1. Στο τέλος της παραγράφου 1 του άρθρου 349 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας προστίθενται δύο εδάφια με το εξής περιεχόμενο :
«Η αναβολή που χορηγείται με αίτημα διαδίκου για λόγο που αφορά αυτόν ή το συνήγορό του δεν μπορεί να υπερβεί τους δύο μήνες . Στη μετ΄αναβολή δικάσιμη το δικαστήριο συγκροτείται με την ίδια ακριβώς σύνθεση, η οποία χορήγησε την αναβολή».
2. Ο τίτλος του άρθρου 375 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας από «Διακοπή των συνεδριάσεων» γίνεται «Ιδιαίτερες δικάσιμες – διακοπή των συνεδριάσεων», οι παράγραφοι 1, 2, 3 και 4 του ίδιου άρθρου αναριθμούνται σε 2, 3, 4 και 5 και προστίθεται νέα παράγραφος 1, η οποία έχει ως εξής :
«1. Στα τριμελή εφετεία κακουργημάτων ορίζονται ιδιαίτερες κατά μήνα δικάσιμες, στις οποίες προσδιορίζονται αποκλειστικά και μόνο υποθέσεις με κατηγορούμενο ή κατηγορουμένους προσωρινά κρατούμενους. Στα Εφετεία Αθηνών , Πειραιά και Θεσσαλονίκης οι ιδιαίτερες αυτές δικάσιμες δεν μπορεί να είναι λιγότερες από τέσσερις κάθε μήνα. Για την εκδίκαση των συγκεκριμένων υποθέσεων τα εφετεία συνεδριάζουν και κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών».
Η προτεινόμενη διάταξη του άρθρου 15παρ.1 είναι απλώς εντελώς ανεδαφική και ανεφάρμοστη με βάση τις υφιστάμενες συνθήκες απονομής της δικαιοσύνης(όγκο υποθέσεων,αριθμό δικασίμων για κάθε δικαστή και εισαγγελέα,διαθέσιμες αίθουσες ακροατηρίων,συχνότητα μετακινήσεων-μεταθέσεων δικαστών και εισαγγελέων,αριθμό γραμματέων).Πράγματι,πέραν όλων των άλλων αρκεί κάποιος να σκεφθεί ότι η εφαρμογή του μέτρου αυτού θα δημιουργήσει στον κάθε δικαστή και εισαγγελέα ,για κάθε δικάσιμο στην οποία συμμετέχει,τουλάχιστον μία ακόμη δικάσιμο μέσα στους επόμενους δύο μήνες, εάν υποτεθεί ,στην καλύτερη περίπτωση,ότι όλες οι σχετικές υποθέσεις κάθε δικασίμου θα ορίζονταν στην ίδια μεταγενέστερη δικάσιμο(ας μην παραβλέπεται για παράδειγμα ότι συχνά οι δικηγόροι θα επικαλούνται ότι εκείνη την ημέρα θα είναι απασχολημένοι σε κάποιο άλλο δικαστήριο,οπότε οι νέες δικάσιμοι αυξάνονται περαιτέρω).Αυτές βέβαια θα είναι πλέον των δικασίμων ,στις οποίες θα συμμετάσχουν κανονικά οι ως άνω δικαστές και εισαγγελείς κατά τους επόμενους μήνες και αυτών για τις οποίες διατάσσεται διακοπή της συνεδρίασης.Ακόμη και αν υποθετικά ήταν δυνατό να αντιμετωπισθούν όλα τα υπόλοιπα προβλήματα,μία τέτοια προοπτική θα στερούσε από τους δικαστές και εισαγγελείς της δυνατότητας να ασχοληθούν επαρκώς με τα υπόλοιπα αντικείμενα της υπηρεσίας τους.Για την αντιμετώπιση δε του τεράστιου προβλήματος της ποινικής δικαιοσύνης,που βαθμιαία οδηγείται σε παράλυση,πρέπει να ληφθούν ουσιαστικά μέτρα.Τέτοια μπορεί να είναι 1)η σημαντική αύξηση του παραβόλου για την κατάθεση της μήνυσης,2)ηεπιβολή υψηλών δικαστικών εξόδων σε βάρος του μηνυτή σε περίπτωση υποβολής αβάσιμης μήνυσης3)η συμφωνία του Υπουργείου με τους παράγοντες της δίκης(δικαστές,εισαγγελείς,δικηγόρους, γραμματείς)έτσι ώστε, προς αντιμετώπιση της κρίσης, για μία ορισμένη χρονική περίοδο 2-3 ετών η διαδικασία των ποινικών δικαστηρίων να παραταθεί επί ένα δίωρο και οι δικηγόροι να μην αρνούνται να συμμετάσχουν σε επόμενη συνεδρίαση μετά από διακοπή της.
Πραγματικά δυσκολεύτηκα πολύ στο να καταλήξω να λάβω μέρος στον σχολιασμό του εν λόγω νομοσχεδίου και, ειδικότερα, του συγκεκριμένου άρθρου. Και όχι γιατί δεν είχα κάτι να πω. Ο λόγος είναι ότι αμφιβάλλω, χωρίς να αμφισβητώ την καταρχήν καλή πρόθεση του προέδρου της κυβέρνησης, για την ορθή χρήση του όρου «διαβούλευση» από την ηγεσία του υπουργείου. Σε απλά ελληνικά, δεν θεωρώ ότι κάποιος από τους ιθύνοντες του υπουργείου θα λάβει έστω, στοιχειωδώς, υπόψη του τα σχόλια που γίνονται στο open gov. Διότι όταν ο ηγέτης ενός συγκεκριμένου χώρου δράσης ενδιαφέρεται πραγματικά να διαβουλευθεί πριν προχωρήσει στην λήψη απόφασης, να αφουγκρασθεί δηλαδή αυτόν τον οποίο αφορά αμέσως το σχετικό μέτρο του πεδίου ευθύνης του, και δη, εν προκειμένω, τους ποινικούς δικαστές που κατεξοχήν αφορά το «συζητούμενο» νομοσχέδιο αφού αυτοί θα κληθούν να το εφαρμόσουν στις πλάτες των πολιτών, όφειλε, τουλάχιστον, να είχε φροντίσει, παραμερίζοντας τις προσωπικές του απόψεις, να είχε διορίσει στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή έναν δικαστή, αφού όσο ανεπαρκείς και να μας θεωρεί, κάτι έχουμε αποκομίσει από την καθημερινή επαφή με τα ακροατήρια. Με το δεδομένο αυτό, το οποίο δεν το θεωρώ διόλου διαδικαστικό, αλλά κατεξοχήν θεσμικό, στην πλειοψηφία των, κατά τη γνώμη μου, ορθών και εύστοχων σχόλιων, έρχομαι να προσθέσω, ως μαχόμενος ποινικός δικαστής, το ακόλουθο σχόλιο με αφορμή το προτεινόμενο άρθρο 15. Η προτεινόμενη ρύθμιση είναι παντελώς ανεφάρμοστη. Και τούτο διότι, στην καλύτερη περίπτωση, μία σύνθεση Τριμελούς στο Πλημμελειοδικείο της Αθήνας έχει να δικάσει 25 υποθέσεις περίπου (μεταξύ των οποίων ψευδείς καταμηνύσεις, συκοφαντικές δυσφημήσεις, ιατρικές αμέλειες κλπ), ένα δε μονομελές πάνω από 70. Ένας δικαστής που μετέχει στην σύνθεση