1. Στο άρθρο 13 του κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων που κυρώθηκε με το Άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 (Α΄ 84) προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας η οποία εκδίδεται μετά από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων (ΣΥΑΕ) σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 3850/2010, μπορεί να καθορίζεται και πέραν των προβλεπομένων στο εν λόγω άρθρο το απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων και οι ειδικότητες του τεχνικού ασφάλειας ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων και το είδος της δραστηριότητας της επιχείρησης.»
2. Στο π.δ. 70/90 (Α΄ 31) στο άρθρο 9, μέρος Β «προσόντα του τεχνικού ασφάλειας» η περίπτωση 3 αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«3. Πτυχιούχοι Τ.Ε.Ι. με προϋπηρεσία πέντε (5) ετών μπορεί να ορίζονται τεχνικοί ασφάλειας, σε πλοία ανεξαρτήτως χωρητικότητας, εφ’ όσον ο αριθμός των απασχολουμένων ατόμων είναι μικρότερος από πενήντα (50). Όσον αφορά τις ειδικότητες και την προϋπηρεσία των πτυχιούχων ΤΕΙ ισχύουν τα αναφερόμενα στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.»
3. Στο κεφάλαιο Θ΄ του κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων που κυρώθηκε με το Άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 (Α΄ 84) προστίθεται άρθρο 71 Α ως εξής:
«Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, ανεξάρτητα από τις ισχύουσες διατάξεις που αφορούν τον εργοδότη των άρθρων 71 και 72 του παρόντος κώδικα νόμων, μπορούν να κινούν διαδικασία επιβολής διοικητικών κυρώσεων σε τεχνικούς ασφάλειας και ιατρούς εργασίας [ως άτομα εκτός της επιχείρησης ή ως συνεργαζόμενους με Εξωτερικές Υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης (ΕΞΥΠΠ)] καθώς και στις ΕΞΥΠΠ, στις περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται ότι δεν τηρείται το δηλούμενο στην αρμόδια υπηρεσία του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας ωράριο απασχόλησης των τεχνικών και ιατρών εργασίας, σύμφωνα με τα άρθρα 9, παρ. 4, 7 και 21, παρ. 3, εδάφιο (γ) του Κ.Ν.Υ.Α.Ε.
Για την επιβολή της συγκεκριμένης κύρωσης ακολουθείται διαδικασία ανάλογη με αυτή που προβλέπεται για τις διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 71 του παρόντος κώδικα.
Κατά της απόφασης αυτής μπορεί να ασκηθεί προσφυγή, εντός χρονικού διαστήματος (20) ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης, ενώπιον του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, ο οποίος και αποφασίζει μετά από αιτιολογημένη γνώμη του Συμβουλίου Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων του άρθρου 26 του Κ.Ν.Υ.Α.Ε.».
4. Η παράβαση των διατάξεων που αφορούν την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων, που εκδόθηκαν πριν από τις 18-10-1985 και περιέχονται σε νόμους ή σε κανονιστικές πράξεις οι οποίες έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 6 του β.δ. της 25 Αυγ./5 Σεπτ. 1920 «Περί κωδικοποιήσεως των περί υγιεινής και ασφαλείας των εργατών κλπ. διατάξεων» (Α΄ 200), συνεπάγεται την επιβολή των διοικητικών και ποινικών κυρώσεων των άρθρων 71 και 72 αντίστοιχα του «ΚΩΔΙΚΑ ΝΟΜΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ» όπως αυτός κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 (Α΄ 84) όπως ισχύει. Οι διατάξεις αυτές είναι:
α) β.δ. της 16-3/5-4-1923 (Α΄ 91), β) π.δ. της 30-10/3-11-1924 (Α΄ 275), γ) π.δ. της 22-12/29-12-1933 (Α΄ 406), δ) π.δ. της 14-3/22-3-1934 (Α΄ 112), ε) β.δ. της 15-4/2-5-1938 (Α΄ 180), στ) β.δ. της 3-12/17-12-1938 (Α΄ 473), ζ) β.δ. 380/1963 (Α΄ 111), η) β.δ. 362/1968 (Α΄ 117), θ) β.δ. 464/1968 (Α΄ 153), ι) β.δ. 590/1968 (Α΄ 199), ια) β.δ. 796/1968 (Α΄ 277), ιβ) π.δ. 212/1976 (Α΄ 78), ιγ) π.δ. 95/1978 (Α΄ 20), ιδ) π.δ. 151/1978 (Α΄ 31), ιε) π.δ. 152/1978 (Α΄ 31), ιστ) π.δ. 216/1978 (Α΄ 47), ιζ) π.δ. 778/1980 (Α΄ 193), ιη) π.δ. 1073/1981 (Α΄ 260), ιθ) ν. 1396/1983 (Α΄ 126), κ) α.ν. 1204/1938 (Α΄ 177), κα) ν. 61/1975 (Α΄ 132), κβ) ν. 273/1920 (Α΄ 145), κγ) π.δ. της 17-9/4-10-1934 (Α΄ 334).
5. Στο άρθρο 45 του κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων που κυρώθηκε με το Άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 (Α΄ 84) προστίθεται παράγραφος 6 ως εξής:
«Με απόφαση του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας μπορεί να καθορίζονται τα ελάχιστα απαιτούμενα υλικά των χώρων πρώτων βοηθειών και των φαρμακείων στους χώρους εργασίας και κάθε άλλη αναγκαία σχετική λεπτομέρεια».
6. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 3 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων που κυρώθηκε με το άρθρο Πρώτο του ν. 3850/2010 (Α΄ 84) μετά την περίπτωση (ζ) προστίθεται περίπτωση (η) ως εξής:
«η) Αριθμός εργαζομένων: το σύνολο των εργαζομένων σε όλα τα παραρτήματα, υποκαταστήματα, χωριστές εγκαταστάσεις ή αυτοτελείς εκμεταλλεύσεις της κύριας επιχείρησης.»
7. Η παράγραφος 3 του άρθρου 8 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων που κυρώθηκε με το άρθρο Πρώτο του ν. 3850/2010 (Α΄ 84) καταργείται.
8. Η παράγραφος 4 του άρθρου 21 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων (Κ.Ν.Υ.Α.Ε.) που κυρώθηκε με το άρθρο Πρώτο του ν. 3850/2010 (Α΄ 84) αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«4. Ο χρόνος απασχόλησης του τεχνικού ασφάλειας και του ιατρού εργασίας κατανέμεται κατά μήνα με κοινή συμφωνία του εργοδότη και της Ε.Υ.Α.Ε.. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει Ε.Υ.Α.Ε. ή εκπρόσωπος εργαζομένων για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία και ο ελάχιστος ετήσιος χρόνος που αναλογεί για ένα υποκατάστημα ή παράρτημα είναι μικρότερος από τέσσερις ώρες, η κατανομή του χρόνου μπορεί να γίνεται σε εξαμηνιαία βάση με την προϋπόθεση ότι ο χρόνος αυτός δεν μπορεί να υπολείπεται των 2 ωρών ανά επίσκεψη στο χώρο εργασίας και πάντα υπό την κρίση του επιθεωρητή εργασίας».
9. Η παράγραφος 3 του άρθρου 25 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων που κυρώθηκε με το άρθρο Πρώτο του ν. 3850/2010 (Α΄ 84) αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«3. Με την επιφύλαξη των άρθρων 11 παρ. 6 και 21 παρ.5 διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, ύστερα από γνώμη του Σ.Υ.Α.Ε., ρυθμίζονται τα θέματα προσόντων, ειδικότερων καθηκόντων και όρων εργασίας του ιατρού εργασίας και τεχνικού ασφάλειας, θέματα σχετικά με τις αρμοδιότητες των επιτροπών υγείας και ασφάλειας και λοιπών εκπροσώπων των εργαζομένων, τον τρόπο ενημέρωσης και διαβούλευσης των εργαζομένων και του εργοδότη για τους σκοπούς και τα μέτρα εφαρμογής των σχετικών διατάξεων του παρόντος κώδικα και του ν. 2224/1994, όπως κατάρτιση και περιεχόμενο ατομικού ιατρικού φακέλου του εργαζομένου, τήρηση και περιεχόμενο βιβλίου του τεχνικού ασφάλειας, θέματα που αφορούν την οργάνωση και τους όρους και προϋποθέσεις λειτουργίας των εταιρειών παροχής των υπηρεσιών ιατρού εργασίας και τεχνικού ασφάλειας και θέματα σχετικά με την άσκηση καθηκόντων ιατρού εργασίας και τεχνικού ασφάλειας από τον ίδιο τον εργοδότη, ο έλεγχος για την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας από τις περιφερειακές υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων των άρθρων 25, 71 και 72 καθώς και των διατάξεων του ν. 2224/1994.»
Πρόταση: Με την παρ. 9 αυτού του άρθρου αντικαθίσταται η παράγραφος 3 του άρθρου 25 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων που κυρώθηκε με το άρθρο Πρώτο του ν. 3850/2010 (Α΄ 84). Στο τέλος της διάταξης που αντικαθίσταται και μετά τη φράση «των διατάξεων του ν. 2224/1994» ζητούμε να προστεθεί εδάφιο ως εξής: «10. Καθιερώνεται η υποχρέωση εκπαίδευσης των ιατρών εργασίας και τεχνικών ασφαλείας σε θέματα σχετιζόμενα με την αναπηρία και την προσβασιμότητα σε συνεργασία με την αντιπροσωπευτικότερη οργάνωση ατόμων με αναπηρία, την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.). Με Απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας καθορίζονται οι σχετικές διαδικασίες και λεπτομέρειες».
http://www.stae.gr — email: info@stae.gr
————————————————————
Με εξουσιοδότηση του Συλλόγου Τεχνικών Ελλάδος ως μέλους της επιστημονικής επιτροπής & εισηγητού για το παρόν πολυνομοσχέδιο, σας καταθέτω τα ακόλουθα:
θΕΜΑ Α :
ΤΡΟΠΟΠΟΗΣΗ παρ 10 του άρθρου 12 του Ν. 4071 (ΦΕΚ 85 / 11.4.2012 / τ.Α΄ ΣΧΕΤΙΚΆ ΜΕ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΟΤΑ
Ζητούμε την κάτωθι τροποποίηση:
ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΟΣ ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΝΟΜΟ:
Με την παρούσα τροποποείται η παρ 10 του άρθρου 12 του Ν. 4071 (ΦΕΚ 85 / 11.4.2012 / τ.Α΄ ως ακολούθως :
«10.Για την προαγωγή της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων κατά την εργασία, σύμφωνα με τα οριζόμενα από τις διατάξεις του ν. 3850/2010, είναι δυνατή η σύναψη συμβάσεων μίσθωσης έργου (κατά τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 2527/1997 όπως ισχύουν) ή
παροχής υπηρεσιών από τους ΟΤΑ με ιατρό εργασίας και τεχνικό ασφαλείας και εφόσον ο φορέας δεν διαθέτει τακτικό προσωπικό
για την αντιμετώπιση της ανάγκης αυτής.
Νομίμως έχουν καταρτισθεί συμβάσεις μίσθωσης έργου ή παροχής υπηρεσιών μεταξύ ΟΤΑ και ιδιωτών για τη διασφάλιση της υγιεινής
και ασφάλειας των εργαζομένων βάσει των διατάξεων του ν. 3850/2010, καθώς και του προϊσχύσαντος ν. 1568/1985.»
