Άρθρο 03: Γενικές αρχές

1.1. Μη διάκριση

1.1.1. Το πλαίσιο της μη διάκρισης στα παιδιά

1.1.2. Ενίσχυση προγραμμάτων και υπηρεσιών σε εθνικό, τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

1.2. Η αρχή του ‘υπέρτερου συμφέροντος του παιδιού’

1.3. Δικαίωμα στη ζωή, την επιβίωση και την ανάπτυξη

1.3.1. Αξιολόγηση των συνεπειών της κρίσης στη ζωή των παιδιών και εφήβων

1.3.2. Μέτρα για αύξηση των κοινωνικών παροχών

 Α. ΔΕΣΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Α.1. Παιδική Γραμμή

ΣΚΟΠΟΣ	Διευκόλυνση της πρόσβασης των πολιτών που διέρχονται κρίση ή περιέρχονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (π.χ. κακοποίηση, έλλειψη στέγης) σε Υπηρεσίες Πρόνοιας & Ψυχικής Υγείας
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ	Λειτουργία Τηλεφωνικής Γραμμής Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης «1107» σε 7ήμερη/ 24ωρη βάση.
ΔΡΑΣΕΙΣ	Επείγουσα συμβουλευτική, ψυχολογική και κοινωνική στήριξη στα παιδιά και τους εφήβους που βρίσκονται σε κίνδυνο ή βιώνουν καταστάσεις κρίσης Κινητοποίηση των κατάλληλων μηχανισμών επείγουσας κοινωνικής παρέμβασης και προστασίας των ανηλίκων Παροχή βοήθειας σε γονείς, αδέλφια, συγγενείς και ενδιαφερομένους για θέματα που αφορούν παιδιά και εφήβους ή σε όποιον θέλει να αναφέρει κακοποίηση, παραμέληση ή καταστάσεις παιδιών σε κίνδυνο
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΦΟΡΕΑΣ	Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας – Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ	Πάγια δράση από το 2013
ΠΟΡΟΙ – ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ	Κρατικός προϋπολογισμός – ΕΚΚΑ

1.3. Σεβασμός των απόψεων του παιδιού

Ο σεβασμός των απόψεων του παιδιού αποτυπώνεται τόσο σε ειδικά προνοιακά όσο και σε ευρύτερα νομοθετικά κείμενα. Ειδικότερα, η φωνή των παιδιών εισακούεται επαρκώς στις κάτωθι περιπτώσεις:

• Συμμετοχή εκπροσώπων παιδιών που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες (π.χ. παιδιών ΑμεΑ/Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία) στην Εθνική Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας (Ν.3144/2003). Σκοπός της Επιτροπής είναι η προώθηση του Κοινωνικού Διαλόγου για την καταπολέμηση της φτώχειας και του Κοινωνικού Αποκλεισμού, την ανάπτυξη Δικτύου για την Κοινωνική Προστασία και την Κοινωνική Ενσωμάτωση και η γνωμοδότηση για τη διαμόρφωση, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Κοινωνική Ενσωμάτωση.
• Σεβασμός της άποψης του παιδιού σε θέματα εναλλακτικής φροντίδας:
  • Είναι απαραίτητη η συναίνεση του ανηλίκου, που δεν έχει γονείς, ενώπιον δικαστηρίου δια του επιτρόπου ή δια ακρόασης συγγενών (1549 ΑΚ και άρθρο 1 του Ν.2447/1996).
  • Προβλέπεται δυνατότητα λύσης της υιοθεσίας ύστερα από αγωγή του θετού τέκνου που συμπλήρωσε το 12^ο έτος της ηλικίας του (1572 και 1573 ΑΚ και άρθρο 1 του Ν.2447/1996).
  • Προβλέπεται η προστασία των συμφερόντων του ανηλίκου δια του θεσμού της επιτροπείας (άρθρο 12 του Ν.2447/1996) και πρόσθετες εγγυήσεις για τον ανήλικο σε περίπτωση τοποθέτησής του σε ίδρυμα (1610 ΑΚ και άρθρο 1 του Ν.2447/1996).
  • Προβλέπεται ο θεσμός της δικαστικής συμπαράστασης ΑμεΑ (1666 ΑΚ και άρθρο 13 του Ν.2447/1996)
  • Προβλέπεται η δυνατότητα αφαίρεσης αρμοδιοτήτων από τους φυσικούς γονείς ή τον επίτροπο, όταν η ένταξη του ανηλίκου στην ανάδοχη οικογένεια γίνεται διαρκέστερη (Άρθρο 1660 ΑΚ και άρθρο 12 του Ν.2447/1996).

