι υπάρχουν συγκεκριμένες μελέτες που τα διαψεύδουν, τότε η «γονεϊκή αποξένωση» επιβεβαιώνει με τον πιο βολικό τρόπο τις κοινωνικές προκαταλήψεις του δικαστηρίου.

    Επικοινωνία με κάθε κόστος;
    Καθώς, όμως, η θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» βρίσκει τον δρόμο της στις αίθουσες των δικαστηρίων μέσω των εκθέσεων πραγματογνωμόνων, υπάρχει και μια άλλη πλευρά του ζητήματος που εκτυλίσσεται ανοιχτά, στη δημοσιότητα: η «γονεϊκή αποξένωση» είναι μία από τις κεντρικές ιδέες από τις οποίες εμφορούνται τα «κινήματα ανδρικών δικαιωμάτων» που βρίσκονται σε άνοδο σε διάφορες χώρες τα τελευταία χρόνια. Στη χώρα μας, τη θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» διέδωσαν διάφορες ανδρικές ομάδες που πίεζαν για τη μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου, η οποία κωδικοποιήθηκε στον δημόσιο διάλογο ως «υποχρεωτική συνεπιμέλεια». Έχουμε χαρτογραφήσει τη δράση αυτών των ομάδων με ρεπορτάζ μας και έχουμε δείξει την εγγύτητά τους στην πολιτική εξουσία, όπως φάνηκε με την συμμετοχή εκπροσώπων τους στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή για το οικογενειακό δίκαιο, και την επιδραστικότητα της εκστρατείας τους, όπως φάνηκε από τη νόθευση της δημόσιας διαβούλευσης.

    Η τάση στο οικογενειακό δίκαιο που στην Ελλάδα οι ομάδες αυτές πέτυχαν να αποτυπωθεί με τον «Νόμο Τσιάρα» του 2021, είναι να θεωρείται ότι η «επικοινωνία με κάθε κόστος» και με τους δύο γονείς, ή αλλιώς η «συνεπιμέλεια», θα πρέπει να είναι ο βασικός στόχος της δικαστικής επίλυσης των συγκρουσιακών διαζυγίων. Μολονότι, γενικά μιλώντας, ουδείς αμφισβητεί ότι το παιδί έχει δικαίωμα στην ανατροφή του και από τους δύο γονείς, στην πράξη η «επικοινωνία με κάθε κόστος» ενδέχεται να συσκοτίζει ποιο είναι το συμφέρον του παιδιού σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση. Η θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» δίνει διέξοδο στη νομική πίεση που νιώθουν πλέον τα δικαστήρια να αποφασίσουν υπέρ της «επικοινωνίας με κάθε κόστος», διότι δίνει την ευκαιρία να υποβαθμιστεί η βαρύτητα των καταγγελιών περί κακοποίησης ως επινόημα της μητέρας, η οποία το υπέβαλε στο παιδί.

    Στις 14 Νοεμβρίου 2023, η GREVIO, δηλαδή η αρμόδια επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης που επιτηρεί τη συμμόρφωση των κρατών-μελών με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης κατά της ενδοοικογενειακής βίας και της βίας κατά των γυναικών, δημοσίευσε την πρώτη της έκθεση-αξιολόγηση για τα πεπραγμένα της Ελλάδας.

    Η επιτροπή επισήμανε ότι στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου που κατέληξε στον «Νόμο Τσιάρα» υπήρχε ο όρος «γονεϊκή αποξένωση». Παρότι ο όρος δεν αναφέρεται με ρητό τρόπο στο τελικό κείμενο του νόμου, η GREVIO εκφράζει «βαθιά ανησυχία» για το ότι οι ελληνικές αρχές νομιμοποιούν την ύποπτη θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης», η οποία «μπορεί να ενισχύσει την επίμονη εικασία εκ μέρους των δικαστών ότι παιδιά που εκφράζουν φόβο για τον πατέρα τους επειδή έχουν γίνει μάρτυρες βίας κατά της μητέρας τους, έχουν χειραγωγηθεί».

    Ο νόμος προβλέπει, επίσης, ότι η «διατάραξη της συναισθηματικής σχέσης του παιδιού με τον άλλο γονέα» αποτελεί δείγμα κακής άσκησης της γονικής μέριμνας από τον γονέα με τον οποίο διαμένει το παιδί, μια πρόβλεψη που σύμφωνα με την επιτροπή μπορεί να δώσει έδαφος σε «προβληματικές δικαστικές πρακτικές βασισμένες στη γονεϊκή αποξένωση», εξαιτίας της γενικόλογης διατύπωσης του νόμου και της απουσίας ρητής αναφοράς στην ενδοοικογενειακή βία. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η GREVIO αναφέρει ακόμη ότι έμαθε με «απόγνωση» ότι υπάρχουν δημόσια εκπαιδευτικά προγράμματα για δικαστές που περιλαμβάνουν τη «γονεϊκή αποξένωση».

    Η επιτροπή εντόπισε, επιπλέον, σειρά δικαστικών αποφάσεων στις οποίες οι ισχυρισμοί των θυμάτων ότι είχαν υποστεί βία από τους συντρόφους τους απορρίφθηκαν με την «ύποπτη» αιτιολογία του «συνδρόμου γονεϊκής αποξένωσης» και σχετικών εννοιών, και διαπίστωσε ότι οι δικαστές δεν απαγορεύουν με συνέπεια αυτό το υπερασπιστικό επιχείρημα.

    Η GREVIO θεωρεί ότι η υποστήριξη της θεωρίας της «γονεϊκής αποξένωσης» ενέχει τον κίνδυνο μη διάγνωσης ή/και άρνησης της βίας κατά των γυναικών και των παιδιών τους. Ως εκ τούτου, συστήνει ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να γίνει συνείδηση στους αρμόδιους πως για πολλές γυναίκες-θύματα βίας και τα παιδιά τους το να συμμορφωθούν με διαταγές επικοινωνίας με τους πρώην συντρόφους τους αποτελεί σοβαρό κίνδυνο, επειδή «σημαίνει να συναντήσουν τον δράστη πρόσωπο με πρόσωπο, που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά περιστατικά βίας, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας της γυναίκας ή/και των παιδιών».

