1. Οι Επιθεωρητές Εργασίας υποχρεούνται κατά την πραγματοποίηση των ελέγχων τους να συμπληρώνουν ειδικά για το σκοπό αυτό τυποποιημένα έντυπα ή αντίστοιχες ηλεκτρονικές εφαρμογές, όπου θα αναγράφονται όλα τα στοιχεία των τυχόν παραβάσεων, οι προτεινόμενες ή οι επιβαλλόμενες από τον Επιθεωρητή Εργασίας διοικητικές κυρώσεις και τυχόν υποδείξεις προς συμμόρφωση με την κείμενη νομοθεσία.
2. Ειδικά στην περίπτωση που ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε κατόπιν καταγγελίας, θα διασταυρώνονται από τους Προϊσταμένους των αντίστοιχων Τμημάτων τα αναγραφόμενα στο ειδικό αυτό έντυπο στοιχεία με τα διαλαμβανόμενα στην καταγγελία.
Σε περίπτωση που παρουσιάζονται αποκλίσεις μεταξύ τους, τότε μπορεί να γίνεται και δεύτερος έλεγχος στον ίδιο εργοδότη από έτερο Επιθεωρητή Εργασίας, με απόφαση του Προϊσταμένου του οικείου Τμήματος. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι ο αρχικός έλεγχος δεν ήταν ολοκληρωμένος ή σωστός, τότε ο αρχικά διενεργών τον έλεγχο Επιθεωρητής Εργασίας θα ελέγχεται πειθαρχικά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
3. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης καθορίζεται η μορφή και το περιεχόμενο των αναγκαίων τυποποιημένων αυτών εντύπων ή των ηλεκτρονικών εφαρμογών καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
Η τυποποίηση των δελτίων και των ελέγχων είναι σε λάθος κατεύθυνση και αντανακλά τη γενικότερη τυπική λογική που διέπει το σχέδιο νόμου. Η εργασία του Επιθεωρητή είναι λειτούργημα και δεν μπορεί να τυποποιηθεί, έτσι όπως προβλέπει το σχέδιο, ούτε να ελεγχθεί με τον τρόπο των Σωμάτων Ασφαλείας.
Θα πρέπει να κατανοηθεί ότι ο Επιθεωρητής δεν είναι Αστυνόμος, ούτε και πρέπει ποτέ να γίνει. Επίσης, δεν επιτρέπεται να γίνει φοβικό ενεργούμενο κανενός καλοθελητή που θα κατέδιδε ακόμη και την ίδια τη μάνα ή τον αδελφό του, αν μυριζόταν, έστω και λίγο, ότι σπρώχνεται να ενεργργήσει σαν τον αστυνομικό ή τον υπάλληλο της Πολεοδομίας. Και τα θέματα των καταγγελιών θέλουν τη δέουσα προσοχή, δεν είναι σωστός ο αυτοματικός χειρισμός τους. Ο Επιθεωρητής πρέπει να κάνει τη δουλεια του σωστά σε κάθε περίπτωση, και δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με τις συνηθισμένες δικαιολογίες των άλλων υπαλλήλων. Όμως, ας κατανοηθεί σε βάθος ότι η τυπική, ή τυποποιητική-αυτοματική αστυνομική