- Στο άρθρο 17 του ν. 5026/2023 (Α’ 45), περί της υποχρέωσης ηλεκτρονικής καταχώρισης κατάστασης υπόχρεων προσώπων και επίλυσης αμφισβητήσεων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) η παρ. 1 αντικαθίσταται, β) προστίθεται παρ. 3 και το άρθρο 17 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 17
Υποχρέωση ηλεκτρονικής καταχώρισης κατάστασης υπόχρεων προσώπων και επίλυση αμφισβητήσεων
- α) Ο αρμόδιος φορέας ή τα όργανα διοίκησης του φορέα στον οποίο υπάγονται ή από τον οποίο εποπτεύονται οι υπόχρεοι ετήσιας Δ.Π.Κ., υποχρεούται να καταχωρίσει ηλεκτρονικά, μέσω της ενιαίας διαδικτυακής εφαρμογής, και να οριστικοποιήσει την κατάσταση των υπόχρεων για την υποβολή ετήσιας και αρχικής δήλωσης προσώπων, συμπεριλαμβανομένων των συζύγων τους, των εν διαστάσει συζύγων τους ή των προσώπων με τα οποία έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, όπως ορίζεται στο άρθρο 1 του ν. 4356/2015 (Α’ 181), καθώς και των ανηλίκων τέκνων τους. Η κατάσταση υπόχρεων για την υποβολή ετήσιων δηλώσεων περιλαμβάνει τα πρόσωπα που είναι υπόχρεα για υποβολή Δ.Π.Κ. σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 18. Η μη ύπαρξη υπόχρεων δηλώνεται ηλεκτρονικά με την οριστικοποίηση μηδενικής κατάστασης από πιστοποιημένο χρήστη του φορέα. Ειδικώς, όσον αφορά στην ανάρτηση των καταστάσεων του πρώτου εδαφίου που αφορούν στους υπόχρεους της περ. α) του άρθρου 6, αρμόδιος φορέας ορίζεται το Υπουργείο Εσωτερικών. Η Επιτροπή Ελέγχου του άρθρου 25 μπορεί να ζητά από οποιαδήποτε υπηρεσία, φορέα ή νομικό ή φυσικό πρόσωπο που διαθέτει στοιχεία για πρόσωπα που υπάγονται στις περιπτώσεις του παρόντος Κεφαλαίου, κατάσταση των οικείων προσώπων.
β) Για την οριστικοποίηση των καταστάσεων υπόχρεων της περ. α) ακολουθείται η εξής διαδικασία:
βα) Εντός δύο (2) ημερών από την απόκτηση της ιδιότητας ή την έναρξη της θητείας για τις αρχικές δηλώσεις και μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου κάθε έτους για τις ετήσιες, ο αρμόδιος φορέας ή τα όργανα διοίκησης του φορέα στον οποίο υπάγονται ή από τον οποίο εποπτεύονται, ενημερώνει τους υπόχρεους για την υποχρέωση δήλωσης των στοιχείων των συζύγων και των ανήλικων τέκνων τους.
ββ) Οι υπόχρεοι γνωστοποιούν στον αρμόδιο φορέα ή τα όργανα διοίκησης του φορέα στον οποίο υπάγονται ή από τον οποίο εποπτεύονται τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) τους, καθώς και αυτόν των συζύγων τους, των εν διαστάσει συζύγων τους ή των προσώπων με τα οποία έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, καθώς και των ανηλίκων τέκνων τους, το αργότερο εντός τριών (3) ημερών από την ενημέρωση της υποπερ. βα) για τις αρχικές και μέχρι τις 15 Μαρτίου κάθε έτους για τις ετήσιες Δ.Π.Κ., προκειμένου να επικαιροποιηθεί η κατάσταση των υπόχρεων προσώπων. Αν τα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου δεν διαθέτουν Α.Φ.Μ., η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), ύστερα από αίτημα του φορέα του πρώτου εδάφιου, εκδίδει Α.Φ.Μ. για τα πρόσωπα αυτά προς τον σκοπό υποβολής της Δ.Π.Κ., εντός των προθεσμιών της υποπερ. βγ).