έχει περίπου 5 ποινικές υπηρεσίες το μήνα (στις οποίες πρέπει να προστεθούν και τουλάχιστον 4 πολιτικές, πέρα των λοιπών υποχρεώσεων του, δηλαδή διασκέψεις, πινάκια κλπ και φυσικά η κατάρτιση των αποφάσεων). Ο δε εισαγγελέας έχει περίπου 9 υπηρεσίες το μήνα, πέρα των λοιπών χρεώσεων του (μηνύσεις, προτάσεις, έρευνες κλπ). Αν λοιπόν υποθέσουμε ότι από τις παραπάνω υποθέσεις του τριμελούς πλημμελειοδικείου αναβληθούν δέκα, από εκείνες του μονομελούς άλλες δέκα, για άλλη ημέρα, κάντε τους πολλαπλασιασμούς για να αντιληφθείτε ότι δεν είναι δυνατόν ένας δικαστής, όσο υπεράνθρωπος και αν είναι, ακόμα και αν το ωράριο παραταθεί όχι δύο, αλλά πέντε ώρες, να μπορέσει να δικάσει τις υποθέσεις αυτές υπό τις παρούσες συνθήκες. Και αν, arguendo, το έκανε, τούτο θα ήταν, at the end of the day, εις βάρος των πολιτών που θα δικάζονταν, αφού, φευ, τα ανθρώπινα όρια είναι συγκεκριμένα και δη πεπερασμένα, οπότε αυτό που εντέλει θα τον ενδιέφερε θα ήταν να ξεπετάξει τις υποθέσεις και να πάει σπίτι του. Με άλλα λόγια: «Υπάρχει και το εφετείο». Αυτό μπορείτε να το έχετε, εάν αυτό θέλετε. Μόνο που αυτό δεν λέγεται δικαιοσύνη. Τι θα μπορούσε να γίνει για την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων; Πολύ σωστά προτάθηκαν η αύξηση του παραβόλου στις μηνύσεις π.χ. σε ένα ποσό της τάξης των πεντακοσίων τουλάχιστον ευρώ από δέκα που είναι σήμερα και η επιστροφή του σε περίπτωση καταδίκης του μηνυόμενου ή αντίθετα, η επιβολή ανάλογων εξόδων στο μηνυτή που έχει υποβάλει αβάσιμη μήνυση, ποσά τα οποία θα εισπράττονται αμέσως, με την έκδοση απόφασης, και δεν θα βεβαιώνονται απλά στην εφορία όπως συμβαίνει σήμερα. Τα ποσά αυτά σε περιπτώσεις αποδεδειγμένα άπορων ή πλούσιων πολιτών θα μπορούσαν να αντικατασταθούν, αναλόγως, από υποχρεωτική παροχή κοινωνικής υπηρεσίας ορισμένης διάρκειας. Επίσης, θα συνεισέφερε στην αποσυμφόρηση η αποποινικοποίηση ήσσονος σημασίας εγκλημάτων (π.χ. ελαφρά σωματική βλάβη εξ αμελείας, παρακώλυση συγκοινωνιών από αμέλεια) ή εγκλημάτων που έχουν καταστεί ποινικά κολάσιμες πράξεις επειδή ο διοικητικός μηχανισμός είναι ανεπαρκής (π.χ. υγειονομικά, ασφαλιστικές εισφορές κλπ). Επίσης, θα μπορούσε να εφαρμοσθεί στα καθ’ ημάς, ιδίως στις υποθέσεις που πέρα της ποινικής απαξίας, εμπεριέχουν διαφορά μεταξύ ιδιωτών (ψευδής καταμήνυση, δυσφήμηση, μη καταβολή εργατικών εισφορών, σωματική βλάβη ή ανθρωποκτονία από αμέλεια, ιδίως όταν τελούνται από ιατρούς, κλπ), αναλόγως, ό,τι εφαρμόζεται στις ΗΠΑ εδώ και πολλά χρόνια στις πολιτικές υποθέσεις, δηλαδή: ένα συμβούλιο δικαστών, με συνοπτικές διαδικασίες, χωρίς ακροαματική διαδικασία, κρίνοντας με βάση τα υπομνήματα των διαδίκων, θα αξιολογεί τα έγγραφα αποδεικτικά στοιχεία, χωρίς να εξετάζει μάρτυρες, και θα ελέγχει εάν η υπόθεση «αξίζει» να ακουστεί στο ακροατήριο ή όχι ή ακόμα, θα μπορεί και να επιλύει την υπόθεση, συμβιβαστικά ή μη, προτείνοντας ποινές (όπως και στην προτεινόμενη ποινική συνδιαλλαγή) τις οποίες οι διάδικοι, δια των πληρεξούσιων δικηγόρων τους, θα μπορούν να αποδέχονται, θεσπίζοντας προς τούτο ανάλογα ευεργετήματα (για τον κατηγορούμενο: π.χ. αναστολή εκτέλεσης, για τον πολιτικώς ενάγοντα: π.χ. άμεση εκκαθάριση αποζημίωσης επιλύοντας ταυτόχρονα και την ενδεχόμενη αστική διαφορά) ή να αποκρούουν, με τον κίνδυνο όμως να υποστούν ανάλογες δυσμενείς συνέπειες για την περίπτωση αντίθετης με τις επιδιώξεις τους κατάληξης της υπόθεσης (π.χ. για τον κατηγορούμενο, σε περίπτωση καταδίκης του στο ακροατήριο, ανάλογα με τις περιστάσεις, απώλεια του ευεργετήματος της μετατροπής ή της αναστολής, μετατροπή έναντι αυξημένου χρηματικού ποσού κλπ, ενώ για τον πολιτικώς ενάγοντα, σε περίπτωση αθώωσης του κατηγορούμενου, επιβολή αυξημένης δικαστικής δαπάνης ή αποζημίωσης υπέρ του κατηγορουμένου ή επιβολής προστίμου ή παροχής κοινωφελούς εργασίας που θα επιβάλλονται υποχρεωτικά). Το τελευταίο βέβαια μέτρο (επίλυση της διαφοράς από συμβούλιο) προϋποθέτει, condicio sine qua non, πρώτον, ότι η πολιτεία θα εμπιστευθεί τους δικαστές της, οι οποίοι, σε τελική ανάλυση, αφενός, διορίσθηκαν κατόπιν διαγωνισμού που διενήργησε η ίδια, αφετέρου, είναι οι μόνοι διαθέσιμοι που μπορούν να κάνουν την δουλειά και, δεύτερον, ότι θα θεσπισθούν δικλείδες ασφαλείας για τους δικαστές που θα συμμετέχουν στα συμβούλια αυτά, αφού είναι ήδη ιδιαίτερα διαδεδομένο το φαινόμενο υποβολής προφανέστατα αβάσιμων αναφορών και μηνύσεων για κατάχρηση εξουσίας, παράβαση καθήκοντος κλπ κατά δικαστών, ως οιονεί ένδικο μέσο, φαινόμενο μπροστά στο οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, η πολιτεία παραμένει θεατής, αν όχι θιασώτης. Το τελευταίο δε διότι, εάν η δικαστική ανεξαρτησία δεν διασφαλισθεί στην πράξη και δεν εμπεδωθεί, κυρίως από τον κατώτατο δικαστή, νομοτελειακά, δεν θα μπορέσει να φτάσει στον πολίτη με την ορθή και απρόσκοπτη απονομή της από τον δικαστή, με αποτέλεσμα, όποια ρύθμιση, ακόμα και η ορθότερη, να μείνει απλώς στα χαρτιά. Ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας.
