Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Γαβριήλ Αμίτσης' | 2 Δεκεμβρίου 2023, 17:13

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Προς Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης ΘΕΜΑ: Η συμβολή του ΕΕΚΔ ΠΑΔΑ στην διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης για τα Μέρη Α’, Β’ και Γ’ του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης «Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και λοιπές διατάξεις» ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Ερευνητικό Εργαστήριο Κοινωνικής Διοίκησης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΕΕΚΔ ΠΑΔΑ, https://sarl.uniwa.gr) ως το μοναδικό ακαδημαϊκό κέντρο της χώρας που προωθεί καταστατικά (βλ. το σχετικό ιδρυτικό ΦΕΚ Β΄ 1349/19.4.2019) την ανάπτυξη της διδασκαλίας και έρευνας στο πεδίο του δεύτερου πυλώνα της ασφαλιστικής προστασίας (εφεξής Επαγγελματική Ασφάλιση) έχει επισημάνει σε ανύποπτο χρόνο τις διαχρονικές ιδεολογικές προκαταλήψεις καθώς και τις θεσμικές, οργανωτικές και χρηματοδοτικές αδυναμίες (βλ. ενδεικτικά την Γνώμη Πρωτοβουλίας της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της Ελλάδος για το “Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας - Στρατηγικές Κατευθύνσεις”, 2020, https://www.oke.gr/el/opinions) που εμποδίζουν την ορθολογική ανάπτυξη του θεσμού στην Ελλάδα {βλ. ενδεικτικά Ερευνητικό Εργαστήριο Κοινωνικής Διοίκησης - ΕΕΚΔ | Το ΕΕΚΔ ΠΑΔΑ και η ΕΛΕΤΕΑ καταθέτουν ένα δυναμικό υπόδειγμα ανάπτυξης του οικοσυστήματος της Επαγγελματικής Ασφάλισης (uniwa.gr)}. Ανάμεσα στις στρεβλώσεις αυτές περιλαμβάνονται: (α) Η αδυναμία οριοθέτησης της Επαγγελματικής Ασφάλισης ως διακριτού πυλώνα του Ελληνικού μοντέλου συνταξιοδοτικής προστασίας, ο οποίος λόγω των ιδιαίτερων ιδεολογικών και επιχειρησιακών του χαρακτηριστικών δεν πρέπει να συγχέεται αφενός με τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης (υποχρεωτική και αυτοδίκαια κάλυψη), αφετέρου με τα ιδιωτικά (ομαδικά ή προσωπικά) συνταξιοδοτικά προγράμματα (προαιρετική κάλυψη), που σχεδιάζονται και διαχειρίζονται από επιχειρήσεις της ασφαλιστικής αγοράς. (β) Η αδυναμία προσέγγισης της Επαγγελματικής Ασφάλισης ως θεμελιώδους εργαλείου για την οικονομική ανάπτυξη, την ενίσχυση του εισοδήματος των ηλικιωμένων πολιτών, την διαμόρφωση μίας «αποταμιευτικής κουλτούρας μαζικής βάσης» και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης, συμβάλλοντας πολύπλευρα στην «έξυπνη» αντιμετώπιση των σύνθετων προκλήσεων της δημογραφικής γήρανσης / κατάρρευσης της χώρας. (γ) Η αδυναμία κατανόησης της στρατηγικής συμβολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ανάπτυξη του θεσμού της Επαγγελματικής Ασφάλισης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει θεσμοθετήσει ούτε προτείνει στα Κράτη Μέλη να υιοθετήσουν ένα συγκεκριμένο μείγμα συνταξιοδοτικών πυλώνων. Σύμφωνα με την θεμελιώδη αρχή της επικουρικότητας, τα Κράτη Μέλη πρέπει να παραμένουν πλήρως υπεύθυνα τόσο για την οργάνωση των εθνικών συστημάτων συνταξιοδότησης, όσο και για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με το ρόλο και την έκταση κάθε πυλώνα. Στο πλαίσιο, μάλιστα, του δεύτερου πυλώνα της Επαγγελματικής Ασφάλισης πρέπει να παραμένουν πλήρως