Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου ισχύουν τα εξής:
1.Ως «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» ορίζεται το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων που στηρίζονται σε μια εναλλακτική μορφή οργάνωσης των σχέσεων παραγωγής, διανομής, κατανάλωσης και επανεπένδυσης, βασισμένη στις αρχές της δημοκρατίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης, της συνεργασίας, καθώς και του σεβασμού στον άνθρωπο και το περιβάλλον.
2. «Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας» είναι τα νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων που αναλαμβάνουν δραστηριότητες της παραγράφου 1, εφόσον ο σκοπός και ο τρόπος λειτουργίας περιγράφεται καταστατικά ως εξής:
α. Εφαρμόζουν δημοκρατικό σύστημα λήψης αποφάσεων, σύμφωνα με την αρχή ένα μέλος μία ψήφος.
β. Δεν αποδίδουν προτεραιότητα στη μεγιστοποίηση και την ατομική ιδιοποίηση του κέρδους τους και, σύμφωνα με τον παρόντα νόμο, εφαρμόζουν περιορισμούς στη διανομή κερδών και επανεπενδύουν μέρος τους σε δραστηριότητες που προάγουν τη συλλογική ή και την κοινωνική ωφέλεια, όπως ορίζονται στον παρόντα νόμο.
γ. Προάγουν την αρχή «ίση αμοιβή για ίσης αξίας εργασία», μεριμνούν για τη σύγκλιση στην αμοιβή της εργασίας, εφαρμόζοντας σύστημα αμοιβών που ρυθμίζει δίκαια την αναλογία ανώτατης προς κατώτατη αμοιβή για τους συμμετέχοντες. Η υποχρέωση αυτή ισχύει και σε οποιασδήποτε μορφής σύμπραξη δύο ή περισσότερων νομικών προσώπων.
δ. Έναντι κάθε τρίτου, διαθέτουν αυτονομία στη διοίκηση, στη διαχείριση και στην ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους.
ε. Αποβλέπουν στην οριζόντια και ισότιμη μεταξύ τους δικτύωση, μέσω της δημιουργίας δικτύων και συστάδων, με σκοπό την ενδυνάμωση των οικονομικών δραστηριοτήτων τους και τη μεγιστοποίηση της παραγόμενης κοινωνικής ωφέλειας.
3.Ως «συλλογική ωφέλεια» ορίζεται η από κοινού εξυπηρέτηση των αναγκών των μελών του Φορέα Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, μέσα από τη δημιουργία ισότιμων σχέσεων παραγωγής, τη δημιουργία θέσεων σταθερής και αξιοπρεπούς εργασίας και τη συμφιλίωση προσωπικής, οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.
4.Ως «κοινωνική ωφέλεια» ορίζεται η εξυπηρέτηση κοινωνικών αναγκών τοπικού ή ευρύτερου χαρακτήρα αξιοποιώντας την κοινωνική καινοτομία, μέσα από δραστηριότητες «βιώσιμης ανάπτυξης» ή παροχής «κοινωνικών υπηρεσιών γενικού ενδιαφέροντος» ή παροχής υπηρεσιών ένταξης ευάλωτων ή ειδικών ομάδων, όπως αυτές ορίζονται στον παρόν άρθρο. Ο τρόπος εξυπηρέτησης της κοινωνικής ωφέλειας πρέπει να περιγράφεται ρητά και με σαφήνεια στο καταστατικό του φορέα κοινωνικής οικονομίας.
5. Ως «κοινωνική καινοτομία» ορίζεται η παραγωγή προϊόντων και η παροχή υπηρεσιών, οι οποίες αναπτύσσονται για να ικανοποιούν κοινωνικές ανάγκες και βασίζονται στην ενεργοποίηση κοινωνικών δυνάμεων τόσο του κόσμου της εργασίας κατά τη διαδικασία παραγωγής, όσο και της υπόλοιπης κοινωνίας που δέχεται τα προϊόντα και τις υπηρεσίες κατά τη διαδικασία της κατανάλωσής τους. Η κοινωνική καινοτομία, δίνοντας λύσεις εκεί που η αγορά δεν θέλει ή αποτυγχάνει και το κράτος αδυνατεί, προάγει τη συμφιλίωση παραγωγής και κατανάλωσης, συμβάλλει στην εναρμόνιση προσφοράς και ζήτησης και, τελικά, βοηθά στη διαμόρφωση νέου τύπου κοινωνικών σχέσεων που βασίζονται στη συλλογικότητα, στην ισοτιμία, και όχι στον ανταγωνισμό.
6. Η «βιώσιμη ανάπτυξη» περιλαμβάνει οικονομικές δραστηριότητες που στοχεύουν στην αειφορία του φυσικού περιβάλλοντος, προστατεύουν και αναπτύσσουν τα κοινά αγαθά, προωθούν τη διαγενεακή και πολυπολιτισμική συμφιλίωση, δίνοντας έμφαση στην τοπική διάσταση. Ενδεικτικά, περιλαμβάνει δραστηριότητες, όπως:
α. Η Προστασία και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας.
β. Η αειφόρος γεωργία και κτηνοτροφία, με έμφαση στη διατήρηση και διάδοση απειλούμενων τοπικών παραδοσιακών ποικιλιών ή «φυλών» και στην αποτροπή διείσδυσης γενετικά τροποποιημένων οργανισμών.
γ. Η τοπικά και περιφερειακά υποστηριζόμενη γεωργία ή κτηνοτροφία και κάθε άλλο σύστημα που συμβάλλει στην εγγύτητα μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών.
δ. Το δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο.
ε. Η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε μικρή κλίμακα και η ανάπτυξη τεχνολογίας που μειώνει την κατανάλωση ενέργειας.
στ. Η μείωση της παραγωγής αποβλήτων μέσα από την επαναχρησιμοποίηση, αξιοποίηση, ανακύκλωσή τους με έμφαση στην συμμετοχή των πολιτών και στην τοπικότητα ή μέσα από τον επανασχεδιασμό του τρόπου παραγωγής και διανομής των προϊόντων.
ζ. Η κατασκευή και συντήρηση βασικών υποδομών, όπως μεταφορές, δίκτυα τηλεπικοινωνιών και ενέργειας σε συνδιαμόρφωση με τις τοπικές κοινωνίες.
η. Η ανάπτυξη δεξιοτήτων και μεταφορά τεχνογνωσίας.
θ. Ο εναλλακτικός, θεματικός και ήπιος τουρισμός.
ι. Ο σχεδιασμός και η διάθεση καινοτόμων και ελεύθερων ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών, βασισμένων στο ελεύθερο λογισμικό, και κάθε άλλη μορφή τεχνολογίας που προωθεί την ομότιμη και βασισμένη στα κοινά παραγωγή.
ια. Η παραγωγή, μεταποίηση, προώθηση, διατήρηση και ανάδειξη τοπικών προϊόντων, υπηρεσιών και επαγγελμάτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου.
ιβ. Η παραγωγή και διάχυση νέας πολιτισμικής δημιουργίας που είναι αποκλεισμένη από τα δίκτυα της αγοράς.
7.«Κοινωνικές υπηρεσίες γενικού ενδιαφέροντος» είναι οι υπηρεσίες που προάγουν την ποιότητα ζωής και την κοινωνική προστασία και περιλαμβάνουν ενδεικτικά, την εκπαίδευση, την υγεία, την κοινωνική στέγαση, την κοινωνική σίτιση, την παιδική φροντίδα, τη μακροχρόνια φροντίδα ηλικιωμένων, βρεφών, παιδιών, ατόμων με αναπηρία και ατόμων με χρόνιες παθήσεις και τις υπηρεσίες κοινωνικής αρωγής, χωρίς, ωστόσο, να υποκαθιστούν τις γενικές υποχρεώσεις του κράτους στην άσκηση της κοινωνικής πολιτικής.
8.Ως «κοινωνική ένταξη» ορίζεται η διαδικασία ενσωμάτωσης στην κοινωνική και οικονομική ζωή ατόμων που ανήκουν στις «ευάλωτες» και τις «ειδικές» ομάδες, κυρίως μέσω της προώθησής τους στη μισθωτή εργασία.
9.Ως «ευάλωτες» ορίζονται εκείνες οι κοινωνικές ομάδες, των οποίων η ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή είναι δυσχερής σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Συγκεκριμένα, πρόκειται για:
α) τα άτομα με αναπηρία οποιασδήποτε μορφής (σωματική, ψυχική, νοητική, αισθητηριακή)
β) τα άτομα με προβλήματα εξάρτησης από ουσίες ή τα απεξαρτημένα άτομα
γ) τους οροθετικούς/ές
δ) τους ανήλικους παραβάτες, τους φυλακισμένους/ες και αποφυλακισμένους/ες
Ως ειδικές ομάδες», ορίζονται:
α) τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας και παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων
β) οι άστεγοι (και άποροι)
γ) οι οικονομικοί μετανάστες
δ) οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο
ε) οι αρχηγοί μονογονεϊκών οικογενειών
στ) τα άτομα με πολιτισμικές ιδιαιτερότητες
ζ) οι μακροχρόνια άνεργοι άνω των πενήντα ετών.
10.Το Τμήμα Μητρώου Κοινωνικής Οικονομίας, καλούμενο εφεξής «τμήμα μητρώου», της Διεύθυνσης Κοινωνικής Προστασίας και Κοινωνικής Συνοχής της Γενικής Διεύθυνσης Εργασίας & Ένταξης στην Απασχόληση του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΥΠΕΚΑΑ) είναι η αρμόδια διοικητική αρχή για τον έλεγχο νομιμότητας και σκοπιμότητας κατά τη σύσταση των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και των Συνεταιρισμών Εργαζομένων, και, κατά τη λειτουργία τους, εποπτεία και έλεγχο νομιμότητας αυτών και των υποχρεωτικώς καταχωριστέων στο Γ.Ε.ΜΗ. πράξεών τους.
11.Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας, αποκαλούμενο εφεξής «μητρώο» είναι η βάση δεδομένων που τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή και υπάγεται στο τμήμα μητρώου της προηγούμενης παραγράφου. Όπου στο νόμο 1667/1986 αναφέρεται καταχώριση στο «Μητρώο Συνεταιρισμών του Ειρηνοδικείου» ή «στο Μητρώο της παραγράφου 3 του άρθρου 1» θεωρείται το μητρώο του προηγούμενου εδαφίου. Η πρόσβαση σε αυτό γίνεται ατελώς.