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟ:
Το άρθρο 6 αναφέρεται αποκλειστικά και μόνον στις συμβάσεις μίσθωσης έργου & καμμία σχέση δεν έχει με παροχή ανεξάρτητων υπηρεσιών.
Στο αιτιολογικό που συνοδεύει τον νόμο Ν. 4071 η διατύπωση ήταν ακριβώς η παραπάνω. Εντούτοις στο ΦΕΚ εκ παραδρομής δημοσιεύθηκε λανθασμένα αλλού μετατοπίζοντας την φράση: {(κατά τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 2527/1997 όπως ισχύουν)} μετά το: {ή παροχής υπηρεσιών},με αποτέλεσμα πλείστοι επίτροποι του ελεγκτικού συνεδρίου να μην θεωρούν τα εντάλματα πληρωμής παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών όλων των ελευθέρων επαγγελματιών ιδιωτών τεχνικών ασφαλειας σε όλη την επικράτεια κρίνοντας εσφαλμένα ότι ο νόμος θεωρούσε ως παράνομη η αδύνατη την παροχή ανεξάρτητων υπηρεσιών Τεχνικού Ασφάλειας και Ιατρού Εργασίας, στους ΟΤΑ , τα ΝΠΔΔ & γενικότερα στο δημόσιο, ενώ αντιθέτως επικροτούσε μόνον τις σχετικές υπηρεσίες μόνον μέσω συμβάσεων έργου !! (Τις οποιες παρεπιπτόντως προηγούμενος νόμος έκρινε παράνομες ώς ενέχουσες εξαρτημένη εργασία)
Αυτό έχει δημιουργήσει τεράστα προβλήματα μπλόκαρε την παροχή ανεξάρτητων υπηρεσιών Τ/Α & Ι/Ε όλων των ελευθέρων επαγγελματιών αλλά και των Εξυππ ενώ παράλληλα άφησε εκτεθειμένους και τους ΟΤΑ στους οποίους παρέχονταν ήδη αυτές οι υπηρεσίες. Ηδη άρχισαν να κατατίθονται αγωγές κατά παντός υπευθύνου από τους θιγόμενους.
Ως επιστημονική επιτροπή του ΣΤΑΕ , κατόπιν της σύμφωνης γνώμης του συντάκτη της, ενδεικτικά σας επισυνάπτουμε σχετική επιστολή που υποδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος όχι μονόπλευτα από την σκοπιά των Τ/Α & των Ι/Ε , αλλά & από την διοίκηση των ΟΤΑ:
————————————————–
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΝΟΜΟΣ ΗΛΕΙΑΣ
ΔΗΜΟΣ ΑΝΔΡΑΒΙΔΑΣ-ΚΥΛΛΗΝΗΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΗΜΑΡΧΟΥ
ΕΠΕΙΓΟΝ – ΜΟΝΟ ΜΕ ΦΑΞ
Λεχαινά 19/12/2012
Αριθ. Πρωτ. 20762
Ταχ. Δ/νση :
Τηλέφωνο:
Φαξ:
e-mail: Πολυτεχνείου 2,
Λεχαινά Τ.Κ. 27 053
2623.360.848
2623.0.29285
aantz@andravida-killini.gr
Προς: Πρόεδρο Ελεγκτικού Συνεδρίου
.κ. Ιωάννη Καραβοκύρη
Τσόχα & Βουρνάζου 4 Τ.Κ. 101 68
.τηλ. 213-1309836
.φαξ. 210-6466604
Κοιν.: Δ/ντή Τμ.Προσωπικού ΟΤΑ
.κ.Ανδρέα Μεντζέλο
.τηλ. 210 374 1706
a.mentzelos@ypes.gr
Θέμα: Συμβάσεις παροχής υπηρεσιών τεχνικού ασφαλείας/ιατρού εργασίας μεταξύ ΟΤΑ και ιδιωτών
Σχετ. Η Πράξη 52/2012 του Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 1
Προσφάτως ενημερωθήκαμε για την έκδοση της Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 1 Πράξη 52/2012, με την οποία το Τμήμα, ερμηνεύοντας τις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 12 του ν.4071/2012, κρίνει ότι οι υπηρεσίες τεχνικού ασφαλείας στους Ο.Τ.Α. μπορούν να παρασχεθούν μόνο κατόπιν σύναψης σύμβασης έργου, σύμφωνα με τις αυστηρά τυπικές προϋποθέσεις του άρθρου 6 του ν.2527/1997 και όχι με σύμβαση υπηρεσιών προβαίνοντας σε διορθωτική – συσταλτική ερμηνεία των διατάξεων της παραγράφου αυτής.
Παλαιότερα, το Ελεγκτικό Συνέδριο (π.χ. Πράξη 53/2007 Τμ. Ι, 37/2010 Τμ. Ι κ.α.) είχε κρίνει ότι δεν ήταν νόμιμη η ανάθεση των ανωτέρω εργασιών με σύναψη σύμβασης μίσθωσης έργου διότι η σχετική σύμβαση καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες και δεν προκύπτει ότι είναι ποσοτικά και χρονικά προσδιορισμένες ούτε έχουν πρόσκαιρο χαρακτήρα, αλλά ανακύπτουν επανειλημμένα και διαρκώς, βάσει του άρθρου 6 του Ν.2527/1997 που ορίζει ρητά: «Σύμβαση μίσθωσης έργου που καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες είναι αυτοδικαίως και καθ’ ολοκληρίαν άκυρη».
Κατόπιν, εκδόθηκε ο Ν.4.071/11.4.2012 (ΦΕΚ 85Α’) οπότε και σας παραθέτουμε τόσο την ακριβή διατύπωση της παρ.10 όσο και το απόσπασμα από την αιτιολογική του έκθεση:
Παρ.10: -«Για την προαγωγή της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων κατά την εργασία, σύμφωνα με τα οριζόμενα από τις διατάξεις του ν. 3850/2010, είναι δυνατή η σύναψη συμβάσεων μίσθωσης έργου ή παροχής υπηρεσιών από τους ΟΤΑ με ιατρό εργασίας και τεχνικό ασφαλείας, κατά τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 2527/1997 όπως ισχύουν, και εφόσον ο φορέας δεν διαθέτει τακτικό προσωπικό για την αντιμετώπιση της ανάγκης αυτής.
Νομίμως έχουν καταρτισθεί συμβάσεις μίσθωσης έργου ή παροχής υπηρεσιών μεταξύ ΟΤΑ και ιδιωτών για τη διασφάλιση της υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων βάσει των διατάξεων του ν. 3850/2010, καθώς και του προϊσχύσαντος ν. 1568/1985».
Απόσπασμα αιτιολογικής: «Με τις διατάξεις του ν. 3850/2010 και του προγενέστερου ν. 1568/1985, περί προστασίας της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων κατά την εργασία, προβλέπεται η απασχόληση ιατρού εργασίας και τεχνικού ασφαλείας, οι ώρες απασχόλησης των οποίων καθορίζονται ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων στην επιχείρηση (εν προκειμένω, στο φορέα) και το είδος της εργασίας. Επειδή, βάσει των εργαζομένων που απασχολούνται ανά ΟΤΑ, οι ώρες απασχόλησης που προκύπτουν για τον ιατρό εργασίας και τον τεχνικό ασφαλείας συνήθως είναι λιγότερες από το πλήρες ωράριο των εργαζομένων στους φορείς του Δημοσίου, ΟΤΑ και λοιπά ΝΠΔΔ (40 ώρες), το Υπουργείο μας παρέσχε οδηγίες στους ΟΤΑ, σύμφωνα και με τα διαλαμβανόμενα στα άρθρα 12 ν. 1568/1985 και 12 ν. 3850/2010, εφόσον δεν διαθέτουν τακτικό προσωπικό των ειδικοτήτων αυτών, να συνάπτουν συμβάσεις μίσθωσης έργου με ιδιώτες επαγγελματίες, οι οποίοι θα μπορούν έτσι να εξυπηρετούν και όμορους ΟΤΑ. Ωστόσο, οι υπηρεσίες Επιτρόπου Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν θεωρούν τα εντάλματα για την πληρωμή των συμβασιούχων αυτών, θεωρώντας ότι η ανάγκη αυτή ως πάγια θα πρέπει να καλύπτεται αποκλειστικά με την πρόσληψη μονίμου προσωπικού. Λαμβάνοντας υπόψη, αφενός το δραστικό περιορισμό των προσλήψεων τακτικού προσωπικού για το τρέχον και τα επόμενα έτη, λόγω της δυσμενούς δημοσιονομικής συγκυρίας, αφετέρου την άμεση ανάγκη για τη διασφάλιση της υγείας και της σωματικής ακεραιότητας των εργαζομένων των ΟΤΑ, προτείνεται η διάταξη της παραγράφου για την αντιμετώπιση του ζητήματος.»
Δηλαδή, το πρόβλημα που επίλυσε η παρ.10 αφορούσε τις συμβάσεις μίσθωσης έργου (προγενέστερες αλλά και μεταγενέστερες της 11.4.2012) παράλληλα δε, προσδιόρισε ότι είναι δυνατή και η σύναψη παροχής υπηρεσιών με ιδιώτες (η οποία για τους ΟΤΑ Α’ διέπεται από το ΠΔ 28/80, σε συνδυασμό με τα άρθρα 209 παρ.2 και 273 παρ.1 του ν.3463/2006 και όχι φυσικά από το άρθρο 6 του Ν. 2527/1997).
Με την Πράξη 52/2012, ανέκυψε πλέον θέμα νομιμότητας των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών για τεχνικούς ασφαλείας και ιατρούς εργασίας, που συνήφθησαν μετά την 11.4.2012.
Το οξύμωρο, κατά την άποψή μας είναι ότι ενώ έχει ήδη κριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο ότι ανεξαρτήτως της κατ’ αρχήν νομιμότητας ή μη της ανάθεσης των υπηρεσιών από Δήμο σε Εξωτερικό Συνεργάτη, οι συναφθείσες μεταξύ τους συμβάσεις, με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών ιατρού εργασίας και τεχνικού ασφαλείας οι οποίες καταρτίσθηκαν σε διάστημα προγενέστερο της δημοσιεύσεως του Ν.4071/2012, θεωρούνται νόμιμες, υπό την έννοια ότι ο νομοθέτης προέβη σε μεταγενέστερη της διενέργειας των σχετικών δαπανών νομιμοποίησή τους. (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ.7 Πράξη 49/2012, όμοια η Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ.1 Πράξη 20/2012), με την Πράξη 52/2012 κρίνεται εν τέλει ότι συμβάσεις παροχής υπηρεσιών μετά την 11.4.2012 είναι μη νόμιμες!
