Αρχική Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις...ΕΝΟΤΗΤΑ Α΄ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΑΜΕΙΩΝ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝΣχόλιο του χρήστη Ηλίας Σπυρτούνιας | 5 Δεκεμβρίου 2023, 11:25
Προτάσεις της 23μελούς Επιτροπής του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στη δημόσια διαβούλευση του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για την «Αναμόρφωση Νομοθεσίας Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (TEA) & Εξορθολογισμός Διατάξεων Ασφαλιστικής Νομοθεσίας» Γενικότερο ήταν το αίτημα, τις τελευταίες δεκαετίες στη χώρα μας, για μια μεταρρύθμιση στη νομοθεσία της επαγγελματικής ασφάλισης που να συνεκτιμά το εθνικό σύστημα των τριών πυλώνων προστασίας και να ανταποκρίνεται στις σχετικές ευρωπαϊκές Οδηγίες. Ως προς τον πρώτο πυλώνα (της δημόσιας, διανεμητικής, υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης) έγιναν διάφορες περιστασιακές ρυθμίσεις με πιο πρόσφατη την εισαγωγή στοιχείων κεφαλαιοποίησης. Ως προς τους δεύτερο και τρίτο πυλώνα το Ν/Σ αποβλέπει στη διασφάλιση μιας πραγματικής συμπληρωματικής σύνταξης. Ειδικά για το δεύτερο πυλώνα (της ιδιωτικής, κεφαλαιοποιητικής, προαιρετικής επαγγελματικής ασφάλισης) το Ν/Σ παρέχει ικανοποιητικά κίνητρα ρυθμίζοντας θέματα απλοποίησης διαδικασιών, ίδρυσης πολυεργοδοτικών ΤΕΑ, ενιαίων κανόνων εποπτείας και χρηστής διακυβέρνησης. Στη συνέχεια, παρατίθενται ενδεικτικά βελτιωτικές προτάσεις που συζητήθηκαν και κατά βάση έγιναν δεκτές από τα μέλη της αρμόδιας Επιτροπής. 1. Οι δυνατότητες πρόωρης εξαγοράς θα μπορούσαν να διατηρηθούν τουλάχιστο για περιπτώσεις ανικανότητας, ιατρικού προβλήματος ή μακροπρόθεσμης ανεργίας. 2. Η ενιαία εποπτεία από την Τράπεζα της Ελλάδος θα έπρεπε να προβλέπει μεταβατικό στάδιο και όχι έναρξη μόλις από το 2025. 3. Οι αλλαγές στην επαγγελματική ασφάλιση θα έπρεπε να είναι μακροπρόθεσμες, όπως επιβάλλει ο αποταμιευτικός της χαρακτήρας, δεν δικαιολογείται μόνον ο άμεσος φορολογικός στόχος της αποσυσσώρευσης. 4. Η αναδρομικότητα των μεταβατικών διατάξεων θα προκαλέσει φόρτο εργασίας και κόστη στους αναλογιστικούς και επενδυτικούς υπολογισμούς των διαφορετικών ατομικών λογαριασμών. 5. Αμφίβολος είναι ο στόχος της μακροχρόνιας αποταμίευσης για τη δημιουργία συνταξιοδοτικού εισοδήματος παράλληλα με το πλαφόν του 20% επί του ακαθάριστου εισοδήματος ή του ποσού των €15.000,00 για εισφορές. 6. Η διαδικασία του δημόσιου διαλόγου δεν είναι επαρκής, αν δεν συμπληρωθεί από τον (μη προβλεπόμενο) κοινωνικό διάλογο μεταξύ των συνδικαλιστικών φορέων εργοδοτών και εργαζομένων, άλλως και το Ν/Σ μπορεί να αποβεί προσωρινή ρύθμιση. 7. Στο Ν/Σ δεν γίνεται καλή κατανομή της σύνθεσης του συνταξιοδοτικού εισοδήματος ανάλογα με τη χρηματοδότηση των τριών πυλώνων και του τελικού αποτελέσματος, δηλαδή ορισμένες ρυθμίσεις του δεύτερου πυλώνα συνεπάγονται επιπτώσεις στους άλλους δύο. 8. Υπάρχει κενό συμπλήρωσης του συνταξιοδοτικού εισοδήματος σε εργαζομένους 40, 45, 50 ετών και άνω, γιατί η επαγγελματική ασφάλιση γίνεται πανάκριβη, λόγω του φορολογικού συντελεστή 15% και της τυχόν συμμετοχής στις δαπάνες 5%. 9. Εξομοιώνονται φορολογικά τα ΤΕΑ με τα ομαδικά ασφαλιστήρια, μολονότι επιτελούν διαφορετικό σκοπό, οπότε δημιουργούνται κίνητρα προς διάφορες κατευθύνσεις με επιζήμια αποτελέσματα για φορείς και ασφαλισμένους. 10. Συνεχίζεται η εσφαλμένη πρακτική να θεωρεί ο νομοθέτης μας την αντιγραφή ορισμένων ρυθμίσεων από ευρωπαϊκές Οδηγίες ως την επιβαλλόμενη κατάλληλη προσαρμογή σε αυτές. 11. Δεν υπάρχει πρόβλεψη για μεταφορά του μη εισπραχθέντος ατομικού αποθέματος σε επόμενο λογαριασμό, ώστε να τύχει κάποιος ευνοϊκότερης φορολόγησης ανάλογης με το συνολικό χρόνο της απασχόλησής του. 12. Καθώς στην Ελλάδα από το σύνολο των 300.000 επιχειρήσεων μόνον οι 5.700 απασχολούν περισσότερους από 100 εργαζόμενους, τα λιγοστά στελέχη που θα δεσμευτούν δεν θα είναι αρκετά για τη δημιουργία ενός ΤΕΑ. 13. Το Ν/Σ λειτουργεί αποτρεπτικά για όσους λόγω ηλικίας έχουν λίγα χρόνια ακόμα εργασιακού βίου, ενώ θα τους ενδιέφερε η επαγγελματική ασφάλιση, καθώς επίσης και για ομίλους/επιχειρήσεις με εργαζομένους κατά μέσο όρο άνω των 50 ετών. 14. Ενόψει της γήρανσης του πληθυσμού οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας καταβάλλουν εισφορές επί χαμηλών μισθών, οπότε η επαγγελματική ασφάλιση δεν μπορεί να έχει ουσιαστική συμβολή στη σύνθεση του συνταξιοδοτικού τους εισοδήματος, ιδίως όταν το ποσοστό κάλυψης του πληθυσμού είναι 1% από ΤΕΑ και 3% από ομαδικές ασφαλίσεις.