λογική θα ήταν κυριολεκτικά καταστροφική για τον ευαίσθητο κοινωνικό του ρόλο. Ο Επιθεωρητής εχει εξοπλιστεί με ισχυρή αυτονομία και πρέπει να δρα αυτεπαγγέλτως, ακριβώς για να μπορεί να κάνει τη δουλειά του σωστά, με σταθερό στόχο τα μετρήσιμα πολλαπλασιαστικά κοινωνικά αποτελέσματα, χωρίς βεβαίως να είναι καθόλου ανεξέλεγτος στην δράση του. Ο Επιθεωρητής μιλάει περισσότερο και γράφει λιγότερο, εξαντλεί τα μέσα του διαλόγου και της πειθούς, επιδιώκοντας σταθερά τη συμμόρφωση. Η εργασία του είναι κρίσιμη για την κοινωνία, αλλά και εξαιρετικά ευαίσθητη, και γι’ αυτό πρέπει να ελέγχεται διπλά για τα ποιοτικά και ποσοτικά της αποτελέσματα, αλλά πάντοτε με το σωστό, τον κατάλληλο τρόπο που αρμόζει στην κοινωνική της ιδιατερότητα. Αυτός ο τρόπος είναι απλός, πολύ απλός και ευθύς, γι’ αυτό και είναι δύσκολος στην εφαρμογή του, γιατί δεν αφήνει περιθώρια για φθηνές δικαιολογίες, αλλά προστατεύει αποτελεσματικά και από τις ασθένειες είτε της πολιτικής συγκυρίας και της ευθυνοφοβικής υπαλληλίας είτε, ακόμη, και της ευρύτερης κοινωνικής πραγματικότητας. Ο Επιθεωρητής Φέρει μόνος του ακέραιη την ευθύνη του ελέγχου του, παρότι συνοδεύεται. Κρίνει με αντικειμενικότητα, αυτονομία και υπευθυνότητα, χωρίς να επιτρέπει καμιά υπόγεια, παράπλευρη ή άνωθεν επιρροή. Δεν πρέπει να διατάσσεται, όπως φαντάζονται ορισμένοι. Τάσσεται, με την ευθύνη στα χέρια του, αλλά πρέπει και να στηρίζεται σε μια συνεκτική δομή, όπου άπαντες θα πρέπει να αναλαμβάνουν τις πραγματικές ευθύνες τους στο μέτρο που τους αναλογούν. Να μην κρύβονται, γιατί όσο κρύβονται φαίνονται και πιο πολύ. Με δυό λόγια, η δουλειά δεν κρύβεται, όπως και το αντίθετό της. Και είναι δουλειά εμπιστοσύνης, ας κατανοηθεί αυτό. Αν δεν σε εμπιστεύονται, δεν μπορείς να την κάνεις. Δεν χρειάζονται κλωτσιές και αυτοματικά αστυνομικά μέτρα, αλλά σεβασμός όλων προς όλους.
Η προτεινόμενη ρύθμιση δεν είναι απαραίτητη για τα θέματα της διαδικασίας και της τυποποίησης των δελτίων ελέγχων, καθόσον μπορούν να δημιουργηθούν με οδηγίες της πολιτικής ηγεσίας, ενώ η πειθαρχική δίωξη της παρ. 2 για τους Επιθεωρητές που δεν διενεργούν «δόκιμους πειθαρχικούς ελέγχους» συνιστά αδικαιολόγητο πλεονασμό, αφού γενικά η παράβαση υπαλληλικού καθήκοντος προβλέπεται από το δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα. Προτείνουμε τη διαγραφή του άρθρου.