Βέβαια, το Υπουργείο Εσωτερικών, με δύο έγγραφα του, τα υπ’ αρ. 24901/11.7.2012 & 44363/23.11.2012, παρείχε και εξακολουθεί να παρέχει σαφείς οδηγίες, ως το καθ’ ύλην αρμόδιο για τους ΟΤΑ Υπουργείο, σχετικά με την ορθή εφαρμογή της παρ.10 του άρθρου 12 του Ν.4071/2012, τα οποία και σας παραθέτουμε:
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΟΤΑ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΟΤΑ
Ταχ.Δ/νση : Σταδίου 27
Τ. Κ.: 10183 Αθήνα
Πληροφορίες : Θ. Παπασημακοπούλου
Τηλέφωνο: 213-1364377
FAX: 213-1364383
Αθήνα, 11 Ιουλίου 2012
Αριθ. Πρωτ. : 24901
ΘΕΜΑ: Παροχή υπηρεσιών προστασίας και πρόληψης-εφαρμογή διατάξεων άρθρου 12 παρ.10 ν.4071/2012
ΣΧΕΤ.: Η αριθμ.37/28-5-2012 εγκύκλιος μας
Με αφορμή γραπτά και προφορικά ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία μας σχετικά με τις δυνατότητες που παρέχει το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο στους ΟΤΑ ως προς την απασχόληση ιατρού εργασίας και τεχνικού ασφαλείας, έπειτα και από την ισχύ του άρθρου 12 παρ. 10 ν,4071/2012, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Όπως αναφερόταν στην αριθμ.37/2012 σχετική εγκύκλιο μας, με τις διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 10 λογίσθηκαν ως νομίμως καταρτισθείσες συμβάσεις μίσθωσης έργου (κατά τις διατάξεις του άρθρου 6 ν.2527/1997 όπως ισχύει) ή παροχής υπηρεσιών μεταξύ ΟΤΑ και ιδιωτών που συνήφθησαν βάσει των οριζομένων στο ν.3850/2010 «Κύρωση του Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων» ή στον προϊσχύσαντα ν.1568/1985, ενώ κατοχυρώθηκε το δικαίωμα των εργοδοτών φορέων να συνάπτουν και εφεξής αντίστοιχες τέτοιες συμβάσεις για την αντιμετώπιση των αναγκών τους, εφόσον βέβαια δεν υπηρετεί σε αυτούς τακτικό προσωπικό των συγκεκριμένων ειδικοτήτων.
Η παροχή υπηρεσιών προστασίας και πρόληψης διέπεται από συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο, για το οποίο σας είχαμε ενημερώσει με το Α.Π. 69521/07/21-1-2008 έγγραφο μας και το συνημμένο σε αυτό Α.Π. 713/4-12-2007 έγγραφο του (τότε) Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας.
Όπως μας γνώρισε, δε, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με το Α.Π. 11287/527/15-6-2012 νεώτερο έγγραφο του, τα διαλαμβανόμενα στο Α.Π. 713/4-12-2007 έγγραφο εξακολουθούν να ισχύουν, και μετά την ισχύ του ν.3850/2010.
Για περισσότερες λεπτομέρειες επί του θέματος, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ανατρέχουν στον ιστότοπο του Υπουργείου Εργασίας (www.ypakp.gr ), στη διαδρομή: Νομοθεσία/Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία,
Για τα ανωτέρω παρακαλούμε όπως ενημερώσετε άμεσα τους φορείς αρμοδιότητας σας, ώστε να μην καταφεύγουν στην εφαρμογή άλλων διατάξεων που δεν ενδείκνυνται για την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης ανάγκης, όπως π.χ. το π.δ.28/1980.
Επισυνάπτονται φωτοαντίγραφα των Α.Π. 69521/07/21-1-2008 και 713/4-12-2007 εγγράφων, προς υπενθύμιση σας.
Το Υπουργείο παραμένει στη διάθεση σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση.
Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΕΝΤΖΕΛΟΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΟΤΑ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΟΤΑ
Ταχ. Δ/νση Σταδίου 27
Τ.Κ. 10183 Αθήνα
Πληροφορίες Θ. Παπασημακοπούλου
Τηλέφωνο 213-1364377
FAX 213-1364383
ΠΡΟΣ.: τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της χώρας
Αθήνα, 23 Νοεμβρίου 2012
Αριθ.Πρωτ.: οικ.44363
ΘΕΜΑ: Παροχή υπηρεσιών προστασίας και πρόληψης-εφαρμογή διατάξεων άρθρου 12 παρ.10 ν.4071/2012
Με αφορμή γραπτά και προφορικά ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία μας σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 12 παρ.10 του ν.4071/2012, και ειδικότερα ως προς την απασχόληση ιατρού εργασίας και τεχνικού ασφαλείας στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Όπως γνωρίζετε, με τις διατάξεις του άρθρου 12 παρ.10 λογίσθηκαν ως νομίμως καταρτισθείσες συμβάσεις μίσθωσης έργου (κατά τις διατάξεις του άρθρου 6 ν.2527/1997 όπως ισχύει) ή παροχής υπηρεσιών μεταξύ ΟΤΑ και ιδιωτών που συνήφθησαν βάσει των οριζομένων στο ν.3850/2010 «Κύρωση του Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων» ή στον προϊσχύσαντα ν.1568/1985, ενώ κατοχυρώθηκε το δικαίωμα των εργοδοτών φορέων να συνάπτουν και εφεξής αντίστοιχες τέτοιες συμβάσεις για την αντιμετώπιση των αναγκών τους εφόσον βέβαια δεν υπηρετεί σε αυτούς τακτικό προσωπικό των συγκεκριμένων ειδικοτήτων.
Εάν η παροχή υπηρεσιών προστασίας και πρόληψης για την υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων στους ΟΤΑ αναζητηθεί μέσω της διαδικασίας παροχής υπηρεσιών, τότε έχει αποδοτική εφαρμογή ο ν.3463/2006 (114/Α’), εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη είναι κάτω του ορίου εφαρμογής των κοινοτικών διατάξεων 1. Στο πλαίσιο αυτό, από το συνδυασμό των άρθρων 209 παρ.2 και 273 παρ.1 του ν.3463/2006 προβλέπεται η εφαρμογή των διατάξεων του π.δ.28/1980 (11/Α’), όπως ισχύει.
Για τα ανωτέρω παρακαλούμε όπως ενημερώσετε τους ΟΤΑ αρμοδιότητας σας
Αντίθετου περιεχομένου έγγραφα μας παύουν να ισχύουν.
Το Υπουργείο παραμένει στη διάθεση σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση.
Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΕΝΤΖΕΛΟΣ
________________________________________
1. Με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1177/2009 της Επιτροπής (ΕΕ L314/1-12-2009) τα κατώτατα όρια εφαρμογής των οδηγιών 2004/18/ΕΚ (π.δ. 60/2007) και 2004/17/ΕΚ (π.δ. 59/2007), τα οποία θα εφαρμόζονται από 1-1-2010 κατά τη διαδικασία σύναψης συμβάσεων υπηρεσιών ορίστηκαν στο ποσό των 193.000,00 € και 387.000,00€, αντίστοιχα, χωρίς ΦΠΑ.
Εξ όσων γνωρίζουμε, δεν έχει υποβληθεί αίτηση ανάκλησης για την Πράξη 52/2012, οπότε εκτιμούμε ότι βάσει αυτής, οι Υπηρεσίες Επιτρόπων, θα αρνηθούν να θεωρήσουν εφεξής χρηματικά εντάλματα πληρωμής τεχνικών ασφαλείας/ιατρών εργασίας που έχουν συνάψει σύμβασης παροχής υπηρεσιών με ΟΤΑ μετά την 11.4.2012.
Επίσης, θεωρούμε κρίσιμο το γεγονός ότι μετά την 11.4.2012 και πριν την Πράξη 52/14.9.2012, υπάρχουν Υπηρεσίες Επιτρόπων που έχουν ήδη θεωρήσει το πρώτο ένταλμα πληρωμής για τεχνικό ασφαλείας με σύμβαση παροχής υπηρεσιών, ενώ μετά την Πράξη 52/2012 δεν γνωρίζουμε πια τι πρέπει να πράξουμε για να πληρωθούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες.
Πρόσθετοι λόγοι ανησυχίας μας είναι και οι κάτωθι:
1ον Συμβάσεις παροχής υπηρεσιών με τεχνικό ασφαλείας/ιατρό εργασίας που συνήφθησαν μεταξύ ΟΤΑ και ιδιωτών, μετά την 11.4.2012 σύμφωνα με την παρ.10 του άρ.12 του Ν.4071/2012 και είναι ακόμη σε ισχύ, «παγώνουν» ή/και «λύονται» με πολλαπλή ζημία για τους ΟΤΑ?
2ον Η αμοιβή των τεχνικών ασφαλείας/ιατρών εργασίας που οφείλεται από τους ΟΤΑ βάσει των ανωτέρω συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, δεν θα μπορεί να εξοφληθεί αφού το πιθανότερο είναι οι Υπηρεσίες Επιτρόπου να αρνηθούν να θεωρήσουν τα εντάλματα, κινδυνεύοντας έτσι οι Δήμοι από αγωγές?
3ον Η μη «νόμιμη» δαπάνη αφορά συμβάσεις παροχής υπηρεσιών που θα συναφθούν μετά την έκδοση της Πράξης 52/2012 ή καθιστά «μη νόμιμες» και τις ήδη συναφθείσες?
Κατόπιν των ανωτέρω, παρακαλούμε για την συνδρομή σας, ώστε να δοθεί άμεσα λύση στο πρόβλημα που ανέκυψε με την Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 1 Πράξη 52/2012.
ΜΕΔ
Η Γενική Γραμματέας
Δήμου Ανδραβίδας-Κυλλήνης
Αθηνά Αντζουλάτου
Πολυτεχνείου 2 Λεχαινά – ΤΚ 27053 >>
———————————————-
Ο Εισηγητης (ΣΤΑΕ) ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Αλέξανδρος Παραδείσης
ΤΗΛ: 6932239550 – kimonal1@otenet.gr
ΕΠΙΒΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΚΥΡΩΣΕΩΝ ΣΕ ΤΕΧΝΙΚΟΥΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (ΤΑ) ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΙΕ):
Ειδικά για τους Τ.Α. είναι γεγονός ότι:
1. Σε αρκετές επιχειρήσεις όταν πηγαίνουν στο τυπικό ωράριο παρουσίας, πολλές ανασφαλείς καταστάσεις και πρακτικές φροντίζουν να κουκουλώνονται, ώστε να μην γίνονται υποδείξεις. Έτσι είναι σχεδόν απαραίτητο να γίνονται αιφνιδιαστικές επιθεωρήσεις προκειμένου να εντοπιστούν οι πηγές κινδύνου και να δσοθούν οι κατάλληλες υποδείξεις. Αυτό και μόνο, αναιρεί το τυπικό ωράριο.
2. Είναι γεγονός ότι υπάρχουν κάπιοι «ευσυνείδητοι» Τ.Α. και Ι.Ε. που παρέχουν υπηρεσίες ταυτόχρονα σε περιοχές διαφορετικών ΚΕΠΕΚ. Αυτό μπορεί να ελεγχθεί μόνον αν ενεργοποιηθεί ενοιαίο ηλεκτρονικό μητρώο για τους Τ.Α. που θα συνδυάζεται με την ήδη υπάρχουσα σε ανάπτυξη ηλεκτρονική εφαρμογή του ΣΕΠΕ. Απλά, αυτόματα, χωρίς γραφειοκρατία και χωρίς δημόσιο κόστος
3. Εφόσον ισχύει (θέλω να ελπίζω) η αρχή της ευθύνης του εργοδότη, αν δεν ασκούν με επάρκεια τα καθήκοντά τους ο Τ.Α. και ο Ι.Ε., ο εργοδότης έχει το διευθυντικό δικαίωμα της απόλυσης. Άλλωστε τόσο ο Τ.Α., όσο και ο Ι.Ε., είναι σύμβουλοι της επιχείρησης. Όπως άν είναι ανεπρκής ο Λογιστής, τον αντικαθιστά ο εργοδότης, έτσι κάνει και με τον Τ.Α. και Ι.Ε.
