Αρχική Εξορθολογισμός ασφαλιστικής και συνταξιοδοτικής νομοθεσίας, ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και άλλες διατάξειςΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΣΚΟΠΟΣ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ | 19 Οκτωβρίου 2022, 11:23
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ' | 19 Οκτωβρίου 2022, 11:23

    1).Να επαναφερθεί η συνταξιοδότηση γονέων ΑΜΕΑ με θεμελίωση 25ετούς ασφάλισης. Είναι αδιανόητο εμείς που τραβάμε Γολγοθά για να κρατήσουμε στην ζωή παιδιά με αναπηρία άνω του 67 % να εξομοιωνόμεθα με τις προϋποθέσεις συντάξεων γήρατος. Να καταργηθούν οι εξωφρενικές διατάξεις του Ν. 4336, εκτός και αν θέλετε να κρατήσετε την αναπηρία μας, δίνοντάς μας πίσω τα χρόνια που χάσαμε. Πρόκειται για ανήκουστη αναλγησία για την οποία μόνο η προηγούμενη κυβέρνηση μπορούσε να υπερηφανεύεται..αιδώς. Επίσης : 2).Εδώ και πέντε έτη έχει αποφανθεί Ο ΣΥΝΉΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ για την Άνιση µεταχείριση ανδρών και γυναικών γονέων ανίκανων προς κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων ως προς τις προϋποθέσεις θεµελίωσης δικαιώµατος σύνταξης γήρατος, αναφέροντας για παραβίαση σωρεία Ευρωπαϊκών και Ελληνικών δικαστικών αποφάσεων περί του θέματος αλλά ουδέποτε διορθώθηκε αυτή η ανισότητα ΓΙΑΤΙ ???? Σας κοινοποιώ παρακάτω την σχετική παρέμβαση του ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ του ΠΟΛΙΤΗ : 13 Ιουνίου 2017 Αριθµ. Πρωτ.: 222400/25376/2017 Πληροφορίες: Κ. Μπαρτζελιώτης (τηλ.:2131306701) Κ. Λαµπροπούλου (τηλ.:2131306729) Η. ∆εµοίρου (τηλ.: 2131306620) Γενική Γραµµατέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων Κα Σ. Βρακά Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Σταδίου 29 101 10 Αθήνα Θέµα: Άνιση µεταχείριση ανδρών και γυναικών γονέων ανίκανων προς κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων ως προς τις προϋποθέσεις θεµελίωσης δικαιώµατος σύνταξης γήρατος. Αξιότιµη κυρία Γενική Γραµµατέα, Ο Συνήγορος του Πολίτη (ΣτΠ), ως φορέας προώθησης της αρχής της ίσης µεταχείρισης ανδρών και γυναικών και µε αφορµή ερώτηµα που δέχθηκε µέσω αναφοράς (µε κωδικό υπόθεσης 222400), θα ήθελε να σας επισηµάνει το ζήτηµα που έχει ανακύψει σχετικά µε την άνιση µεταχείριση που εξακολουθεί να υφίσταται µεταξύ ανδρών και γυναικών ασφαλισµένων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης οι οποίοι εντάχθηκαν στον Ε.Φ.Κ.