Το πρακτικά ανεφάρμοστο της ρύθμισης για την αναβολή εντός διμήνου και την εκδίκαση της υπόθεσης από την ίδια σύνθεση μπορεί να καταδειχθεί με το ακόλουθο παράδειγμα : Κάποιος δικαστής προεδρεύει στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών τον Οκτώβριο του 2010 και συγκεκριμένα την ημέρα των κληρώσεων των συνθέσεων του επόμενου μήνα. Μετά από υποβολή αιτημάτων αναβολής στο πρόσωπο του κατηγορουμένου ή του συνηγόρου του αναβάλλονται π.χ. 3 υποθέσεις για τις 15 Νοεμβρίου 2010, δηλαδή εντός διμήνου. Όταν, όμως, μετά τη διενέργεια των κληρώσεων ο ίδιος δικαστής πληροφορείται τις υπηρεσίες του, διαπιστώνει ότι στις 15 Νοεμβρίου 2010 έχει κληρωθεί ως μέλος σύνθεσης Τριμελούς Πλημμελειοδικείου. Τι θα γίνει τότε ; Θα ζητήσει να αναπληρωθεί στο Τριμελές, επιβαρύνοντας άλλο συνάδελφο ή θα περιμένει η υπόλοιπη σύνθεση του Τριμελούς (μαζί με τους δικηγόρους και τους διαδίκους) να ολοκληρώσει την εκδίκαση των 3 αναβεβλημένων υποθέσεων του Μονομελούς και μετά να συμμετέχει και στη σύνθεση του Τριμελούς ; Εξάλλου, στα μεγάλα Πρωτοδικεία, όπως της Αθήνας, είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανευρεθεί ημερομηνία εντός διμήνου, κατά την οποία όλοι οι παράγοντες της δίκης θα είναι ελεύθεροι άλλων υπηρεσιών, δεδομένου και του ότι οι δικαστές που υπηρετούν σε πολιτικά τμήματα (Ενοχικό, Εμπορικό κ.λπ.) έχουν πάντα υπηρεσία συγκεκριμένη ημέρα της εβδομάδας, με αποτέλεσμα οι ημέρες αυτές να αποκλείονται ως ημερομηνίες αναβολής και έτσι να μειώνονται ακόμα περισσότερο οι διαθέσιμες ημέρες. Παράδειγμα : στη σύνθεση Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών ο δεξιός σύνεδρος υπηρετεί στο Εμπορικό Τμήμα και ο αριστερός στο Ενοχικό. Επομένως, η όποια αναβολή εντός διμήνου δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να δοθεί σε ημέρες Τετάρτη και Πέμπτη. Επίσης, ακόμα κι αν δεν έχουν διενεργηθεί οι κληρώσεις, πρέπει μετά τη χορήγηση των αναβολών εντός διμήνου να ενημερώνεται η Διοίκηση του Πρωτοδικείου, ώστε τις μέρες εκείνες τον επόμενο ή τον μεθεπόμενο μήνα να μη τοποθετείται ο συγκεκριμένος δικαστής σε άλλες υπηρεσίες, με επακόλουθο τη δυσχέρεια της διαδικασίας των κληρώσεων.
Δυστυχώς πρόκειται για μία απαράδεκτη διάταξη, η οποία δείχνει με πόση δυσπιστία αντιμετωπίζει η σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης το Δικαστικό Σώμα. Δεν πρόκειται για ρύθμιση η οποία αντιμετωπίζει το φαινόμενο των «πονηρών δικηγόρων που μεθοδεύουν αναβολές για να επιτύχουν βολική σύνθεση», όπως είπε ο Υπουργός σε συνέντευξή του, αλλά για διάταξη η οποία ευθέως δυσπιστεί έναντι των Δικαστών, θεωρώντας ότι αυτοί σε «βαριές» υποθέσεις αποδέχονται εύκολα τα αιτήματα αναβολών προκειμένου να αποφύγουν την εκδίκασή τους. Το πόσο σημαντικά προβλήματα πρόκειται να προκαλέσει μια τέτοια διάταξη στην πράξη, έχει καταγραφεί σε προηγούμενα σχόλια. Στην πραγματικότητα, όμως, καταργεί ουσιαστικά την αναβολή για σημαντικά αίτια, αφού κανείς δικαστής δεν πρόκειται να δεχθεί αίτημα αναβολής, όταν ξέρει ότι θα αναγκαστεί μέσα στο επόμενο δίμηνο να ξαναδιαβάσει τη δικογραφία και να προσέλθει για να τη δικάσει μέσα στις λοιπές δικαστικές υποχρεώσεις του. Έτσι όμως εξοβελίζεται κατ’ ουσίαν το δικαίωμα ακροάσεως διότι ακόμη και σε περιπτώσεις αληθινών και βάσιμων λόγων αναβολής (ασθένεια κατηγορουμένου, πραγματικό κώλυμα συνηγόρου κ.ά.), το δικαστήριο θα απορρίπτει το σχετικό αίτημα και θα τον δικάζει είτε σαν να ήταν παρών είτε χωρίς την παράσταση του συνηγόρου του.
Σε κάθε περίπτωση εκείνο που δύσκολα γίνεται αντιληπτό είναι για ποιους λόγους ο συντάκτης του νομοσχεδίου επιδεικνύει τόση δυσπιστία στην κρίση του δικαστή γύρω από το βάσιμο του αιτήματος αναβολής…
Προφανώς θέλει να μεταφέρει τους Δικαστές και του Εισαγγελείς καθε μερα στα Δικαστηρια.
Δηλαδη έχεις δεν έχεις έδρα θα είσαι εκει γιατι θα έχεις καποια δικη απο αναβολη και θα πρεπει ολοι να είναι εκει καθε μερα για να μπορει να ανεβει ανα πασα στιγμη του διμήνου η ιδια συνθεση με την αρχικη.
Απο τη μια έχει μια λογικη όταν ξερεις ότι οι Δικαστες μεταφερονται με ΚΤΕΛ,αεροπλανα και τρενα ανα τη χώρα αφου σηνύθως δεν μετακομιζουν και δεν εγκαθιστανται μονιμα στον τόπο που υπηρετουν αλλα πα ε κι ερχονται μαζι με τις δικογραφιες πολλες φορές. Σαφώς έχει παίξει ρόλο αυτο, σου λεει είστε απο τους πιο καλοπληρωμενους του κράτους τουλάχιστον να χτυπάτε κάρτα καθημερινα .
Από την αλλη όσο και αν μας εκνευρίζει να έχουμε δικαστές επισκεπτες στην περίφερεια κατα κύριο λόγο, το ότι πληρώνεις τον Δικαστή δεν σημαίνει ότι πρέπει να ειναι καθε μερα στα Δικαστηρια αφου πράγματι έχει και τεράστιο ογκο δουλειας να βγαλει που δεν του παρεχεις καμια υποδομή στα Δικαστηρια αφού οι πιο πολλοι δεν έχουν μεσα στα δικαστηρια γραφειο,υπολογιστη,ιντερνετ,βιβλιοθηκη κλπ και αναγαστικα δουλευουν σπιτι τους.