υπεύθυνα για το ρόλο και τις λειτουργίες των ιδρυμάτων που προσφέρουν επαγγελματικές συνταξιοδοτικές παροχές (ΙΕΣΠ), όπως τα ταμεία συντάξεων του οικονομικού κλάδου, τα ταμεία συντάξεων των επιχειρήσεων και οι επιχειρήσεις ασφάλισης ζωής. Όμως, με την υιοθέτηση θεσμικών παρεμβάσεων (βλ. ενδεικτικά την Οδηγία 2016/2341 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2016, για τις δραστηριότητες και την εποπτεία των ιδρυμάτων επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A32016L2341), τα όργανα της ΕΕ επιδιώκουν να ενθαρρύνουν τα Κράτη Μέλη να συγκροτήσουν επαρκή, ασφαλή και βιώσιμα συστήματα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών και να διευκολύνουν τη διασυνοριακή τους δραστηριότητα. Προωθείται, έτσι, μία διαδικασία ελάχιστης εναρμόνισης (με στόχο να εξασφαλίσει τη χρηστή διακυβέρνηση, την παροχή ενημέρωσης στα μέλη των συνταξιοδοτικών καθεστώτων και τη διαφάνεια και την ασφάλεια των επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών), η οποία σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να εμποδίζει τα Κράτη Μέλη να διατηρούν ή να θεσπίζουν περαιτέρω διατάξεις για την αυξημένη προστασία των μελών και των δικαιούχων επαγγελματικών συνταξιοδοτικών καθεστώτων, με την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω διατάξεις θα συνάδουν με τις υποχρεώσεις των Κρατών δυνάμει του δικαίου της ΕΕ. Οι συνέπειες των εν λόγω στρεβλώσεων είναι καταλυτικές. Η χώρα μας δεν έχει υιοθετήσει από το 2002 (έτος νομοθετικής εισαγωγής του θεσμού) μέχρι και σήμερα μία γνήσια Εθνική Στρατηγική Επαγγελματικής Ασφάλισης (για σχετικά εθνικά πρότυπα βλ. The Evolution of Supplementary Pensions – 25 Years of Pension Reform | Elgar Online: The online content platform for Edward Elgar Publishing). Αντίθετα, επιλέγει να προσαρμόζεται (όχι πάντοτε με επιτυχία) στις σχετικές ρυθμιστικές πρωτοβουλίες της ΕΕ (βλ. την ενσωμάτωση των Οδηγιών 2003/41/ΕΚ και 2016/2341), υιοθετώντας τα υποδείγματα ελάχιστης εναρμόνισης των εθνικών συστημάτων επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι πολιτικές, οικονομικές και δημογραφικές ιδιαιτερότητες του Ελληνικού μοντέλου των τριών πυλώνων συνταξιοδοτικής προστασίας. Παρά την ραγδαία αύξηση των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) την περίοδο 2019-2023 σε ποσοστό 50%, το Ελληνικό οικοσύστημα Επαγγελματικής Ασφάλισης εξακολουθεί να παρουσιάζει πολύ χαμηλά ποσοστά σε δύο κρίσιμους δείκτες: α) τον δείκτη της κάλυψης των εργαζομένων από προγράμματα επαγγελματικής ασφάλισης (κάτω από 5%) και β) τον δείκτη των συνολικών περιουσιακών στοιχείων (ενεργητικού) των υφιστάμενων ΤΕΑ ως ποσοστό του ΑΕΠ. Το συνολικό ενεργητικό των 32 εν λειτουργία ΤΕΑ (28 προαιρετικής και 4 υποχρεωτικής ασφάλισης) προσέγγιζε το 2023 τα 1,81 δισ. €, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 1% του Α.Ε.Π. της χώρας μας. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί στο χαμηλότερο μεταξύ των χωρών του Ο.Ο.Σ.Α., καθιστώντας ουραγό την Ελλάδα στη λειτουργία του δεύτερου πυλώνα ασφάλισης. ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Το υπό διαβούλευση Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης «Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και λοιπές διατάξεις» επιδιώκει να αντιμετωπίσει στα Μέρη Α’, Β’ και Γ’ σημαντικές προκλήσεις για την ορθολογική ανάπτυξη του θεσμού της Επαγγελματικής Ασφάλισης στην Ελλάδα, εισάγοντας εκτός των άλλων ρυθμίσεις για α) την ίδρυση ΤΕΑ πολλαπλών εργοδοτών (πολύ-εργοδοτικά ταμεία), β) την διευκόλυνση της φορητότητας των ασφαλιστικών δικαιωμάτων (εγχώρια και διασυνοριακά), γ) την ενοποίηση του πλαισίου αδειοδότησης και εποπτείας των ΤΕΑ, δ) την εύρυθμη λειτουργία των Ταμείων Υποχρεωτικής Επαγγελματικής Ασφάλισης και των Αλληλοβοηθητικών Ταμείων. Δεν περιλαμβάνει, όμως, στα Μέρη Α’ και Β’ ρήτρες καλής διακυβέρνησης του Συστήματος Επαγγελματικής Ασφάλισης που θα λειτουργούσαν ως σημαντικός μοχλός επέκτασης του θεσμού. Αντίθετα, προβλέπει στο Μέρος Γ’ με τίτλο «ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΗΣ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗΣ» διατάξεις (βλ. ιδίως τα άρθρα 105, 107 και 109) που εγείρουν προβληματισμούς ως προς την αυστηρή τήρηση των θεμελιωδών αρχών της οικονομικής ελευθερίας και των συλλογικών διαπραγματεύσεων, την διαφύλαξη του κοινωνικού κεκτημένου, την προστασία του δικαιώματος σε υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και την προστασία της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των υφισταμένων μελών των ΤΕΑ (εργαζόμενοι σε κρίσιμους κλάδους της Ελληνικής οικονομίας, όπως ο χρηματοπιστωτικός τομέας, η ναυτιλία, οι υπηρεσίες υγείας, οι υπηρεσίες ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού, οι υπηρεσίες πληροφορικής, οι υπηρεσίες ιδιωτικής ασφάλισης και η δημόσια διοίκηση) απέναντι στην κανονιστική διοίκηση. Παράλληλα, οι συγκεκριμένες διατάξεις μπορεί να αποτελέσουν de facto αντικίνητρο για την δημιουργία νέων ΤΕΑ, δυσχεραίνοντας επαγγελματικούς κλάδους και επιχειρήσεις να επενδύσουν κρίσιμους ιδιωτικούς πόρους για την βελτίωση του επιπέδου της συνταξιοδοτικής προστασίας των εργαζομένων. Οι συντάκτες του Σχεδίου Νόμου επικαλούνται στο άρθρο 103 συγκεκριμένα επιχειρήματα για τη νομιμοποίηση των διατάξεων του Μέρους Γ’: α) εξορθολογισμός της φορολόγησης των προϊόντων συλλογικής συνταξιοδοτικής αποταμίευσης (ειδικότερα των εισφορών και παροχών των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης και των ασφαλίστρων και ασφαλισμάτων των ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων) με κανόνες φορολογικής δικαιοσύνης, β) άρση (των υποτιθέμενων) στρεβλώσεων του ανταγωνισμού που προκαλούνται από την ύπαρξη διακριτών φορολογικών ρυθμίσεων μεταξύ των ανωτέρω προϊόντων. Η επίκληση των συγκεκριμένων επιχειρημάτων δεν συνάδει, όμως, με το πνεύμα του σχετικού κοινοτικού κεκτημένου, όπως συνάγεται σαφώς από την πολύ προσεκτική διατύπωση του εδαφίου (5) του Προοιμίου της Οδηγίας 2016/2341, που προβλέπει χαρακτηριστικά: «Τα ΙΕΣΠ οργανώνονται και ρυθμίζονται με εντελώς διαφορετικό τρόπο στα διάφορα κράτη μέλη. Τόσο τα ΙΕΣΠ όσο και οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις του κλάδου ζωής διαχειρίζονται επαγγελματικά συνταξιοδοτικά καθεστώτα. Ως εκ τούτου, δεν κρίνεται σκόπιμο να εφαρμοστεί ενιαία προσέγγιση για τα ΙΕΣΠ. Η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή (Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων) (EIOPA), η οποία συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1094/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1), θα πρέπει, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων τους, να λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές πρακτικές των κρατών μελών, με την επιφύλαξη της εθνικής κοινωνικής και εργατικής νομοθεσίας, κατά τον καθορισμό της οργάνωσης των ΙΕΣΠ». ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ Το ΕΕΚΔ ΠΑΔΑ επεξεργάσθηκε και καταθέτει στο δημόσιο διάλογο για το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης «Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και λοιπές διατάξεις» δύο συγκεκριμένες εισηγήσεις που θα ενισχύσουν την αναμενόμενη υψηλή συμβολή της υπό διαβούλευση πρωτοβουλίας στην ορθολογική ανάπτυξη του θεσμού της Επαγγελματικής Ασφάλισης στην Ελλάδα, υπό το πρίσμα των προκλήσεων της δημογραφικής γήρανσης και της ενίσχυσης μίας «αποταμιευτικής κουλτούρας μαζικής βάσης» για την ενίσχυση του συνολικού συνταξιοδοτικού εισοδήματος των εργαζομένων που θα συνδυάζεται με την ορθολογική σταδιακή μείωση δυσανάλογων φορολογικών βαρών ή την αποφυγή θέσπισης νέων βαρών. Στο πλαίσιο αυτό, και οι δύο εισηγήσεις: (α) Εξυπηρετούν την επίτευξη των στόχων του Μέρους Α’ του Σχεδίου Νόμου, όπως εξειδικεύονται στο άρθρο 1 που ορίζει ότι «Σκοπός του παρόντος Μέρους είναι η συνολική αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου που διέπει την προαιρετική επαγγελματική ασφάλιση, προκειμένου να διαμορφωθούν οι συνθήκες να αναπτυχθεί περαιτέρω ο δεύτερος πυλώνας ασφαλιστικής προστασίας, να ενισχυθεί το εισόδημα των μελλοντικών συνταξιούχων με συμπληρωματικές συνταξιοδοτικές παροχές, και ταυτόχρονα να καλλιεργηθεί η κουλτούρα συνταξιοδοτικής αποταμίευσης στους ασφαλισμένους, προς όφελος των ιδίων και, συνολικά, της εθνικής οικονομίας». (β) Συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων του Μέρους Β’ του Σχεδίου Νόμου, όπως εξειδικεύονται στο άρθρο 92 που ορίζει ότι «Σκοπός του παρόντος Μέρους είναι η προστασία των ασφαλισμένων και δικαιούχων παροχών και η διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας των Ταμείων υποχρεωτικής επαγγελματικής ασφάλισης που έχουν ιδρυθεί και υπαχθεί στις διατάξεις περί επαγγελματικής ασφάλισης σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 36 του ν. 4052/2012 (A’ 41) (εφεξής Ταμεία υποχρεωτικής επαγγελματικής ασφάλισης), καθώς και των Ταμείων με τη μορφή νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου που προέκυψαν εκ μετατροπής από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου σύμφωνα με την παρ. 20 του άρθρου 6 του ν. 3029/2002 (A’ 160) (εφεξής αλληλοβοηθητικά ταμεία)». (γ) Ενισχύουν την αποτελεσματική προσαρμογή του Ελληνικού θεσμικού πλαισίου στην διαδικασία ελάχιστης εναρμόνισης των εθνικών συστημάτων επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών, αναγνωρίζοντας τον διττό ρόλο των ΤΕΑ υπό το πνεύμα του εδαφίου (32) του Προοιμίου της Οδηγίας 2016/2341, που προβλέπει χαρακτηριστικά ότι «Τα ΙΕΣΠ είναι συνταξιοδοτικά ιδρύματα κοινωνικού σκοπού τα οποία παρέχουν χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Είναι υπεύθυνα για τη χορήγηση επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών και θα πρέπει συνεπώς να ανταποκρίνονται σε ορισμένα ελάχιστα εποπτικά πρότυπα όσον αφορά τις δραστηριότητες και τους όρους λειτουργίας τους, λαμβάνοντας υπόψη εθνικούς κανόνες και πρακτικές. Ωστόσο, τα ιδρύματα αυτά δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζονται αποκλειστικά ως πάροχοι χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Η κοινωνική τους αποστολή και η τριγωνική σχέση μεταξύ εργαζόμενου, εργοδότη και ΙΕΣΠ θα πρέπει να αναγνωρίζονται και να υποστηρίζονται δεόντως ως κατευθυντήριες αρχές της παρούσας οδηγίας». ΕΙΣΗΓΗΣΗ Νο. 1 Απαλείφεται πλήρως το Μέρος Γ’ «ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΗΣ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗΣ» (άρθρα 103-110) του Σχεδίου Νόμου, καθώς δεν εξυπηρετεί την εσωτερική αρχιτεκτονική της πρωτοβουλίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και αποκλίνει από τον κεντρικό στόχο της (όπως εξειδικεύεται στο άρθρο 1 του Σχεδίου Νόμου). ΕΙΣΗΓΗΣΗ Νο. 2 Προστίθεται στο Σχέδιο Νόμου ένα νέο Μέρος Γ’ με τίτλο «ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΚΑΛΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ» που περιλαμβάνει δύο άρθρα. Το πρώτο προτεινόμενο άρθρο αφορά την δημιουργία ενός συμβουλευτικού οργάνου υψηλού επιπέδου με τίτλο «Εθνική Επιτροπή Επαγγελματικής Ασφάλισης» που μπορεί να αναλάβει εκτός των άλλων να προετοιμάσει - μετά από πρόταση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης - μία ολοκληρωμένη παρέμβαση της πολιτείας με συναίνεση των ενδιαφερομένων μερών (key stakeholders) σε πεδία άμεσης επίδρασης στην ανάπτυξη του θεσμού, όπως τα φορολογικά κίνητρα (σε επίπεδο εισφορών και παροχών) και η πρόσβαση των ΙΣΠΕ (ή των ενδιαφερομένων να δημιουργήσουν ΙΣΠΕ) σε χρηματοδοτικά εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων Διεθνών Οργανισμών. Το δεύτερο προτεινόμενο άρθρο αφορά την δημιουργία ενός δημόσιου μηχανισμού με τίτλο «Εθνικό Παρατηρητήριο Επαγγελματικής Ασφάλισης» που θα αναλάβει την επιστημονική υποστήριξη της στρατηγικής και επιχειρησιακής ανάπτυξης του Ελληνικού Συστήματος Επαγγελματικής Ασφάλισης. Νέο άρθρο με τίτλο «Εθνική Επιτροπή Επαγγελματικής Ασφάλισης» 1. Συνιστάται Εθνική Επιτροπή Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΕπΕΑ) ως συμβουλευτικό όργανο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για την ανάπτυξη του Ελληνικού Συστήματος Επαγγελματικής Ασφάλισης. 2. Η ΕΕπΕΑ έχει ως αποστολή: α. Την ανάπτυξη του δημόσιου διαλόγου στο πεδίο της Επαγγελματικής Ασφάλισης μέσω διαδικασιών ανοικτής διαβούλευσης σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο β. Την διαρκή παρακολούθηση των εξελίξεων στον τομέα της Επαγγελματικής Ασφάλισης, τη δημόσια ενημέρωση και την προώθηση της σχετικής με το πεδίο αυτό έρευνας γ. Την ανταλλαγή εμπειριών σε διεθνές επίπεδο και την προώθηση συνεργασιών με τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων Διεθνών Οργανισμών δ. Την υποβολή συστάσεων, προτάσεων, γνωμών και εκθέσεων προς τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για τη λήψη νομοθετικών, διοικητικών ή άλλων μέτρων που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του τομέα της