Η Συνεργατική Οικονομία θα πρέπει να εφαρμόζεται, σαν εκούσια ένωση προσώπων για την επιδίωξη ορισμένου σκοπού, κερδοσκοπικού ή μη, με πόρους επιχειρηματικής αυτοτροφοδοτούμενης συνέργειας, με την απόκτηση νομικής προσωπικότητας (νομικό πρόσωπο) και συστατική πράξη, καταστατικό ή σύσταση οργανισμού του νομικού προσώπου, σύμφωνα με τα υφιστάμενα Εθνικά και Ευρωπαϊκά νομικά πλαίσια με τις αναγκαίες προσαρμογές, διευκόλυνσης και προτροπής στην κατεύθυνση της παρούσας πρότασης. Η ένωση αυτή προσώπων, σε πρώτη φάση, θα αποτελεί Συνεταιρισμό, αφού ο σκοπός της θα είναι κερδοσκοπικός και οικονομικός και θα διέπεται από τις διατάξεις για την εταιρεία, κατά τον αστικό κώδικα (για την Ελληνική Δημοκρατία, το Προεδρικό Διάταγμα 456/1984). Στην Ελληνική Δημοκρατία διατάξεις που διέπουν αυτού του είδους τις ενώσεις προσώπων είναι ο Νόμος 1667/1986, όπως ισχύει, για τους Αστικούς Συνεταιρισμούς (ιδίως παραγωγικούς, καταναλωτικούς, προμηθευτικούς, πιστωτικούς, μεταφορικούς και τουριστικούς), που αποβλέπουν με τη συνεργασία των μελών τους στην οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική ανάπτυξη των μελών τους και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους, γενικά μέσα σε μια κοινή επιχείρηση, καθώς επίσης και ο Νόμος 4015/2011, για τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς, τις συλλογικές οργανώσεις και την επιχειρηματικότητα του αγροτικού κόσμου. Η ίδια αυτή ένωση προσώπων, σε δεύτερη φάση, θα αποτελεί Σωματείο, αφού ο σκοπός της θα είναι μη κερδοσκοπικός ή μέρος της περιουσίας τους θα αποτελεί ίδρυμα ταγμένο σε έναν κοινωφελή σκοπό, ακόμη θα αποτελεί και αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, ανάλογα με το καταστατικό της και θα διέπεται από τις διατάξεις για τα σωματεία, κατά τον αστικό κώδικα (για την Ελληνική Δημοκρατία, το Προεδρικό Διάταγμα 456/1984). Τέτοιες ενώσεις αποτελούν οι Μη κερδοσκοπικές, Μη κυβερνητικές οργανώσεις (Μ.Κ.Ο.), που ανάλογα με τη νομική τους μορφή, βάσει του καταστατικού τους, όπως έχουμε π.χ. τις Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρίες, οι οποίες και αποτελούν την πιο συνηθισμένη μορφή εθελοντικών οργανώσεων στην Ελλάδα, τα Φιλανθρωπικά Σωματεία, ο πιο διαδεδομένος τύπος ενεργοποίησης της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στον τομέα της Κοινωνικής Πρόνοιας, ακόμη και τα Κοινωφελή Ιδρύματα με τους αντίστοιχους οργανισμούς τους. Στην κατηγορία αυτή επίσης υπάγονται και οι διεπαγγελματικές οργανώσεις, του άρθρου 8 του Νόμου 4015/2011, που ασκούν δραστηριότητες κάθε τομέα συναφούς αγροτικής παραγωγής. Ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας, των οργανώσεων αυτών, δεν απαγορεύει την ανάληψη από την οργάνωση οικονομικών δραστηριοτήτων. Η ειδοποιός διαφορά από τα κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα είναι ότι το τυχόν κέρδος δε διανέμεται στα μέλη του νομικού προσώπου, αλλά παραμένει στην οργάνωση. Πολλές μη κερδοσκοπικές οργανώσεις δραστηριοποιούνται οικονομικά, με σκοπό να διατηρήσουν ή και να αυξήσουν την ίδια περιουσία τους, ώστε να έχουν τα μέσα για την επίτευξη του κοινωφελούς τους σκοπού. Μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης φάσης, δεν θα υφίστανται σχέσεις ελέγχου και ιεραρχίας, αλλά συνεργασίας και συναλληλίας, με τον συντονισμό κοινών δράσεων ή ακόμη και πλήρους ανεξαρτησίας μεταξύ τους, ως προς τους τομείς δραστηριοτήτων και τους σκοπούς των. Η πρώτη φάση θα τροφοδοτεί τη δεύτερη με ποσοστό του παραχθέντος «περισσεύματός» της, ανάλογο με το μέγεθος της δραστηριότητας της δεύτερης, έτσι ώστε η δεύτερη, για την εκπλήρωση των κοινωφελών σκοπών της, να μην εξαρτά τη δραστηριότητά της από κρατικές ή άλλες επιχορηγήσεις, χωρίς να αποκλείονται οι χορηγίες. Η πρόταση απαιτεί προσαρμογή των υπαρχόντων νόμων, σε εθνικό επίπεδο, στα δεδομένα εφαρμογής της με θεσμικά, φορολογικά και οικονομικά μέτρα και κίνητρα, και προσαρμογή των πολιτικών καινοτομίας και αλληλεγγύης της ΕΕ, με κατάλληλα χρηματοδοτικά μέσα και προγράμματα, για τη διευκόλυνση αποδοχής και συμμετοχής των πολιτών της στις οργανώσεις, που θα συσταθούν κατά την ιδέα της πρότασης. Και είναι γνωστό πως σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) αποτελεί τον μεγαλύτερο προμηθευτή αναπτυξιακών και ανθρωπιστικών προγραμμάτων στον κόσμο. Η πρόταση, όμως, μπορεί να έχει ολοκληρωμένη εφαρμογή και με το υπάρχον νομικό πλαίσιο, εθνικό και ευρωπαϊκό. Η δε Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ), που είναι η φωνή της κοινωνίας των πολιτών, προωθεί τις αξίες που αποτελούν το θεμέλιο της ευρωπαϊκής οικοδόμησης και προάγει, στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο, τη δημοκρατία, τη συμμετοχική δημοκρατία και τον ρόλο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, πιστεύουμε πως λαμβάνει όλα τα προσήκοντα μέτρα και τις πρωτοβουλίες , για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης που όχι μόνο θα έχει οικονομικό αντίκτυπο, αλλά θα συμβάλει επίσης στην κοινωνική πρόοδο των πολιτών και του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Άλλωστε η ΕΟΚΕ είναι σε θέση να παρέχει συμβουλές σχετικά με τον αντίκτυπο των προτεινόμενων νέων νόμων στη ζωή των ανθρώπων και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να προσαρμοστεί η νομοθεσία ώστε να συγκεντρώνει πλατιά δημόσια υποστήριξη. «Η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί ως δια μαγείας ούτε με βάση ένα γενικό σχέδιο. Θα οικοδομείται με συγκεκριμένα επιτεύγματα, που πρώτα θα δημιουργήσουν μια πραγματική αλληλεγγύη». Αυτό δήλωσε ο Ρομπέρ Σουμάν στην περίφημη διακήρυξή του της 9ης Μαΐου 1950, που έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Σχόλια από την διαβούλευση του KoinSEp.org
Στην παρ. 9 του Αρ. 2 του Νόμου δίνονται οι ορισμοί των ευάλωτων και των ειδικών ομάδων.
Εφόσον γίνεται διάκριση μεταξύ ευάλωτων και ειδικών ομάδων, αυτή θεωρούμε ότι πρέπει να είναι καλύτερα τεκμηριωμένη, όπως στον προηγούμενο Νόμο 4019/2011 για την Κοινωνική Οικονομία που διαφοροποιούσε τα αίτια λόγω των οποίων εμποδίζεται η κοινωνικοοικονομική ένταξη των ατόμων. Ο νέος Νόμος δεν το κάνει αυτό, οπότε καθιστά μη τεκμηριωμένη/δικαιολογημένη τη διάκριση αυτή ανάμεσα στις δύο κατηγορίες.
Οσον αφορά την κατηγοριοποίηση των επιμέρους ομάδων, εκθέτουμε τον προβληματισμό μας για τα παρακάτω σημεία, για τα οποία θεωρούμε ότι είναι σκόπιμο να επανεξεταστούν υπό το πρίσμα του αποτελεσματικότερου / ορθολογικότερου προσδιορισμού αυτών:
– Oι οροθετικοί ανήκουν στα ΑΜΕΑ ως χρόνια πάσχοντες, άρα δεν υπάρχει λόγος να αποτελούν ξεχωριστή κατηγορία.
– Αντίθετα τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας και παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων είναι σκόπιμο να αποτελούν δύο ξεχωριστές κατηγορίες.
– Άποροι και άστεγοι : Θα πρέπει να είναι δύο κατηγορίες, και μάλιστα οι άποροι θα μπορούσαν να αναφέρονται ως «άτομα ή οικογένειες που διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας ή/και ακραίας φτώχειας», αντίστοιχα με την αναφορά που γίνεται στο Ν.4320/2015 για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.
– Τα άτομα με πολιτισμικές ιδιαιτερότητες προτείνεται να αποσαφηνιστεί ότι πρόκειται (και) για τους Ρομά.
– Απουσιάζει από τις ειδικές ομάδες η κατηγορία της μειονότητας (μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης).
– Θα μπορούσαν επίσης να προστεθούν στις ειδικές ομάδες α) τα άτομα με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο (όσοι δεν έχουν αποφοιτήσει από το δημοτικό σχολείο) και β) η κατηγορία «άτομα που ζουν σε νοικοκυριά ανέργων».
Πέραν των παραπάνω, εκφράζουμε τον προβληματισμό μας για ορισμένους ορισμούς. Ειδικότερα:
• Παράγραφος 5: Ο ορισμός της κοινωνικής καινοτομίας δεν αναφέρεται σε τίποτα καινοτόμο. Μοιάζει περισσότερο με τον ορισμό του κοινωνικού τομέα της οικονομίας
• Στην Παράγραφο 8 αναφέρεται: «Ως «κοινωνική ένταξη» ορίζεται η διαδικασία ενσωμάτωσης στην κοινωνική και οικονομική ζωή ατόμων που ανήκουν στις «ευάλωτες» και τις «ειδικές» ομάδες, κυρίως μέσω της προώθησής τους στη μισθωτή εργασία.». Η κοινωνική ένταξη και η κοινωνική ενσωμάτωση δεν ταυτίζονται ως έννοιες, δεν σημαίνουν την ίδια διαδικασία ούτε έχουν το ίδιο αποτέλεσμα, καθώς (γενικά) η ένταξη σημαίνει συνύπαρξη ενώ η ενσωμάτωση σημαίνει αφομοίωση.
Από θεωρία έχουμε χορτάσει και το παρόν νομοσχέδιο έχει μπόλικη θεωρία χωρίς να αφήνει ανοικτό το πεδίο για την δραστηριοποίηση κάθε ενδιαφερομένου να ανάπτυξη την όποια ιδέα βασιζόμενος το αμοιβαίο όφελος και την ένταση εργασίας και όχι κεφαλαίου, αντί να κάνουμε τον νόμο 4019/11 καλύτερο δημιουργούμε γραφειοκρατία και βάζουμε επιπλέον εμπόδια και κόστη όπως το ΓΕΜΗ , ο νόμος γενικά μπορεί να είναι σε σωστή κατεύθυνση αλλά συνολικά είναι προβληματικός στην εφαρμογή του και στην μονόπλευρη ερμηνεία και κατανόηση
Όσον αφορά την συμμετοχή αλλοδαπών θα πρέπει να μπει ασφαλιστική δικλείδα αναλογίας Ελλήνων και Αλλοδαπών να μην γίνει όχημα αλλότριων σκοπών και να μην επιτρέπεται η κατάληψη θέσης στην Διοικούσα επιτροπή αλλοδαπών ακόμα και Ευρωπαίων κατοίκων με την ευρύτερη έννοια
Άρθρο 2, παρ. 8
Προτείνουμε την αντικατάσταση της έννοιας «μισθωτή εργασία» με τη διεθνώς νομοθετημένη έννοια της «συνεταιρισμένης εργασίας».
Άρθρο 2, παρ. 10 και 11
Σύμφωνα με το άρθρο αυτό (ξανα) συστήνεται «το Τμήμα Μητρώου Κοινωνικής Οικονομίας, καλούμενο εφεξής «τμήμα μητρώου», της Διεύθυνσης Κοινωνικής Προστασίας και Κοινωνικής Συνοχής της Γενικής Διεύθυνσης Εργασίας & Ένταξης στην Απασχόληση του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΥΠΕΚΑΑ) που είναι η αρμόδια διοικητική αρχή για τον έλεγχο νομιμότητας και σκοπιμότητας κατά τη σύσταση των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και των Συνεταιρισμών Εργαζομένων, και, κατά τη λειτουργία τους, εποπτεία και έλεγχο νομιμότητας αυτών και των υποχρεωτικώς καταχωριστέων στο Γ.Ε.ΜΗ. πράξεών τους. Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας, αποκαλούμενο εφεξής «μητρώο» είναι η βάση δεδομένων που τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή και υπάγεται στο τμήμα μητρώου της προηγούμενης παραγράφου. Όπου στο νόμο 1667/1986 αναφέρεται καταχώριση στο «Μητρώο Συνεταιρισμών του Ειρηνοδικείου» ή «στο Μητρώο της παραγράφου 3 του άρθρου 1» θεωρείται το μητρώο του προηγούμενου εδαφίου. Η πρόσβαση σε αυτό γίνεται ατελώς».
