1. Η παράγραφος 6 του άρθρου 111 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας καταργείται .
2. Η παράγραφος 7 του άρθρου 111 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αναριθμείται σε παράγραφο 6 και το περιεχόμενό της αντικαθίσταται ως εξής :
«6. Τα πληµµελήµατα των δικαστών πολιτικής, ποινικής και διοικητικής δικαιοσύνης και εισαγγελέων, συµπεριλαµβανοµένων των παρέδρων, των ειρηνοδικών, ειδικών πταισµατοδικών, των µελών του Συµβουλίου της Επικρατείας, των παρέδρων και εισηγητών του, των µελών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, του Γενικού Επιτρόπου και των αντεπιτρόπων που υπηρετούν σ’ αυτό, καθώς και του Γενικού Επιτρόπου, του επιτρόπου και των αντεπιτρόπων επικρατείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, των δικηγόρων και των µελών του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους.».
3. Η παράγραφος 8 του άρθρου 111 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αναριθμείται σε παράγραφο 7 και το περιεχόμενό της αντικαθίσταται ως εξής :
«7. Τις εφέσεις κατά των αποφάσεων του τριµελούς πληµµελειοδικείου, κατά των αποφάσεων που εκδίδονται από το πρωτοδικείο στην περίπτωση του άρθρου 116 παρ. 1 και κατά των αποφάσεων του δικαστηρίου των εφετών σύµφωνα µε το άρθρο 499».
4. Η παράγραφος 2 του άρθρου 112 του Κώδικα Ποινικής Δικονοµίας αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Τα πταίσµατα των προσώπων που αναφέρονται στην παρ. 6 του άρθρου 111».
5. Το άρθρο 114 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής :
«Άρθρο 114. – Μονομελές πλημμελειοδικείο. Το μονομελές πλημμελειοδικείο δικάζει:
Α) Τα πλημμελήματα για τα οποία απειλείται στο νόμο φυλάκιση με ελάχιστο όριο κατώτερο των δύο ετών ή χρηματική ποινή ή και οι δύο ποινές, εκτός από:α) εκείνα που υπάγονται στην αρμοδιότητα των μεικτών ορκωτών δικαστηρίων και των εφετείων, καθώς και τα συναφή με αυτά (άρθρα 109, 111, 128), β) εκείνα που υπάγονται στην αρμοδιότητα του δικαστηρίου των ανηλίκων, γ) εκείνο του άρθρου 302 του Ποινικού Κώδικα
Β) Τις εφέσεις κατά των αποφάσεων του πταισματοδικείου, καθώς και των αποφάσεων που εκδίδονται από το ειρηνοδικείο σύμφωνα με το άρθρο 116 παρ. 1.».
Η μεταφορά υποθέσεων στην αρμοδιότητα του Μονομελούς αποτελεί μικρή πρόοδο προς την ορθή κατέθυνση η οποία κατά την γνώμη μου είναι η κατάργηση όλων των πολυμελών συνθέσεων στον πρώτο βαθμό όλου του συστήματος απονομής δικαιοσύνης. Όλοι γνωρίζουμε ότι ουσιαστικά οι υποθέσεις μελετούνται από ένα Δικαστή και σπάνια απασχολείται η πολυμελής σύνθεση με την υπόθεση. Είναι πολυτέλεια και τροχοπέδη η ύπαρξη πολυμελών συνθέσεων στον πρώτο βαθμό. Επίσης είναι απαράδεκτη η διατήρηρη των Ειροδικείων. Μετά την κατάργηση των πολυμελών συνθέσεων πρώτου βαθμού, μποερεί να οριστεί ότι κάποιες υποθέσεις (πάνω από ορισμένο ποσό, συγκεκριμένου αντικειμένου κ.λ.π) δικάζονται από Δικαστές με κάποια δέκα χρόνια τουλάχιστον εμπειρία). Επίσης πρέπει να θεσμοθετηθεί ότι κάθε υπόθεση με την εισαγωγή της στο Δικαστήριο χρεώνεται σε συγκεκριμένο Δικαστή ο ποίος είναι υποχρεώμενος να εκδώσει οριστική απόφαση και επομένως και μετά από κάθε αναβολή της θα συνεχίσει να την μελετά ο ίδιος Δικαστής.