Προτείνουμε τη διαγραφή της παραγράφου «Σε περίπτωση που παρουσιάζονται αποκλίσεις μεταξύ τους, τότε μπορεί να γίνεται και δεύτερος έλεγχος στον ίδιο εργοδότη από έτερο Επιθεωρητή Εργασίας, με απόφαση του Προϊσταμένου του οικείου Τμήματος. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι ο αρχικός έλεγχος δεν ήταν ολοκληρωμένος ή σωστός, τότε ο αρχικά διενεργών τον έλεγχο Επιθεωρητής Εργασίας θα ελέγχεται πειθαρχικά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις». Πρώτον, η διατύπωσή της είναι προβληματική: με δεδομένο ότι οι συνθήκες εργασίας είναι πολλαπλές και μεταβαλλόμενες, δεν είναι ασυνήθιστο δύο διαδοχικοί έλεγχοι να τις αποτυπώνουν διαφορετικά ή να εστιάζουν σε διαφορετικά σημεία, συνεπώς ποιος θα κρίνει και πώς εάν ένας έλεγχος είναι «ολοκληρωμένος ή σωστός»; Δεύτερον, και αυτή η συμπερίληψή της είναι περιττή διότι ΗΔΗ, σε περίπτωση που ο προϊστάμενος διαπιστώσει «ύποπτες» αποκλίσεις μεταξύ διαδοχικών ελέγχων, έχει ούτως ή άλλως το αυτονόητο δικαίωμα να εγκαλέσει τον Επιθεωρητή και ενδεχομένως να τον ελέγξει πειθαρχικά. Ποιο είναι λοιπόν το νόημα της παραγράφου;
Τα αναγραφόμενα στο άρθρο θα μπορούσαν και θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο Κανονισμό Λειτουργίας του ΣΕΠΕ που θα καθορίζεται αυστηρά ενιαία πρακτική σε όλες τις δράσεις των Επιθεωρητών με κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής σε κάθε τους ενέργεια, με διασφάλιση της νομιμότητας.
Επισημαίνω μόνο ότι :
Παρ. 1. Στα δελτία ελέγχου δεν αναγράφονται οι προτεινόμενες ή επιβαλλόμενες ποινές (μέχρι τώρα τουλάχιστον) από τον Επιθεωρητή, παρά μόνο οι διαπιστωθείσες παραβάσεις συγκεκριμένων άρθρων της Νομοθεσίας και μπορεί να καλείται ο εργοδότης για παροχή γραπτών εξηγήσεων σε σχέση με τη μη συμμόρφωσή του.
Το τυποποιημένο έντυπο (εν είδη check-list) δεν επιτρέπει αναλυτική περιγραφή διαπίστωσης που θα επιτρέψει υποστήριξη – τεκμηρίωση σε περίπτωση προσφυγών κ.λ.π.
Ο πειθαρχικός έλεγχος των δημοσίων υπαλλήλων, προβλέπεται στον δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα.
Είμαστε τόσο σίγουροι για τα καταγγελλόμενα; Είμαστε τόσο σίγουροι ότι ο δεύτερος έλεγχος θα είναι καλύτερος από τον δεύτερο; Είμαστε τόσο σίγουροι ότι σπάμε απόστημα και δεν δημιουργούμε νέο;
Τυποποίηση δελτίων! Μα κάθε επιχείρηση δεν είναι μοναδική, διαφορετική με άλλες συνθήκες εργασίας; Εάν ο Επιθεωρητής θελήσει να κατγράψει υποδείξεις που δεν περιλαμβάνονται στην τυποποίηση να τις αφήσει στην άκρη;;
Αναφορικά με τον πειθαρχικό έλεγχο επιθεωρητών κατά την εξέταση των καταγελιών, θα ήθελα να θέσω ένα ερώτημα προς τους συντάκτες του νομοσχεδίου. Αν κατά τον κοινό έλεγχο επιθεωρητή με εμπειρογνώμονα, ο δεύτερος πάρει θέση που δεν συνάδει με την εργατική νομοθεσία (π.χ. λάβει καταχραστικάθέση υπέρ ενός παραβάτη εργοδότη, εις βάρος δηλαδή ενός εργαζόμενου ή εργαζομένων), η υπηρεσία τι θα κάνει με τον εμπειρογνώμονα?Θα τον καταγράψει σε «μαύρη λίστα»? Δεν θα τον ξανακαλέσει? Δεν θα τον πληρώσει? (αυτό αποκλείεται βέβαια με βάση τους γενικούς κανόνες δικαίου).
Αυτός που τον κάλεσε ή κάλεσε την εταιρία με την οποία ο εμπειρογνώμονας είναι συμβεβλημένος δεν πρέπει τότε να διωκτεί και αυτός πειθαρχικά για κακοδιαχείριση της υπόθεσης?