4. Θα πρέπει τέλος να εξεταστεί και ενδεχόμενο νομικό κώλυμα σχετικά με την επιβολή κυρώσεων από την Πολιτεία σε συμβούλους ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Παράγραφοι 1 και 9. Για λόγους ισόρροπης πρακτικής θα πρέπει να προβλέπεται έκδοση Π.Δ. και στις δυο περιπτώσεις. Πάντως, απαιτούνται μεθοδικές και πλήρεις ρυθμίσεις σε σύντομο χρόνο (λόγω ανελαστικών οχυρώσεων διαφόρων ενδιαφερομένων και παρελκυστικών ερωτημάτων).
Παράγραφος 3. Οι όροι υλοποίησης μιας (ισχυρής νομικώς) σύμβασης, ανάμεσα σε δυο π.χ. εταιρείες (μια Βιομηχανία και μια Εξυππ), βαρύνουν τους συμβαλλόμενους (εκάστη δι’ αυτά που έχει αποδεχθεί).
Παράγραφος 4. Θετική η ομογενοποίηση των κυρώσεων για τις ρυθμίσεις πριν και μετά το 1985.
Παράγραφος 8. Να συμπληρωθεί, καταληκτικά, ότι σε κάθε ενδιάμεση περίπτωση εφαρμόζονται οι αρχές της αναλογικότητας.
Θα προσπαθήσω να δόσω κάποιες παρατηρήσεις όσο γίνεται πιο νηφάλια και προσεγγίζοντας παράγραφο προς παράγραφο το κατατεθέν άρθρο 36
Κατ αρχήν γιατί τώρα και γιατί τετοια πρόσθετη θεσμική εξουσιοδότηση στο «Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας»? (όπου εισαγωγικά από εδώ και πέρα υποδηλώνουν αυτολεξεί τις διατυπώσεις του άρθρου 36)
Τι εμποδίζει σήμερα τους ελεγτκτές να επιβάλουν οποιοδήποτε πρόστιμό στον Εργοδότη, που δεν παρακολουθεί τη σύννομη άσκηση των καθηκόντων του ιατρού εργασίας, που μεταξύ άλλων είναι και το συμβατικό του ωράριο? Και γιατί μόνο για το ωράριο και όχι για τις γνώσεις ή και για τις διαγνώσεις του παιδοχειρουργού συναδέλφου μου, που κρίθηκε επικρατέστερος εμού από το τοπικό ΚΕΠΕΚ, γιατί η προσφορά του ήταν φθηνότερη της δικής μου? Πρόσφατα σε τοπικό ΄Δήμο του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης μεταξύ άλλων είχε υποβάλει αίτηση συν. ειδική ιατρός εργασίας και μία ΕΞΥΠΠ με δύο ταυτόχρονα προτάσεις ενός συν. ειδικού ιατρού εργασίας(ΙΕ) και ενός συν. παιδοχειρουργου, με ωριαία αμοιβή 5 Ευρώ χαμηλότερη από τον ειδικό. Ο καλός Δήμαρχος επέλεξε τον παιδοχειρουργό και η ακόμα καλλίτερη Δνση του ΚΕΠΕΚ Μακεδονίας Θράκης ή οι υφιστάμενοι της, ενέκριναν την επιλογή. Κατάφωρη παραβίαση της νομοθεσίας.Και υπάρχουν και άλλα τοπικά παραδείγματα.Το παράδειγμα του μέλους του Ιατρικού Συλλόγου Πειραιά με τις 90 αναθέσεις, ωχριά μπροστά στο ρεκόρ των 250 αναθέσεων στον ίδιο συνάδελφο, που είχε κατά δήλωση της κάνει αποδεκτή, η Δνση του ΚΕΠΕΚ Μ-Θ.Ο αρμόδιος Υφυοουργός ή ο Γραμματέας του ΣΕΠΕ, μπορούν να αναζητήσουν τα υπηρεσιακά δεδομένα και να επιβεβαιώσουν την ακρίβεια των όσων αναφέρω. Θα μπορούσα να αναφέρω και άλλα παραδείγματα που η τοπική Επιθεώρηαση δεν τήρησε τη νομοθεσία.Οι ίδιοι άνθρωποι εξοπλίζονται με ένα εργαλείο ανεξέλεγκτης επιβολής προστίμων, κατά τον έλεγχο της άσκησης ενός επιστημονικού έργου, που ούτε έχουν διδαχθεί, ούτε γνωρίζουν καιούτε έχουν ποτέ ασκήσει. Έννοώ την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας και τα καθήκοντα του ΙΕ. Άραγε γιατί? Θα μπορούσα να αφήσω εντέχνως υπονοούμενα, αλλά θα αδικούσα κατάφωρα όσους Επιθεωρητές Εργασίας τιμούν τη θέση τους και τα καθήκοντα που έχουν αναλάβει. Μία μόνο απάντηση μπορεί να δοθεί.Η νομοθεσία για την άσκηση της ιατρικής της εργασίας δεν είναι ανταγωνιστική, με τη βαλκανική αντίληψη του ανταγωνισμού που πρυτανεύει στην Κυβέρνηση και θα πρέπει να ελαστικοποιηθεί, να χαλαρώσει στην εφαρμογή της, χωρίς επίσημα να ανατραπεί. Εξοπλίζει τους Επιθεωρητές που θα συνταχθούν ή θα ενδόσουν στη συγκεκριμένη πολιτική, με ένα εργαλείο απειλής και δυσφήμησης, για όσους εκ των συν. ειδικών ΙΕ ασκούν αξιοπρεπώς την ειδικότητα τους.Η Υγειονομική Επιθεώρηση του ΣΕΠΕ από τη στελέχωση που διαθέτει. δεν είναι σε θέση να κάνει επιστημονικό έλεγχο. Μικροβιολόγοι, παθολογοανατόμοι,χειρουργοί, παθολόγοι, άνευ ειδικότητος έίναι οι ειδικότητες Υγειονομικών Επιθεωρητων που έχω συναντήσει στα είκοσι χρόνια που ασκώ μερικά ή αποκλειστικά την ειδικότητα της ΙΕ.Τώρα τελευταία προστέθηκαν στους Υγ. Επιθεωρητές και πτυχιούχοι ΤΕΙ, με τις ίδιες ελεγκτικές αρμοδιότητες.Το μόνο που μπορεί να κάνει και κάνει δυστυχώς η Υγ. Επιθεώερηση, είναι το ωράριο, η υπογραφή Βεβαιώσεων Ιατρικής Καταλληλότητας(ΒΙΚ),ανεξάρτητα εάν έχει προηγηθεί ή όχι ο επιβαλόμενος θεσμικά και κυρίως επιστημονικά, εργαστηριακός έλεγχος. Ελέγχουν ακόμη εάν υπάρχει Εκτίμηση Επαγγελματικού Κινδύνου, σαν κείμενο και όχι σαν περιεχόμενο.Άρα προς τι η δικαιοδοσία της απ ευθείας επιβολής προστίμων στους ΙΕ και μόνο για την τήρηση του ωραρίου φυσικής παρουσίας, σύμφωνα με ένα αστείο στην κυριολεξία, τρόπο κατάρτισης προγράμματος που επιβάλουν? Μπορώ να δόσω αποδείξεις για τον ισχυρισμό μου, γνωστό ζήτημα σε όσους προσπαθούν να ασκήσουν με επιστημονική επάρκεια και δεοντολογία τα καθήκοντα του ειδικού ΙΕ.
Ανακύπτει όμως και ένα ακόμη σοβαρότερό ζήτημα με τη συγκεκριμένη τροποποίηση των άρθρων 71 και 72. Τη θεσμική αυτοοργάνωση των επιστημόνων, όπως οι μηχανικοί, οι ιατροί, οι νομικοί,οι γεωτεχνικοί κα,με τα πειθαρχικά τους όργανα, έρχεται να ανατρέψει η συγκεκριμένη ρύθμιση. Ειλικρινά αναρωτιέμαι ποιά είναι η θέση των Ιατρικών Συλλόγων και του Τεχνικού Επιμελητηρίου για τη συγκεκριμένη παράγραφο. Ενδεχόμενα δεν έχουν ενημερωθεί, όπως θα ήταν σκόπιμο. Παρά ταύτα, εάν ή πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας και οι σύμβουλοιτου,υπηρεσιακοί ή πολιτικοί, εννοούν αυτό που ισχυρίζονταιότι στοχεύουν με τη συγκεκριμένη τροποποίση, δηλαδή τη βελτίωση των υπηρεσιών του ΙΕ και του τεχνικού Ασφάλειας, μπορεί να συζητήσει κανείς τη σύσταση Κεντρικών και Περιφερεικών Αντιπροσωπευτικών Οργάνων, που θα εξετάζουν την αντιδεοντολογική και την παραβατική συμπεριφορά, τόσο των ΙΕ και των ΤΑ, όσο και των ΕπιΘεωρητων του ΣΕΠΕ, σε μια συνολικότερη προσπάθεια αναβάθμισης των υπηρεσιών υγείας και σφάλειας της εργασίας.
Σε ότι αφορά τον ελάχιστο εξοπλισμό των φαρμακείων,που προβλέπεται με την έκδοση σχετικής Υπουργικής Απόφασης στην παρ 5 του υπό συζήτηση άρθρου,τη θεωρώ λαθεμένη, επειδή είναιθεσμικά ανελαστική σαν επιλογή. Μπορεί να εκδίδονται σχετικές οδηγίες και κατευθύνσεις από το ΣΕΠΕ, που θα προσαρμόζονται από τις Επιχειρήσεις και τους ΙΕ, ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες. Να θυμίσω αστοχίες ανάλογων Υπουργικών Αποφάσεων, όπως η 53361/2006 για τη χορήγηση ΜΑΠ και τη διεξαγωγή προληπτικών ιατρικών εξετάσεων στο προσωπικό των ΟΤΑ. Οριοθέτησε και έδοσε προδιαγραφές για τα ΜΑΠ στους ΟΤΑ, σωστά σαν προσέγγιση, αλλά με πολλές αδυναμίες και αστοχίες, που η πιστή εφαρμογή της Υπ.Αποφ., οδήγησε να χορηγηθούν άρβυλα S3 στις μαγείρισες και στις καθαρίστριες των Παιδικών Σταθμών και να μη χορηγούνται ενδυμασίες εργασίας στο εργατοτεχνικό προσωπικό των ΟΤΑ. Ακόμη εάν εφαρμοζόταν κατά γράμμα, θα έπρεπε οι ΟΤΑ να ελέγχουν το προστατικό αντιγόνο τους άνδρες και το PAP test στις γυναίκες ετησίως, που και τα δύο δεν έχουν καμία αιτιολογική συσχέτιση με τους παράγοντες εργασιακού κινδύνου.Θα μπορούσα να αναφέρω και πιο επικίνδυνα παραδείγματα, όπως η Υπ. Απόφ.που τροποποίησε-συμπλήρωσε την 53361/2006 και προβλέπει ετησίως ακτινογραφία Θώρακα για τους μουσικούς των Δήμων, επικίνδυνη απόφαση εάν εφαρμοστεί.