Ας φτιαξει υποδομες και ας απαιτησει την καθημερινη παρουσια στα Δικαστηρια και τις περισσοτερες υπηρεσιες εδρας.
Αυτα απο τη ματια ενος δικηγορου.
Αλλα και το φαινόμενο να γεμίζουν τα ξενοδοχεια της επαρχιας Δικαστες όποτε έχει συνεδριαση δεν είναι και το καλυτερο και μαλλον αυτο πανε να διορθωσουν.
Καλος μισθος σημαίνει προφανως και ανοχή στις εκτος έδρας τοποθετησεις και συνεχη παρουσια στα Δικαστηρια που υπηρετει ο καθενας.
Μονο ετσι μπορει να εφαρμοστει νομιζω το αρθρο αλλα δεν βλεπω εν τελει φως.
Απογοητευτική η συγκεκριμένη διάταξη, καθώς διαπνέεται από πνεύμα έντονης εκδικητικότητας προς τους δικαστικούς λειτουργούς, τους οποίους ουσιαστικά τιμωρεί σε περίπτωση χορήγησης αναβολής, ωσάν να τη χορηγούσαν οι ίδιοι αυτεπαγγέλτως! Επειδή ο νομοθέτης δεν τολμά να καταργήσει το δικαίωμα αναβολής γιατί θα βρεθεί αντιμέτωπος με το δικηγορικό κόσμο, ρίχνει το μπαλάκι – για μία ακόμη φορά – στους δικαστές ώστε να το καταργήσουν αυτοί, απειλώντας τους μάλιστα ότι αν δεν το πράξουν θα εξοντωθούν εργασιακά! Ελεος πια!
Ο λόγος θέσπισης είναι σωστός, όχι όμως το μέτρο που είναι ανεφάρμοστο και λόγω της κλήρωσης των συνθέσεων στα μεγάλα δικαστηρια. Οι αναβολές είναι πολλές, όμως τα δικαστήρια υποχρεωτικά αανβάλλουν πολλές φορες , γιατί δεν μπορούν (δεν έχουν στοιχεία) να απορρίψουν το αίτημα, εν όψει και των πολλών αναιρετικών αποφάσεων γα έλλειψη αιτιολογίας σε απόρριψη αναβολής. Προτείνω την υποχρεωτική διακοπή της δικης σε άλλη δικάσιμο (έως 15 ημέρες) εφόσον η υπόθεση είναι παλαιά , με συγκεκριμένο χρονικό προσδιορισμό (λ.χ 5 ή 6 έτη και είναι ακόμα στον πρώτο βαθμό ή 6 με 7 στον 2ο βαθμό)
Για την τροποποίηση και πρόσθεση στο άρθρο 349 του εδ. ότι η αναβολή που χορηγείται με αίτημα διαδίκου για λόγο που αφορά αυτόν ή τον συνήγορό του δεν μπορεί να υπερβεί τους δύο μήνες. Στην μετ’ αναβολή δικάσιμο το Δικαστήριο συγκροτείται με την ίδια ακριβώς σύνθεση, θα ήθελα να κάνω τις ακόλουθες παρατηρήσεις:
Α) το υπάρχον άρθρο δίνει την εξουσία στο Δικαστήριο να κρίνει την ύπαρξη σημαντικών αιτιών. Αν υπάρχουν περιπτώσεις που ο διάδικος υποβάλλει αίτημα χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου με σκοπό τα όσα ορίζει η αιτιολογική έκθεση, δεν σημαίνει ότι ο σκοπός αυτός ενυπάρχει σε κάθε περίπτωση αιτήματος αναβολής. Με την θέσπιση της διάταξης ο δικαστής για υπηρεσιακούς λόγους θα αναγκάζεται να απορρίπτει ευχερώς αιτήματα, αν και κατά την συνείδησή του κρίνει ότι πρέπει να δοθεί αναβολή, με άμεση συνέπεια να θίγεται όχι άμεσα, αλλά έμμεσα το δικαίωμα ακροάσεως του διαδίκου. Ο διάδικος θα προσπαθεί να αναπτύξει ενώπιον του Δικαστηρίου τις απόψεις του για τα δικαιώματα και τα συμφέροντά του και δεν θα «ακούγεται» γιατί ο Δικαστής θα δεσμεύεται για να μην ακούσει το αίτημά του. Το άρθρο έτσι όπως είναι διατυπωμένο «τιμωρεί» τον διάδικο που επιχειρεί να ζητήσει αναβολή και θίγεται το θεμελιώδες δικαίωμά του της ακρόασης.
Β) Η διάταξη είναι πρακτικά ανεφάρμοστη και εκτός της δικαστηριακής πραγματικότητας. Θεσπίζεται η νέα διάταξη χωρίς ποινή ακυρότητας, έτσι η μη τήρησή της δεν επιφέρει δικονομικές συνέπειες. Παρόλα αυτά, αν πράγματι δίδεται αναβολή εντός διμήνου με υποχρέωση να δικάσει η ίδια σύνθεση, θα οδηγηθούμε σε δικάσιμες που θα δικάζουν περισσότερες από δύο ή τρεις ή περισσότερες συνθέσεις, μία η κληρωθείσα για την συγκεκριμένη ημέρα και οι υπόλοιπες της συνθέσεως που είχε δώσει τον πρώτον αναβολή. Θα προκύψουν προβλήματα κακής σύνθεσης, γιατί σε περίπτωση που ο δικαστής που πρέπει να δικάσει εντός του διμήνου, βρίσκεται σε αναρρωτική άδεια, σε άλλη κληρωθείσα σύνθεση ή υπάρχει οποιοδήποτε άλλο κώλυμα, θα υπάρχει αδυναμία νόμιμης συγκρότησης του Δικαστηρίου, η δε συγκρότηση με αναπλήρωση του κωλυόμενου Δικαστή, θα προκαλεί ενστάσεις για την ύπαρξη κωλύματος του δικαστή. Παραδείγματος χάριν αν βρίσκεται σε άλλη κληρωθείσα σύνθεση την ίδια μέρα ή δικάζει πολιτική απόφαση θα θεωρείται δυνατή η αναπλήρωσή του.
Γ) Η διάταξη στην αιτιολογική της έκθεση ορίζει ότι η θέσπιση της διάταξης που αφορά την ίδια σύνθεση δεν θίγει την αρχή του φυσικού δικαστή, διότι φυσική είναι αυτή που χορηγεί το πρώτον αναβολή. Μέχρι σήμερα όμως ο διάδικος είχε την δυνατότητα να γνωρίζει την σύνθεση μόλις τον προηγούμενο μήνα της δικασίμου, κατά την κλήρωση. Αν δοθεί πρώτη αναβολή στο πρόσωπο του ενός διαδίκου, δεύτερη αναβολή στο πρόσωπο του δεύτερου διαδίκου, τρίτη κοκ. πιθανόν θα έρχεται για εκδίκαση η υπόθεση με την ίδια σύνθεση για χρονικό διάστημα μηνών ή και έτους. Με τον τρόπο αυτό, με το πέρας μεγάλου χρονικού διαστήματος που η ίδια σύνθεση αποφαίνεται έστω ως προς το αίτημα της αναβολής μπορεί να δημιουργήσει εκ μέρους του διαδίκου υπόνοια για την αμεροληψία του δικαστή του. Μεγαλύτερο πρόβλημα δημιουργείται όταν σε δίκη ενώπιον Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου ή Μικτού Ορκωτού Εφετείου το αίτημα αναβολής εκ μέρους του διαδίκου ή του συνηγόρου προκύπτει και υποβάλλεται μετά την συγκρότηση του Μικτού Δικαστηρίου. Στην περίπτωση αυτή κάθε επόμενη δικάσιμος θα έχει την ίδια σύνθεση με τους ίδιους ενόρκους.