Θα προτείναμε τη δημιουργία μιας Ανεξάρτητης Αρχής με αρμοδιότητες όπως αυτές περιγράφονται στη σχετική παράγραφο ή την δημιουργία, καλύτερα, δομών από τις ίδιες τις κοινωνικές επιχειρήσεις (κάτι σαν Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών) που θα συντάσσουν ανεξάρτητες αλλά εξειδικευμένες για κοινωνική επιχειρηματικότητα εκθέσεις. Ανάλογες δομές έχουν δημιουργηθεί σε άλλες χώρες και μπορούμε να αξιοποιήσουμε την υπάρχουσα ευρωπαϊκή εμπειρία. Μια δημόσια / κρατική δομή θα μπορούσε ίσως να διασφαλίζει την ανεξαρτησία και τον επαγγελματισμό του σώματος αυτού, όπως στην περίπτωση του Σώματος Ορκωτών Λογιστών.
Στο άρθρο γίνεται μια προσπάθεια περιγραφής του όρου «βιώσιμη ανάπτυξη» μέσω μιας παράθεσης δραστηριοτήτων. Αυτό δεν αποτελεί ορισμό και σίγουρα η λίστα δεν είναι εξαντλητική.
Αν και έχουν διατυπωθεί πολλοί ορισμοί της βιώσιμης ανάπτυξης, ο πλέον περιεκτικός παραμένει ο ορισμός του Brundtland Report (1987) ως «…η ανάπτυξη που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παρόντος χωρίς να υπονομεύει την ικανότητα των μελλοντικών γενεών να ανταποκριθούν στις δικές τους».
Πιστεύω ότι το άρθρο θα πρέπει κατ’ αρχάς να διατηρήσει τον ως άνω ορισμό της βιώσιμης ανάπτυξης. Η οποιαδήποτε λίστα δραστηριοτήτων που εμπίπτουν σε αυτήν είναι απλά ενδεικτική.
Μάρκος Λουκογιαννάκης
Γενικός Διευθυντής
Συμβούλιο ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη
Στην Παρ. 6. προτείνουμε να συμπληρωθεί στις ενδεικτικές δραστηριότητες:
Η εκπαίδευση, κατάρτιση και δια βίου μάθηση σε θέματα όπως τα ανωτέρω
Παρατήρηση 1
Το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει, έχει νομοθετηθεί από πολιτική ηγεσία, η οποία έχει οριστεί από κυβέρνηση, την οποία έχει εκλέξει δημοκρατικά ο λαός.
Κάθε υπηρεσία του Δημοσίου, όπως το τμήμα Μητρώου, εφαρμόζει το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
Όταν παρέχεται η δυνατότητα, όπως αυτή της δημόσιας διαβούλευσης ενός σχεδίου νόμου, ένας δημόσιος υπάλληλος μπορεί (και ίσως να επιβάλλεται) να εκθέσει τη γνώμη του σχετικά τόσο με τα προβλήματα που συναντά κατά την εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου, όσο και με τις λύσεις που θεωρεί ότι μπορούν να δοθούν.
Παρατήρηση 2
Όπως περιγράφεται στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο και πολύ πιο αναλυτικά στο παρόν σχέδιο νόμου, οι ΚΟΙΝΣΕΠ είναι μόνο ένα υποσύνολο των Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.
Κάθε ΚΟΙΣΠΕ είναι Φορέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, αλλά κάθε Φορέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας δεν είναι ΚΟΙΣΠΕ.
Κάθε ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης είναι Φορέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, αλλά κάθε Φορέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας δεν είναι ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης.
Κάθε ΚΟΙΝΣΕΠ Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας είναι Φορέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, αλλά ΓΙΑΤΙ ΚΑΘΕ ΦΟΡΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΣΕΠ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ;
Παρατήρηση 3
Το παρόν σχέδιο νόμου περιγράφει καταπληκτικά, κατά τη γνώμη μου, τη διαφορά μεταξύ συλλογικής και κοινωνικής ωφέλειας και επιπλέον σοφά, πάλι κατά τη γνώμη μου, θεσπίζεται ο συνεταιρισμός εργαζομένων όπου δεν απαιτείται η ύπαρξη κοινωνικής ωφέλειας.
Και επαναλαμβάνω το ερώτημά μου αναδιατυπωμένο, γιατί αισθάνομαι ότι παρερμηνεύτηκαν τα λεγόμενά μου :
Ένας φορέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας μπορεί πράγματι να ασχοληθεί σχεδόν με κάθε είδους οικονομική δραστηριότητα, αλλά γιατί θα πρέπει η κοινωνική ωφέλεια να προσδίδεται σε κάθε είδους οικονομική δραστηριότητα;
Παρατήρηση 4
Δεν γνωρίζω πώς θα ψηφιστεί τελικά αυτός ο νόμος.
Εύχομαι πάντως τη σφραγίδα της κοινωνικής ωφέλειας να την αποκτήσουν λίγοι, όπως λίγες είναι και οι ΚΟΙΣΠΕ και όπως λίγες είναι και οι ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης. Σέβομαι και τιμώ τέτοιες προσπάθειες και θα ήθελα τέτοια εγχειρήματα να επιβραβεύονται και να προστατεύονται.
Επίσης εύχομαι ό,τι ψηφιστεί να είναι τόσο σαφές, ώστε να μην έγκειται στο μυαλό ή στο φιλότιμο του κάθε υπαλλήλου το τι εμπίπτει και τι όχι στην κοινωνική ωφέλεια. Σε προηγούμενο σημερινό σχόλιό μου δίνω συγκεκριμένα παραδείγματα περί αυτού.
Παρατήρηση 5
Σε κάθε περίπτωση ως δημόσιος υπάλληλος, αλλά και ως πολίτης αισθάνομαι ευτυχής που μου δίνεται η δυνατότητα να επικοινωνώ τη γνώμη μου πριν και όχι μετά τη ψήφιση ενός νόμου.
Παρόλο που ο αρχικός ορισμός λέει τα παρακάτω στην συνέχεια βλέπουμε προσπαθεια χειραγώγησης στο τι μπορεί να είναι μια Κοινωνική Επιχείρηση και τι όχι, Κάθε φορέας προσώπων που τηρεί τις γενικές αρχές και καταθέτει το εγκεκριμένο καταστατικό μπορεί να εκτελεί ότι εργασία και δράση μπορεί μέσα σε νόμιμα πάντα πλαίσια και δεν θα μπορεί κανένα Μητρώο να ακυρώνει προσπαθειες κοινωνικών επιχειρηματιων όπως γίνεται τώρα
(1.Ως «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» ορίζεται το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων που στηρίζονται σε μια εναλλακτική μορφή οργάνωσης των σχέσεων παραγωγής, διανομής, κατανάλωσης και επανεπένδυσης, βασισμένη στις αρχές της δημοκρατίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης, της συνεργασίας, καθώς και του σεβασμού στον άνθρωπο και το περιβάλλον.)
Ερώτημα:
Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο υπήκοοι ξένης χώρας μπορούν να ιδρύσουν στη χώρα μας ΚΟΙΝΣΕΠ με δραστηριότητα τη σίτιση ή την περίθαλψη αστέγων ή παιδιών-προσφύγων κλπ., χωρίς καμία περαιτέρω άδεια από το Υπουργείο Εξωτερικών ή το Υπουργείο Άμυνας ή έστω το Υπουργείο Υγείας και κανένα περαιτέρω έλεγχο τυχόν χρηματοδοτήσεων της ΚΟΙΝΣΕΠ αυτής.
Σαν Δημόσια Αρχή το Τμήμα Μητρώου Κοινωνικής Οικονομίας που ανήκει στη Διεύθυνση Κοινωνικής Προστασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μπορεί έχει κάνει καλά τη δουλειά του για τη μείωση της γραφειοκρατίας, θα έχει όμως επαρκώς προστατέψει τους ανθρώπους που χρήζουν βοηθείας και τελικά το εθνικό συμφέρον;
Γιατί τελικά ας παραδεχθούμε ότι παράνομες δραστηριότητες όπως π.χ. το εμπόριο ανθρώπινων οργάνων, ή το λαθρεμπόριο όπλων ή ναρκωτικών, ή το ξέπλυμα μαύρου χρήματος γίνεται από οντότητες που δεν τις δηλώνουν επίσημα.
Είναι ευθύνη όλων να προστατευθεί ο χώρος της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας και να αποκτήσουν οι Φορείς της την αξιοπιστία που τους αξίζει.
Ας μην επαναληφθούν τα λάθη συνέβησαν και με τις ΜΚΟ.
Για μια φορά ας γίνουν τα παθήματα μαθήματα.
Με τις παραγράφους 6 και 7, έτσι όπως τελικά αναπτύσσονται, επιτυγχάνονται τα παρακάτω:
Α) καμία παθογένεια από την εφαρμογή του ν. 4019/2011 δεν θα εκλείψει, π.χ. η καφετέρια θα εντάσσεται στο δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο, τα μασάζ στον εναλλακτικό τουρισμό, η κατασκευή ιστοσελίδων για διαφημιστικούς λόγους στη διάθεση ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών. Η μόνη δραστηριότητα που ίσως δεν εμπίπτει είναι το άναμμα των καντηλιών, αλλά με την «ευρεία» έννοια μπορεί και αυτή να ενταχθεί στη συντήρηση βασικών υποδομών μιας πόλης, όπως είναι τα νεκροταφεία
Β) παύει να έχει αντίκτυπο η νομοθέτηση του Συνεταιρισμού Εργαζομένων. Εφόσον σε όλα τα παραπάνω ο νόμος θα αναγνωρίζει κοινωνική ωφέλεια κανένας δεν θα ιδρύει Συνεταιρισμό Εργαζομένων αλλά ΚΟΙΝΣΕΠ
Και ερχόμαστε στο κρίσιμο ερώτημα: ΓΙΑΤΙ;
ένας μικρός εμπλουτισμός του ορισμού για την «κοινωνική καινοτομία» ώστε να είναι σαφέστερος.
5. Ως «κοινωνική καινοτομία» ορίζεται η εμφάνιση και εμπέδωση νέων οντοτήτων όπως: η παραγωγή προϊόντων, η παροχή υπηρεσιών και η δημιουργία τρόπων παροχής τέτοιων, η δημιουργία υποδειγμάτων (μοντέλων), η δημιουργία τρόπων οργάνωσης και τρόπων λειτουργίας» τα οποία δημουργούνται και αναπτύσσονται προκειμένου συγχρόνως να ικανοποιούν κοινωνικές ανάγκες ενώ παράλληλα ενεργοποιούν τόσο κοινωνικές δυναμεις του κόσμου της εργασίας κατά τη διαδικασία παραγωγής, όσο και δυναμεις της υπόλοιπης κοινωνίας που δέχεται τις οντότητες αυτές: προϊόντα, υπηρεσίες και λοιπές κοινωνικές καινοτομίες, κατά τη διαδικασία της χρήσης, αξιοποίησης και κατανάλωσής τους.
Η κοινωνική καινοτομία, δίνοντας λύσεις εκεί όπου η αγορά δεν θέλει ή αποτυγχάνει και όπου το κράτος αδυνατεί ή αποτυγχάνει, προάγει την συνεργετική σύζευξη παραγωγής και κατανάλωσης, συμβάλλει στην εναρμόνιση προσφοράς και ζήτησης και,τελικά, βοηθά στη διαμόρφωση νέου τύπου κοινωνικών σχέσεων που βασίζονται στη συλλογικότητα, στην ισοτιμία, και όχι στον προσωπικό ανταγωνισμό και έτσι ενδυναμώνει την κοινωνική ενεργητικότητα.
Οι Οικογένειες με Θύμα Αυτοκτονίας (ΟΙ.ΘΥ.Α.) και τα μέλη αυτών των οικογενειών στην Ελλάδα βιώνουν σε συντριπτικό βαθμό έναν ιδιότυπο κοινωνικό και θρησκευτικό αποκλεισμό, πέρα από τις καταστροφικές ψυχολογικά για αρκετούς συνθήκες πένθους.
Παρακαλούμε όπως συμπεριληφθούν στις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες.
