1. Οι δραστηριότητες εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης των κρατουμένων αποβλέπουν στην απόκτηση ή συμπλήρωση εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων, καθώς και στην επαγγελματική εξειδίκευσή τους και τη δια βίου εκπαίδευσή τους.
2. Για τον σκοπό αυτόν λειτουργούν μέσα στο κατάστημα, σε κατάλληλες εγκαταστάσεις, αυτοτελείς σχολικές μονάδες όλων των βαθμίδων τυπικής εκπαίδευσης, καθώς και Δημόσια Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΔΙΕΚ) και μεταγυμνασιακά ΔΙΕΚ. Αυτές οι μονάδες υπάγονται στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και η λειτουργία τους ρυθμίζεται από τις κείμενες διατάξεις περί δημοσίων σχολείων. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (ΥΠ.Π.Ε.Θ.), κατόπιν εισήγησης του Συμβούλου – Συντονιστή Εκπαίδευσης που υποβάλλεται μέσω του αρμόδιου Τμήματος Εκπαίδευσης και Κατάρτισης της ΓΓΔΒΜΝΓ και σύμφωνης γνώμης του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθορίζεται η έναρξη της λειτουργίας των σχολικών μονάδων και των ΔΙΕΚ και οι χώροι λειτουργίας τους. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται η ονομασία της αντίστοιχης σχολικής μονάδας. Το κατάστημα κράτησης οφείλει κατά προτεραιότητα να εξεύρει τους κατάλληλους χώρους. Το Συμβούλιο του άρθρου 10 του παρόντος οργανώνει, με τη συνεργασία αρμόδιων φορέων, προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης, μαθητείας, πρακτικής άσκησης ή εξειδίκευσης.
3. Οι παρεχόμενοι τίτλοι σπουδών είναι ισότιμοι με τους αντίστοιχους των σχολικών δομών της ίδιας βαθμίδας εκπαίδευσης, χωρίς να προκύπτει από το κείμενό τους ότι αποκτήθηκαν σε κατάστημα κράτησης.
4. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει τη δυνατότητα να διατηρεί μητρώο φορέων, συλλόγων, ενώσεων, οργανώσεων και ιδρυμάτων που εισέρχονται στα Καταστήματα Κράτησης έχοντας ως αντικείμενο την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη δημιουργία ομάδων πολιτισμού/τέχνης και αθλητισμού καθώς και την ψυχαγωγία των κρατουμένων.
5. Ειδικά μέτρα λαμβάνονται για την οργάνωση προγραμμάτων που απευθύνονται σε αλλοδαπούς, ιδίως για την εκμάθηση της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας, και άτομα με αναπηρίες, ώστε να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη πρόσβασή τους στην εκπαίδευση.
6. Η πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι υποχρεωτική για τους νεαρούς κρατουμένους. Οι ενήλικες οι οποίοι δεν έχουν ολοκληρώσει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση ενθαρρύνονται να παρακολουθούν μαθήματα της βαθμίδας αυτής και προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης ή επιμόρφωσης.
7. Όσοι έχουν ολοκληρώσει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε αντίστοιχα τμήματα που λειτουργούν στο κατάστημα ή, εφόσον δε λειτουργούν τέτοια τμήματα, με μεταγωγή σε άλλο κατάστημα ή με εκπαιδευτικές άδειες, σύμφωνα με το άρθρο 56 του παρόντος. Το ίδιο ισχύει και για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Κρατούμενος ο οποίος επιτυγχάνει στις Πανελλαδικές εξετάσεις δικαιούται να ζητήσει μεταγωγή σε κατάστημα κράτησης της κατηγορίας στην οποία αυτός ανήκει και το οποίο λειτουργεί στην Περιφερειακή Ενότητα όπου εδρεύει το ΑΕΙ ή ΑΤΕΙ στο οποίο έχει εισαχθεί. Αν δεν υπάρχει τέτοιο κατάστημα κράτησης σε αυτήν την περιφερειακή ενότητα ο κρατούμενος δικαιούται να ζητήσει μετεγγραφή σε αντίστοιχο τμήμα ΑΕΙ ή ΑΤΕΙ που εδρεύει σε περιφερειακή ενότητα όπου υπάρχει κατάλληλο κατάστημα κράτησης ή σε όμορη περιφερειακή ενότητα. Οι αριστούχοι διευκολύνονται με κάθε τρόπο να συνεχίσουν τις σπουδές τους με τη χορήγηση εκπαιδευτικών αδειών.
8. Κατά τον χρόνο της εκπαίδευσης οι εργασίες που ανατίθενται στον κρατούμενο είναι κατά το δυνατό συναφείς με το αντικείμενο της εκπαίδευσής του.
9. Η εκπαίδευση των κρατουμένων δεν αναστέλλεται σε περίπτωση μεταγωγής ή επιβολής πειθαρχικής ποινής, εκτός αν άλλως ορίζει με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση το κατά περίπτωση αρμόδιο όργανο. Αν επιβληθεί πειθαρχικός περιορισμός κατά τη διάρκεια των σπουδών συγκεκριμένου κρατουμένου, η έκτιση του μέτρου μπορεί να γίνει τμηματικά και μόνο κατά τη διάρκεια των διακοπών ή αργιών.
10. Οι κρατούμενοι ενθαρρύνονται και διευκολύνονται για να παρακολουθούν προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και φοίτησης σε ανοικτά πανεπιστήμια της ημεδαπής ή της αλλοδαπής και προς τούτο τους παρέχονται οι απαραίτητες διευκολύνσεις. Όπου προβλέπονται σχετικές δαπάνες, οι κρατούμενοι μπορούν να απαλλάσσονται από αυτές κατόπιν ειδικής συμφωνίας του εκπαιδευτικού ιδρύματος με το Υπουργείο Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, διαφορετικά τις αναλαμβάνει ο κρατούμενος που εκπαιδεύεται ή φοιτά.
11. Οι κρατούμενοι ενθαρρύνονται και διευκολύνονται να συμμετέχουν στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ), τα οποία λειτουργούν σε κάθε κατάστημα κράτησης όπου υπάρχει ενδιαφέρον από επαρκή αριθμό κρατουμένων. Το καθεστώς λειτουργίας των ΣΔΕ ρυθμίζεται από τις οικείες διατάξεις. Με τον εσωτερικό κανονισμό του καταστήματος καθορίζονται οι διαδικασίες εφαρμογής των διατάξεων αυτών, καθώς και οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των εκπαιδευτών εκτός αυτών που αφορούν το εκπαιδευτικό έργο τους.
12. Οι κρατούμενοι να δύνανται να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους στο πλαίσιο της αντισταθμιστικής εκπαίδευσης, εφόσον δεν υπάρχει ή αντίστοιχη βαθμίδα εκπαίδευσης στο κατάστημα κράτησης που διαβιούν
13. Οι κρατούμενοι οι οποίοι συμμετέχουν σε δραστηριότητες και προγράμματα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης οποιασδήποτε βαθμίδας έχουν την ιδιότητα του μαθητή ή σπουδαστή ή φοιτητή από την εγγραφή τους και μέχρι τη λήψη του τίτλου σπουδών που χορηγείται από τον οικείο φορέα.
14. Οι κρατούμενοι που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες διευκολύνονται στη διάγνωση των αναγκών τους κατά τη φοίτησή τους σε δομή εκπαίδευσης μέσα στη φυλακή ή/και στη συμμετοχή τους στις προαγωγικές ή στις εισαγωγικές εξετάσεις σε Α.Ε.Ι. ή Τ.Ε.Ι., κατόπιν συνεργασίας του Καταστήματος Κράτησης με τους αρμόδιους φορείς.
15. . Επιτρέπεται για συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς και επιστημονικούς λόγους και στο πλαίσιο οργανωμένων δραστηριοτήτων των κρατουμένων η εγκατάσταση συστήματος πρόσβασης στο διαδίκτυο και χρήσης του από αυτούς υπό έλεγχο και επίβλεψη για λόγους ασφαλείας. Οι όροι και οι προϋποθέσεις χρήσης Η/Υ με περιορισμένη και ελεγχόμενη από ειδικευμένο τεχνικό προσωπικό πρόσβαση στο διαδίκτυο στο πλαίσιο οργανωμένων δραστηριοτήτων των κρατουμένων ρυθμίζονται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Το Συμβούλιο καταστήματος κράτησης με τη σύνθεση του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 8 του παρόντος, κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερόμενου και εγκρίσεως σύμφωνα με τους όρους της υπουργικής απόφασης, προσδιορίζει τις λεπτομέρειες άσκησης του εν λόγω δικαιώματος από συγκεκριμένο κρατούμενο, όπως τόπο, χρόνο και διαδικασία.