Η παρ. 7 του υπό συζήτηση άρθρου καταργεί χωρίς περιστροφές την παρ.3 του άρθρ.8 του ν.3850/2010. Πρόκειται για ρύθμιση που καταργεί τις υπηρεσίες ΙΕ στα παραρτήματα των Επιχειρήσεων ή στην καλλίτερη περίπτωση μειώνει το χρόνο απασχόλησης του ΙΕ. Εάν η υφιστάμενη παρ. 3 του αρθρ.8 του ν.3850, κρίνεται υπερβολική ή ανελαστική, θα πρέπει να μπουν αριθμητικά όρια απασχολουμένων, συχνότητα ανανέωσης του προσωπικού και ποιοτικά χαρακτηριστικά των επαγγελματικών κινδύνων, σε συνάρτηση με την εφαρμογή του συνόλου της νομοθεσίας για την ΥΑΕ,ώστε να διασφαλίζεται η ίδια φροντίδα των εργαζομένων με υπηρεσίες ΙΕ, ανεξάρτητα εάν άπασχολούνται στην έδρα ή στα παραρτήματα των Επιχειρήσεων. Διαφορετικά ανοίγει ο δρόμος της «παραρτηματοποίησης» των Επιχειρήσεων με κίνητρο την κατάργηση της παρ.3 του άρθρ.8 του ν.3850/2010
Τέλος για την παρ.9 του υπό συζήτηση άρθρου 36, θα πρέπει να επισημανθούν τα ακόλουθα.Η μόνη τροποποίηση που επιφέρει είναι η κατάργηση της πρόβλεψης της παρ.3 του άρθρ. 25 του ν. 3850/2010 για την «τήρηση βιβλιαρίου επαγγελματικού κινδύνου και υγείας των εργαζομένων». Η μη εφαρμογή του εν λόγω Βιβλιαρίου με αποκλειστική ευθύνη του Υπ. Εργασίας,δε σημαίνει και τη μη αναγκαιότητα του. Το αντίθετο, με την πλήρη ελαστικοποίηση και την κινητικότητα της απασχόλησης και την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, είναι το μόνο «εργαλείο» διαχρονικής καταγραφής των παραγόντων εργασιακού κινδύνου έκθεσης του εργαζόμενου, στη διάρκεια του εργασιακού του βίου, από το οποίο θα μπορούν να αντλούνται πληροφορίες ενδεχόμενης συσχέτισης με διαταραχές ή βλαβες της υγείας. Όπως είναιεπιστημονικά τεκμηριωμένο, οι χρόνιες βλαβες της υγείας από παράγοντες εργασιακού κινδύνου, εγκαθίστανται σταδιακά και αθροιστικά και με άλλοτε άλλης διάρκειας λανθάνοντα χρόνο από την έναρξη της έκθεσης. Ακραίο παράδειγμα αποτελεί το μεσοθηλίωμα από την έκθεση σε ίνες αμιάντου και μάλιστα για λίγο χρόνο και σε χαμηλές συγκεντρώσεις. Ο εργαζόμενος μπορεί να υποστεί βαρειές ή θανατηφόρες βλάβες στην υγεία του, από εκθέσεις πριν από δεκαετίες, χωρίς να μπορεί να αποδειχθεί η αιτιολογική συσχέτιση τους με την ασκηθείσα εργασία, γιατί ενδεχόμενα και στις ημέρες μας πιθανά, η επιχείρηση έκλεισε άλλαξε αντικείμενο ή παραγωγικές διαδικασίες.Αντι το Υπ. Εργασίας να δράσει άμεσα και αποφασιστικά για να σταματήσει η αθλιότητα της μη καταγραφής των επαγγελματικών νόσων, καταργεί το μοναδικό εργαλείο, που η σωστή εφαρμογή του, θα συνέβαλε αποφασιστικά στην καταγραφή των επαγγελματικών νόσων στη χώρα μας.
Ως γιατρός εργασίας εγγεγραμμένη στον τοπικό Ιατρικό Σύλλογο, δέχομαι να ελέγξει το περιεχόμενο και μόνο των υπηρεσιών μου, το πειθαρχικό συμβούλιο του Ιατρικού Συλλόγου. Κανείς άλλος!
Ο/οι εργοδότης/ες μου είναι αυτοί που επιθυμούν τις υπηρεσίες ιατρικής της εργασίας κατά την σύναψη της μεταξύ μας συνεργασίας και εκείνοι θα ικανοποιηθούν ή όχι με την παροχή υπηρεσιών μου σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και τις ιδιαιτερότητες της εκάστοτε επιχείρησης.
Το μοντέλο άλλωστε των δεικτών αποδοτικότητας με βάση τις δεδουλευμένες εργατοώρες είναι πλέον παρωχημένο. Όλες οι σύγχρονες κοινωνίες και οικονομίες το έχουν εγκαταλείψει. Εμείς τώρα θα το νομοθετήσουμε; Ο κόσμος δουλεύει από το σπίτι του ή με τη βοήθεια του διαδικτύου και εμείς το 2013 μιλάμε για ωράρια εργασίας! Μιλώντας για τον εαυτό μου, σε σχέσεις όπου εγώ ήμουν ο «εργοδότης» ήθελα κάποιον που θα μου κάνει τη δουλειά την ώρα που βολεύει εμένα, κατόπιν συνεννόησης βέβαια, και δε με ενδιαφέρει καθόλου πόσος χρόνος θα του χρειαστεί ακριβώς. Όταν «αγοράζετε» κάποιο προϊόν ή υπηρεσία σας ενδιαφέρει αν τηρήθηκαν τα ωράρια για να φτάσει σε εσάς;
Ας σοβαρευτούμε. Ας εκσυγχρονιστούμε. Ας δούμε την ουσία.
Μαρία Κόκουβα, MD, PhD
Ειδική Ιατρός Εργασίας
H διάταξη του, προς ψηφιση νομοσχεδίου (αρ.36, παρ.3) , σχετικά με το ωραριο των ΤΑ και ΓΕ, και τα πρόστιμα σε αυτούς, ειχε ξαναεπιχειρηθεί να περάσει στο προσχέδιο του Ν.3996/2011. Είναι όμως προφανές , ότι απέτυχε, και δεν πέρασε, διότι ξεσήκωσε θυέλλα αντιδράσεων απο τους ίδιους τους επιθεωρητές εργασίας. Προκειται για παγκόσμια πρωτοτυπία όπως ΟΡΘΑ αναφέρει και ο ΝΙΚΟΣ ΧΩΛΙΔΗΣ. Οι οροι λειτουργίας των Υπηρεσίων Προστασίας και Προληψης, αναφέρονται στο ΠΔ 95/99. Στο αρ. 10, παρ. 7, περιγράφεται ό τρόπος καθώς και τα αρμόδια όργανα που ελέγχουν τις Υπηρεσίες αυτές καθώς και οι κυρώσεις σε περίπτωση ουσιωδών παραβάσεων. Το ωράριο δεν αποτελεί ουσιώδη παράβαση, διότι έστω ότι ενας ΓΕ , έχει ωράριο 10-12πμ και δεν παει. Εστω ότι πάει όμως 3-5μμ. Σε αυτην την περίπτωση θα του επιβληθεί πρόστιμο? Προκειται περί μιας αστειότητας. Η ίδια διάταξη ειναι εντελώς αστεία. ΚΡΙΜΑ
με εκτίμηση
Νικός Παπαδόπουλος, Ειδικός Γιατρός Εργασίας
Σε ολοκληρο τον κοσμο-απ οσο γνωριζω-ο εργοδοτης κ μονον αυτο ειναι αρμοδιος για την τηρηση ή οχι του ωραριου των εργαζομενων του αφου ειναι αυτος ο οποιος τους πληρωνει!!!Πως τωρα δημιουργηθηκε κ με ποιο σκεπτικο μια τετοια προταση,αποτελει κατα την ταπεινη μου γνωμη παγκοσιμια πρωτοτυπια..Εκτος αν υπαρχει αποφαση το ΣΕΠΕ να πληρωνει κ τις ωρες απασχολησης των Ιατρων Εργασιας..
Ένα ακόμα άρθρο Νόμου έρχεται να προστεθεί στα πολλά προηγηθέντα άρθρα νόμων, που αφορούν τον θεσμό του Ιατρού Εργασίας και του Τεχνικού Ασφαλείας. Προφανώς τα προηγούμενα άρθρα και οι Νόμοι τηρήθηκαν επ’ ακριβώς… και το μόνο πρόβλημα που υπήρχε, ήταν η τήρηση του ωραρίου π.χ «προσέλευση περί ώραν 09.00 πρωινή και αποχώρηση περί ώραν 10.37 π.μ»…. Και απ΄έξω θα είναι ο αρμόδιος υπάλληλος του ΣΕΠΕ «για να κινήσει διαδικασίες επιβολής διοικητικών προστίμων σε Ιατρούς Εργασίας και Τεχνικούς Ασφάλειας» σε περίπτωση καθυστερημένης προσέλευσης 10 λεπτών η μισής ώρας ή σε περίπτωση που αρρώστησε ή εγκλωβίσθηκε σε μποτιλιάρισμα ο Ιατρός Εργασίας ή ο Τεχνικός Ασφάλειας….
Στο άρθρο 36 παρ 3, δεν αναζητείται η ουσία των Θεσμών του Ιατρού Εργασίας ή του Τεχνικού Ασφάλειας αλλά …το ωράριο. Το ωράριο και η πιστή τήρησή του εκπληρώνει τα καθήκοντα που προβλέπει η κείμενη Νομοθεσία? Ένας μη χειρουργός πόσες ώρες θα ασχοληθεί για να χειρουργήσει? Είναι ΜΟΝΟ θέμα ωρών πόσες ώρες θα ασχοληθεί να χειρουργήσει? Δεν θα χειρουργήσει ποτέ ο μη χειρουργός. Αναζητείται το ωράριο και η τήρησή του από τη στιγμή που το 80% των «ασκούντων καθήκοντα Ιατρού Εργασίας» δεν έχει καμία σχέση με την Ιατρική της Εργασίας….
27 χρόνια από την δημιουργία του θεσμού του Ειδικού Ιατρού Εργασίας, το Κράτος κατάφερε να ειδικεύσει μόλις 150 ιατρούς με την ειδικότητα αυτή (πολλοί εκ των οποίων υποαπασχολούνται λόγω μη εφαρμογής των νόμων) και θεωρεί ότι έλυσε τα προβλήματα, άρα το μόνο που μένει είναι η τήρηση του ωραρίου…. Με ποιο επιστημονικό κριτήριο ορίσθηκε ο χρόνος απασχόλησης του ΙΕ και του ΤΑ? Με κανένα. Ήταν αυθαίρετος ορισμός που επί της ουσίας καθόριζε τις σχέσεις εργοδότη – επιστημονικού συμβούλου ΙΕ και ΤΑ, για να καθοριστεί η αμοιβή. Σε ποια χώρα στην Ευρώπη ελέγχεται ο χρόνος απασχόλησης από το ΣΕΠΕ?
Πριν φτάσουμε να ασχολούμαστε με το άρθρο αυτό περί τήρησης ωραρίου πρέπει να απαντηθούν τα κάτωθι:
1. Ο Ιατρός Εργασίας και ο Τεχνικός Ασφάλειας είναι Σύμβουλοι του εργοδότη με εξαρτημένη σχέση εργασίας ναι ή όχι? Λογοδοτούν ναι ή όχι στον εργοδότη?
2. Υπάρχει εργοδοτική ευθύνη ναι ή όχι?
3. Υπάρχει αντίστοιχη ρύθμιση πχ στο Υπουργείο Οικονομικών αν ασκεί πλημμελώς τα καθήκοντά του ο αντίστοιχος ελευθεροεπαγγελματίας λογιστής?
Αναζητείται το ωράριο και η πιστή τήρησή του από τη στιγμή που το Κράτος στα 27 χρόνια μετά την ύπαρξη του θεσμού, δεν φρόντισε να ειδικεύσει ικανό αριθμό Ειδικών Ιατρών Εργασίας και αφήνει – εγκαταλείπει την υγεία των εργαζομένων σε ιατρούς άλλων ειδικοτήτων, που καμία γνώση δεν έχουν για το αντικείμενο? Πόσο επικίνδυνο είναι αυτό, το καταλαβαίνει κάποιος αν δει τις επαγγελματικές ασθένειες που ΔΕΝ καταγράφονται στην Ελλάδα.