Δ) Η διάταξη αυτή θα δημιουργήσει πρόβλημα στους Δικαστικούς Λειτουργούς που ήδη σήμερα έχουν τεράστιο φόρτο εργασίας, τόσο στα μεγάλα Πρωτοδικεία και Εφετεία, όσο και στα μικρά Πρωτοδικεία στα οποία υπηρετούν λίγοι δικαστές και εκτελούν χρέη ανακριτή, χρέη εισηγητού πτώχευσης, μετέχουν σε περιφερειακά Πλημ/κεία σε ορεινά χωριά, σε συνθέσεις αυτοφώρου, σε υπηρεσία για προσημειώσεις κλπ. Πως θα γνωρίζει το Τριμελές Πλημ/κείο ποια μέρα θα αναβάλει αφού δεν γνωρίζει που θα βρίσκονται για υπηρεσιακούς λόγους οι Πρωτοδίκες που μετέχουν στην σύνθεση ή ακόμα και ο Ειρηνοδίκης που αναπληρώνει;
Πιστεύω ότι το άρθρο 349 ΚποινΔ στην σωστή εφαρμογή του δεν δημιουργεί πρόβλημα συμφόρησης των Δικαστηρίων. Αν κάποιες φορές δεν εφαρμόζεται σωστά, δεν σημαίνει ότι πρέπει να αλλάξουμε το άρθρο με τρόπο που να «τιμωρούμε» δικαστές, εισαγγελείς, γραμματείς, διαδίκους και συνηγόρους υπεράσπισης, αλλά να βρούμε τρόπο στην σωστή εφαρμογή του. Η αλλαγή του σύμφωνα με το σχέδιο νόμο δεν έχει τίποτα ουσιαστικό να προσφέρει στην αποσυμφόρηση των Δικαστηρίων, αντίθετα θα προκαλέσει μεγαλύτερη συμφόρηση
Έχω την αίσθηση ότι το εν λόγω άρθρο το έχουν συντάξει κάποιοι που δεν έχουν περάσει τελευταία από μεγάλο ποινικό Δικαστήριο της χώρας (Αθήνα Πειραιάς Θεσσαλονίκη) και λυπάμαι που το λέω αυτό. Επίσης, δεν σκέφτηκε κανένας, ότι το να γνωρίζει εκ των προτέρων ο κατηγορούμενος (γιαστί αυτό θα συμβεί) ποιοι δικαστές θα δικάσουν την υπόθεσή του στην μετ’ αναβολή δικάσιμο, ενδεχομένως θα τον ωθήσει να ψάξει να βρει τρόπους να «πιέσει» δικαστές; Ας μην ξεχνούν οι νομοθετούντες, ότι στα ποινικά ακροατήρια φθάνουν υποθέσεις λαθρεμπορίας και μη καταβολής χρεών στο Δημόσιο, αξίας αρκετών εκατομμυρίων ευρώ. Με δεδομένη την εξαγορά της ποινής στα 600 ευρώ ανά μήνα, πολλοί είναι αυτοί που θα το δοκιμάσουν γνωρίζοντας ποιοι θα δικάσουν την υπόθεσή τους, ώστε να πέσουν στα μαλακά. Τότε, τί νόημα έχουν και οι κληρώσεις των συνθέσεων; Ας τις αφήσουν σταθερές και να δικάζουν οι δικαστές σε συγκεκριμένες ημερομηνίες και πάντα στα ίδια Δικαστήρια.
Η διάταξη αυτή του αρθ.15παρ1 που προβλέπεται στο παρόν νομοσχέδιο προφανώς συμπεριλήφθη γιατί θεωρήθηκε ότι γίνεται κατάχρηση στην χορήγηση αναβολών κυρίως από τους δικαστικούς λειτουργούς και γιαυτό μάλλον «τιμωρούναι» οι τελευταίοι με το να επιβαρυνθούν με επιπλέον δικασίμους, των ήδη 5 που έχει κατα μέσο όρο ο πρωτοδίκης Αθηνών, πλην των ακροατηρίων που συνεχίζουν, πλην των πολιτικών συνεδριάσεων κλπ . Η αλήθεια όμως είναι άλλη και αρκεί η επίσκεψη μια φορά σε ένα ποινικό ακροατήριο για να διαπιστωθεί. Οι διάδικοι είναι εκείνοι που «ροκανίζουν» τον χρόνο προτείνοντας αιτήματα αναβολής τις περισσότερες φορές προσχηματικά πλην όμως προσκομίζουν έγγραφα από ιατρούς και συμφωνούν με τους αντιδίκους τους στην αναβολή. Το δικαστήριο είτε την ημέρα που προσδιορίστηκε η υπόθεση είτε στην μετ’αναβολή δικάσιμο θα την δικάσει, ενδεχομένως και η ίδια σύνθεση εν όλω η εν μέρη εφόσον γίνεται κλήρωση, συνεπώς δεν «ωφελείται» από τις αναβολές. Είναι αυτονόητο ότι δεν υπάρχουν αίθουσες, ούτε δυνατότητα να συγκροτηθεί η ίδια σύνθεση σε νέα δικάσιμο και δη σύντομη εφόσον τα μέλη του δικαστηρίου αλλά και οι άλλοι παράγοντες της δίκης δικηγόροι, μάρτυρες κλπ είναι πολύ δύσκολο, λόγω υποχρεώσεων, άλλων υπηρεσιών, μεταθέσεων, ασθενειών κλπ να συντονιστούν ώστε να βρεθεί αυτή η νέα δικάσιμος. Η συμφόριση των πινακίων στα ποινικά δικασήρια θα είναι ακόμη μεγαλύτερη εφόσον θα προηγούνται προς εκδίκαση οι εξ αναβολής υποθέσεις με κίνδυνο οι πρωτοείσακτες να παραγραφούν αφού θα είναι στο τέλος του πινακίου και θα κινδυνεύουν να μην δικαστούν. Η συμφόριση των πινακίων των ποινικών δικαστηρίων δεν οφείλεται στις αναβολές αλλά στο μεγάλο όγκο των υποθέσεων που καταλήγουν στα ποινικά ακροατήρια χωρίς λόγο. Μόνον μια σοβαρή προσπάθεια αποποινικοποίησης καθώς και η επιβολή μεγαλύτερου παραβόλου κατα την κατάθεση της έγκλησης, πλέον του πενιχρού ποσού των 10ευρώ, και η επιβολή δικαστικών εξόδων, το ύψος των οποίων θα προσδιοριστεί με τα σημερινά δεδομένα και αναλόγως των ατόμων και υπηρεσιων που απασχολήθηκαν με τις υποθέσεις στις περιπτωσεις των αρθ.582,584, 585,587 ΚΠΔ, και όχι στο πενιχρό ποσό των 85 ευρώ ή 120ευρώ αναλόγως, θα σταματήσει την αθρόα προσφυγή στα δικαστηρια για οιαδήποτε αιτία και την ενασχόληση των τελευταίων με ζητήματα ήσσονος σημασίας αντί με σοβαρά αδικήματα ποινικής απαξίας
Ο προσδιορισμός της εκδικάσεως των υποθέσεων ενώπιον του Πενταμελούς Εφετείου είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα στην ποινική δικαιοσύνη. ΚΑΜΙΑ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ; Είναι αδιανόητο να εκδικάζονται οι εφέσεις μετά από ΔΥΟ ΕΤΗ, ίσως και παραπάνω. Καταργείται ο δεύτερο βαθμός δικαιοδοσίας σε βάρος των κατηγορουμένων. Οι περισσότεροι έχουν εκτίσει ήδη την ποινή τους. Άλλοι αθωώνονται μετά από 3 έτη στη φυλακή και το κράτος πληρώνει αποζημιώσεις. Χάνεται δικηγορική ύλη από την οποία το κράτος θα εισέπραττε φόρους, αφού όσοι έχουν εκτίσει την ποινή τους δεν εμφανίζονται στο δικαστήριο. Αυξάνονται οι αιτήσεις με το 497 παρ.7 λόγω του καθυστερημένου προσδιορισμού. Σωστή η ιδέα για Τριμελή Κακουργημάτων προσωρινά κρατουμένων. ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟ να προβλεφθεί παρόμοια διάταξη ΚΑΙ για ΠΕΝΤΑΜΕΛΗ ΕΦΕΤΕΙΑ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ!!
