Υπουργείο Δικαιοσύνης

3.1. Οικογενειακό περιβάλλον – γονική επιμέλεια και στήριξη

Έχει συσταθεί Ειδική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή για την τροποποίηση διατάξεων του Οικογενειακού Δικαίου.

Η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή του ΥΔΔΑΔ, με τη συμμετοχή δικαστών και ακαδημαϊκών, έχει ως αποστολή να παραδώσει σχέδιο νόμου για την αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου έως το τέλος του έτους 2014.

Η Επιτροπή θα οριστικοποιήσει το κείμενο διατάξεων προηγούμενων Επιτροπών ή Ομάδων Εργασίας Επιπλέον, αντικείμενο επεξεργασίας από την Επιτροπή θα αποτελέσει η εισαγωγή του νέου Οικογενειακού Δικαστηρίου και η υιοθέτηση της κοινής επιμέλειας τέκνων.

Η αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου αποτελεί πολιτική προτεραιότητα του ΥΔΔΑΔ και αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του Α΄ εξαμήνου του 2015.

3.1.1. Ενίσχυση κοινωνικών υπηρεσιών για τη συστηματική ψυχοκοινωνική στήριξη των οικογενειών και ιδίως των οικογενειών σε κρίση

Η ίδρυση Οικογενειακού Δικαστηρίου με τη συνδρομή επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων θα λειτουργεί και ως Κέντρο Ενημέρωσης και Υποστήριξης των γονέων και των οικογενειών.

3.1.2. Πλαισίωση των δικαστηρίων από κοινωνικές υπηρεσίες σε εφαρμογή του ν.2447/96

3.1.3. Μέτρα για την εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων περί επιμέλειας και επικοινωνίας παιδιών με τον γονέα με τον οποίο δεν διαβιούν

 Κοινή επιμέλεια τέκνων: Κατά τη διεθνή εμπειρία αλλά και τα διδάγματα της σύγχρονης επιστήμης, η διάσταση ή το διαζύγιο των γονέων δεν θα πρέπει κατ’ ανάγκη να οδηγεί στη διάρρηξη της κοινής επιμέλειας των παιδιών και από τους δύο γονείς, όπως συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα, όπου η επιμέλεια απονέμεται από το δικαστήριο στον ένα γονέα. Ο κανόνας θα πρέπει να είναι η συνέχιση της κοινής επιμέλειας, προκειμένου να εξασφαλισθεί η ολοκλήρωση της προσωπικότητας του παιδιού και η διατήρηση των σχέσεών του με τον πατέρα και τη μητέρα του. 

Η υιοθέτηση του θεσμού της κοινής επιμέλειας θα εξαλείψει σε μεγάλο βαθμό την ανάγκη για δικαστικές διενέξεις περί επιμέλειας και επικοινωνίας.

Κοινή Επιμέλεια των τέκνων μετά τη διάσταση ή το διαζύγιο των γονέων τους. Πρόκειται για σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση που εντάσσεται στο έργο της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής ΥΔΔΑΔ για την αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου

3.1.4. Ενίσχυση των εισαγγελιών ανηλίκων – επέκταση του θεσμού και στην περιφέρεια

3.2. Παιδιά που απομακρύνονται από το οικογενειακό περιβάλλον – Εναλλακτική φροντίδα – Αναδοχή

Οι δομές Παιδικής Προστασίας των Νέων  Κέντρων  Κοινωνικής Πρόνοιας (ΝΠΔΔ) τα οποία συστάθηκαν με τον N.4109/2013, καθώς και το Κέντρο Παιδικής Μέριμνας Αρρένων Παπάφειο Θεσσαλονίκης (Ν.4199/2013), τελούν υπό την εποπτεία του ΥΠ.Ε.ΚΑ.Π., εδρεύουν κατά βάση στην αντίστοιχη έδρα κάθε Περιφέρειας και ο σκοπός τους, βάσει του Ν.4109/2013 και των νέων Οργανισμών λειτουργίας τους, έχει διευρυνθεί ούτως ώστε εφεξής να παρεμβαίνουν σε θέματα προστασίας της οικογένειας, της παιδικής ηλικίας, της νεότητας, της τρίτης ηλικίας, των ατόμων με αναπηρία και των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού.

Ειδικότερα τα Παραρτήματα Προστασίας Παιδιού των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας σκοπό έχουν την περίθαλψη, τη ψυχοσωματική ανάπτυξη και γενικά τη μέριμνα για μόρφωση και επαγγελματική εκπαίδευση των βρεφών και παιδιών που αποδεδειγμένα είναι απροστάτευτα και στερούνται οικογενειακής φροντίδας μέχρι προσαρμογής αυτών σε περιβάλλον που εγγυάται την καλύτερη δυνατή ανάπτυξη τους (επιστροφή στην οικογένεια ή τοποθέτηση σε ανάδοχη οικογένεια ή υιοθεσία).

΄Οσον αφορά την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών, στα υπό διαμόρφωση σχέδια των νέων Οργανισμών των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας, τα οποία προωθούνται προς κατάρτιση, θα δίνεται η δυνατότητα λειτουργίας ενδιάμεσων δομών για την κάλυψη όλων των περιστατικών άμεσης προστασίας ευπαθών ομάδων – παιδιών, για όσο διάστημα χρειαστεί, μέχρι την εξασφάλιση κατάλληλου για αυτά περιβάλλοντος (εισαγωγή σε ίδρυμα, αναδοχή, υιοθεσία κ.ά.)

    Λοιπά ιδρύματα παιδικής προστασίας: Ο σκοπός τους είναι ανάλογος με εκείνων των Παραρτήματα Προστασίας Παιδιού των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας και η λειτουργία τους διέπεται ανάλογα με τη νομική τους υπόσταση (Ίδρυμα ή Σωματείο) από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, του Ν.Δ.1111/1972 και την ιδρυτική τους πράξη. Όσα είναι κληροδοτήματα διέπονται εκτός από την ιδρυτική τους πράξη και από τις διατάξεις του Ν.4182/2013.

3.2.1 Ενίσχυση της πολιτικής αποιδρυματοποίησης και της αναδοχής

Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Α.1. Εναλλακτική φροντίδα

3.2.2. Δημιουργία δομών άμεσης υποδοχής, υποστήριξης και αξιολόγησης παιδιών που απομακρύνονται από το οικογενειακό τους περιβάλλον, για την αποφυγή παρατεταμένης παραμονής τους σε νοσοκομεία ή άλλους ακατάλληλους χώρους.

Ο θεσμός της αναδοχής ανηλίκων ρυθμίζεται από τις διατάξεις των άρθρων 1655 έως 1665 του Αστικού Κώδικα, οι οποίες έχουν συμπεριληφθεί στο δέκατο πέμπτο Κεφάλαιο «Αναδοχή ανηλίκου» του άρθρου 12 του Νόμου 2447/1996 «Κύρωση ως κώδικα του σχεδίου νόμου “Υιοθεσία, Επιτροπεία και αναδοχή ανηλίκου, δικαστική συμπαράσταση κλπ”», καθώς και του Π.Δ/τος 86/2009.

Στη χώρα μας, ο θεσμός της αναδοχής υλοποιείται από τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας (Παραρτήματα Προστασίας Παιδιού) και από τις Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών της χώρας. Η εποπτεία της αναδοχής ρυθμίζεται από το άρθρο 5 του Π.Δ. 86/2009.

Για τη βελτίωση και τη διεύρυνση του ανωτέρω νομοθετικού πλαισίου, σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος βρίσκεται στο στάδιο της τελικής επεξεργασίας (ένταξη παραβατικών ενηλίκων στο θεσμό, διεύρυνση του χρόνου αναδοχής, εκπαίδευση υποψηφίων αναδόχων γονέων κλπ.).

3.2.3. Διεύρυνση/ενίσχυση της εφαρμογής του θεσμού της αναδοχής (νομοθετικά και διοικητικά μέτρα)

3.2.4. Ιδρύματα – δομές φιλοξενίας και περίθαλψης για παιδιά:

3.2.4.1. Θέσπιση εθνικών προδιαγραφών για τη λειτουργία των δομών, καταγραφή, πιστοποίηση και αδειοδότησή τους.

3.2.4.2. Διασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών σε εναλλακτική φροντίδα και ιδίως των δικαιωμάτων επιμέλειας, εκπαίδευσης, υγείας, συμμετοχής, ψυχαγωγίας και επικοινωνίας με τις φυσικές οικογένειες

3.2.4.3. Ενίσχυση μηχανισμών εποπτείας, ελέγχου και αξιολόγησης της λειτουργίας των ιδρυμάτων παιδικής προστασίας και της ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας

3.3. Υιοθεσία

Η υιοθεσία είναι θεσμός παιδικής προστασίας που εφαρμόζεται στη χώρα μας με σκοπό την οικογενειακή αποκατάσταση του απροστάτευτου ανηλίκου.

 Α. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Σύμφωνα με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο (Ν.2447/1996 «Κύρωση ως Κώδικα του σχεδίου νόμου Υιοθεσία, επιτροπεία και αναδοχή ανηλίκου, δικαστική συμπαράσταση κλπ»), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, καθώς και ΠΔ 226/1999 «Υπηρεσίες και οργανώσεις αρμόδιες για τη διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας σε υιοθεσίες ανηλίκων και για την πραγματοποίηση υιοθεσιών ανηλίκων και διαδικασία προπαρασκευής και πραγματοποίησης των εν λόγω υιοθεσιών»), ορίζονται ρητά οι όροι και οι προϋποθέσεις για την διαδικασία της υιοθεσίας, η οποία τελείται πάντοτε με γνώμονα το συμφέρον του παιδιού. Σημειώνεται ότι οι διατάξεις του ανωτέρω νόμου αποτελούν διατάξεις του Αστικού Κώδικα (άρθρο 23 και 1542 έως 1588) και η εφαρμογή του νόμου ως προς αυτό εμπίπτει στην αποκλειστική δικαιοδοσία των αρμόδιων πολιτικών δικαστηρίων. Σε κάθε περίπτωση, η υιοθεσία είναι κατεξοχήν νομική πράξη η οποία τελείται και ολοκληρώνεται με δικαστική απόφαση.

Σημειώνεται ότι η χώρα μας με τον Ν.3765/2009 κύρωσε τη σύμβαση για την προστασία των παιδιών και τη συνεργασία σχετικά με τη διακρατική υιοθεσία που υπογράφηκε στη Χάγη στις 29-5-1993. Η Σύμβαση τέθηκε σε ισχύ στη χώρα μας από την 1-1-2010.

Β. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Η Γενική Γραμματεία Πρόνοιας του ΥΠ.Ε.ΚΑ.Π. έχει καταθέσεις στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης προτάσεις νομοθετικών ρυθμίσεων για τη βελτίωση, επιτάχυνση και ασφαλή διενέργεια του θεσμού της υιοθεσίας. Οι προτάσεις αφορούν σε αλλαγές του Ν.2447/1996, οι βασικότερες εκ των οποίων είναι οι εξής:

• Ολοκλήρωση της κοινωνικής έρευνας πριν από την παράδοση του παιδιού στους θετούς γονείς
• Συντόμευση του χρόνου ολοκλήρωσης της κοινωνικής έρευνας
• Συγχώνευση αρμοδιοτήτων στο ίδιο δικαστήριο για την ταυτόχρονη εξέταση τόσο για την αφαίρεση της επιμέλειας του τέκνου όσο και την έρευνα των προϋποθέσεων της υιοθεσίας
• Αναβάθμιση του αρμόδιου δικαστηρίου της υιοθεσίας (αντί του Μονομελούς να οριστεί αρμόδιο το Πολυμελές Πρωτοδικείο)
• Απαγόρευση της δυνατότητας μετάβασης του παιδιού προς υιοθεσία στο εξωτερικό πριν την έκδοση τελεσίδικης δικαστικής απόφασης για την ολοκλήρωση της υιοθεσίας.

3.3.1. Λήψη νομοθετικών και άλλων μέτρων για την επιτάχυνση των  διαδικασιών υιοθεσίας

Η διευκόλυνση και επιτάχυνση της διαδικασίας της υιοθεσίας αποτελεί μέρος του έργου της Επιτροπής για την αναθεώρηση του Οικογενειακού Δικαίου.

3.3.2. Επανεξέταση θεσμικού πλαισίου ιδιωτικών υιοθεσιών

3.3.3. Διακρατικές υιοθεσίες

3.4. Βία κατά των παιδιών συμπεριλαμβανομένης της κακοποίησης και της

Παραμέλησης

Α. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Α.1. ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

• Με το Ν.3094/2003  επαναπροσδιορίστηκαν οι αρμοδιότητες του Συνηγόρου του Πολίτη και επεκτάθηκε η αποστολή του και στο πεδίο της προάσπισης και προαγωγής των δικαιωμάτων του παιδιού.
• Στο πλαίσιο προστασίας του θεσμού της οικογένειας εκδόθηκε ο Ν.3500/2006 «για την αντιμετώπιση της ενδοοϊκογενειακής βίας». ο εθνικός νομοθέτης επεδίωξε να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας στη βάση των αρχών της ελευθερίας, της αυτοδιάθεσης και της αξιοπρέπειας του ατόμου, ούτως ώστε να θεμελιωθεί η αρμονική συμβίωση των προσώπων στο πλαίσιο της οικογένειας.
• Με τον Ν.4267/2014 ενσωματώθηκε η Οδηγία 2011/93/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας και άλλες διατάξεις. 

  Α.2. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ

Στον τομέα της παιδικής προστασίας η χώρα μας έχει προσχωρήσει και έχει         κυρώσει:

• Τη Διεθνή Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα του Παιδιού, με το Ν.2101/1992. Ειδικότερα, η Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού που υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, στις 20 Νοεμβρίου 1989, κατοχυρώνει βασικές αρχές και δεσμεύει τις Κυβερνήσεις να εντείνουν τις προσπάθειές τους για μια φιλική για το παιδί κοινωνία.
• Την Ευρωπαϊκή Σύμβαση που υπογράφηκε στο Στρασβούργο στις 25/1/1996 για την άσκηση των δικαιωμάτων των  παιδιών, με τον Ν.2502/1997.  
• Το Προαιρετικό Πρωτόκολλο της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που υιοθετήθηκε με το ψήφισμα 54/263 (25-5-2000) της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, με το Ν.3625/2007 «Κύρωση, εφαρμογή του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με την εμπορία Παιδιών, την Παιδική πορνεία και Παιδική Πορνογραφία και άλλες Διατάξεις».
• Τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των παιδιών κατά της γενετήσιας εκμετάλλευσης και κακοποίησης, με τον Ν.3727/2008, με τίτλο «Κύρωση και εφαρμογή της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των παιδιών κατά της γενετήσιας εκμετάλλευσης και κακοποίησης, μέτρα για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και την αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης και άλλες διατάξεις»

Β. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΕΝΤΡΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ: Για τα παιδιά που βρίσκονται σε κρίση, μεταξύ των οποίων και τα κακοποιημένα παιδιά (χωρίς απαραίτητα να προκύπτει από επίσημα στοιχεία, εάν έχουν υποστεί πράξεις σεξουαλικής κακοποίησης), εφαρμόζονται μέτρα κοινωνικοπρονοϊακού χαρακτήρα, κατά κύριο λόγο μέσω των δώδεκα (12) Παραρτημάτων Προστασίας Παιδιού των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας (ΝΠΔΔ) των Περιφερειών της χώρας. Ανάλογο έργο με τα παραπάνω δημόσια ιδρύματα επιτελούν τα φιλανθρωπικά ιδρύματα και Σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Στα παιδιά που φιλοξενούνται στις παραπάνω δομές, προσφέρονται υπηρεσίες από εξειδικευμένο προσωπικό (όπως ψυχολόγοι, παιδίατροι, κοινωνικοί λειτουργοί κ.α.), ώστε να αντιμετωπίζονται τα προβλήματά τους

ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ Ε.Κ.Κ.Α. : Το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Κ.Α.), Ν.Π.Δ.Δ, εποπτευόμενος φορέας  του Υπουργείου, ως αποστολή έχει το συντονισμό παρακολούθησης και αξιολόγησης των δράσεων και του δικτύου των φορέων κοινωνικής πρόνοιας σε όλη την επικράτεια και, ταυτόχρονα, παρέχει υπηρεσίες κάλυψης έκτακτων κοινωνικών αναγκών σε ανηλίκους που βρίσκονται σε κίνδυνο ή που αντιμετωπίζουν καταστάσεις κρίσης.

