Αρχική Κώδικας περί Δικηγόρων‘Αρθρο 11: Γενικές προϋποθέσεις για την έναρξη της άσκησης.

‘Αρθρο 11: Γενικές προϋποθέσεις για την έναρξη της άσκησης.

1. Ο ενδιαφερόμενος, για να εγγραφεί ως ασκούμενος δικηγόρος πρέπει, μέσα σε εύλογο χρόνο από τη λήψη του πτυχίου του ή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, να καταθέσει αίτηση για την εγγραφή του, ως ασκούμενου δικηγόρου. Την αίτηση αυτή απευθύνει προς τον Πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου, στον οποίο επιθυμεί να ασκηθεί και συνυποβάλλει βεβαίωση έναρξης άσκησης από τον δικηγόρο στον οποίο ασκείται. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μετά από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του δικηγορικού συλλόγου, μπορεί να επιτραπεί στον ενδιαφερόμενο να προσκομίσει αντί του πτυχίου αναλυτική βαθμολογία επιτυχίας σε όλα τα μαθήματα.
2. Καθυστέρηση στην υποβολή αίτησης εγγραφής συγχωρείται για σπουδαίο λόγο. Σπουδαίοι λόγοι είναι ιδίως:
(α) η εκπλήρωση στρατιωτικών υποχρεώσεων του ενδιαφερόμενου,
(β) η απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου από τον ενδιαφερόμενο,
(γ) οι λόγοι υγείας.
3. Σε κάθε περίπτωση μετά την πάροδο πενταετίας από τη λήψη πτυχίου, η εγγραφή στο ειδικό βιβλίο ασκουμένων δικηγόρων επιτρέπεται, εφόσον ο πτυχιούχος επικαλεσθεί και αποδείξει με συγκεκριμένα στοιχεία, ότι δεν αποξενώθηκε από τη νομική επιστήμη.
Η παροχή εξαρτημένης εργασίας με σχέση δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα ή η άσκηση επαγγέλματος ή έργου ή δραστηριότητας μη συναφούς προς τη νομική επιστήμη δεν συμπεριλαμβάνονται μεταξύ των σπουδαίων λόγων.
Ως συναφής με τη νομική επιστήμη δραστηριότητα ή εργασία νοείται μόνο η παροχή αμιγώς νομικών εργασιών, έργων ή δραστηριοτήτων όπως αυτές ορίζονται στον παρόντα Κώδικα.
4. Η άσκηση αρχίζει με την εγγραφή του ενδιαφερόμενου στο ειδικό μητρώο ασκουμένων του Δικηγορικού Συλλόγου του τόπου άσκησης. Η ιδιότητα του ασκουμένου διατηρείται για όσο χρόνο είναι αναγκαίος για την ολοκλήρωση της άσκησης και την επιτυχή συμμετοχή του στις σχετικές δοκιμασίες και μέχρι τον επακόλουθο διορισμό του ως δικηγόρου.

Σχόλια
  • 18 Φεβρουαρίου 2013, 13:08 | Σίμος Ι. Σαμαράς

    ΓΕΝΙΚΑ

    Το ζήτημα των προσόντων για την πρόσβαση σε νομοθετικά κατοχυρωμένο, δηλ. νομοθετικά ρυθμισμένο ως προς την πρόσβαση, επάγγελμα και το προπαρασκευαστικό του στάδιο έχει απασχολήσει επανειλημμένως τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πρώην Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων). Ο γενικός κανόνας είναι ότι ο νομοθέτης δικαιούται να καθορίσει τις προϋποθέσεις και να εισαγάγει περιορισμούς, εφόσον με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται η ύπαρξη των απαιτούμενων προσόντων για το επάγγελμα. Στο πλαίσιο αυτό η απαίτηση πτυχίου νομικής για τους αποφοίτους ημεδαπών πανεπιστημίων ή τίτλων που εξασφαλίζουν αντίστοιχα προσόντα για τους αποφοίτους αλλοδαπών πανεπιστημίων, όπως και η προϋπόθεση της μη αποξένωσης είναι εύλογα. Η ειδικότερη εξειδίκευσή τους, όμως, γίνεται κατά τρόπο που προκαλεί δογματικά και νομικά προβλήματα.

    ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ §§ 1 & 2

    — Κοινές παρατηρήσεις

    Εφόσον ο πτυχιούχος νομικής τελεί μεταπτυχιακές σπουδές ή βρίσκεται στο στάδιο εκπόνησης διδακτορική διατριβής σαφώς και δεν έχει αποξενωθεί από τα νομικά. Ως εκ τούτου η καθυστέρηση εγγραφής λόγω των ανωτέρω δεν συνιστά λόγο ανωτέρας βίας, δηλ. εξαιρετικό περιστατικό που εμποδίζει την πλήρωση των νόμιμων προϋποθέσεων, αλλά, αντίθετα, εντάσσεται στη φυσιολογία της ρύθμισης και, συνεπώς, η μη εγγραφή στα μητρώα ασκουμένων λόγω τέλεσης των παραπάνω δεν συνιστά καθυστέρηση και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τέτοια. Θα έπρεπε δηλ. ο νομοθέτης να νομιμοποιεί σε κάθε περίπτωση τους διανύοντες αυτά τα στάδια στην έναρξη άσκησης και όχι εξαιρετικά. Ορθώς λοιπόν υπάρχει η μερική σχετική εξαίρεση, ως προς τις μεταπτυχιακές σπουδές – με ανάγκη επέκτασης και στην εκπόνηση διδακτορικής διατριβής – στο άρθ. 11 § 1 εδ. α΄ και κακώς στις εξαιρέσεις στο άρθ. 11 § 2 περ. β΄.

    Η εκπλήρωση των στρατιωτικών υποχρεώσεων και οι λόγοι υγείας δεν είναι ούτε αυτοί σε κάθε περίπτωση κωλύματα, υπό την έννοια ότι αν οι στρατιωτικές υποχρεώσεις διανύονται σε υπηρεσία με αντικείμενο νομική ενασχόληση ή αν τα προβλήματα υγείας δεν εμποδίζουν την ενασχόληση με τα νομικά κώλυμα δεν υπάρχει. Θα πρέπει λοιπόν να γίνουν οι σχετικές διευκρινίσεις στο άρθ. 11 § 2 περ. β΄ & γ΄ ώστε τα κωλύματα να περιοριστούν στο εύλογο εύρος τους, δηλ. όταν αυτά εμπόδισαν πράγματι την ενασχόληση με τα νομικά.

    — Έλλειψη τίτλου παρά την ολοκλήρωση των σπουδών (§ 1 εδ. γ΄)

    Με το άρθ. 11 § 1 εδ. γ΄ ΠρσχΝ επιχειρείται να ανατιμετωπισθεί το πρόβλημα εγγραφής όσων έχουν ολοκληρώσει τις νομικές τους σπουδές, πλην όμως δεν έχουν ορκισθεί. Ο τρόπος, όμως, αντιμετώπισης διαιωνίζει επί τα χείρω κακές συνδικαλιστικές πρακτικές παρά τέμνει αποτελεσματικά το πρόβλημα. Όπως έχει κρίνει η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας η ορκωμοσία, όπου προβλέπεται, αποτελεί πανηγυρική διατύπωση: Ο φοιτητής καθίσταται απόφοιτος, εφόσον επιτύχει σε όλα τα μαθήματα που προβλέπεται από το Πρόγραμμα Σπουδών ότι θα πρέπει να παρακολουθήσει επιτυχώς για να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Κατά συνέπεια, όταν ο επιτυχών σε όλα τα μαθήματα αποδεικνύει αυτά με δημόσιο έγγραφο κι ότι δεν καταλείπεται άλλη υποχρέωσή του προς παρακολούθηση είναι κατά νόμο πτυχιούχος και ο δικηγορικός σύλλογος υποχρεούται να τον εγγράψει και δεν διαθέτει απλώς διακριτική ευχέρεια.

