Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 242 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας προστίθεται η φράση «[α]ν δεν ορίζεται διαφορετικά» και το άρθρο 242 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 242
- Η συζήτηση αρχίζει μετά την εκφώνηση των ονομάτων των διαδίκων και τη δήλωση των παραστάσεών τους. Οι διάδικοι που παρίστανται νόμιμα έχουν δικαίωμα να αναπτύξουν στο ακροατήριο προφορικά τους ισχυρισμούς τους.
- Αν δεν ορίζεται διαφορετικά, στις περιπτώσεις που η προφορική συζήτηση δεν είναι υποχρεωτική οι διάδικοι μπορούν να συμφωνήσουν με κοινή δήλωση, που υπογράφεται από τους πληρεξούσιους δικηγόρους ότι δε θα παραστούν κατά την εκφώνηση. Τέτοια δήλωση μπορεί να γίνει και από έναν ή ορισμένους μόνο πληρεξουσίους. Η δήλωση αυτή παραδίνεται στην περίπτωση κοινής δήλωσης από έναν τουλάχιστον πληρεξούσιο δικηγόρο και στην περίπτωση μονομερούς δήλωσης από τον πληρεξούσιο δικηγόρο, στον αρμόδιο γραμματέα το αργότερο την παραμονή της δικασίμου και σημειώνεται αμέσως στο πινάκιο. Στις παραπάνω περιπτώσεις η συζήτηση περατώνεται με μόνη την εκφώνηση της υπόθεσης. Μόνο δήλωση βίαιης διακοπής της δίκης είναι παραδεκτή. Μπορεί όμως το δικαστήριο, αν προβάλλονται άλλοι διαδικαστικοί ισχυρισμοί, να αναβάλει την υπόθεση σε σύντομη δικάσιμο με πρακτικό στο οποίο καταχωρίζονται και οι ισχυρισμοί αυτοί. Στη δικάσιμο αυτή καλούνται όσοι διάδικοι δεν ήταν παρόντες κατά την αναβολή, ενώ οι παρόντες οφείλουν να εμφανιστούν χωρίς κλήτευση και αν δεν παραστούν κατά τη νέα δικάσιμο δικάζονται εξαρχής ερήμην.».
Οι συνθήκες πλέον απαιτούν κατάργηση της προφορικής συζήτησης στα πολιτικά δικαστήρια. Η προφορικότητα είναι μία πολυτέλεια, που δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό, δεν προστατεύει τίποτε παραπάνω απ’όσα ήδη προστατεύονται με την έγγραφη διαδικασία της τακτικής. Το μόνο που εγγυάται είναι καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης, μέσω αναβολών της συζήτησης. Κατά το τελευταίο lockdown οι υποθέσεις της τακτικής έγγραφης διαδικασίας δικάζονταν, οι μικροδιαφορές και οι υποθέσεις ειδικών διαδικασιών, δηλαδή όπου προβλεπόταν υποχρεωτική προφορική συζήτηση, όχι.
Νομίζω ότι είναι πλέον ώριμες οι συνθήκες ώστε να παύσει να είναι υποχρεωτική η προφορική συζήτηση και οι δικηγόροι να παρίστανται και στον πρώτο βαθμό, εφόσον το επιθυμούν, με δήλωση, ακόμα και στη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, τις ειδικές διαδικασίες και την εκούσια διαδικασία.
Είναι θέμα του δικηγόρου αν θέλει να παραστεί ή όχι με δήλωση. Τότε πράγματι θα έχουν αλλάξει πολλά στην Πολιτική Δικονομία.
Να προβλεφθεί ρητά η δυνατότητα αποστολής της δήλωσης με ηλεκτρονικά μέσα στη γραμματεία του δικαστηρίου. Φυσικά υπάρχει σωρεία πρακτικών ζητημάτων που μπορεί να καταστησουν ασφαλέστερη την εγχείρηση της δήλωσης, αλλά η ρητή πρόβλεψη δυνατότητας για ηλεκτρονικής αποστολή θα είναι μια αρχή.