Για την εφαρμογή του παρόντος:
1. Ως «Marpol 73/78» νοούνται η διεθνής σύμβαση του 1973 για την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία και το πρωτόκολλό της, στην ενημερωμένη τους έκδοση (κυρωτικός νόμος 1269/1982).
2. Ως «ρυπογόνες ουσίες» νοούνται οι ουσίες που ορίζονται στα παραρτήματα I (πετρέλαιο) και II (επιβλαβείς υγρές ουσίες που μεταφέρονται χύδην) της Marpol 73/78.
3. Ως «απόρριψη» νοείται η διαφυγή που προκλήθηκε από οποιαδήποτε αιτία από πλοίο, στην έννοια της οποίας περιλαμβάνονται η διασκόρπιση, η διαρροή, η απάντληση, η έκχυση ή η εκκένωση.
Στην έννοια της «απόρριψης» δεν περιλαμβάνονται:
(i) η εκκένωση σύμφωνα με τις διατάξεις της Συμβάσεως του Λονδίνου του 1972 (κυρωτικός νόμος 1147/1981) για την πρόληψη της θαλάσσιας ρύπανσης λόγω απόρριψης καταλοίπων και άλλων ουσιών
(ii) η αποβολή βλαβερών ουσιών προερχομένων απευθείας από εξερεύνηση, εκμετάλλευση και επεξεργασία, συνδεδεμένη με την εξόρυξη του ορυκτού πλούτου του βυθού της θάλασσας
(iii) η αποβολή επιβλαβών ουσιών, η οποία γίνεται με σκοπό νόμιμη επιστημονική έρευνα για τον περιορισμό ή έλεγχο της ρύπανσης (άρθρο 2 Marpol 73/78).
4. Ως «πλοίο» νοείται το θαλασσοπλοούν σκάφος, οποιουδήποτε τύπου, ανεξαρτήτως σημαίας, περιλαμβανομένων των υδροπτερύγων, των αερόστρωμνων σκαφών, των καταδυτικών σκαφών και των πλωτών ναυπηγημάτων. Εξαιρούνται τα πολεμικά πλοία, τα βοηθητικά πλοία του πολεμικού ναυτικού, ή άλλα πλοία κρατικής ιδιοκτησίας ή κρατικής εκμετάλλευσης, τα οποία χρησιμοποιούνται, προσωρινώς, μόνο για κρατικούς και μη εμπορικούς σκοπούς.
5. Ως «νομικό πρόσωπο» νοείται κάθε οντότητα με νομική προσωπικότητα, πλην των ίδιων των κρατών ή δημόσιων φορέων κατά την άσκηση κρατικής εξουσίας, ή δημόσιων διεθνών οργανισμών.
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Σχόλια επί της διαβούλευσης Σχεδίου Νόμου για τη μεταφορά στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2005/35/ΕΚ, η οποία τροποποιήθηκε με την Οδηγία 2009/123/ΕΚ του ΕΚ και του Συμβουλίου.
Η μεταφορά της Οδηγίας 2005/35/ΕΚ, όπως τροποποιήθηκε, στο εθνικό δίκαιο αποτελούσε υποχρέωση της χώρας με προθεσμία μέχρι 16/11/2010. Το Σχέδιο Νόμου προβλέπει ποινικές και διοικητικές κυρώσεις σε περίπτωση παραβάσεων ρύπανσης στη θάλασσα.
Το νομοσχέδιο θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό, δεδομένου ότι η ρύπανση και υποβάθμιση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, που αποτελεί κοινό αγαθό, έχει καταστρεπτικές επιπτώσεις στο οικοσύστημα με αποτέλεσμα και την οικονομική και κοινωνική κατάρρευση των τοπικών κοινωνιών.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα πρόστιμα, όπως περιγράφονται στο νομοσχέδιο, είναι ιδιαίτερα μικρά, υπονομεύοντας την ουσία του νόμου, καθώς είναι αμφίβολο το αν θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά στους ενδεχόμενους παραβάτες. Σε σοβαρές περιπτώσεις ή σε αποδεδειγμένα επαναλαμβανόμενες παραβάσεις θα μπορούσε να προβλεφθεί παροπλισμός του πλοίου που ρυπαίνει.
Στο άρθρο 2 “Δικαιοδοσία» εξαιρούνται τα σκάφη με ξένη σημαία που ρυπαίνουν στα εσωτερικά ύδατα κράτους-μέλους, χωρίς να προκύπτει από την σχετική Οδηγία.
Δεν υπάρχει πρόβλεψη για επιβολή κυρώσεων για ηθική αυτουργία και συνεργία σε αδικήματα διαπραχθέντα από πρόθεση.
Επίσης, δεν υπάρχει καμία μέριμνα για συνοδευτικά μέτρα (Άρθρο 10 της Οδηγίας) πολύ σημαντικά για τη διαχείριση των κινδύνων, αλλά και για μηχανισμούς επιθεωρήσεων (Άρθρο 6 της Οδηγίας) και μηχανισμούς εφαρμογής, γεγονός που καταδεικνύει την προχειρότητα κατά τη σύνταξη του νομοσχεδίου.
Τέλος και επί της ουσίας, θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικό το να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου, να ενισχυθεί η αστυνόμευση και η αποτελεσματικότητα του λιμενικού σώματος και να επιβληθούν αποτρεπτικές υψηλές κυρώσεις στους παραβάτες.
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