1. Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) είναι οι δομές κοινωνικής πρόνοιας, στις οποίες απασχολούνται δημιουργικά παιδιά ηλικίας από πέντε (5) έως δώδεκα (12) ετών για ένα χρονικό διάστημα της ημέρας εκτός του σχολικού ωραρίου. Στις δομές αυτές δύνανται να απασχολούνται και παιδιά με ελαφριάς μορφής κινητικά ή αισθητηριακά προβλήματα.
2. Σκοπός των ΚΔΑΠ είναι η δημιουργική απασχόληση των παιδιών με την εφαρμογή σύγχρονων παιδαγωγικών πρακτικών και οργανωμένων εξατομικευμένων και ομαδικών δραστηριοτήτων για την υποστήριξη της σωματικής, νοητικής, συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξής τους.
3. Οι προσφερόμενες προς τα φιλοξενούμενα παιδιά υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης οφείλουν να είναι πολύπλευρες και ισομερώς κατανεμημένες.
4. Τα ΚΔΑΠ δύναται να ιδρύονται και να λειτουργούν σε περιοχές όπου στον οικείο πολεοδομικό σχεδιασμό είναι επιτρεπτή η χρήση κτιρίων κοινωνικής πρόνοιας και για την αδειοδότησή τους εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας για τις δομές κοινωνικής πρόνοιας. Κατ’ εξαίρεση, δύνανται να στεγάζονται σε χώρους δημόσιων σχολικών κτιρίων, στους οποίους κατά τη διάρκεια του σχολικού ωραρίου δεν πραγματοποιείται διδασκαλία.
5. Για τον έλεγχο της εύρυθμης λειτουργίας των ΚΔΑΠ και την αξιολόγησή τους ως θεσμού Κοινωνικής Πρόνοιας, δημιουργείται ηλεκτρονική εφαρμογή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, την οποία υλοποιεί και διαχειρίζεται η εταιρεία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.» (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.). Στην εφαρμογή αυτή κάθε αδειοδοτημένος φορέας υποχρεούται, κατ’ ελάχιστο, να δηλώνει σε πραγματικό χρόνο την άφιξη κάθε παιδιού στη δομή και την αποχώρησή του από αυτή, καθώς και το εβδομαδιαίο πρόγραμμα λειτουργίας της, με ρητή καταγραφή των επιμέρους δραστηριοτήτων δημιουργικής απασχόλησης και το χρονοδιάγραμμά τους, ώστε για κάθε παιδί να δηλώνεται η ισομερής ανά δραστηριότητα δημιουργική απασχόλησή του με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
6. Οι αιτήσεις για την έκδοση άδειας λειτουργίας ΚΔΑΠ που υποβάλλονται μετά τη δημοσίευση του παρόντος και μέχρι τη δημοσίευση της εκδιδόμενης, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρ. 7, υπουργικής απόφασης, αξιολογούνται σύμφωνα με τις προβλέψεις της τελευταίας, εφόσον αυτή δημοσιευθεί, εντός τριών μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος. Μετά τη δημοσίευση της υπουργικής απόφασης του πρώτου εδαφίου της παρ. 7, οι αιτήσεις για αδειοδότηση ΚΔΑΠ αξιολογούνται με βάση τα οριζόμενα στην απόφαση αυτή.
7. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης εξειδικεύονται περαιτέρω ο σκοπός των ΚΔΑΠ και το περιεχόμενο της παρ. 3 του παρόντος και καθορίζονται : α) οι όροι, οι προϋποθέσεις και οι φορείς λειτουργίας τους, β) ο ανώτατος αριθμός ωφελουμένων ανά δομή και βάρδια λειτουργίας, γ) οι απαιτούμενοι ανά δομή χώροι, οι σχετικές τεχνικές προδιαγραφές τους και οι αποστάσεις τους από οχλούσες δραστηριότητες, δ) ο απαιτούμενος πάσης φύσεως εξοπλισμός τους, η στελέχωσή τους και τα απαιτούμενα ειδικότερα προσόντα του προσωπικού τους, ε) οι προϋποθέσεις και η διαδικασία αδειοδότησής τους, στ) τα θέματα που άπτονται του ελέγχου της νόμιμης λειτουργίας τους και τα αρμόδια προς τούτο όργανα, οι κυρώσεις για την παραβίαση των διατάξεων που διέπουν τη λειτουργία των ΚΔΑΠ και τα αρμόδια για την επιβολή τους όργανα, ζ) οι προϋποθέσεις λειτουργίας ΚΔΑΠ σε κτίρια δημόσιων σχολείων και οι εξαιρέσεις από την απαγόρευση λειτουργίας τους σε αίθουσες που πραγματοποιείται διδασκαλία, η) οι ειδικότεροι όροι λειτουργίας της ηλεκτρονικής εφαρμογής της παρ. 5, πλέον των οριζομένων στην παράγραφο αυτή και οι υπηρεσίες και οι φορείς που δύνανται να διασυνδέονται με την εφαρμογή αυτή, καθώς και κάθε ειδικότερο, τεχνικό και λεπτομερειακό θέμα για την εφαρμογή του παρόντος. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δύναται να αναπροσαρμόζονται τα ηλικιακά όρια των ωφελούμενων παιδιών.