    Με βάση τα παραπάνω δεν απαιτείται συνδρομή εξαιρετικής περίστασης, ούτε βέβαια χρήζει απόφαση διοικητικού συμβουλίου με την επίκλησή της – κάτι που ανοίγει το δρόμο για κατά το δοκούν αποφάσεις και συναλλαγή – εφόσον συντρέχει η προϋπόθεση της ολοκληρωμένης επιτυχούς παρακολούθησης που προεκτέθηκε, η οποία θα βεβαιώνεται συνήθως ειδικά από τη γραμματεία του αντίστοιχου τμήματος μαζί με αναλυτική βαθμολογία. Για να μην ανακύπτει ζήτημα εγγραφής μη πτυχιούχων, θα μπορούσε να προβλεφθεί το απλούστατο, η υποχρέωση προσκόμισης του τίτλου μέχρι την ολοκλήρωση της άσκησης, ώστε να παρακάμπτονται τεχνηέντως τεθέντα γραφειοκρατικά προσκόμματα από τις διοικητικές υπηρεσίες των πανεπιστημίων.

    ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ § 3

    Καταρχήν ενασχόληση με τα νομικά συνιστούν η άσκηση νομικού επαγγέλματος (δικηγόρου, συμβολαιογράφου, δικαστικού επιμελητή), η διδασκαλία νομικών μαθημάτων (στη μέση ή ανώτατη εκπαίδευση), και η παραπλήσια των νομικών επαγγελμάτων δραστηριότητα (εργασία ως νομικού συμβούλου στο Δημόσιο). Είναι, όμως, αντιληπτό ότι ενασχόληση με τα νομικά μπορεί να υπάρξει και πέραν αυτών, όπως με την νομική επιμέλεια των προσωπικών υποθέσεων, όταν αυτές είναι ευάριθμες. Η ύπαρξη ενός τεκμηρίου αποξένωσης από τη νομική επιστήμη με την πάροδο ορισμένου χρονικού διαστήματος είναι ορθή, καθώς ανταποκρίνεται στα δεδομένα της κοινής πείρας. Ωστόσο, όταν η απόδειξη της μη αποξένωσης γίνεται μόνο με την επίκληση ορισμένων δραστηριοτήτων αντικειμενικώς πρόσφορων και αποκλείεται η απόδειξη με άλλον τρόπο προσβάλλεται η ελευθερία πρόσβασης στο επάγγελμα, που κατοχυρώνεται στο πλαίσιο του Συντ. 5 § 1 και στα άρθ. 15 §§ 1 & 2 Χάρτη Θεμ. Δικαιωμάτων Ευρ. Ένωσης και δευτερευόντως το δικαίωμα δικαστικής προστασίας (άρθ. 20 § 1 Συντ., 6 § 1 ΕΣΔΑ, 47 ΧΘΔΕΕ, 14 § 1 Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά & Πολιτικά Δικαιώματα).

    Κατά συνέπεια, πέρα από τις περιπτώσεις μη αποξένωσης που προαναφέρθηκαν λόγω άσκησης αντίστοιχης δραστηριότητας, θα έπρεπε να παρασχεθεί η δυνατότητα απόδειξης και της ενασχόλησης με επίκληση άλλων δραστηριοτήτων και, σε περίπτωση αδυναμίας αυτής, με τη διαδικασία των εξετάσεων. Αυτές θα μπορούσαν, όπως και σε κάθε περίπτωση που προβλέπεται από το ΠρσχΝ να διενεργούνται από τις επιτροπές διαγωνισμού της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών (άρθ. 11 Ν. 3689/2008), οι οποίες αφενός διαθέτουν ανεξαρτησία και αμεροληψία τους και αφετέρου θα εξοικονομούνταν δαπάνη από τη μη συγκρότηση πρόσθετων επιτροπών.

    ΣΙΜΟΣ Ι. ΣΑΜΑΡΑΣ – Δικηγόρος
    Υπ. Διδάκτορας Νομικής Πανεπιστημίου Αθηνών
    http://www.nomologio.wordpress.com

  • 13 Φεβρουαρίου 2013, 11:40 | Θάλεια Νίσκου

    Δεδομένης της υποχρεωτικής επιτυχούς συμμετοχής σε εξετάσεις μετά το πέρας της άσκησης και της αοριστίας αλλά και αντισυνταγματικότητας των χρονικών περιορισμών των παραγράφων 1-3, οι γενικές προϋποθέσεις που τίθενται με τις παραγράφους 1 έως 3 πρέπει να απαλειφθούν.

  • 13 Φεβρουαρίου 2013, 11:53 | Μαρίνος Βαβατσικλής

    Το χρονικό όριο (π.χ. πενταετία) έχει κατ’ επανάληψη κριθεί αντισυνταγματικό. Άρα πρέπει να απαλειφθεί.

