Αρχική Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το νομοσχέδιο για την προστασία της εργασίαςΜΕΡΟΣ VI: ΚΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ 187 ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ Άρθρο 124 Κύρωση διεθνούς σύμβασηςΣχόλιο του χρήστη Ανδρέας Στοϊμενίδης | 26 Μαΐου 2021, 16:37
1. Σας υποβάλω, στο πλαίσιο της διαβούλευσης, τις προτάσεις της ΓΣΕΕ για τα θέματα Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία. Σχετική επιστολή έχετε λάβει από την Συνομοσπονδία στις 27/04/21 2. Νομοθετική κατοχύρωση της διαδικασίας σύστασης και λειτουργίας Φορέα Ασφάλισης Επαγγελματικού Κινδύνου, ως φορέα ασφάλισης της επαγγελματικής νοσηρότητας (εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες), στο πλαίσιο λειτουργίας του εθνικού ασφαλιστικού συστήματος και σύμφωνα με το παράδειγμα πολλών άλλων ευρωπαϊκών Κρατών. Ο Φορέας αυτός αποτελεί προαπαιτούμενο για την κύρωση της σχετικής Σύμβασης. Μπορεί να καλύψει τις σχετικές άμεσες και έμμεσες δαπάνες που επιβαρύνουν εργαζόμενους και επιχειρήσεις, (ασφάλιση, αποζημίωση, θεραπεία, επανένταξη στην εργασία ή πρόωρη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας) και αφετέρου να συμβάλει στην βελτίωση των συνθηκών επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας μέσω της παροχής κινήτρων στις επιχειρήσεις, προκειμένου να επενδύσουν στον τομέα ενίσχυσης της πρόληψης των επαγγελματικών κινδύνων. Η δημιουργία και λειτουργία του συγκεκριμένου Φορέα ασφάλισης του επαγγελματικού κινδύνου (με την αξιοποίηση ενός ασφαλίστρου που καταβάλλεται από τον εργοδότη -το οποίο ας σημειωθεί ότι καταβάλλεται ήδη από μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων αλλά αντί να λειτουργεί προς όφελός τους “εξαφανίζεται” στο γενικότερο δημοσιονομικό πλαίσιο των ασφαλιστικών ταμείων- και τη θέσπιση συστήματος bonus-malus για τις επιχειρήσεις), εκτιμάται ότι θα συμβάλλει, στη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων της χώρας μας, παράλληλα με την προαγωγή της επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας μέσω της άσκησης ενεργητικών πολιτικών πρόληψης μέσω της παροχής οικονομικών και άλλων κινήτρων στους εργοδότες. 3. Δημιουργία Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Αναφοράς Μετρήσεων Προσδιορισμού Βλαπτικών Παραγόντων για την επαγγελματική υγεία και ασφάλεια, με επαναλειτουργία των εργαστηρίων εφαρμοσμένης έρευνας του Υπουργείου Εργασίας -που χρόνια τώρα βρίσκονται σε αχρησία- και την αξιοποίηση εξειδικευμένου επιστημονικού δυναμικού, σε διασύνδεση με το ΕΛΙΝΥΑΕ, καθώς και με δημόσια εργαστήρια και κέντρα έρευνας στον τομέα της επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας στη χώρα μας. Η δημιουργία του κρίσιμου αυτού φορέα εκτιμάται ότι θα μπορούσε να καλύψει το σχετικό κενό όσον αφορά στη μη εκτέλεση και την μη τεκμηρίωση/αναφορά μετρήσεων προσδιορισμού της έκθεσης των εργαζομένων σε διάφορους βλαπτικούς για την υγεία παράγοντες, άρα και την ελλιπή επίβλεψη και προστασία της υγείας των εργαζομένων από τις ελληνικές επιχειρήσεις. 4. Σταθερή και απρόσκοπτη λειτουργία της Επιτροπής Κρίσεως ΒΑΕ. Η μέριμνα για την υγεία και η ασφάλεια των εργαζομένων που απασχολούνται κάτω από ανθυγιεινές και επικίνδυνες συνθήκες τόσο στο πλαίσιο συγκεκριμένων χώρων εργασίας, όσο και ανεξάρτητα από τις επιχειρήσεις ή τους χώρους απασχόλησης, είναι ζήτημα διαρκές, που απαιτεί τη διαρκή επαγρύπνηση της Πολιτείας στο επίπεδο αποκατάστασης των συνθηκών εργασίας και του επαγγελματικού κινδύνου κατά το διάστημα της εργασίας, καθώς και στο επίπεδο της κοινωνικοασφαλιστικής μέριμνας και επανόρθωσης του κινδύνου που απειλεί ή/και προξενεί βλάβη στην υγεία (σωματική και ψυχική) των εργαζομένων 5. Διαμόρφωση αξιόπιστου συστήματος αναγγελίας και καταγραφής της επαγγελματικής νοσηρότητας (επαγγελματικών ασθενειών και εργατικών ατυχημάτων), καθώς και του συστήματος παρακολούθησης, αξιολόγησης και αξιοποίησης των δεδομένων στη βάση των κοινών ευρωπαϊκών προτύπων ESAW και EODS αντίστοιχα, της EUROSTAT. Θέσπιση διατάξεων για την κατάλληλη καταγραφή από την Αστυνομία των εργατικών ατυχημάτων, στην περίπτωση που δεν είναι εφικτή η άμεση παρουσία της Επιθεώρησης Εργασίας. 6. Θωράκιση της εργατικής συμμετοχής κατά τους ελέγχους της Επιθεώρησης Εργασίας για την Υγεία και Ασφάλεια στο πλαίσιο του άρθρου 16 παρ.7 του ν. 1264/1982 με δυνατότητα εξουσιοδότησης από τα Εργατικά Κέντρα εκπροσώπου της οικείας Ομοσπονδίας. Θέσπιση διαδικασίας αποστολής εκθέσεων από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις δύο φορές το χρόνο με κοινοποίηση για τη στόχευση του ελεγκτικού έργου ΥΑΕ της Επιθεώρησης Εργασίας με ειδικό κεφάλαιο στην ετήσια έκθεση του ΣΕΠΕ ως προς τον αριθμό και το είδος των εργατικών αναφορών και την ανταπόκριση του ελεγκτικού έργου. 7. Τροποποίηση του ν. 3789/1957 για τους Κανονισμούς Εργασίας, ώστε να καταστεί υποχρεωτικό περιεχόμενο αυτών κεφάλαιο για την Υγεία και την Ασφάλεια των εργαζομένων και υπό το πρίσμα της εμπειρίας από την αντιμετώπιση της πανδημίας. Εκπαίδευση και πιστοποίηση σε θέματα ΥΑΕ, κάθε εργοδότη και κάθε εργαζόμενου, σε κάθε θέση εργασίας μέσα από δράσεις του νέου σχεδιαζόμενου ΕΣΠΑ. Παροχή των Μέσων Ατομικής Προστασίας πριν την ανάληψη εργασίας. 8. Ρητή απαγόρευση των εργολαβικών αναθέσεων για την παροχή εργασίας απαραίτητης για τη λειτουργία μιας επιχείρησης και θέσπιση αυστηρών διαδικασιών πιστοποίησης εργολαβικών εταιριών ως προς τις παρεχόμενες από αυτές υπηρεσίες. Νομοθετική ενίσχυση στα ζητήματα τήρησης της εργατικής νομοθεσίας (όροι εργασίας και ΥΑΕ) και επέκταση του πεδίου εφαρμογής των διατάξεων για τις εργολαβικές αναθέσεις φύλαξης και καθαρισμού σε όλα τα είδη εργολαβιών. Άμεση έναρξη λειτουργίας του «Μητρώου Παραβατών Εταιρειών Παροχής Υπηρεσιών Καθαρισμού ή/και Φύλαξης » με δημοσιοποίηση των στοιχείων του και επέκτασή του σε όλα τα είδη εργολαβικών αναθέσεων. Κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας 94 (1949) «για τις ρήτρες εργασίας στις συμβάσεις με το Δημόσιο» και της ΔΣύστασης 84, ως σημαντικής ρυθμιστικής παραμέτρου στην ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου κατά των καταχρήσεων στις εργολαβικές αναθέσεις. Ουσιαστική συμβολή βέβαια στην ενίσχυση του εθνικού ρυθμιστικού πλαισίου θα είχε και η κύρωση της Διεθνούς Σύστασης Εργασίας 204 (2015) για τη «Μετάβαση από την άτυπη στην τυπική οικονομία». 9. Δημιουργία point system για τις εταιρίες που δεν συμμορφώνονται με την νομοθεσία στα θέματα ΥΑΕ. Αποκλεισμός τους από διαγωνισμούς εθνικών ή συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση έργων ή υπηρεσιών ή χρηματοδοτήσεις άλλου τύπου 10. Θέσπιση ρητής νομοθετικής διάταξης για την προστασία από την απόλυση των εργαζομένων που έχουν υποστεί εργατικό ατύχημα ως εξής: «Απαγορεύεται και είναι απόλυτα άκυρη η καταγγελία της σύμβασης ή σχέσης εργασίας εργαζόμενου/ης που έχει υποστεί εργατικό ατύχημα, εκτός εάν υπάρχει άλλος σπουδαίος λόγος για καταγγελία. Ως σπουδαίος λόγος δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί ενδεχόμενη μείωση της απόδοσης στην εργασία του/της εργαζόμενου/ης που οφείλεται στο εργατικό ατύχημα». 11. Δυνατότητα δημιουργίας Κλαδικών ή/και γεωγραφικής αναφοράς Επιτροπών Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων, για την ενίσχυση των διαδικασιών ενημέρωσης και διαβούλευσης στα θέματα ΥΑΕ και την αποκατάσταση του κενού συμμετοχικών διαδικασιών στο πεδίο αυτό αναφορικά με τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις. 12. Αντιμετώπιση θεμάτων Ιατρού Εργασίας με πρόβλεψη για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις. 13. Υιοθέτηση της πλήρους πρότασης της ΓΣΕΕ για την ενίσχυση του ρυθμιστικού πλαισίου της τηλεργασίας, όπου περιέχεται σειρά ρυθμίσεων για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων εξ αποστάσεως με τηλεργασία. Β) Κεφάλαιο: Ρυθμίσεις για την ενίσχυση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας 1. Υπό το φως των εγγυήσεων ανεξαρτησίας του status των Ανεξάρτητων Αρχών, νομοθετική και διαδικαστική αποκατάσταση των στοιχείων διοικητικής και οικονομικής αυτονομίας και αυτοτέλειας του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας με τη δημιουργία επιτελικής δομής σε κεντρικό επίπεδο στο Υπουργείο Εργασίας, με σκοπό α) την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας του συνόλου των Υπηρεσιών Επιθεώρησης Εργασίας και την αποφασιστική συμβολή στο έργο του Σώματος και β) τον κατάλληλο και έγκαιρο σχεδιασμό και τον συντονισμό, στη βάση διαρκούς αποτίμησης στοιχείων και αποτελεσμάτων μέσω των οικείων Πληροφοριακών Συστημάτων του έργου της Επιθεώρησης Εργασίας, ώστε οι υπηρεσίες της να παρέχονται στοχευμένα και απρόσκοπτα στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας. 2. Ισόρροπη πανελλαδικά ενίσχυση και αναβάθμιση του Σ.ΕΠ.Ε. και κυρίως α) αύξηση των Περιφερειακών Διευθύνσεων σύμφωνα με τις Περιφέρειες της χώρας και διασποράς των Τοπικών τους Τμημάτων σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, ιδιαίτερα στη νησιωτική χώρα και τις ακριτικές περιοχές όπου υπάρχει παντελής απουσία Επιθεωρήσεων Εργασίας παρά την τοπική οικονομική δραστηριότητα και την απασχόληση εργατικού δυναμικού, β) ενίσχυση του ανθρωπίνου δυναμικού των Επιθεωρητών Εργασίας, μέσω σύντομων διαδικασιών στο πλαίσιο της Κινητικότητας ή Προσλήψεων με σκοπό τη θωράκιση της αποτελεσματικής λειτουργίας του Σ.ΕΠ.Ε. και άμεση στελέχωση των μονοπρόσωπων Επιθεωρήσεων Εργασίας, γ) ενίσχυση και αναβάθμιση της υλικοτεχνικής υποδομής του Σ.ΕΠ.Ε., με την εξασφάλιση προσηκόντων κτηριακών εγκαταστάσεων, την παροχή υπηρεσιακών αυτοκινήτων, τη συνεχή εκπαίδευση των Επιθεωρητών, τη χορήγηση σύγχρονων οργάνων μέτρησης εργασιακού περιβάλλοντος, τη χορήγηση μέσων ατομικής προστασίας στους Επιθεωρητές και εν μέσω πανδημίας τον άμεσο προγραμματισμό του εμβολιασμού τους και δ) πρόβλεψη διαδικασιών πιστοποίησης της ικανότητας ανάληψης καθηκόντων Επιθεωρητή Εργασίας, όπως κατάλληλη θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση και πιστοποίηση των νέων Επιθεωρητών από ανανωρισμένη δομή του Σ.ΕΠ.Ε. Παράλληλα, ε) θεσμοθέτηση διεξαγωγής ελέγχων από Επιθεωρητές σε όμορες Περιφέρειες, διαφορετικές από την έδρα της Υπηρεσίας τους, με σκοπό την την ενίσχυση της διαφάνειας και της φερεγγυότητας των ελέγχων, καθώς επίσης και μη συμμετοχή υπαλλήλων άλλων υπηρεσιών κατά τη στελέχωση των κλιμακίων ελέγχου της Επιθεώρησης Εργασίας. 3. Άμεση αξιολόγηση των διαδικαστικών/διοικητικών και ουσιαστικών προβλημάτων από τη διάσπαση της ενιαίας λειτουργίας και συντονισμού του Σ.ΕΠ.Ε. αλλά και της ενότητας των Επιθεωρητών, λόγω της διάκρισης (διοικητικής και χωροταξικής) σε Επιθεώρηση Εργασιακών Σχέσεων και Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία. Έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής, άμεση θέση σε ισχύ νομοθετικής ρύθμισης με την οποία να προωθούνται οίκοθεν και χωρίς καθυστέρηση για κοινό έλεγχο ζητήματα παραβίασης του αντίστοιχου πλαισίου από την Επιθεώρηση Εργασιακών Σχέσεων στην Επιθεώρηση Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία και αντίστροφα, χωρίς να απαιτείται η αυτοτελής υποβολή καταγγελίας από τους εργαζόμενους. Ειδικότερα στο πεδίο του ελέγχου των παράνομων διακρίσεων στην εργασία (ν. 3896/2010 και 4443/2016), παράλληλα με την αμοιβαία καθ’ύλην ενημέρωση των Υπηρεσιών του Σ.ΕΠΕ., άμεση προώθηση νομοθετικής ρύθμισης για τον αυτεπάγγελτο έλεγχο της σχετικής νομοθεσίας από το Σ.ΕΠ.Ε. εφόσον γίνεται αντιληπτή παράνομη διάκριση στην εργασία, χωρίς να απαιτείται η ρητή επίκληση στην καταγγελία του οικείου νομοθετικού πλαισίου από την πλευρά των εργαζομένων. 4. Στελέχωση του ΣΕΠΕ με επιπλέον διοικητικό προσωπικό, ώστε να αποφορτιστούν οι Επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων και οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία από τη γραφειοκρατική εργασία και να μπορούν να εκτελούν απερίσπαστοι το ελεγκτικό τους έργο. Ενίσχυση της ελεγκτικής διαδικασίας μέσω μεικτών κλιμακίων ελέγχου, όπως με τον ΕΦΚΑ ,την Οικονομική Αστυνομία και το ΣΔΟΕ. 5. Άμεσα νομοθετικά μέτρα για την άρση του «άβατου» του αγροτικού τομέα στους ελέγχους του Σ.ΕΠ.Ε, όπου η αδήλωτη εργασία εκεί είναι κανόνας, όπως και τα περιστατικά εκμετάλλευσης, κυρίως αλλοδαπών, και ρατσιστικών επιθέσεων. Στην κατεύθυνση αυτή, είναι κρίσιμη η κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας 129 για την Επιθεώρηση Εργασίας στον Αγροτικό Τομέα, με την λήψη των κατάλληλων και σε επίπεδο Σ.ΕΠ.Ε. εφαρμοστικών μέτρων, ενέργειες για τις οποίες η ελληνική Πολιτεία έχει δεσμευθεί διεθνώς, ύστερα από την καταδίκη της χώρας για τη γνωστή υπόθεση της Μανωλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, και έχει κατά τις τριμερείς διαδικασίες που συντόνισε η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO) στο πλαίσιο της εκτενούς τεχνικής βοήθειας για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας στην Ελλάδα. 