8. α) Τα πορίσματα των ελέγχων που πραγματοποιούνται σε ΚΔΑΠ και οι βάσει των ελέγχων αυτών τυχόν αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων για την επιβολή κυρώσεων, κοινοποιούνται στους φορείς που είναι αρμόδιοι για τη διαχείριση ή υλοποίηση προγραμμάτων χρηματοδότησης από εθνικούς πόρους ή πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον στα προγράμματα αυτά συμμετέχουν τα ελεγχόμενα ΚΔΑΠ. Τα πορίσματα των ανωτέρω ελέγχων και οι αποφάσεις επιβολής κυρώσεων δεσμεύουν ως προς την απόδειξη και αξιολόγηση των πραγματικών περιστατικών που διαπιστώνουν, καθώς και τα αρμόδια για τη διαχείριση ή υλοποίηση των προγραμμάτων του προηγούμενου εδαφίου όργανα, κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.
β) Αντίστοιχα, τα πορίσματα των ελέγχων που πραγματοποιούνται σε ΚΔΑΠ και οι βάσει των ελέγχων αυτών τυχόν αποφάσεις επιβολής κυρώσεων των αρμοδίων οργάνων για τη διαχείριση ή υλοποίηση προγραμμάτων χρηματοδότησης από εθνικούς πόρους ή πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στα οποία συμμετέχουν τα ελεγχόμενα ΚΔΑΠ, κοινοποιούνται στην Περιφέρεια που αδειοδότησε κάθε ελεγχόμενο ΚΔΑΠ. Τα πορίσματα των ανωτέρω ελέγχων και οι αποφάσεις επιβολής κυρώσεων δεσμεύουν ως προς την απόδειξη και αξιολόγηση των πραγματικών περιστατικών που διαπιστώνουν, τις Περιφέρειες κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.
9. Από τη δημοσίευση της υπουργικής απόφασης του πρώτου εδαφίου της παρ. 7, καταργείται η υπ’ αρ. 14951/9.10.2001 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας (Β’ 1397).
Είναι ανέφικτο να τηρούν οι παιδαγωγοί-εμψυχωτές παρουσιολόγιο σε πραγματικό χρόνο, εφόσον απασχολούν εκείνη την ώρα τα παιδιά . Για αυτή την εργασία απαιτείται υπάλληλος γραμματειακής υποστήριξης, ώστε να τηρεί κάθε βιβλίο, το οποίο πρέπει να υπάρχει στη δομή και το οποιο ελέγχεται.
Να γίνουν επιτόπιοι έλεγχοι σε ΚΔΑΠ τα οποία ακόμη και σήμερα συνεργάζονται με αθλητικούς συλλόγους, φροντιστήρια ξενων γλωσσών κλπ, ή δίνονται χρήματα στο χέρι στους γονείς για να εγγράφονται σε αυτές τις δραστηριότητες. Επίσης, είναι αδιανόητο να γίνεται η μελέτη των σχολικών μαθημάτων εντος των ΚΔΑΠ.
Από τη στιγμή που είναι υποχρεωτική η προσχολική εκπαιδευση απο τα 4 έτη, να δίδεται voucher και στις μητέρες παιδιών 4 ετών για εγγραφή σε ΚΔΑΠ.
Να ενταχθούν και οι μητέρες δημοσιοι υπάλληλοι στε πρόγραμμα ώστε να εγγράφουν τα παιδιά τους σε ΚΔΑΠ.
Παράγραφος 1
Προτείνουμε αναδιατύπωση της Παραγράφου 1 ως εξής:
Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) είναι οι δομές κοινωνικής πρόνοιας, παιδαγωγικού χαρακτήρα, στις οποίες απασχολούνται δημιουργικά παιδιά ηλικίας από τεσσάρων (4) έως δώδεκα (12) ετών για ένα χρονικό διάστημα της ημέρας εκτός του σχολικού ωραρίου. Στις δομές αυτές δύνανται να απασχολούνται και παιδιά με ελαφριάς μορφής κινητικά ή αισθητηριακά προβλήματα.
Αιτιολόγηση:
Α. Θεωρούμε πολύ σημαντικό να αναγνωριστεί πλέον και μέσω του θεσμικού πλαισίου ίδρυσης και λειτουργίας των Δομών, πέρα από τον προνοιακό τους χαρακτήρα και ο παιδαγωγικός τους χαρακτήρας, ο οποίος τόσο ποιοτικά όσο και ουσιαστικά/πρακτικά τις χαρακτηρίζει. Τόσο από τα προγράμματα και τις δραστηριότητες που έχουν αμιγώς παιδαγωγικό χαρακτήρα, όσο και από τις ίδιες τις ειδικότητες του προσωπικού (καταρτισμένοι, πτυχιούχοι εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων) που εργάζονται στα ΚΔΑΠ, είναι αυτονόητο πως η λειτουργία των Δομών είναι παιδαγωγικής φύσεως. Θεωρούμε απόλυτα λογικό, εύλογο, δίκαιο και σωστό να γίνεται, λοιπόν, η ξεκάθαρη αυτή αναφορά στον παιδαγωγικό χαρακτήρα των ΚΔΑΠ στην πρώτη παράγραφο, η οποία αποτελεί στην ουσία τον «Ορισμό» των ΚΔΑΠ. Πόσο δε μάλλον όταν ήδη θεωρούνται και επίσημα ως χώροι διαπαιδαγώγησης οι Παιδικοί Σταθμοί και έχουν αναγνωριστεί ως παιδαγωγοί οι Βρεφονηπιοκόμοι που τους στελεχώνουν.
Β. Αν και στο τέλος της παραγράφου 7 γίνεται αναφορά στο ότι τα ηλικιακά όρια δύνανται να αναπροσαρμόζονται Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, προτείνουμε το ηλικιακό όριο των παιδιών να ξεκινάει από τα τέσσερα (4) έτη, καθώς με την εφαρμογή της δίχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης των νηπίων τα παιδιά αυτής της ηλικίας (προ-νήπια), στερούνται της δυνατότητας δημιουργικών δραστηριοτήτων εκτός του σχολικού ωραρίου (απογεύματα και καλοκαίρι). Πρόκειται για αίτημα που εκφράζεται έντονα και κατ’επανάληψη τα τελευταία χρόνια προς τους εργαζόμενους στα ΚΔΑΠ από τους ίδιους τους γονείς.
Παράγραφος 2
Προτείνουμε συμπλήρωση της Παραγράφου 2 ως εξής:
Σκοπός των ΚΔΑΠ είναι η δημιουργική απασχόληση των παιδιών με την εφαρμογή σύγχρονων παιδαγωγικών πρακτικών και οργανωμένων εξατομικευμένων και ομαδικών δραστηριοτήτων για την υποστήριξη της σωματικής, νοητικής, συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξής τους. Επιπλέον, μέσω των παραπάνω, επιτυγχάνεται η πολυδιάστατη στήριξη των γονέων/οικογενειών των παιδιών.
Αιτιολόγηση:
Σκοπός των ΚΔΑΠ, πέρα από τον προφανή που περιγράφεται εύστοχα στην διατύπωση του σχεδίου νόμου και αφορά στα ίδια τα παιδιά, είναι αναμφίβολα και η πολύπλευρη στήριξη του θεσμού της οικογένειας, η πολυδιάστατη βοήθεια που παρέχεται στους ίδιους τους γονείς μέσω της συμμετοχής των παιδιών τους στα ΚΔΑΠ.
Ενδεικτικά:
Σε οικονομικό επίπεδο. Οι γονείς έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν στα παιδιά τους μεγάλη ποικιλία παιδαγωγικών και ψυχαγωγικών υπηρεσιών υψηλού ποιοτικού επιπέδου, εντελώς δωρεάν. Ιδιαίτερα γονείς από τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα, ή πολύτεκνοι, οι μονογονεϊκές οικογένειες κ.λ.π., οι οποίοι αξιοποιώντας τα οφέλη των επιδοτούμενων προγραμμάτων (π.χ. «Εναρμόνιση») δίνουν την ευκαιρία στα παιδιά τους να συμμετέχουν σε δημιουργικές δραστηριότητες, τις οποίες δεν θα είχαν την οικονομική δυνατότητα να παρακολουθήσουν σε άλλες δομές και χώρους που θα χρειαζόταν να πληρώσουν για αυτές.