Επίσης σε σχέση με την επιτάχυνση, θα μπορούσαν οι δίκες που έχουν κληθεί μέχρι δύο- τρείς μάρτυρες (και άρα θα διαρκέσουν λίγη ώρα) να συγκροτούν δικό τους πινάκιο με αυξημένο αριθμό.
Σε ό,τι αφορά την εκδίκαση των υποθέσεων από τον ίδιο δικαστή που αναβάλλει, θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από όσα φιλοδοξεί να λύσει. Κωλύμματα, ασθένειες, υπηρεσείες, μεταθέσεις, διακοπή άλλου δικαστηρίου, συντονισμός υπηρεσιών, συνδυασμένη πρόβλεψη κατά την κλήρωση του επόμενου μήνα κ.λ.π. Νομίζω ότι είναι αδύνατον.
Η πρόβλεψη εκδίκασης των αναβαλλομένων κατά το άρθρο 349 ΚΠΔ υποθέσεων με αίτημα διαδίκου ή συνηγόρου από την ίδια σύνθεση και μάλιστα εντός προθεσμίας δύο (!) μηνών, είναι πρακτικά αδύνατη και ανεδαφική και δεν λαμβάνει υπόψη της ότι είναι αδύνατη η εύρεση τόσων ημερομηνιών που όλα τα μέλη της σύνθεσης να δύνανται να συγκροτηθούν εκ νέου –λαμβανομένου υπόψη ότι, τουλάχιστον στα πρωτοβάθμια Δικαστήρια των μεγάλων πόλεων, όπως της Αθήνας, δικαστές και εισαγγελείς έχουν κατά μήνα τόσες πολλές υπηρεσίες, ώστε δεν είναι εφικτή συχνά ούτε καν η εύρεση μίας (1) και μόνο, προκειμένου να συνεχίσουν την εκδίκαση υποθέσεων που υπό το παρόν καθεστώς διακόπτονται-. Η νέα διάταξη φαίνεται να μη λαμβάνει καθόλου υπόψη της πραγματικά τέτοια μεγέθη, διαθέσιμα από τις γραμματείες των πιο πάνω Δικαστηρίων (ήτοι περί του αριθμού των υπηρεσιών των υπηρετούντων σε αυτά δικαστών και εισαγγελέων και εντεύθεν, της δυνατότητάς τους να επιβαρυνθούν και με νέες υπηρεσίες, ωσάν να μην έχουν άλλα καθήκοντα πέραν των δικασίμων), αλλά να θεωρεί ότι αρκεί μόνη η θέση προθεσμιών για την επιτάχυνση μιας διαδικασίας επιβαρημένης λόγω και των εμβαλωματικών νομοθετικών παρεμβάσεων που επιχείρησαν την αποσυμφόρηση, αγνοώντας την ίδια την πράξη.
Επιτέλους προτείνεται λύση στο πρόβλημα! Νομίζω ότι θα ήταν καλύτερη διατύπωση αν ανέφερε ότι:» όταν ζητείται αναβολή από….το δικαστήριο κάνει δεκτό το αίτημα και διακόπτει την εκδίκαση για έως δύο μήνες με την ίδια σύνθεση σε όχι τακτική δικάσιμο ». Έτσι δεν θα συμβεί να αναβάλλεται η υπόθεση για μια άλλη τακτική δικάσιμο, οπότε -όπως παρατηρήθηκε ήδη στα σχόλια και ορθά- θα απαιτείται να κατεβαίνει η μια σύνθεση και να δικάζει η άλλη. Σαφώς βέβαια θα πρέπει να αναφερθεί ότι, αν συμβεί μετάθεση, ή άδεια μέλους της σύνθεσης, τότε ο νόμιμος αναπληρωματικός δικαστής της αρχικής δικασίμου τον αντικαθιστά. Θα πρότεινα να προβλεφθεί το ίδιο και για τις υποθέσεις που δεν καθίσταται εφικτή η εκδίκαση εντός του ωραρίου. Σε κάθε περίπτωση πιστεύω: α)οι πολλές υπηρεσίες των δικαστικών είναι αλήθεια, αυτό όμως δεν μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη στην εκδίκαση των υποθέσεων, αρκεί να υπάρχει καλή θέληση (για το οποίο πολλοί εκφράζουν αμφιβολίες). β)τέλος θα πρέπει να παύσει πια το ωράριο μέχρι της 15.00 και να παραταθεί για δυο ώρες τουλάχιστον και, conditio sine qua non, να σταματήσει από τους Δικηγορικούς Σύλλογους η επίκληση της απόαφασης της Ολομέλειας των Προέδρων τους ότι τα δικαστήρια θα κρατούν μέχρι δύο ημέρες. Όλοι Δημόσιοι Λειτουργοί είμαστε, άλλοι έμμισθοι και άλλοι άμισθοι!
Είναι πράγματι ανεφάρμοστη η εκδίκαση της αναβολής εντός δύο μηνών και από την ίδιασύνθεση. Ο περιορισμός των αναβολών είναι σωστός σαν ιδέα αλλά πρέπει να επιτευχθεί με πιο ορθολογικά και εφαρμόσιμα μέτρα. Επίσης η ιδέα της εκδίκασης της αναβληθείσας υπόθεσης από την ίδια σύνθεση έχει την σκοπιμότητά της (π.χ. επιλογή συνθέσεων από τους διαδίκους). Νομίζω ότι η σημερνική ρύθμιση για τις αναβολές είναι πιο σωστή. Θα μπορούσε απλά να τεθεί ο όρος της ίδιας σύνθεσης στην αναβολή εφόσον υπηρετούν οι ίδιοι δικαστές στο Δικαστήριο της αναβολής, ή όσοι υπηρετούν απο τους δικαστές της αναβολής να συμμετέχουν στην σύνθεση.