Παράγραφος 2. γ. Περιέχει μια γενική και ασαφή αναφορά.
Ποιος θα ορίσει την αρχή «ίση αμοιβή για ίσης αξίας εργασία» και ποιος την αναλογία ανώτατης προς κατώτατη αμοιβή για τους συμμετέχοντες; Θα έρθει οδηγία από “πάνω” από το υπουργείο με κάποια ερμηνευτική εγκύκλιο που θα περιπλέξει επιπλέον τα πράγματα;
Πρέπει να αφαιρεθεί η παράγραφος διότι εκτός της ασάφειας δείχνει παρέμβαση στην διαχείριση της κοινωνικής επιχείρησης. Έρχεται μάλιστα σε αντίφαση με την αμέσως επόμενη φράση 2.δ που αναφέρεται στην αυτονομία και στην ανεξαρτησία.
Παράγραφος 9. Να γίνει προσθήκη ακόμη μιας ομάδας (ομάδα η) και να συμπεριληφθούν στις «ειδικές ομάδες» και οι νέοι κάτω των 25 ετών οι οποίοι πλήττονται από την ανεργία λόγω της έλλειψης εμπειρίας, ειδικότερα οι πτυχιούχοι των ΑΕΙ που αρχίζουν ουσιαστικά την καριέρα τους μετά την αποφοίτηση τους αλλά και οι άνεργοι πτυχιούχοι ΑΕΙ άνω των 45 ετών.
Παρ. 6. Η «βιώσιμη ανάπτυξη» περιλαμβάνει οικονομικές δραστηριότητες που στοχεύουν στην αειφορία του φυσικού περιβάλλοντος, προστατεύουν και αναπτύσσουν τα κοινά αγαθά, προωθούν τη διαγενεακή και πολυπολιτισμική συμφιλίωση, δίνοντας έμφαση στην τοπική διάσταση. Ενδεικτικά, περιλαμβάνει δραστηριότητες, όπως:
Να συμπληρωθεί:
Η εκπαίδευση, κατάρτιση και δια βίου μάθηση σε θέματα όπως τα ανωτέρω
2β
Προτείνουμε να υπάρξει διαχωρισμός κέρδους και πλεονάσματος από τώρα στους ορισμούς.
Να μπορεί να δοθεί η δυνατότητα για περιορισμένη διανομή κερδών στα μέλη συνεταιρισμών ( καταναλωτικών, ενεργειακών, πιστωτικών κ.α )
4. Πολύ καλός ορισμός που δείχνει ότι η κοινωνική ωφέλεια είναι εσωτερική ( integrated ) σε κάθε εγχείρημα και πηγάζει από τις κεντρικές οικονομικές δραστηριότητες.
6. Ενώ στην αρχή αναφέρονται οι ενώσεις προσώπων ως φορείς ΚΑΛΟ, έπειτα δεν υπάρχει καμία αναφορά στα άτυπα. Ο ορισμός της Κ.ΑΛ.Ο δηλώνει εναλλακτικούς τρόπους που γίνονται οικονομικές δραστηριότητες όχι μόνο εμπορικές. Προτείνουμε να προστεθούν: α) ανταλλακτικά δίκτυα υπηρεσιών και γνώσεων β) τοπικά/κοινοτικά δίκτυα πολιτών. Στόχος η προστασία και η κατοχύρωσή τους.
8. Όταν τα μέλη της Κοινσεπ είναι από ευάλωτες και ειδικές ομάδες και εργάζονται δεν είναι μισθωτή εργασία, με την έννοια που τη γνωρίζουμε σήμερα. Ανοίγει περισσότερο το δρόμο για το καθεστώς του συνεταιρισμένου εργαζόμενου.
Aναγνώριση της κοινωνικής οικονομίας ως ενιαίας στατιστικής απεικόνισης στο σύστημα των εθνικών λογαριασμών της χώρας για την καταγραφή του συνόλου του μεγέθους του τομέα και της δυναμικής του. Καθορισμός των Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας στη «Εθνική Ονοματολογία Οικονομικών Δραστηριοτήτων (Κ.Α.Δ.)»
Σαφής περιγραφή των εμπορευματικών και μη εμπορευματικών τομέων της κοινωνικής οικονομίας , καθώς και των φορέων αντίστοιχα (π.χ. Αστικοί συνεταιρισμοί, γεωργικοί συνεταιρισμοί, Κοιν.Σ.Επ. Συλλογικής και Κοινωνικής ωφέλειας, είναι φορείς που ασκούν εμπορευματικές δραστηριότητες, οι οικονομικές δραστηριότητες της «βιώσιμης ανάπτυξης » είναι στον εμπορευματικό τομέα κλπ.) Μόνο με αυτό τον τρόπο θα αντιμετωπιστούν οι περιορισμοί στη διανομή κερδών που εισάγονται στο παρόν νομοσχέδιο και η εγγραφή των αστικών και γεωργικών συνεταιρισμών στο Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας.
Η εγγραφή των φορέων κοινωνικής οικονομίας πρέπει να γίνεται μέσω της Υπηρεσίας Μιας Στάσης του Γ.Ε.ΜΗ. (Είναι δημόσια αρχή η οποία είναι ανεξάρτητη από οποιαδήποτε κυβερνητική παρέμβαση). Σύμφωνα με το Ν.3419/2005 (ΦΕΚ 297/Α/6.12.2005) καθιερώθηκε το Γενικό Εμπορικό Μητρώο Γ.Ε.ΜΗ. Επίσης, με το Ν.3853/2010 (ΦΕΚ 90/Α/17.6.2010) απλοποιήθηκε η διαδικασία Σύστασης Προσωπικών και κεφαλαιουχικών εταιρειών μέσω των Υπηρεσιών Μιας Στάσης (ΥΜΣ).
Ειδικότερα η Υπηρεσία μιας Στάσης :
-Παραλαμβάνει και ελέγχει, όλα τα απαιτούμενα να προσκομισθούν έγγραφα και δικαιολογητικά όπως αυτά προβλέπονται στην Κ.Υ.Α. και την Κ1-1084/24-5-12
-Προβαίνει σε προέλεγχο επωνυμίας και διακριτικού τίτλου
-Προβαίνει στην χορήγηση ΑΦΜ στους εταίρους (νομικά πρόσωπα) / ιδρυτές .
-Καταχωρεί τα στοιχεία της εταιρείας στη βάση δεδομένων του Γ.Ε.ΜΗ.
-Προβαίνει στην χορήγηση ΑΦΜ (αφού διαβιβάζει ηλεκτρονικά στο Υπουργείο Οικονομικών τα απαραίτητα στοιχεία/ εντυπα).
-Χορηγεί βεβαίωση για τη καταχώρηση της εταιρείας στο Γ.Ε.ΜΗ.
-Διαβιβάζει τον πλήρη φάκελο (με όλα τα δικαιολογητικά) στην αρμόδια Υπηρεσία στο Γ.Ε.ΜΗ. του Επιμελητηρίου.
Το Τμήμα Μητρώου Κοινωνικής Οικονομίας, της Διεύθυνσης Κοινωνικής Προστασίας και Κοινωνικής Συνοχής της Γενικής Διεύθυνσης Εργασίας & Ένταξης στην Απασχόληση του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΥΠΕΚΑΑ) , να μετατραπεί σε Παρατηρητήριο Κοινωνικής Οικονομίας, που θα αξιοποιεί τα στοιχεία που θα παίρνει από το Γ.Ε.ΜΗ.
Καταρχάς, η Ε.Σ.Α.μεΑ. εκφράζει την ικανοποίησή της, διότι:
α) η παρ. 1 του άρθρου 10 του ν.4019/2011 ενσωματώθηκε στο εν λόγω Σχέδιο Νόμου με την παρ. 2, του άρθρου 24. Αξίζει να επισημάνουμε ότι πρόκειται για διάταξη που είχε συμπεριληφθεί στον ν.4019/2011 ύστερα από παρέμβαση της Συνομοσπονδίας προκειμένου η διακοπή των πάσης φύσεως παροχών λόγω αναπηρίας -συμπεριλαμβανομένων των συντάξεων αναπηρίας που ορθώς και δικαίως περιλαμβάνεται στην παρ. 2 του άρθρου 24 του Σχεδίου Νόμου – να μην λειτουργεί ως αντικίνητρο για την ένταξη των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνική οικονομία.
β) η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει συμπεριληφθεί μεταξύ των μελών της Εθνικής Επιτροπής για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, η οποία συστήνεται με την παρ. 1 άρθρο 29 του παρόντος Σχεδίου Νόμου.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία όχι μόνο δεν πρέπει να δημιουργεί νέα εμπόδια στα άτομα με αναπηρία, αλλά τόσο λόγω των αρχών στις οποίες στηρίζεται όσο και λόγω των δραστηριοτήτων που είναι δυνατόν να αναπτυχθούν εξαιτίας της ποικιλομορφίας των φορέων της, είναι δυνατόν να αποτελέσει εξαιρετικά σημαντικό παράγοντα για την υλοποίηση των παρακάτω γενικών αρχών που περιλαμβάνονται στο άρθρο 3 της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (την οποία η χώρα μας μαζί με το Προαιρετικό Πρωτόκολλό της έχει επικυρώσει με το ν.4074/2014 και ως εκ τούτου οφείλει να θέσει σε εφαρμογή):
I.Σεβασμός της έμφυτης αξιοπρέπειας, της αυτονομίας, που περιλαμβάνει την ελευθερία να κάνει το άτομο τις δικές του επιλογές, και της ανεξαρτησίας των προσώπων.
II. Απαγόρευση των διακρίσεων
III.Πλήρης και αποτελεσματική συμμετοχή και ένταξη στην κοινωνία
IV.Σεβασμός της διαφορετικότητας και αποδοχή των ατόμων με αναπηρία ως μέρος της ανθρώπινης ποικιλομορφίας και της ανθρωπότητας
V.Ισότητα των ευκαιριών
VI.Προσβασιμότητα
VII.Ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών,
η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει τα ακόλουθα ανά άρθρο:
Άρθρο 2. Ορισμοί
α) η παρ.1 να συμπληρωθεί ως ακολούθως:
«1. Ως ‘Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία’ ορίζεται το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων που στηρίζονται σε μια εναλλακτική μορφή οργάνωσης των σχέσεων παραγωγής, διανομής, κατανάλωσης και επανεπένδυσης, βασισμένη στις αρχές της δημοκρατίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης, της συνεργασίας, του Σχεδιασμού για Όλους καθώς και του σεβασμού στον άνθρωπο και το περιβάλλον».
Αιτιολόγηση: η προσβασιμότητα που διασφαλίζεται μέσω της εφαρμογής των αρχών του «Σχεδιασμού για Όλους» είναι το βασικό προαπαιτούμενο για την εξασφάλιση της ισότητας των πολιτών.
β) η παρ. 5 να συμπληρωθεί ως ακολούθως:
«5. Ως «κοινωνική καινοτομία» ορίζεται η παραγωγή προϊόντων και η παροχή υπηρεσιών προσβάσιμων σε όλους, οι οποίες αναπτύσσονται για να ικανοποιούν κοινωνικές ανάγκες, και βασίζονται στην ενεργοποίηση κοινωνικών δυνάμεων τόσο του κόσμου της εργασίας κατά τη διαδικασία παραγωγής, όσο και της υπόλοιπης κοινωνίας που δέχεται τα προϊόντα και τις υπηρεσίες κατά τη διαδικασία της κατανάλωσής τους. Η κοινωνική καινοτομία, δίνοντας λύσεις εκεί που η αγορά δεν θέλει ή αποτυγχάνει και το κράτος αδυνατεί, προάγει τη συμφιλίωση παραγωγής και κατανάλωσης, συμβάλλει στην εναρμόνιση προσφοράς και ζήτησης και, τελικά, βοηθά στη διαμόρφωση νέου τύπου κοινωνικών σχέσεων που βασίζονται στη συλλογικότητα, στην ισοτιμία, και όχι στον ανταγωνισμό».