Σε εργασιακό επίπεδο. Οι γονείς διατηρούν τη δυνατότητα να ανταποκρίνονται στις αυξημένες απαιτήσεις της εργασίας τους, έχοντας εξασφαλίσει τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών τους εκτός σχολικού ωραρίου, τα απογεύματα, στους ασφαλείς και φιλόξενους χώρους των ΚΔΑΠ. Διαφορετικά θα έπρεπε ή ο ένας από τους δύο γονείς να μην εργάζεται για να είναι στο σπίτι με τα παιδιά ή να επιβαρύνεται ο οικογενειακός προϋπολογισμός με επιπλέον έξοδα για ένα άτομο να προσέχει τα παιδιά στο σπίτι όσο οι γονείς εργάζονται. Κάτι που στις μέρες μας λίγες οικογένειες μπορούν να καλύψουν οικονομικά.
Σε κοινωνικό επίπεδο – δημογραφικό. Η «ανάσα» προσωπικού/οικογενειακού χρόνου, ατομικής σωματικής άσκησης και υγείας, ακόμα και χαλάρωσης/ξεκούρασης που εξασφαλίζουν οι γονείς, ενώ τα παιδιά τους βρίσκονται στα ΚΔΑΠ, είναι χωρίς υπερβολή ανεκτίμητη. Είναι αυτή που θα δώσει σε ένα νέο ζευγάρι τις ευνοϊκές εκείνες συνθήκες που χρειάζεται για να πάρει την πολύ δύσκολη στις μέρες μας απόφαση να κάνει ένα δεύτερο ή ακόμα και ένα τρίτο παιδί. Η ίδια η λειτουργία των ΚΔΑΠ είναι ένα από τα «εργαλεία» που πρέπει να αξιοποιήσει η χώρα μας για τη δημιουργία ολοένα και περισσότερο θετικών συνθηκών για την υποστήριξη των οικογενειών στην εθνική προσπάθεια αντιμετώπισης του δημογραφικού ζητήματος.
Για τους παραπάνω ενδεικτικούς λόγους, προτείνουμε να συμπληρωθεί στους σκοπούς των ΚΔΑΠ πέρα από τον παιδαγωγικό τους ρόλο και η διάσταση της κοινωνική τους προσφοράς προς τους γονείς και τις οικογένειες των παιδιών.
Παράγραφος 4
Προτείνουμε την αναδιατύπωση της Παραγράφου 4 ως εξής:
Τα ΚΔΑΠ δύναται να ιδρύονται και να λειτουργούν σε περιοχές όπου στον οικείο πολεοδομικό σχεδιασμό είναι επιτρεπτή η χρήση κτιρίων κοινωνικής πρόνοιας και για την αδειοδότησή τους εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας για τις δομές κοινωνικής πρόνοιας. Κατ’ εξαίρεση, δύνανται να στεγάζονται σε χώρους δημόσιων σχολικών κτιρίων. Οι προϋποθέσεις λειτουργίας των ΚΔΑΠ σε κτίρια δημόσιων σχολείων καθορίζονται και εξειδικεύονται μέσω της ΚΥΑ της παραγράφου 7 του παρόντος.
Αιτιολόγηση:
Αυτή τη στιγμή τα δημοτικά ΚΔΑΠ που στεγάζονται και λειτουργούν σε δημόσια σχολεία είναι αυτονόητο ότι χρησιμοποιούν και αίθουσες στις οποίες κατά την πρωινή λειτουργία του σχολείου πραγματοποιείται διδασκαλία. Ενδεχόμενη, απαγόρευση της χρήσης των αιθουσών διδασκαλίας, θα προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στα ΚΔΑΠ αυτά και πολύ πιθανό κάποια να κινδυνέψουν με κλείσιμο. Μέσω της προτεινόμενης αναδιατύπωσης, προτείνουμε για το θέμα αυτό να έχουμε την ευκαιρία να το αναλύσουμε μαζί με την ΚΕΔΕ εκτενώς, κατά την επεξεργασία και διαμόρφωση της ΚΥΑ, κατά την οποία θεωρούμε δεδομένο ότι θα κληθούμε να συμμετάσχουμε. Είναι κάτι που πραγματικά μπορεί να ρυθμιστεί μέσω της ΚΥΑ και δεν χρειάζεται να εισαχθεί μέσω του Άρθρου αυτού μία άκρως δεσμευτική διάταξη η οποία δεν έχει συζητηθεί επαρκώς με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς (Υπ.Παιδείας, ΚΕΔΕ, ΠΑΣΕΚΔΑΠ).