Το θετικό με την παραπάνω διάταξη είναι ότι επιχειρεί να θέσει σαφή όρια στον αριθμό των αναβολών μιάς υπόθεσης, προσπάθεια που είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Μια αναβολή είναι αρκετή, αφού σε όλες τις υποθέσεις ο κατηγορούμενος μπορεί να εκπροσωπηθεί από συνήγορο. Η εντός διμήνου όμως αναβολή της υπόθεσης είναι ανέφικτη όχι μόνο για τα μεγάλα δικαστήρια αλλά και για τα μικρότερα, αφού παντού οι προσιδορισμένες υποθέσεις καλύπτουν δικασίμους πολλών μηνών. Είναι δε άσκοπο να επιβαρυνθούν περαιτέρω οι δικάσιμοι με υποθέσεις που δεν είναι δυνατό να δικαστούν ούτε σε μία αλλά ούτε και σε δύο ημέρες. Οσον δε αφορά στη μετ΄ αναβολή εκδίκαση των υποθέσεων από τις ίδιες συνθέσεις, πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ΄ όψιν ότι εκτός από το πρόβλημα των κληρώσεων στα μεγάλα δικαστήρια της χώρας, πρόβλημα υπάρχει και στα μικρά επαρχιακά δικαστήρια, όπου ο αριθμός των δικαστών συχνά δεν επαρκεί για τη συγκρότηση δύο συνθέσεων, ιδίως τριμελούς δικαστηρίιου, ενώ και τις υπόλοιπες ημέρες οι δικαστές, αλλά και οι δικηγόροι, συμμετέχουν σε άλλα δικαστήρια, εντός και εκτός έδρας. Ας περιοριστεί δραστικά ο αριθμός των αναβολών και σύντομα θα υπάρξει σοβαρή αποσυμφόρηση όλων των ποινικών δικαστηρίων. Αν δε αυτό συνδυαστεί και με μείωση των ψευτοεκγλημάτων, νομίζω ότι όλα θα λειτουργήσουν ταχύτερα.
Συμπληρωματικά με τα όσα σωστά επισημαίνονται πιο κάτω προσθέτω δύο ακόμα τρανταχτά παραδείγματα οτι η νέα ρύθμιση στην πράξη παραμένει άτοπη και ανέφικτη:
1) Σκεφτείτε δικάσιμο Τριμελούς εντός του τελευταίος τμήματος διακοπών π.χ. 3-9-2010. Η υπόθεση αναβάλλεται εντός διμήνου για τις 29-10-2010. Δύο μέλη της συνθέσεως π.χ. ο πρόεδρος και ένας πρωτοδίκης μετατίθενται από το νέο δικαστικό έτος σε άλλες πόλεις της επαρχίας. Εδώ τι θα γίνει; Δεν θα μετατεθούν οι πιο πάνω επειδή η σύνθεση πρέπει να είναι η ίδια στη μετ’ αναβολή δικάσιμο; ή θα επιστρέψουν τη συγκεριμένη ημέρα από τα δικαστήρια όπου υπηρετούν για να δικάσουν μετ’ αναβολή; ή θα αποφεύγονται οι αναβολές μέσα στα τμήματα διακοπών; Μάλλον όχι!
2) Συνεχίζοντας το πιο πάνω παράδειγμα, το ίδιο δεν θα ισχύει και όταν στα ίδια ως άνω μέλη της συνθέσεως έχει εν τω μεταξύ χορηγηθεί αναρρωτική άδεια για οποιονδήποτε λόγο; Τότε τι θα γίνει; θα ανακληθεί η άδεια; Τα συμπεράσματα είναι τα ίδια…
Η νέα ρύθμιση, που επιθχειρείται να εισαχθεί με την προσθήκη δύο νέων εδαφίων στην παρ. 1 του άρθρου 349 ΚΠΔ, είναι πράγματι φιλόδοξη. Είναι, εξάλλου, πιθανόν η πρόβλεψη σύντομου χρόνου αναβολής και ίδιας σύνθεσης του δικαστηρίου να αποθαρρύνει διαδίκους από την καταχρηστική υποβολή αιτημάτων αναβολής.
Πλην, όμως, η ρύθμιση αυτή είναι καταδικασμένη να αποτύχει για πρακτικούς λόγους. Ειδικότερα: Πρώτον, δεν λαμβάνει υπόψη ότι η αδυναμία σύντομου προσδιορισμού δικασίμου οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στον τεράστιο όγκο υποθέσεων που εκκρεμούν στα δικαστήρια και δυστυχώς τίποτα δεν γίνεται προς την κατεύθυνση ουσιαστικής μείωσης του όγκου των υποθέσεων, όπως για παράδειγμα με την αποποινικοποίηση σωρείας «ψευτο»εγκλημάτων. Δεύτερον, η μετά από λίγο καιρό εφαρμογή της ρύθμισης αυτής θα έχει ως συνέπεια την καθυστέρηση προσδιορισμού πρωτοείσακτων υποθέσεων, οι οποίες προφανώς θα διατρέχουν κίδνυνο παραγραφής. Τρίτον, τεράστια νομικά προβλήματα θα προκληθούν στα μεγάλα πρωτοδικεία, όπου οι συνθέσεις των δικαστηρίων ορίζονται με κλήρωση, αφού ληφθεί υπόψη ότι δεν θα πρόκειται για διακοπή συνεδρίασης του ίδιου δικαστηρίου, αλλά για μετ’ αναβολή προσδιορισμό της δικασίμου. Ερωτάται, λοιπόν, αν η υπόθεση αναβληθεί για το Β΄Τριμελές ορισμένης δικασίμου, κατά τη μετ’ αναβολή δικάσιμο θα συνεδριάσουν 2 Β΄Τριμελή δικαστήρια (ένα που ανέβαλε την υπόθεση και ένα που ορίστηκε με κλήρωση); τί θα συνεπάγεται άραγε τούτο για τον διάδικο (ενδεχόμενα κακόπιστο) που πάντως θα ισχυριστεί ότι περίμενε την εκδίκαση της υπόθεσης του στο άλλο Β΄Τριμελές; Τέταρτον, η διάταξη αυτή αφήνει να φανεί δυσπιστία για την κρίση του δικαστηρίου και τον έλεγχο του καταχρηστικού ή μη του αιτήματος της αναβολής. Πέμπτον, αν τα μέλη της σύνθεσης μετέχουν κατά τη μετ’ αναβολή δικάσιμο στη σύνθεση άλλου δικαστηρίου θα υποχρεωθούν να διακόψουν τη συνεδρία για να συνεχίσουν την εκδίκαση των από αναβολή υποθέσεων; τούτο θα επιφέρει καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης και όχι επιτάχυνση.
