Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Οικολόγοι Πρασινοι' | 25 Ιουλίου 2016, 12:06

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Οι θέσεις των ΟΠ σχετικά με το Νομοσχέδιο της κοινωνικής οικονομίας Με αφορμή το νέο νομοσχέδιο για την κοινωνική οικονομία που θέτει προς διαβούλευση το Υπουργείο Εργασίας, οι Οικολόγοι Πράσινοι επιχειρούν κατ΄αρχήν μια πρώτη αποτίμηση για όσα έγιναν και όσα δεν έγιναν στον ενάμιση χρόνο διακυβέρνησης. Στο προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, η κοινωνική οικονομία θεωρείται «βασικός πυλώνας της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας» και αυτή η προτεραιότητα περιλαμβανόταν στα 22 σημεία της εκλογικής συμμαχίας των ΟΠ με τον ΣΥΡΙΖΑ. Το σωστό αυτό σύνθημα επαναλαμβάνεται ακόμη από επίσημα χείλη, αλλά δεν έχει συνοδευτεί από βασικά πρακτικά βήματα που θα μπορούσαν να δώσουν ώθηση στην κοινωνική οικονομία στην χώρα. Στην πορεία αυτή, οι Οικολόγοι Πράσινοι θεωρούμε κατ΄αρχήν ιδιαίτερα σημαντική αδυναμία το γεγονός ότι δεν έχει προχωρήσει η σύνταξη ενιαίου και συγκροτημένου στρατηγικού σχεδίου για την κοινωνική οικονομία. Εκτίμηση μας είναι ότι αν δεν υπάρχει στρατηγικό σχέδιο, δεν μπορεί να υπάρξει ούτε πολιτική κατεύθυνση, ούτε προγραμματισμός για τους πόρους του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου. Θεωρούμε επίσης ιδιαίτερα αρνητικό το γεγονός ότι δεν έχει ακόμη ενεργοποιηθεί το προβλεπόμενο από το 2011 Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας, δεν έχει διατεθεί ούτε ένα (1) ευρώ προς τις κοινωνικές επιχειρήσεις που ξεκίνησαν μέσα στο δύσκολο και αντιφατικό καθεστώς της προηγούμενης περιόδου και πορεύονται, όσες ήταν υγιείς –δυναμικές με δικούς τους πόρους. Οπωσδήποτε είναι θετικό το ότι τα τέσσερα προγράμματα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας που ανακοινώθηκαν προ τριμήνου και ο νέος αναπτυξιακός νόμος, περιλάμβαναν ως δικαιούχους τις ΚΟΙΝΣΕΠ. Περιείχαν όμως παράλληλα και όρους που αποκλείουν πολλές από τις υφιστάμενες κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Είναι θετικό ότι μειώθηκε τελικά το κάτω πλαφόν ύψους επένδυσης στον αναπτυξιακό νόμο σε 50.000 ευρώ. Το συνολικό όμως πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τέτοια κοινωνικά εγχειρήματα, το πρόβλημα των ίδιων κεφαλαίων, κάνει τη συμμετοχή τους σε ανταγωνιστικά προγράμματα δύσκολη (δυνατή μόνο σε ορισμένα από αυτά –πράγμα θετικό αν τελικά καταφέρουν να αξιοποιήσουν μέρος των πόρων αυτών). Αντιθέτως πόροι της κοινωνικής οικονομίας διοχετεύτηκαν προς αξιοποίηση αποκλειστικά από δήμους: • Με δύο προκηρύξεις στα προγράμματα «κοινωφελούς εργασίας», μια ελληνική πρωτοτυπία της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ για διορισμούς υπαλλήλων μικρής διαρκείας στους δήμους, των οποίων οι όροι βελτιώθηκαν οπωσδήποτε και η συμβολή τους στην καταπολέμηση της ανεργίας είναι υπαρκτή, αλλά παρόλα αυτά δεν αποτελούν κοινωνική οικονομία. • Προσφάτως ανακοινώθηκαν από τις Περιφέρειες προγράμματα για την αντιμετώπιση της φτώχειας: την πρώτη προκήρυξη του 2012, η αντιμετώπιση της φτώχειας απαιτούσε κύριους δικαιούχους τους φορείς κοινωνικής οικονομίας που θα συμβάλλονταν με τους δήμους. Τώρα τα προγράμματα αυτά έχουν κύριους δικαιούχους τους ΟΤΑ α βαθμού, οι οποίοι «αν θέλουν» συνεργάζονται με φορείς κοινωνικής οικονομίας. Εν μέσω όλων των ανωτέρω, έρχεται σήμερα στη δημοσιότητα νέο νομοσχέδιο για την κοινωνική οικονομία για το οποίο η Θεματική Ομάδα Κοινωνικής Οικονομίας των ΟΠ, έχει επεξεργαστεί σε κατ’ άρθρο ανάλυση που ακολουθούν . Συνοψίζουμε εδώ με πολιτικούς όρους τις γενικές παρατηρήσεις μας επί του νομοσχεδίου. 