Αιτιολόγηση: προτείνεται η προαναφερθείσα συμπλήρωση στη βάση των απαιτήσεων:
-του άρθρου 9 «Προσβασιμότητα» της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, την οποία η χώρα μας μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλό της επικύρωσε με τον ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), σύμφωνα με το οποίο: «Προκειμένου να επιτρέψουν στα άτομα με αναπηρίες να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πτυχές της ζωής, τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες την πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στο φυσικό περιβάλλον, τα μέσα μεταφοράς, την πληροφορία και τις επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών και συστημάτων πληροφορίας και επικοινωνιών και σε άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές…».
-της παρ. 5 του άρθρου 4 του ν.4399/2016 «Θεσμικό πλαίσιο για τη σύσταση καθεστώτων Ενισχύσεων Ιδιωτικών Επενδύσεων για την περιφερειακή και οικονομική ανάπτυξη της χώρας -Σύσταση Αναπτυξιακού Συμβουλίου και άλλες διατάξεις», σύμφωνα με την οποία: «5. Κανόνας μη διάκρισης και της προσβασιμότητας ατόμων με αναπηρία. Τα επενδυτικά σχέδια που υπάγονται στα καθεστώτα ενίσχυσης του παρόντος οφείλουν να διασφαλίζουν τις απαραίτητες συνθήκες, ώστε να μη δημιουργούνται διακρίσεις σε βάρος ευπαθών ομάδων, ιδίως ως προς την προσβασιμότητα σε υποδομές, υπηρεσίες και αγαθά»,
-του άρθρο 7 του Κανονισμού (ΕΕ) 1303/2013 «περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006», σύμφωνα με το οποίο: «[…]Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για να αποτρέψουν κάθε διάκριση εξαιτίας του φύλου, της φυλής ή της εθνοτικής καταγωγής, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων, αναπηρίας, της ηλικίας ή του γενετήσιου προσανατολισμού κατά την εκπόνηση και υλοποίηση των προγραμμάτων. Ειδικότερα, η προσβασιμότητα για τα άτομα με αναπηρίες λαμβάνεται υπόψη σε όλα τα στάδια της προετοιμασίας και της εφαρμογής των προγραμμάτων[…]» καθώς και η Αιρεσιμότητα 3 «Αναπηρία»,
-των παρ. 1 και 4 του άρθρου 26 «Ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων» του ν. 4067/2012 «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός» (ΦΕΚ 79 Α’/09.04.2012) σύμφωνα με τις οποίες:
i) «1. Στους χώρους όλων των νέων κτιρίων εκτός των κτιρίων με χρήση κατοικίας, για τα οποία η άδεια δόμησης εκδίδεται μετά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, επιβάλλεται να εξασφαλίζεται η οριζόντια και κατακόρυφη αυτόνομη και ασφαλής προσπέλαση από άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα και η εξυπηρέτηση αυτών σε όλους τους εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους των κτιρίων σύμφωνα με τις Οδηγίες Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Σχεδιάζοντας για Όλους», όπως αυτές τροποποιούνται και ισχύουν κάθε φορά […]».
ii) «4. Στα υφιστάμενα πριν από την ισχύ του παρόντος νόμου κτίρια που στεγάζονται υπηρεσίες του Δημοσίου, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου του ευρύτερου δημόσιου τομέα, κοινωφελείς οργανισμοί, οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτης και δεύτερης βαθμίδας ή έχουν χρήσεις συνάθροισης κοινού… επιβάλλεται να γίνουν οι απαραίτητες διαμορφώσεις, ώστε οι λειτουργικοί χώροι τους να είναι προσπελάσιμοι από άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα. Οι διαμορφώσεις που αναφέρονται στην παράγραφο αυτή γίνονται σύμφωνα με τις Οδηγίες Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που αναφέρονται στην παραπάνω παράγραφο 1 και θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το 2020 […]».
γ) η παρ. 3 να συμπληρωθεί ως ακολούθως:
«3.Ως «συλλογική ωφέλεια» ορίζεται η από κοινού εξυπηρέτηση των αναγκών των μελών του Φορέα Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, μέσα από τη δημιουργία ισότιμων σχέσεων παραγωγής, τη δημιουργία θέσεων σταθερής και αξιοπρεπούς εργασίας που να είναι προσβάσιμες σε όλους και τη συμφιλίωση προσωπικής, οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής».
Αιτιολόγηση: Προτείνεται η προαναφερθείσα συμπλήρωση διότι σύμφωνα με:
– το άρθρο 27 «Εργασία και Απασχόληση» της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία για να επιτευχθεί η ένταξη των ατόμων με αναπηρία στην εργασία απαραίτητη προϋπόθεση είναι το εργασιακό περιβάλλον να «…είναι ανοικτό, ενιαίο και προσβάσιμο.» (παρ.1).
– το άρθρο 10 «Εύλογες Προσαρμογές» του ν.3304/2005 και το άρθρο 27 «Εργασία και Απασχόληση» της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, ο εργοδότης οφείλει να παρέχει στα άτομα με αναπηρία εύλογες προσαρμογές του εργασιακού χώρου.
δ) η παρ. 6 να συμπληρωθεί ως ακολούθως:
«6. Η ‘βιώσιμη ανάπτυξη’ περιλαμβάνει οικονομικές δραστηριότητες που στοχεύουν στην αειφορία του φυσικού περιβάλλοντος, προστατεύουν και αναπτύσσουν τα κοινά αγαθά, προωθούν τη διαγενεακή και πολυπολιτισμική συμφιλίωση, καθώς και την άρση των εμποδίων για τα άτομα με αναπηρία και εν γένει τα εμποδιζόμενα άτομα (π.χ. ηλικιωμένοι), δίνοντας έμφαση στην τοπική διάσταση. Ενδεικτικά, περιλαμβάνει δραστηριότητες, όπως [..]».
Επιπρόσθετα στην ίδια παρ. να προστεθεί εδάφιο ιγ) ως ακολούθως:
«Ιγ. Η προώθηση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία σε όλους τους προαναφερθέντες τομείς στη βάση των απαιτήσεων της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (Ν.4074/2012)»
Αιτιολόγηση: Ο όρος «εμποδιζόμενα άτομα» περιλαμβάνει τα άτομα με αναπηρία, καθώς επίσης και τους ηλικιωμένους, τα μικρά παιδιά κάτω των 5 ετών, τις γυναίκες στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης, τα άτομα που πάσχουν από αρθρίτιδα, άσθμα και καρδιακά προβλήματα κ.λπ. Επιπρόσθετα, αξίζει να επισημάνουμε ότι με τον όρο «αειφόρο ανάπτυξη» νοείται η ανάπτυξη, που ικανοποιεί με τις ανάγκες αυτής της γενιάς, χωρίς να καταστρέφει όμως τη ζωή και τις πλουτοπαραγωγικές πηγές για τις επόμενες γενεές. Η αειφόρος ανάπτυξη προσφέρει μια θετική προοπτική σε βάθος χρόνου, για τη δημιουργία μας κοινωνίας με επίκεντρο τον άνθρωπο και τη ζωή, που υπόσχεται καθαρότερο, ασφαλέστερο και υγιεινότερο περιβάλλον, καλύτερη ποιότητα ζωής τόσο για τη σημερινή όσο και για τις επόμενες γενεές. Η εξασφάλιση της προσβασιμότητας από την άλλη στοχεύει στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος βιώσιμου σε βάθος χρόνου, που θα ικανοποιεί τις ανάγκες όλων σε όλα τα στάδια της ζωής. Υπό αυτήν την οπτική, η προσβασιμότητα αποτελεί θεμελιώδη λίθο ενός ανθρωποκεντρικού βιώσιμου περιβάλλοντος και ένα σημαντικό προ-απαιτούμενο για τη διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης και της ένταξης, που αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά μιας «αειφόρου κοινωνίας». Κατά συνέπεια είναι λάθος όταν μιλάμε για αειφόρο ανάπτυξη να επικεντρωνόμαστε μόνο στη διάσταση της προστασίας του περιβάλλοντος, αγνοώντας τη διάσταση της προσβασιμότητας.
ε) η παρ. 7 να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί ως ακολούθως:
«7. ’Κοινωνικές υπηρεσίες γενικού ενδιαφέροντος’ είναι οι υπηρεσίες που είναι προσβάσιμες σε όλους, προάγουν την ποιότητα ζωής και παρέχουν την κοινωνική προστασία σε ομάδες όπως βρέφη, νήπια, παιδιά, ηλικιωμένους, άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και περιλαμβάνουν ενδεικτικά, την εκπαίδευση, την υγεία, την κοινωνική στέγαση, την κοινωνική σίτιση, την παιδική φροντίδα, τη μακροχρόνια φροντίδα και τις υπηρεσίες κοινωνικής αρωγής, χωρίς, ωστόσο, να υποκαθιστούν τις γενικές υποχρεώσεις του κράτους στην άσκηση της κοινωνικής πολιτικής».
Αιτιολόγηση: προτείνεται η προαναφερθείσα συμπλήρωση/τροποποίηση δεδομένου ότι όπως έχει συνταχθεί η συγκεκριμένη παράγραφος οδηγείται κάποιος στο συμπέρασμα ότι οι «Κοινωνικές υπηρεσίες γενικού ενδιαφέροντος» σχετίζονται με τις συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες (βρέφη, νήπια, παιδιά κ.λπ.) μόνο μέσω της παροχής μακροχρόνιας φροντίδας.
στ) η παρ. 8 να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί ως ακολούθως:
«8.Ως “κοινωνική ένταξη» ορίζεται η διαδικασία βελτίωσης των όρων και των προϋποθέσεων για τη συμμετοχή ατόμων που ανήκουν στις «ευάλωτες» και «ειδικές» ομάδες στην κοινωνική και οικονομική ζωή, κυρίως μέσω της προώθησής τους στη μισθωτή εργασία»,
Αιτιολόγηση: ο όρος «ενσωμάτωση» δηλώνει την προσαρμογή του ατόμου στο περιβάλλον, ενώ ο όρος «ένταξη» δηλώνει την προσαρμογή του περιβάλλοντος στις ανάγκες των ατόμων. Η εν λόγω πρότασή μας βασίζεται στη δικαιωματική προσέγγιση της αναπηρίας, η οποία καθιερώθηκε με τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία.
ζ) το εδάφιο α) της παρ. 9 να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί ως ακολούθως:
«9. Ως ‘ευάλωτες’ ορίζονται εκείνες οι κοινωνικές ομάδες, που αντιμετωπίζουν αυξημένες δυσκολίες ένταξης στην οικονομική και κοινωνική ζωή σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Συγκεκριμένα, πρόκειται για:
α) τα άτομα με αναπηρία, οποιασδήποτε μορφής (σωματική, ψυχική, νοητική, αισθητηριακή, πολλαπλές αναπηρίες κ.α.), ή χρόνια πάθηση (π.χ. νεφροπαθείς, ινσουλοεξερτώμενα άτομα, οροθετικοί κ.α.) με ποσοστό αναπηρίας από 50% και άνω β) τα άτομα με προβλήματα εξάρτησης από ουσίες ή τα απεξαρτημένα άτομα[…]».
Αιτιολόγηση: η φράση «είναι δυσχερής» υπαινίσσεται την ευθύνη του ίδιου του ατόμου ως προς τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, ενώ η φράση «αντιμετωπίζουν αυξημένες δυσκολίες» υπαινίσσεται τα εμπόδια που δημιουργούνται από εξωγενείς παράγοντες, τα οποία δυσκολεύουν την ένταξη. Η εν λόγω πρότασή μας βασίζεται στη δικαιωματική προσέγγιση της αναπηρίας, η οποία καθιερώθηκε με τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία. Επιπρόσθετα, δεδομένου ότι μέσω του εν λόγω Σχεδίου Νόμου προωθείται, πέραν όλων των άλλων ομάδων, και η ένταξη των ατόμων με αναπηρία στον κόσμο της εργασίας και λαμβάνοντας υπόψη ότι το εδάφιο β του άρθρου 1 του ν.2643/1998, που συνιστά το κύριο θεσμικό μέτρο επαγγελματικής ένταξης των ατόμων με αναπηρία στη χώρα, ορίζει συγκεκριμένο ποσοστό αναπηρίας, (50% και άνω), προτείνουμε το ίδιο ποσοστό να συμπεριληφθεί και στην ως άνω διάταξη. Αξίζει να επισημανθεί ότι ο καθορισμός συγκεκριμένου ποσοστού αναπηρίας είναι απαραίτητος για την εφαρμογή του εδαφίου αα) της παρ. 2 του άρθρου 4. Τέλος προτείνουμε το σημείο γ) της παρ. 9 να διαγραφεί δεδομένου ότι οι οροθετικοί συμπεριλαμβάνονται στα άτομα με χρόνια πάθηση – όρο που προτείνουμε να συμπεριληφθεί στο σημείο α) της ίδιας παραγράφου.
η) η παρ. 10 του άρθρου 2 να συμπληρωθεί ως ακολούθως:
«11.Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας, αποκαλούμενο εφεξής «μητρώο» είναι η βάση δεδομένων που τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή και υπάγεται στο τμήμα μητρώου της προηγούμενης παραγράφου. Οι διαδικτυακές υπηρεσίες του μητρώου θα συμμορφώνεται με το πρότυπο Web Content Accessibility Guidelines (Οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού) στην εκάστοτε ισχύουσα έκδοση και σε επίπεδο προσβασιμότητας τουλάχιστον «ΑΑ». Όπου στο νόμο 1667/1986 αναφέρεται καταχώριση στο “Μητρώο Συνεταιρισμών του Ειρηνοδικείου” ή “στο Μητρώο της παραγράφου 3 του άρθρου 1” θεωρείται το μητρώο του προηγούμενου εδαφίου. Η πρόσβαση σε αυτό γίνεται ατελώς».
Αιτιολόγηση: η εν λόγω προσθήκη προτείνεται στη βάση των απαιτήσεων:
-των παρ. 7 και 8 του άρθρου 4 του Ν. 3979/2011 «Για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ 138 Α’/16.06.2011), σύμφωνα με τις οποίες: «[…]Οι φορείς του δημόσιου τομέα διαμορφώνουν την πληροφόρηση και επικοινωνία και εν γένει τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης κατά τρόπο, ώστε αυτές να είναι φιλικές προς τον χρήστη, να διασφαλίζουν και να ενισχύουν την ισότητα ως προς την πρόσβαση σε πληροφορίες και υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες πρόσβασης ορισμένων ομάδων ή ατόμων και ιδίως των ατόμων με αναπηρία» και «Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και η διαμόρφωση και προμήθεια των αντίστοιχων πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων και υπηρεσιών πρέπει να γίνεται με γνώμονα τη διασφάλιση της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας σε άτομα με αναπηρίες και τη δυνατότητα αξιοποίησης των σχετικών υπηρεσιών από αυτά[…]»,
-της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989 «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης», όπου στο Παράρτημα Ι (στην ενότητα 7 «Προσβασιμότητα», ΚΥ. 49 -Βλ. επίσης ΚΠ.27) ορίζεται ότι οι δημόσιοι διαδικτυακοί τόποι πρέπει να συμμορφώνονται με το πρότυπο «Οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού» (WCAG) έκδοση 2.0, το οποίο αποτελεί το de facto πρότυπο ηλεκτρονικής προσβασιμότητας,
και μόνο υπό την προϋπόθεση ότι το εν λόγω μητρώο θα περιλαμβάνει διαδικτυακές εφαρμογές προς τους φορείς της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.
1γ. Τι ακριβώς σημαίνει ο όρος «ίση αμοιβή για ίσης αξίας εργασία»; Δεν είναι λίγο νεφελώδες αυτό; Προτείνω να γίνει «ίση αμοιβή για ισόχρονη εργασία» και ειδική επιδοματική πολιτική σε κάποιες περιπτώσεις (παιδιά, μονογονεϊκές κ.λπ.).
6. Ο όρος «βιώσιμη ανάπτυξη» είναι προβληματικός. Η «ανάπτυξη» νοείται ως κάτι το συνεχές, άρα είναι αδύνατον να είναι «βιώσιμη». Είναι αντιφατικό.
5. Λοιπά θέματα.
Κλείνοντας καταγράφονται επιμέρους θέματα και προτάσεις που βελτιώνουν το σχέδιο νόμου στην κατεύθυνση της βελτίωσης των οικονομικών επιδόσεων των Κοινωνικών Επιχειρήσεων.
ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ:
α) Να προβλεφθεί η νομοθέτηση και η οριοθέτηση των προγραμμάτων προστατευόμενης απασχόλησης με αναφορά ότι οι Κοιν.Σ.Επ. αα & αγ της παραγράφου 2 του άρθρου 4, οι οποίες απασχολούν Α.Με.Α., νοούνται ως δομές που υλοποιούν προγράμματα προστατευόμενης απασχόλησης. Η υλοποίηση τέτοιων προγραμμάτων να πιστοποιείται κατόπιν αξιολόγησης υποβληθέντος αιτήματος του φορέα στην εποπτεύουσα αρχή (Μητρώο του Υπουργείου Εργασίας για την περίπτωση των Κοιν.Σ.Επ. κατηγορίας αα και Δ.Ψ.Υ. του Υπουργείου Υγείας για την περίπτωση των Κοι.Σ.Π.Ε.).
Αναλυτικότερα προτείνεται στο άρθρο 2 Ορισμοί, να συμπληρωθεί υποπερίπτωση 12 ως εξής: « Ως Προγράμματα Προστατευόμενων Θέσεων Εργασίας ορίζεται η απασχόληση σε επιχειρηματικές δραστηριότητες των Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης των ΑμεΑ. Οι παρεμβάσεις σκοπό έχουν την προετοιμασία και την εκπαίδευση για την προώθηση τόσο σε υποστηριζόμενο, όσο και σε ελεύθευρο πλαίσιο εργασίας. Η υλοποίηση τέτοιων προγραμμάτων πιστοποιείται κατόπιν αξιολόγησης από την εποπτεύουσα αρχή (Μητρώο του Υπουργείου Εργασίας για την περίπτωση των Κοιν.Σ.Επ. κατηγορίας αα και Δ.Ψ.Υ. του Υπουργείου Υγείας για την περίπτωση των Κοι.Σ.Π.Ε.), η οποία εκδίδει σχετική βεβαίωση.
Να προστεθεί εδάφιο στ. στη παράγραφο 2, που να τονίζει ότι «οι φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, δίνουν τη δυνατότητα σε κάθε πολίτη να γίνει μέλος τους, χωρίς τυπικούς ή ουσιαστικούς αποκλεισμούς»
Η ουσιαστική διαφορά από τις επιχειρήσεις είναι ακριβώς αυτή: έχουν ανοικτές θύρες…
Επίσης θα πρέπει να δοθεί ο ορισμός τουλάχιστον του «εργαλείου μέτρησης κοινωνικού αντικτύπου».
Θα πρέπει να ειναι ξεκάθαρο ότι στους ορισμούς που αφορούν τις ειδικές ομάδες πληθυσμού θα αναγράφεται η κατηγορία των ΡΟΜΑ
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 9
Στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες να συμπεριλαμβάνονται και οι οικογένειες αυτόχειρων, που πολλοί απ’ αυτούς είναι θύματα της οικονομικής κρίσης.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 11
Η ένταξη των φορέων κοινωνικής οικονομίας στο Γ.Ε.ΜΗ. ουσιαστικά «εξισώνει» τους φορείς αυτούς με εμπορικούς κερδοσκοπικούς φορείς (παρόλο που δεν είναι), με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται στην φορολογική και λοιπή αντιμετώπιση τους. Ίσως πρέπει να επανεξεταστεί
Τυγχάνουν πρακτικά ίδιας φορολογικής και γενικότερα νομικής μεταχείρισης με οποιαδήποτε άλλη μορφή επιχείρησης.
Δεν απαλλάσσονται της φορολόγησης (ενώ το αντίθετο εξακολουθεί λανθασμένα να είναι ανηρτημένο στην ιστοσελίδα ΥΠΑΚΠ). Η αρχική θεσμική πρόβλεψη ότι ΔΕΝ θα φορολογούνται καταργήθηκε πριν καν εφαρμοστεί.
Δεν απολαμβάνουν ούτε καν τις απαλλαγές και ευνοϊκές ρυθμίσεις για νέους επιχειρηματίες, όπως η πρώτη πενταετία κλπ.
Δεν έχουν καμία στήριξη για την πρώτη περίοδο λειτουργίας τους, ενώ η όποια οικονομική βοήθεια δίδεται μόνον εφόσον κατατεθεί ισόποση εγγυητική επιστολή.
Επίσης δεν έχει προβλεφθεί από το υπουργείο οι προσλήψεις στις ΚΟΙΝΣΕΠ ΝΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΚΑΤ ΕΞΑΙΡΕΣΗ απ όλα τα κοινωνικά προγράμματα ΤΟΥ ΟΑΕΔ χωρίς περιορισμούς για τα μέλη μας και μη.
Είναι απίθανο να υπάρξει συνεργασία με τις τοπικές αυτοδιοικήσεις σε επίπεδο υπογραφής προγραμματικών συμφωνιών εκτός ελαχίστων και όχι για τις ΚΟΙΝΣΕΠ συλλογικού και παραγωγικού σκοπού, με την πρόφαση από τους Δημάρχους και Περιφερειάρχες ότι δεν σας ξέρουμε και δεν γνωρίζουμε τι είναι ΚΟΙΝΣΕΠ. Εάν τα ιδρυτικά μέλη είχαν τη δυνατότητα να εξασφαλίσουν αυτές τις εγγυήσεις, δεν θα είχαν ανάγκη να προβούν στη σύσταση και λειτουργία αυτής της ειδικής κατηγορίας επιχειρήσεων που, μεταξύ άλλων, σκοπό έχουν και την ένταξη ή επανένταξη στην εργασία. Την ίδια στιγμή, αυτό δεν ζητείται – και σωστά – ούτε καν από τους δωρεάν επιχορηγούμενους νέους επιχειρηματίες, που ενισχύονται από τον ΟΑΕΔ για τη δημιουργία της επιχείρησής τους.
Τέλος, ενώ εκ του νόμου, του καταστατικού τους και του θεσμικού τους ρόλου, οι ΚΟΙΝΣΕΠ βρίσκονται σε μία διαρκή προσπάθεια ανάπτυξης και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, μετά την ολοκλήρωση της περιόδου για την οποία ιδρύθηκαν και κατά τον τερματισμό της λειτουργίας τους, υποχρεούνται να αποδώσουν στο Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας όσα συσσωρευμένα κέρδη έχουν δημιουργηθεί. Δηλαδή, τα πρόσωπα που μόχθησαν για την ίδρυση, δημιουργία, ανάπτυξη και κερδοφορία μιας ΚΟΙΝΣΕΠ δεν θα απολαύσουν το θετικό αποτέλεσμα των προσπαθειών τους, όπως θα συνέβαινε σε οποιαδήποτε άλλης μορφής επιχείρηση.
Ύστερα από τα ανωτέρω προτείνουμε και παρακαλούμε θερμά:
Να επανέλθει η αρχική ρύθμιση σχετικά με τη ΜΗ φορολόγηση των ΚΟΙΝΣΕΠ, αφού εκ του νόμου ΔΕΝ διανέμουν κέρδη στους συνεταίρους-μέλη τους, αλλά το όποιο θετικό αποτέλεσμα του ισολογισμού ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ διατίθεται κατά 5% για το αποθεματικό, επενδύεται κατά τουλάχιστον 60% για την ανάπτυξη της επιχείρησης, ή διανέμεται μέχρι 35% στους εργαζόμενους οι οποίοι και φορολογούνται για αυτό. Να ξεκινήσει το συντομότερο η διαδικασία οικονομικής στήριξης των ΚΟΙΝΣΕΠ, όπως όλων των νέων επιχειρήσεων, ώστε να μπορέσουν το συντομότερο να ενταχθούν στην εργασία τα άτομα των ειδικών ομάδων, όπως στοχεύει ο ιδρυτικός νόμος.
1.Η οικονομική βοήθεια να παρέχεται χωρίς απαίτηση κατάθεσης εγγυητικής επιστολής, αλλά να καταβάλλεται τμηματικά ανάλογα με την πρόοδο του επιχειρησιακού σχεδίου.
2.Τα μέτρα στήριξης, να προβλεφθεί ότι αφορούν και τις ΚΟΙΝΣΕΠ που ήδη λειτουργούν.
3.Επίσης να προβλεφθεί νομοθετική ρύθμιση ώστε το ΑΡΘΡΟ 30ο να διατυπωθεί όπως παρακάτω. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ
1. Τη διάλυση του Συνεταιρισμού ακολουθεί η εκκαθάριση. Αν ο Συνεταιρισμός κηρυχθεί σε πτώχευση, ακολουθείται η διαδικασία της εμπορικής νομοθεσίας. Η εκκαθάριση διενεργείται από τη Διοικούσα Επιτροπή ή σε περίπτωση που αυτή κρίνει αναγκαίο, από δύο εκκαθαριστές που ορίζονται από τη Γενική Συνέλευση. Ο Συνεταιρισμός λογίζεται ότι εξακολουθεί να υφίσταται και μετά τη διάλυσή του για όσο χρόνο διαρκεί η εκκαθάριση. Κατά την εκκαθάριση διεκπεραιώνονται οι εκκρεμείς υποθέσεις και ιδίως εισπράττονται οι απαιτήσεις, ρευστοποιείται η περιουσία και πληρώνονται τα χρέη του Συνεταιρισμού. Αν απομένει μόνο παθητικό, οι εκκαθαριστές προβαίνουν στην περάτωση της εκκαθάρισης. Αν διαπιστωθεί ότι υπάρχει και ενεργητικό, ο Συνεταιρισμός αναβιώνει αυτοδίκαια και ως υπό εκκαθάριση εγγράφεται στα οικεία Μητρώα βάσει του άρθρου 791 ΚΠολΔ. Με το πέρας της εκκαθάρισης το υπόλοιπο ενεργητικό, εφ όσον αναβιώνει ο Συνεταιρισμός να ξαναεγγράφεται στο ενεργητικό της ΚΟΙΝΣΕΠ, εφ όσον όμως δεν αναβιώνει, τα όποια διαθέσιμα να διανέμονται στα εναπομείναντα μέλη της ΚΟΙΝΣΕΠ και να μη διατίθεται στο Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας .
ΥΓ 1. εφόσον δεν απαλλαγούμε από την φορολογία
2. Εφ όσον δεν επιχορηγηθούμε , και ίσως γι αυτό προέβλεψε ο νομοθέτης ότι : αφού σας απαλλάσσω από την φορολογία και επιπλέον σας επιχορηγώ , τα τελικά διαθέσιμα από την διάλυση όποιας ΚΟΙΝΣΕΠ περιέρχονται στο Κοινωνικό Ταμείο , όπερ και άτοπο με τα σημερινά δεδομένα της φορολόγησης των ΚΟΙΝΣΕΠ.
από επιστολή αναγνώστη και κοινωνικού επιχειρηματία στο koinsep.org
Οσον αφορά το Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας αυτό θα πρέπει να επικεντρωθεί στον τυπικό έλεγχο και μόνο της ορθής σύνταξης του καταστατικού και να μην έχει δικαίωμα να καθορίζει τι δράση θα εκτελέσει μια ΚοινΣΕπ καθώς μέχρι σήμερα είχε λόγο στις δράσεις που αποτύπωναν οι ΚοινΣΕπ στο καταστατικό τους και αυτό αλλοίωνε την βούληση της υπό ίδρυση ΚοινΣΕπ με αποτέλεσμα να απορρίψει καταστατικό σκοπό που είχε μια ΚοινΣΕπ για καλλιεργια αγροκτήματος με την αιτιολογία ότι δεν είναι κοινωνική επιχειρηματικοτητα ότι μπορεί να κάνει μια οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση πράγμα ακατανόητο και απαράδεκτο να επεμβαίνει ο φορέας πιστοποίησης εγκυρότητας καταστατικού και να κατευθύνει την επιχείρηση στο τι θα κάνει.
Παρατηρήσεις της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων στο Σχέδιο Νόμου «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της»
Λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές της κοινωνικής οικονομίας που ενδεικτικά προβλέπουν:
-τη συμμετοχική και συλλογική δράση των πολιτών, η σχέση των οποίων βασίζεται στην ισότητα,
-τη δράση για την επίτευξη ενός συγκεκριμένου κοινωνικού σκοπού και την ικανοποίηση κοινωνικών αναγκών, παρά την επίτευξη κέρδους,
-τη συμβολή στην αξιοποίηση και αύξηση του κοινωνικού κεφαλαίου,
-τη στήριξη των τοπικών κοινοτήτων και την προώθηση των συνεργασιών και της αμοιβαιότητας,
-την ανάπτυξη της καινοτομίας (ειδικά στην αντιμετώπιση κοινωνικών αναγκών που υπάρχουν ή προκύπτουν) και των δεξιοτήτων των πολιτών,
-τη συμβολή της κοινωνικής οικονομίας στην καλλιέργεια συλλογικής συνείδησης, στην ενίσχυση της ευαισθητοποίησης των πολιτών και την οργάνωση συλλογικών δράσεων.
Θεωρούμε αναγκαία την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας με την οπτική του φύλου, βασιζόμενοι στο γεγονός ότι οι αρχές της κοινωνικής οικονομίας συμβαδίζουν με τις αρχές της ισότητας των φύλων και ότι η σύνδεση των δύο μπορεί να επιφέρει θετικά αποτελέσματα σε διάφορους τομείς της κοινωνίας σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Άρθρο 2. Ορισμοί
Προτείνουμε να επανεξεταστεί ο διαχωρισμός των ομάδων- στόχων σε ευάλωτες και ειδικές.
Ενδεχομένως αυτός ο διαχωρισμός να φέρει μεγαλύτερη δυσκολία στη δημιουργία ευέλικτων δράσεων στήριξης των ομάδων αυτών και να δυσχεραίνει την επανένταξή τους, περιορίζοντας το κοινωνικό μείγμα, καθώς και να δημιουργήσει λειτουργικές δυσκολίες στις Κοιν.Σ.Επ.
Η κατηγοριοποίηση των συγκεκριμένων ομάδων ανάλογα με το είδος της ανάγκης που έχουν δε βοηθάει στην πραγματική αποτύπωση της κατάστασης και απομακρύνει από την εξατομικευμένη προσέγγιση που συνιστά η επιστημονική κοινότητα και οι Κοινοτικές Οδηγίες. Επίσης, η δημιουργία πολλών υποκατηγοριών στις ομάδες ένταξης θα δυσχεράνει το έργο που θέλουμε να επιτύχουμε με το συγκεκριμένο νόμο. Τέλος, μία τόσο ειδική κατηγοριοποίηση δε βοηθάει ουσιαστικά στην προσπάθεια κοινωνικής επανένταξης των ομάδων- στόχων.
Θα προτείναμε μία κατηγορία («ευπαθείς ομάδες» για παράδειγμα) στην οποία να προβλέπεται η πιθανότητα πολλαπλών διακρίσεων στις οποίες μπορεί να υπόκειται κάποιο άτομο.
Προτείνουμε να εισαχθεί στο νομοσχέδιο ο όρος «πολλαπλές διακρίσεις», ώστε να μπορεί να αναγνωστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η κατάσταση και να καταγραφούν οι πραγματικές ανάγκες του κάθε ατόμου που ανήκει στις ομάδες- στόχους. Για παράδειγμα, μια γυναίκα εκτός από θύμα βίας μπορεί να είναι και άνεργη, μετανάστρια, άστεγη ή μέλος μονογονεϊκής οικογένειας. Τέτοια περιστατικά, καθώς και ανάλογα, μπορούν να αξιολογηθούν σωστά μονάχα εάν αναζητηθούν όλες διακρίσεις που δέχεται το κάθε άτομο και σε όλα τα επίπεδα.
Επικροτούμε την προσθήκη στον ορισμό των ειδικών ομάδων των «θυμάτων παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων» και θεωρούμε ότι είναι σημαντική και απαραίτητη. Η πρόβλεψη όμως που περιείχε ο παλαιός νόμος για τις άνεργες γυναίκες είναι απαραίτητο να παραμείνει. Η συγκεκριμένη πρόταση εντάσσεται στην παραπάνω προσέγγιση που εξετάζει το ενδεχόμενο των πολλαπλών διακρίσεων.
Επίσης προτείνουμε στην παράγραφο 8 να προστεθεί και ο στόχος στο τέλος του ορισμού της «κοινωνικής ένταξης»:
8.Ως «κοινωνική ένταξη» ορίζεται η διαδικασία ενσωμάτωσης στην κοινωνική και οικονομική ζωή ατόμων που ανήκουν στις «ευάλωτες» και τις «ειδικές» ομάδες, κυρίως μέσω της προώθησής τους στη μισθωτή εργασία, με στόχο την αποφυγή του κοινωνικού αποκλεισμού τους.
Άρθρο 4 παρ. 2. Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με το Νόμο οι Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:
αα)Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης Ευάλωτων Ομάδων
αβ) Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης Ειδικών Ομάδων
Σε συνέχεια της πρότασης της Γενικής Γραμματείας Ισότητας Φύλων, για το Άρθρο 2 (αναφορικά με το διαχωρισμό «ειδικών» και «ευάλωτων» ομάδων πληθυσμού), θεωρούμε ότι η ύπαρξη δύο ειδών Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης δεν εξυπηρετεί κάποιο σκοπό- (αντιθέτως, μπορεί να δημιουργήσει πλήθος προβλημάτων).
Προτείνουμε επίσης να αναφέρεται ρητά στο Νόμο η δυνατότητα ενασχόλησης των Κοιν.Σ.Επ Ένταξης ΚΑΙ με δράσεις Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας. Το στοιχείο αυτό το θεωρούμε απαραίτητο για τη βιωσιμότητα του κάθε φορέα και την εργασιακή επανένταξη των ευπαθών ομάδων.
Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία και οι συνεταιρισμοί γενικότερα στηρίζονται στο τοπικό στοιχείο. Εάν δεν υπάρχει η δυνατότητα συνδυασμού των τομέων ενασχόλησης θα υπάρξουν προβλήματα στην εφαρμογή, τόσο στην Αθήνα αλλά κυρίως στην περιφέρεια.
Άρθρο 3 Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, 3 παρ. 2.
Αναφορικά με την υποχρέωση πρόσληψης ενός τουλάχιστον εργαζόμενου από πλευράς των ΚΟΙΝΣΕΠ μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας, σημειώνουμε τα εξής:
Λαμβάνοντας υπόψη την μέχρι τώρα εμπειρία, η συγκεκριμένη υποχρέωση οδηγεί συχνά τις ΚΟΙΝΣΕΠ να προσλαμβάνουν (εικονικά) έναν εργαζόμενο, με μόνη υποχρέωση την καταβολή των ασφαλιστικών του εισφορών (ώστε να καλύπτονται από το νόμο).
Το στοιχείο αυτό είναι αντίθετο με της αρχές της αλληλέγγυας κοινωνικής οικονομίας και δε βοηθάει στην ουσιαστική επανένταξη των ομάδων- στόχων. Επιπλέον, εάν λάβουμε υπόψη ότι οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να λαμβάνουν τα επιδόματα που δικαιούνται, είναι πολύ πιθανό να συμβούν αντίστροφα αποτελέσματα από τα προσδοκώμενα: να αναπτυχθούν δηλαδή σχέσεις εξάρτησης, παρά διαδικασίες επανένταξης στον κοινωνικό ιστό.