Παράγραφος 5
Προτείνουμε αναδιατύπωση της Παραγράφου 5 ως εξής:
Για τον έλεγχο της εύρυθμης λειτουργίας των ΚΔΑΠ και την αξιολόγησή τους ως θεσμού Κοινωνικής Πρόνοιας, δημιουργείται ηλεκτρονική εφαρμογή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, την οποία υλοποιεί και διαχειρίζεται η εταιρεία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.» (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.). Στην εφαρμογή αυτή κάθε αδειοδοτημένος φορέας υποχρεούται, κατ’ ελάχιστο, να δηλώνει σε ημερήσια βάση την συμμετοχή/παρουσία κάθε παιδιού δηλώνοντας παράλληλα την ώρα άφιξης και αποχώρησης του από τη δομή, καθώς και το εβδομαδιαίο πρόγραμμα λειτουργίας της, με ρητή καταγραφή των επιμέρους δραστηριοτήτων δημιουργικής απασχόλησης και το χρονοδιάγραμμά τους, ώστε για κάθε παιδί να δηλώνονται αναλυτικά οι δραστηριότητες δημιουργικής απασχόλησης που συμμετείχε σύμφωνα με το ως άνω δηλωθέν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Αιτιολόγηση:
Α. Ο στόχος του συγκεκριμένου Άρθρου είναι αφενός να ελεγχθεί η προσέλευση των παιδιών και αφετέρου η συμμετοχή τους στις προσφερόμενες υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης. Εύλογος ο στόχος και θεμιτός. Παρόλα αυτά σε κάποια σημεία καθίσταται μη λειτουργικό το μέτρο, ο τρόπος μέσω του οποίου επιλέγει το Υπουργείο να επιτύχει τον επιθυμητό στόχο. Το πρώτο σκέλος της ρύθμισης έχει να κάνει με την εφαρμογή καταγραφής ώρας άφιξης και αποχώρησης κάθε παιδιού σε πραγματικό χρόνο. Για να εφαρμόσουμε αυτήν την πραγματικά υπερβολική διαδικασία στην πράξη (η οποία παρεμπιπτόντως δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ ξανά σε άλλη δομή πρόνοιας), θα πρέπει κάθε δημοτικό ΚΔΑΠ να στερηθεί τις παιδαγωγικές υπηρεσίες ενός εκ του εκπαιδευτικού προσωπικού του, ο/η οποίος/α θα πρέπει να είναι συνεχώς μπροστά από έναν υπολογιστή και να ενημερώνει την ηλεκτρονική πλατφόρμα σε πραγματικό χρόνο για την ώρα που ήρθε και που έφυγε κάθε ένα από τα παιδιά που συμμετέχουν. Για παράδειγμα, αν υποθέσουμε πως σε μία Δομή με 100 εγγεγραμμένα παιδιά, έρχονται καθημερινά περίπου 60-70 παιδιά και για κάθε ένα από αυτά τα παιδιά ο υπεύθυνος θα χρειάζεται κατά μ.ο. από 2’ για την κάθε καταγραφή, θα απαιτούνται τουλάχιστον 4-5 ώρες κάθε μέρα για να δηλώνονται σε πραγματικό χρόνο τα παιδιά από τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό. Ο εκπαιδευτικός αυτός θα σταματάει το εργαστήριο, την ομαδική ή εξατομικευμένη δραστηριότητα που διδάσκει/επιβλέπει εκείνη τη στιγμή, διακόπτοντας τη ροή της, για να μεταβεί στον χώρο του γραφείου εκπαιδευτικών και να δηλώσει στην εφαρμογή σε πραγματικό χρόνο ένα-ένα το κάθε παιδί που εισέρχεται ή εξέρχεται του χώρου. Μην ξεχνάμε ότι αναφερόμαστε σε δημοτικές Δομές, οι οποίες είτε είναι οριακά στελεχωμένες είτε ακόμα και υποστελεχωμένες, ειδικά μετά τις απολύσεις και τις μειώσεις ωρών εργασίας που προέκυψαν λόγω της απαράδεκτης και καταστροφικής πολιτικής επιλογής για μείωση της χρηματοδότησης των ΚΔΑΠ που εφαρμόστηκε μέσω του φετινού σχεδιασμού της Δράσης. Επίσης, υπάρχουν δομές που δεν διαθέτουν καν ίντερνετ ή ακόμα και υπολογιστή (τα ΚΔΑΠ πχ σε σχολικά κτίρια δεν έχουν καν πρόσβαση στα γραφεία των Δασκάλων του σχολείου, οπότε δεν έχουν καθόλου πρόσβαση σε σταθερό τηλέφωνο και ίντερνετ), καθώς και ΚΔΑΠ στην περιφέρεια στα οποία με την πρώτη κακοκαιρία κόβεται το ίντερνετ και το τηλέφωνο.
