Στο άρθρο 307 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας διαγράφονται το όγδοο και το δωδέκατο εδάφιο, προστίθενται δύο τελευταία εδάφια και το άρθρο 307 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 307
Αν για οποιοδήποτε λόγο που παρουσιάστηκε μετά το τέλος της συζήτησης είναι αδύνατο να εκδοθεί η απόφαση, η συζήτηση επαναλαμβάνεται αφού οριστεί νέα δικάσιμος και κοινοποιηθεί κλήση. Ο ορισμός της δικασίμου μπορεί να γίνει και η κλήση για τη συζήτηση μπορεί να κοινοποιηθεί με την επιμέλεια είτε κάποιου διαδίκου, είτε της γραμματείας του δικαστηρίου. Το ίδιο εφαρμόζεται και όταν το δικαστήριο διατάζει να επαναληφθεί η συζήτηση. Σε όλες τις πιο πάνω περιπτώσεις, οι κλήσεις για συζήτηση και τα αποδεικτικά της επίδοσης συντάσσονται ατελώς. Οι διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων εφαρμόζονται και στην περίπτωση, που για οποιονδήποτε λόγο δεν εκδοθεί απόφαση μέσα σε οκτώ μήνες από τη συζήτηση πολιτικής υπόθεσης. Μόλις συμπληρωθεί οκτάμηνο, ο δικαστής υποχρεούται να επιστρέψει τη δικογραφία, άλλως αυτή αφαιρείται αμέσως με πράξη του δικαστή που διευθύνει το δικαστήριο ή του Προέδρου του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης.
Μόλις συμπληρωθεί το οκτάμηνο, ο Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Επιθεώρησης των Δικαστηρίων επιλαμβάνεται και ερευνά αν είναι δικαιολογημένη ή μη η καθυστέρηση. Όταν αυτή κριθεί δικαιολογημένη, παρέχεται στον δικαστή προθεσμία δύο μηνών για τη δημοσίευση των αποφάσεων που καθυστερούν πέραν του οκταμήνου. Σε περίπτωση αδικαιολόγητης καθυστέρησης, όπως και όταν παρέλθει η προθεσμία των δύο μηνών που χορηγήθηκε, κατά το προηγούμενο εδάφιο, χωρίς να έχουν δημοσιευθεί οι αποφάσεις που καθυστερούν, ο δικαστής υποχρεούται να επιστρέψει τη δικογραφία, άλλως αυτή αφαιρείται αμέσως με πράξη του δικαστή που διευθύνει το δικαστήριο ή του προέδρου του τριμελούς συμβουλίου διεύθυνσης αυτού. Για τις υποθέσεις αυτές ορίζεται δικάσιμος για νέα συζήτηση, υποχρεωτικώς, εντός τριών μηνών για τις υποθέσεις ειδικών διαδικασιών και έξι μηνών για τις υποθέσεις τακτικής διαδικασίας, από τη συμπλήρωση των παραπάνω προθεσμιών των οκτώ ή των δέκα μηνών.
Επιφυλασσομένων των διατάξεων των προηγούμενων εδαφίων, εάν διαπιστωθεί μετά το τέλος της συζήτησης ότι η διάσκεψη δεν μπορεί να ολοκληρωθεί εντός ευλόγου χρόνου για λόγους ανωτέρας βίας, όπως μεταξύ άλλων αναρρωτικής άδειας δικαστικού λειτουργού, μέλους της σύνθεσης του δικαστηρίου, ο δικαστής που διευθύνει το δικαστήριο ή ο Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης μπορεί να αποφασίσει την επανάληψη της συζήτησης. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζονται οι διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων σχετικά με τον ορισμό δικασίμου, την κλήση προς συζήτηση και τα αποδεικτικά επίδοσης. Οι διάδικοι μπορούν να καταθέτουν συμπληρωματικές προτάσεις στο ακροατήριο, εφόσον είχαν παραστεί στην αρχική συζήτηση. Νέοι ισχυρισμοί και νέα αποδεικτικά μέσα δεν επιτρέπονται.».
Νομίζω ότι πρόκειται για παραδρομή του συντάκτη της προτεινόμενης τροποποιήσεως και όχι για ουσιαστική τροποποίηση. Αν ο συντάκτης της διατάξεως ήθελε να προσθέσει εδάφιο για την άμεση, την «αυτόματη» αφαίρεση/επιστροφή της δικογραφίας με την συμπλήρωση του 8μήνου, προφανώς θα το ανέφερε στην αρχή του σχολιαζόμενου άρθρου. Πιθανολογώ ότι μπερδεύτηκε από την προηγούμενη τροποποίηση και διέλαβε (εσφαλμένως) ότι στην νυν ισχύουσα διάταξη περιλαμβάνεται ήδη το εδάφιο που ορίζει ότι ««Μόλις συμπληρωθεί οκτάμηνο, ο δικαστής υποχρεούται να επιστρέψει τη δικογραφία, άλλως αυτή αφαιρείται αμέσως με πράξη του δικαστή που διευθύνει το δικαστήριο ή του Προέδρου του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης». Και απλώς (θεωρεί ότι) την άφησε ως έχει, δεν την πείραξε…
Όμως, το παραπάνω εδάφιο έχει ήδη καταργηθεί με την προηγούμενη τροποποίηση που επήλθε στο άρθρο 307 με τον Ν. 3659/2008. Ως τότε, το εν λόγω εδάφιο ήταν το τελευταίο εδάφιο του άρθρου. Με τον ως άνω νόμο (3659/2008), το εν λόγω πρώην τελευταίο εδάφιο ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΕ με περισσότερα εδάφια που ισχύουν σήμερα. Έτσι, με την ισχύουσα διάταξη, πρώτα κρίνεται το δικαιολογημένο ή μη της καθυστερήσεως και χορηγείται η προθεσμία και μετά, ενδεχομένως, επιστρέφεται ή αφαιρείται η δικογραφία. Εφόσον, λοιπόν, αντικαταστάθηκε, δεν υφίσταται πλέον το εν λόγω (ως τότε τελευταίο) εδάφιο. Όμως, εύκολα κανείς μπορεί να παρανοήσει και να θεωρήσει ότι το κείμενο του Ν. 3659/2008 προστέθηκε μετά το ως άνω τελευταίο εδάφιο, ως συνέχεια. Πιθανολογώ ότι αυτό διέλαβε, εκ παραδρομής, ο συντάκτης της ως άνω προτεινόμενης τροποποιήσεως.
Το παραπάνω συμπέρασμά μου ενισχύεται από την λάθος αρίθμηση ως προς τα καταργούμενα εδάφια. Μετρώντας με βάση το «ορθό» σημερινό κείμενο του άρθρου, δηλαδή χωρίς το ως άνω καταργηθέν με τον Ν. 3659/2008 εδάφιο («6ο εδάφιο»), οι καταργούμενες διατάξεις που διαγράφονται με το νομοσχέδιο είναι το έβδομο και το ενδέκατο εδάφιο (και όχι το όγδοο και το δωδέκατο, όπως εσφαλμένως διαλαμβάνεται με το νομοσχέδιο).
Έτσι, με την προτεινόμενη τροποποίηση, όπως περιγράφεται στην αρχή του άρθρου που σχολιάζουμε, επέρχονται επουσιώδεις αλλαγές (διαγράφονται δύο εδάφια, που αφορούν την διοικητική δίκη, και δη την διακοπή της προθεσμίας για την συμπλήρωση του φακέλου και την ισχύ των διατάξεων σε εκκρεμείς υποθέσεις και προστίθενται δύο εδάφια στο τέλος, που αφορούν τις προτάσεις, τους ισχυρισμούς και τα αποδεικτικά μέσα στην κατ’ επανάληψη δίκη). Δεν αλλάζει κάτι στην σχετική διαδικασία ελέγχου της καθυστερήσεως μετά το 8μηνο.
Όπως και να έχει, για να μην υπάρχουν παρανοήσεις και παρεξηγήσεις, πρέπει να γίνει η σχετική διόρθωση και να απαλειφθεί το επίμαχο εδάφιο.
