Αρχική Σχέδιο Νόμου «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της»Άρθρο 26. Υποστηρικτικά μέτρα για τους Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας ΟικονομίαςΣχόλιο του χρήστη Ντούλια Θεοδωρα | 27 Ιουλίου 2016, 00:36
  • Σχόλιο του χρήστη 'Ντούλια Θεοδωρα' | 27 Ιουλίου 2016, 00:36

    ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ- ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α. Σύστημα Καταγραφή και Πιστοποίησης του «Κοινωνικού Αντιτύπου» των Κοινωνικών Επιχειρήσεων(Κ.Ε) 1. Στην Παρ.8 προβλέπεται ότι το «Εργαλείο Μέτρησης του Κοινωνικού Αντικτύπου» για τις κ.ε θα καθοριστεί με υπουργική απόφαση. Προτείνω αντί αυτού, το "Σύστημα Μέτρησης Κοινωνικού Αντικτύπου" να περιληφθεί στον Νόμο και να μην αποτελέσει αντικείμενο Υπουργικής Απόφασης, διότι δεν θα πρέπει να αφεθεί στην διακριτική ευχέρεια κάθε πολιτικού ο/ η οποίος/α εύκολα μπορεί να την αλλάζει κατά τις πολιτικές προτιμήσεις του. Αντίθετα όταν οριστεί από τον Νόμο, σημαίνει σοβαρότητα, μονιμότητα και εξασφαλισμένη διάρκεια του συστήματος. Ο καθορισμός και η εφαρμογή συστήματος πιστοποίησης του Κοινωνικού αντιτύπου είναι απολύτως αναγκαία διότι ουσιαστικά σημαίνει την πιστοποίηση των κοινωνικών σκοπών της κ.ε και προφανώς και του κοινωνικού ρόλου της ίδια της επιχείρησης, ο οποίος πρέπει να είναι διακριτός σε σχεδη με τις συμβατικές επιχειρήσεις της Αγοράς. 2. ΘΕΣΠΙΣΗ ΣΥΣΤΗΜΕΤΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ ΜΕ ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ (ΠΟΣΟΤΙΚΑ, ΠΟΙΟΤΙΚΑ) Πρέπει στο νόμο (και όχι σε υπουργική απόφαση) να οριστούν σαφέστατα δείκτες και κριτήρια που συνιστούν τον «Κοινωνικό αντίκτυπο», ώστε οι δραστηριοποιούμενοι σε Κοινωνικές Επιχειρήσεις όλων των μορφών που θεσπίζει νομοσχέδιο, να τα/τους γνωρίζουν εκ των προτέρων, για να τους επιδιώκουν κατά την διάρκεια της λειτουργίας των Κ.Ε. και για να ενημερώνουν και την τοπική κοινωνία στα πλαίσια της κοινωνικής λογοδοσίας. Ο κοινωνικός αντίκτυπος πρέπει να αντανακλά τους κοινωνικούς σκοπούς κάθε Κ.Ε τους και να αντικατοπτρίζει με διαύγεια και διαφάνεια το έργο κάθε ΚΟΙΝΣΕΠ σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του νομοσχεδίου αυτού. Το «Εργαλείο Μέτρησης του Κοινωνικού Αντιτύπου» με σαφή κριτήρια και δείκτες συνιστούν ένα σύστημα Πιστοποίησης και Αξιολόγησης ου Κοινωνικού ρόλου και σκοπού των κ.ε , απολύτως αναγκαίο, προκειμένου να αποφευχθούν ζοφερά συμπτώματα του παρελθόντος που παρουσιαστήκαν από συνεταιρισμούς που θεωρητικά αποτελούσαν «κοινωνικές επιχειρήσεις» Ένα τέτοιο σύστημα, σύμφωνα με την βιβλιογραφία (ΚΕΚ Αργώ και Ινστιτούτο Ισότητας, Α.