    Η επικοινωνία με κάθε κόστος έχει ήδη κοστίσει ζωές. Ζωές παιδιών. Στις 25 Μαΐου 2012, αυστριακός πατέρας ο οποίος έχει καταγγελθεί από την σύζυγό του για ενδοοικογενειακή βία και βρίσκονται σε διάσταση, επισκέπτεται το σχολείο των παιδιών, προφασιζόμενος στη δασκάλα ότι θέλει να δώσει κάποια χρήματα στον 8χρονο γιο του. Η δασκάλα πείθεται και τον φέρνει σε επαφή με το παιδί. Όταν συνειδητοποιεί ότι το παιδί δεν επέστρεψε στην τάξη, το αναζητά. Το εντοπίζει στο υπόγειο του σχολείου νεκρό. Ο πατέρας του το είχε πυροβολήσει στο κεφάλι μπροστά στην αδελφή του.

    Τον Απρίλιο του 2017 ο 5χρονος αμερικανός Piqui ή αλλιώς Aramazd Andressian Jr. δηλώνεται ως αγνοούμενος από την μητέρα του, καθώς δεν επιστρέφει από εκδρομή με τον πατέρα του στην Disneyland. Οι γονείς βρίσκονται σε δικαστική διαμάχη για την επιμέλεια του παιδιού και η Ana, η μητέρα του Piqui, παλεύει για την προστασία του από τον πατέρα τον οποίο φοβάται. Η αστυνομία αρχίζει να αναζητά πατέρα και γιο. Εντοπίζει λίγο αργότερα τον πατέρα αναίσθητο σε κάποιο πάρκο και τον μεταφέρει στο νοσοκομείο. Για δέκα εβδομάδες αστυνομία, εθελοντές και μέλη της οικογένειας αναζητούν τον Piqui. Τον Ιούνιο του 2017, δύο ντετέκτιβ ενημερώνουν την Ana ότι ο πρώην σύζυγός της, Ara Andressian, υπέδειξε επιτέλους στις αρχές το σημείο όπου έθαψε το παιδί. Έκτοτε στην Καλιφόρνια αγωνίστηκαν να περάσουν νόμο για την προστασία των παιδιών σε δικαστικές διαμάχες επιμέλειας από τους κακοποιητές γονείς τους, απαιτώντας να προκρίνεται η ασφάλεια των παιδιών. Βρίσκεται σε διαδικασία ψήφισης ο νόμος «Piqui’s law», στη μνήμη του 5χρονου.

    Στις 9 Φεβρουαρίου 2020 η 4χρονη Κίρα βρίσκεται νεκρή μαζί με τον πατέρα της σε έναν λόφο στον Καναδά. Οι γονείς της τα τελευταία τρία χρόνια βρίσκονταν σε δικαστική διαμάχη για την επιμέλειά της. Μόλις 12 ημέρες νωρίτερα, η μητέρα της Κίρα είχε καταθέσει επείγον αίτημα στο δικαστήριο να μειωθεί η επικοινωνία του πατέρα γιατί παρατηρούσε ανησυχητικές αλλαγές στην συμπεριφορά της μικρής. Ο δικαστής παρέπεμψε την συζήτηση του αιτήματος της μητέρας για δύο εβδομάδες αργότερα. Η συζήτηση δεν έγινε ποτέ γιατί ενδιαμέσως η Κίρα δολοφονήθηκε από τον πατέρα της. Αυτή η υπόθεση έγινε η αφορμή για νέα νομοθέτηση από την γερουσία με στόχο την προστασία των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας. Ονομάστηκε «Keira’s Law» στη μνήμη της 4χρονης.

    Στις 8 Ιανουαρίου 2023 ο 8χρονος σουηδός Constantin Rad βρίσκεται νεκρός κατά τη διάρκεια μη εποπτευόμενης επικοινωνίας στο σπίτι του πατέρα του. Οι γονείς του βρίσκονταν σε δικαστική διαμάχη τα τελευταία επτά χρόνια. Η μητέρα του είχε καταγγείλει τον πατέρα του για την ψυχολογική βία που ασκούσε τόσο στην ίδια όσο και στο παιδί και πάλευε να πείσει τις αρχές αν όχι να αποκλείσουν την επικοινωνία του πατέρα, τουλάχιστον να ορίσουν εποπτεία. Ο μικρός είχε εκφράσει ακόμα και στο σχολείο τον φόβο του για τον πατέρα του αλλά δεν τον βοήθησε κανείς. Στη Σουηδία έχει ξεσηκωθεί κύμα αντιδράσεων με το σύνθημα «Κανένα άλλο παιδί δολοφονημένο», ενάντια στις δικαστικές αποφάσεις που προωθούν την επικοινωνία με κάθε κόστος στις αντιδικίες για την επιμέλεια. Ανησυχία εκφράζει και η Συνήγορος του Παιδιού της χώρας ενώ ζητείται η δημιουργία του ασφαλέστερου νόμου για τα παιδιά με την ονομασία «Lex Tintin» και πάλι στη μνήμη του 8χρονου.

    Ίσως, όμως, το πιο ξεκάθαρο στοιχείο που αποδεικνύει ότι η θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης» είναι ανυπόστατη, βρίσκεται στην προφανή λήψη του ζητουμένου στην οποία προβαίνει: υποστηρίζει ότι οι παιδικές καταγγελίες είναι προϊόν της «αποξένωσης» επειδή είναι ψευδείς, ισχυρισμό που επιχειρεί να αποδείξει υποστηρίζοντας ότι οι καταγγελίες είναι ψευδείς επειδή αποτελούν προϊόν «αποξένωσης». Το κυκλικό αυτό επιχείρημα, λογικό σφάλμα σύμφυτο με τον κυκλικό τρόπο με τον οποίο οι θιασώτες της θεωρίας παραπέμπουν ο ένας στον άλλον, επιστρατεύεται από τους καταγγελλόμενους για κακοποίηση και τους υπερασπιστές τους για να αδρανοποιήσει δύο κρίσιμες παραδοχές που όλοι οι έγκυροι ειδικοί δέχονται και που θα έπρεπε να κυριαρχούν στη δικαστική διερεύνηση:

    Πρώτον: ανάμεσα στο δικαίωμα του παιδιού να προστατεύεται από την κακοποίηση και στο δικαίωμά του να έχει επικοινωνία και με τους δύο γονείς του (πόσο μάλλον στο δικαίωμα του ενός γονέα να έχει επικοινωνία με το παιδί του), το πρώτο ιεραρχείται ως υπέρτερο.

    Δεύτερον και σημαντικότερο: όταν ένα παιδί καταγγέλλει τη σεξουαλική κακοποίησή του, η πιθανότερη εξήγηση είναι ότι λέει την αλήθεια.

    ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ:
    Μια διεξοδική αποδόμηση της θεωρίας και παράθεση πολλών επιστημονικών μελετών που ανατρέπουν επιμέρους υποθέσεις, από όπου και το παρόν κείμενο άντλησε πολλά στοιχεία, περιλαμβάνει το άρθρο της Stephanie J. Dallam, Parental Alienation Syndrome: Is it scientific?. Στο τέλος του άρθρου παρατίθεται εκτενής επιστημονική βιβλιογραφία.

    Για μια πιο πλήρη παρουσίαση των απόψεων του Richard Gardner για την παιδοφιλία, την παιδική σεξουαλική κακοποίηση και την προτεινόμενη αντιμετώπισή τους, δείτε το άρθρο Overview of Dr. Richard Gardner’s Opinions on Pedophilia and Child Sexual Abuse.

    Για το ζήτημα των «ψευδών» καταγγελιών, δείτε ενδεικτικά: How often do children’s reports of abuse turn out to be false? και Are allegations of sexual abuse that arise during custody disputes less likely to be valid?

    Για το ζήτημα της διάκρισης μεταξύ μη αποδεδειγμένων και ψευδών καταγγελιών (σε υποθέσεις κακοποίησης γενικώς, όχι συγκεκριμένα για παιδιά) δείτε το άρθρο του Michael Flood, False allegations of sexual and domestic violence: the facts.

    Για μια πρόσφατη (2018) αξιολόγηση πολλών μελετών για το ζήτημα των «ψευδών» καταγγελιών, δείτε το άρθρο των William O’Donohue, Caroline Cummings & Brendan Willis, The Frequency of False Allegations of Child Sexual Abuse: A Critical Review.

    Για το ζήτημα της «υποβολής ψευδών αναμνήσεων» και τη σχέση του με την υπεράσπιση κατηγορούμενων για παιδική σεξουαλική κακοποίηση, δείτε το άρθρο των Kate McMaugh και Warwick Middleton, The Rise and Fall of the False Memory Syndrome Foundation.

    Πολλά στοιχεία για τη χρήση της ψευδης θεωρίας της «γονεϊκής αποξένωσης» σε διάφορες χώρες περιλαμβάνονται στην έκθεση της Ειδικής Εισηγήτριας του ΟΗΕ για τη Βία κατά των Γυναικών και των Κοριτσιών, Custody, violence against women and violence against children.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 09:51 | ΠΕΝΤΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

    Θα πρότεινα να περάσει διάταξη στο νομοσχέδιο για την γενικευμένη χρήση του ηλεκτρονικού βραχιολιού σε όλους τους υπόδικους και καταδικασμένους για κλοπές, αλλά και στους παραβάτες του ΚΟΚ. Το κόστος θα το επιβαρύνεται ο κατηγορούμενος. Με αυτόν τον τρόπο κυρίως οι κλέφτες θα είναι υπό συνεχή παρακολούθηση. Τεχνικά είναι εφικτή η παρακολούθηση από υπολογιστή και δεν χρειάζεται πολύ προσωπικό για να παρακολουθεί τις δραστηριότητες των υπόπτων.

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 08:53 | Αντώνης Μπαβας

    Να συμπεριληφθει στο νομοσχεδιο η διαρρηξη σχεσεων παιδιου-γονεα απο τον αλλον γονεα

  • 1 Δεκεμβρίου 2023, 01:52 | ΣΟΛΩΝ ΝΟΜΙΚΟΣ

    ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ 6 ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡ.2 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 52 ΤΟΥ Π.Κ.ΤΗΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΔΗΛΑΔΗ ΤΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΚΑΙΡΗΣ ΚΑΘΕΙΡΞΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΣΤΑ ΕΙΚΟΣΙ ΕΤΗ ,ΘΕΩΡΩ ΟΤΙ ΓΙΑ ΝΑ ΑΜΒΛΥΝΘΕΙ, ΝΑ ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΘΕΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΕΛΘΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΔΙΚΩΝ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕ ΔΕΔΟΜΕΝΟ ΟΤΙ ΤΩΡΑ ΘΑ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΧΡΟΝΟ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΙ, ΑΦΟΥ ΚΑΙ Η ΥΦ’ ΟΡΟΥΣ ΑΠΟΛΥΣΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΙΟ ΔΥΣΚΟΛΗ ΚΑΙ ΘΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΚΤΙΣΗ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΠΟΙΝΗΣ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΠΛΗΜΜΕΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΧΘΕΙ ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΠΙΘΑΝΗ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΙΣΧΥ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ, ΜΕ ΟΤΙ ΑΥΤΟ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΡΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΩΣΕΙΣ [Ε.Ε.,ΟΗΕ,ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ κ.λ.π.],ΟΠΩΣ ΑΛΛΩΣΤΕ ΕΙΧΕ ΣΥΜΒΕΙ ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΜΕ ΚΑΤΑΔΙΚΕΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΒΟΛΗ ΠΡΟΣΤΙΜΩΝ ΠΟΛΛΩΝ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ , ΝΑ ΣΥΖΗΤΗΣΕΤΕ ΑΡΜΟΔΙΩΣ ΚΑΙ ΝΑ ΕΞΕΤΑΣΕΤΕ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ,ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΜΙΑ ΑΗΞΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΙΝΗΣ ΒΑΣΗΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΚΑΙΡΗΣ ΚΑΘΕΙΡΞΗΣ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΚΑΤΑ ΔΥΟ ΕΤΗ, ΟΠΩΣ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΣΥΖΗΤΗΤΑΙ ΕΝΤΟΝΑ ΣΤΟΥΣ ΝΟΜΙΚΟΥΣ ΚΥΚΛΟΥΣ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΙΣΩΣ ΕΧΕΙ ΩΡΙΜΑΣΕΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΙ ΚΑΙ ΟΠΩΣ ΑΛΛΩΣΤΕ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΟΛΛΩΝ ΚΡΑΤΩΝ.ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ,ΟΤΙ ,ΕΦΟΣΟΝ ΚΑΤΙ ΤΕΤΟΙΟ ΓΙΝΕΙ ΑΠΟΔΕΚΤΟ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΕΘΕΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ,ΠΟΥ ΝΑ ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ ,ΟΤΙ ΗΡΥΘΜΙΣΗ ΑΥΤΗ ΕΧΕΙ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗ ΙΣΧΥ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΜΕΤΑΚΛΗΤΕΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ, ΑΦΟΥ ΩΣ ΗΠΙΟΤΕΡΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΠΡΟΙΣΧΥΣΑΣΑΣ ΕΧΕΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 2 ΤΟΥ Π.Κ.,ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΣ.ΜΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΕΤΑΙ ΤΟΣΟ Η ΒΟΥΛΗΣΗ ΚΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΝΟΜΟΘΕΤΗ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΝΑ ΕΠΕΛΘΕΙ ΜΙΑ ΑΥΣΤΗΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΙΝΩΝ ΕΠΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΠΟΝΙΚΗΣ ΑΠΑΞΙΑΣ[ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ , ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ,ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΑΔΙΚΗΜΑΤΑ ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ,ΕΜΠΡΗΣΜΟΙ ΔΑΣΩΝ κ.λ.π.] ΟΣΟ ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΔΟΧΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΑ ΔΙΕΘΝΩΣ ΣΤΟΥΣ ΠΟΙΝΙΚΟΥΣ ΚΥΚΛΟΥΣ ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ ΗΠΙΟΤΕΡΩΝ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΕΞΕΥΡΕΣΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΕΚΤΙΣΗΣ ΠΟΙΝΩΝ , ΑΦΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΚΟΙΝΩΣ ΠΑΡΑΔΕΚΤΟ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΚΤΟ ,ΟΤΙ ΟΥΔΕΠΟΤΕ Η ΑΥΣΤΗΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΙΝΩΝ ΕΠΕΦΕΡΕ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ,ΑΝΤΙΘΕΤΩΣ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ,Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ , Η ΓΝΩΣΗ, Η ΔΙΑΦΩΤΙΣΗ ΚΑΙ Η ΕΞΕΥΡΕΣΗ ΑΛΛΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΤΡΟΠΩΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΙΧΑΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 23:50 | Πανος Αλεξοπουλος