Σύμφωνα με το άρθρο 307 ΚΠολΔ, όπως ισχύει σήμερα, μόλις συμπληρωθεί το οκτάμηνο από τη συζήτηση της υπόθεσης και εφόσον δεν έχει εκδοθεί απόφαση, επιλαμβάνεται ο Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Επιθεώρησης των Δικαστηρίων και ερευνά αν είναι δικαιολογημένη ή μη η καθυστέρηση. Όταν αυτή κριθεί δικαιολογημένη, παρέχεται στον δικαστή προθεσμία δύο μηνών για τη δημοσίευση των αποφάσεων που καθυστερούν πέραν του οκταμήνου. Σε περίπτωση αδικαιολόγητης καθυστέρησης, όπως και όταν παρέλθει η προθεσμία των δύο μηνών που χορηγήθηκε, χωρίς να έχουν δημοσιευθεί οι αποφάσεις που καθυστερούν, ο δικαστής υποχρεούται να επιστρέψει τη δικογραφία, άλλως αυτή αφαιρείται αμέσως με πράξη του δικαστή που διευθύνει το δικαστήριο ή του προέδρου του τριμελούς συμβουλίου διεύθυνσης αυτού. Με την προτεινόμενη αλλαγή, μετά την πάροδο οκταμήνου, ο δικαστής που εκδίκασε την υπόθεση θα επιστρέφει τη δικογραφία και ακολούθως, ο Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Επιθεώρησης των Δικαστηρίων επιλαμβάνεται και ερευνά αν είναι δικαιολογημένη ή μη η καθυστέρηση. Όταν αυτή κριθεί δικαιολογημένη, θα παρέχεται στον δικαστή προθεσμία δύο μηνών για τη δημοσίευση των αποφάσεων που καθυστερούν πέραν του οκταμήνου. Σε περίπτωση αδικαιολόγητης καθυστέρησης, όπως και όταν παρέλθει η προθεσμία των δύο μηνών που χορηγήθηκε, χωρίς να έχουν δημοσιευθεί οι αποφάσεις που καθυστερούν, ο δικαστής υποχρεούται να επιστρέψει τη δικογραφία. Δηλαδή η νέα διάταξη δημιουργεί το εξής παράδοξο: ο δικαστής επιστέφει τη δικογραφία, η Επιθεώρηση ερευνά το εύλογο της καθυστέρησης και ακολούθως παρέχει προθεσμία στο δικαστή. Όμως ο δικαστής έχει ήδη επιστρέψει τη δικογραφία, πριν επιληφθεί η επιθεώρηση, σύμφωνα με τη διάταξη που προωθείται. Επί ποίας δικογραφίας θα εργαστεί; Άρα πρέπει να προβλεφθεί (το αυτονόητο) ότι αν κριθεί εύλογη η καθυστέρηση, επιστρέφεται η δικογραφία στο δικαστή. Δηλαδή, ενώ με την ισχύουσα διάταξη ο δικαστής έχει τη δυνατότητα να εργαστεί επί της δικογραφίας που πρόκειται να του αφαιρεθεί, εκμεταλλευόμενος το διαδραμώντα χρόνο μέχρι η Επιθεώρηση να αποφανθεί για το εύλογο της καθυστέρησης, με τη νέα διάταξη η δικογραφία επιστρέφεται και συνεπώς, μέχρι να κριθεί το εύλογο της καθυστέρησης, η υπόθεση μπαίνει «στο ψυγείο». Είναι, συνεπώς, προφανές ότι με τη νέα διάταξη μάλλον επιβραδύνεται ο χρόνος έκδοσης απόφασης.
http://dikastis.blogspot.com/2021/08/blog-post_27.html
Καταρχάς, υπάρχει προφανής αστοχία στην διατύπωση, υπάρχει αντίφαση μεταξύ του 6ου και του 7ου εδαφίου. Ειδικότερα, στο 6ο εδάφιο ορίζεται ότι «Μόλις συμπληρωθεί οκτάμηνο, ο δικαστής υποχρεούται να επιστρέψει τη δικογραφία, άλλως αυτή αφαιρείται αμέσως με πράξη του δικαστή που διευθύνει το δικαστήριο ή του Προέδρου του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης». Και στο 7ο ορίζεται ότι «Μόλις συμπληρωθεί το οκτάμηνο, ο Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Επιθεώρησης των Δικαστηρίων επιλαμβάνεται και ερευνά αν είναι δικαιολογημένη ή μη η καθυστέρηση…». Δεν γίνεται πρώτα να επιστραφεί/αφαιρεθεί η δικογραφία και μετά να ερευνηθεί το δικαιολογημένο της καθυστέρησης, ώστε να αποφασισθεί εάν θα δοθεί δίμηνη παράταση ή θα επιστραφεί/αφαιρεθεί η δικογραφία.
Πέρα, όμως, από αυτό, η όλη διαδικασία φαίνεται ιδιαίτερα προβληματική: Πόσο εύκολο είναι να επιλαμβάνεται ο Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Επιθεώρησης όλων των περιπτώσεων από όλα τα Δικαστήρια της χώρας (Ειρηνοδικεία, Πρωτοδικεία, Εφετεία)? Είναι κάτι που μπορεί να γίνει άμεσα και γρήγορα? Και πόσο γρήγορη μπορεί να είναι η σχετική έρευνα για το δικαιολογημένο ή μη της καθυστέρησης για κάθε περίπτωση? Δεν θα πρέπει να ζητηθούν και να αποσταλούν από τις κατά τόπους Γραμματείες σχετικά στοιχεία για τον καθυστερούντα δικαστή (χρέωση, απόδοση, προσωπική κατάσταση)? Και μήπως θα είναι λίγες αυτές οι περιπτώσεις, ιδίως το αμέσως προσεχές διάστημα, που έχουν συσσωρευθεί τόσες υποθέσεις κατόπιν αναβολών? Κάθε άλλο…
Μάλλον θα πρέπει να αποσυρθεί η σχετική τροποποίηση, είναι ανέφικτο να λειτουργήσει προς τον σκοπό της επιταχύνσεως, μάλλον επιβράδυνση θα επιφέρει…