1. Θεωρούμε θετικό το γεγονός ότι το Νομοσχέδιο ρυθμίζει ασάφειες –ελλείψεις του προηγούμενου νόμου για διάφορα θέματα, όπως ειδικότερα σχετικά με τις εργασιακές και εθελοντικές σχέσεις και τις ενώσεις των φορέων, που αποτέλεσαν ανασχετικό παράγοντα μέχρι τώρα 2.Καταθέτουμε τον έντονο προβληματισμό μας στο άνοιγμα της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας σε οποιαδήποτε νομική μορφή (Άρθρο 3). Πιο συγκεκριμένο σημείο της διαφωνίας είναι η δυνατότητα που δίνει πλέον σε ΜΚΟ και άλλες Εταιρείες των ΟΤΑ να εντάσσονται στον τομέα και να διεκδικούν πόρους: υπάρχουν βέβαια οι όροι που πρέπει να τηρούνται με βάση το Άρθρο 2 (ένα μέλος -μία ψήφος, αυτοτέλεια, μη προτεραιότητα στο κέρδος και κατανομή του με βάση τους κανόνες 5% αποθεματικό -35% μπόνους εργαζομένων -60% συλλογικές και κοινωνικές δράσεις), αλλά ο προβληματισμός παραμένει και είναι πολιτικός: • Πως θα αρθούν οι δυσκολίες συνεργασίας των Δήμων με την κοινωνική οικονομία; • Πως θα διασφαλιστεί ο κοινωνικός χαρακτήρας αν εμπλακούν εταιρείες ΟΤΑ; • Θα συμβάλλει η πρόβλεψη στην ενδυνάμωση του τομέα ως αυτόνομου 3ου πόλου της οικονομίας, ή Θα οδηγηθούμε προς συνολική παρεκτροπή από τον στόχο; 2.Με τον τρόπο που διατυπώνεται το νομοσχέδιο μπορεί να επίσης αναδειχθούν φορείς της κοινωνικής οικονομίας ιδιωτικές και κρατικές ΑΕ, με αποτέλεσμα να έχουν πρόσβαση στους πόρους του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, και να καταλάβουν μεγάλο κομμάτι του χώρου, λόγω της καλύτερης δυνατότητας τους σε ίδια κεφάλαια. 3. Στο νομοσχέδιο περισσεύει ο κρατικός έλεγχος , μεγάλο βάρος δίνεται στο τι πρέπει να αποφευχθεί και μάλιστα το κάνει με τέτοιο τρόπο ώστε να αυξάνεται η γραφειοκρατία, οι ευκαιρίες για προσωπικές εξυπηρετήσεις και να αποθαρρύνονται οι κοινωνικές πρωτοβουλίες. 4. Το νομοσχέδιο δεν διασφαλίζει τη ζητούμενη διακριτή μεταχείριση των κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων με φορολογικά και ασφαλιστικά κίνητρα (ελάφρυνση, σταδιακή προσαρμογή των χρεώσεων) : στην ΕΠΕΚΕ η Υπουργός ανέφερε ότι αυτό είναι θέμα του Υπουργείου Οικονομικών και εξετάζεται η ρύθμιση του στα πλαίσια των φορολογικών διατάξεων. Όμως αυτό πολιτικά δεν δεσμεύει, δεν πείθει, δεν εμπνέει. Θα πρέπει και τα δυο να πάνε παράλληλα τουλάχιστον. 5. Χρειάζεται περισσότερη επεξεργασία κι σαφήνεια στις μεταβατικές διατάξεις σε σχέση με τις υφιστάμενες ΚΟΙΝΣΕΠ. Η αναφορά στο νομοσχέδιο « α) οι υφιστάμενες Κοιν.Σ.Επ. Συλλογικού και Παραγωγικού σκοπού, που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του, μετατρέπονται αυτοδίκαια σε Συνεταιρισμούς Εργαζομένων με αντίστοιχη τροποποίηση του καταστατικού τους» δεν είναι σαφής και πρέπει οπωσδήποτε να γίνει σαφέστερη:: • Πόσο αυτοδίκαιη είναι η επιβεβαίωση ότι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις; • Πως θα γίνει; Με την απογραφή; • Ποιος αποφασίζει αν τηρούνται ή όχι οι προϋποθέσεις; Συμπερασματικά: Εμείς οι ΟΠ πιστεύουμε ότι η κοινωνική οικονομία πρέπει να είναι υπόθεση της ίδιας της κοινωνίας. Το κράτος οφείλει να διαβουλεύεται με την κοινωνία, να στηρίζει τις πρωτοβουλίες της, να θέτει κανόνες, αλλά δεν υποκαθιστά την κοινωνία, ούτε επιχειρεί να την καθοδηγήσει. Αν το κάνει, τότε μετατρέπει την κοινωνική οικονομία σε μια άλλη παράλληλη κρατική οικονομία. Ο χώρος της κοινωνικής οικονομίας πρέπει να καταστεί απολύτως διακριτός και από το κράτος και από την αγορά και να εκπροσωπηθεί αυτόνομα, όπως άλλωστε συμβαίνει και στην ΕΕ. Ακολουθούν οι επί μέρους παρατηρήσεις μας σε άρθρα του Νομοσχεδίου: