Αρχική Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025Σχόλιο του χρήστη ΜΕΤΑδραση - Δράση για τη Μετανάστευση και την Ανάπτυξη | 20 Αυγούστου 2021, 09:22
Γενικές παρατηρήσεις Το Σχέδιο περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δράσεων, ωστόσο η αποτελεσματική εφαρμογή τους συνδέεται άμεσα και προϋποθέτει την ύπαρξη σαφών μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων καθώς και μετρήσιμων δεικτών, συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων και μέσων υλοποίησης. Το κείμενο αποτελείται από γενικές εξαγγελίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το «Σπίτι του Παιδιού», το οποίο ενώ έχει θεσμοθετηθεί από το 2017 [ν. 4478/2017 (ΦΕΚ 91Α΄/23-06-17), άρθρο 35 του ν. 4640/2019 (ΦΕΚ 190 Α' /30-11-19), ΥΑ 7320/2019 (ΦΕΚ 2238 Β’/10-6-19)] δεν έχει λειτουργήσει στην πράξη. Η λειτουργία του θεσμού είναι απαραίτητη προς αποφυγή του επανατραυματισμού του θύματος και του βιώματος κατ' επανάληψη της κακοποίησης μέσω του συστήματος δικανικής εξέτασης του θύματος από τις αρχές. Θα πρέπει να προβλεφθεί διυπουργική επιτροπή που θα συντονίζει τις δράσεις των επιμέρους υπουργείων, ενώ είναι αναγκαίος ένας ισχυρός μηχανισμός αξιολόγησης των δράσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα και να εξασφαλιστεί η συνέργεια με τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών που διαθέτουν την εμπειρία και την τεχνογνωσία αλλά και τους ίδιους τους αποδέκτες των δράσεων. Δεν δίνεται έμφαση στο αυξανόμενο φαινόμενο ότι θύματα έμφυλης βίας είναι και άντρες, καθώς οι περισσότερες δράσεις έχουν ως επωφελούμενες μόνο γυναίκες (βλ. π.χ. σελ. 82-83, σελ. 87, Δράση 4.5.1: Βελτίωση της πρόσβασης των γυναικών σε υπηρεσίες υγείας, Σχεδιασμός δράσεων ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού της χώρας για την προσέγγιση και φροντίδα γυναικών θυμάτων βίας). Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερα βαρύτητα και στα αγόρια θύματα έμφυλης βίας, που θα πρέπει να συμπεριληφθούν στις επιμέρους δράσεις. Ειδικότερες προτάσεις Υπουργείο Δικαιοσύνης Αστικός Κώδικας: Είναι αναγκαία η τροποποίηση του ΑΚ 1592, σύμφωνα με το οποίο Επίτροπος του ανήλικου ορίζεται κατά προτίμηση ο ενήλικος σύζυγος του ανηλίκου, ρύθμιση η οποία προσκρούει στην αρχή της ισότητας των φύλων και της μη διάκρισης. Επίσης, έρχεται σε αντίθεση με την ποινικοποίηση των αναγκαστικών γάμων, καθώς επί της ουσίας υποτιμάται το γεγονός ότι πολλοί γάμοι ανηλίκων αποτελούν προϊόν εξαναγκασμού. Ποινικός Κώδικας- Παραγραφή πλημμελημάτων: Σύμφωνα με το άρθρο 113 παρ. 4 του ΠΚ ορίζεται ότι η παραγραφή για όλα τα κακουργήματα που τελούνται κατά ανηλίκου αναστέλλεται μέχρι την ενηλικίωσή του, ενώ πλέον με τον νέο ΠΚ για τα πλημμελήματα εις βάρος τους παύει να προβλέπεται αναστολή, με αποτέλεσμα να είναι δυνατή η παραγραφή μέχρι την ενηλικίωσή τους. Κρίνεται απαραίτητη η αναμόρφωση του ισχύοντος νομικού πλαισίου και η πρόβλεψη επιμήκυνσης του χρονικού διαστήματος παραγραφής, (βλ. και αυστριακό/ γερμανικό ΠΚ). Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου Ένας αποτρεπτικός παράγοντας καταγγελίας περιστατικών έμφυλης βίας είναι η έλλειψη διερμηνείας και νομικής στήριξης/ συνδρομής. Ειδικότερα για τα ασυνόδευτα παιδιά και τα παιδιά προσφυγικού-μεταναστευτικού πληθυσμού, προτεραιότητα αποτελεί η εξασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης και στέγασης διότι οι συνθήκες διαμονής τους αποτελούν παράγοντα πολλαπλασιασμού των περιστατικών έμφυλης βίας και εκμετάλλευσης των παιδιών. Όσον αφορά την ένταξη στην εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση, θα πρέπει να αρθούν τα γραφειοκρατικά εμπόδια που αποτρέπουν την ένταξή τους στην αγορά εργασίας και σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης. Εργασία ασυνόδευτων ανηλίκων, σελ. 53: θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι ασυνόδευτοι ανήλικοι συνεχίζουν και παρακολουθούν τα μαθήματα τους παράλληλα με την εργασία. Αποτελεί άνιση διακριτική μεταχείριση η δημιουργία θέσεων εργασίας για ασυνόδευτους ανηλίκους άνω των 16 ετών, ενώ ο νόμος προβλέπει την δυνατότητα εργασίας για παιδιά που έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος ηλικίας. Δράση: Προώθηση της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας των ασυνόδευτων ανηλίκων και ιδίως των κοριτσιών, σελ. 54: προτείνεται η χρήση φιλικής για τα παιδιά παρουσίασης/ προσέγγισης, με χρήση σύγχρονων μέσων και διερμηνείας. Είναι επίσης σημαντικό να εστιαστεί η παρέμβαση σε μεικτές και μη παρουσιάσεις και να μην είναι μια στείρα αποτύπωση του προβλήματος ή να αποτυπώνει προκαταλήψεις σχετικά με την σεξουαλική και αναπαραγωγική υγείας. Τέλος, συστήνεται η ενίσχυση σεμιναρίων τύπου train the trainer ώστε οι εισηγήσεις να πραγματοποιούνται από πρόσωπα που οι ασυνόδευτοι ανήλικοι γνωρίζουν ήδη στο πλαίσιο της διαμονής τους. Άξονας προτεραιότητας 1: Πρόληψη και καταπολέμηση έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας Δεν υπάρχει πρόβλεψη για την άμεση παραπομπή όλων των θυμάτων έμφυλης βίας σε δομές φιλοξενίας και την απομάκρυνση τους από το περιβάλλον κακοποίησης. Ειδικότερα για τα θύματα στον προσφυγικό πληθυσμό, τα οποία αποτελούν την πλειοψηφία των θυμάτων έμφυλης/ ενδοοικογενειακής βίας, η δημιουργία χώρων για την φιλοξενία τους είναι άμεσης προτεραιότητας δεδομένων των συνθηκών διαβίωσής τους. Είναι απαραίτητη η εκπαίδευση του προσωπικού των υπαρχουσών δομών σε διαπολιτισμικά θέματα και η παροχή διερμηνείας, ώστε να διευκολύνεται η φιλοξενία του προσφυγικού πληθυσμού στις υφιστάμενες δομές μαζί με τον εγχώριο πληθυσμό. Στόχος 4.3: Βελτίωση θέσης γυναικών που υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις και άρση του κοινωνικού αποκλεισμού τους Δράση: Ενίσχυση στεγαστικών υπηρεσιών με δημιουργία σε συνεργασία με το ΕΚΚΑ στην Αθήνα ξενώνα φιλοξενίας δυναμικότητας 40 κλινών για γυναίκες πρόσφυγες, αιτούσες άσυλο με ευαλωτότητα, στελεχωμένου με φροντιστές/ριες, κοινωνικούς/ές λειτουργούς, ψυχολόγους, διερμηνείς και προσωπικό φύλαξης (σελ. 83): Προτείνεται διεύρυνση του στεγαστικού προγράμματος, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες του πληθυσμού στόχου και αύξηση των κλινών καθώς και η κατάργηση της προϋπόθεσης να μην υπερβαίνουν τα τέκνα τα 15 έτη.