Α. του άρθρου 53 του Ν. 4387/2016 (ΦΕΚ 85 τ. Α΄/2016). Το ζήτηµα ειδικότερα αφορά τη θεµελίωση δικαιώµατος σύνταξης γήρατος που προβλέπεται στην κείµενη νοµοθεσία µε ευνοϊκότερους όρους σε σχέση µε τους λοιπούς ασφαλισµένους, για τις µητέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων, ενώ αναγνωρίζεται στους πατέρες µε την πρόσθετη προϋπόθεση να είναι χήροι. Συγκεκριµένα, µε το εδάφιο 4 της υποπαραγράφου Ε.3 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του Ν. 4336/2015, εξαιρέθηκαν από την προβλεπόµενη στο εδάφιο 1 της ίδιας υποπαραγράφου αύξηση ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης «οι µητέρες και οι χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων». Παραµένει δηλαδή σε ισχύ, ως προς τις µητέρες και τους χήρους πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων, το ευνοϊκότερο σε σχέση µε τους λοιπούς ασφαλισµένους συνταξιοδοτικό καθεστώς που έχει ως σηµεία αναφοράς τα άρθρα 28 § 3 περ. δ΄ του Α.Ν. 1846/1951 (ΦΕΚ 179 τ. Α΄/1951) όπως τροποποιήθηκε τελευταία φορά µε το άρθρο 144 του Ν. 3655/2008 (ΦΕΚ 58 τ. Α΄/2008), 24 § 6 του Ν. 2084/1992 (ΦΕΚ 165 τ. Α΄/1992), καθώς και 10 § 17 του Ν. 3863/2010 (ΦΕΚ 115 τ. Α΄/2010). Σε σχέση µε την άνιση αυτή µεταχείριση, υπενθυµίζεται κατ’ αρχάς ότι ρυθµίσεις που διαφοροποιούν τις προϋποθέσεις θεµελίωσης δικαιώµατος συνταξιοδότησης µε κριτήριο το φύλο κρίνονται σταθερά ως ασύµβατες µε την αρχή της ισότητας των φύλων, όπως αυτή κατοχυρώνεται στα άρθρα 4 παρ. 2 και 116 του Συντάγµατος. Ενδεικτικά αναφέρουµε την υπ’ αριθµ. 2435/1997 απόφαση Ολοµέλειας του ΣτΕ, που δέχθηκε κατά πλειοψηφία ότι δεν Χαλκοκονδύλη 17, 104 32 Αθήνα Τηλ: 2131306600 Φαξ: 2107292129 δικαιολογείται, ενόψει των συγχρόνων κοινωνικοοικονοµικών αντιλήψεων, από αποχρώντες λόγους αναφεροµένους στη διαφορά του φύλου και ότι αντίκειται στις εν λόγω συνταγµατικές διατάξεις η διάταξη του άρθρου 28 § 6 του α.ν. 1846/1951 (όπως τροποποιήθηκε µε το άρθρο 5 § 3 του ν.δ. 4104/1960) που προβλέπει διαφορετική µεταχείριση του χήρου ασφαλισµένης ή συνταξιούχου του ΙΚΑ σε σχέση µε τη χήρα ασφαλισµένου ή συνταξιούχου του ΙΚΑ, µε τη θέσπιση για το χήρο προσθέτων προϋποθέσεων συνταξιοδότησης. Για τους λόγους αυτούς, κρίθηκε ότι ήταν εφαρµοστέο για χήρο ασφαλισµένο το συνταξιοδοτικό καθεστώς που ισχύει για χήρα ασφαλισµένου ή συνταξιούχου του Ιδρύµατος. Οµοίως, η υπ’ αριθµ 3088/2007 απόφαση της Ολοµέλειας του ΣτΕ δέχθηκε κατά πλειοψηφία ότι για τους ίδιους λόγους αντίκειται στο Σύνταγµα η ρύθµιση, σύµφωνα µε την οποία οι γυναίκες ασφαλισµένες του Ταµείου Νοµικών συνταξιοδοτούνται µετά από 25ετή υπηρεσία, χωρίς άλλη προϋπόθεση, ενώ οι άντρες πρέπει να έχουν συµπληρώσει και το 60ο έτος της ηλικίας τους (άρθρο 17 § 1 του Ν. 4114/1960), καθώς εισάγει διαφορετική µεταχείριση