Σ DIONI II,Διακρατική Σύμπραξη « MEDAT” (2004), Εqual «Οδηγός συστήματος πιστοποίησης μοντέλων και δεικτών ποιότητας των κοινωνικών επιχειρήσεων»), θα μπορούσε να αποτιμά την αξία των κοινωνικών επιχειρήσεων για την κοινωνία και την ποιότητα των υπηρεσιών τους 3.ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ (ΑΝΑΛΟΓΟΙ ΣΚΟΠΩΝ, ΣΤΟΧΩΝ, ΑΡΧΩΝ Κ.Ο) Σύμφωνα με την Ντούλια Θ. «Κοινωνική οικονομία και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα – Μια δυναμική Προοπτική ενάντια στην κρίση (2015), Οσελότος, Αθήνα, σ.σ 222-223, είναι αναγκάιοι ωs μινιμθμ δείκτες οι παρακάτω:  δείκτης κοινωνικού παραγόμενου οφέλους (με τον οποίο θα καταγράφονται τα κοινωνικά παραγόμενα αποτελέσματα από τη δράση κάθε επιχείρησης)  δείκτης επίτευξης απασχολησιμότητας για ευπαθείς κυρίως ομάδες (με τον οποίο θα καταγράφεται η απασχόληση που δημιουργεί κάθε κ.ε για ευπαθείς ομάδες )  δείκτης κάλυψης κοινωνικών αναγκών που δεν καλύπτει το κράτος και η αγορά  δείκτης κινητοποίησης του κοινωνικού τοπικού κεφαλαίου στην περιοχή δραστηριοποίησης κάθε κ.ε Οι ανωτέρω δείκτες, σύμφωνα με την Ντούλια Θ.(2015), θα μπορούσαν να είναι οι εξης: α) Ο δείκτης κοινωνικού παραγόμενου οφέλους, ο οποίος αφορά στην παραγόμενη κοινωνική προστιθέμενη αξία από κάθε κοινωνική επιχείρηση, για την κοινωνία και τους εταίρους - μέλη της (μέσα από τη διενέργεια και δημοσίευση κοινωνικού απολογισμού), με ενδεικτικά κριτήρια: • τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης ή και εισοδήματος (κύριου ή συμπληρωματικού για ευάλωτες ομάδες και για την οικογένεια) • την εξυπηρέτηση ευάλωτων ομάδων • τα αποτελέσματα από τη δράση της κοινωνικής επιχείρησης σε επίπεδο κοινωνίας [π.χ ποιοτικές υπηρεσίες / προϊόντα που δεν καλύπτουν οι δύο άλλοι τομείς, (δημόσιο και αγορά), περιβαλλοντικά ή πολιτιστικά ή άλλα οφέλη] • την ανάληψη δράσεων Ε.Κ.Ε (Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη) • την προώθηση της ισότητας των φύλων • την προώθηση του εθελοντισμού και την η προσέλκυση εθελοντών για εργασία (οι οποίοι στη συνέχεια μπορούν να γίνουν μέλη της κ.ε) • τις ποιοτικές υπηρεσίες και τα προϊόντα • τη διαφορετικότητα στα μέλη (diversity) και τη διαχείρισή της (με ένταξη σε κάθε κ.ε ατόμων από διαφορετικές πληθυσμιακές και ευπαθείς ομάδες) • τη χαμηλότερη τιμή των προϊόντων, ή υπηρεσιών (σε σχέση με τις συμβατικές επιχειρήσεις της Αγοράς) β) Ο δείκτης επίτευξης απασχολησιμότητας για ευπαθείς ομάδες, θα μπορούσε να περιλάβει κριτήρια ως προς την ποσότητα, ποιότητα και μονιμότητα των παραγομένων θέσεων και του εισοδήματος που προκύπτει για τα μέλη και τις οικογένειες των κοινωνικών επιχειρηματιών. γ) Ο δείκτης κάλυψης κοινωνικών αναγκών που δεν καλύπτει το κράτος και η αγορά, θα όφειλε να καταγράφει εάν όντως οι κοινωνικές επιχειρήσεις καλύπτουν τέτοιες ανάγκες της κοινωνίας, ή απλά υποκαθιστούν συμβατικές επιχειρήσεις της αγοράς. δ) Ο δείκτης κινητοποίησης του τοπικού κοινωνικού κεφαλαίου, θα μπορούσε να περιλάβει κριτήρια όπως: • την κινητοποίηση και συνεργασία των κοινωνικών επιχειρήσεων με τον τοπικό κοινωνικό ιστό • την ανάπτυξη Τοπικών Δικτύων Συνεργασίας και Απασχόλησης (π.