Αρχική «Σπίτι μου - στεγαστική πολιτική για τους νέους, αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας για κοινωνική κατοικία και άλλες διατάξεις»ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΤΙΠΑΡΟΧΗ Άρθρο 5 Έννοια κοινωνικής αντιπαροχήςΣχόλιο του χρήστη ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού | 7 Δεκεμβρίου 2022, 22:16
Η κοινωνική αντιπαροχή είναι μια έννοια που παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία από τα γνωστά ΣΔΙΤ, στην σύμπραξη δημόσιου ιδιωτικού τομέα, επεκτείνοντας στην ανέγερση ιδιωτικών κτιρίων επί δημοσίων ακινήτων, τον καθιερωμένο πλέον και επιτυχή για την ελληνική αγορά μηχανισμό της αντιπαροχής. Με αυτή την έννοια θα μπορούσε να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό εργαλείο κοινωνικής κατοικίας αν αντιμετωπιστούν ουσιαστικά ορισμένα προβλήματα: 1. Είναι γεγονός ότι η διαχείριση των ακινήτων των φορέων γενικής κυβέρνησης είναι προβληματική (κάτι που ισχύει εν μέρει και για τα κληροδοτήματα) και μια υποκίνηση σε πιο ενεργό διαχείριση που θα είχε τον διττό στόχο (α) επίτευξης των καταστατικών σκοπών του φορέα και (β) κοινωνικής πολιτικής, θα ήταν θετική, ΥΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΗΣ «ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ» ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΥ ΘΑ ΕΚΠΟΝΕΙΤΑΙ ΜΕ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΔΟΣΙΑ. Αντίθετα από το σν διαφαίνεται μια προοπτική μαζικής διοχέτευσης ακινήτων -και χωρίς κριτήρια- στην αγορά (εκ των οποίων ορισμένα αναφέρονται ως φιλέτα στα σχετικά δημοσιεύματα) που ίσως οδηγήσει ακόμα και σε μείωση της δυνητικής αξίας τους, χωρίς αντίθετα να εξασφαλίζεται επαρκής παροχή κοινωνικής κατοικίας, αφού αυτή μπορεί να αντιπροσωπεύει μόνο το 30% της ανοικοδομούμενης επιφάνειας. Αν μάλιστα συνεκτιμηθεί η πρόβλεψη του αρ 11 για αυτοδίκαιη ανάκληση εντός 6μήνου των παραχωρήσεων προς ΟΤΑ που δεν έχουν ανταποκριθεί στον στόχο της παραχώρησης, η ανωτέρω δυσμενής εξέλιξη είναι πολύ πιθανή. 2. Είναι λοιπόν εμφανής στο σν η έλλειψη ενός επιτελικού (ή αποκεντρωμένων) φορέα ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ, που θα συντόνιζε τα προγράμματα αξιοποίησης της περιουσίας των δημόσιων φορέων και θα τα συνέδεε μα στόχους χωρικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής, σε τοπική η περιφερειακή κλίμακα. 3. Δεν είναι καθόλου σαφή ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ, που επιλέγονται από τον φορέα στον οποίο ανήκει το ακίνητο (πχ ένα νοσοκομείο, ή ένα ασφαλιστικό ταμείο) του οποίου σκοπός δεν είναι να παρέχει στέγη σε δικαιούχους. Η εξουσιοδοτική διάταξη του αρ26.παρ3 για την έκδοση ΥΑ, είναι ανεπαρκέστατη και δεν παρέχει κατευθύνσεις για τα λεγόμενα «αντικειμενικά κοινωνικά κριτήρια» επιλογής των δικαιούχων. 4. Δεν δικαιολογείται να μην προβλέπεται η περίπτωση ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗΣ ΚΤΙΡΙΩΝ του δημοσίου τομέα, παρά μόνο η ανέγερση νέων επί κενών οικοπέδων. Η πρόβλεψη ότι όταν υπάρχει κτίριο κατεδαφίζεται, φαίνεται μάλλον να αποσκοπεί σε παράκαμψη της διαδικασίας έγκρισης της άδειας κατεδάφισης (που απαιτεί αξιολόγηση της αξίας του κτιρίου και της ενδεχόμενης ανάγκης διατήρησής του). Αντίθετα αν τα διατιθέμενα κονδύλια επικεντρωνόταν ΣΕ ΚΕΝΑ Η ΥΠΟΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝΤΑ ΚΤΙΡΙΑ, θα μπορούσε να δρομολογηθεί ένα πρόγραμμα επανάχρησης που θα συμπεριλάμβανε και τα εγκαταλελειμμένα κτίρια πολλά εκ των οποίων είναι διατηρητέα, άρα με αυξημένο κόστος ανακαίνισης. Το υπό επεξεργασία από το ΥΠΕΝ νομοθετικό πλαίσιο για τα εγκαταλελειμμένα που αφορά σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια (στο οποίο έχει συμβάλλει και η ΕΛΛΕΤ) θα ήταν χρήσιμο να εξεταστεί παράλληλα με την πολιτική κοινωνικής κατοικίας καθώς και με το χρηματοδοτικό πρόγραμμα ΔΙΑΤΗΡΩ ώστε να συμβάλλει στην ένταξη της σε πιο ολιστική αντίληψη και στρατηγική αστικής αναγέννησης. 5. Αντίθετα (όπως αναπτύσσεται και στο σχόλιό μας στο άρθρο 10), είναι κακή πρακτική «κοινωνικής κατοικίας» η ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΤΕΤΟΙΩΝ «ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΝ» ΣΤΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟ και την αγροτική γη, σε μια περίοδο μάλιστα που επιχειρείται ο περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης με την κατάργηση των παρεκκλίσεων αρτιότητας, και η υλοποίηση της αρχής της συμπαγούς πόλης. Η άστοχη χωροθέτηση λειτουργεί κατά της χωρικής και κοινωνικής συνοχής και κατά της βέλτιστης πολιτικής μετακινήσεων. 6. Δεν προκύπτει επίσης ΠΩΣ ΕΛΕΓΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΟΡΟΙ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΟΧΗΣ, πως εξασφαλίζεται το δημόσιο όφελος και η διαφάνεια της διαδικασίας. Θα χρειαστούν παραπάνω ασφαλιστικές δικλείδες με συμπλήρωση στο άρθρο 26 (το ίδιο σχόλιο και στο αρ7)