Αρχική Δικαιώματα του παιδιούΆρθρο 11: Απονομή Δικαιοσύνης σε Ανηλίκους

Άρθρο 11: Απονομή Δικαιοσύνης σε Ανηλίκους

9.1. «Αστική Δικαιοσύνη»

9.1.1. Εξασφάλιση των απαραίτητων νομικών διαδικασιών για την εκπροσώπηση των παιδιών

9.1.2. Επιτάχυνση δικαστικών διαδικασιών στις αστικές διαφορές

Ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας αναμένεται να επιφέρει ριζικές αλλαγές στη δικαστική διαδικασία ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων. Ο νέος ΚΠολΔ θα ψηφισθεί μέχρι το τέλος του 2014 και θα τεθεί σε εφαρμογή τον Απρίλιο 2015.

 9.1.3. Λειτουργία οικογενειακού δικαστηρίου

Η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στο πλαίσιο της αναμόρφωσης του Οικογενειακού Δικαίου διερευνά την πρόταση για δημιουργία Οικογενειακού Δικαστηρίου:

 Θα πρόκειται για δικαστήριο με αποκλειστικής απασχόλησης Δικαστές εξειδικευμένους στο Οικογενειακό Δίκαιο, τόσο σε πρώτο όσο και σε δεύτερο βαθμό. Θα εξετάζει όλες τις οικογενειακές υποθέσεις και θα είναι σε μεγάλο βαθμό αποκομμένο από τα κλασικά δικαστικά συγκροτήματα, έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται η έκθεση των παιδιών στην ψυχοφθόρο δικαστική διαδικασία. Το Οικογενειακό Δικαστήριο θα απασχολεί επιστήμονες σχετικών ειδικοτήτων (λ.χ. παιδοψυχολόγους) και θα επιτελεί ρόλο πρότυπου Κέντρου Ενημέρωσης της Οικογένεια;. Η εισαγωγή των υποθέσεων στο Δικαστήριο θα προϋποθέτει την προηγούμενη απόπειρα επίλυσης μέσω οικογενειακής διαμεσολάβησης, ενώ και οι ίδιοι οι δικαστές θα προσεγγίζουν την υπόθεση με συμβιβαστική διάθεση, μέσω δικαστικής μεσολάβησης. 

 9.2. «Ποινική Δικαιοσύνη – Σωφρονιστική μεταχείριση ανηλίκων»

9.2.1 Καθορισμός σαφούς ηλικίας ποινικής ευθύνης

 9.2.2. Εφαρμογή εναλλακτικών μέτρων έκτισης της ποινής

 Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Απονομή δικαιοσύνης σε ανηλίκους

ΣΚΟΠΟΣ

Eφαρμόζονται εναλλακτικές μορφές έκτισης ποινών με έμφαση στην Επανορθωτική Δικαιοσύνη (Restorative justice), άρθρα 122 και 123 του Ποινικού Κώδικα.

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ/ ΔΡΑΣΕΙΣ

  • Απόφαση περί οργάνωσης της παροχής κοινωφελούς εργασίας από ανηλίκους παραβάτες στο πλαίσιο της επιβολής του αντίστοιχου αναμορφωτικού μέτρου.
  • Υποχρέωση παρακολούθησης από ανηλίκους προγραμμάτων ενημερωτικών του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, Ψυχοδράματος, συμβουλευτικής οικογένειας, «Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών», «΄Αννα Βγενοπούλου», Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Grundtvig «Together against juvenile delinquency»

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

ΦΟΡΕΑΣ

Περιφέρειες, Δήμοι, ΜΚΟ, Εταιρείες Προστασίας Ανηλίκων ΝΠΔΔ, Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων.

ΔΕΙΚΤΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

.Δεν απαιτείται δαπάνη / Τρέχουσα Δράση

 8.2.3. Υλοποίηση των εναλλακτικών της κράτησης αναμορφωτικών μέτρων

8.2.4. Αποποινικοποίηση της επαιτείας

 8.2.5 Ειδικοί χώροι για την κράτηση ανηλίκων στα  αστυνομικά τμήματα

 Α. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Από το Αρχηγείο  της ΕΛ.ΑΣ. αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία και προσοχή στη  μεταχείριση των ανηλίκων, στις περιπτώσεις εκείνες όπου πραγματοποιούνται αστυνομικές και δικονομικές ενέργειες σύλληψης, εξέτασης και κράτησης ανηλίκων παραβατών του νόμου.

