Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΜΑΘ ΑΕ ΑΟΤΑ - Αναπτυξιακός Οργανισμός Δήμων Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης - Μερίτς Οζγκούνες - Συντονίστρια Στεγαστικού Προγράμματος, Χρύσα Κοπρά - Συντονίστρια Φορέα Κοινωνικής Μίσθωσης ΜΑΘ ΑΕ - Κώστας Τσουμάνης - Νομικός Σύμβουλος - Φορέα - Πέννυ Σεφεριάδου - Αρχιτέκτονας Φορέα' | 7 Δεκεμβρίου 2022, 19:10

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Εκθέτουμε τις κάτωθι απόψεις και τα σχόλια μας επί του νομοσχεδίου με τίτλο «Σπίτι μου - στεγαστική πολιτική για τους νέους, αξιοποίηση της δημόσιας περιούσιας για κοινωνική κατοικία και άλλες διατάξεις»: 1. Με βάση το περιγραφόμενο στο άρθρο 1 σκοπό του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 3, καθίσταται σαφές ότι ως δικαιούχοι της στεγαστικής συνδρομής που εισάγεται με τις ρυθμίσεις του άρθρου 3 (Πρόγραμμα «Σπίτι μου») και του άρθρου 8 (Πρόγραμμα «Κάλυψη») ορίζονται περιοριστικά οι «νέοι» και αποκλείονται από τις εν λόγω ευνοϊκές ρυθμίσεις πρόσωπα με ηλικία μικρότερη των 25 ετών και μεγαλύτερη των 39 ετών. Δοθέντος ότι το σοβαρότατο και συνεχώς οξυνόμενο πρόβλημα της στέγασης πλήττει το σύνολο του πληθυσμού, θεωρούμε ότι, έστω και με την έμφαση να δίνεται στους νέους ανθρώπους, οι ευνοϊκές διατάξεις του νόμου θα έπρεπε να επεκταθούν και σε άλλες κοινωνικές ομάδες και, ιδίως, σε ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού. Ως εκ τούτου, προτείνουμε οι ευνοϊκές διατάξεις να εφαρμόζονται όχι μόνο για τους νέους, αλλά και για όλες τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως έχει, άλλωστε, ήδη προβλεφθεί σχετικά με τις περί Κοινωνικής Κατοικίας ρυθμίσεις του Άρθρου 10. 2. Στο άρθρο 9 προβλέπεται ότι οι δικαιούχοι συμμετοχής στο πρόγραμμα «Σπίτι μου» θα πρέπει να μην διαθέτουν «ακίνητο κατάλληλο για την κατοικία τους.» Θεωρούμε ότι, πέραν των λεπτομερειών που θα καθοριστούν σύμφωνα με τις εξουσιοδοτικές διατάξεις του άρθρου 26, το ζήτημα της «έλλειψης άλλης κατοικίας» θα πρέπει να εξεταστεί με αναφορά σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιφέρεια (με βάση τον τόπο διαμονής και εργασίας του δικαιούχου), διότι με την εν λόγω γενική γραμματική διατύπωση αποκλείονται πρόσωπα τα οποία, επί παραδείγματι, διαθέτουν κατοικία, αλλά βρίσκεται αυτή σε περιοχή απομακρυσμένη σε σχέση με τον τόπο μόνιμης εγκατάστασης και εργασίας τους. 3. Στις εξουσιοδοτικές διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 26 σχετικά με το κανονιστικό πλαίσιο της Σύμβασης Κοινωνικής Αντιπαροχής, θεωρούμε ότι πρέπει να προβλεφθεί η θέσπιση κριτηρίων και παραμέτρων, βάσει των οποίων θα καθορίζεται κατά περίπτωση το ακριβές ποσοστό των οριζοντίων ιδιοκτησιών που θα εκμισθώνονται στους δικαιούχους (κυμαινόμενο από 30% έως 60%, βάσει του άρθρου 6). 4. Οι διατάξεις περί κοινωνικής αντιπαροχής δεν επαρκούν από μόνες τους για την άμεση δημιουργία κτιριακού αποθέματος προς διάθεση σε δικαιούχους κοινωνικής κατοικίας με ελεγχόμενο μίσθωμα. Ως εκ τούτου, θεωρούμε ότι πρέπει να προβλεφθεί η δυνατότητα άμεσης αξιοποίησης ήδη υφιστάμενων κτιρίων, τα οποία ανήκουν στο Δημόσιο, σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, σε Ο.Τ.