1. Η εργασία ή απασχόληση του κρατουμένου δεν έχει τιμωρητικό ή καταπιεστικό χαρακτήρα. Η διοίκηση υποχρεούται να οργανώνει προγράμματα και να παρέχει θέσεις εργασίας σύμφωνα με το άρθρο 39 παράγραφος 2 του παρόντος, με ιδιαίτερη μέριμνα για τις γυναίκες, τους ανηλίκους, τους νεαρούς ενήλικες, τα άτομα με αναπηρία και τους ηλικιωμένους.
2. Απαγορεύεται, έπειτα από γνωμάτευση του ιατρού του καταστήματος, η ανάθεση στον κρατούμενο και η ανάληψη από αυτόν εργασίας ή απασχόλησης που μπορεί να προκαλέσει βλάβη στην υγεία του ή να την επιδεινώσει.
3. Οι κρατούμενοι ενθαρρύνονται και διευκολύνονται να συμμετάσχουν στα προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης, μαθητείας, πρακτικής άσκησης ή εξειδίκευσης που λειτουργούν στα καταστήματα κράτησης, τηρουμένων των όρων που ορίζονται στον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας τους.
4. Το Συμβούλιο εργασίας κρατουμένων, που συγκροτείται σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 10 του παρόντος, συνεργάζεται με το Υπουργείο Παιδείας, τον ΟΑΕΔ και αρμόδιους επαγγελματικούς ή κοινωνικούς φορείς για την οργάνωση των προγραμμάτων που προβλέπονται στην προηγούμενη παράγραφο, για την εξεύρεση εργασίας και την ομαλή εκτέλεσή της.
5. Οι κρατούμενοι απασχολούνται σε κύριες ή βοηθητικές εργασίες και υπηρεσίες για την εξυπηρέτηση λειτουργικών αναγκών του καταστήματος κράτησης και, ύστερα από άδεια του αρμόδιου δικαστικού λειτουργού, άλλων εγκαταστάσεων του καταστήματος που ευρίσκονται στον περιβάλλοντα χώρο αυτού, όπως εργασίες καθαριότητας, μαγειρείου, πλυντηρίου, καθαρισμού ή μεταφοράς τροφίμων, κηπουρικές εργασίες κ.λπ. Η ανάθεση των εργασιών και υπηρεσιών αυτών και η παροχή τους γίνεται για τρίμηνη διάρκεια, με δυνατότητα ανανέωσής της κατά τα οριζόμενα στις παραγράφους 4 και 5 του επόμενου άρθρου.
6. Οι κρατούμενοι μπορούν να εργάζονται για δικό τους λογαριασμό ή με παραγγελία του Δημοσίου ή φορέα του ευρύτερου δημόσιου τομέα ή φορέα τοπικής αυτοδιοίκησης ή ιδιώτη, έπειτα από συνεννόηση του εργοδότη με το Συμβούλιο εργασίας κρατουμένων, κατ’ εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας και εφόσον τηρούνται οι όροι ασφάλειας και εύρυθμης λειτουργίας του καταστήματος. Για την εργασία εκτός καταστήματος εφαρμόζεται το άρθρο 40 παρ. 2 του παρόντος.