Αρχική Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις...ΕΝΟΤΗΤΑ Α΄ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΑΜΕΙΩΝ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝΣχόλιο του χρήστη ΤΑΜΕΙΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ | 5 Δεκεμβρίου 2023, 10:53
Σύμφωνα με την Οδηγία ΕΕ 2016/2041, τα ΙΕΣΠ είναι ιδρύματα κοινωνικού σκοπού τα οποία παρέχουν χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Η κοινωνική τους αποστολή και η τριγωνική σχέση μεταξύ εργαζομένου, εργοδότη και ΙΕΣΠ θα πρέπει να αναγνωρίζονται και να υποστηρίζονται δεόντως ως κατευθυντήριες αρχές (σημείο 32). Ταυτόχρονα, η Οδηγία αυτή υποστηρίζει την δημιουργία μίας εσωτερικής αγοράς επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών, οργανωμένης σε ενωσιακή κλίμακα (σημείο 6). Μία πραγματική εσωτερική αγορά επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών παραμένει καθοριστικής σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη και την δημιουργία θέσεων απασχόλησης καθώς και για την αντιμετώπιση της πρόκλησης της γήρανσης της κοινωνίας (σημείο 6). Τα ΙΕΣΠ διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για την μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση της οικονομίας της Ένωσης και για την προσφορά ασφαλών συνταξιοδοτικών παροχών (σημείο 8). Ηλικιακά όρια : Το σχέδιο νόμου, με τον τρόπο που έχει δομηθεί, δεν υποστηρίζει το πνεύμα της ως άνω οδηγίας. Καταστρατηγεί την φιλοσοφία του θεσμού της επαγγελματικής ασφάλισης που είναι προαιρετική και δεν αναγνωρίζει την κοινωνική αποστολή των ΙΕΣΠ που στηρίζεται στην τριγωνική σχέση μεταξύ εργαζομένου, εργοδότη και ΙΕΣΠ για τους εξής λόγους: (1) Επιβάλλονται ενιαία ηλικιακά όρια σε ένα σύστημα η συμμετοχή στο οποίο είναι προαιρετική, όπου τα όρια απονομής εφάπαξ ή και συνταξιοδότησης χρειάζεται να διαφοροποιούνται ανάλογα με τα δημογραφικά χαρακτηριστικά και τη βιωσιμότητα εκάστου ΙΕΣΠ, δεδομένα που αξιολογούνται από τις τακτικές αναλογιστικές μελέτες (2) Επιβάλλονται ηλικιακά όρια σε ένα σύστημα το οποίο δεν είναι αναδιανεμητικό, δεν χρηματοδοτείται από κάποιο κοινωνικό πόρο και είναι καθορισμένων εισφορών Το σχέδιο νόμου είναι γραμμένο στα πρότυπα της υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης του πρώτου πυλώνα όπου τα ηλικιακά όρια είναι απαραίτητα προκειμένου να υποστηριχθεί ο αναδιανεμητικός τους χαρακτήρας. Επίσης είναι γραμμένο στα πρότυπα της λειτουργίας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων που προσφέρουν ομαδικά προγράμματα τα οποία παρέχουν εγγυήσεις είτε στις εισφορές είτε σε μία ελάχιστη απόδοση μέσω τεχνικού επιτοκίου. Φορολογική εξομοίωση 2ου Πυλώνα Ασφάλισης & Ιδιωτικής Ασφάλισης: Καθίσταται εμφανές ότι βασικός στόχος του νόμου δεν είναι η ενδυνάμωση και ο εκσυγχρονισμός του θεσμού των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης στην Ελλάδα, παρά μόνο: (ι) η φορολογική εξομοίωση των συνταξιοδοτικών παροχών των ΙΕΣΠ και των ομαδικών προγραμμάτων που προσφέρονται από ασφαλιστικές επιχειρήσεις, και (ιι) η μεταφορά της εποπτείας στην Τράπεζα της Ελλάδος. Οικονομική Ασφάλεια ΙΕΣΠ έναντι Ασφαλιστικών Εταιρειών: Ενώ το πνεύμα της Οδηγίας είναι η ανάπτυξη των επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών, ο νόμος δεν στοχεύει στην περαιτέρω ανάπτυξη και μεγέθυνση του θεσμού των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης. Δεν αναδεικνύεται ο βασικός λόγος ύπαρξης των ΙΕΣΠ, που συστήνονται προς όφελος των εργαζομένων αποσκοπώντας στην εξασφάλιση οικονομικής ασφάλειας μετά την σύνταξη ούτε και γίνεται σαφές στους δυνητικούς και υφιστάμενους ασφαλισμένους ότι μέσω των ομαδικών προγραμμάτων ο ασφαλισμένος αντιμετωπίζει τον κίνδυνο του ισολογισμού των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν συσταθεί με στόχο την μεγιστοποίηση του κέρδους και όχι με στόχο την προστασία των μελλοντικών συνταξιούχων. Μετακίνηση από ΙΕΣΠ σε Ομαδικό Πρόγραμμα Ασφάλισης: Γίνεται αναφορά στο σχέδιο για την μεταφορά από ΙΕΣΠ σε ομαδικό πρόγραμμα