µεταξύ ανδρών και γυναικών και, ως εκ τούτου, αποτελεί αδικαιολόγητη διάκριση λόγω φύλου. Η εν λόγω απόφαση επίσης καταλήγει, ότι «..., «εν όψει της αντιθέσεως προς τα άρθρα 4 παρ. 1 και 116 του Συντάγµατος της προσθέτου προϋποθέσεως του ορίου ηλικίας των 60 ετών που τάσσεται µόνο για τους άρρενες ασφαλισµένους του Ταµείου, οι οποίοι έχουν συµπληρώσει χρόνο ασφαλίσεως 25 ετών, εν όψει δε ότι στις λοιπές περιπτώσεις συνταξιοδοτήσεως που προβλέπονται στο άρθρο 17 παρ. 1 του Ν.∆. 114/1960, ουδεµία διαφορετική µεταχείριση υφίσταται µεταξύ ανδρών και γυναικών ασφαλισµένων, θα πρέπει, περιαιροµένης της προσθέτου προϋποθέσεως του ορίου ηλικίας και οι άνδρες ασφαλισµένοι του Ταµείου να δικαιούνται συντάξεως γήρατος, εφόσον έχουν συµπληρώσει χρόνο ασφαλίσεως 25 ετών, όπως οι γυναίκες ασφαλισµένες».1 Τέλος, κατά τον ΣτΠ αντίκειται στην ισότητα των φύλων, αλλά και στην εναρµόνιση της επαγγελµατικής µε την οικογενειακή ζωή, ερµηνεία του άρθρου 141 § 1 του Ν. 3655/2008 που περιορίζει το δικαίωµα για αναγνώριση πλασµατικού χρόνου ασφάλισης σε πατέρα µόνο εφόσον έχει θεµελιώσει το σχετικό δικαίωµα η µητέρα ασφαλισµένη (υπόθεση 185959) 2. Στο πεδίο του συνταξιοδοτικού καθεστώτος των δηµοσίων υπαλλήλων, θεωρουµένου ως επαγγελµατική ασφάλιση, αντίστοιχες ρυθµίσεις κρίνονται αντιβαίνουσες επίσης στο άρθρο 141 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ισότητα αµοιβών µεταξύ ανδρών και γυναικών (βλ. ιδίως την απόφαση του ∆ικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 26ης Μαρτίου 2009 στην υπόθεση 559/07, Επιτροπή κατά Ελλάδος, καθώς και ΕλΣυν Ολοµ. 1273/1996, 44/2009, 1938/2009, 3434/2009, 1807/2014, Β΄ Τµ. 852/2005, απόψεις ΣτΠ στις υποθέσεις 190535 Και 2005803). Ειδικά, η εδώ εξεταζόµενη περίπτωση του άρθρου 28 § 3 εδ. δ΄ του Α.Ν. 1846/1951, όπως ίσχυε µε την προηγούµενη τροποποίηση (αυτή του άρθρου 27 § 1 του Ν. 1902/1990, ΦΕΚ 138 τ. Α΄/1990) , έχει κριθεί ως αντίθετη στην ισότητα των φύλων από τον ΣτΠ στις υποθέσεις 15774/2008 και 20817/2009, αλλά και από το Α΄ Τµήµα του ΣτΕ στην απόφαση 3100/2008. Με την τελευταία αυτή απόφαση, το θέµα παραπέµφθηκε στην Ολοµέλεια για οριστική κρίση, όπου, µε την υπ’ αριθµ. 1580/2010 απόφαση, το ΣτΕ δέχθηκε κατά πλειοψηφία ότι η εν λόγω διάταξη «παρίσταται ως εξαιρετική, µε συνέπεια τυχόν κρίση περί αντιθέσεώς της προς το Σύνταγµα να οδηγεί αναγκαίως σε µη εφαρµογή της στην ειδική κατηγορία προσώπων, στην οποία αφορά, και όχι στην επέκταση της εφαρµογής της και σε άλλες γενικές ή ειδικές κατηγορίες προσώπων, τις οποίες ούτε κατά το γράµµα της ούτε κατά την έννοιά της διέπει. Εποµένως, η προβολή της αντιθέσεώς της προς το Σύνταγµα από άρρενα εργαζόµενο, ο οποίος επιδιώκει, κατ΄ επίκληση της αντισυνταγµατικότητος αυτής, σε επέκταση της εφαρµογής της και στον ίδιο, είναι αλυσιτελής, αφού δεν θα οδηγήσει στο επιδιωκόµενο από 1 Βλ. επίσης όµοιες ΣτΕ Α΄ Τµ. 1379/1998, 993/2003 και 3100/2008. 