Ας απαντήσει ο εισηγητής του Νομοσχεδίου «σε περίπτωση που πάθει πνευμονία θα αποταθεί στο γυναικολόγο να τον γιατρέψει?» σαφώς όχι «θα αποταθεί στον Πνευμονολόγο». Τότε γιατί τους εργαζόμενους τους αφήνουν σε χέρια ιατρών ανειδίκευτων στην Ιατρική της Εργασίας? Ποια είναι η ουσία της ύπαρξης του θεσμού ? Πόσες ώρες θα πάει ο ιατρός άλλης ειδικότητας – ασκών καθήκοντα Ιατρού Εργασίας ή τι υπηρεσίες θα προσφέρει? Δηλαδή αν πάει ο Παθολόγος και καθίσει 3 ώρες εντός του ωραρίου και πιεί καφέ σημαίνει ότι «άσκησε την Ιατρική της Εργασίας?» ότι προστάτεψε τον εργαζόμενο? Ότι προήγαγε την υγεία του στο χώρο εργασίας? Γιατί αυτό μας λέει αυτό το άρθρο Νόμου, ότι δηλαδή οι υπηρεσίες Ιατρικής της Εργασίας είναι θέμα απλά και μόνο ωραρίου και τίποτε άλλο….
Τηρείται η Νομοθεσία που αναφέρει την ευθύνη του εργοδότη για την υλικοτεχνική υποδομή που πρέπει να προσφέρει στον Ειδικό Ιατρό Εργασίας για να ασκήσει την ειδικότητα που το Κράτος πλήρωσε επί 4 χρόνια για να τον ειδικεύσει? Ελέγχθηκε ποτέ αν υπάρχει χώρος ιατρείου, τηλέφωνο, υπολογιστής για να χρησιμοποιήσει ο Ειδικός Ιατρός Εργασίας και να ασκήσει τα καθήκοντά του? Για να κάνει μια εκτίμηση επαγγελματικού κινδύνου θα πρέπει να κουβαλά το υλικό στο σπίτι του (στις πλείστες των περιπτώσεων) για να ετοιμάσει την εκτίμηση αυτή (ας αφήσουμε δε τη βιβλιογραφική ενημέρωση ή το ανύπαρκτο στο 90% των περιπτώσεων βοηθητικό νοσηλευτικό προσωπικό). Υπολογίστηκε ποτέ ο χρόνος που ο ΙΕ η ο ΤΑ θα ασχοληθούν με έκτακτο περιστατικό σε μια επιχείρηση? Υπολογίστηκε ποτέ ο χρόνος που ο ΙΕ θα πάει στο νοσοκομείο να δει τον εργαζόμενο-θύμα εργατικού ατυχήματος και να ενημερωθεί για την κατάσταση της υγείας του? Όταν κάνει εισήγηση ο Ειδικός Ιατρός Εργασίας για αγορά φαρμακευτικού υλικού και πραγματοποίηση των ελάχιστων εξετάσεων και αντί να γίνονται αυτά απολύεται ο γιατρός, ελέγχθηκε κάποιος?
Τηρήθηκε ο Ν. 3144/2003 που με σαφήνεια ξεκαθάριζε το τοπίο στα θέματα Ιατρικής της Εργασίας?
Τηρήθηκε η ΚΥΑ του 2009 που τον ακολούθησε?
Τηρήθηκε ποτέ επί της ουσίας ο αρχικός Νόμος 1568/85?
Τηρήθηκε ο Ν. 3996/2011?
Ποιοι Νόμοι τηρήθηκαν?
Αφού δεν τηρήθηκαν όλα αυτά τα ουσιαστικά, έρχεται ένα άρθρο Νόμου για να επιβάλει την τήρηση του ωραρίου…. Η τυχαία καθυστέρηση δεν συνιστά παράβαση. Παράβαση είναι η ταυτόχρονη παρουσία σε 2, 3 ή και 4 επιχειρήσεις, η δήλωση προσχηματικών ωρών ενώ δεν παρίσταται εκεί, η προσβλητική «μειοδοτική» επιλογή γιατρού με κριτήριο «φθηνότερος να είναι και ας είναι και παιδοχειρουργός». Δεν είναι παράβαση η μη καταβολή δεδουλευμένων από τους εργοδότες, που φτάνει και τα δύο χρόνια, παρότι ο Ιατρός Εργασίας πηγαίνει, εργάζεται, πληρώνει τα έξοδα και την εφορία και αναμένει την αμοιβή? Αυτά είναι παραβάσεις και όχι η τήρηση του ωραρίου. Και αυτά δεν απασχολούν κανέναν και κανένα άρθρο Νόμου δεν τα συμπεριλαμβάνει. Βεβαίως οι επίορκοι πρέπει να τιμωρούνται με τρόπο όμως ουσιαστικό και όχι προσχηματικό και σε αναλογία με άλλους επαγγελματίες και όχι με κριτήριο μόνο το ωράριο.
Η υγεία και ασφάλεια στην εργασία είναι ύψιστος θεσμός. Είναι σεβασμός προς τον εργαζόμενο και τον εργοδότη. Είναι πρωτίστως ευθύνη της Πολιτείας η ουσιαστική τήρηση του θεσμού αυτού. Ο εγκλωβισμός ενός θεσμού στην τήρηση του ωραρίου, υποτιμά τη νοημοσύνη και την επαγγελματική υπόσταση Ιατρών που επί 10 έτη (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι επιπλέον μεταπτυχιακές σπουδές και τα διδακτορικά) ασχολήθηκαν με το συγκεκριμένο αντικείμενο : Των Ειδικών Ιατρών Εργασίας. Τα ίδια ισχύουν και για το θεσμό του ΤΑ. Το συγκεκριμένο άρθρο Νόμου ορίζει την απαξίωση του Ειδικού Ιατρού Εργασίας και ταυτόχρονα το Κράτος αναγνωρίζει ότι αδυνατεί να ελέγξει το έργο που καλείται να κάνει ο Ιατρός Εργασίας σε μια επιχείρηση, αγνοώντας την ουσία που περικλείεται στις λέξεις «Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία», «Ειδικός Ιατρός Εργασίας», «Τεχνικός Ασφάλειας», «Εργαζόμενος», «Εργοδότης» και εμμένοντας απλά στην τυπολατρική τήρηση ωραρίου. Ενός ωραρίου που σαφέστατα με την Κείμενη Νομοθεσία δεν αρκεί για την κάλυψη των πραγματικών αναγκών. Αλλά είπαμε «προσέλευση περί ώραν 09.00 πρωινή και αποχώρηση περί ώραν 10.37 π.μ». Αρκεί…
Επιστολή προς τους συμμετέχοντες στη διαβούλευση για την υιοθέτηση του άρθρου 36 περί «ρυθμίσεων για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία»
Αθήνα 20/2/2013
Αξιότιμες κυρίες / κύριοι,
Αναφορικά με την παράγραφο 3 του υπό διαβούλευση άρθρου 36 που εισηγείται την εφαρμογή διοικητικών κυρώσεων σε Ιατρούς Εργασίας σε περίπτωση διαπίστωσης απουσίας τους σε ώρα προγραμματισμένου ιατρείου, θα είχα να σχολιάσω ότι:
Εμβαλωματικού χαρακτήρα ρυθμίσεις όπως αυτή που προτείνεται στο συγκεκριμένο άρθρο, καταδεικνύουν άγνοια του αντικειμένου της Ιατρικής της Εργασίας όπως ορίζεται από τις διεθνείς πρακτικές άσκησης της συγκεκριμένης ειδικότητας, και είναι καταδικασμένες να συντηρήσουν το υπάρχον καθεστώς αγοραπωλησίας εικονικών ανθρωποωρών εργασίας ιατρικού προσωπικού, ποικίλης εκπαίδευσης και προσόντων, στο χώρο.
Είναι ήδη επιστημονικά απαράδεκτο να ορίζεται ως «cut-off point» (ουδός) ύπαρξης κινδύνου επαγγελματικής νόσου ο αριθμός των εργαζόμενων σε κάθε επιχείρηση. Αδυνατώ να καταλάβω με ποια λογική ο εργαζόμενος γραφείου μιας επιχείρησης 50 ατόμων, θεωρείται από το νομοθέτη ότι απαιτεί την επίβλεψη Ιατρού Εργασίας, ενώ ένας αρτοποιός, γεωργός ή ηλεκτροσυγκολλητής θεωρούνται ασφαλείς επειδή εργάζονται σε μικρού μεγέθους επιχείρηση ή αυτο-απασχολούνται. Η αναδρομή σε οποιοδήποτε προπτυχιακό εγχειρίδιο Ιατρικής της Εργασίας θα αρκούσε για να τεκμηριώσει το συλλογισμό μου και να αναδείξει τη στρεβλότητα με την οποία αντιμετωπίζεται έως σήμερα το σκέλος «Υγεία», στο συνολικό πλαίσιο «Υγείας & Ασφάλειας στην Εργασία» (Υ.Α.Ε.) στην Ελλάδα.
Από την πλευρά του «καταναλωτή» αντίστοιχων υπηρεσιών, οι περισσότερες επιχειρήσεις αδυνατούν να καταλάβουν ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος του Ιατρού Εργασίας (Ι.Ε.), υποθέτοντας ότι βρίσκεται στην επιχείρηση για να συνταγογραφεί φάρμακα ή να θεραπεύει τους εργαζόμενους σε περίπτωση που εμφανίσουν κάποια κοινή πάθηση, ενώ αντίστοιχη άγνοια υπάρχει και από την πλευρά των εργαζόμενων που συχνά αντιμετωπίζουν τους Ι.Ε. σαν όργανα ελέγχου της εταιρείας, αφού θεωρούν ότι εξαναγκάζονται να δώσουν ευαίσθητες προσωπικές πληροφορίες που αφορούν την υγεία τους σε ιατρούς που δεν έχουν επιλέξει οι ίδιοι. Από την πλευρά του «παρόχου» υπηρεσιών Ι.Ε. αρκετοί κακοί επαγγελματίες για το χώρο έχουν παγιώσει ένα σύστημα εικονικής συναλλαγής ανθρωποωρών Ι.Ε., πουλώντας μόνο στα χαρτιά αντίστοιχες υπηρεσίες χωρίς να προσδιορίζουν καθόλου τις προδιαγραφές του προϊόντος στον υποψήφιο αγοραστή.
Έτσι, σε αντίθεση με οποιαδήποτε άλλη ιατρική πράξη που ορίζεται με σαφείς προδιαγραφές από τον Ιατρικό Σύλλογο και τη νομοθεσία, παρέχονται από ποικίλης προέλευσης και επιστημονικής υπόστασης φορείς, υπηρεσίες που ονομάζονται υπηρεσίες Ι.Ε. χωρίς να ανταποκρίνονται στο περιεχόμενο της ειδικότητας.
Και για όσους αδαείς σπεύσουν να υποστηρίξουν ότι η άσκηση της συγκεκριμένης ειδικότητας δεν απαιτεί συγκεκριμένα επιστημονικά προσόντα, θα πρέπει να υπενθυμίσω ότι η σύνταξη ενός ουσιαστικού medical opinion (σκοπίμως δεν χρησιμοποιώ τον ελληνικό όρο ιατρική γνωμάτευση για να μη συγχέεται με τα συνήθη ψευδή πιστοποιητικά που εκδίδονται ανεύθυνα ντροπιάζοντας το ιατρικό λειτούργημα) απαιτεί εύρος γνώσεων, βιβλιογραφική τεκμηρίωση και κλινικο-εργαστηριακό έλεγχο που συχνά ξεπερνά σε δυσκολία αρκετά από τα διαφοροδιαγνωστικά προβλήματα άλλων κλινικών ειδικοτήτων.