χ με συλλόγους, Τ.Α, κ.τλ) • την κινητοποίηση και συνεργασία με τοπικούς φορείς και ομάδες (π.χ εθελοντές, νέοι, γυναίκες, άνεργοι, κ.τλ) Ένα τέτοιο διαφανές σύστημα αξιολόγησης των κοινωνικών επιχειρήσεων, θα διευκόλυνε κάθε επιχείρηση για την υιοθέτηση μίας κοινωνικά απαιτούμενης στρατηγικής, σύμφωνα με τις αρχές της κοινωνικής οικονομίας, θα εξασφάλιζε την δυνατότητα αποτίμησης της δράσης κάθε οργανισμού τόσο ως προς τα παραγόμενα αποτελέσματα, όσο και ως προς τις κοινωνικές επιπτώσεις από την δράση του, ενώ θα μπορούσε να συμβάλει και στην αμερόληπτη και αντικειμενική χρηματοδότηση κάθε οργανισμού, βάσει των παραπάνω αναπτυχθέντων δεικτών.» 4.ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΤΕΡΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΥΠΟ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ Ενδεικτικά κριτήρια και δείκτες, σύμφωνα με το περιεχόμενο του Νομοσχεδίου και ειδικότερα σύμφωνα με το άρθρο 2 « Ορισμοί» μπορεί να είναι οι/ τα παρακάτω: 4.1. Σύμφωνα με άρθρο 2 παρ 1, θα πρέπει να υπάρξουν δείκτες και κριτήρια που θα αντικατοπτρίζουν την «εναλλακτική μορφή οργάνωσης των σχέσεων παραγωγής, διανομής, κατανάλωσης και επανεπένδυσης» (άρθρο 2 παρ 1) και να αποτυπώνεται με συγκεκριμένους δείκτες όπως π.χ: • αυτοδιαχειριζόμενες πρωτοβουλίες • ύψος κεφαλαίων της κ.ε που επανεπενδύονται στην τοπική κοινωνία για αλληλέγγυες πρωτοβουλίες υπέρ προσφύγων, ΑΜΕΑ και άλλων ευπαθών ομάδων, • αριθμός εξυπηρετούμενων πολιτών από ευπαθείς ομάδες πληθυσμού 4.2. Να παραμετροποιηθούν οι αρχές του άρθρου άρθρο 2 παρ 1: α. της «δημοκρατίας», με δείκτες, όπως π.χ: • ο αριθμός των μελών μια Κ.Ε, • ο αριθμός των ΑΜΕΑ, των Γυναικών, και άλλων ευπαθών ομάδων που συμμετέχουν στην επιχείρηση • ο αριθμός των συνελεύσεων της κ.ε • το συλλογικό management • η σύνταξη κοινωνικού απολογισμού ή όχι β. Της «ισότητας» ,με δείκτες, όπως π.χ: • ίσος αριθμός ανδρών και γυναικών στην κ.ε και στα όργανα αυτής • η εφαρμογή πολιτικών και σχεδίων προώθησης των ίσων ευκαιριών στην επιχείρηση και στην τοπική κοινωνία γ. «της αλληλεγγύης», με δείκτες όπως π.χ η ανάληψη εθελοντικών δράσεων και πρωτοβουλιών για ευπαθείς ομάδες πληθυσμού δ. «της συνεργασίας» με δείκτες όπως π.χ: η συγκρότηση τοπικών συλλογικών δικτυώσεων με συλλογικούς φορείς,η οργάνωση συνεδρίων και εκδηλώσεων με δημοκρατικές διαδικασίες από την βάση ε. του «σεβασμού στον άνθρωπο και το περιβάλλον» με δείκτες όπως π.χ δράσεις για ευπαθείς ομάδες, για το περιβάλλον και την βιώσιμη ανάπτυξη, βραβεία αλληλεγγύης, κ.