Επιπροσθέτως,  κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 8 του Ν.3961/2011, εκδόθηκε η αρ. οικ.49540/2011 Κοινή Υπουργική Απόφαση με τίτλο «Συντονισμός  Δράσεων  και  υπηρεσιών  παιδικής  προστασίας»,   με την οποία  μεταξύ άλλων θεσμοθετήθηκαν:

α. Η Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας που  λειτουργεί στο ΕΚΚΑ από (1-3-2012) με τη δωρεάν χρήση του σύντομου αριθμού κλήσης 1107 σε 24ωρη καθημερινή βάση. Σκοπός της Γραμμής είναι η παροχή άμεσης ενημέρωσης και επείγουσας συμβουλευτικής ψυχολογικής και κοινωνικής στήριξης στα παιδιά και στους εφήβους για θέματα που τους απασχολούν ή για όσα από αυτά βρίσκονται σε κίνδυνο και η διασύνδεσή τους με τις κατάλληλες Υπηρεσίες Παιδικής Προστασίας.

β. Ομάδες Προστασίας Ανηλίκων (Ο.Π.Α.) σε κάθε Δήμο της χώρας, αποτελούμενες από κοινωνικούς λειτουργούς, οι οποίες συνεργάζονται με το Κεντρικό Επιστημονικό Συμβούλιο για την Αντιμετώπιση της Θυματοποίησης και Εγκληματικότητας των Ανηλίκων (Κ.Ε.Σ.Α.Θ.Ε.Α.) του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τις κοινωνικές Υπηρεσίες του Ε.Κ.Κ.Α. και τις εταιρείες Προστασίας Ανηλίκων, με στόχο την επίλυση των προβλημάτων τους. Η ανωτέρω δράση κοινωνικής υποστήριξης θα εξασφαλίσει την προάσπιση του συμφέροντος του παιδιού που βρίσκεται σε κίνδυνο.

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΠΑΙΔΙΟΥ: Υπάρχει έλλειψη εθνικών πρωτογενών στοιχείων για την έκταση και τους ιδιαίτερους χαρακτήρες του φαινομένου. Έχουν πραγματοποιηθεί δύο  πρόσφατες έρευνες του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού το 2008-2009 σε συνεργασία με το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παν/μίου Αιγαίου στην γεωγραφική περιοχή του Β. και Ν. Αιγαίου και σε πανελλήνια κλίμακα το 2010-2012 στις Περιφέρειες Αττικής, Κ. Μακεδονίας και Κρήτης στα πλαίσια υλοποίησης του προγράμματος Balkan Epidemiological Study on Child Abuse and Neglect που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συγκεκριμένα από το 7^ο Πρόγραμμα – Πλαίσιο για την Έρευνα και την Καινοτομία στην Ε.Ε..

 Ενδεικτικά, στο Β. και Ν. Αιγαίο τα παιδιά δήλωσαν ότι στην οικογένεια έχουν υποστεί μεταξύ άλλων φωνές-33,1%, χτυπήματα-27%, κλείδωμα έξω από το σπίτι-6,2% και, αντίστοιχα, στο σχολείο βρισιές-57,8%, προσβολές-33,3% και χτυπήματα-28,2%. Επίσης παρατηρείται  μεγάλη υποδήλωση των κρουσμάτων, πολλαπλή θυματοποίηση, έλλειψη θεσμικά καθορισμένου Κέντρου Αναφοράς και Επιδημιολογικής Επιτήρησης Κρουσμάτων, έλλειψη κανονιστικού πλαισίου Υποχρεωτικής Δήλωσης Κρουσμάτων, απουσία ενιαίου τρόπου πιστοποίησης και διάγνωσης κλινικά και ενώπιον του Νόμου, έλλειψη νομικής – θεσμικής θωράκισης των επαγγελματιών που καλούνται να πιστοποιήσουν κρούσματα, έλλειψη συντονισμού των εμπλεκόμενων φορέων στην αντιμετώπιση και διαχείριση των κρουσμάτων.

 ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ: Στα πλαίσια εφαρμογής του νόμου 3500/2006 για την «ενδοοικογενειακή βία», οι αστυνομικοί που επιλαμβάνονται, στο πλαίσιο προανάκρισης, υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας, έχουν υποχρέωση εχεμύθειας και, ως εκ τούτου, απαγορεύεται να ανακοινώνουν με οποιονδήποτε τρόπο το ονοματεπώνυμο του θύματος και του κατηγορουμένου, τη διεύθυνση κατοικίας τους, καθώς και οποιαδήποτε άλλα στοιχεία είναι δυνατό να αποκαλύψουν την ταυτότητα τους. Η παράβαση της υποχρέωσης αποτελεί πλημμέλημα που επισύρει ποινή φυλάκισης. Επιπλέον, οι Υπηρεσίες που επιλαμβάνονται των σχετικών υποθέσεων, έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν το θύμα για τη δυνατότητα παροχής αρωγής από αρμόδιους φορείς.

• Εκπονήθηκε ενημερωτικό εγχειρίδιο με αντικείμενο την παροχή συνδρομής και την καθοδήγηση του έργου των αρμοδίων υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας που έρχονται σε επαφή με θύματα εγκληματικών ενεργειών. Συγκεκριμένα, παρέχεται λεπτομερής ανάλυση των υποχρεώσεων και δράσεων των αστυνομικών οι οποίοι χειρίζονται υποθέσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων, σε εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας και σε εγκλήματα που διαπράττονται σε βάρος ανηλίκων.
• Συνεργασία της  Ελληνικής Αστυνομίας, στο πλαίσιο των δράσεων για την αντιμετώπιση των εγκλημάτων που διαπράττονται σε βάρος γυναικών και ανηλίκων στο οικογενειακό περιβάλλον,  με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Υπουργείου Εργασίας, το οποίο σε εθνικό επίπεδο αποτελεί τον κύριο συντονιστικό φορέα του δικτύου παροχής υπηρεσιών κοινωνικής αλληλεγγύης και πληροφόρησης επί θεμάτων πρόνοιας σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, όπως κακοποιημένες γυναίκες και παιδιά, παραμελημένα παιδιά και έφηβοι, γυναίκες θύματα εμπορίας και διακίνησης, θύματα ενδοοικογενειακής βίας κ.ά. (Ν. 3106/2003). Στην κατεύθυνση αυτή έχει διαβιβαστεί, σε όλες τις αστυνομικές Υπηρεσίες της Χώρας, συνοπτικό σημείωμα αναφορικά με τη λειτουργία του ΕΚΚΑ, το σκοπό του και τις Υπηρεσίες τις οποίες διαθέτει προκειμένου να ενημερωθούν οι Επιχειρησιακές Υπηρεσίες και σε συντρέχουσα περίπτωση χρησιμοποιήσουν τις παροχές του ΕΚΚΑ προς όφελος του θύματος. 
• Στην κατεύθυνση της κατά το δυνατόν πληρέστερης ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης του αστυνομικού προσωπικού για τον συστηματικότερο και πληρέστερο χειρισμό των υποθέσεων, εκδόθηκε από το Αρχηγείο Ελληνικής Αστυνομίας εγχειρίδιο με τίτλο «Η αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας», στο οποίο περιλαμβάνεται παράρτημα με χρήσιμες πληροφορίες για την περαιτέρω καθοδήγηση και αρωγή των θυμάτων από τους αρμόδιους για τον σκοπό αυτό φορείς.
• Διανεμήθηκαν στο αστυνομικό προσωπικό: α. ενημερωτικό εγχειρίδιο του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, στο οποίο γίνεται καταγραφή και προβολή των παιδουπόλεων και των Κέντρων Παιδικής Μέριμνας ανά την Επικράτεια, με ειδικότερες πληροφορίες και β. δύο οδηγοί πληροφοριών για κοινωνικούς – προνοιακούς φορείς του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, οι οποίοι περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, μία σειρά από φορείς και υπηρεσίες που μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων των πολιτών, ανά την επικράτεια.
• Διαβιβάστηκε σε όλες τις Υπηρεσίες της Χώρας Εγκύκλιος Διαταγή που αφορά στο Ν.3500/06, με σκοπό την ενημέρωση του προσωπικού περί των διατάξεων του νέου νόμου, προκειμένου ανταποκριθεί πλήρως στην εφαρμογή αυτών, σε συνδυασμό με τα ήδη διαβιβασθέντα έγγραφα σχετικά με τον τρόπο χειρισμού υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας.
• Διαβιβάστηκε, επίσης, επικαιροποιημένη διαταγή  «Χειρισμός υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας και απαρέγκλιτη εφαρμογή των προβλέψεων του Ν.3500/2006») για την παροχή κατευθύνσεων στον χειρισμό υποθέσεων, τη συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς (Ο.Τ.Α., Γ.Γ.Ι.Φ.) και τον προσήκοντα χειρισμό των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας
• Η Αστυνομική Ακαδημία έχει συμπεριλάβει στη διδακτέα ύλη, σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας. Συγκεκριμένα, κατά το τρέχον έτος, έλαβαν χώραεισήγησεις στο πλαίσιο επιμορφωτικής διάλεξης για το γνωστικό αντικείμενο της ενδοοικογενειακής βίας στο Τμήμα Επαγγελματικής Μετεκπαίδευσης και Επιμόρφωσης της Αστυνομικής Ακαδημίας  καθώς επίσης και σε σχετικά προγράμματα εκπαίδευσης αστυνομικού προσωπικού που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Επιμόρφωσης
• Προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας συμμετέχει, επίσης, σε επιμορφωτικά σεμινάρια και ημερίδες που διοργανώνουν συναρμόδιοι κρατικοί φορείς και Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί σχετικά με θέματα που αφορούν στον ειδικό χειρισμό υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας, καθώς και στον τρόπο επίτευξης εποικοδομητικής συνεργασίας των φορέων για την προστασία των θυμάτων