Είναι απορίας άξιον γιατί ένας Θεσμικός Νόμος θα πρέπει να ρυθμίσει εξαντλητικά (όπως αναφέρει το άρθρο 16) θέματα όπως: 1. η περιοριστική τυποποίηση των δελτίων ελέγχου, 2. η υπηρεσιακή αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του ελέγχου ή η εκτίμηση επανελέγχου (υπό άλλου Κλιμακίου) μετά από ένα διάστημα και 3. η έκδοση και συγκεκριμένης Υπουργικής Απόφασης για τον τύπο των δελτίων.
Οι τρέχουσες πρακτικές με βάση τις ισχύουσες Εγκυκλίους ( από τον Η. Βοσινάκη, Συμβολαί, 1979, έως σήμερα) είναι υπεραρκετές: Τα δελτία ελέγχου αποτελούν δημόσιο έγγραφο, οι εγγραφές επί των δελτίων υπό του Κλιμακίου Επιθεωρητών πρέπει να διατυπώνονται με σαφήνεια, ευκρίνεια, πληρότητα (επί όλων των πραγματικών αντικειμένων της επιχείρησης) και παράθεση της σχετικής νομοθεσίας για να προκύπτουν οι νόμιμες παρατηρήσεις, συστάσεις ή και παραβάσεις (κατά διαμόρφωση αντικειμενικής κρίσης, ασφαλούς πεποίθησης και επιστημονικής αξιολόγησης, υπό των Επιθεωρητών, όλων των αντικειμένων). Το σημαντικό είναι η (απαιτητή) διασφάλιση από τη Διοίκηση ενιαίας διαδικασίας ελέγχων, χωρίς να παραγνωρίζεται η συνολική αξιολόγηση των Επιθεωρητών (οφειλόμενη επιμέλεια σύμφωνα με το Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα). Βλ. και σχόλιό μου στο άρθρο 6 για τα απαιτητά ηθικά και επιστημονικά εφόδια των Επιθεωρητών. Η αμέσως παραπάνω διατύπωση (της ακολουθητέας πρακτικής ελέγχου) θεωρώ ότι είναι αρκετή. Μεθοδολογικά, όμως, θα προτιμούσα οι αναφορές αυτές να αποτελέσουν λεπτομερειακές ρυθμίσεις οι οποίες θα ενσωματωθούν στον προς έκδοση (αποτελεί βασική προϋπόθεση) Κανονισμό Λειτουργίας του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας.
Η διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 16 που προβλέπει τον πειθαρχικό έλεγχο του Επιθεωρητή Εργασίας, σε περίπτωση που «διαπιστωθεί» ότι ο έλεγχος που διενήργησε δεν ανταποκρίνεται στην υποβληθείσα καταγγελία, πρέπει ν’ απαλειφθεί πλήρως. Παραγνωρίζει τις ιδιαιτερότητες της διαδικασίας του ελέγχου και τους πολλούς αστάθμητους παράγοντες που παρεισφρύουν κατά τη διάρκειά του. Επιπλέον, υπερβαίνει τις διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα που αναφέρονται στο πειθαρχικό δίκαιο. Επισημαίνεται ότι ο Επιθεωρητής Εργασίας, κατά την άσκηση των καθηκόντων του και τη διατύπωση της γνώμης του, προστατεύεται από ειδικό καθεστώς και τυγχάνει της ίδιας προστασίας με αυτήν που έχουν οι Επιθεωρητές Ελεγκτές Δημόσιας Διοίκησης (άρθρο 68 παρ. 2 του Ν. 3518/2006).
Πρόκειται για μια διάταξη που στοχοποιεί τους Επιθεωρητές Εργασίας, χωρίς να υπάρχει ουσιαστικός δικαιολογητικός αλλά και νόμιμος λόγος.