Τα παραπάνω φυσικά ισχύουν στην περίπτωση που ένας Ι.Ε. ασκεί πραγματικά την ουσία της ειδικότητάς του, τηρώντας τα ελάχιστα απαιτούμενα όπως ένας ουσιώδης ιατρικός φάκελος, το αρχείο του περιοδικού ελέγχου ή των μετρήσεων βλαπτικών παραγόντων (όπου με βάση τη φύση της δραστηριότητας απαιτείται) και τις χορηγούμενες βεβαιώσεις καταλληλότητας των εργαζόμενων (με συγκεκριμένη διάρκεια, προσδιοριζόμενα καθήκοντα, και προδιαγραφές ή περιορισμό δραστηριότητας βάσει της κατάστασης υγείας, και όχι ως «λευκή επιταγή εσαεί απαλλαγής από πάσαν νόσον»)και δεν παρίσταται προσχηματικά στην επιχείρηση για κοινωνικού τύπου επισκέψεις.
Και αυτό δεν πρόκειται να επιτευχθεί με την τήρηση «παρουσιολογίου» των ιατρικών επισκέψεών μας, σαν να ξαναζούμε παρωδία των γυμνασιακών μας χρόνων και δοκιμάζοντας τα όρια της σοβαρότητάς μας ως επιστήμονες και επαγγελματίες.
Σαφώς το Υπουργείο Εργασίας θα πρέπει εκσυγχρονίζοντας τους ελεγκτικούς του μηχανισμούς να πατάξει αυτεπάγγελτα κάποια κραυγαλέα φαινόμενα διασυρμού της ιατρικής μας ειδικότητας, όπως το παράδειγμα συναδέλφων που κατέθεσαν συμβάσεις με περισσότερες από 90 επιχειρήσεις ταυτόχρονα, φαινόμενο που πέρα από κατάφωρη παραβίαση της κοινής λογικής αποτελεί και πρόκληση προς τους νεότερους ειδικευμένους Ι.Ε. που στην αναζήτησή τους για απασχόληση βρίσκουν εκατοντάδες επιχειρήσεις «εικονικά καλυμμένες».
Όμως, για να προστατευτεί κάποια στιγμή σε αυτή τη χώρα και η σοβαρότητα, θα πρέπει να στοχεύσουμε στην ουσία του πλαισίου Υ.Α.Ε. εξασφαλίζοντας επιτέλους την τήρηση των αυτονόητων. Και αυτά είναι η τήρηση ενός πραγματικού ιατρικού φακέλου υγείας εργαζόμενου, της διαρκούς επικαιροποίησης του με τον περιοδικό κλινικο-εργαστηριακό έλεγχο ή μετρήσεις παραγόντων και της υποχρεωτικής περιοδικής ανανέωσης των βεβαιώσεων καταλληλότητας προς εργασία για το σύνολο των καλυπτόμενων εργαζόμενων από κάθε ιατρείο εργασίας. Η φυσική μόνο παρουσία μας στο ιατρείο στερείται ουσίας εάν δεν συνοδεύεται με τα παραπάνω, και οποιαδήποτε πρόχειρη διευθέτηση στην κατεύθυνση μόνο της τυπικής τήρησης του ωραρίου, το μόνο που θα επιτύχει είναι η τήρηση των προσχημάτων.
Αν μάλιστα επιθυμείτε πραγματικά την πλήρη διευθέτηση του ζητήματος, εξασφαλίζοντας την προστασία του πλαισίου Υ.Α.Ε. και για τις μικρότερες επιχειρήσεις ή μεμονωμένους επαγγελματίες, θα πρέπει κάποια στιγμή να ξεφύγουμε από την εμμονή της συνεχούς φυσικής παρουσίας του Ι.Ε. στο χώρο της επιχείρησης, καλύπτοντας την προστασία της υγείας ακόμη και κάθε μεμονωμένου εργαζόμενου από (μόνο ειδικούς πλέον) Ι.Ε. στο πλαίσιο ενός ιδιωτικού ιατρείου ή κλινικής Ιατρικής της Εργασίας, διατηρώντας την υποχρέωση ετήσιας επίσκεψης στο χώρο εργασίας σε συνεργασία με τον Τ.Α. για επιτόπια εκτίμηση των βλαπτικών παραγόντων.
Αυτό θα εξασφάλιζε:
1. Πραγματική εκτίμηση της υγείας των εργαζόμενων με το διαθέσιμο εξοπλισμό, σε κατάλληλες συνθήκες οργανωμένου ιατρείου (που αυτή τη στιγμή δεν εξασφαλίζεται στις περιπτώσεις διάσπαρτων παραρτημάτων επιχειρήσεων όπου δεν υπάρχουν διαθέσιμοι κατάλληλοι χώροι για την εξέταση-εκτίμηση των εργαζόμενων)
2. Δυνατότητα επιλογής ιατρού εργασίας από τον ίδιο τον εργαζόμενο από τους διαθέσιμους καταλόγους των ιατρικών συλλόγων, που είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη σχέσης εμπιστοσύνης ιατρού – εξεταζόμενου
3. Άρση επιχειρημάτων περί μη εύρεσης ειδικού ιατρού εργασίας, αφού θα είναι δυνατή η άμεση επιλογή από τον τελικό χρήστη των διαθέσιμων υπηρεσιών
4. Σωστή τήρηση αρχείων, ιατρικών φακέλων και μηχανογραφική υποστήριξη (ψηφιοποίηση των αρχείων). Διαθεσιμότητα ενιαίου ατομικού φακέλου εργαζόμενου ανεξαρτήτως αλλαγής επιχείρησης, κλάδου.
5. Αποτελεσματικότερη διαχείριση του ιατρικού απορρήτου από τον Ι.Ε. υπό το ρόλο θεράποντος ιατρού
6. Δυνατότητα ιατρικής παρακολούθησης από Ι.Ε. ακόμη και μεμονωμένων επαγγελματιών, αφού δεν θα υπάρχει το κόστος συνεχούς απασχόλησης στην επιχείρηση ενός Ι.Ε. αλλά μόνο το ετήσιο κόστος ιατρικής επίσκεψης. Θα πρέπει να υπενθυμίσω στο σημείο αυτό, ότι ο υπάρχων αλγόριθμος υπολογισμού των ωρών απασχόλησης Ι.Ε. στις διαφορετικές κατηγορίες επιχειρήσεων, κινείται ακριβώς σε αυτή τη λογική της επίσκεψης σε ιατρείο, αφού σε κάθε εργαζόμενο αναλογούν πχ 0.4 ώρες (περίπου 25 λεπτά).
7. Δυνατότητα καλύτερης οργάνωσης των επισκέψεων (ραντεβού) στον Ι.Ε. με τρόπο που να εξυπηρετεί τον εργαζόμενο
8. Συγκεκριμένες προδιαγραφές λειτουργίας ιατρείου υπό την ευθύνη των κατά τόπους ιατρικών συλλόγων, που θα εξασφαλίζουν ένα ελάχιστο πλαίσιο υπηρεσιών και υποχρεώσεις κάθε Ι.Ε.
9. Δυνατότητα πραγματοποίησης των απαιτούμενων περαιτέρω διαγνωστικών ελέγχων (ακοομέτρηση, σπιρομέτρηση,ΗΚΓ, εκτίμηση όρασης με ειδικές συσκευές) με εξοπλισμό ελεγχόμενων προδιαγραφών, στην περίπτωση που απαιτείται, χωρίς να υπάρχει ανάγκη συνεχούς μετακίνησης ευαίσθητων ιατρικών οργάνων σε διάσπαρτα παραρτήματα μιας επιχείρησης, ώστε να εξασφαλίζεται η ουσία του περιοδικού ελέγχου υγείας των εργαζόμενων.
Ακόμη και αν δεν επιλεγεί μια αντίστοιχη ρηξικέλευθη προσέγγιση, θα πρέπει να συνειδητοποιείτε με βάση τα όσα παρέθεσα παραπάνω ότι η κοντόφθαλμη προσέγγιση του προβλήματος υπηρεσιών Ι.Ε. υπό το πρίσμα μόνον της τυπικής τήρησης του προγράμματος, δεν αντιμετωπίζει την ουσία του ζητήματος, και το πιθανότερο είναι ότι θα δημιουργήσει προβλήματα κυρίως σε όσους εκ των συναδέλφων μου επιθυμούν να επιτελέσουν φιλότιμα το καθήκον τους.
Δεν θα ήθελα να βρεθώ στη δυσάρεστη θέση, και μολονότι καταβάλω κάθε προσπάθεια να ανταποκριθώ στο ακέραιο στα καθήκοντά μου ως Ι.Ε. να απολογούμαι υπό την απειλή επιβολής διοικητικών μέτρων, λόγω λάθους, αιφνίδιας ασθένειας ή μη έγκαιρης ειδοποίησης του αρμόδιου ΚΕΠΕΚ (το οποίο αμφιβάλω αν μπορεί να διαχειριστεί τον καθημερινό όγκο αιτημάτων αλλαγής προγραμματισμένων επισκέψεων από το σύνολο των Ι.Ε.) σε περίπτωση που διαπιστωθεί απουσία μου. Όχι τουλάχιστο χωρίς να κριθεί το σύνολο της δραστηριότητάς μου στη συγκεκριμένη θέση, όπου προσπαθώ να εφαρμόσω απαρέγκλιτα τις βασικές αρχές ορθής πρακτικής της Ιατρικής της Εργασίας τηρώντας τα όσα σας ανέφερα παραπάνω.
Η ηλεκτρονική διασταύρωση των διαθέσιμων στοιχείων του Υπουργείου (απασχολούμενοι Ι.Ε., ώρες ιατρείων, επιχειρήσεις)θα μπορούσε πολύ εύκολα να ταυτοποιήσει τις περιπτώσεις εικονικής παροχής υπηρεσιών Ι.Ε. χωρίς να προσβάλλετε την επιστημονική και ηθική υπόσταση του συνόλου των συναδέλφων μου με αστυνομικού τύπου μέτρα που τους εξομοιώνουν με μαθητές δημοτικού σχολείου.
Ελπίζω η όποια σας απόφαση να έχει τελικά ως γνώμονα τη βελτίωση του συνολικού πλαισίου Υ.Α.Ε. και να μην παραμείνει παγιδευμένη στους τύπους εις βάρος της ουσίας.
Με εκτίμηση,
Ιωάννης Πολυχρονάκης MD MSc
Ειδικός Ιατρός Εργασίας
Κύριε Μέκο,
Η αρχή της αποκλειστικής ευθύνης του εργοδότη είναι το οικοδόμημα πάνω στο οποίο 340 εκατομμύρια κάτοικοι της Δυτικής Ευρώπης έχουν χτίσει το οικοδόμημα της ιατρικής της εργασίας.Οι απόψεις σας είναι τουλάχιστον….πρωτότυπες!!!!!Λέτε 340 εκατομμύρια να κάνουν λάθος εδώ και καμιά 100αριά χρόνια και μόνος σας να έχετε δει το φως το αληθινό?
Αν ο εργοδότης δεν αρέσκεται στην ποιότητα του γνωμοδωτικού έργου του ιατρού εργασίας μπορεί απλά να αλλάξει σε 5 λεπτά τον ιατρό εργασίας(και αντίστοιχα τον τεχνικό ασφαλείας).
