- Υπουργείο Δικαιοσύνης - http://www.opengov.gr/ministryofjustice -

Άρθρο 05: Οικογενειακό περιβάλλον και εναλλακτική φροντίδα

3.1. Οικογενειακό περιβάλλον – γονική επιμέλεια και στήριξη

Έχει συσταθεί Ειδική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή για την τροποποίηση διατάξεων του Οικογενειακού Δικαίου.

Η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή του ΥΔΔΑΔ, με τη συμμετοχή δικαστών και ακαδημαϊκών, έχει ως αποστολή να παραδώσει σχέδιο νόμου για την αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου έως το τέλος του έτους 2014.

Η Επιτροπή θα οριστικοποιήσει το κείμενο διατάξεων προηγούμενων Επιτροπών ή Ομάδων Εργασίας Επιπλέον, αντικείμενο επεξεργασίας από την Επιτροπή θα αποτελέσει η εισαγωγή του νέου Οικογενειακού Δικαστηρίου και η υιοθέτηση της κοινής επιμέλειας τέκνων.

Η αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου αποτελεί πολιτική προτεραιότητα του ΥΔΔΑΔ και αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του Α΄ εξαμήνου του 2015.

3.1.1. Ενίσχυση κοινωνικών υπηρεσιών για τη συστηματική ψυχοκοινωνική στήριξη των οικογενειών και ιδίως των οικογενειών σε κρίση

Η ίδρυση Οικογενειακού Δικαστηρίου με τη συνδρομή επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων θα λειτουργεί και ως Κέντρο Ενημέρωσης και Υποστήριξης των γονέων και των οικογενειών.

3.1.2. Πλαισίωση των δικαστηρίων από κοινωνικές υπηρεσίες σε εφαρμογή του ν.2447/96

3.1.3. Μέτρα για την εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων περί επιμέλειας και επικοινωνίας παιδιών με τον γονέα με τον οποίο δεν διαβιούν

 Κοινή επιμέλεια τέκνων: Κατά τη διεθνή εμπειρία αλλά και τα διδάγματα της σύγχρονης επιστήμης, η διάσταση ή το διαζύγιο των γονέων δεν θα πρέπει κατ’ ανάγκη να οδηγεί στη διάρρηξη της κοινής επιμέλειας των παιδιών και από τους δύο γονείς, όπως συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα, όπου η επιμέλεια απονέμεται από το δικαστήριο στον ένα γονέα. Ο κανόνας θα πρέπει να είναι η συνέχιση της κοινής επιμέλειας, προκειμένου να εξασφαλισθεί η ολοκλήρωση της προσωπικότητας του παιδιού και η διατήρηση των σχέσεών του με τον πατέρα και τη μητέρα του. 

Η υιοθέτηση του θεσμού της κοινής επιμέλειας θα εξαλείψει σε μεγάλο βαθμό την ανάγκη για δικαστικές διενέξεις περί επιμέλειας και επικοινωνίας.

Κοινή Επιμέλεια των τέκνων μετά τη διάσταση ή το διαζύγιο των γονέων τους. Πρόκειται για σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση που εντάσσεται στο έργο της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής ΥΔΔΑΔ για την αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου

3.1.4. Ενίσχυση των εισαγγελιών ανηλίκων – επέκταση του θεσμού και στην περιφέρεια

3.2. Παιδιά που απομακρύνονται από το οικογενειακό περιβάλλον – Εναλλακτική φροντίδα – Αναδοχή

Οι δομές Παιδικής Προστασίας των Νέων  Κέντρων  Κοινωνικής Πρόνοιας (ΝΠΔΔ) τα οποία συστάθηκαν με τον N.4109/2013, καθώς και το Κέντρο Παιδικής Μέριμνας Αρρένων Παπάφειο Θεσσαλονίκης (Ν.4199/2013), τελούν υπό την εποπτεία του ΥΠ.Ε.ΚΑ.Π., εδρεύουν κατά βάση στην αντίστοιχη έδρα κάθε Περιφέρειας και ο σκοπός τους, βάσει του Ν.4109/2013 και των νέων Οργανισμών λειτουργίας τους, έχει διευρυνθεί ούτως ώστε εφεξής να παρεμβαίνουν σε θέματα προστασίας της οικογένειας, της παιδικής ηλικίας, της νεότητας, της τρίτης ηλικίας, των ατόμων με αναπηρία και των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού.

Ειδικότερα τα Παραρτήματα Προστασίας Παιδιού των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας σκοπό έχουν την περίθαλψη, τη ψυχοσωματική ανάπτυξη και γενικά τη μέριμνα για μόρφωση και επαγγελματική εκπαίδευση των βρεφών και παιδιών που αποδεδειγμένα είναι απροστάτευτα και στερούνται οικογενειακής φροντίδας μέχρι προσαρμογής αυτών σε περιβάλλον που εγγυάται την καλύτερη δυνατή ανάπτυξη τους (επιστροφή στην οικογένεια ή τοποθέτηση σε ανάδοχη οικογένεια ή υιοθεσία).

΄Οσον αφορά την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών, στα υπό διαμόρφωση σχέδια των νέων Οργανισμών των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας, τα οποία προωθούνται προς κατάρτιση, θα δίνεται η δυνατότητα λειτουργίας ενδιάμεσων δομών για την κάλυψη όλων των περιστατικών άμεσης προστασίας ευπαθών ομάδων – παιδιών, για όσο διάστημα χρειαστεί, μέχρι την εξασφάλιση κατάλληλου για αυτά περιβάλλοντος (εισαγωγή σε ίδρυμα, αναδοχή, υιοθεσία κ.ά.)

    Λοιπά ιδρύματα παιδικής προστασίας: Ο σκοπός τους είναι ανάλογος με εκείνων των Παραρτήματα Προστασίας Παιδιού των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας και η λειτουργία τους διέπεται ανάλογα με τη νομική τους υπόσταση (Ίδρυμα ή Σωματείο) από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, του Ν.Δ.1111/1972 και την ιδρυτική τους πράξη. Όσα είναι κληροδοτήματα διέπονται εκτός από την ιδρυτική τους πράξη και από τις διατάξεις του Ν.4182/2013.

3.2.1 Ενίσχυση της πολιτικής αποιδρυματοποίησης και της αναδοχής

Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Α.1. Εναλλακτική φροντίδα

ΣΚΟΠΟΣ

Επέκταση θεσμού αναδοχής και σε παραβατικούς ανηλίκους

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Νομοθετικές παρεμβάσεις για την εφαρμογή του αναμορφωτικού μέτρου της αναδοχής

ΔΡΑΣΕΙΣ

Βρίσκεται σε εξέλιξη η τροποποίηση του Π.Δ. 86/2009 περί Οργάνωσης και Λειτουργίας του θεσμού της Αναδοχής Ανηλίκων με προοπτική τη διεύρυνσή του και σε παραβατικούς ανηλίκους. Για το σκοπό αυτό δημιουργείται Ειδικό Μητρώο Αναδόχων Γονέων Παραβατικών Ανηλίκων.Σύμπραξη του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων όσον αφορά τις διατάξεις των άρθρων 122, 123 του Ποινικού Κώδικα, του άρθρου 45 Α Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και του άρθρου 8 του Π.Δ. 49/79 (στο πλαίσιο εφαρμογής του αναμορφωτικού μέτρου της αναδοχής). Τα Σχέδια των νέων ΠΚ και ΚΠΔ που αναμένεται να υιοθετηθούν εντός του α΄ εξαμήνου του 2015 θα περιλαμβάνουν σχετικές διατάξεις.

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

ΦΟΡΕΑΣ

Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων των Δικαστηρίων Ανηλίκων της Χώρας και Εταιρείες Προστασίας Ανηλίκων Ν.Π.Δ.Δ. εποπτευόμενα από το Υπουργείο ΔΔΑΔ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

΄Εχει καταρτισθεί το νέο σχέδιο Π.Δ/τος και προωθείται προς επεξεργασία από το επισπεύδον Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας. Η δαπάνη αποζημίωσης των αναδόχων οικογενειών θα καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό.

3.2.2. Δημιουργία δομών άμεσης υποδοχής, υποστήριξης και αξιολόγησης παιδιών που απομακρύνονται από το οικογενειακό τους περιβάλλον, για την αποφυγή παρατεταμένης παραμονής τους σε νοσοκομεία ή άλλους ακατάλληλους χώρους.

Ο θεσμός της αναδοχής ανηλίκων ρυθμίζεται από τις διατάξεις των άρθρων 1655 έως 1665 του Αστικού Κώδικα, οι οποίες έχουν συμπεριληφθεί στο δέκατο πέμπτο Κεφάλαιο «Αναδοχή ανηλίκου» του άρθρου 12 του Νόμου 2447/1996 «Κύρωση ως κώδικα του σχεδίου νόμου “Υιοθεσία, Επιτροπεία και αναδοχή ανηλίκου, δικαστική συμπαράσταση κλπ”», καθώς και του Π.Δ/τος 86/2009.

Στη χώρα μας, ο θεσμός της αναδοχής υλοποιείται από τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας (Παραρτήματα Προστασίας Παιδιού) και από τις Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών της χώρας. Η εποπτεία της αναδοχής ρυθμίζεται από το άρθρο 5 του Π.Δ. 86/2009.

Για τη βελτίωση και τη διεύρυνση του ανωτέρω νομοθετικού πλαισίου, σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος βρίσκεται στο στάδιο της τελικής επεξεργασίας (ένταξη παραβατικών ενηλίκων στο θεσμό, διεύρυνση του χρόνου αναδοχής, εκπαίδευση υποψηφίων αναδόχων γονέων κλπ.).

3.2.3. Διεύρυνση/ενίσχυση της εφαρμογής του θεσμού της αναδοχής (νομοθετικά και διοικητικά μέτρα)

3.2.4. Ιδρύματα – δομές φιλοξενίας και περίθαλψης για παιδιά:

3.2.4.1. Θέσπιση εθνικών προδιαγραφών για τη λειτουργία των δομών, καταγραφή, πιστοποίηση και αδειοδότησή τους.

3.2.4.2. Διασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών σε εναλλακτική φροντίδα και ιδίως των δικαιωμάτων επιμέλειας, εκπαίδευσης, υγείας, συμμετοχής, ψυχαγωγίας και επικοινωνίας με τις φυσικές οικογένειες

3.2.4.3. Ενίσχυση μηχανισμών εποπτείας, ελέγχου και αξιολόγησης της λειτουργίας των ιδρυμάτων παιδικής προστασίας και της ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας

3.3. Υιοθεσία

Η υιοθεσία είναι θεσμός παιδικής προστασίας που εφαρμόζεται στη χώρα μας με σκοπό την οικογενειακή αποκατάσταση του απροστάτευτου ανηλίκου.

 Α. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Σύμφωνα με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο (Ν.2447/1996 «Κύρωση ως Κώδικα του σχεδίου νόμου Υιοθεσία, επιτροπεία και αναδοχή ανηλίκου, δικαστική συμπαράσταση κλπ»), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, καθώς και ΠΔ 226/1999 «Υπηρεσίες και οργανώσεις αρμόδιες για τη διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας σε υιοθεσίες ανηλίκων και για την πραγματοποίηση υιοθεσιών ανηλίκων και διαδικασία προπαρασκευής και πραγματοποίησης των εν λόγω υιοθεσιών»), ορίζονται ρητά οι όροι και οι προϋποθέσεις για την διαδικασία της υιοθεσίας, η οποία τελείται πάντοτε με γνώμονα το συμφέρον του παιδιού. Σημειώνεται ότι οι διατάξεις του ανωτέρω νόμου αποτελούν διατάξεις του Αστικού Κώδικα (άρθρο 23 και 1542 έως 1588) και η εφαρμογή του νόμου ως προς αυτό εμπίπτει στην αποκλειστική δικαιοδοσία των αρμόδιων πολιτικών δικαστηρίων. Σε κάθε περίπτωση, η υιοθεσία είναι κατεξοχήν νομική πράξη η οποία τελείται και ολοκληρώνεται με δικαστική απόφαση.

Σημειώνεται ότι η χώρα μας με τον Ν.3765/2009 κύρωσε τη σύμβαση για την προστασία των παιδιών και τη συνεργασία σχετικά με τη διακρατική υιοθεσία που υπογράφηκε στη Χάγη στις 29-5-1993. Η Σύμβαση τέθηκε σε ισχύ στη χώρα μας από την 1-1-2010.

Β. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Η Γενική Γραμματεία Πρόνοιας του ΥΠ.Ε.ΚΑ.Π. έχει καταθέσεις στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης προτάσεις νομοθετικών ρυθμίσεων για τη βελτίωση, επιτάχυνση και ασφαλή διενέργεια του θεσμού της υιοθεσίας. Οι προτάσεις αφορούν σε αλλαγές του Ν.2447/1996, οι βασικότερες εκ των οποίων είναι οι εξής:

3.3.1. Λήψη νομοθετικών και άλλων μέτρων για την επιτάχυνση των  διαδικασιών υιοθεσίας

Η διευκόλυνση και επιτάχυνση της διαδικασίας της υιοθεσίας αποτελεί μέρος του έργου της Επιτροπής για την αναθεώρηση του Οικογενειακού Δικαίου.