Η συμφιλιωτική διαδικασία θεωρούμε ότι περιέχει καινοτόμα στοιχεία και είναι ένας θεσμός που θ’ αναβαθμίσει το ρόλο του Επιθεωρητή Εργασίας. θα πρέπει όμως ν’ αποσαφηνιστεί σε τι αφορούν οι προβλεπόμενες προθεσμίες κατά περίπτωση ή να επιμηκυνθούν (άρθρο 3 παρ. 7 και 9).
Σε κάθε περίπτωση όμως δεν είναι δυνατό να λειτουργήσει ο εν λόγω θεσμός, όπως περιγράφεται, χωρίς την επαρκή στελέχωση των υπηρεσιών με τον αναγκαίο αριθμό εξειδικευμένου προσωπικού.
Επίσης στο άρθρο 16 παρ. 2 προτείνεται (για εντελώς προφανείς λόγους)η παρακάτω αλλαγή:
(οι αλλαγές επισημαίνονται με ΚΕΦΑΛΑΙΑ)
…
Σε περίπτωση που παρουσιάζονται αποκλίσεις μεταξύ τους, τότε μπορεί να γίνεται και δεύτερος έλεγχος στον ίδιο εργοδότη από έτερο Επιθεωρητή Εργασίας ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΟΙΚΕΙΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Η ΑΛΛΟΥ ΙΕΡΑΡΧΙΚΑ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΤΟΥ. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι ο αρχικός έλεγχος δεν ήταν ολοκληρωμένος ή σωστός, τότε ο αρχικά διενεργών τον έλεγχο Επιθεωρητής Εργασίας …
Νομίζω ότι θα πρέπει να διώκονται πειθαρχικά οι προϊστάμενοι, αλλά κυρίως οι υπάλληλοι των γραφείων υπουργών, του γραφείου υποδοχής καταγγελιών κλπ οι οποίοι δεν γνωρίζουν να καταγράφουν καταγγελίες (τα στοιχεία που είναι απαραίτητα προκειμένου να γίνει έλεγχος)
Επιτέλους!Έπρεπε να σταματήσει αυτή η κατάσταση που κάποιος έκανε καταγγελία για συγκεκριμένα πραγματα στο ΣΕΠΕ και κάποιοι ελεγκτές εξέταζαν μόνο ότι αυτοί ήθελαν για να μη «κακοκαρδίσουν» τον εργοδότη (ή γιατί είχαν πάρει το δωράκι τους). Απλή λογική, τελικά αυτό χρειαζόμαστε!!
Δεν προσδιορίζεται ο ορος » διαπίστωση». Δηλαδή ποιά θα είναι τα κριτήρια της διαπίστωσης για τον ελεγχο που έγινε η όχι σωστά? Κομματικά κριτήρια? Ουσιαστικά κριτήρια? Εκδικητικά κριτηρια? Κυνήγι Μαγίσσων η ¨απειλή» μη συμμόρφωσης σε «οδηγίες ελέγχου»?
Παρ. 2
«Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι ο αρχικός έλεγχος δεν ήταν ολοκληρωμένος ή σωστός, τότε ο αρχικά διενεργών τον έλεγχο Επιθεωρητής Εργασίας θα ελέγχεται πειθαρχικά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.»
Γιατί να γίνεται πειθαρχικός έλεγχος και να μην επιβάλεται η απομάκρυνση από το ΣΕΠΕ?
Γιατί να ανεχθείτε ένας ελεγκτής που ανέλεβε μια καταγγελία, δεν την έλεγξε όπως όφειλε και εκ νέου αυτό αποδείχθηκε από επανέλεγχο. Στέλνεις κάποιον να κάνει μια εργασία που οφείλει, για προφανείς λόγους δεν ασχολείται με αυτή και τον τσακώνεις μάλιστα και θα πρέπει να απασχολήσεις πρόσθετο προσωπικό για πειθαρχικό? Τον διώχνεις και βάζεις στη θέση του κάποιον που σέβεται τα λεφτά που πέρνει και τη δουλειά που κάνει.
Ντάβος Παναγιώτης
Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής