Η παράγραφος 1 του άρθρου 215 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Η αγωγή ασκείται με κατάθεση δικογράφου στη γραμματεία του δικαστηρίου στο οποίο απευθύνεται και με επίδοση αντιγράφου της στον εναγόμενο. Η κατάθεση του δικογράφου μπορεί να γίνεται και με ηλεκτρονικά μέσα σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 119. Κάτω από το δικόγραφο που κατατέθηκε συντάσσεται έκθεση στην οποία αναφέρεται η ημέρα, ο μήνας και το έτος της κατάθεσης, καθώς και το ονοματεπώνυμο του καταθέτη. Η έκθεση μπορεί να συντάσσεται και με ηλεκτρονικά μέσα σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 117. Αναφορά του δικογράφου της αγωγής που κατατέθηκε γίνεται χωρίς καθυστέρηση σε ειδικό βιβλίο με αλφαβητικό ευρετήριο. Στο βιβλίο αυτό αναγράφονται με αύξοντα αριθμό και χρονολογική σειρά οι αγωγές που κατατίθενται και αναφέρονται τα ονοματεπώνυμα των διαδίκων, η χρονολογία της κατάθεσης και το αντικείμενο της διαφοράς. Στη γραμματεία κάθε δικαστηρίου τηρείται και ηλεκτρονικό αρχείο αγωγών. Η κατάθεση της αγωγής με ηλεκτρονικά μέσα, η σύνταξη της έκθεσης κατάθεσης με ηλεκτρονικά μέσα και η τήρηση του ηλεκτρονικού αρχείου αγωγών θα τεθεί σε εφαρμογή με προεδρικό διάταγμα που θα εκδοθεί με πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και στο οποίο θα ορίζονται οι ειδικότερες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται καθώς και ο τρόπος με τον οποίο θα γίνεται και θα αποδεικνύεται η με ηλεκτρονικά μέσα κατάθεση της αγωγής, η με ηλεκτρονικά μέσα σύνταξη της έκθεσης κατάθεσης της αγωγής και η τήρηση του ηλεκτρονικού αρχείου αγωγών.»
Η ηλεκτρονική δικαιοσύνη έχει ήδη θεσπισθεί με το άρθρο 42 ν. 3659/2008. Έκτοτε, αναμένεται η έκδοση σχετικού Π.Δ… Πάντως, η Σλοβακία έχει ήδη καταδικασθεί από το ΕΔΑΔ, διότι, ενώ είχε θεσπίσει την ηλεκτρονική δικαιοσύνη νομοθετικά, δεν την είχε εφαρμόσει στην πράξη (Case of Lawyer Partners AS κατά Σλοβακίας, απόφαση 16-6-2009, προσφυγή αριθμ. 54252/07)!
ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΣΧΕΤΙΚΟ ΜΕ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΔΙΚΟΓΡΑΦΟΥ
Η ολοένα αυξανόμενη χρήση της λειτουργίας των Η/Υ, η επέκταση των ευρυζωνικών
δικτύων, η προσαρμογή μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού στις λειτουργίες του
διαδικτύου και η ιδιαίτερη εξοικείωση του νομικού κόσμου με αυτό, οι προσφερόμενες ασφαλείς δυνατότητες του διαδικτύου και η συνεχής ηλεκτρονική αναβάθμισή του, επιτρέπουν και στη Δικαιοσύνη στο πλαίσιο της Κοινωνίας της Πληροφορίας να προσεγγίζει λειτουργικούς τρόπους ένταξης των δυνατοτήτων αυτών στους μηχανισμούς της.
Ήδη, η Υπηρεσία Μηχανογράφησης του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης με την ενεργό συμπαράσταση του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης είναι σε θέση να υποστηρίξει με απόλυτη ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων και με εξαιρετική λειτουργικότητα των συστημάτων της τον σημαντικό βηματισμό προς την ολοκληρωμένη διαδικασία της ηλεκτρονικής κατάθεσης των δικογράφων που κατατίθενται στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης.
Έτσι είναι εφικτή η άμεση πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος της ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης.
Σημειώνεται ότι η εφαρμογή του τρόπου της ηλεκτρονικής κατάθεσης του δικογράφου θα πρέπει να συντρέχει με τον κλασικό – υλικό τρόπο κατάθεσης του δικογράφου όπως αυτός καθορίζεται στην κείμενη νομοθεσία, θα εναπόκειται δηλαδή στον κάθε δικηγόρο να επιλέγει έναν από τους δύο τρόπους κατάθεσης.
Ταυτόχρονα θα επιτρέψει στο χρονικό διάστημα της πιλοτικής εφαρμογής του συστήματος αυτού τις σχετικές παρατηρήσεις και διορθώσεις για τον καθορισμό του πλέον λειτουργικού και ασφαλούς τρόπου εφαρμογής του συστήματος, με μεσοπρόθεσμο στόχο την επέκταση του συστήματος αυτού στο σύνολο των Δικαστηρίων της Χώρας και την υποχρεωτικότητα αυτού.
Είναι αυτονόητο ότι μόνον θετικές θα είναι οι επιπτώσεις από την εφαρμογή του
συστήματος αυτού καθόσον ο ηλεκτρονικός τρόπος κατάθεσης δικογράφων θα
αποσυμφορήσει τις γραμματείες των Δικαστηρίων από τη φυσική παρουσία των
συνωστιζομένων δικηγόρων προς κατάθεση των δικογράφων τους και θα απελευθερώσει πολλές χιλιάδες ωρών εργασίας από το αντίστοιχα απασχολούμενο προσωπικό της γραμματείας των Δικαστηρίων.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι σε ετήσια βάση στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης κατατίθενται περί τα 40.000 δικόγραφα με μέσο όρο αναμονής και απασχόλησης ανά δικηγόρο τη μισή ώρα και με μέσο όρο απασχόλησης 3 λεπτά ανά κατάθεση από τον αρμόδιο υπάλληλο.