 Το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας φροντίζει ώστε οι ανήλικοι που συλλαμβάνονται να:

ü  παραμένουν σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους,

ü  να μην κρατούνται μαζί με άλλους κρατούμενους και

ü  να μη δεσμεύονται με χειροπέδες κατά τη μεταγωγή τους, εκτός αν κρίνονται επικίνδυνοι ή ύποπτοι απόδρασης.

 8.2.6. Δωρεάν νομική  συμπαράσταση στους ανηλίκους

Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Α.1. Νομική Βοήθεια για Νέους

ΣΚΟΠΟΣ

Δωρεάν νομική συνδρομή σε ανήλικους και κοινωνικά ευπαθείς ομάδες νέων καθώς και εκπροσώπησή τους, τόσο εξωδικαστικά όσο και ενώπιον των δικαστηρίων

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Παροχή υποστήριξης σε νομικές διαφορές

Ποινικές διαφορές
Α. Για ανήλικους ή νέους έως 30 ετών: για υποθέσεις που αφορούν στην ανήλικη ζωή τους
Β. Για νέους 18-30 ετών: για υποθέσεις που αφορούν μόνο σε:
1. κακοποίηση
2. ενδοοικογενειακή βία
3. παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων
4. χρήση απαγορευμένων ουσιών και αξιόποινες πράξεις  που σχετίζονται με την χρήση αυτών.
*Ειδικά για τις γυναίκες το ηλικιακό όριο επεκτείνεται στα 35 έτη για τις περιπτώσεις 1,2,3

Αστικές διαφορές
Α. Για ανήλικους, για όλες τις διαφορές
Β. Για νέους 18-30 ετών: για αστικές διαφορές που σχετίζονται με υποθέσεις που αφορούν σε: κακοποίηση, παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων, ενδοοικογενειακή βία και τέλεση αξιοποίνων πράξεων που σχετίζονται με την χρήση απαγορευμένων ουσιών
Γ. Για νέους 18-35: Για διαφορές οικογενειακού δικαίου και εξωδικαστικές ενέργειες ή παράσταση στο δικαστήριο σε υποθέσεις επιμέλειας ανήλικων παιδιών και για ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων νοικοκυριών

Εργατικές διαφορές
 Για ανήλικους και νέους έως 30 ετών, για όλες τις διαφορές.

Διοικητικές διαφορές
Α. Για (ασυνόδευτους) ανήλικους, για διαφορές που σχετίζονται με
1. την υποβολή αντιρρήσεων κατά διοικητικής κράτησης, έκδοση δικαστικής απόφασης απέλασης,
2. τον έλεγχο και ενημέρωση των ασυνόδευτων ανηλίκων για το περιεχόμενο και τη σημασία των εγγράφων-υπηρεσιακών σημειωμάτων που τους αποδίδονται, ορθή καταγραφή προσωπικών στοιχείων (ηλικίας, συνοδείας ή μη),
3. την διαδικασία ασύλου
4. την παράσταση στις αρμόδιες υπηρεσίες για την έκδοση και απόδοση δημοσίων εγγράφων.

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

ΦΟΡΕΑΣ

Το Πρόγραμμα διαχειρίζονται σε καθημερινό και πρακτικό επίπεδο οι συμβεβλημένοι σε αυτό Δικηγορικοί Σύλλογοι ανά την Ελλάδα, υπό την εποπτεία και τον συντονισμό της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς.