  • 10 Φεβρουαρίου 2013, 22:42 | ΑΛΕΞΙΑ ΚΑΡΑΝΙΚΟΛΑ

    Στο αρθρο 11 παρ.1 εδ.γ ποιες ειναι οι εξαιρετικες περιπτωσεις που δεν απαιτειται το πτυχιο?ειναι τοσο σπουδαιες ωστε να εγγραφεται μη πτυχιουχος αλλα με αποφαση διοικητικου συμβουλιου του δικηγορικου συλλογου επιτυχων σε ολα τα μαθηματα?τι κρυβει η εν λογω ρυθμιση?μεγαλη αοριστια ασαφεια και προκαλει προβληματισμο.. Η αρχη της ισοτητας που παει?ποιος ο σκοπος της εν λογω ρυθμισης?

  • 10 Φεβρουαρίου 2013, 18:45 | Χαρλαύτης Ευθ. Χρίστος

    Άρθρο 11 παρ. 1 και 3.
    Έχει κριθεί κατ’ επανάληψη με αποφάσεις του Σ.τ.Ε. ότι ο χρονικός περιορισμός, ο οποίος τίθεται από τις διατάξεις του Κώδικα περί Δικηγόρων για την εγγραφή των πτυχιούχων στα βιβλία των ασκουμένων, όπως π.χ. εντός εξαμήνου ή εντός πενταετίας από τη λήψη του πτυχίου ή πριν από τη συμπλήρωση του 35ου έτους της ηλικίας κλπ., είναι αντισυνταγματικές. Συνακόλουθα τούτου είναι χωρίς έννομη συνέπεια ο καθορισμός εύλογου χρόνου για την εγγραφή του πτυχιούχου ως ασκούμενου και πρέπει η σχετική διάταξη να απαλειφθεί.

  • 10 Φεβρουαρίου 2013, 13:05 | Κ.Ν.ΚΑΡΛΗΣ

    Ο εύλογος χρόνος εγγραφής ως ασκούμενου κατά την παρ. 1 αρχίζει από την λήψη του πτυχίου οπότε η απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου καλώς αποτελεί σπουδαίο λόγο κατά την παρ. 2β ή από την λήψη του μεταπτυχιακού τίτλου; Η παρ 1 προβλέπει και τα δύο, οπότε ποια είναι η έννοια της παρ 2β; Ο εύλογος χρόνος είναι πάντοτε μια αόριστη νομική έννοια. Η αναφορά στην στρατιωτική θητεία κατά την παρ 2α ως σπουδαίου λόγου περιορίζει αναγκαίως τον εύλογο χρόνο σε λιγότερο από 8 μήνες. Τα πιο πάνω σε συνδυασμό με την παρ. 3 οδηγούν σε σκέψεις ενδεχομένης περιγραφής των όσων έχουν κριθεί με τις αποφάσεις 1539/2008 και 3177/2007 ΣτΕ, με αντιγραφή δικανικών συλλογισμών που οδήγησαν σε κρίση διαφορετική από αυτή που διαφαίνεται στο περιεχόμενο της νέας διάταξης. Οι σπουδαίοι λόγοι είναι οι ίδιοι με αυτούς που προβλέπει το άρθρο 5 του ισχύοντος κώδικος όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 του Ν. 723/1977.

  • 9 Φεβρουαρίου 2013, 12:42 | ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗΣ

    ΒΡΙΣΚΩ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ, ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΣΤΟΝ ΟΙΚΕΙΟ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΕΝΤΟΣ ΕΥΛΟΓΟΥ ΧΡΟΝΟΥ, ΑΡΚΕΙ ΒΕΒΑΙΑ ΟΙ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΥΠΙΚΕΣ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΕΡΑ

  • 8 Φεβρουαρίου 2013, 14:14 | Δημητριος Κυριακαράκος

    Εξαιρετικά ασαφής διάταξη σε ό,τι αφορά το ‘εύλογο’ χρονικό διάστημα υποβολής αιτήσεως για άσκηση, ομοίως και για ‘αποξένωση’ από νομική επιστήμη. Τι συνιστά ‘νομική εργασία’ πριν την απόκτηση της ιδιότητος του Δικηγόρου;

Σχόλια