    Στο άρθρο 26 θα προτεινα η τουλαχιστον 2 φορες παραβίαση δικαστικης απόφασης/συμβολαιογραφικης πραξης σχετικα με επικοινωνία τέκνου γονεα ή επιμέλειας τεκνου, να τιμωρείται πολύ αυστηρότερα, με τουλάχιστον 1 μήνα υποχρεωτική έκτιση στη φυλακή.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 23:33 | ANDREAS

    Κατάργηση του άρθρου 292Α§2, καθώς είναι λευκός ποινικός νόμος με πλείστα όσα θέματα που γεννώνται από τους κανονισμούς της ΑΔΑΕ, που στην ουσία ποινικοποιεί αμιγώς διοικητικές παραβάσεις.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 22:33 | ΜΠΑΜΠΙ.ΝΙΩΤΗΣ

    Όταν λέμε ισόβια να είναι ισόβια.

    Δεν γίνεται να λέμε ισόβια και να είναι 20 έτη φυλάκιση .
    Που μετά στα εφετεία κλπ θα γίνει 15 έτη και μετά με διάφορα άλλα παραθυράκια θα γίνει 10 έτη …και με καλή διαγωγή θα βγαίνει με βραχιολάκι …
    και μετά θα κάνει ακόμη χειρότερα, για να έρθει κάποιος άλλος Π.Κ και να πει: τα ισόβια θα είναι 25 έτη κ.ο.κ .

    Αυτό δεν λέγεται δικαιοσύνη

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 20:15 | Πάνος Κοσμόπουλος

    Επιτάχυνση απονομής Δικαιοσύνης
    —
    Κάν’ το όπως η Δανία
    Σε υποθέσεις αστικών διαφορών μεταξύ πολιτών, ο δικαστής (συνήθως νεαρός, πρωτοδιορισμένος) μεταβαίνει σε τακτά χρονικά διαστήματα στο Δημαρχείο της πόλης των αντιδίκων (σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο με τον αναγκαίο εξοπλισμό: έδρα, καθίσματα, εκτυπωτή, internet, κ.λ.π.) με το laptop του κι έναν αστυνομικό από το τοπικό αστυνομικό τμήμα, όπου προσέρχονται οι αντίδικοι και δικάζει.
    Έτσι, αποφασίζει επί τόπου και εκδίδει απόφαση που επιδίδεται εκτυπωμένη επίσης επί τόπου στους αντίδικους.
    Αν χρειάζεται, μπορεί να διακόψει για 1-2 ώρες και να μεταβεί για αυτοψία στην επίμαχη περιοχή με το περιπολικό για να έχει ιδίαν άποψη.
    Αν κάποιος από τους αντίδικους θέλει να υποβάλλει έφεση κατά της απόφασης μπορεί να το κάνει, αλλά ενημερώνεται ότι αν δεν αλλάξει η απόφαση στο Εφετείο πληρώνει ΟΛΑ τα έξοδα (και τα πρωτόδικα και τα του Εφετείου), αλλιώς, αν αποδεχθεί την πρωτόδικη απόφαση, είναι όλα και για όλους δωρεάν (εκτός φυσικά των αμοιβών των δικηγόρων).
    Έτσι, εξοικονομούνται πόροι, αποσυμφορούνται τα κεντρικά Δικαστήρια ώστε να ασχολούνται με τις σημαντικές υποθέσεις, απονέμεται ταχύτερα Δικαιοσύνη.
    Με εκτίμηση.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 19:01 | Θαλεια

    Σύμφωνα με τις σχετικές έρευνες οι ψευδείς καταγγελίες για παιδική σεξουαλική κακοποίηση είναι σπάνιες. Έχει τεκμηριωθεί ότι τα παιδιά-θύματα σεξουαλικής κακοποίησης τείνουν να απωθούν την τραυματική εμπειρία τους και, όταν μιλούν γι’ αυτήν, να την παρουσιάζουν λιγότερο σοβαρή από όσο είναι — και όχι να υπερβάλλουν και να τη διογκώνουν. Την ίδια στιγμή, οι σχετικές μελέτες δεν έχουν βρει στοιχεία ότι είναι δυνατόν να υποβληθεί σε ένα παιδί μια τόσο βαθιά τραυματική εμπειρία, όπως η σεξουαλική κακοποίηση, όταν αυτή δεν του έχει συμβεί, ενώ οι υποτιθέμενες δυνατότητες να κατασκευαστούν «ψευδείς αναμνήσεις» έχουν πλήρως αποδομηθεί

    ΣΩΣΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 19:55 | Κάτια

    ΓΕΝΕΥΗ (4 Νοεμβρίου 2022) — Οι εμπειρογνώμονες του Συμβουλίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ απηύθυναν έκκληση στη νέα κυβέρνηση της Βραζιλίας να αποσύρει τον νόμο που ποινικοποιεί τη “γονεϊκή αποξένωση” (ψηφίστηκε το 2010), ο οποίος οδηγεί σε διακρίσεις εις βάρος των γυναικών και των κοριτσιών, ιδίως σε δικαστικές υποθέσεις για την επιμέλεια.