3.3.2. Επανεξέταση θεσμικού πλαισίου ιδιωτικών υιοθεσιών

3.3.3. Διακρατικές υιοθεσίες

3.4. Βία κατά των παιδιών συμπεριλαμβανομένης της κακοποίησης και της

Παραμέλησης

Α. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Α.1. ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

  Α.2. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ

Στον τομέα της παιδικής προστασίας η χώρα μας έχει προσχωρήσει και έχει         κυρώσει:

Β. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΕΝΤΡΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ: Για τα παιδιά που βρίσκονται σε κρίση, μεταξύ των οποίων και τα κακοποιημένα παιδιά (χωρίς απαραίτητα να προκύπτει από επίσημα στοιχεία, εάν έχουν υποστεί πράξεις σεξουαλικής κακοποίησης), εφαρμόζονται μέτρα κοινωνικοπρονοϊακού χαρακτήρα, κατά κύριο λόγο μέσω των δώδεκα (12) Παραρτημάτων Προστασίας Παιδιού των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας (ΝΠΔΔ) των Περιφερειών της χώρας. Ανάλογο έργο με τα παραπάνω δημόσια ιδρύματα επιτελούν τα φιλανθρωπικά ιδρύματα και Σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Στα παιδιά που φιλοξενούνται στις παραπάνω δομές, προσφέρονται υπηρεσίες από εξειδικευμένο προσωπικό (όπως ψυχολόγοι, παιδίατροι, κοινωνικοί λειτουργοί κ.α.), ώστε να αντιμετωπίζονται τα προβλήματά τους

ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ Ε.Κ.Κ.Α. : Το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Κ.Α.), Ν.Π.Δ.Δ, εποπτευόμενος φορέας  του Υπουργείου, ως αποστολή έχει το συντονισμό παρακολούθησης και αξιολόγησης των δράσεων και του δικτύου των φορέων κοινωνικής πρόνοιας σε όλη την επικράτεια και, ταυτόχρονα, παρέχει υπηρεσίες κάλυψης έκτακτων κοινωνικών αναγκών σε ανηλίκους που βρίσκονται σε κίνδυνο ή που αντιμετωπίζουν καταστάσεις κρίσης.

Επιπροσθέτως,  κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 8 του Ν.3961/2011, εκδόθηκε η αρ. οικ.49540/2011 Κοινή Υπουργική Απόφαση με τίτλο «Συντονισμός  Δράσεων  και  υπηρεσιών  παιδικής  προστασίας»,   με την οποία  μεταξύ άλλων θεσμοθετήθηκαν:

α. Η Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας που  λειτουργεί στο ΕΚΚΑ από (1-3-2012) με τη δωρεάν χρήση του σύντομου αριθμού κλήσης 1107 σε 24ωρη καθημερινή βάση. Σκοπός της Γραμμής είναι η παροχή άμεσης ενημέρωσης και επείγουσας συμβουλευτικής ψυχολογικής και κοινωνικής στήριξης στα παιδιά και στους εφήβους για θέματα που τους απασχολούν ή για όσα από αυτά βρίσκονται σε κίνδυνο και η διασύνδεσή τους με τις κατάλληλες Υπηρεσίες Παιδικής Προστασίας.

β. Ομάδες Προστασίας Ανηλίκων (Ο.Π.Α.) σε κάθε Δήμο της χώρας, αποτελούμενες από κοινωνικούς λειτουργούς, οι οποίες συνεργάζονται με το Κεντρικό Επιστημονικό Συμβούλιο για την Αντιμετώπιση της Θυματοποίησης και Εγκληματικότητας των Ανηλίκων (Κ.Ε.Σ.Α.Θ.Ε.Α.) του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τις κοινωνικές Υπηρεσίες του Ε.Κ.Κ.Α. και τις εταιρείες Προστασίας Ανηλίκων, με στόχο την επίλυση των προβλημάτων τους. Η ανωτέρω δράση κοινωνικής υποστήριξης θα εξασφαλίσει την προάσπιση του συμφέροντος του παιδιού που βρίσκεται σε κίνδυνο.

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΠΑΙΔΙΟΥ: Υπάρχει έλλειψη εθνικών πρωτογενών στοιχείων για την έκταση και τους ιδιαίτερους χαρακτήρες του φαινομένου. Έχουν πραγματοποιηθεί δύο  πρόσφατες έρευνες του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού το 2008-2009 σε συνεργασία με το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παν/μίου Αιγαίου στην γεωγραφική περιοχή του Β. και Ν. Αιγαίου και σε πανελλήνια κλίμακα το 2010-2012 στις Περιφέρειες Αττικής, Κ. Μακεδονίας και Κρήτης στα πλαίσια υλοποίησης του προγράμματος Balkan Epidemiological Study on Child Abuse and Neglect που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συγκεκριμένα από το 7ο Πρόγραμμα – Πλαίσιο για την Έρευνα και την Καινοτομία στην Ε.Ε..

 Ενδεικτικά, στο Β. και Ν. Αιγαίο τα παιδιά δήλωσαν ότι στην οικογένεια έχουν υποστεί μεταξύ άλλων φωνές-33,1%, χτυπήματα-27%, κλείδωμα έξω από το σπίτι-6,2% και, αντίστοιχα, στο σχολείο βρισιές-57,8%, προσβολές-33,3% και χτυπήματα-28,2%. Επίσης παρατηρείται  μεγάλη υποδήλωση των κρουσμάτων, πολλαπλή θυματοποίηση, έλλειψη θεσμικά καθορισμένου Κέντρου Αναφοράς και Επιδημιολογικής Επιτήρησης Κρουσμάτων, έλλειψη κανονιστικού πλαισίου Υποχρεωτικής Δήλωσης Κρουσμάτων, απουσία ενιαίου τρόπου πιστοποίησης και διάγνωσης κλινικά και ενώπιον του Νόμου, έλλειψη νομικής – θεσμικής θωράκισης των επαγγελματιών που καλούνται να πιστοποιήσουν κρούσματα, έλλειψη συντονισμού των εμπλεκόμενων φορέων στην αντιμετώπιση και διαχείριση των κρουσμάτων.

 ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ: Στα πλαίσια εφαρμογής του νόμου 3500/2006 για την «ενδοοικογενειακή βία», οι αστυνομικοί που επιλαμβάνονται, στο πλαίσιο προανάκρισης, υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας, έχουν υποχρέωση εχεμύθειας και, ως εκ τούτου, απαγορεύεται να ανακοινώνουν με οποιονδήποτε τρόπο το ονοματεπώνυμο του θύματος και του κατηγορουμένου, τη διεύθυνση κατοικίας τους, καθώς και οποιαδήποτε άλλα στοιχεία είναι δυνατό να αποκαλύψουν την ταυτότητα τους. Η παράβαση της υποχρέωσης αποτελεί πλημμέλημα που επισύρει ποινή φυλάκισης. Επιπλέον, οι Υπηρεσίες που επιλαμβάνονται των σχετικών υποθέσεων, έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν το θύμα για τη δυνατότητα παροχής αρωγής από αρμόδιους φορείς.

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΑΜΤΕΙΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ: Στο πλαίσιο του «Εθνικού Προγράμματος  για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών» και με σκοπό την πρόληψη και καταπολέμηση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών (ενηλίκων και ανηλίκων) και των συνεπειών της στα παιδιά τους (ενδοοικογενειακή βία, σεξουαλική παρενόχληση, βιασμός, εμπορία γυναικών με στόχο τη σεξουαλική εκμετάλλευση), η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων έχοντας ρόλο επιτελικό, συντονιστικό και εποπτικό έχει προβεί σε:

Γ. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Γ.1. Ξενώνες Φιλοξενίας

ΣΚΟΠΟΣ

Πρόληψη και καταπολέμηση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

  • Λειτουργία δυο Ξενώνων Βραχυχρόνιας Φιλοξενίας για γυναίκες – μόνες ή με τα παιδιά τους – θύματα βίας (ενδοοικογενειακής ή εμπορίας και διακίνησης)
  • Λειτουργία ενός Καταφυγίου Επείγουσας Φιλοξενίας για γυναίκες σε κρίση – μόνες ή με τα παιδιά τους – κυρίως θύματα βίας (ενδοοικογενειακής ή εμπορίας και διακίνησης)
  • Λειτουργία ενός Ξενώνα Βραχυχρόνιας Φιλοξενίας για γυναίκες – μόνες ή με τα παιδιά τους που αντιμετωπίζουν οξέα κοινωνικά προβλήματα.

ΔΡΑΣΕΙΣ

  • ·         Παροχή επείγουσας προσωρινής προστατευμένης φιλοξενίας
  • ·         Παροχή κατά τη διάρκεια της φιλοξενίας συμβουλευτικής, ψυχολογικής και κοινωνικής στήριξης
  • ·         Συνεργασία με άλλους φορείς για την υλοποίηση του εξατομικευμένου προγράμματος της κοινωνικής αποκατάστασης των φιλοξενουμένων

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

ΦΟΡΕΑΣ

Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας –

Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Πάγια δράση από το 2004

ΠΟΡΟΙ – ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

Κρατικός προϋπολογισμός – ΕΚΚΑ – ΕΣΠΑ

3.4.1. Ενίσχυση του μηχανισμού καταγραφής περιστατικών βίας (περιλαμβανομένης της ενδοοικογενειακής βίας, της αναγκαστικής εργασίας και της σεξουαλικής κακοποίησης)

Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Α.1. Βαλκανική Επιδημιολογική Μελέτη για την Παιδική Κακοποίηση και Παραμέληση

ΣΚΟΠΟΣ

«Βαλκανική Επιδημιολογική Μελέτη για την Παιδική Κακοποίηση και Παραμέληση»

ΠΟΡΟΙ/ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

2.323.246 €, Invitation FP7-Health-2007-B of the EuropeanUnion Framework Programme for Research and Technological Development (FP7)

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

ΦΟΡΕΑΣ

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού (Συντονιστής)

ΔΕΙΚΤΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Επίσημη λήξη προγράμματος 2013 – Εκκρεμεί η διάχυση των αποτελεσμάτων

Α.2. Δημιουργία Εθνικού Κέντρου Αναφοράς και Επιτήρησης

Προγραμματισμένες Δράσεις

Φορείς Υλοποίησης

Υλοποίηση Ερευνών Πεδίου σε εθνικό επίπεδο

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, Υπουργείο Υγείας, Βουλή, συναρμόδια Υπουργεία και Φορείς

Δημιουργία Εθνικού Κέντρου Αναφοράς και Επιτήρησης (Surveillance)

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, Υπουργείο Υγείας, Βουλή, συναρμόδια Υπουργεία και Φορείς

Θεσμική καθιέρωση υποχρεωτικής δήλωσης  Κρουσμάτων και θεσμοθέτηση  Ενιαίου Εθνικού Αρχείου Κρουσμάτων Βίας

κατά Ανηλίκων.

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, Υπουργείο Υγείας, Βουλή, συναρμόδια Υπουργεία και Φορείς / Δεν απαιτούνται πόροι και επιπλέον ανθρώπινο δυναμικό

Υλοποίηση  του Εθνικού Αρχείου Καταγραφής Κρουσμάτων

Κακοποίησης – παραμέλησης των Παιδιών

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, Υπουργείο Υγείας, συναρμόδια Υπουργεία και Φορείς

Α.3. Καταγραφή περιστατικών βίας

ΣΚΟΠΟΣ

Ενίσχυση Μηχανισμού καταγραφής περιστατικών ρατσιστικής βίας

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Ενισχύεται ο μηχανισμός καταγραφής περιστατικών βίας.Συντονισμός των αρμοδίων εμπλεκομένων Υπηρεσιών.

Αντίστοιχη πρόβλεψη της αρμοδιότητας στο νέο Οργανισμό του ΥΔΔΑΔ και ειδικότερα στο Τμήμα Πρόληψης Παραβατικότητας και Μετασωφρονιστικής Μέριμνας.

ΔΡΑΣΕΙΣ

Συντονισμός των αρμοδίων εμπλεκομένων Υπηρεσιών.Υλοποίηση Ευρωπαϊκού Προγράμματος VICTOR

ΔΕΙΚΤΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

 Εντός της περιόδου: 2013-2015

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

ΦΟΡΕΑΣ

 

Συντονισμός Δημοσίων Υπηρεσιών, Αστυνομίας, Δικαστηρίων κ. ά.Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, αρμοδιότητα της Δ/νσης Αντεγκληματικής Πολιτικής, Τμήμα Πρόληψης Παραβατικότητας και Μετασωφρονιστικής Μέριμνας.

3.4.2. Ειδική εκπαίδευση των επαγγελματιών που εργάζονται με τα παιδιά για την ανίχνευση και αποτελεσματική διαχείριση περιστατικών κακοποίησης.

Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Α.1. Ανάπτυξη δομών και προγραμμάτων – εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας

ΔΡΑΣΗ / ΣΚΟΠΟΣ

Φροντιστές παιδιών σε κίνδυνο – Εκπαίδευση και Ανάπτυξη Ικανοτήτων

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Έναρξη υλοποίησης Νοέμβριος 2013

ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού (Εταίρος)

ΠΟΡΟΙ &

 ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

12.000€/ European Commission GRUNDTVIG program, Greek State Scholarships Foundation (I.K.Y.)- (National Coordinator for Greece)

ΔΡΑΣΕΙΣ/ΣΚΟΠΟΣ

ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ανάπτυξη δομών και προγραμμάτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των επαγγελματιών και των υπηρεσιών

 

Υπουργείο Υγείας, Βουλή/ Δεν απαιτούνται πόροι και επιπλέον ανθρώπινο δυναμικό

Θεσμική θωράκιση των επαγγελματιών υγείας (legal immunity) που αναφέρουν/ πιστοποιούν τα κρούσματα κακοποίησης- παραμέλησης παιδιών

3.4.3. Ενίσχυση υπηρεσιών για την αντιμετώπιση της παιδικής κακοποίησης και παραμέλησης και την υποστήριξη των θυμάτων, και δημιουργία εξειδικευμένων διατομεακών κέντρων διάγνωσης και διαχείρισης της κακοποίησης-παραμέλησης.  

Α. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Α1. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΔΟΜΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

Β. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ 

Β1. Δημιουργία διαύλου επικοινωνίας μέσω της προσωπικής επαφής που θα αναπτύξει το αστυνομικό προσωπικό διαμέσου της διαδικτυακής πύλης της Ελληνικής Αστυνομίας.

Β2. Περαιτέρω ενημέρωση του αστυνομικού προσωπικού μέσα από τις εκπαιδευτικές δομές της Ελληνικής Αστυνομίας.

Β3. Δημιουργία και λειτουργία Ειδικών Διακλαδικών- Διατμηματικών Μονάδων Διάγνωσης –Πιστοποίησης Κρουσμάτων Βίας κατά Ανηλίκων απέναντι στο Νόμο

Β.3.1. Ψυχοκοινωνική παρέμβαση στην πόλη του Ρεθύμνου

ΔΡΑΣΗ /ΣΚΟΠΟΣ

Σχέδιο συνολικής ψυχοκοινωνικής παρέμβασης στην πόλη του Ρεθύμνου με στόχο την πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου της σεξουαλικής παρενόχλησης ανηλίκων.

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Σε εξέλιξη

ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού (Εθνικό Πρόγραμμα)

ΠΟΡΟΙ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

505.812,00 €/European Structural Fund E.S.F (“E.S.P.A.”) .for Greece, SFP/GR, O.P. “DHR”/Call14/ MIS 375809

Β.3.2. Νοτιοανατολικό Δίχτυ Προστασίας

ΔΡΑΣΗ /ΣΚΟΠΟΣ

Νοτιοανατολικό δίχτυ Προστασίας: Πρόληψη της εμπορίας παιδιών και προστασία ασυνόδευτων ανηλίκων στα ελληνοτουρκικά σύνορα

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Σε εξέλιξη η συμφωνία επί του προϋπολογισμού – δεν έχει υπογραφεί ακόμα η συμφωνία

επιχορήγησης

ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού (Εθνικό Πρόγραμμα)

ΠΟΡΟΙ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

402.639,93 €/ ISEC, HOMEΝοτιοανατολικόΔίχτυΠροστασίαςISEC/AG/4394, ProgramofDirectorateGeneralHomeAffairs, DirectorateC:Schengen, UnitC.4.: InternalSecurityFundEuropeanCommission

 

 

Β.3.2. Νοτιοανατολικό Δίχτυ Προστασίας

 

 

 

 

Β.3.3.Καταπολέμηση της εκμεταλλευτικής διαμεσολάβησης στη Νότια Ευρώπη

ΔΡΑΣΗ /ΣΚΟΠΟΣ

Αναθεώρηση κοινωνικών πρακτικών ελέγχου με στόχο την καταπολέμηση της εκμεταλλευτικής διαμεσολάβησης στη Νότια Ευρώπη»

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Σε εξέλιξη

ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού (Εταίρος)

ΠΟΡΟΙ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

379.831,83 €

ISEC,HOME/2012/ISEC/AG/THB/3932 Program of Directorate General – Home Affairs, Directorate C: Schengen, Unit C.4.: Internal Security Fund European Commission

 Β.3.4.Προσπάθεια κατά της Κακοποίησης και Παραμέλησης των Παιδιών

ΔΡΑΣΗ /ΣΚΟΠΟΣ

Συντονισμένη προσπάθεια σχετικά με την Κακοποίηση και Παραμέληση των Παιδιών (ΚαΠαΠ) μέσω του Ελάχιστου Συνόλου δεδομένων (ΕΣδ)»

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Σε εξέλιξη

ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού (Συντονιστής)

ΠΟΡΟΙ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

618.528,25 €

DAPHNE, JUST/2011 2012/ DAP/ AG/3250. Program of Directorate D-Fundamental Rights and Citizenship-DG Justice, Freedom and Security European Commission

 

Β.4. Βελτίωση του υπάρχοντος πλαισίου καταπολέμησης της έμφυλης βίας – γυναικών

ΣΚΟΠΟΣ

Καταπολέμηση έμφυλης βίας κατά των γυναικών (ενήλικων και ανήλικων)

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

 

Η Ειδική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή κι εν συνεχεία Ομάδα Διοίκησης Έργου – (ΟΔΕ) για την επεξεργασία σχεδίου νόμου για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών κατέθεσε πόρισμα που έχει ως στόχο μια ολοκληρωμένη νομοθετική αντιμετώπιση  της βίας κατά των γυναικών

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ- ΑΞΟΝΕΣ

-Πρόληψη (εκπαίδευση, εκπαίδευση – ενημέρωση – ευαισθητοποίηση, λήψη υπό πρόταση μέτρων), -Προγράμματα  εστιασμένα στους δράστες βίας – θύτες

Αρωγής θυμάτων βίας (προϋποτίθεται η δημιουργία δομών ψυχοκοινωνικής και νομικής στήριξης),

-Ποινική καταστολή.

*Αναπτύσσονται  οι πλευρές που αφορούν κυρίως το κορίτσι (ενδεικτικά αναγκαστικοί γάμοι, ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων)

 

3.4.4. Υιοθέτηση πρωτοκόλλων για την διαχείριση της κακοποίησης/παραμέλησης και τη διασύνδεση και συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων υπηρεσιών

Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Α.1. Θεσμοθέτηση ενιαίου Πρωτοκόλλου κρουσμάτων κακοποίησης

ΔΡΑΣΕΙΣ

ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

ΠΟΡΟΙ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

Θεσμοθέτηση του Ενιαίου Εθνικού Πρωτοκόλλου Διαχείρισης Κρουσμάτων Κακοποίησης – Παραμέλησης των Παιδιών

Υπουργείο Υγείας, ΚΕΣΥ, Βουλή

Δεν απαιτούνται πόροι και επιπλέον ανθρώπινο δυναμικό

Θεσμοθέτηση Εθνικού Πρωτοκόλλου Διάγνωσης, Διαχείρισης Κρουσμάτων για την κακοποίηση και παραμέληση βρεφών και νηπίων

Υπουργείο Υγείας, ΚΕΣΥ, Βουλή

Δεν απαιτούνται πόροι και επιπλέον ανθρώπινο δυναμικό

Α2. Διαχείριση περιστατικών κακοποίησης & παραμέλησης παιδιών

ΔΡΑΣΗ /ΣΚΟΠΟΣ

Ολοκληρωμένη Προσέγγιση για τη διερεύνηση, διάγνωση και διαχείριση Περιστατικών Κακοποίησης & Παραμέλησης Παιδιών

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Σε εξέλιξη

ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού (Εθνικό Πρόγραμμα)

ΠΟΡΟΙ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

849.432,00 €

European Structural Fund E.S.F (“E.S.P.A.”) for Greece, SFP/GR, O.P. “DHR”/Call16/ MIS 372071

Α3. Πρωτόκολλο και ενδοοικογενειακή βία

ΔΡΑΣΗ

Δημιουργία διαγνωστικού πρωτοκόλλου για την κακοποίηση και παραμέληση βρεφών και νηπίων και η εισαγωγή του στο Σύστημα Δημόσιας Υγείας

ΣΚΟΠΟΣ

Προστασία βρεφών και νηπίων από την ενδοοικογενειακή βία:

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Σε εξέλιξη

ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού (Συντονιστής)

ΠΟΡΟΙ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

549.912,38 €

DAPHNE, JUST/2011-2012/DAP/AG/3283 Program of Directorate D-Fundamental Rights and Citizenship-DG Justice, Freedom and Security- European Commission

3.4.5. Προστασία των ανηλίκων θυμάτων από δευτερογενή θυματοποίηση  

 Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

 Α.1. Ενημερωτική εκστρατεία  Αγωγής Υγείας Παιδιού

ΣΚΟΠΟΣ

Ενημερωτική εκστρατεία  Αγωγής Υγείας του πληθυσμού σε εθνικό επίπεδο

ΔΡΑΣΕΙΣ

  • Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση,
  • Εκμάθηση εναλλακτικών μεθόδων ανατροφής και εκπαίδευσης των παιδιών,
  • Υιοθέτηση άλλων γονεϊκών ρόλων και προτύπων,
  • Δημιουργία κοινωνικών δομών υποστήριξης για ευάλωτους
  • πληθυσμούς όπως ζευγάρια σε διάσταση ή διαδικασία διαζυγίου κ.λπ., και
  • Εκπαίδευση των ίδιων των παιδιών ώστε να μην ανέχονται στο παρόν και να μην αναπαράγουν στο μέλλον τη βία μέσα στο σπίτι.

ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, Υπουργείο Υγείας