Οι διοικητικές κυρώσεις θα είναι επίσης μια παγκόσμια ελληνική πρωτοτυπία.Πέρα του αν στέκουν νομικά διοικητικές κυρώσεις σε γνωμοδοτικά όργανα(και αντίστοιχα ένας νευριασμένος ιατρός εργασίας ή τεχνικός ασφαλείας θα παραπέμψει τον υπάλληλο για παράβαση καθήκοντος),δεν υπάρχει άλλο προηγούμενο σε πολιτισμένο κράτος ΙΕ ή ΤΑ να τιμωρούνται επειδή άργησαν 15 λεπτά!!!!!
Άρθρο 36
Έρχεται κι αυτός ο μεθοδευμένος ευτελισμός (μέσω νομοθετικού πλαισίου)της ιατρικής μας επαγγελματικής υπόστασης για να συμπληρώσει τον ευτελισμό της δουλειάς μας: Όταν κάνουμε υποδείξεις προς τον εργοδότη ελεγχόμαστε άμεσα όταν πρόκειται για απευθείας σύμβαση κι έμμεσα όταν πρόκειται για σύμβαση μέσω ΕΞΥΠΠ, αν είναι αποδεκτό ή όχι αυτό που γράφουμε, αν εξυπηρετεί ή όχι τον εργοδότη και κανείς δεν ενδιαφέρεται αν οι υποδείξεις είναι χρήσιμες επί της ουσίας, επειδή προάγουν την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Εξάλλου, η έλλειψη υγειονομικών επιθεωρητών ιατρών οδηγεί τις όποιες προσπάθειες να κάνουμε σωστά τη δουλειά μας σε «κενό γράμμα». Οι «εσκεμμένες και πονηρές» ελλείψεις της νομοθεσίας χρήζουν διευκρινήσεων αν ο ιατρός εργασίας έχει απλά συμβουλευτικό ή/και ελεγκτικό ρόλο (επί των υποδείξεών του) στην επιχείρηση, λόγω του «νεφελώδους» κλίματος που επικρατεί.
Η διαρκής νομοθέτηση, χωρίς την υλοποίηση των νομοθετούμενων, και οι ατέρμονες διευκρινιστικές εγκύκλιοι, που δίνουν ατελείωτη δουλειά στους υπαλλήλους επιθεωρητές που προσπαθούν διαρκώς να εφαρμόσουν μια νέα «παραλλαγή» που δε λύνει το πρόβλημα, διότι το πρόβλημα βρίσκεται στην ανεπαρκή υλοποίηση των νομοθετούμενων (πχ που είναι επιτέλους αυτές οι λίστες των ιατρών εργασίας, και όχι μόνο). ΄
Στο υπό διαβούλευση άρθρο, όπως συνήθως συμβαίνει, πριν προλάβει να υλοποιηθεί ένας ουσιαστικός νόμος που προσπαθεί να δώσει λύσεις σε αδιέξοδα, βγαίνει ένας άλλος, που στην προκειμένη περίπτωση όχι μόνο λύσεις δε δίνει, αλλά διαφαίνεται μια μεθοδευμένη προσπάθεια ευτελισμού της ιατρικής επαγγελματικής μας υπόστασης: Οι κυρώσεις επί του ωραρίου και όχι επί της ουσίας του έργου δεν έχουν καμία σχέση με την άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος, όπως τη διδαχτήκαμε και όπως την ασκούμε. Παρουσιάζει ενδιαφέρον να σκεφτούμε πως θα είναι όταν κάποιος βρεθεί ως επείγον περιστατικό σε μια εφημερία που έχει τελειώσει η βάρδια του ιατρού, και σας απαντήσει ότι «…λυπάμαι, αλλά το ωράριό μου έχει τελειώσει…», που έχει το τυπικό εργασιακό δικαίωμα να το κάνει, αλλά δεν έχει το ιατρικό (όπως επιβάλλεται εκ του κώδικα της ιατρικής δεοντολογίας). Αναλόγως, ο ιατρός εργασίας θα χρειαστεί να ασχοληθεί κι εκτός του ωραρίου του, είτε διότι υπάρχει κάτι έκτακτο, είτε διότι απλά ενίοτε κι αιφνιδιαστικά δε βολεύει το προγραμματισμένο ωράριο του (πχ αιφνιδιαστική ασθένεια εργαζομένων προς εξέταση που αναγκάζει τον ιατρό σε τροποποίηση, προκειμένου να είναι ουσιαστικός κι όχι απλά τυπικός στην άσκηση των καθηκόντων του) , είτε για επιπρόσθετες εργασίες που προκύπτουν, χωρίς να είναι στα καθήκοντά του και χωρίς να πληρώνεται επιπρόσθετα, είτε για άλλους λόγους.
Προφανώς, η αποκλειστική τήρηση του ωραρίου ως μόνο παρατηρήσιμο μέγεθος εις βάρος της ουσιαστικής και ποιοτικής αποτελεσματικότητας του έργου των ιατρών εργασίας θα οδηγήσει στην επιπρόσθετη υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και στη δημιουργία συνθηκών «εργασιακού μεσαίωνα», βολεύοντας τους εργοδότες, τις δημόσιες σχέσεις και τον ανταγωνισμό των ΕΞΥΠΠ και την εκ νέου ανάδειξη της «μνημονιακής» μονοδιάστατης δημοσιοϋπαλληλικής νοοτροπίας, στο όνομα της δήθεν ακριβοδίκαιης τήρησης ωραρίου, μέσω της ισοπέδωσης των κριτηρίων αξιολόγησης.
Αλλά αν τελικά, και «… λόγω ανωτέρας βίας…» εφαρμοστεί ο συγκεκριμένος νόμος, που παρεμβαίνει στην άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος όχι επί της ουσίας, αλλά επί του ωραρίου, να βάζει το πρόστιμο αυτό μόνο ιατρός επιθεωρητής, ο οποίος γνωρίζει τον κώδικα ιατρικής δεοντολογίας, αν κρίνει ότι μπορεί να εφαρμόσει κάτι τέτοιο, όπως του το υπαγορεύει η ιατρική του συνείδηση και αφού βέβαια δοθεί ιδιαίτερη μέριμνα στην προπαρασκευαστική νομική συμφωνία των δύο πλαισίων (ιατρικού και τυπικού δημοσιοϋπαλληλικού).
η ακριβής τήρηση του ωραρίου είναι το τελευταίο και τελείως ασήμαντο πρόβλημα για την προστασία της υγείας και ασφάλειας στην εργασία. 1) η άσκηση καθηκόντων ιατρού εργασίας από ιατρούς τελείως άσχετους προς το αντικείμενο (εκκρεμεί ακόμη η εφαρμογή του 3144/2003 και της ΚΥΑ του 2009), 2) η πλημμελής άσκηση των καθηκόντων (άγνοια των χώρων και συνθηκών εργασίας, ο ιατρός εργασίας να είναι άγνωστος στους εργαζόμενους κλπ) μπορεί να γίνεται και αν ο ιατρός τηρεί το ωράριο (π.χ. 6 ώρες μηνιαίως) πίνοντας καφέ, 3) η μη παροχή ή η προσχηματική παροχή από τον εργοδότη υλικοτεχνικής υποδομής και βοηθητικού προσωπικού προκειμένου ο ιατρός να ασκεί τα καθήκοντά του όπως προβλέπει η νομοθεσία, 4) το απαράδεκτα περιορισμένο και αναλλοίωτο από το 1988 ωράριο για την άσκηση όλων των προβλεπόμενων από τη νομοθεσία καθηκόντων του ιατρού, 5) η ελάχιστη έως μηδαμινή δυνατότητα διεξαγωγής εργαστηριακών ελέγχων των εργαζομένων (συνήθως ο εργοδότης για λόγους οικονομίας αρνείται κάθε έλεγχο που δεν προβλέπεται ρητά από τη νομοθεσία και αν ο γιατρός προσπαθεί να κάνει καλά τη δουλειά του ο εργοδότης αλλάζει γιατρό) καθώς και σωρεία άλλων, είναι μόνο μερικά από τα προβλήματα που χρόνια τώρα περιμένουν επίλυση, και όχι άν κάποια μέρα ο γιατρός παρέμεινε στην επιχείρηση 2 ώρες και 42 λεπτά αντί 3 ωρών και 4 λεπτών.
Επιπλέον, ο χρόνος που χρειάζεται ο ιατρός εργασίας για τις μετακινήσεις του, για τη βιβλιογραφική ενημέρωση και τεκμηρίωση προς επίλυση προβλημάτων, για στατιστικές αναλύσεις και άλλη κατ΄οίκον εργασία καθώς και μύρια άλλα θέματα πώς αξιολογούνται και ποιός τα ελέγχει?
Το ΣΕΠΕ πληρώνει τους γιατρούς ή ο εργοδότης? Το ΣΕΠΕ ελέγχει τους ανεξάρτητους ελευθεροεπαγγελματίες γιατρούς ή τον εργοδότη? Έλεος!
Διυλίζομεν τον κώνωπα και καταπίνομεν την κάμηλον.
ΕΠΙΒΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΚΥΡΩΣΕΩΝ ΣΕ ΤΕΧΝΙΚΟΥΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (ΤΑ) ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΙΕ): Έχει διαπιστωθεί ότι συχνά οι ΤΑ και ΙΕ (όπως και οι επιβλέποντες σε οικοδομικά έργα) ασκούν πλημμελώς ή προσχηματικά τα καθήκοντά τους. Το κύριο όμως πρόβλημα δεν είναι η μη τήρηση του ωραρίου αλλά η προχειρότητα και ενίοτε η συγκάλυψη των κινδύνων. Όταν, αντί να υποδεικνύουν κινδύνους, ο ΤΑ και ο ΙΕ δίνουν συγχωροχάρτια του τύπου «δεν βρέθηκαν προβλήματα» ή «όλα βρέθηκαν εντάξει», το ωράριο μας πείραξε; Όταν ο ΙΕ δεν έχει χορηγήσει βεβαιώσεις καταλληλότητας για κάθε εργαζόμενο ούτε ένα έτος μετά την ανάληψη των καθηκόντων του μας ενδιαφέρει απλώς τι ώρα πήγε και τι ώρα έφυγε; Συνεπώς, δυνατότητα επιβολής κυρώσεων σε ΤΑ, ΙΕ και ΕΞΥΠΠ πρέπει να προβλέπεται για κάθε παράβαση που προβλέπεται και για τον εργοδότη, αν οι σύμβουλοι αυτοί δεν υπέδειξαν στον εργοδότη τους κινδύνους και τα αντίστοιχα μέτρα. Ιδίως, να προβλεφθεί ρητά η επιβολή προστίμου στον ΙΕ όταν δεν αναγγέλει επαγγελματική ασθένεια. ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΤΑ ΚΑΙ ΙΕ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΚΥΡΩΣΕΩΝ: Η δυνατότητα ΤΑ, ΙΕ και ΕΞΥΠΠ να προσφεύγουν (μέσω αίτησης θεραπείας ή ιεραρχικής προσφυγής) κατά των διοικητικών κυρώσεων να είναι ακριβώς όμοια με εκείνη των εργοδοτών. Η διαφορετική διαδικασία μόνο σύγχυση και αντιφάσεις μπορεί να δημιουργήσει. Αρκεί να φανταστεί κανείς να υποβάλλουν ιεραρχική προσφυγή ένας εργοδότης και ένας ΤΑ για το ίδιο θέμα σε διαφορετικούς φορείς (στο Διευθυντή ΚΕΠΕΚ ο πρώτος και στον Υπουργό ο δεύτερος) και να κριθεί διαφορετικά!