Οι Δικηγορικοί Σύλλογοι που μετέχουν στο Πρόγραμμα και ανέρχονται σε 27,  δέχονται τις αιτήσεις δωρεάν νομικής συνδρομής και αναθέτουν τις υποθέσεις σε δικηγόρους που είναι εγγεγραμμένοι στις οικείες λίστες. Οι υποθέσεις που αναλαμβάνονται αφορούν Δικαιούχους της δωρεάν νομικής βοήθειας που είναι οι ανήλικοι και ενήλικοι 18 έως 30 ετών. Σε ειδικές περιπτώσεις το όριο επεκτείνεται στα 35 έτη

ΔΕΙΚΤΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Το Πρόγραμμα είναι διαρκές, και υλοποιείται σε ετήσια βάση με χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων

 8.2.7. Λήψη μέτρων για την αποσυμφόρηση των Ειδικών Καταστημάτων Κράτησης Νέων  και διαχωρισμός των ανηλίκων από τους μετεφήβους

 Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Α.1. Σωφρονιστική μεταχείριση – Βελτίωση Συνθηκών Κράτησης

ΣΚΟΠΟΣ

Βελτίωση Συνθηκών Κράτησης ανηλίκων

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Οι ανήλικοι κρατούμενοι ηλικίας 15-18 ετών κρατούνται στα Ειδικά Καταστήματα Κράτησης Νέων με νεαρούς κρατούμενους  έως 21 ετών. Πρόκειται να διαχωρισθούν οι ανήλικοι κρατούμενοι ηλικίας 15-18 ετών με τη λειτουργία Ειδικού Καταστήματος Κράτησης Νέων στην Κόρινθο.

ΔΕΙΚΤΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

 

Επιβάρυνση Κρατικού Προϋπολογισμού, ΤΑΧΔΙΚ. Ανάληψη κονδυλίων από Ευρωπαϊκά Προγράμματα.

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

ΦΟΡΕΑΣ

 

Απόφαση του Υπουργού ΔΔΑΔ αριθ. 90467/22-10-13 / Επισπεύδον Υπουργείο: Υπουργείο ΔΔΑΔ

 8.2.8 Διεύρυνση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και συμβουλευτικών προγραμμάτων

8.2.9. Τοποθέτηση επαρκούς αριθμού επιμελητών στα Δικαστήρια Ανηλίκων

8.2.10. Δημιουργία ξενώνων αυξημένης φροντίδας

 9.3. Παιδιά θύματα και μάρτυρες εγκληματικών ενεργειών

Α. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Α.1. ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

  • ·      Σύνταγμα της Ελλάδος, Άρθρο 21 – Κατοχύρωση προστασίας παιδικής ηλικίας.
  • ·      Ν. 4249/2014 «Αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αναβάθμιση Υπηρεσιών του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και ρύθμιση λοιπών θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και άλλες διατάξεις»
  • ·      Ν. 3189/2003 «Αναμόρφωση Ποινικής Νομοθεσίας ανηλίκων & άλλες διατάξεις»
  • ·      Ν. 3860/2010 «Βελτιώσεις της ποινικής νομοθεσίας για τους ανήλικους δράστες, πρόληψη και αντιμετώπιση της θυματοποίησης και της εγκληματικότητας των ανηλίκων»
  • ·      Ν. 2472/1997 « Προστασία του ατόμου από επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» .
  • ·      Ν. 3625/2007 «Κύρωση, εφαρμογή του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με την εμπορία παιδιών, την παιδική πορνεία και παιδική πορνογραφία και άλλες διατάξεις».
  • ·      Ν. 3770/2008 «Προστασία ανηλίκων από τον καπνό, τα αλκοολούχα ποτά και άλλες διατάξεις
  • ·      Ν. 3386 /2005 «Είσοδος, διαμονή & κοινωνική ένταξη υπηκόων τρίτων Χωρών στην Ελληνική Επικράτεια», ως αντικαταστάθηκε από τον Ν. 4251/2014 «Κώδικας Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης». 
  • ·      Ν. 2928/2001 «Περί Οργανωμένου Εγκλήματος»
  • ·      Ν. 3251/2004 «Ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης, τροπ. του Ν.2928/2001 για τις εγκληματικές οργανώσεις και άλλες διατάξεις» και Ν. 4236/2014 (Α΄-33).
  • ·      Π.Δ. 77/2003 «Κώδικας Δεοντολογίας ειδησεογραφικών και άλλων δημοσιογραφικών και πολιτικών εκπομπών (άρθρο 10)
  • ·      Π.Δ. 36/1994 «Μέτρα Προστασίας των ανηλίκων και άλλες διατάξεις»
  • ·      Υπ’ αριθ 9760/20 – 447469 από 14-9 – 1999 Ειδικό σχέδιο με την κωδική ονομασία  «ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΟ».
  • ·      Υπ’ αριθ. 3002 / 1 / 121 / 19 από 26 – 1 – 2010 Διαταγή κ. Αρχηγού  Α. Ε. Α. Αντεγκληματική  Πολιτική 2010 – 2014.
  • ·      Υπ’ αριθ. 1011/1/51-ριβ από 4-9-2008 Βασική Διαταγή του Κλάδου Ασφάλειας και Τάξης για τη «Νέα Σχολική Περίοδο – Μέτρα Προστασίας Μαθητών και Σχολείων»

 Α.2. ΔΙΕΘΝΉΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΝΟΜΟΘΕΣΊΑ

  • ·      Διεθνής Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού του Ο.Η.Ε., η οποία κυρώθηκε από την Ελλάδα με τον Ν.2101/1992.
  • ·      Διεθνής  Σύμβαση της Χάγης για Αστικά θέματα Διεθνούς Απαγωγής Παιδιών, η οποία κυρώθηκε από την Ελλάδα με τον Ν.2102/1992.
  • ·      Κανονισμός (Ε.Κ.) Αριθμός 2201/2003 του Συμβουλίου της 27-11-2003 για τη διεθνή δικαιοδοσία, αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων γονικής μέριμνας.
  • ·      Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την άσκηση των δικαιωμάτων των παιδιών, η οποία κυρώθηκε από την Ελλάδα με τον Ν.2502/1997.
  • ·      Διμερείς Συμβάσεις: Η Ελλάδα έχει υπογράψει Διμερείς Συμβάσεις με άλλες Χώρες για την παροχή Δικαστικής Συνδρομής σε Αστικές & Ποινικές υποθέσεις μέσω των Αρμοδίων Αρχών της.

 Β. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Στα πλαίσια των ενεργειών του για την ενίσχυση των διαδικασιών ενάντια στο φαινόμενο των εξαφανίσεων ανηλίκων, το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, έχει διαβιβάσει σε όλες τις αστυνομικές Υπηρεσίες της Χώρας πλήθος διαταγών και οδηγιών, για τον ορθό χειρισμό υποθέσεων όπου εμπλέκονται ανήλικοι, τις οποίες επικαιροποιεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Στο υπάρχον κανονιστικό πλαίσιο (Π.Δ. 141/91 & 2/1985 Κ.Δ.) όπως ισχύουν, αποτυπώνονται με λεπτομέρεια και πληρότητα οι ενέργειες που οφείλει να εκδηλώνει το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας σε κάθε περίπτωση δήλωσης εξαφάνισης ανηλίκου.

 9.3.1. Εξασφάλιση της προβλεπόμενης  από τη Δ.Σ.Δ.Π. επαρκούς προστασίας

 Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΟΥ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ

Α.1. Πρόγραμμα Αντεγκληματικής Πολιτικής 2015-2019

 

 

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ/ ΣΚΟΠΟΣ

Πρόγραμμα Αντεγκληματικής Πολιτικής 2015-2019, για τηνπροστασία των ανηλίκων από κάθε κίνδυνο σωματικής, ψυχικής ή άλλου είδους κακοποίησης.

 Υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων με στόχο την προστασία των ανηλίκων από τα ναρκωτικά, την αποτροπή συμμετοχής τους σε εγκληματικές ομάδες και την προστασία τους από το ενδεχόμενο θυματοποίησής τους.

 

 

 

 

 

 

 

ΔΡΑΣΕΙΣ

  • ·                     Έχουν δοθεί κατευθύνσεις και έχουν εκδοθεί διαταγές προς τις Αστυνομικές Υπηρεσίες με αντικείμενο το σχεδιασμό, την οργάνωση, το συντονισμό και την ανάπτυξη δράσεων πρόληψης, προκειμένου αποτραπεί η παραβατική συμπεριφορά και η θυματοποίηση των ανηλίκων, κυρίως στους φυσικούς τους χώρους, όπως σχολεία, φροντιστήρια, αθλητικοί χώροι κ.α.

