Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Αποφοίτων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης' | 18 Ιανουαρίου 2022, 20:06

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Σχετικά με το σχέδιο νόμου με τίτλο «Εκσυγχρονισμός του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης» το Δ.Σ. της Ένωσης Αποφοίτων Ε.Σ.Δ.Δ.Α. υπογραμμίζει τα εξής: 1. Εγγύηση για την αποτελεσματική υπεράσπιση του δημοσίου συμφέροντος και αντίβαρο στην διαφθορά και την ευνοιοκρατία αποτελεί η επαγγελματική στελέχωση της δημόσιας διοίκησης με μόνιμο προσωπικό μέσα από αντικειμενικές και διαφανείς διαδικασίες .Αυτό το θεσμικό και αξιακό κεκτημένο τίθεται επισήμως υπό αμφισβήτηση από την κυβέρνηση η οποία με το άρθρο 3 του εν λόγω σχεδίου νόμου προωθεί την πρόσληψη διευθυντών και γενικών διευθυντών από τον ιδιωτικό τομέα με τριετή θητεία και ειδικό μισθολογικό καθεστώς καθώς οι αποδοχές τους θα προβλέπονται με κυα, χωρίς να καθορίζει τα σχετικά κριτήρια και τις διαδικασίες. Εκκωφαντική στη διαδικασία επιλογής είναι η απουσία του ΑΣΕΠ και η μη συμμετοχή του Ειδικού Συμβουλίου Επιλογής Προϊσταμένων (ΕΙΣΕΠ) (Ν. 3528/07, α. 86). Το ενδιαφέρον, όμως, βρίσκεται στην αιτιολόγηση. Σύμφωνα με το υπουργείο ο στόχος αυτής της αλλαγής είναι διπλός: (α) η στελεχιακή ανανέωση στα ανώτερα κλιμάκια με υψηλού επιπέδου στελέχη, (β) η ικανότητά τους να ανταποκριθούν στα μεγέθη του Οργανισμού και στις προκλήσεις του μετασχηματισμού του. Κοινώς, το υπουργείο θεωρεί ότι τα υπάρχοντα στελέχη δεν έχουν τα εχέγγυα να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στο έργο και στη διαχείριση του οργανισμού καθώς και στις μελλοντικές του προκλήσεις. Με την ίδια λογική προ ολίγων μηνών εκχωρήθηκαν οι διαδικασίες έκδοσης και απονομής συντάξεων στον ιδιωτικό τομέα με πενιχρά, μέχρι στιγμής, αποτελέσματα. Με την εν λόγω παρέμβαση απαξιώνεται ο ρόλος και η λειτουργία της ανεξάρτητης αρχής του ΑΣΕΠ που είναι ο θεσμικός εγγυητής των διαδικασιών πρόσληψης προσωπικού στο δημόσιο τομέα, της ΕΣΔΔΑ που έχει ως αποστολή την εκπαίδευση στελεχών ταχείας εξέλιξης καθώς και του ΙΝΕΠ που σχεδιάζει και υλοποιεί επιμορφωτικά προγράμματα για τους ΔΥ. Ταυτόχρονα υποβαθμίζεται το υψηλής και συναφούς εκπαίδευσης στελεχιακό δυναμικό του δημοσίου τομέα, μεταξύ των οποίων και οι απόφοιτοι της ΕΣΔΔΑ, που διαθέτει την απαιτούμενη γνώση και εμπειρία για να στελεχώσει τις αντίστοιχες θέσεις ευθύνης. Επίσης εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οι υπό επιλογή γενικοί διευθυντές και διευθυντές αρκεί να διαθέτουν καλή γνώση αγγλικών για να μπορούν να προσληφθούν. Τέλος, την ίδια στιγμή που οι απολαβές των Δ.Υ. παραμένουν παγωμένες για μεγάλο χρονικό διάστημα, μετά από τις συνεχείς μειώσεις κατά τα πρώτα χρόνια εφαρμογής των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής, προβλέπεται ειδικό μισθολογικό καθεστώς για τους διευθυντές και τους γενικούς διευθυντές των οποίων οι αμοιβές θα καθορίζονται με απόφαση Υπουργού. Πρόκειται για καταστρατήγηση του ενιαίου μισθολογίου και δημιουργία «golden boys» στη δημόσια διοίκηση. Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο συνιστά μία θεσμική οπισθοδρόμηση στο σύστημα της επιλογής προσωπικού και της προαγωγικής εξέλιξης σε σχέση με τις πολιτικές του πρόσφατου παρελθόντος. Σημαντικές μεταρρυθμίσεις όπως η ίδρυση της ΕΣΔΔΑ με τον Ν.1388/1983, η επιλογή των Γενικών Διευθυντών για τριετή θητεία από Ειδικό Υπηρεσιακό Συμβούλιο με τον Ν.1586/1986, η κατοχύρωση του γραπτού διαγωνισμού για τις προσλήψεις με τον Ν.1943/1991, η ίδρυση του ΑΣΕΠ με τον Ν. 2190/1994, η εισαγωγή μετρήσιμων κριτηρίων επιλογής με τον Ν. 3528/2007, η καθιέρωση γραπτού διαγωνισμού για την ανάδειξη προϊσταμένων με τον Ν.3839/2010 και η σύσταση του μητρώου επιτελικών στελεχών με τον Ν. 4369/2016 υλοποιούσαν μία στρατηγική εκσυγχρονισμού και εκδημοκρατισμού της δημόσιας διοίκησης στην κατεύθυνση της ανατροπής των πελατειακών σχέσεων και της εμπέδωσης της αξιοκρατίας και της διαφάνειας. Η πρόσληψη διευθυντών και γενικών διευθυντών από τον ιδιωτικό τομέα αποτελεί αντιστροφή αυτής της στρατηγικής. 2. Μία ακόμα σημαντική παράμετρος που αξίζει να επισημανθεί είναι ο κίνδυνος να εμφανιστεί το φαινόμενο των «περιστρεφόμενων θυρών» που δημιουργείται από τη δυνατότητα των στελεχών να μετακινούνται μεταξύ θέσεων ευθύνης του δημοσίου τομέα και των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Ειδικότερα, προκαλεί εύλογο προβληματισμό με ποιο τρόπο θα διασφαλίζεται η νομιμότητα, η διαφάνεια και η αμεροληψία όταν υψηλόβαθμα στελέχη που προέρχονται από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις θα καλούνται να ερμηνεύσουν και να υλοποιήσουν εν τοις πράγμασι έννοιες όπως «δημόσιο συμφέρον» και «δικαιώματα των πολιτών», έχοντας στραμμένο το βλέμμα τους στην ιδιωτική αγορά και τη συνέχιση της καριέρας τους εκτός Δημοσίου τομέα. Πλέον ανοίγει μία κερκόπορτα που μελλοντικά θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλους φορείς του δημοσίου τομέα. 3. Στο άρθρο 4 καθιερώνεται η χορήγηση ενός χρηματικού ποσού ως επιβράβευσης της παραγωγικότητας, όπου κριτήριο θα είναι η «ποιοτική και ποσοτική απόδοση του υπαλλήλου σύμφωνα με μετρήσιμους στόχους που τίθενται από τον Διοικητή σε ορισμένη Γενική Διεύθυνση». Εδώ πρόκειται για μια καθαρά top-down διαδικασία, όπου οι υπάλληλοι θα καλούνται να υλοποιούν στόχους που οι ίδιοι δεν θα έχουν νωρίτερα καμία δυνατότητα παρέμβασης. Το πριμ παραγωγικότητας είναι εξαιρετικά προβληματικό, ειδικά όταν προσδιορίζεται με ποσοτικούς στόχους και όχι , πχ, λαμβάνοντας υπόψιν την περιπλοκότητα μιας υπόθεσης : αν μία υπόθεση απονομής σύνταξης είναι εξαιρετικά περίπλοκη και απαιτεί, για παράδειγμα, δύο εβδομάδες εργασίας, ο υπάλληλος αυτός, θα πάρει ή όχι πριμ παραγωγικότητας, σε αντίθεση με έναν άλλον υπάλληλο που θα έχει πέντε, σχετικά πιο εύκολες, υποθέσεις; Ποιος και με ποια μεθοδολογικά εργαλεία κρίνει τη σημαντικότητα ή τη δυσκολία μιας προς διεκπεραίωση υπόθεσης; Ποιος και με ποια κριτήρια θέτει τους «στόχους» και πώς γίνεται αυτή η μέτρηση; Τα ερωτήματα αυτά μένουν αναπάντητα στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο και εγείρουν σοβαρούς προβληματισμούς γύρω από τη σκοπιμότητα και την εφαρμογή του «πριμ παραγωγικότητας». 4. Με το άρθρο 7 συστήνεται Μονάδα Εσωτερικών Ερευνών η οποία θα είναι επιφορτισμένη με την άμεση διερεύνηση καταγγελιών και αιτημάτων και τη διενέργεια αυτεπάγγελτων ελέγχων. Σε περίπτωση, δε, που θα διαπιστώνεται τέλεση πειθαρχικού παραπτώματος θα παραγγέλλεται άσκηση δεσμευτικής πειθαρχικής δίωξης. Ενώ, ο επικεφαλής της Μονάδας θα διορίζεται, χωρίς να αναφέρονται ούτε οι διαδικασίες ούτε τα κριτήρια επιλογής , με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, μετά από γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, πρώην Αντεισαγγελέας Αρείου Πάγου, με τετραετή θητεία και αμοιβές που θα καθορίζονται με κυα. Επιπρόσθετα, με το άρθρο 8 επιταχύνονται οι πειθαρχικές διαδικασίες, προκειμένου να λογοδοτούν ταχύτερα οι υπάλληλοι που δεν κρίνονται αποδοτικοί με βάση τα νέα δεδομένα. Επιπλέον, από τα νέα πειθαρχικά συμβούλια θα απουσιάζουν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων του ΕΦΚΑ. Ενδεικτική, σε αυτό το πλαίσιο, είναι η αιτιολόγηση σε σχετικό δελτίο Τύπου καθώς, σύμφωνα με το υπουργείο, «η επιτάχυνση των πειθαρχικών διαδικασιών αποσκοπεί στην ενίσχυση του πνεύματος λογοδοσίας στους υπαλλήλους, ώστε να είναι σαφές ότι μαζί με την επιβράβευση για την επίτευξη στόχων, θα ελέγχονται για την εκτέλεση του έργου τους». Σε αυτήν την ανάλυση του υπουργείου, που φανερώνει την πολιτική βούληση της ηγεσίας, υπάρχουν σοβαρά ερωτηματικά για τον τρόπο που γίνεται αντιληπτή η έννοια της «εκτέλεσης καθήκοντος» και η οποία συνδέεται άρρηκτα με τους μετρήσιμους στόχους. Έτσι, αυτό που θα έχει σημασία πλέον είναι η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητα, η ταχύτητα στην διεκπεραίωση, έστω και κατά παρέκκλιση των διαδικασιών, η οποία και, τελικά, επιβραβεύεται. Δημιουργείται ένα νέο εργασιακό πρότυπο που δύναται να αποτελέσει πιλότο για όλο το δημόσιο τομέα. 5. Σύμφωνα με το άρθρο 6 η ανάθεση των συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών του e-Ε.Φ.Κ.Α. άνω και κάτω των χρηματικών ορίων της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες, γίνεται σύμφωνα με κανονισμό που εγκρίνεται από τον φορέα, κατά παρέκκλιση από την σχετική κείμενη νομοθεσία. Με αυτή τη παρέμβαση, κατοχυρώνεται νομοθετικά μία πρακτική αδιαφανών και fast track αναθέσεων δημιουργώντας ένα ακόμα ευνοϊκό πεδίο για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών οικονομικών συμφερόντων. Οι προμήθειες του δημοσίου θα πραγματοποιούνται με κριτήριο τις προσβάσεις και τα δίκτυα επιρροής στην πολιτική ηγεσία και στον κρατικό μηχανισμό. 