ά. 4.3. Να παραμετροποιηθούν οι αρχές του άρθρου άρθρο 2 παρ 2, β, γ.,δ,ε 4.4. Να παραμετροποιηθούν οι αρχές του άρθρου άρθρο 2 παρ 3 «Συλλογική ωφέλεια» με δείκτες όπως π.χ: ο αριθμός των θέσεων εργασίας που δημιουργούνται, η ανάληψη δράσεων ισότητας για την συμφιλίωση της προσωπικής, οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής( όπως π.χ η δημιουργία καντίνας έτοιμου φαγητού, η δημιουργία παιδικού σταθμού για την τοπική κοινωνία), δράσεις θεατρικού παιχνιδιού, κουκλουθέατρου, κ.ά για παιδιά, ή δράσεων σε ΚΑΠΗ για ηλικιωμένους ή δράσεων για πρόσφυγες και για άλλες ευπαθείς ομάδες. Παράλληλα πρέπει οι δείκτες και τα κριτήρια του «Κοινωνικού Αντίκτυπου» να περιλαμβάνουν πληροφορίες για την κοινωνική και οικονομική προστιθέμενη αξία (economic and social added value) που προκαλείται διαμέσου της κατανομής των χρηματικών κεφαλαίων και ανθρώπινου κεφαλαίου της κοινωνικής επιχείρησης προς τις ενδιαφερόμενες ομάδες. Ενδεικτικά θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται δείκτες σχετικά με την διανομή των καθαρών κερδών για τη λειτουργία της κοινωνικής επιχείρησης, των μελών, του προσωπικού της, της κοινωνίας και των εξωτερικών χρηματοδοτών. Επίσης για τη μέτρηση της κοινωνικής αποδοτικότητας η βιβλιογραφία παρέχει τέσσερις ομάδες δεικτών ως εξής: α) τους δείκτες μέτρησης εισροών (λ.χ. ανθρώπινοι πόροι και πρώτες ύλες), β) τους δείκτες μέτρησης εκροών (λ.χ. υπηρεσίες και προϊόντα), γ) δείκτες μέτρησης των αποτελεσμάτων (λ.χ οφέλη για τις ενδιαφερόμενες ομάδες της επιχείρησης), και δ) δείκτες μέτρησης επιπτώσεων (λ.χ. οφέλη για όλη την κοινωνία) (Bangoli and Megali, 2011 ). Β. Σύστημα Εμφάνισης των αποτελεσμάτων του «Κοινωνικού Αντικτύπου» στο διαδίκτυο - «Κοινωνική Διαύγεια» Προτείνω η μέτρηση του Κοινωνικού Αντιτύπου(κριτήρια και οι δείκτες) και τα αποτελέσματά να παρουσιάζεται με διαυγή τρόπο, σε ένα ηλεκτρονικό σύστημα «Κοινωνικής Διαύγειας», στο οποίο θα καταγράφονται ηλεκτρονικά από τους υπάλληλους τα αποτελέσματα κοινωνικής δράσης/ «Κοινωνικού Αντικτύπου» κάθε κ.ε στο site της αρμόδιας προς έλεγχο των Κ.Ε υπηρεσίας, με συμπλήρωση των πολιτικοποιημένων δεικτών και η βαθμολογία τους να προκύπτει αυτόματα από τα στοιχεία που θα καταγράφονται και θα ελέγχονται από την υπηρεσία για κάθε Κ.Ε. Παράλληλα πρέπει να προβλεφτεί η δυνατότητα ένστασης από κάθε βαθμολογούμενη κ.ε εντός ευλόγου χρόνου (π.χ 10 ημερών) και στην συνέχει η εκ νέου δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων. Έτσι θα αποφευχθούν συμπτώματα κακοδιαχείρισης και μεροληπτικής αξιολόγησης των Κ.Ε από την διοίκηση, ενώ θα ανακύπτουν αυτόματα και καλές πρακτικές Κ.Ε που θα μπορούν να υιοθετηθούν και από άλλες Κ.Ε. Ντούλια Θοοδώρα