 

  • ·                     Για την ασφάλεια των μαθητών και γενικότερα των ανηλίκων αλλά και των σχολικών κτιρίων – συγκροτημάτων έχει εκδοθεί  Διαταγή του Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας (1011/1/51-ριβ’ από 4-9-2008 διαταγή για τη «Νέα Σχολική Περίοδο- Μέτρα Προστασίας Μαθητών και Σχολείων»), με την οποία δόθηκαν κατευθυντήριες οδηγίες – εντολές σε όλες τις περιφερειακές Υπηρεσίες, αναφορικά με την έγκαιρη εκδήλωση των αναγκαίων μέτρων (ασφάλειας, τάξης και τροχαίας)  και την πλήρη δραστηριοποίηση των αρμόδιων Υπηρεσιών και του προσωπικού τους προκειμένου εξασφαλίζονται, σε διαρκή βάση, οι απαραίτητες συνθήκες εύρυθμης λειτουργίας των σχολείων και ασφαλούς μετακίνησης των μαθητών από και προς αυτά. 
  • ·                     Η χαρτογράφηση των σχολείων της περιοχής αρμοδιότητας κάθε Αστυνομικού Τμήματος.

 

  • ·                     Η επιτήρηση χώρων που συχνάζουν ή παραμένουν ανήλικοι, όπως χώροι σχολείων, φροντιστήρια, χώροι άθλησης κ.λ.π.: Στα πλαίσια της πρόληψης και καταστολής της εγκληματικότητας, προσωπικό των αρμοδίων περιφερειακών Υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας διενεργεί πεζές και εποχούμενες περιπολίες (Τάξης και Ασφαλείας) πέριξ των σχολείων και σχολικών συγκροτημάτων. Στα δρομολόγια που ακολουθεί το προσωπικό αυτό προβλέπεται και ολιγόλεπτη παραμονή έξω από τα σχολεία, καθ’ όλο το 24ώρο, καθώς και η διενέργεια ελέγχων υπόπτων οχημάτων και ατόμων πέριξ των σχολικών μονάδων, προκειμένου να ενισχυθεί το αίσθημα ασφαλείας των γονέων, των μαθητών και των εκπαιδευτικών.

 

  •                  Η άμεση ανταπόκριση και παροχή κάθε δυνατής συνδρομής στα αιτήματα των Διευθυντών Σχολικών Μονάδων, σχετικά με θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Ελληνικής Αστυνομίας. Στο πλαίσιο αυτό, με την έκδοση διαταγών προς τις αρμόδιες Υπηρεσίες έχει επισημανθεί η αναγκαιότητα άμεσης ανταπόκρισης στα αιτήματα των ανωτέρω, ταχύτατης διερεύνησης των σχετικών καταγγελιών αλλά και συνεργασίας με τοπικούς φορείς και ειδικότερα με τα Τοπικά Συμβούλια Πρόληψης Εγκληματικότητας. Περαιτέρω έχει τονισθεί στους Διευθυντές των σχολείων η σημασία της άμεσης ενημέρωσης των Υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας σε περιπτώσεις αξιόποινων πράξεων που παρατηρούνται στον ευρύτερο χώρο των σχολικών συγκροτημάτων Στις περιπτώσεις δε όπου κρίνεται αναγκαίο, ενημερώνεται άμεσα ο Εισαγγελέας Ανηλίκων και οι Υπηρεσίες ενεργούν κατόπιν εντολής του.

ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Υπουργείο Δημόσιας Τάξης  Προστασίας του Πολίτη Ελληνική Αστυνομία

9.3.2. Διεύρυνση των κατηγοριών θυμάτων που δικαιούνται έννομης προστασίας και δημιουργία κατάλληλου προστατευτικού πλαισίου (όπως για θύματα ενδο-οικογενειακής βίας)

Α. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Με τον Ν. 2102/1992, κυρώθηκε η Διεθνής Σύμβαση για τα αστικά θέματα της διεθνούς απαγωγής παιδιών. Σκοπός της εν λόγω Σύμβασης είναι η διασφάλιση αφενός της άμεσης επιστροφής των παιδιών που μετακινήθηκαν ή κατακρατήθηκαν παράνομα σε ένα από τα Συμβαλλόμενα κράτη και, αφετέρου, του σεβασμού από τα Συμβαλλόμενα Κράτη των δικαιωμάτων επιμέλειας και επικοινωνίας που υφίστανται κατά το δίκαιο ενός εξ αυτών.