Επαγγελματικής Ασφάλισης, όπως ιδίως φορολογικά κίνητρα, πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων Διεθνών Οργανισμών κλπ. 3. Η ΕΕπΕΑ συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και αποτελείται από τα εξής μέλη: α. Τον Πρόεδρο της ΕΕπΕΑ, ο οποίος είναι μέλος Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) Πανεπιστημίου στη βαθμίδα του Καθηγητή ή του Αναπληρωτή Καθηγητή με ιδιαίτερη εμπειρία σε θέματα επαγγελματικής ασφάλισης και ορίζεται ύστερα από εισήγηση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και γνώμη της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής. β. Τον Γενικό Γραμματέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. γ. Τρεις εκπροσώπους, ένας ανά Υπουργείο, ήτοι ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και του Υπουργείου Υγείας με τους αναπληρωτές τους, που ορίζονται με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού. δ. Τον Πρόεδρο της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, με τον αναπληρωτή του. ε. Έναν εκπρόσωπο του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, με τον αναπληρωτή του. στ. Έναν εκπρόσωπο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, με τον αναπληρωτή του. ζ. Έναν εκπρόσωπο της ΓΣΕΕ, με τον αναπληρωτή του. η. Έναν εκπρόσωπο της ΑΔΕΔΥ, με τον αναπληρωτή του. θ. Έναν εκπρόσωπο του ΣΕΒ, του ΣΒΕ και του ΣΕΤΕ, που υποδεικνύεται από κοινού από τις τρεις οργανώσεις, με τον αναπληρωτή του. ι. Έναν εκπρόσωπο της ΓΣΕΒΕΕ και της ΕΣΕΕ που υποδεικνύεται από κοινού από τις δύο οργανώσεις, με τον αναπληρωτή του. ια. Έναν εκπρόσωπο της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, με τον αναπληρωτή του. ιβ. Έναν εκπρόσωπο της Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης Ελλάδας, με τον αναπληρωτή του. ιγ. Έναν εκπρόσωπο της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, με τον αναπληρωτή του. ιδ. Έναν εκπρόσωπο του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, του Τεχνικού Επαγγελματικού Επιμελητηρίου και του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας που υποδεικνύεται από κοινού από τις οργανώσεις αυτές, με τον αναπληρωτή του. ιε. Δύο ειδικούς επιστήμονες επί θεμάτων επαγγελματικής ασφάλισης που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. 4. Σε περίπτωση κατά την οποία οι αρμόδιοι φορείς των περιπτώσεων ια΄ έως ιε΄ της προηγούμενης παραγράφου δεν υποδείξουν εντός δύο μηνών από την σχετική πρόσκληση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης τους εκπροσώπους τους, η ΕΕπΕΑ λειτουργεί νόμιμα και χωρίς τη συμμετοχή τους. 5.α. Η θητεία των μελών της ΕΕπΕΑ είναι τετραετής και μπορεί να παρατείνεται μετά τη λήξη της αυτοδικαίως, όχι όμως πέρα από ένα εξάμηνο. Σε περίπτωση αντικατάστασης μέλους κατά τη διάρκεια της θητείας του, το νέο μέλος ορίζεται για το υπόλοιπο της θητείας του προκατόχου του. β. Με την απόφαση της συγκρότησης της ΕΕπΕΑ ορίζεται ως Αντιπρόεδρος ένα από τα μέλη της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 3 με σκοπό την αναπλήρωση του Προέδρου όταν αυτός κωλύεται να ασκήσει τα καθήκοντα του. γ. Χρέη γραμματέα της ΕΕπΕΑ ασκεί υπάλληλος της Διεύθυνσης Πρόσθετης και Επαγγελματικής Ασφάλισης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ο οποίος ορίζεται μαζί με τον αναπληρωτή του στην απόφαση συγκρότησης. 6. Ο Πρόεδρος συντάσσει την ημερήσια διάταξη της συνεδρίασης, εισηγείται τα θέματα προς συζήτηση, ορίζει εισηγητές, διευθύνει τις εργασίες τους και φροντίζει για την εύρυθμη λειτουργία τους. 7. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής μπορεί να καλεί στις συνεδριάσεις πρόσωπα υψηλού κύρους και τεχνογνωσίας σε θέματα ασφαλιστικής προστασίας, τα οποία συμμετέχουν χωρίς δικαίωμα ψήφου. 8. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής μπορεί να ορίζει για την μελέτη και επεξεργασία ειδικών ζητημάτων ομάδες εργασίας από μέλη της ΕΕπΕΑ ή εμπειρογνώμονες υψηλού κύρους και τεχνογνωσίας σε θέματα ασφαλιστικής προστασίας. 9. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Οικονομίας και Οικονομικών ορίζεται η αμοιβή του Προέδρου της Επιτροπής και των προσώπων της περίπτωσης ιδ΄ της παρ. 3. 10. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Οικονομίας και Οικονομικών ορίζεται η αποζημίωση των προσώπων των περιπτώσεων γ΄ της παρ. 3 ανά συνεδρίαση. Νέο άρθρο με τίτλο «Εθνικό Παρατηρητήριο Επαγγελματικής Ασφάλισης» 1. Στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης συστήνεται Εθνικό Παρατηρητήριο Επαγγελματικής Ασφάλισης, το οποίο υπάγεται απευθείας στον Υπουργό ως αυτοτελές Τμήμα, με αντικείμενα: α. Την υποστήριξη της ορθολογικής ανάπτυξης του Ελληνικού Συστήματος Επαγγελματικής Ασφάλισης β. Την εκπόνηση και υποστήριξη συστήματος συλλογής δεδομένων και πληροφοριών στον τομέα της Επαγγελματικής Ασφάλισης γ, Την ανάπτυξη μεθοδολογιών και εργαλείων ανίχνευσης αναγκών των ασφαλισμένων / συνταξιούχων / δικαιούχων παροχών από ΙΕΣΠ δ. Την παρακολούθηση των (εθνικών και διεθνών) κοινωνικοοικονομικών εξελίξεων σε κρίσιμους τομείς που επηρεάζουν την ανάπτυξη της Επαγγελματικής Ασφάλισης ε. Την παρακολούθηση των θεσμικών και επιχειρησιακών πρωτοβουλιών των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων Διεθνών Οργανισμών στον τομέα της Επαγγελματικής Ασφάλισης στ. Την ανάπτυξη επιστημονικών εργαλείων, Οδηγών και Εγχειριδίων ζ. Την εκπόνηση ειδικών ερευνών η. Την ανάπτυξη δράσεων επικοινωνίας, πληροφόρησης, προβολής και δημοσιότητας του θεσμού της Επαγγελματικής Ασφάλισης θ. Την συστηματική συνεργασία με αντιπροσωπευτικά διακρατικά δίκτυα και συναφείς δομές άλλων κρατών της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας που δραστηριοποιούνται στο πεδίο της Επαγγελματικής Ασφάλισης. 2. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Εσωτερικών, ρυθμίζονται τα ζητήματα που αφορούν στη συγκρότηση, οργάνωση και λειτουργία του Εθνικού Παρατηρητηρίου Επαγγελματικής Ασφάλισης, ιδίως ως προς τη στελέχωση του, τις επιμέρους αρμοδιότητες και κάθε άλλο ειδικότερο θέμα. Αιγάλεω, 2.12.2023 Δρ. Γαβριήλ Αμίτσης Δικηγόρος Αθηνών, Καθηγητής Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας και Διευθυντής του Ερευνητικού Εργαστηρίου Κοινωνικής Διοίκησης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (https://sarl.uniwa.gr) / Εταίρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Έρευνας για τις Επαγγελματικές Συντάξεις (European Network for Research on Supplementary Pensions, https://enrsp.org)