Ως εκ τούτου προτείνουμε να γίνει πιο σαφής ο νόμος, τουλάχιστον ως προς τον τρόπο που προκύπτει η υποχρέωση της πρόσληψης υπαλλήλου και σε σχέση με το ύψος των εσόδων που είναι ικανά να καλύψουν τη θέση εργασίας. [π.χ.: συνδέεται με την εθελοντική εργασία των μελών ή των υποστηρικτών του κάθε φορέα; (άρθρο 7 παρ. 10, άρθρο 26 παρ. 7), αναφέρεται στην ετήσια μονάδα εργασίας, άρα περιλαμβάνεται η μερική ή η εποχιακή απασχόληση;]
Στο άρθρο 3, παρ 1 …. να αφαιρεθεί «οι ενώσεις προσώπων των άρθρων 78 επ. του Α.Κ., οι Αστικές Εταιρίες των άρθ. 741 επ. του Α.Κ., καθώς επίσης και οποιαδήποτε άλλο νομικό πρόσωπο ή ένωση προσώπων,» …
Όπως είναι διατυπωμένο μέχρι σήμερα το άρθρο 3 μπορούν να βαπτίζονται με νόμο «κοινωνικές», διάφορες κρατικές δομές και ιδιωτικές εταιρείες, υφαρπάζοντας πόρους του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου-ΕΚΤ, που προορίζονται για αμιγώς κοινωνικούς φορείς.
Άρθρο 2. Ορισμοί
Παράγραφος 2. γ. Περιέχει μια γενική και ασαφή αναφορά.
Ποιος θα ορίσει την αρχή «ίση αμοιβή για ίσης αξίας εργασία» και ποιος την αναλογία ανώτατης προς κατώτατη αμοιβή για τους συμμετέχοντες; Θα έρθει οδηγία από “πάνω” από το υπουργείο με κάποια ερμηνευτική εγκύκλιο που θα περιπλέξει επιπλέον τα πράγματα; Παρακαλούμε να αφαιρεθεί ως μη ουσιαστική παρέμβαση εφόσον έτσι κι αλλιώς το ύψος της αμοιβής ορίζεται από κείμενες διατάξεις και το ανώτατο ύψος είναι και αυτό σχετικό με τα ισχνά κέρδη της κοινωνικής επιχείρησης. Εκτός των παραπάνω αποτελεί και παρέμβαση στην διαχείριση της κοινωνικής επιχείρησης. Έρχεται μάλιστα σε αντίφαση με την αμέσως επόμενη φράση 2.δ που αναφέρεται στην αυτονομία και στην ανεξαρτησία.
Παράγραφος 9. Να γίνει προσθήκη ακόμη μιας ομάδας (ομάδα η) και να συμπεριληφθούν στις «ειδικές ομάδες» και οι νέοι κάτω των 25 ετών οι οποίοι πλήττονται από την ανεργία λόγω της έλλειψης εμπειρίας, ειδικότερα οι πτυχιούχοι των ΑΕΙ που αρχίζουν ουσιαστικά την καριέρα τους μετά την αποφοίτηση τους.
Στυλιανός Κατωμέρης
Περιφερειακός Μηχανισμός Κοινωνικών Επιχειρήσεων Αττικής
Αν ένα εγχείρημα είναι αυτοαναφορικό και ολίγον «αυτιστικό» και δεν αποβλέπει στην δικτύωση, δεν κατατάσεται στην ΚΑΛΟ;
Άρθρο 2. Ορισμοί
Παραγρ.1 : Επιβεβαιώνει τη θετική κατεύθυνση του σκοπού και του στόχου του Άρθρου 1.
Παραγρ.2 : όλα είναι θετικά από το α. έως το ε. εκτός από την αναφορά στη 2.β. “εφαρμόζουν περιορισμούς στη διανομή κερδών και επανεπενδύουν μέρος τους σε δραστηριότητες που προάγουν τη συλλογική ή και την κοινωνική ωφέλεια, όπως ορίζονται στον παρόντα νόμο”.
Χωρίς τη διάκριση των κερδών από τα πλεονάσματα, και αν οι περιορισμοί στη διανομή κερδών, όπως ορίζονται στο σχέδιο αυτό, επιχειρηθεί να επιβληθούν και στους αστικούς και αγροτικούς συνεταιρισμούς, τότε αυτοί εξαιρούνται “εξ ορισμού” από τους Φορείς ΚΑΛΟ. Ο λόγος είναι απλός και θα εξηγηθεί στο αντίστοιχο άρθρο 3.
Παραγρ. 3 έως 7 : θετικοί ορισμοί που επιβεβαιώνουν σκοπό και στόχο.
Παραγρ. 8 : “Ως «κοινωνική ένταξη» ορίζεται η διαδικασία ενσωμάτωσης στην κοινωνική και οικονομική ζωή ατόμων που ανήκουν στις «ευάλωτες» και τις «ειδικές» ομάδες, κυρίως μέσω της προώθησής τους στη μισθωτή εργασία”.
Εδώ κινδυνεύει να χαθεί μια πρώτης τάξης ευκαιρία προσαρμογής της ελληνικής νομοθεσίας στη διεθνή όχι μόνο στο γενικό επίπεδο της συνεταιριστικής νομοθεσίας, αλλά και ειδικά σε ότι αφορά στην εργασία σε συνεταιρισμούς. Δεδομένου ότι αφορά σχέδιο νόμου του αρμόδιου υπουργείου, αποτελεί πολύ σημαντικό έλλειμμα που δεν πρέπει να αγνοηθεί.
Η θεμελιώδης προσέγγιση της εργασίας στους συνεταιρισμούς, σύμφωνα με την ICA, περιλαμβάνει τρεις βασικές θέσεις:
α) το είδος της εργασίας που ασκείται σε ένα συνεταιρισμό αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό του συνεταιρισμού,
β) η εργασία αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο, ανεξάρτητα από το είδος του συνεταιρισμού, πχ όλα τα πρότυπα της Παγκόσμιας Διακήρυξης για τους εργατικούς συνεταιρισμούς πρέπει να ισχύουν και για τους εργαζόμενους μέλη των κοινωνικών συνεταιρισμών,
γ) η σχέση των εργαζομένων μελών με το συνεταιρισμό πρέπει να θεωρείται ως διαφορετική από εκείνη της συμβατικής μισθωτής εργασίας και από εκείνη της αυτόνομης ατομικής εργασίας (δηλ. της αυτοαπασχόλησης).
Πηγές:
[1] International Co-operative Alliance – ICA,http://ica.coop
[2] CICOPA (International organisation representing worker and social cooperatives, a sectoral organisation of the International Cooperative Alliance – ICA), “World declaration on worker cooperatives”, approved by the ICA General Assembly, Cartagena, Colombia, 23 September 2005 –
http://www.cicopa.coop/IMG/pdf/Declaration_approved_by_ICA_EN-2.pdf
[3] CICOPA, “World Standard of Social Cooperatives”, CICOPA General Assembly, Cancun, Mexico, 16 November 2011
Πρόταση 1η :
Να αξιοποιηθεί τουλάχιστο η ευκαιρία για να νομοθετηθεί η συνεταιρισμένη εργασία σύμφωνα με τον ορισμό και τις κατευθύνσεις της Διεθνούς Συνεταιριστικής Συμμαχίας (ICA) και της CICOPA, όπως παρουσιάζονται στις παραπάνω πηγές.
Παραγρ. 10 : “Το Τμήμα Μητρώου Κοινωνικής Οικονομίας,…, είναι η αρμόδια διοικητική αρχή για τον έλεγχο νομιμότητας και σκοπιμότητας κατά τη σύσταση των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και των Συνεταιρισμών Εργαζομένων, και, κατά τη λειτουργία τους, εποπτεία και έλεγχο νομιμότητας αυτών και των υποχρεωτικώς καταχωριστέων στο Γ.Ε.ΜΗ. πράξεών τους”.
1o Σε τι συνίσταται ο έλεγχος σκοπιμότητας από το Τμήμα Μητρώου ΚΑΛΟ του ΥΠΕΚΑΑ; Πώς νοείται έλεγχος σκοπιμότητας κατά τη σύσταση συνεταιρισμών ΚΑΛΟ ή και μετά από αυτή από διοικητικές αρχές;
2o Στις “Κατευθυντήριες γραμμές για την Συνεταιριστική Νομοθεσία Τρίτη έκδοση αναθεωρημένη” http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/—ed_emp/—emp_ent/—coop/documents/publication/wcms_451733.pdf, (σελ. 115) αναφέρεται :
“Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει μια διοικητική μονάδα που είναι επιφορτισμένη με την προώθηση ή την καταχώρηση των συνεταιρισμών να ελέγχει τους συνεταιρισμούς. Μια δημόσια αρχή μπορεί να ασκεί την αρμοδιότητα ελέγχου μόνιμα, αν η ανεξαρτησία της από την κυβερνητική παρέμβαση είναι εγγυημένη”.
Πρόταση 2η : Να απαλειφθούν οι λέξεις “και σκοπιμότητας” και να δημιουργηθεί Ανεξάρτητη Αρχή για την ΚΑΛΟ που θα έχει μεταξύ άλλων και την αρμοδιότητα του σχετικού ελέγχου.
Παραγρ. 11 : Στο Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας, του Τμήματος Μητρώου Κοινωνικής Οικονομίας του ΥΠΕΚΑΑ προβλέπεται η ένταξη και των συνεταιρισμών του Ν.1667/86, χωρίς να διευκρινίζεται αν αφορά εκείνους οι οποίοι θα ζητήσουν την ένταξή τους στους “Φορείς ΚΑΛΟ”, σύμφωνα με το νόμο αυτό. Αυτό σημαίνει υποχρεωτική ένταξη;
Πρόταση 3η : Πρέπει να αποσαφηνιστεί το σημείο.
6. Δεν πρέπει να στοχεύουν αποκλειστικά στην αειφορία του φυσικού περιβάλλοντος η οποία θα πρέπει να είναι επιβεβλημένη αλλά και στην αντοχή από κρίσεις πχ οικονομική (resilience).
6β. Πιο σημαντική είναι η διατήρηση και διαφύλαξη των υφιστάμενων. Έμφαση στην ανάπτυξη τομέα παραγωγής ντόπιων «φυλών» και ντόπιων ποικιλιών πχ σπόρων και φυτών. Λύση δεν αποτελεί η αποτροπή αλλά η ανάπτυξη ενός άλλου τομέα επικρατέστερου.
6ε. Δημιουργία συνεταιρισμών που παραγουν πρασινη ενέργεια…ανεμογεννήτριες ή υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις μικρής κλίμακας.
6ζ. Οι τοπικές κοινωνίες γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες τους σε υποδομές. Πιθανή συνδιαχείριση και εκμετάλλευση των υποδομών.
Στο άρθρο 2 παράγραφος γ μετά την φράση «ίση αμοιβή για ίση εργασία» να προστεθεί η φράση «είτε «στον καθένα/ κάθεμια κατά τις ανάγκες του/της» και να ορίζονται αυτές από την γενική συνέλευση (πχ να μπορούν να δώσουν επίδομα σε μονογονεϊκές οικογένειες ή για κάποια άλλη ειδική συνθήκη).
Επίσης στην παράγραφο 9 στον ορισμό των ειδικών ομάδων το σημείο β να γίνει: «οι άστεγοι είτε/ και οι άποροι». Να μην απαιτείται δηλαδή ο άστεγος να είναι ταυτόχρονα και άστεγος, να αρκεί μια από τις δύο συνθήκες.
ια. Η παραγωγή, μεταποίηση, προώθηση, διατήρηση και ανάδειξη τοπικών προϊόντων, υπηρεσιών και επαγγελμάτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου.
Από το παραπάνω άρθρο φαίνεται να περιορίζεται η παραγωγική και εμπορική δραστηριότητα σε τοπικά μόνο προϊόντα. Καλό είναι να επιτρέπεται Η παραγωγή, μεταποίηση και προώθηση οποιωνδήποτε προϊόντων γενικά και όχι μόνο τοπικών. Π.χ. Ενδύματα, αξεσουάρ ένδυσης/υπόδυσης, κοσμήματα, παιχνίδια κλπ. Επίσης σε κάποιες περιοχές δεν υπάρχουν π.χ. σουπερμάρκετ και οι κάτοικοι χρειάζεται να ταξιδέψουν για τα βασικά τους είδη.