Πρόσφατα ψηφίσθηκε ο Ν. 4268/2014, για την κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης για την προστασία όλων των προσώπων από αναγκαστική εξαφάνιση. Πρόκριμα της Σύμβασης αυτής αποτέλεσε η Διακήρυξη για την προστασία όλων των προσώπων από αναγκαστική εξαφάνιση που είχε υιοθετηθεί από τη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. με την υπ’ αριθμ. 47/133 απόφαση της 18-12-1992. Ειδικότερα, με τη διάταξη του δεύτερου άρθρου του Ν. 4268/2014 τροποποιούνται οι ισχύουσες διατάξεις του Ποινικού Κώδικα, με βασική ρύθμιση την εισαγωγή νέας ειδικής υπόστασης εγκλήματος, αυτού της αναγκαστικής εξαφάνισης προσώπου, όπως ορίζει το άρθρο 4 της Διεθνούς Σύμβασης, ενώ εισάγεται διακεκριμένη περίπτωση, αν οι πράξεις οι οποίες συνιστούν το εν λόγω αδίκημα έχουν ως θύματα, μεταξύ άλλων, ανηλίκους.

Με τη διάταξη του άρθρου 3 του νόμου τροποποιείται το άρθρο 1569 ΑΚ και θεσπίζεται ως λόγος προσβολής της υιοθεσίας ως παράνομης, η υιοθεσία ανηλίκων θυμάτων του εγκλήματος αυτού ή ανηλίκων, ο ένας τουλάχιστον γονέας των οποίων αποτέλεσε θύμα του εγκλήματος αυτού, σύμφωνα με το άρθρο 25 παρ. 4 της Διεθνούς Σύμβασης, ενώ παρέχεται επιπλέον η δυνατότητα σε όποιον έχει έννομο συμφέρον και στον Εισαγγελέα να προσβάλουν την παράνομη υιοθεσία με θετό τέκνο ή γονέα αυτού θύμα αναγκαστικής εξαφάνισης, τροποποιώντας, το άρθρο 1570 ΑΚ.

