1. Στον ΕΚΛ κάθε κατηγορίας Μονάδων καθορίζονται οι ειδικότερες κυρώσεις που μπορούν να επιβληθούν στην περίπτωση που ο νέος παραβιάζει τις υποχρεώσεις του και η επιβολή μέτρου κρίνεται αναγκαία.
2. Κυρώσεις αυτού του είδους είναι ιδίως οι ακόλουθες:
α) η προφορική παρατήρηση,
β) η στέρηση προνομίων,
γ) η επιβολή πρόσθετων υποχρεώσεων, μεταξύ άλλων για την αποκατάσταση της ζημιάς, την έκφραση συγνώμης κλπ.
δ) η προσωρινή παραµονή του νέου σε κατάλληλο χώρο στον οποίο δεν υπάρχει κίνδυνος αυτοτραυµατισµού,
ε) η αλλαγή χώρου διαμονής εντός της ίδιας Μονάδας,
στ) η επιστροφή του νέου σε στάδιο ελεγχόμενης εξόδου ή απαγόρευσης εξόδου για τις Μονάδες που αυτό προβλέπεται, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του εισαγγελέα ανηλίκων και σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στον ΕΚΛ.
3. Δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση η χρήση των παρακάτω μέτρων ως κυρώσεων με την έννοια του παρόντος:
α) μεταφορά του νέου σε άλλη ΜΜΝ ίδιας κατηγορίας,
β) συλλογικές κυρώσεις ή απομονώσεις,
γ) στέρηση επισκέψεων από μέλη του οικογενειακού ή υποστηρικτικού περιβάλλοντος του νέου.
4. Αρμόδιο να επιβάλλει τις προβλεπόμενες στον ΕΚΛ ως άνω κυρώσεις είναι το ΕπΣυΜ. Το ΕπΣυΜ συνεδριάζει για τον σκοπό αυτό και αποφασίζει, κατόπιν εισήγησης μέλους του προσωπικού, αφού προηγηθεί ακρόαση του νέου. Για την επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων λαμβάνονται υπόψη οι αρχές της αναλογικότητας και της αναγκαιότητας καθώς και ο παιδαγωγικός στόχος της επιβαλλόμενης κύρωσης. Η απόφαση επιβολής των κυρώσεων τεκμηριώνεται ειδικά και εμπεριστατωμένα, με ειδική αναφορά στον επιδιωκόμενο στόχο. Το ΕπΣυΜ μπορεί με νεότερη αιτιολογημένη απόφασή του να μειώνει τη διάρκεια της επιβληθείσας κύρωσης ή να την ανακαλεί λαμβάνοντας υπόψη τη συμπεριφορά του νέου.
5. Κάθε Μονάδα τηρεί ειδικό βιβλίο, όπου καταγράφονται οι αποφάσεις επιβολής κυρώσεων, η πορεία της εφαρμογής τους, η τυχόν υποβολή προσφυγής κατά την επόμενη παράγραφο και η έκβασή της. Ο Διευθυντής της Μονάδας υποχρεούται να διαβιβάζει κάθε τρίμηνο αντίγραφο των καταχωρήσεων στο εν λόγω βιβλίο προς τον αρμόδιο εισαγγελέα και την αρμόδια υπηρεσία του ΥΔΔΑΔ, η οποία ασκεί την εποπτεία της λειτουργίας των Μονάδων και μεριμνά για την τήρηση των προβλεπομένων στο παρόν.
6. Οι νέοι έχουν δικαίωµα προσφυγής στον αρµόδιο εισαγγελέα εντός δέκα (10) ημερών από το χρόνο επιβολής της κύρωσης, προκειµένου να εξετάσει τη συµπεριφορά που στοιχειοθετεί την παραβίαση, καθώς και το είδος και τη διάρκεια της επιβληθείσας κύρωσης. Εφόσον η προσφυγή γίνει δεκτή, το ΕπΣυΜ υποχρεούται να συμμορφωθεί προς την απόφαση ανακαλώντας την προηγούμενη απόφαση. Η αρμόδια υπηρεσία του ΥΔΔΑΔ, η οποία ασκεί την εποπτεία της λειτουργίας των Μονάδων, μεριμνά για την τήρηση των προβλεπομένων και εκκινεί τις διαδικασίες για τον έλεγχο των υπευθύνων, εφόσον απαιτείται.