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΑΜΤΕΙΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ: Στο πλαίσιο του «Εθνικού Προγράμματος  για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών» και με σκοπό την πρόληψη και καταπολέμηση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών (ενηλίκων και ανηλίκων) και των συνεπειών της στα παιδιά τους (ενδοοικογενειακή βία, σεξουαλική παρενόχληση, βιασμός, εμπορία γυναικών με στόχο τη σεξουαλική εκμετάλλευση), η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων έχοντας ρόλο επιτελικό, συντονιστικό και εποπτικό έχει προβεί σε:

• Δημιουργία ολοκληρωμένου δικτύου 61 δομών σε όλη τη χώρα για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών.
• 24ωρη Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900
• Δημιουργία 39 Συμβουλευτικών Κέντρων (από την Γενική Γραμματεία Ισότητας και τους Δήμους) και 21 Ξενώνων Φιλοξενίας γυναικών θυμάτων βίας (από τους Δήμους και το ΕΚΚΑ), προσφέροντας υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης, νομικής συμβουλευτικής και φιλοξενίας των γυναικών θυμάτων βίας.
• Δημιουργία νέος ιστότοπου ( www.womensos.gr), αποκλειστικά για το θέμα της βίας κατά των γυναικών, καθώς και σελίδα  κοινωνικής δικτύωσης (facebook), με στόχο την ευαισθητοποίηση των  νεότερων ηλικιακά ομάδων.
• Συμμετοχή σε συνέδρια και ημερίδες για το σχολικό εκφοβισμό (bulling) και την έμφυλη διάστασή του

Γ. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Γ.1. Ξενώνες Φιλοξενίας

• Περαιτέρω ενημέρωση του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας, όπου αυτό κρίνεται αναγκαία
• Επικαιροποίηση εγχειριδίου για την βελτιστοποίηση των πρακτικών αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών.

3.4.1. Ενίσχυση του μηχανισμού καταγραφής περιστατικών βίας (περιλαμβανομένης της ενδοοικογενειακής βίας, της αναγκαστικής εργασίας και της σεξουαλικής κακοποίησης)

Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Α.1. Βαλκανική Επιδημιολογική Μελέτη για την Παιδική Κακοποίηση και Παραμέληση

Α.2. Δημιουργία Εθνικού Κέντρου Αναφοράς και Επιτήρησης

Α.3. Καταγραφή περιστατικών βίας

3.4.2. Ειδική εκπαίδευση των επαγγελματιών που εργάζονται με τα παιδιά για την ανίχνευση και αποτελεσματική διαχείριση περιστατικών κακοποίησης.

Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Α.1. Ανάπτυξη δομών και προγραμμάτων – εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας

3.4.3. Ενίσχυση υπηρεσιών για την αντιμετώπιση της παιδικής κακοποίησης και παραμέλησης και την υποστήριξη των θυμάτων, και δημιουργία εξειδικευμένων διατομεακών κέντρων διάγνωσης και διαχείρισης της κακοποίησης-παραμέλησης.  

Α. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Α1. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΔΟΜΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

• Έχουν συσταθεί και λειτουργούν σε ολόκληρη την Ελληνική Επικράτεια εξειδικευμένες Υπηρεσίες  στελεχωμένες με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό στην αντιμετώπιση προβλημάτων που σχετίζονται με τους ανηλίκους. Εκεί όπου δεν υφίστανται εξειδικευμένες Υπηρεσίες οι σχετικές αρμοδιότητες ασκούνται κατά περίπτωση από τις κατά τόπους Υπηρεσίες Ασφαλείας.
• Η Δ/νση Ασφάλειας του Κλάδου Ασφάλειας του Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας, χειρίζεται, σε επιτελικό επίπεδο, μεταξύ άλλων τα θέματα που αφορούν στην προστασία των ανηλίκων. Ειδικότερα η εν λόγω Διεύθυνση είναι αρμόδια για τη μελέτη-ανάλυση των εγκλημάτων που διαπράττονται από ανηλίκους ή σε βάρος αυτών, για την καθοδήγηση των περιφερειακών Υπηρεσιών στη διαχείριση τέτοιων περιστατικών, καθώς και για τη συλλογή και την επεξεργασία πληροφοριών που αφορούν στις συνήθειες, στα εξωσχολικά ενδιαφέροντα και στους τόπους όπου συχνάζουν οι ανήλικοι.
• Στη Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής λειτουργεί, ως εξειδικευμένη υπηρεσία, η Υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων, στη Διεύθυνση Ασφάλειας Θεσσαλονίκης το Τμήμα Ανηλίκων ενώ στις Υποδιευθύνσεις Ασφάλειας Ηρακλείου Κρήτης και Πατρών λειτουργούν τα Γραφεία Ανηλίκων με ειδικότερες αρμοδιότητες στην αντιμετώπιση τέτοιων εγκληματικών φαινομένων.

Β. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ 

Β1. Δημιουργία διαύλου επικοινωνίας μέσω της προσωπικής επαφής που θα αναπτύξει το αστυνομικό προσωπικό διαμέσου της διαδικτυακής πύλης της Ελληνικής Αστυνομίας.

Β2. Περαιτέρω ενημέρωση του αστυνομικού προσωπικού μέσα από τις εκπαιδευτικές δομές της Ελληνικής Αστυνομίας.

Β3. Δημιουργία και λειτουργία Ειδικών Διακλαδικών- Διατμηματικών Μονάδων Διάγνωσης –Πιστοποίησης Κρουσμάτων Βίας κατά Ανηλίκων απέναντι στο Νόμο

Β.3.1. Ψυχοκοινωνική παρέμβαση στην πόλη του Ρεθύμνου

Β.3.2. Νοτιοανατολικό Δίχτυ Προστασίας

Β.3.2. Νοτιοανατολικό Δίχτυ Προστασίας

Β.3.3.Καταπολέμηση της εκμεταλλευτικής διαμεσολάβησης στη Νότια Ευρώπη

 Β.3.4.Προσπάθεια κατά της Κακοποίησης και Παραμέλησης των Παιδιών

Β.4. Βελτίωση του υπάρχοντος πλαισίου καταπολέμησης της έμφυλης βίας – γυναικών

3.4.4. Υιοθέτηση πρωτοκόλλων για την διαχείριση της κακοποίησης/παραμέλησης και τη διασύνδεση και συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων υπηρεσιών

Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Α.1. Θεσμοθέτηση ενιαίου Πρωτοκόλλου κρουσμάτων κακοποίησης

Α2. Διαχείριση περιστατικών κακοποίησης & παραμέλησης παιδιών

Α3. Πρωτόκολλο και ενδοοικογενειακή βία

3.4.5. Προστασία των ανηλίκων θυμάτων από δευτερογενή θυματοποίηση  

 Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

 Α.1. Ενημερωτική εκστρατεία  Αγωγής Υγείας Παιδιού