Β. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

  • Οι αρμόδιες διωκτικές Υπηρεσίες συνεργάζονται αμοιβαία με τις αλλοδαπές διωκτικές Αρχές, μέσω των διεθνών διαύλων επικοινωνίας (INTERPOL, EUROPOL, EUROJUST κ.α.), ανταλλάσσοντας πληροφορίες και στοιχεία όποτε τούτο χρειασθεί. Πιο συγκεκριμένα, οι αστυνομικές Υπηρεσίες οι οποίες επιλαμβάνονται υποθέσεων εξαφάνισης – απαγωγής ανηλίκου, στις περιπτώσεις που υπάρχουν υπόνοιες, ενδείξεις ή αποδείξεις μεταφοράς αυτού στο εξωτερικό, διαβιβάζουν σχετικό αίτημα προς το ΑΕΑ/ΔΔΑΣ/Τμήμα EUROPOL ή INTERPOL, ανάλογα με τη χώρα στην οποία πιθανολογείται ότι βρίσκεται ο ανήλικος, με όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για την αναζήτησή του.
  • To 2010 η Ελληνική Αστυνομία υπέγραψε Μνημόνιο Συνεργασίας με τη ΜΚΟ «Χαμόγελο του Παιδιού», με αντικείμενο την υποστήριξη και τη διαχείριση υποθέσεων παιδιών σε κίνδυνο και υποθέσεων εξαφανισμένων παιδιών. Με το Μνημόνιο αυτό οι δύο φορείς ανέλαβαν την κοινή δέσμευση ότι θα προβούν σε μια σειρά από συντονισμένες ενέργειες, κατά αρμοδιότητα, με στόχο την καθιέρωση αποτελεσματικών μηχανισμών για τον χειρισμό υποθέσεων εξαφάνισης ανηλίκων, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση του φαινομένου. Ειδικότερα η Ελληνική Αστυνομία, σε ό,τι αφορά στις περιπτώσεις θυμάτων κακοποίησης – παραμέλησης και οικονομικής ή / και σεξουαλικής εκμετάλλευσης ανέλαβε να δημιουργήσει ομάδα εμπειρογνωμόνων για θέματα εξαφάνισης ανηλίκων, αλλά και να εξασφαλίζει την ταχεία ενημέρωση της αρμόδιας Υπηρεσίας της Δ/νσης Ασφάλειας Αττικής για την έγκριση της ενεργοποίησης της διαδικασίας «AMBERALERTHELLAS».
  • Έχει συσταθεί το Πρόγραμμα «AMBER ALERT HELLAS», με σκοπό την έγκαιρη ειδοποίηση και την ενημέρωση των πολιτών αναφορικά με περιστατικά εξαφάνισης – απαγωγής ανηλίκων. Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Το Χαμόγελο του Παιδιού» ανέλαβε την εγκατάσταση και υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος στην Ελλάδα και έχει οριστεί διαχειριστής του. Το εν λόγω πρόγραμμα λειτουργεί μέσω της σύμπραξης περισσοτέρων των πενήντα κρατικών και ιδιωτικών φορέων, όπως Υπουργεία και Δημόσιες Αρχές, Μ.Κ.Ο., τηλεοπτικά κανάλια, ραδιοφωνικοί σταθμοί, φορείς παροχής υπηρεσιών διαδικτύου (ISP), εταιρείες κινητής τηλεφωνίας. Στη Ελλάδα το σύστημα «AMBER ALERT» από την 25-05-2007 που τέθηκε σε λειτουργία μέχρι και σήμερα έχει ενεργοποιηθεί συνολικά (24) φορές. Συγκεκριμένα, το 2007 ενεργοποιήθηκε (3) φορές, το 2008 (4) φορές, το 2009 (4) φορές, το 2010 (4) φορές, το 2011 (2) φορές, το 2012 (3) φορές, τέσσερις (4) φορές το 2013 και καμία το 2014.
  • Έχει συνταχθεί ενημερωτικό εγχειρίδιο το οποίο περιλαμβάνει χρήσιμες πρακτικές, κατευθυντήριες οδηγίες και βασικές τακτικές χειρισμού υποθέσεων εξαφάνισης και αρπαγής ανηλίκων.
  • Η Ελληνική Αστυνομία μετέχει με εκπροσώπους της σε σεμιναριακούς κύκλους και σε συναντήσεις με εκπροσώπους διεθνών και ευρωπαϊκών φορέων που ασχολούνται με θέματα απαγωγής και εξαφάνισης ανηλίκων. Ενδεικτικά αναφέρονται:

 Γ. ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

  • Επικαιροποίηση διαδικασιών και αναζήτηση νέων μεθόδων για την αντιμετώπιση περιστατικών
  • Υιοθέτηση και εναρμόνιση στα ελληνικά δεδομένα, μεθόδων και  τακτικών που ακολουθούνται από άλλα κράτη και έχουν διαχρονικά αποδειχθεί επιτυχείς.

9.3.3. Λήψη μέτρων για την αποφυγή «δευτερογενούς θυματοποίησης» ανηλίκων θυμάτων στο πλαίσιο του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης

Σχόλια
  • 8 Ιανουαρίου 2015, 15:05 | Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

    Δικαιοσύνη ανηλίκων (σ.126): Ως προς τη δικαιοσύνη ανηλίκων θεωρούμε ότι πρέπει να καταργηθεί ο εγκλεισμός των ανηλίκων και να εφαρμόζονται εναλλακτικά μέτρα (παρακολούθηση ειδικών προγραμμάτων, κοινωφελής εργασία, κτλ.). Όλα αυτά, βέβαια, απαιτούν και προϋποθέτουν ενίσχυση των δομών και του προσωπικού των επιμελητών ανηλίκων ώστε να υπάρχει πραγματική και ουσιαστική επίβλεψη και επαφή με κάθε ανήλικο και την οικογένειά του.

Σχόλια