Κλείνοντας τις πρώτες αυτές σκέψεις για την προτεινόμενη ρύθμιση αισθάνομαι την ανάγκη να επισημάνω ότι το πρόβλημα της δικαιοσύνης δεν είναι ποσοτικό-αριθμητικό, αλλά ποιοτικό. Και είναι βέβαιο ότι ποσότητα και ποιότητα, τουλάχιστον στο χώρο της δικαιοσύνης, είναι μεγάθη αντιστρόφως ανάλογα. Ας γίνει μια ουσιαστική προσπάθεια για αναβάθμιση του ρόλου του δικαστή και παράλληλη μείωση του όγκου των υποθέσεων, όχι με προσωρινά μέτρα, όπως μέχρι σήμερα λαμβάνονται κατά καιρούς. Η νέα ρύθμιση μεταθέτει το χρόνο εκδίκασης πρωτοείσακτων υποθέσεων χάριν εκείνων που προσδιορίζονται μετ’ αναβολή, αλλά ο όγκος των υποθέσεων μένει ο ίδιος.
Και πώς θα αναβάλλει ο Δικαστής σε μεταγενέστερη ρητή δικάσιμο, όπου θα δικάζει πάλι ο ίδιος; Θα γίνονται κληρώσεις συνθέσεων για 2, 3 ή 4 μήνες; Και όταν είναι πολυμελής η σύνθεση (Τριμελές Πλημμελειοδικείο, Τριμελές Εφετείο, Άρειος Πάγος);
Η διάταξη αυτή θα οδηγήσει στο να μην χορηγούνται αναβολές από τα Δικαστήρια για κανένα λόγο όσο σοβαρός και αν είναι διότι, ειδικά στα μεγάλα Δικαστήρια της Χώρας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη), δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής. Το αν υποβάλλονται καταχρηστικά αιτήματα αναβολής και προκαλείται παρέλκυση στην εκδικάση των υποθέσεων, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με διατάξεις που ουσιαστικά θέτουν «εκτός νόμου» κάθε αίτημα αναβολής, από το φόβο του Δικαστή για τον όγκο εργασίας του. Τα ζητήματα αναβολής ήδη ρυθμίζονται λεπτομερώς και πλήρως με τις υφιστάμενες διατάξεις και δεν υπάρχει κανένας λόγος νέας ρύθμισης. Θα έπρεπε να ενισχυθεί ο θεσμός της διακοπής της δίκης (αντί της αναβολής) και να αποτελεί τον κανόνα (ειδικά μετά την πρώτη αναβολή) και όχι την εξάιρεση. Με την προτεινόμενη διάταξη υπάρχει ο κίνδυνος να φτάσουμε στο σημείο να υπάρχουν αθέμιτες μεθοδεύσεις ως προς τον καταρτισμό του εκθέματος και την σειρά των υποθέσεων, διότι είναι σαφές (από την προτεινόμενη ρύθμιση) ότι στις αναβολές λόγω πέρατος ωραρίου δεν τίθεται κανένας περιορισμός. Έτσι, όλοι θα επιδιώκουν η υποθεσή τους να βρίσκεται «πίσω» στο έκθεμα ώστε να υπάρχει «ευελίξία» ως προς την αναβολή. Επίσης, εκτιμώ ότι το ίδιο θα συμβαίνει με τις λεγόμενες «βαριές» υποθέσεις, οι οποίες θα τοποθετούνται μονίμως στο τέλος του εκθέματος. Δεν νομίζω ότι η διάταξη, έτσι όπως διατυπώνεται, επιτελεί τον σκοπό του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου, αντιθέτως θα προκαλέσει νέες στρεβλώσεις, μερικές από τις οποίες εξέθεσα και διατυπώνονται και στα προηγούμενα σχόλια.
Θέλω απλά να μου εξηγήσετε πως θα γίνει αυτό στην Αθήνα, όπου οι δικαστές έχουμε ήδη 11 υπηρεσίες τον μήνα τουλάχιστον. Αν λάβουμε υπόψη ότι κάποιες υποθέσεις συνεχίζονται και σε άλλη δικάσιμο, πείτε μου πότε θα γράφουμε τις χρεώσεις μας. Βέβαια εύλογη είναι η ρύθμιση, αφού στην επιτροπή δεν συμμετέχει δικαστικός λειτουργός και συνεπώς, αγνοεί παντελώς τις πραγματικές συνθήκες απονομής. Μπράβο, ήδη ο φόρτος είναι πολύς, έχετε βάλει σκοπό να τον κάνετε δυσβάστακτο. Αποτέλεσμα θα είναι να μην χορηγείται καμία αναβολή, ακόμα και αν υπάρχει λόγος, γιατί θα φθάσουμε στο σημείο να λέμε: «στις 10 δικάζω στο κτίριο 9 με την τάδε σύνθεση, στις 10 και μισή στο 8 με την άλλη, στις 11 στο 7 με εκείνη κλπ.».
H προβλεπόμενη διάταξη του άρθρου 15 παρ. 1 για την εκδίκαση της υπόθεσης (μετά από χορήγηση αναβολής κατ’άρθρον 349) από την ίδια σύνθεση, προφανώς θα αποβλέπει στο να μη γίνεται κατάχρηση της στην εφαρμογή της διάταξης αυτής από τα δικαστήρια. Μήπως όμως οδηγηθούμε στο αντίθετο αποτέλεσμα, ήτοι να απορρίπτουν κατά κόρον (ακόμα και όταν υπάρχει σοβαρός λόγος αναβολής) τα σχετικά αιτήματα τα δικαστήρια, προκειμένου να μην υποχρεωθούν να συνεδριάσουν και πάλι για την ίδια υπόθεση σε άλλη δικάσιμο; Τα παραπάνω βέβαια εξαρτώνται από τη συνείδηση των δικαστών. όμως και πρακτικά η εφαρμογή της παραπάνω διάταξης θα επιφέρει προβλήματα, διότι αυτή τη στιγμή οι δικαστές που υπηρετούν στο ποινικό τμήμα του Πρωτοδικείου Αθηνών ήδη απασχολούνται σε εννέα ακροατήρια μηνιαίως (σε 20-22 εργάσιμες ημέρες) και τις υπόλοιπες απασχολούνται με την προετοιμάσία (μελέτη πινακίων) και σύνταξη των πρακτικών. Αν υποθέσουμε ότι σε κάθε δικάσιμο δίδεται αναβολή σε 2 με 3 περιπτώσεις λόγω κωλύματος κατηγορουμένου ή του συνηγόρου του (μετριοπαθής ο υπολογισμός), τότε θα πρέπει εντός δύο μηνών να ορίσουν πάνω από είκοσι νέες δικασίμους (εκτός των κανονικών υπηρεσιών τους) για την εκδίκαση των σχετικών υποθέσεων και βέβαια θα πρέπει αντίστοιχα να αναζητηθούν είκοσι ημέρες που ούτε αυτοί, ούτε οι σύνεδροί τους, ο εισαγγελέας και ο γραμματέας θα έχουν άλλη υπηρεσία, πράγμα αδύνατο. Επιπλέον, θα πρέπει να βρεθούν οι αντίστοιχες κενές αίθουσες (αφού στην ίδια αίθουσα στην μετ’αναβολή δικάσιμο θα συνεδριάζει το κανονικό αντίστοιχο π.χ. Α’ Τριμελές Πλημμελειοδικείο εκείνης της ημέρας μέ τις υποθέσεις εκείνης της ημέρας), πράγμα εντελώς αδύνατο. Ευχαριστώ