και την εξασφάλιση των ετών ασφάλισης ενώ δεν γίνεται αναφορά στην μεταφορά από ομαδικό πρόγραμμα σε ΙΕΣΠ με αποτέλεσμα να υπάρχουν ασάφειες ως προς την δυνατότητα και την εξασφάλιση των ετών ασφάλισης. Επενδυτικοί Κανόνες: Οι επενδυτικοί κανόνες είναι εξαιρετικά περιοριστικοί και δεν συνάδουν με την ανάδειξη του θεσμού των ΙΕΣΠ ως μοχλού ανάπτυξης για την οικονομία και δη την εγχώρια οικονομία. Με το εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό που έχει τεθεί για επενδύσεις σε μη εισηγμένες αξίες, δεν μπορεί να υποστηριχθεί όλη η προσπάθεια που κάνει η Ελληνική κυβέρνηση για ενεργειακή και ψηφιακή μετάβαση με την συγχρηματοδότηση από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για λόγους αποτελεσματικότητας της διαχείρισης και αναλογικότητας ως προς την φάση ωρίμανσης του κάθε ΙΕΣΠ, προτείνεται η κατανομή των στοιχείων του ενεργητικού του κάθε ΙΕΣΠ να είναι ανάλογη με την φύση και την διάρκεια των στοιχείων του παθητικού του κάθε ΙΕΣΠ στο πλαίσιο πάντα της συνετής διαχείρισης σύμφωνα με την Οδηγία (σημείο 45). Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να αναθεωρηθούν οι ισχύοντες επενδυτικοί κανόνες οι οποίοι απορρέουν από τους κανόνες που διέπουν οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων UCITS και όχι τα ΙΕΣΠ τα οποία διαφέρουν ως προς το μέγεθός τους (μέλη, ενεργητικό) και την διάρκεια των υποχρεώσεών τους. Φορολογία Επενδύσεων/Εισφορών/Παροχών: α) Το αποτέλεσμα της συνετής διαχείρισης του ενεργητικού των ΙΕΣΠ θα πρέπει να υποστηριχθεί περαιτέρω μέσω απαλλαγής από την φορολόγηση της υπεραξίας των επενδύσεων που ανέρχεται στο 22% θέτοντας τα ΙΕΣΠ σε μη ανταγωνιστική θέση σε σχέση με τα ομαδικά ασφαλιστικά προγράμματα. β) Το χρηματικό όριο των Ευρώ 15,000 είναι περιοριστικό και δεν συνάδει με την υγιή μεγέθυνση του θεσμού, ενώ ο συνδυασμός του ορίου αυτού με τα ποσοστά φορολόγησης των παροχών αποτρέπει από την συμμετοχή σε ΙΕΣΠ μεσήλικες εργαζομένους με μέσο και χαμηλό εισόδημα καθώς και υψηλόμισθους εργαζομένους με απολαβές άνω των ορίων αυτών. Ως εκ τούτου προτείνεται να τεθεί όριο συμμετοχής εισφορών σχετικό (%) ως προς το ακαθάριστο εισόδημα του μέλους στο ΙΕΣΠ. γ) Επιπλέον τα ποσοστά φορολόγησης των παροχών είναι επίσης αποτρεπτικά για εργαζομένους με χαμηλό μέσο εισόδημα. Για να υποστηριχθεί ο θεσμός και να υποστηριχθεί η αποταμίευση για την σύνταξη, οι αποτρεπτικοί αυτοί παράγοντες θα πρέπει να εξαλειφθούν. Η Οδηγία (σημείο 25) δεν διαφοροποιεί τον τρόπο με τον οποίο τα ΙΕΣΠ θα καταβάλλουν τις συνταξιοδοτικές παροχές αναφέροντας όλες τις μορφές όπως πληρωμές εφ’ όρου ζωής, πληρωμές για προσωρινό χρονικό διάστημα, πληρωμές εφάπαξ ποσού ή οιουδήποτε συνδυασμού αυτών. Ως εκ τούτου και η φορολόγηση μεταξύ των διαφόρων μορφών καταβολής των συνταξιοδοτικών παροχών δεν θα πρέπει να διαφοροποιείται. Διακυβέρνηση: Η Οδηγία (σημεία 54-57) εστιάζει στην ορθή διακυβέρνηση των ΙΕΣΠ μέσω λειτουργίας διαχείρισης κινδύνων, λειτουργίας εσωτερικού ελέγχου, αναλογιστικής λειτουργίας και συλλογικής καταλληλότητας των προσώπων που διαχειρίζονται πραγματικά τα ΙΕΣΠ. Δεν προκύπτει η έννοια του εποπτικού συμβουλίου το οποίο προβλέπεται στο σχέδιο νόμου και το οποίο προφανώς προέρχεται από τον χώρο των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν επιχειρήσεις με στόχο την μεγιστοποίηση του κέρδους των μετόχων, αντιμετωπίζουν μεγάλο φάσμα κινδύνων και έχουν την δυνατότητα εξεύρεσης και χρηματοδότησης της σύστασης εποπτικού συμβουλίου. Μεταβατικό Διάστημα: Τέλος, θα πρέπει να γίνει σαφές τι θα ισχύσει στο διάστημα μεταξύ της ημερομηνίας ψήφισης και ισχύος του νέου νόμου και της 31ης Δεκεμβρίου 2025, ημερομηνία καταληκτική για την τροποποίηση των καταστατικών των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης. Θα υπερισχύουν τα καταστατικά ή ο νέος νόμος και ποιος θα είναι αρμόδιος για την εφαρμογή και εποπτεία του για το ημερολογιακό έτος του 2024. Αντίστοιχα θα πρέπει να αποσαφηνιστούν οι πρόνοιες του σημείου 16 του άρθρου 110 του σχεδίου νόμου.