Ως Colour Youth – Κοινότητα LGBTQ Νέων Αθήνας προτείνουμε στο τέλος της παραγράφου 5 του Άρθρου 33, να προστεθεί πρόταση: “Επίσης, ειδικά μέτρα πρέπει να λαμβάνονται για την ενθάρρυνση συμμετοχής των προσώπων που δικαιούνται προστασίας από δυσμενείς διακρίσεις, όπως αυτά περιγράφονται στο Άρθρο 3 παράγραφος 1, στις δραστηριότητες εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης και για τη διασφάλιση συνθηκών ασφάλειας και αποδοχής για τη συμμετοχή αυτή. Πολλά ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, με φόβο το συνεχές bullying και την αίσθηση έλλειψης ασφάλειας, θεωρείται βέβαιο ότι έμμεσα αποθαρρύνονται από τη συμμετοχή τους σε τέτοιου είδους δραστηριότητες. Είναι σημαντικό να γίνουν βήματα για την αποδοχή και την ενθάρρυνσή τους.
Εκ μέρους της Colour Youth,
Φιλιππος Παγάνης,
Διαχειριστής
Άρθρο 33 – Εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση:
Στο Άρθρο αυτό, θεωρούμε δόκιμο να προστεθεί μέριμνα για πρόσωπα που λόγω της ταυτότητας φύλου τους στο παρελθόν είχαν βιώσει περιορισμένη πρόσβαση, διακρίσεις η αποκλεισμούς από τον χώρο της εργασίας. Συγκεκριμένα προτείνουμε την ακόλουθη προσθήκη: «Ειδική μέριμνα λαμβάνεται για τα πρόσωπα που κατά το Άρθρο 21 καταγράφουν πλην των στοιχείων ταυτότητας και το κοινωνικό τους φύλο, για την εκπαίδευση και την επαγγελματική τους κατάρτιση χωρίς διακρίσεις».
Για το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών,
Μαρίνα Γαλανού
Πρόεδρος.
Αίτημα των κρατουμένων:Απόσυρση της αναστολής της εκπαίδευσης του κρατουμένου, όπως αυτή ορίζεται στην παράγραφο 9. Η εκπαίδευση του κρατούμενου οφείλει να είναι αναφαίρετο δικαίωμα του και η αναστολή της μόνο αρνητικά μπορεί να επιδράσει στον χαρακτήρα του.
Παρ 7:Το δικαίωμα του κρατούμενου να ζητήσει μεταγωγή σε άλλο Κατάστημα Κράτησης για να μπορέσει να σπουδάσει σε ΑΕΙ ή ΤΕΙ που έχουν την ειδικότητά του καθώς και το δικαίωμα του να μεταγραφεί σε άλλο ΑΕΙ ή ΤΕΙ θα πρέπει να συνιστά αυτομάτως την υποχρέωση από την πλευρά της φυλακής να ικανοποιήσει το ταχύτερο δυνατόν το αίτημά του ώστε να μην παραμείνει η αίτησή του στα συρτάρια.
Παρ 9: Η εκπαίδευση των κρατουμένων δεν θα πρέπει να αναστέλλεται για κανέναν λόγο, διότι είναι το πιο αποτελεσματικό μέσον για την επανένταξη. Η δυνατότητα αναστολής που εισάγεται στο παρόν άρθρο -κάτι νέο σε σχέση με τον ισχύοντα σωφρονιστικό κώδικα- οδηγεί σε αυθαιρεσίες, εκφοβισμό και πολύ πιθανόν σε διακριτική μεταχείριση εκ μέρους του όποιου αρμόδιου οργάνου.
Παρ 12: Οι κρατούμενοι οι οποίοι υπάγονται στην αντισταθμιστική εκπαίδευση θα πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα στον ευεργετικό υπολογισμό των ημερών.
Παρ 15: Οι κρατούμενοι σπουδαστές ή μη, την εποχή της τεχνολογίας και της πληροφόρησης, θα πρέπει να έχουν ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Η διατυπωση της παραγραφου 9 ειναι καταπτυστη, ειναι ντροπή να στερειτε τη δυνατοτητα στους κρατούμενους να συμμετεχουν σε εκπαιδευτικά προγραμματα με αφορμή τα πειθαρχικά. Η εκπαιδευση του κρατούμενου λειτουργει αντεγκληματικά και ειναι αναφαιρετο δικαιωμα ενός πολίτη ακόμη και κρατούμενου. Μονο αρνητικές επιπτώσεις θα έχει αυτη η ρυθμισγ στις προσωπικοτητες των κρατουμενων
Το δικαιωμα στην εκπαιδευση δεν πρεπει να θιγεται σε οποιαδηποτε περιοτωση. Αφαιρεστε τη παραγραφο 9 γιατι δινει τη δυνατοτητα να κοβει ενα συμβουλιο φυλακης την εκπαιδευση καποιου κρατουμενου απλα επειδη το θελει βαζωντας αοριστες υποψιες για κατι. Πρεπει να μην μπορει να επιβληθει μεταγωγη κρατουμενου που παρακολουθει εκπαιδευτικο προγραμμα με επιμελεια.