• Προβλέπεται η συμμετοχή παιδιών στη Βουλή των Εφήβων
•  

1.3.1. Ενίσχυση της σχετικής νομοθεσίας

1.3.2. Διασφάλιση διαδικασιών ώστε τα παιδιά να ‘ακούγονται’ κατά τη λήψη δικαστικών, διοικητικών και άλλων αποφάσεων που τα αφορούν.

 1.3.3. Προγράμματα προαγωγής της συμμετοχής των παιδιών (Βουλή των Εφήβων,  Τοπικά Συμβούλια Νέων, μαθητικές κοινότητες)

Α. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

• ΤΟΠΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΝΕΩΝ: Τα Τοπικά Συμβούλια Νέων συστάθηκαν με το Ν. 3443/ 2006, με σκοπό την ενίσχυση της συμμετοχής των νέων στη διαχείριση των τοπικών υποθέσεων, που ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντά τους, σε κάθε Δήμο της χώρας.  Έργο των Τοπικών Συμβουλίων Νέων είναι ο εντοπισμός, η ανάδειξη και η παρακολούθηση των αναγκών και των προβλημάτων της νεολαίας σε τοπικό επίπεδο, η ανάληψη, σε συνεργασία με τον οικείο Δήμο, πρωτοβουλιών και δραστηριοτήτων για την πλήρη και ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των νέων, η μέριμνα για τη λήψη μέτρων με σκοπό την ενεργό και αποτελεσματική συμμετοχή των νέων στην τοπική κοινωνία και η ανάπτυξη σχέσεων συνεργασίας με αντίστοιχα Τοπικά Συμβούλια Νέων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σημαντική αρμοδιότητα των συμβουλίων είναι η συμμετοχή του Πρόεδρου τους, ο οποίος με τα λοιπά μέλη του διοικητικού συμβουλίου εκλέγεται από νέους δημότες του δήμου ηλικίας 15 έως 28 χρονών, στις συνεδριάσεις του οικείου δημοτικού συμβουλίου, όταν συζητούνται θέματα σχετικά με τα ενδιαφέροντα των νέων του δήμου.  Τα Τοπικά Συμβούλια Νέων αποτελούν αντικείμενα αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και συγκεκριμένα της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς.

• ΤΟΠΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: Σύμφωνα με το άρθρο 84 του Ν. 3463/ 2006 (Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων) συγκροτούνται  Τοπικά Συμβούλια Πρόληψης Παραβατικότητας, σε δήμους άνω των 3.000 κατοίκων. Τα Τοπικά Συμβούλια Πρόληψης της Παραβατικότητας αποτελούν συμβουλευτικά γνωμοδοτικά όργανα για την ανάπτυξη μιας εναλλακτικής και αποκεντρωμένης αντιπαραβατικής πολιτικής, προσαρμοσμένης στις ιδιαίτερες ανάγκες και απαιτήσεις των τοπικών κοινωνιών.

Τα Συμβούλια αποτελούνται από πέντε (5) έως έντεκα (11) μέλη, τα οποία είναι επιστήμονες και λειτουργοί που διαθέτουν ειδικές γνώσεις και εμπειρία στον τομέα της παραβατικότητας, όπως δικαστικοί λειτουργοί, εγκληματολόγοι, κοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί και αστυνομικοί. Έργο των Τοπικών Συμβουλίων Πρόληψης Παραβατικότητας είναι η καταγραφή και η μελέτη της παραβατικής συμπεριφοράς σε τοπικό επίπεδο, η κατάρτιση σχετικών προγραμμάτων στην περιφέρεια του Δήμου που λειτουργούν, η διοργάνωση ημερίδων, σεμιναρίων και συναφών εκδηλώσεων ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης της κοινής γνώμης, καθώς και ο συντονισμός και η εφαρμογή πρωτοβουλιών από τους κοινωνικούς φορείς της περιοχής κατάλληλων να προλάβουν ή να περιορίσουν ορισμένες μορφές της μικρομεσαίας εγκληματικότητας και της εν γένει παραβατικής συμπεριφοράς, με στόχο την εμπέδωση της ασφάλειας των κατοίκων και δημιουργίας κλίματος εμπιστοσύνης. Τα Τοπικά Συμβούλια Πρόληψης της Παραβατικότητας αποτελούν αντικείμενα αρμοδιότητας του Υπουργείου Δημόσιας τάξης και Προστασίας του Πολίτη.