Α και σε άλλους φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, για την εκμίσθωση των ακινήτων αυτών με ελεγχόμενο μίσθωμα, με την θέσπιση ειδικών διατάξεων, οι οποίες αφ’ ενός θα διευκολύνουν τους φορείς που θα διαθέτουν τα ακίνητα για τον σκοπό αυτό, κατά παρέκκλιση από τις κείμενες διατάξεις σχετικά με την εκμίσθωση και δωρεάν παραχώρηση ακινήτων που ανήκουν στο Δημόσιο, σε Ο.Τ.Α., σε Ν.Π.Δ.Δ. κλπ, και αφ’ ετέρου θα παρέχουν σε διάφορους φορείς και νομικά πρόσωπα του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα την δυνατότητα να διαχειρίζονται και να υλοποιούν συγκεκριμένες δράσεις για την διάθεση των εν λόγω ακινήτων προς εκμίσθωση σε δικαιούχους κοινωνικής κατοικίας με ελεγχόμενο και οικονομικά προσιτό μίσθωμα, παρέχοντας στους φορείς αυτούς τις σχετικές διευκολύνσεις και την απαιτούμενη ευελιξία για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη υλοποίηση των εν λόγω δράσεων. 5.To Πρόγραμμα «Ανακαινίζω-Νοικιάζω» (άρθρο 9), στοχεύει μεν στην αύξηση του διαθέσιμου κτιριακού αποθέματος προς εκμίσθωση, χωρίς όμως η ρύθμιση αυτή να προωθεί άμεσα την κοινωνική μίσθωση (νοούμενης ως τέτοιας της μίσθωσης κατοικίας έναντι οικονομικά προσιτού ανταλλάγματος, όπως αναφέρουμε και κατωτέρω) και χωρίς να συνδέει την ανακαίνιση των κατοικιών με την εκμίσθωση αυτών προς συγκεκριμένους δικαιούχους. Προτείνουμε να προστεθούν περιορισμοί σε αυτούς που ήδη που τίθενται προς τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα ιδιοκτήτες ακινήτων, ώστε αφ’ ενός η υποχρεωτική εκμίσθωση αυτών των ακινήτων με συμβάσεις μίσθωσης κατοικίας να γίνεται για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τριών ετών που έχει ήδη προβλεφθεί, και, κατ’ ελάχιστον, για 10 έτη, και αφ’ ετέρου τα ακίνητα αυτά να εκμισθώνονται υποχρεωτικά με χαμηλό μίσθωμα σε δικαιούχους κοινωνικής κατοικίας βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων. Επίσης, προτείνουμε στα κίνητρα που θα δοθούν στους ιδιοκτήτες ακινήτων για την συμμετοχή τους στο πρόγραμμα να περιληφθούν οι φορολογικές ελαφρύνσεις για το εισόδημα που θα αποκομίζουν από την κατά τα ανωτέρω εκμίσθωση των κατοικιών τους. 6. Γενικώς, οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου προωθούν μεν την κοινωνική στέγαση, χωρίς όμως να περιέχουν διατάξεις, με τις οποίες να εισάγεται στην ελληνική έννομη τάξη η έννοια της «κοινωνικής μίσθωσης» και χωρίς να προσδιορίζονται οι φορείς (δημόσιοι και ιδιωτικοί) που δύνανται να παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής μίσθωσης ήτοι κοινωφελείς και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα δραστηριότητες, οι οποίες θα αποσκοπούν στην παροχή αξιοπρεπούς και οικονομικά προσιτής κατοικίας μέσω της σύναψης συμβάσεων μίσθωσης κατοικίας με οικονομικά προσιτό μίσθωμα. Προτείνουμε σε σύνδεση με τα προαναφερόμενα, την διευκόλυνση της παροχής κοινωνικής και οικονομικά προσιτής κατοικίας (συμπεριλαμβανομένης και της κοινωνικής μίσθωσης) μέσω της πρόβλεψης συγκεκριμένων διευκολύνσεων και ευνοϊκών ρυθμίσεων, όπως φορολογικές διευκολύνσεις κ.α. 7. Προτείνουμε την ρητή σύνδεση των μέτρων κοινωνικής και οικονομικά προσιτής κατοικίας με εθνικές στρατηγικές (όπως την Μακροπρόθεσμη Στρατηγική για την Ανακαίνιση του Κτιριακού Αποθέματος) και εθνικά σχέδια δράσης που αφορούν την καταπολέμηση της ενεργειακής και της κλιματικής αλλαγής.