    Μετά την ολοκλήρωση των προεδρικών εκλογών της χώρας, οι εμπειρογνώμονες για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα εξέδωσαν την ακόλουθη δήλωση:

    Σήμερα καλούμε τη νεοεκλεγείσα κυβέρνηση της Βραζιλίας να λάβει αποφασιστικά μέτρα για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Απευθύνουμε έκκληση ώστε να παύσει η μακρόχρονη νομική χρήση της έννοιας της γονεϊκής αποξένωσης και συναφών παραλλαγών της στη Βραζιλία, με τις οποίες τιμωρούνται ποινικά μητέρες και παιδιά, σε υποθέσεις όπου υπάρχουν καταγγελίες για ενδοοικογενειακή βία και κακοποίηση [1].

    Σε νόμο που ψηφίστηκε το 2010 η “γονεϊκή αποξένωση” ορίζεται ως “η παρέμβαση στην ψυχολογική ανάπτυξη του παιδιού ή του εφήβου, που προωθείται ή προκαλείται από έναν από τους γονείς, από τους παππούδες και τις γιαγιάδες ή από εκείνους που έχουν το παιδί ή τον έφηβο υπό την εξουσία, την επιμέλεια ή την εποπτεία τους με σκοπό να αποκλείσουν έναν γονέα ή να βλάψουν τη δημιουργία ή τη διατήρηση δεσμών του παιδιού με τον γονέα” [2].

    Ο νόμος αυτός οδήγησε στην εξάπλωση της χρήσης της θεωρίας της “γονεϊκής αποξένωσης” στα Οικογενειακά Δικαστήρια – παρά την έλλειψη κλινικής ή επιστημονικής θεμελίωσης [3]. Ο νόμος διευκόλυνε, επίσης, τους πατέρες που κατηγορούνται για ενδοοικογενειακή βία και κακοποίηση να εγείρουν με επιτυχία ψευδείς ισχυρισμούς κατά των μητέρων με τις οποίες βρίσκονται σε αντιδικία για την επιμέλεια [4].

    Τα Οικογενειακά Δικαστήρια απορρίπτουν πολύ συχνά τις καταγγελίες των μητέρων για σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών τους από τους πατέρες ή τους πατριούς τους. Εκφράζουν δυσπιστία ως προς τις μητέρες και τις τιμωρούν, μεταξύ άλλων, με την απώλεια της γονικής μέριμνας των παιδιών τους.

    Εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας για τα εδραιωμένα έμφυλα στερεότυπα που συμβάλλουν στη νομιμοποίηση της έννοιας της “γονεϊκής αποξένωσης” και στην επίκληση της, κυρίως κατά των γυναικών, σε δικαστικές αποφάσεις που αφορούν την επιμέλεια ή τη γονική μέριμνα. Αυτά τα έμφυλα στερεότυπα είναι η αιτία σημαντικών διακρίσεων κατά των γυναικών, καθώς οι μαρτυρίες τους σχετικά με την κακοποίηση των παιδιών τους απορρίπτονται ή θεωρούνται αναξιόπιστες. Αυτές οι διακρίσεις παραβιάζουν τις αρχές της δίκαιης δίκης και εκθέτουν μητέρες και παιδιά στην κακοποίηση, σε απειλητικές για τη ζωή τους καταστάσεις και σε άλλες παραβιάσεις των θεμελιωδών ελευθεριών τους.

    Τονίζουμε τις πολύ ανησυχητικές συνέπειες από την εφαρμογή του νόμου για τις μητέρες, πολλές από τις οποίες δεν έχουν άλλη επιλογή από το να αποσιωπήσουν την κακοποίηση των παιδιών τους από τον σύντροφο ή τον πρώην σύντροφό τους, από φόβο μήπως κατηγορηθούν για “γονεϊκή αποξένωση” και χάσουν την επιμέλεια.

    Η χρήση της “γονεϊκής αποξένωσης” και συναφών θεωριών συμβάλλει στην υποβάθμιση της σημασίας της βίας κατά των γυναικών και κοριτσιών στη Βραζιλία, μία χώρα στην οποία είναι εξαιρετικά υψηλά τα ποσοστά ενδοοικογενειακής βίας κατά των παιδιών, ιδίως των κοριτσιών, στον απόηχο ενός ιδιαίτερα υψηλού και ολοένα αυξανόμενου ποσοστού γυναικοκτονιών την τελευταία δεκαετία.

    Η Βραζιλία έχει έναν από τους υψηλότερους δείκτες γυναικοκτονιών στον κόσμο. Τα αποτελέσματα μιας εθνικής έρευνας (2017) έδειξαν ότι ένα στα τρία κορίτσια και μία στις τρεις γυναίκες, στη Βραζιλία, είχαν υποστεί βία κατά το προηγούμενο έτος – βία που κυμαινόταν από απειλές και ξυλοδαρμούς έως την απόπειρα δολοφονίας. Περισσότεροι από τους μισούς δράστες ήταν νυν ή πρώην σύντροφοι.

    Τα Εθνικά Στατιστικά Στοιχεία για την Εγκληματικότητα το 2021 αποκαλύπτουν ότι μία γυναίκα βιάζεται κάθε 10 λεπτά στη Βραζιλία και ότι μία γυναικοκτονία συμβαίνει κάθε επτά ώρες. Τα επίπεδα βίας κατά των γυναικών διατηρούνται υψηλά, επίσης, από άλλους μη κρατικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών επιχειρήσεων και των θεσμών που συνδέονται με το κράτος, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών επιβολής του νόμου. Είναι ζωτικής σημασίας η κυβέρνηση της Βραζιλίας να μη φείδεται προσπαθειών για να ανακόψει το κύμα βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών της και να τερματίσει την ανεξέλεγκτη ατιμωρησία που υπάρχει για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν εις βάρος τους.