6. Με το άρθρο 5 αυξάνονται χωρίς επαρκή τεκμηρίωση οι θέσεις μετακλητών που έχει ο Διοικητής και οι Υποδιοικητές του ΕΦΚΑ. Συνιστώνται στο γραφείο του Διοικητή και των Υποδιοικητών του Ε.Φ.Κ.Α. θέσεις συνεργατών, για κάθε γραφείο ως εξής: α. πέντε (5) θέσεις στο γραφείο του Διοικητή και β. τρεις (3) θέσεις για κάθε γραφείο Υποδιοικητή. Ο αριθμός μετακλητών υπαλλήλων και άρα εξαρτημένων εργασιακά από την διάρκεια της τωρινής κυβέρνησης έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ, θυμίζοντας εποχές ευνοιοκρατίας και κομματοκρατίας που ακόμη και για την Ελλάδα θεωρούσαμε ότι είχαν περάσει ανεπιστρεπτί. 7. Συστήνεται εταιρεία ακινήτων του e-ΕΦΚΑ με τίτλο «Εταιρεία Αξιοποίησης Ακίνητης Περιουσίας Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) Μονοπρόσωπη Α.Ε.», η οποία «υιοθετεί και εφαρμόζει κανόνες και πολιτικές εταιρικής διακυβέρνησης ανωνύμων εταιρειών» (α. 10, παρ. 3 του σ/ν). Ωστόσο να υπογραμμίσουμε ότι η μεταφορά πρακτικών και ιδεών από τον ιδιωτικό τομέα είναι εξαιρετικά προβληματική καθώς οι ιδιωτικές επιχειρήσεις λειτουργούν με γνώμονα την αύξηση των πωλήσεων, τη μείωση του κόστους και εν τέλει την αύξηση των κερδών και όχι την προστασία του δημοσίου συμφέροντος. 8. Με το άρθρο 22 μεταφέρονται κρίσιμες αρμοδιότητες από το ΔΣ του ΕΦΚΑ στον διορισμένο Διοικητή ο οποίος πλέον θα διαθέτει υπερεξουσίες. Ταυτόχρονα καταργείται η δυνατότητα παραχώρησης των κτιρίων του φορέα για πολιτιστικούς και κοινωφελείς σκοπούς καθώς και σε φορείς της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας με συνέπεια να αποψιλώνεται ο ΕΦΚΑ από τον κοινωνικό του χαρακτήρα. Απέναντι στη διαμόρφωση ενός νέου πελατειακού κράτους και την προώθηση ιδιωτικών οικονομικών συμφερόντων το ΔΣ της ΕΝΑΠ-ΕΣΔΔΑ υποστηρίζει σταθερά τις διαδικασίες και τους θεσμούς που εγγυώνται και προστατεύουν την αντικειμενικότητα, τη διαφάνεια και το δημόσιο συμφέρον και επισημαίνει την ανάγκη να διατηρηθεί ο δημόσιος χαρακτήρας κοινωνικά αναγκαίων αγαθών όπως είναι η κοινωνική ασφάλιση. Σε αυτό το πλαίσιο καλούμε λοιπόν τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων να στελεχώσει άμεσα με νέες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, με τις αξιοκρατικές, διαφανείς και αδιάβλητες διαδικασίες του ΑΣΕΠ, ώστε να αντεπεξέλθει ο οργανισμός στο σημαντικό του έργο και να αξιοποιήσει σε θέσεις ευθύνης τους απόφοιτους της ΕΣΔΔΑ καθώς και το υψηλής κατάρτισης στελεχιακό δυναμικό της δημόσιας διοίκησης και όχι μετακλητούς και μεγαλοστελέχη του ιδιωτικού τομέα. Σε κάθε περίπτωση, η Ένωση Αποφοίτων επιφυλάσσεται για κάθε περαιτέρω νόμιμη ενέργειά της. Το Δ.Σ. της Ένωσης Αποφοίτων Ε.Σ.Δ.Δ.Α.