6. Υποχρεωτική διαλειτουργικότητα των Πληροφοριακών Συστημάτων όλων των συναρμόδιων υπηρεσιών και Υπουργείων, που περιέχουν στοιχεία ικανά να επικουρήσουν τον έλεγχο της παραβατικότητας στην αγορά εργασίας (πχ Υπουργείο Εργασίας – ΣΕΠΕ / ΕΦΚΑ, Υπουργείο Οικονομικών - Εφορίες, Υπουργείο Ανάπτυξης – ΓΕΜΗ κλπ). 7. Υποχρεωτική συμμετοχή εκπροσώπου του Σ.ΕΠ.Ε. – Επιθεωρητή Εργασίας στη σύνθεση της εκπροσώπησης του Υπουργείου Εργασίας σε όλα τα τριμερή συλλογικά όργανα που λειτουργούν στο πλαίσιο του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας. Άμεση ενεργοποίηση της λειτουργίας όλων των Τμημάτων του ΑΣΕ, που παραμένουν αδικαιολόγητα αδρανή σε βάρος της αλληλεπίδρασής τους και με την αξιολόγηση και τον προγραμματισμό του ελεγκτικού έργου του Σ.ΕΠ.Ε. 8. Άμεση αποτύπωση, συντονισμό και δημόσια ενημέρωση για όλες τις ελεγκτικές υπηρεσίες συναρμόδιων Υπουργείων και Αρχών, ώστε να μην παρατηρείται το φαινόμενο είτε ελλιπών, συχνά ανύπαρκτων ελέγχων είτε επικάλυψης αρμοδιοτήτων, χωρίς μάλιστα τις λειτουργικές εγγυήσεις των Επιθεωρητών Εργασίας (πχ Εθνική Αρχή Διαφάνειας, Υπουργείο Εργασίας και Υπουργείο Παιδείας, Υπουργείο Εργασίας και Υπουργείο Υγείας, Υπουργείο Εργασίας και Υπουργείο Ανάπτυξης κλπ). 9. Απρόσκοπτη εφαρμογή της νομοθεσίας για την εργατική συμμετοχή κατά τους ελέγχους και της Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων και της Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στο πλαίσιο του άρθρου 16 παρ.7 του ν. 1264/1982 με δυνατότητα εξουσιοδότησης από τα Εργατικά Κέντρα και εκπροσώπου της οικείας Ομοσπονδίας. Θέσπιση διαδικασίας αποστολής εκθέσεων από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις δύο φορές το χρόνο με κοινοποίηση για τη στόχευση του ελεγκτικού έργου της Επιθεώρησης Εργασίας με ειδικό κεφάλαιο στην ετήσια έκθεση του ΣΕΠΕ ως προς τον αριθμό και το είδος των εργατικών αναφορών και την ανταπόκριση του ελεγκτικού έργου. Δημιουργία συλλογικού οργάνου επίλυσης εργατικών διαφορών τριμερούς εκπροσώπησης στο Σ.ΕΠ.Ε., κατά το πρότυπο των Τοπικών Διοικητικών Επιτροπών του ΕΦΚΑ (ΙΚΑ). Επίσης, άμεση προώθηση διάταξης για την αναλογική εφαρμογή του άρθρου 16 παρ.7 του ν. 1264/1982 στους ελέγχους που διεξάγει ο ΕΦΚΑ και η Εθνική Αρχή Διαφάνειας. 10. Αποτελεσματική αντιμετώπιση της παραβατικότητας με παράλληλη υποβοήθηση του ελεγκτικού έργου του Σ.ΕΠ.Ε., μέσω της θεσμοθέτησης ελάχιστης σύνθεσης προσωπικού των επιχειρήσεων ανάλογα με τον κλάδο δραστηριότητας και ανάλογων αντικειμενικών κριτηρίων ελέγχου, ανάλογα με τον κλάδο δραστηριότητας, κατά το πρότυπο των οικοδομικών εργασιών και σχετικού τεκμηρίου ελέγχου των εργοδοτών. 11. Άμεση επαναξιολόγηση με τη συμμετοχή και εκπροσώπων του Σ.ΕΠΕ. για τη χορήγηση στοιχείων, του συστήματος προστίμων και του τρόπου υπολογισμού τους, δεδομένης της σημαντικής και αδικαιολόγητης μείωσης των προστίμων για την παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας και των μοτίβων της εργοδοτικής παραβατικότητας, που επωφελήθηκαν και ενισχύθηκαν από τη μείωση των προστίμων. Θέσπιση κυρωτικών μέτρων αποκατάστασης της εργασίας, κατά το πρότυπο της υποχρέωσης απασχόλησης του αδήλωτου εργαζόμενου για ένα συγκεκριμένο διάστημα. Δρ. Ανδρέας Στοϊμενίδης, Γραμματέας Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία της ΓΣΕΕ