    Καλούμε το κράτος της Βραζιλίας να αποσύρει το νόμο περί “γονεϊκής αποξένωσης” και να αποκαταστήσει την πρόσβαση των γυναικών και των κοριτσιών στα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά τους δικαιώματα – να προσφέρει αποτελεσματική νομική πρόσβαση στη διακοπή της εγκυμοσύνης – να άρει τις περικοπές στον ομοσπονδιακό κρατικό προϋπολογισμό για εκείνες τις δραστηριότητες και τα προγράμματα που στόχευαν στον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών, και, να διπλασιάσει τις προσπάθειες για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών, ιδίως εκείνων που έχουν εκτεθεί σε βία για λόγους πολλαπλών καταπιέσεων (intersectional), συμπεριλαμβανομένων των γυναικών στην πολιτική, των γυναικών που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, των ιθαγενών γυναικών και κοριτσιών.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 19:23 | Σπυριδων κατωποδης

    να συμπεριληφθουν στις τροποποιησεις του Ποινικου Κωδικα η διαρρηξη σχεσεων γονεα-παιδιου λογω του αλλου γονεα

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 18:24 | Παναγιώτης

    Είμαι πατέρας από Εβρο που πρέπει να κάνει 6 και 6 ώρες ταξίδι να δει το παιδί του με αποτέλεσμα να καταντισω ψυχολογικό και οικονομικό ράκος ! Το αποτέλεσμα ότι η πρώην γυναίκα μου δεν με αφήνει μα βλέπω το παιδί μου .την κόρη μου τη ζωή μου !! Του λέει ότι ο μπαμπάς έφυγε
    Απαιτουμε να συμπεριληφθουν στις τροποποιησεις του Ποινικου Κωδικα η διαρρηξη σχεσεων γονεα-παιδιου λογω του αλλου γονεα!!!

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 18:02 | Ευστάθιος Σπηλιόπουλος

    Ζητούμε να συμπεριληφθεί οπωσδήποτε στις τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα η ΔΙΑΡΡΗΞΗ ΣΧΕΣΕΩΝ ΓΟΝΕΑ-ΠΑΙΔΙΟΥ λόγω του άλλου γονέα.

    Σταματάμε άμεσα την ψυχολογική κακοποίηση των παιδιών μας στο βωμό της οικονομικής εκμετάλλευσης και της εκδικητικής τάσης του άλλου γονέα.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 17:08 | Babis

    Σύμφωνα με το τροποποίηση του άρθρου 127 του ποινικού κώδικα και συγκεκριμένα στην παράγραφο 1 θα ήθελα η ποινική ευθύνη να μην ξεκινάει στα 15 έτη αλλά στα 12. Επειδή οι ηλικίες των ανηλίκων που διαπράττουν βίαια εγκλήματα (όπως βιασμούς και βαριές σωματικές βλάβες) ξεκινάνε από τα 12 έτη. Ο περιορισμός σε κατάστημα κράτησης νέων να γίνεται σε κάθε κακούργημα και μάλιστα θα πρέπει να επιβληθεί στον ανήλικο η μισή ποινή σε σχέση με την ποινή του ενήλικα. Θα πρέπει να προστατεύσουμε τα παιδιά, το μέλλον μας.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 17:51 | Αντώνης

    Να ενταχθεί οπωσδήποτε το αδίκημα διάρρηξης σχέσεων του παιδιού με τον άλλο γονέα το οποίο χρησιμοποιείτε από τον γονέα που συνήθως έχει την επιμέλεια.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 16:06 | ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ Αντώνιος

    Πρόταση τροποποίησης του άρθρου 6 νόμου 3500/2006 (άρθρο 88 νομοσχεδίου)
    Να θεσπιστεί η γονεϊκη αποξένωση ως ποινικό αδίκημα και ειδικότερα ως μορφή ενδοοικογενειακής βίας – βλάβης της ψυχικής υγείας – κατά του ανήλικου τέκνου.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 16:49 | Ιωσηφ Δ

    Οντας ενας απο τους δεκαδες χιλιαδες αποξενωμενους μπαμπαδες στη χωρα μας, που αντιμετωπισα κι εγω ασυλληπτα σκηνικα στα δικαστηρια τα οποια συνεχως αναβαλλονται χρονια τωρα, με απιστευτη ταλαιπωρια να αποδειξω τι συμβαινει και πως η πρωην συζυγος εχει στρεψει τα παιδια μου εναντιον μου καθαρα εκδικητικα, ζητω και εγω να συμπεριληφθει η διαρρηξη σχεσεων παιδιων/γονεα εξ αιτιας του αλλου γονεα. Αν δεν συμπεριληφθει αυτο, το οποιο αλλωστε ειναι ηδη μερος του Αστικου Κωδικα, τοτε θα συνεχιζει να διαιωνιζεται η αποξενωση του πατερα, ο οποιος απλουστατα δεν θα βρει ποτε το δικιο του στα δικαστηρια. Βοηθηστε να προστατευσουμε το δικαιωμα των παιδιων να ζουν και τους δυο γονεις τους. Οπως και να προστατευσουμε και εμας που μας αποξενωνουν, διχως να εχουμε την παραμικρη ελπιδα με τον τροπο που μας αντιμετωπιζει το δικαστικο συστημα

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 15:17 | Μινα

    Παίρνει θέση ενάντια στη θεωρία της «γονεϊκής αποξένωσης”, καταρρίπτει τους μύθους της και ενημερώνει μέσα από την καμπάνια #StopChildAbuse για τις καταβολές της, τη χρήση και τις καταστροφικές συνέπειες στις ζωές των παιδιών και των κακοποιημένων και ευάλωτων γονέων.

    Τι είναι αυτό;

    Στη σελίδα stopchildabuse.gr έχουμε ήδη αναρτήσει σειρά ενημερωτικών κειμένων – αλλά για να το πούμε απλά, είναι ένα όπλο στα χέρια των κακοποιητών στις δίκες για την επιμέλεια, προκειμένου να ενοχοποιήσουν την επιζώσα με τρόπους που θα έχει και ποινικές προεκτάσεις για την ίδια, και να αποσιωπήσουν τη φωνή των παιδιών που αρνούνται να ακολουθήσουν τον κακοποιητικό γονέα. Δεν φταίει ο κακοποιητής. Φταίει η αποξενώτρια μητέρα που δεν θέλει το παιδί να πάει στον πατέρα του.

    Γιατί τώρα η καμπάνια;

    Γιατί οι ομάδες της Υποχρεωτικής Συνεπιμέλειας, σε όλο τους το φάσμα, δεν σταμάτησαν ποτέ να πιέζουν για τη νομική αναγνώριση της ψευδοεπιστημονικής θεωρίας.

    Γιατί οι ομάδες αυτές έχουν προνομιακή σχέση με την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με το ίδιο το Πρωθυπουργικό γραφείο.

    Γιατί εδώ και ένα μήνα έχει συσταθεί νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου για την ενδοοικογενειακή βία και το μπλοκ της Υποχρεωτικής Συνεπιμέλειας ασκεί ήδη πιέσεις με υπογραφές, ψηφίσματα, πολιτικές συναντήσεις και κατά παραγγελία αρθρογραφία στον «Πέτσινο» τύπο, για τη νομοθέτηση της «γονεϊκής αποξένωσης»

    Κι εμείς;

    Εμείς που δώσαμε τον αγώνα ενάντια στην Υποχρεωτική Συνεπιμέλεια, συνεχίζουμε από τη σελίδα stopchildabuse.gr ελπίζοντας να αποτελέσουμε μια πηγή ενημέρωσης και πληροφόρησης με το βλέμμα στραμμένο στις γυναίκες που βρίσκονται στο στόχαστρο αυτής της επίθεσης.

    Με το βλέμμα στραμμένο στα παιδιά.

    Στόχος μας να συμβάλουμε στην αποδόμησή της ψευδοεπιστημονικής θεωρίας και να αποτρέψουμε κάθε πιθανότητα ένταξής της στη νομοθεσία.

    Εσείς;

    Μπορείτε να βοηθήσετε στη δημιουργία ενός αρχείου που θα καταρρίπτει τους μύθους της «γονεϊκής αποξένωσης» για να αποκρούσουμε από κοινού τη σχεδιαζόμενη επίθεση, με επιχειρήματα και αγώνες.
    Στείλτε μας άρθρα, δικαστικές υποθέσεις, ακόμη και προσωπικές ιστορίες που ίσως θα θέλατε να μοιραστείτε.

    Μπορείτε, επίσης, να εγγραφείτε στο newsletter και να μας ακολουθήσετε στο facebook, για ακόμη περισσότερα νέα πάνω στο θέμα.

    Διαδίδουμε τη σελίδα – Ενημερωνόμαστε – Αγωνιζόμαστε

    Και τώρα τι;

    Μη Διανοηθείτε Να Νομοθετήσετε!
    Αμετάκλητα Όχι και στη Γονεϊκή Αποξένωση

    Αταλάντευτα δίπλα στις καταπιεσμένες και κακοποιημένες αδερφές μας
    Αταλάντευτα δίπλα στα παιδιά

    Μαζί θα νικήσουμε.
    https://stopchildabuse.gr

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 15:46 | Βασίλης Χριστάκος

    Παρακαλούμε πολύ να συμπεριλάβετε στο νομοσχέδιο και τη διαρρηξη σχεσεων γονεα-παιδιου εξ αιτιας του ετερου γονεα. Είναι κάτι το τόσο σημαντικό για να το αφήνετε αίολο.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 15:10 | Ευα

    ‼ “Επικοινωνία με κάθε κόστος”
    Ένα παιδί νεκρό στη Σουηδία, τρία μωρά παιδιά ζωντανά από καθαρή τύχη στην Ελλάδα

    Τη δολοφονία του 8χρονου Tintin (Constantin Rad) ομολόγησε ο πατέρας του, Alexander Rad, 46 ετών. Το παιδί δολοφόνησε ο πατέρας του στις 8 Ιανουαρίου 2023, στο σπίτι του, στο Λούλεο της Σουηδίας, κατά τη διάρκεια μη εποπτευόμενης επικοινωνίας ορισμένης από το δικαστήριο.

    👉 Οι αρχές, αστυνομικές, εισαγγελικές και δικαστικές, γνώριζαν ότι ο πατέρας του μικρού Tintin ήταν επικίνδυνος. Η μητέρα του παιδιού βρισκόταν σε επταετή αντιδικία με τον πατέρα, ο οποίος ασκούσε ψυχολογική βία στην ίδια και στο παιδί, και αγωνιζόταν να πείσει τις αρχές ότι λόγω της επικίνδυνης συμπεριφοράς του τελευταίου έπρεπε να υπάρξει αποκλεισμός επικοινωνίας ή έστω εποπτευόμενη επικοινωνία. Ο μικρός Tintin φοβόταν τον πατέρα του, και είχε εκφράσει αυτόν τον φόβο στο ευρύτερο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον και στο σχολείο. Δεν ήθελε να φεύγει από το σχολείο από φόβο ότι θα τον πάρει ο πατέρας του και θα του κάνει κακό.

    Η δικαστική αρχή αγνόησε τις εκκλήσεις της μητέρας, αγνόησε τη μαρτυρία και τον φόβο του παιδιού, και στο όνομα της “επικοινωνίας με κάθε κόστος”, έδωσε στον πατέρα μη εποπτευόμενη επικοινωνία. Απόφαση η οποία κόστισε τη ζωή του 8χρονου Tintin. Ο πατέρας, παρότι αρχικά δήλωνε αθώος και είχε μάλιστα αυτοτραυματιστεί για να στηρίξει τον ισχυρισμό του, ομολόγησε τελικά την ειδεχθή δολοφονία και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, αφού το δικαστήριο έκρινε ότι αυτή έγινε σε ήρεμη ψυχική κατάσταση και ήταν προμελετημένη.

    ‼ Η δυσπιστία απέναντι στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, στην συντριπτική πλειοψηφία μητέρες και παιδιά, είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο που θέτουν οι ίδιες οι αρχές στην προστασία τους. Στην Ελλάδα, μόλις έναν μήνα πριν, στις 20/03/2023 πατέρας αποπειράθηκε να δολοφονήσει τα δίδυμα παιδιά του ηλικίας 2,5 ετών. Η δολοφονία αποτράπηκε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή έπειτα από παρέμβαση της μητέρας. Και σε αυτήν την περίπτωση, όπως και στην περίπτωση της Σουηδίας, οι δικαστικές αρχές παραχώρησαν στον πατέρα μη εποπτευόμενη επικοινωνία αγνοώντας τις καταγγελίες της μητέρας για ενδοοικογενειακή βία και συνεχή κακοποίηση.

    Στις 24/04/2023, πατέρας επιβίβασε την εν διαστάσει σύζυγο του και το 2 ετών παιδί τους στο αυτοκίνητο και προσπάθησε να το ρίξει στον γκρεμό. Άλλο ένα παιδί με τη μητέρα του σώθηκαν από καθαρή τύχη, παρότι η μητέρα πρόλαβε να ειδοποιήσει την αστυνομία.

    Οι λόγοι για την ολιγωρία των αρχών απέναντι στην προστασία των θυμάτων –ολιγωρία που κοστίζει ζωές– είναι πολλοί. Είναι πρωτίστως τα έμφυλα στερεότυπα απέναντι στις γυναίκες και στα ευάλωτα άτομα. Ένας συστημικός μισογυνισμός, καταγεγραμμένος από τους επίσημους φορείς, που ενισχύεται λόγω της έντονης κινητοποίησης στα κοινωνικά δίκτυα αντιδραστικών ακροδεξιών ομάδων για τα δικαιώματα των ανδρών με στόχο τη διατήρηση της πατρικής εξουσίας. Είναι το έλλειμμα γνώσης των αρμοδίων αρχών που ασχολούνται με θέματα ενδοοικογενειακής βίας και σεξουαλικής κακοποίησης. Είναι η απουσία πολιτικής βούλησης.

    ✊ Στη Σουηδία έχει ξεσηκωθεί κύμα αντιδράσεων με το σύνθημα “Κανένα άλλο παιδί δολοφονημένο”, ενάντια στις δικαστικές αποφάσεις που προωθούν την “επικοινωνία με κάθε κόστος” στις αντιδικίες για την επιμέλεια. Η Συνήγορος του Παιδιού της Σουηδίας, Elisabeth Dahlin, εξέφρασε την ανησυχία ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για την προστασία της ασφάλειας και του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού. Το κόμμα των Πρασίνων έκανε παρέμβαση στη Βουλή ζητώντας από τον πρωθυπουργό, Ulf Kristersson, την εφαρμογή του LEX Tintin (νόμος Tintin, από το όνομα του αγοριού) για την προστασία των παιδιών.

    Στον Καναδά, μόλις προχθές πέρασε από τη Γερουσία το Keira’s Law (νόμος της Keira, από το όνομα ενός 4χρονου κοριτσιού που δολοφόνησε το 2020 ο πατέρας του, κατά τη διάρκεια εποπτευόμενης επικοινωνίας και ενώ η μητέρα είχε προειδοποιήσει τις αρχές για τη βίαιη συμπεριφορά του). Το Keira’s Law θα απαιτεί από τους δικαστές να εξετάζουν πολύ σοβαρά τα επεισόδια ενδοοικογενειακής βίας, συμπεριλαμβανομένου του εξαναγκαστικού ελέγχου και της ψυχολογικής βίας, προτού εκδώσουν οποιαδήποτε απόφαση επικοινωνίας σε αντιδικίες για την επιμέλεια. Θα πρέπει επίσης οι δικαστές να είναι πλήρως ενημερωμένοι σχετικά με τα θέματα ενδοοικογενειακής βίας. Στις ΗΠΑ αγωνίζονται αντίστοιχα να περάσουν το Piqui’s Law.

    Στην Ελλάδα οι φεμινιστικές και γυναικείες οργανώσεις παλεύουν να εισακουστούν, ενώ τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας αυξάνονται εκθετικά.

    📢 Ενώνουμε την φωνή μας με τα άτομα που αγωνίζονται στη Σουηδία, αλλά και κάθε άλλη χώρα, ενάντια στην επικοινωνία με κάθε κόστος, ενάντια στην υποχρεωτική συνεπιμέλεια και στην χρήση του αντιεπιστημονικού συνδρόμου της «γονεϊκής αποξένωσης». Απαιτούμε την απόσυρση του νόμου Τσιάρα και το άνοιγμα ενός πραγματικού κοινωνικού διαλόγου για ένα νέο παιδοκεντρικό μοντέλο, με μόνο γνώμονα την προστασία του παιδιού και του ευάλωτου γονέα.

    Κανένα παιδί σε χέρια κακοποιητή. Τα παιδιά έχουν φωνή.
    #τα_παιδιά_έχουν_φωνή #stopchildabuse #αμετάκλητα_όχι #LexTintin

    H εικόνα περιέχει alt text για τα τυφλά / εντυποανάπηρα άτομα.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 15:17 | Νεφελη

    Η ΑΠΑΤΗ ΤΗΣ «ΓΟΝΕΪΚΗΣ ΑΠΟΞΕΝΩΣΗΣ»:

    Η θεωρία ότι στο πλαίσιο συγκρουσιακών διαζυγίων τα παιδιά προβαίνουν σε ψευδείς καταγγελίες εναντίον των μπαμπάδων τους, τις οποίες τους έχουν υποβάλει οι μαμάδες τους για να τα «αποξενώσουν», είναι ανυπόστατη. Και η υιοθέτησή της από τα δικαστήρια οδηγεί σε κατάφωρη καταπάτηση των δικαιωμάτων των παιδιών.

    Το κείμενο αυτό, στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης έρευνάς μας για την παιδική προστασία στην Ελλάδα με το The Manifold, έχει στόχο να εξηγήσει με όσο το δυνατόν πιο απλό τρόπο τους λόγους για τους οποίους η «γονεϊκή αποξένωση» είναι μια ανυπόστατη ψευδο-θεωρία και τους κινδύνους που γεννά η χρήση της για τα παιδιά. Όποια και όποιος θέλει να προχωρήσει πιο βαθιά στα ζητήματα που θίγονται, θα βρει στο τέλος του κειμένου χρήσιμους συνδέσμους προς σχετικές μελέτες και βιβλιογραφία.

    Το κείμενο το βρίσκετε εδώ: https://themanifoldfiles.org/gr/children-and-state/apati-goneiki-apoxenosi/?fbclid=IwAR3_Yvnkn8oSQVXBeTeAH2l48QiUoxI5eFtbNNUW4GggGDpdBF5CbxmCRZI

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 15:29 | ΝΙΚΟΣ

    Να προστεθει στον Ποινικο Κωδικα και η διαρρηξη σχεσεων γονεα-παιδιων λογω του ετερου γονεα. Οι νομοθετες οφειλουν να σεβαστουν τη λαικη εντολη για τη διαρρηξη. Μια ματια στα σχολια και ηδη μπορει κανεις να καταλαβει οτι η συντριπτικη τους πλειοψηφια αφορα τη διαρρηξη σχεσεων και τη γονεικη αποξενωση.

  • 30 Νοεμβρίου 2023, 13:53 | Διονύσιος

    Μπράβο Υπουργέ!Ως πατέρας 2 κοριτσιών με αυτά που ακούμε γύρω μας και διαβάζοντας τις στατιστικές που δημοσιεύει η ΕΛ.ΑΣ ,φοβάμαι ποιος θα βρεθεί στον δρόμο των κοριτσιών μου.Όσο να’ναι με την αυστηροποίηση ποινών ένα αίσθημα ασφάλειας θα το αποκτήσουμε.

Σχόλια 1 2 3 4 5 … 10