Η μεταφορά του μεγαλύτερου όγκου των υποθέσεων αρμοδιότητας τριμελούς πλημμελειοδικείου στο μονομελές πλημμελειοδικείο μόνο δεινά θα φέρει.Σοβαρότατες υποθέσεις θα εκδικάζονται συχνά από άπειρους δικαστές μαζί βέβαια με το πλήθος των ήδη υπαρχουσών.Αποτέλεσμα θα είναι οι συνεχείς αναβολές,ημεγάλη καθυστέρηση στην εκδίκαση των υποθέσεων και η υποβάθμιση της ποιότητας των αποφάσεων επί των ως άνω υποθέσεων.Εν τέλει πιστεύω θα συμβεί ό,τι συνέβη με την πρωτοβουλία του νομοθέτη το 1993 να ορίσει αρμόδια τα ειρηνοδικεία για την έκδοση όλων των διαταγών πληρωμής,διάταξη που αντικαταστάθηκε με την ήδη ισχύουσα την αμέσως επόμενη χρονιά.
Συμφωνώ με τον περιορισμό των προσώπων ιδιάζουσας δωσιδκίας. Συμφωνώ με την αυξηση της υλικής αρμοδιότητας του Μονομελούς Πλημ/κείου, δεδομένου ότι τα Μονομ.Πλημ/κεια δεν παρουσιάζουν προβλήματα-καθυστέρηση στην πράξη (στα μεγάλα Πρωτοδικεία) και δεν νομίζω ότι θα υπάρξουν προβλήματα στην ποιότητα των αποφάσεων τους . Φοβάμαι όμως ότι θα μεταφερθεί ο όγκος δουλειάς στα Τριμ. Πλημ/κεια , όταν θα δικάζουν κατ΄έφεση και αυτό πρέπει να το δει η επιτροπή.
Επιπλέον, στα Μονομελή Πλημεμελιοδικεία παίζει ρόλο και το είναι του Δικαστή, η εμπειρία ή απειρία του κλπ. Προχθές, μετά την στάση εργασίας, Δικαστής, τυπολάτρις της δικονομίας, όπως φάνηκε στην διάρκεια της διαδικασίας, έδωσε τις αναβολές λόγω ωραρίου ακριβώς στις 3, επειδή φοβόταν μην πει ο Προϊστάμενος, ότι άρχισε να τις δίνει νωρίτερα. Η ίδια όμως, στην τελευταία υπόθεση που δίκασε, μη καταβολή διατροφής, δεν επέτρεψε την ερώτηση «τί δουλειά κάνει ο κατηγορούμενος και πόσα κερδίζει μηνιαίως», λέγοντας το καταπληκτικό «δεν με ενδιαφέρει τί μισθό παίρνει», αφού προσπαθούσε να ολοκληρώσει την υπόθεση τάχιστα γα να δώσει τις αναβολές. Άραγε, αν ο κατηγορούμενος δεν μπορούσε να διαθρέψει τον εαυτό του, μήπως η ερώτηση αυτή έδινε ελαφρυντικά; Αν πάλι έπαιρνε παχυλό μισθό μήπως θα έπρεπε να του επιβληθεί μια πιο σωστή ποινή (βαρύτερη); Θέλω να πω, ότι η αθρώα μεταφορά υποθέσεων από το Τριμελές στο Μονομελές, όπου ένας άνθρωπος κρίνει για σημαντικές υποθέσεις των κατηγορουμένων, σε συνδυασμό με την αύξηση του ορίου της ποινής πάνω από την οποία μπορεί να ασκηθεί έφεση, μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητα αποτελέσματα και χειρότερης ποιότητας Δικαιοσύνη, γιατί εγώ είμαι ο πρώτος που δέχομαι, ότι ο Δικαστής είναι και αυτός άνθρωπος, έχει και αυτός τα προβλήματά του, προσωπικά, οικογενειακά, υγείας, όπως όλοι μας, έχει κυρίως την κούραση από τον μεγάλο φόρτο εργασίας. Είναι φυσικό σε κάποιες ελάχιστες στιγμές να θολώσει άθελά του. Μην τους φορτώνετε με περισσότερη εργασία, δεν το αντέχουν. Αν πάλι αποφασίσετε να τους φορτώσετε (και κακώς θα κάνετε), φροντίστε, ώστε τα όποια απειροελάχιστα λάθη να μπορούν να διορθωθούν, δίνοντας δικαίωμα εφέσεως. Πρωτίστως όμως, αφήστε τις υποθέσεις τριμελούς στα τριμελή και μην αλλάζετε το όριο ποινής για εφέσεις.
Με την διόγκωση της καθύλην αρμοδιότητας του Μονομελούς Πλημ/κείου με την μεταφορά σε αυτό την εκδίκαση εγκλημάτων αρμοδιότητας Τριμελούς Πλημ/κειου, χωρίς την ταυτόχρονη ευρεία έκταση αποποινικοποίησης πράξεων που ανήκουν σήμερα στην ύλη των Μονομελών όπως επιταγές, ΚΟΚ, αγορανομικά, ασφαλιστικές εισφορές, αυθαίρετα, άδειες λειτουργίας καταστημάτων κλπ ήσσονος σημασίας ποινικά αδικήματα που προβλέπονται στον ποινικό κώδικα και σε ειδικούς ποινικούς νόμους, είναι προφανές ότι δεν μιλάμε για επιτάχυνση της ποινικής δικαιοσύνης. Οι μεταφερόμενες υποθέσεις από την αρμοδιότητα των Τριμελών Πλημ/κειων, είναι αξιόλογης βαρύτητας, δύσκολες και ιδιάζουσες, απαιτούν χρόνο και εμπειρία ενώ η τριμελή σύνθεση εγγυάται δικαιότερη επίλυση αυτών. Ειναι δε αδύνατον να δικασθούν προστιθέμενες σε ένα πινάκιο ήδη άνω των 100 υποθέσεων που εκδικάζονται σήμερα στα Μονομελή Πλημ/κεια Αθηνών και δικαστής σε αυτό είναι, συνήθως, ο νεότερος πρωτοδίκης με αποτέλεσμα να υπάρξει «έμφραγμα» στον πρώτο βαθμό. Οι πολίτες θα συνωστίζονται επί ώρες στα ακροατήρια να δικασθούν επειδή «δεν κατείχαν άδεια ικανότητας οδηγήσεως ΙΧΕ» περιμένοντας να τελειώσει η εκδίκαση της «παράβασης καθήκοντος» ή «συκοφαντικής δυσφημίσεως» που κρίνεται, αντικειμενικά, σοβαρότερη υπόθεση και συνήθως αφορά πολλούς κατηγορουμένους, με πολλούς μάρτυρες, συνηγόρους κλπ και είναι πλέον βέβαιο ότι οι απλές, σαν την ανωτέρω, υποθέσεις θα αναβάλλονται αναίτια με αποτέλεσμα νέων δυσλειτουργιών και καθυστερήσεων στην απονομή δικαιοσύνης
Αξίζει να επισημάνουμε, ότι η επιπλέον διεύρυνση της ύλης του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου, χωρίς την ταυτόχρονη αποποινικοποίηση των ήσσονος σημασίας αδικημάτων, δεν θα έχει κανένα αποτέλεσμα, παρά μόνο τον υπερβολικό φόρτο Δικαστών και Γραμματέων, σε βάρος άλλων σοβαρότερων καθηκόντων τους. Είναι κοινός τόπος, ότι αποτελεί αδήριτη ανάγκη η αποποινικοποίηση και η επιβολή δυσβάσταχτων δικαστικών εξόδων σε βάρος των ασκόπως καταγγέλοντων.
Η διόγκωση της καθ’ύλην αρμοδιότητας του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου με τη μεταφορά εκεί της συντριπτικής πλειοψηφίας των εγκλημάτων αρμοδιότητας του Τριμελούς Πλημ/κείου θα οδηγήσει σε πλήρη αδυναμία του Μονομελούς να εκδικάζει τις υποθέσεις, αφού οι μεν ήδη ανήκουσες στην αρμοδιότητά του είναι πάρα πολλές (σύνηθες στην Αθήνα τουλάχιστον το πινάκιο να περιλαμβάνει άνω των 100 υποθέσεων), ενώ και οι μεταφερόμενες από το Τριμελές είναι υποθέσεις αξιόλογης βαρύτητας και δυσκολίας που απαιτούν χρόνο και έμπειρους δικαστές συνερχόμενους σε πολυμελή σύνθεση που εγγυάται δικαιότερη κρίση. Εφ’όσον η νέα διάταξη τίθεται εμβαλωματικά, χωρίς ευρείας έκτασης αποποινικοποιήσεις και απεγκληματοποιήσεις της ύλης που σήμερα ανήκει στην αρμοδιότητα του Μονομελούς (ΚΟΚ, ακάλυπτες επιταγές, ασφαλιστικές εισφορές, ήσσονος σημασίας ειδικά ποινικά αδικήματα κ.λπ.), είναι βέβαιο ότι μόνο προβλήματα, δυσλειτουργίες, νέες καθυστερήσεις θα δημιουργήσει, παρά θα επιλύσει τα υπάρχοντα, ή θα επιταχύνει την απονομή της δικαιοσύνης.
Η διόγκωση της καθ’ύλην αρμοδιότητας του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου με τη μεταφορά εκεί της συντριπτικής πλειοψηφίας των εγκλημάτων αρμοδιότητας του Τριμελούς Πλημ/κείου θα οδηγήσει σε πλήρη αδυναμία του Μονομελούς να εκδικάζει τις υποθέσεις, αφού οι μεν ήδη ανήκουσες στην αρμοδιότητά του είναι πάρα πολλές (σύνηθες στην Αθήνα τουλάχιστον το πινάκιο να περιλαμβάνει άνω των 100 υποθέσεων), ενώ και οι μεταφερόμενες από το Τριμελές είναι υποθέσεις αξιόλογης βαρύτητας και δυσκολίας που απαιτούν χρόνο και έμπειρους δικαστές συνερχόμενους σε πολυμελή σύνθεση που εγγυάται δικαιότερη κρίση. Εφ’όσον η νέα διάταξη τίθεται εμβαλωματικά, χωρίς ευρείας έκτασης αποποινικοποιήσεις και απεγκληματοποιήσεις της ύλης που σήμερα ανήκει στην αρμοδιότητα του Μονομελούς (ΚΟΚ, ακάλυπτες επιταγές, ασφαλιστικές εισφορές, ήσσονος σημασίας ειδικά ποινικά αδικήματα κ.λπ.), είναι βέβαιο ότι μόνο προβλήματα, δυσλειτουργίες, νέες καθυστερήσεις θα δημιουργήσει, παρά θα επιλύσει τα υπάρχοντα, ή θα επιταχύνει την απονομή της δικαιοσύνης.
Πολύ ορθή η ρύθμιση. Η μόνη επιφύλαξη είναι πως θα έπρεπε να καλύπτει μόνο τους διακστικούς λειτουργούς, δηλαδή όχι ΝΣΚ και δικηγόρους γενικά. Εξάλλου το »τέντωμα» της υπάρχουσας διάταξης οδήγησε σε αφύσικες καταστάσεις με δημάρχους, συμβολαιογράφους κτλ. Ελπίζω πως η τελευταία διάταξη του Ν/Σ περί της κατάργησης κάθε αντίθετης διάταξης θα αποβεί καταλυτική για ενδεχόμενες αλχημείες.
Με την τροποποίηση των άρθρων 111 και 112 ΚΠΔ επιχειρείται ορθά ο δραστικός περιορισμός των προσώπων ιδιάζουσας δωσιδικίας. Η προτεινόμενη ρύθμιση είναι απόλυτα ορθή και επιτυχής (με την ευχή ότι δεν θα υπάρξει νέα νομοθετική μεταβολή, όπως συνέβη και στο παρελθόν, που σταδιακά θα διευρύνει τον σχετικό κατάλογο).
Εκείνο που πρέπει, όμως, να προσεχθεί ιδιαίτερα είναι η κατάργηση κάθε αντίθετης διάταξης, που σήμερα ισχύει. Το ζήτημα αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί με την προσθήκη παρ. 6 στο άρθρο 5 του σχεδίου νόμου. Σημειώνουμε ότι το αναφερόμενο στην Αιτιολογική Έκθεση του Σχεδίου Νόμου αναφέρεται ότι το ζήτημα αυτό αντιμετωπίζεται με μεταβατική διάταξη, πλην όμως τέτοια δεν υπάρχει στο σχέδιο νόμου, ενώ είναι αμφίβολο αν το άρθρο 27 παρ. 1 εδ. α΄ του σχεδίου μπορεί να προσφέρει ικανοποιητική λύση, αφού οι ειδικές διατάξεις που προβλέπουν ιδιάζουσα δωσιδικία ειδικών κατηγοριών προσώπων δεν είναι ρυθμίσεις που «αντίκεινται» στο νέο άρθορ 111 ή 112 ΚΠΔ.
Σήμερα πρόσωπα ιδιάζουσας δωσιδικίας είναι: α) οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. από το βαθμό του υπαστυνόμου Β΄ και άνω (άρθρο 40 παρ. 2 Ν. 1481/1984 και άρθρο 20 παρ. 1 εδ. β΄ Ν. 2800/2000)∙ β) τα μέλη του κύριου προσωπικού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (άρθρο 39 Ν. 3086/2002)∙ γ) οι συμβολαιογράφοι (άρθρο 36 Ν. 2830/2000)∙ δ) ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης και οι βοηθοί του (άρθρο 1 παρ. 3 εδ. ε΄ Ν. 3074/2002)∙ ε) οι δήμάρχοι, περιφερειάρχες και πρόεδροι συνδέσμων (άρθρο 235 παρ. 1 Ν. 3852/2010 και προηγούμενα άρθρο 145 παρ. 1 Ν. 3463/2006)∙ ε) οι ιατροδικαστές (άρθρο 8 Ν. 3772/2009)