Επομένως το maximum της απόδοσης του συστήματος μόνο για το Πρωτοδικείο
Θεσσαλονίκης θα αποδώσει 20.000 λιγότερες ώρες στους Δικηγόρους της Θεσσαλονίκης, θα απομειώσει την κίνηση από και προς τα Δικαστήρια με 40.000 λιγότερες μετακινήσεις και 2.000 ώρες λιγότερης εργασίας (που μπορούν να αξιοποιηθούν παραγωγικά σε άλλες δραστηριότητες του Πρωτοδικείου) στους υπαλλήλους του Πρωτοδικείου.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. Το ΠΔ καθορίζει τις προϋποθέσεις του λογισμικού που υποστηρίζει την ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφου καθώς και τις διαδικασίες πιστοποίησης της επάρκειας αυτής μέσω ειδικής επιτροπής πιστοποίησης που ορίζει ο Υπουργός ή ο Γ.Γ. του Υπουργείου Δικαιοσύνης και που εδρεύει και ελέγχεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Με υπουργική απόφαση καθορίζονται τα Δικαστήρια στα οποία είναι δυνατή η ηλεκτρονική κατάθεση μετά την πιστοποίηση της αναγκαίας επάρκειάς τους.
2. Στο ΠΔ καθορίζεται ότι το ηλεκτρονικά κατατιθέμενο δικόγραφο αναπαράγεται υλικά στα αναγκαία αντίγραφα και στη συνέχεια ακολουθεί την ήδη
υφιστάμενη διαδικασία που καθορίζεται αναλυτικά στον ΚπολΔ (Έκθεση κατάθεσης,
Πράξη ορισμού συζήτησης, κλπ).
3. Το ζήτημα της χαρτοσήμανσης των, με τον τρόπο αυτό, κατατιθέμενων δικογράφων μπορεί να λυθεί με την διαδικασία προαγοράς μέσω των Δικηγορικών Συλλόγων των σχετικών ενσήμων από κάθε ενδιαφερόμενο δικηγόρο μέσω ειδικού τραπεζικού λογαριασμού διασυνδεδεμένου ηλεκτρονικά με το σύστημα κατάθεσης δικογράφων σε κάθε Δικαστήριο ώστε να είναι δυνατή σε κάθε κατάθεση η απομείωση του σχετικού λογαριασμού του δικηγόρου με το κόστος των ενσήμων κάθε δικογράφου και on line μεταφοράς του αντίστοιχου ποσού στο σχετικό λογαριασμό του ΛΕΔ (Λογαριασμού Εξυπηρέτησης Δικηγόρων) του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου μέσω του οποίου (ΛΕΔ) αποδίδονται τα εισπραττόμενα ποσά στα αντίστοιχα Ταμεία.
4. Εναλλακτικός προς τον παραπάνω υπό στοιχείο 3 τρόπος που μπορεί να υιοθετήσει ο Υπουργός Δικαιοσύνης αποτελεί η καθιέρωση του ενιαίου ενσήμου (στο περιεχόμενου του οποίου ενσωματώνονται στο ήδη υφιστάμενο ποσοστό τους τα κόστη όλων των επιμέρους ενσήμων των διάφορων Ταμείων). Με τον τρόπο αυτό το ενιαίο ένσημο μπορεί να προαγοράζεται σε ηλεκτρονική μορφή (ειδική κάρτα διαφόρων ποσών, π.χ. 100 Ευρώ, 500 Ευρώ, 1.000 Ευρώ) μέσω του τραπεζικού συστήματος από κάθε δικηγόρο ξεχωριστά, να αναγράφεται ο σχετικός αριθμός της κάρτας (PIN) επί του ηλεκτρονικά κατατιθέμενου δικογράφου και μέσω του συστήματος κατάθεσης να απομειώνεται σταδιακά η κάρτα αυτή. Σε περίπτωση μη ύπαρξης ικανού υπολοίπου για την κάλυψη του κόστους
κατάθεσης είναι αυτονόητο ότι το σχετικό δικόγραφο δεν θα θεωρείται κατατεθέν.
5.Είναι αυτονόητο ότι θα ρυθμίζονται λεπτομέρειες σχετικές με την ανακοίνωση στον
καταθέτοντα δικηγόρο της ορθής λήψης του δικογράφου του μαζί με τις πράξεις
κατάθεσης και προσδιορισμού στο αρμόδιο Δικαστήριο (ακόμη και με SMS κάτω από ορισμένες τεχνολογικές προϋποθέσεις),η ηλεκτρονική αποθήκευσή του, η εκτύπωσή του, η δημιουργία του σχετικού φακέλου κλπ.
6.Τέλος,στο πλαίσιο των διατάξεων του ΠΔ 150/2001 πρέπει να ρυθμιστούν οι λεπτομέρειες πιστοποίησης της «προηγμένης ηλεκτρονικής υπογραφής» άλλως «ψηφιακής υπογραφής» των δικηγόρων, με την θεσμοθέτηση της ελεγκτικής εμπλοκής των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας.
Να γίνει και το πινάκιο ηλεκτρονικό με άλλα λόγια να κάνουμε ηλεκτρονικά όλα τα βιβλία-ευρετήρια των δικαστηρίων.
Καλό θα ήταν να υπάρχει νομοθετική πρόβλεψη και ας γίνει μετέπειτα η υλοποίηση του!!!