βγ) Οι αρμόδιοι φορείς οριστικοποιούν την κατάσταση υπόχρεων, η οποία περιλαμβάνει και τους Α.Φ.Μ. που χορηγούνται σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της υποπερ. ββ):
- i) Για τις αρχικές δηλώσεις, τη δέκατη πέμπτη (15η) ημέρα κάθε μήνα για όσους απέκτησαν την ιδιότητα τον προηγούμενο μήνα.
- ii) Για τις ετήσιες δηλώσεις, μέχρι την 31η Μαρτίου κάθε έτους.
βδ) Με την οριστικοποίηση της κατάστασης των υπόχρεων προσώπων σύμφωνα με την υποπερ. βγ), αποστέλλεται αυτόματα σχετικό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προς τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου των υπόχρεων που είναι καταχωρισμένη στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας του άρθρου 17 του ν. 4704/2020 (Α` 133) ή, αν δεν είναι καταχωρισμένη εκεί, προς τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου των υπόχρεων που είναι καταχωρισμένη στη φορολογική αρχή. Η αποστολή του μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου επέχει θέση ενημέρωσης των υπόχρεων προσώπων για την υποχρέωσή τους προς υποβολή Δ.Π.Κ.. Από την οριστικοποίηση της κατάστασης των υπόχρεων προσώπων ο αρμόδιος υπάλληλος του φορέα ή του οργάνου του πρώτου εδαφίου απαλλάσσεται από κάθε σχετική ευθύνη. Με το ίδιο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ενημερώνονται οι υπόχρεοι: α) για τη χορήγηση Α.Φ.Μ. στους ίδιους, στους συζύγους, στους εν διαστάσει συζύγους, στα πρόσωπα με τα οποία έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης και στα ανήλικα τέκνα τους και β) για την αποστολή των επικαιροποιημένων καταστάσεων με τα ανωτέρω ατομικά στοιχεία των υπόχρεων, των συζύγων, των εν διαστάσει συζύγων, των προσώπων με τα οποία έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, καθώς και των ανήλικων τέκνων τους στους φορείς που διαλειτουργούν με την εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 21. Σε περίπτωση μη ύπαρξης διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ο φορέας ή το όργανο του πρώτου εδαφίου οφείλει να ενημερώσει εγγράφως τους υπόχρεους.
βε) Την επομένη της λήξης των προθεσμιών της υποπερ. βγ), αποστέλλονται μέσω του συστήματος της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης (Γ.Γ.Π.Σ.Ψ.Δ.) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης τα στοιχεία των προσώπων που περιλαμβάνονται στις οριστικοποιημένες καταστάσεις προς τους φορείς που διαλειτουργούν με την εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 21, σύμφωνα με την παρ. 6 του ίδιου άρθρου. Η ανωτέρω αποστολή επέχει θέση ενημέρωσης των ανωτέρω φορέων για την υποχρέωσή τους προς διαβίβαση των δεδομένων της παρ. 6 του άρθρου 21 στην ανωτέρω εφαρμογή.
- Αμφισβητήσεις αποκλειστικά και μόνο ως προς την ιδιότητα του υπόχρεου επιλύονται με πράξη της Επιτροπής Ελέγχου, η οποία εκδίδεται εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την υποβολή της αίτησης του ενδιαφερομένου ή των οργάνων που είναι αρμόδια να υποβάλουν την κατάσταση υπόχρεων κατά την παρ. 1.
- Οι φορείς του πρώτου εδαφίου της περ. γ) της παρ. 6 του άρθρου 21 εξαιρούνται από την υποχρέωση διαβίβασης στην ενιαία ηλεκτρονική εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 21 των δεδομένων που διαθέτουν, εφόσον υποβάλλουν, εντός των προθεσμιών του δεύτερου εδαφίου της παρ. 1 του παρόντος, υπεύθυνη δήλωση προς τη Γ.Γ.Π.Σ.Ψ.Δ., την Επιτροπή Ελέγχου του άρθρου 25 και την αρμόδια εποπτική αρχή του άρθρου 35 περί του ότι δεν έχουν φυσικά πρόσωπα ως ενεργούς πελάτες.».