2 Βλ.: http://www.synigoros.gr/?i=health-and-social-welfare.el.amfisbitiseis-plasmatikos-xronos.277106 3 Βλ. : https://www.synigoros.gr/?i=health-and-social-welfare.el.suntaxeis.68070 αυτόν αποτέλεσµα της επεκτατικής εφαρµογής.» Ωστόσο, παρατηρούµε ότι η µεταστροφή αυτή του ΣτΕ εντοπίζεται στις συνέπειες που δύναται να επιφέρει ενδεχόµενη διαπίστωση παραβίασης της αρχής της ισότητας (συνιστά δηλαδή αποµάκρυνση από τη δηµιουργική εφαρµογή της αρχής της ισότητας 4) και καταλήγει στην απόρριψη του κρίσιµου αιτήµατος, όχι ως αβάσιµου, αλλά ως αλυσιτελώς προβαλλόµενου. Με άλλα λόγια, υπήρξε µετατόπιση στην οριοθέτηση δικαστικής και νοµοθετικής λειτουργίας, η επί της ουσίας, όµως, κρίση περί του συνταγµατικά ανεπίτρεπτου καθεαυτής της διαφοροποίησης των όρων συνταξιοδότησης µε κριτήριο το φύλο, παρέµεινε άθικτη. Ας σηµειωθεί, τέλος, ότι οι παραπάνω τάσεις εναρµονίζονται και µε τη διατυπωθείσα στο επίπεδο της Ε.Ε. αρχή για την εναρµόνιση της επαγγελµατικής µε την οικογενειακή ζωή, όπως αυτή περιγράφεται π.χ. στην προαναφερθείσα απόφαση του ∆.Ε.Ε. στην υπόθεση 559/2007 Επιτροπή κατά Ελλάδας: «69 Εξάλλου, στο µέτρο που οι επίδικες διατάξεις του κώδικα σκοπούν, τουλάχιστον εν µέρει, στην προστασία των εργαζοµένων υπό την ιδιότητά τους ως γονέων, πρέπει να υποµνησθεί, αφενός, ότι πρόκειται για µια ιδιότητα την οποία µπορούν να έχουν συγχρόνως και οι άνδρες και οι γυναίκες εργαζόµενοι και, αφετέρου, ότι οι καταστάσεις ανδρών και γυναικών εργαζοµένων µπορούν να είναι παρεµφερείς όσον αφορά την ανατροφή των τέκνων (βλ. αποφάσεις της 25ης Οκτωβρίου 1988, 312/86, Επιτροπή κατά Γαλλίας, Συλλογή 1988, σ. 6315, σκέψη 14, και Griesmar, προπαρατεθείσα, σκέψη 56).» Παροµοίως, στην απόφαση ΣτΕ 13/2008: «6. Επειδή, περαιτέρω, όπως προκύπτει από τις διατάξεις της οδηγίας 96/34/Ε.Κ. του Συµβουλίου της 3.6.1996 (L 145), σχετικά µε την υλοποίηση της συµφωνίας – πλαισίου για τη γονική άδεια, η οποία συνάφθηκε στις 14.12.1995, από τις διεπαγγελµατικές οργανώσεις γενικού χαρακτήρα (UNICE, CEEP και CES), όπως τροποποιήθηκε µε την οδηγία 97/75/ΕΚ του Συµβουλίου της 15.12.1997 (L 10/16.1.1998), καθιερώνεται στα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τα ειδικότερα οριζόµενα στις διατάξεις της οδηγίας αυτής, η αρχή της εναρµόνισης (συµφιλίωσης) της επαγγελµατικής µε την οικογενειακή ζωή, ως φυσικό συµπλήρωµα της αρχής της ίσης µεταχείρισης µεταξύ ανδρών και γυναικών, αλλά και ως µέσο για την ουσιαστική εφαρµογή της, µε την αναγνώριση στους εργαζόµενους τόσο στο δηµόσιο όσο και στον ιδιωτικό τοµέα, άνδρες και γυναίκες, αντίστοιχου προσωπικού δικαιώµατος να λαµβάνουν γονική άδεια, για να µπορούν να ασχοληθούν µε την ανατροφή των τέκνων τους, ώστε να καθίσταται στην πράξη εφικτός, τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, ο συνδυασµός των επαγγελµατικών τους ευθυνών µε τις οικογενειακές τους υποχρεώσεις και ειδικότερα να ενθαρρυνθούν οι άνδρες να αναλάβουν ίσο µέρος των οικογενειακών ευθυνών, λαµβάνοντας γονική άδεια, για να ασχοληθούν και αυτοί µε την ανατροφή των τέκνων τους (βλ. ∆ΕΚ 18.3.2004, Gοmez C-342/2001, 17.6.1998, Ηill, C-243- 95, 2.10.1997 Gerster, C-1/95, κ.α.).» Για όλους τους παραπάνω λόγους, ο ΣτΠ εκτιµά ως αναγκαία την ανάληψη σχετικής νοµοθετικής πρωτοβουλίας, ώστε το ευνοϊκό καθεστώς που εξακολουθεί να ισχύει για τη θεµελίωση δικαιώµατος σύνταξης γήρατος µητέρων και χήρων πατέρων ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων ασφαλισµένων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον Ε.Φ.Κ.Α.να καταστεί ουδέτερο ως προς το φύλο. Ως πρότυπο για µια τέτοια παρέµβαση προτείνεται η αντίστοιχη ρύθµιση που ισχύει για τους δηµοσίους υπαλλήλους και περιέχεται στην § 16 του άρθρου 56 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (Π∆ 169/2007, ΦΕΚ 210 τ. Α΄2007) όπως αυτή προστέθηκε µε την § 6 του άρθρου 1 του Ν. 4336/2015: «δ. Οι διατάξεις των προηγουµένων περιπτώσεων δεν έχουν εφαρµογή: [... ] ββ. Για όσους έχουν παιδί άγαµο και ανίκανο για την άσκηση κάθε βιοποριστικού επαγγέλµατος κατά ποσοστό 67% και άνω. Στην περίπτωση αυτή το σχετικό δικαίωµα µπορεί να ασκηθεί µόνο από τον έναν γονέα κατόπιν συναίνεσης και του έτερου γονέα.» 4 Βλ. σχόλιο Αθηνάς Πετρόγλου σε Ε.∆.Κ.Α. 2010/499 επ. Ευελπιστώντας ότι οι παραπάνω επισηµάνσεις θα φανούν χρήσιµες στο έργο σας, παρακαλούµε όπως µας ενηµερώσετε για τις απόψεις σας, καθώς και για τις ενέργειες στις οποίες ενδεχοµένως έχετε ήδη προβεί ή προτίθεστε να προβείτε. Αναµένοντας την ανταπόκρισή σας, παραµένουµε στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση. Με εκτίµηση Χρήστος Α. Ιωάννου Λυκοβαρδή Καλλιόπη Βοηθοί Συνήγοροι του Πολίτη Κοινοποίηση: 1. Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Σταδίου 29 101 10 Αθήνα 2. Υφυπουργό Κοινωνικής Ασφάλισης Κο Α. Πετρόπουλο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Σταδίου 29 101 10 Αθήνα