Ενώ, λοιπόν, ο στόχος της ρύθμισης είναι στην κατεύθυνση του ελέγχου της συμμετοχής των παιδιών κλπ., πρακτικά θα απαιτεί πολύ χρόνο για το άτομο που θα έχει τη ευθύνη αυτή και στην ουσία θα αποκοπεί από την παιδαγωγική διαδικασία αναλαμβάνοντας το ρόλο του «καταγραφέα». Και εδώ προφανώς μιλάμε για την πλειοψηφία των δημοτικών ΚΔΑΠ, στα οποία με 2-3 άτομα εκπαιδευτικό προσωπικό, η δέσμευση του ενός εξ αυτών θα έχει σαν άμεσο αποτέλεσμα την κατακόρυφη υποβάθμιση της ποιότητας αλλά και της ποικιλίας των παρεχόμενων παιδαγωγικών υπηρεσιών στα παιδιά. Θεωρούμε πως ο στόχος της συγκεκριμένης νομοθετικής παρέμβασης είναι η διασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών προς τα παιδιά, αλλά και η ίδια η ασφάλεια των παιδιών, όπως γράφει και η αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου, και όχι η παραμικρή υποβάθμιση αυτών.
Η εμπειρία μάς έχει αποδείξει ότι ο μόνος ρεαλιστικός τρόπος να ελεγχθεί με σιγουριά η συμμετοχή των παιδιών (ή η μη συμμετοχή τους), εφόσον αυτός είναι ο πραγματικός στόχος της ρύθμισης, είναι οι αιφνιδιαστικοί επιτόπιοι έλεγχοι, οι οποίοι όπως έχουμε τονίσει και κατ’ιδίαν στις συναντήσεις, αφενός θα πρέπει να ενταθούν και να πυκνώσουν και αφετέρου θα πρέπει να διενεργούνται ΚΑΘ’ΟΛΗ τη διάρκεια του ωραρίου της Δομής και ΟΧΙ ΜΟΝΟ κατά την έναρξη του ωραρίου, όπως συνηθίζεται κατά κόρον τα τελευταία χρόνια. Δεν μπορούν να εξαχθούν ακριβή, ορθά και ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την συμμετοχή των παιδιών σε μία Δομή με οκτάωρη λειτουργία, όταν διενεργούνται έλεγχοι μόνο κατά τα πρώτα 30 ή 60 λεπτά του ωραρίου λειτουργίας της. Δεν αντικατοπτρίζει τον ημερήσιο αριθμό συμμετεχόντων παιδιών η πρώτη ώρα λειτουργίας μας, ούτε και το τελευταίο μισάωρό της. Αυτό δεν είναι κάτι ούτε κρυφό, ούτε κακό, ούτε παράνομο, ούτε παράλογο. Τα παιδιά προσέχονται και αποχωρούν ΣΤΑΔΙΑΚΑ. Η real time καταγραφή ακούγεται απόλυτα αποτελεσματική ως προς τον στόχο του ελέγχου της συμμετοχής των παιδιών, αλλά αν το προσεγγίσουμε πρακτικά, όπως αναφέραμε παραπάνω, απαιτεί τη δέσμευση ενός ατόμου από το προσωπικό για να ασχολείται με προσοχή και ακρίβεια ΜΟΝΟ με αυτό, για να μη γίνει βεβαίως κάποιο λάθος και γεννηθούν νέα, μεγαλύτερα προβλήματα λόγω αυτού. Σας διαβεβαιώνουμε πως με τα σημερινά δεδομένα ΔΕΝ περισσεύει, στα δημοτικά τουλάχιστον ΚΔΑΠ, αυτό το επιπλέον άτομο. Είμαστε ήδη οριακά στελεχωμένοι και ένα τέτοιο χρονικά απαιτητικό επιπλέον καθήκον, θα αποδυναμώσει τα ΚΔΑΠ ως προς τις παρεχόμενες παιδαγωγικές υπηρεσίες ακόμα περισσότερο.
Β. Το δεύτερο σημείο της Παραγράφου 5 στο οποίο έχουμε ένσταση είναι η εισαγωγή της υποχρέωσης των παιδιών να παρακολουθούν «ισομερώς», ισόχρονα δηλαδή, την κάθε προσφερόμενη δραστηριότητα-εργαστήριο. Ο λόγος που εισάγεται η συγκεκριμένη ρύθμιση είναι σαφής και ο στόχος που θέτει είναι σωστός (αντιμετώπιση φαινομένων μονοθεματικών ΚΔΑΠ, ακαδημίες ποδοσφαίρου κλπ). Η διατύπωση όμως μέσω της οποίας επιχειρείται να επιτευχθεί ο συγκεκριμένος στόχος και να επιλυθεί το πρόβλημα δεν δίνει μία πρακτικά εφαρμόσιμη λύση, καθώς θα επιφέρει άλλα προβλήματα στη λειτουργία μας. Εξηγούμε με μορφή ερώτησης υπόθεσης εργασίας:
Έστω ότι έχουμε σε ένα ΚΔΑΠ τις δραστηριότητες εικαστικά, μουσική, γυμναστική. Σύμφωνα με τη διατύπωση της ρύθμισης, το κάθε παιδί θα πρέπει να συμμετέχει ισομερώς, δηλαδή για ίσες ώρες, σε όλες τις δραστηριότητες. Έστω ότι κάποιο παιδί έχει κλίση και του αρέσουν περισσότερο τα εικαστικά και θέλει να συμμετέχει καθημερινά στα αντίστοιχα εργαστήρια, ενώ η μουσική δεν του αρέσει και τόσο οπότε επιθυμεί να κάνει μόνο μία ώρα την εβδομάδα ή και καθόλου. Θα το αναγκάσουμε να κάνει και μουσική, που δεν του αρέσει τόσο, ίσες ώρες όσες συμμετείχε στο εικαστικό εργαστήρι που είναι η κλίση του και το ταλέντο του, απλά και μόνο για να ικανοποιήσουμε τον στόχο που θέτει η συγκεκριμένη διάταξη; Χρειάζεται μία διαφορετική διατύπωση που να εξυπηρετεί την αρχική φιλοσοφία τόσο της ρύθμισης, όσο και την φιλοσοφία του χαρακτήρα των ΚΔΑΠ. Δεν είναι δυνατόν τα ΚΔΑΠ που έχουν στον πυρήνα της φιλοσοφίας τους την ελευθερία στην επιλογή της δημιουργικής έκφρασης των παιδιών, να καταντήσουν εντελώς δυσλειτουργικά ή με χαρακτήρα καταναγκασμού των παιδιών ως προς τις δραστηριότητές τους. Το μόνο αποτέλεσμα που θα φέρει η τυχόν εφαρμογή της ρύθμισης αυτής με την συγκεκριμένη διατύπωση είναι να «αναγκάζουμε» τα παιδιά να συμμετέχουν, θέλουν – δεν θέλουν, ισομερώς και ισόχρονα σε όλες τις δραστηριότητες, είτε τους αρέσουν, είτε δεν τους αρέσουν, με αποτέλεσμα τα παιδιά να νιώθουν πίεση και να μην επιθυμούν να ξανάρθουν.
Συμπερασματικά, ο στόχος της πολύπλευρης δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών, δηλαδή η απασχόλησή τους σε ποικίλες και διαφορετικές δραστηριότητες πρέπει να προβλεφθεί, αλλά δεν μπορεί να επιτευχθεί με το να υποχρεώσουμε τα παιδιά να συμμετέχουν ισομερώς και ισοχρόνως σε αυτές. Πρέπει η νομοθεσία να διασφαλίζει ότι κάθε ΚΔΑΠ θα προσφέρει σε εβδομαδιαία βάση υποχρεωτικά μία ποικιλία δραστηριοτήτων (π.χ. τουλάχιστον τρεις διαφορετικές δραστηριότητες) οι οποίες θα προσφέρονται ισόχρονα μοιρασμένες εντός του εβδομαδιαίου προγράμματος, διαθέτοντας παράλληλα και τις κατάλληλες αντίστοιχες ειδικότητες παιδαγωγικού προσωπικού για καθεμιά από αυτές και τα παιδιά με τους γονείς θα είναι ελεύθεροι να επιλέξουν σε ποια εργαστήρια/δραστηριότητες θα συμμετέχουν.
Παράγραφος 7
Θεωρούμε απόλυτα αναγκαίο στην Παράγραφο 7 να προστεθεί εδάφιο «θ.» ως εξής:
θ. η έκδοση Πρότυπου Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας ΚΔΑΠ, όπως ακριβώς υπάρχει και για τους παιδικούς σταθμούς, ώστε να θεσπίζονται εκεί ειδικότερα θέματα σχετικά με την λειτουργία, αλλά και το προσωπικό των ΚΔΑΠ.
Ο Πρότυπος Ε.Κ.Λ μπορεί κάλλιστα να είναι μέρος ή παράρτημα της ΚΥΑ.
Γενικό σχόλιο επί των στόχων του άρθρου 1 που αναλύονται στην αιτιολογική έκθεση και συγκεκριμένα στις σελίδες 32-33:
Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι πουθενά δεν αναφέρονται ως Στόχοι της νομοθετικής παρέμβασης:
1. η διασφάλιση της συνέχισης της λειτουργίας των ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠ-ΜΕΑ των Δήμων,
2. η μέριμνα-πολιτική βούληση για την στήριξη της οικονομικής τους βιωσιμότητας και της χρηματοδότησής τους,
3. η μέριμνα-πολιτική βούληση για την επίλυση του εργασιακού προβλήματος του προσωπικού υπό μόνιμες και ασφαλείς θέσεις εργασίας,
4. η μέριμνα-πολιτική βούληση για περαιτέρω επιμόρφωση και κατάρτιση του εξειδικευμένου προσωπικού των Δομών για να επικαιροποιούνται οι γνώσεις τους πάνω στις ειδικότητές τους.
Πλήρης απουσία στοχοθεσίας με θετικό πρόσιμο για μία τόσο σημαντική δομή Κοινωνικής Πρόνοιας. Οι στόχοι αφορούν μόνο σε ελέγχους, κυρώσεις, απαγορεύσεις και δυσλειτουργικές έως και καταστροφικές για την φιλοσοφία των Δομών «καινοτόμες» ρυθμίσεις, οι οποίες αντί να κάνουν πιο εύκολο το έργο μας, το δυσχεραίνουν. Αντί να εξυπηρετούν το σκοπό για τον οποίο προτείνονται, θα προκαλέσουν νέα επιμέρους προβλήματα στη λειτουργία μας και θα προκαλέσουν υποβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών παιδαγωγικών δημιουργικών δραστηριοτήτων.
«Μέτρα ενίσχυσης των εργαζομένων και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων,
κοινωνικοασφαλιστικές διατάξεις και διατάξεις για την ενίσχυση των ανέργων»
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Προτείνουμε την προσθήκη Παραγράφου, ως εξής:
Τα ΚΔΑΠ ιδρύονται και λειτουργούν τόσο από ιδιωτικούς φορείς, ( φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου), όσο και από δημόσιους ή δημοτικούς φορείς. Οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας , καθώς και ο τρόπος αδειοδότησης είναι κοινοί για κάθε μορφής ΚΔΑΠ. Όλα τα νόμιμα λειτουργούντα ΚΔΑΠ συμμετέχουν ισότιμα σε κάθε μορφής προγράμματα ενίσχυσης για την εγγραφή ωφελούμενων παιδιών στα ΚΔΑΠ. Η δυνατότητα στέγασης των ΚΔΑΠ σε χώρους δημόσιων σχολικών κτιρίων, είναι δυνατή σε κάθε μορφής ΚΔΑΠ με κοινούς όρους και προϋποθέσεις.
Προτείνουμε αναδιατύπωση της Παραγράφου 1, ως εξής:
Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) είναι οι δομές κοινωνικής πρόνοιας, παιδαγωγικού χαρακτήρα, στις οποίες απασχολούνται δημιουργικά παιδιά ηλικίας από τεσσάρων (4) έως δώδεκα (12) ετών για ένα χρονικό διάστημα της ημέρας εκτός του σχολικού ωραρίου. Στις δομές αυτές δύνανται να απασχολούνται και παιδιά με ελαφριάς μορφής κινητικά ή αισθητηριακά προβλήματα.
Προτείνουμε συμπλήρωση της Παραγράφου 2, ως εξής:
Σκοπός των ΚΔΑΠ είναι η δημιουργική απασχόληση των παιδιών με την εφαρμογή σύγχρονων παιδαγωγικών πρακτικών και οργανωμένων εξατομικευμένων και ομαδικών δραστηριοτήτων για την υποστήριξη της σωματικής, νοητικής, συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξής τους. Επιπλέον, μέσω των παραπάνω, επιτυγχάνεται η πολυδιάστατη στήριξη των γονέων/οικογενειών των παιδιών.
Προτείνουμε την αναδιατύπωση της Παραγράφου 4, ως εξής:
Τα ΚΔΑΠ δύναται να ιδρύονται και να λειτουργούν σε περιοχές όπου στον οικείο πολεοδομικό σχεδιασμό είναι επιτρεπτή η χρήση κτιρίων κοινωνικής πρόνοιας και για την αδειοδότησή τους εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας για τις δομές κοινωνικής πρόνοιας. Κατ’ εξαίρεση, δύνανται να στεγάζονται σε χώρους δημόσιων σχολικών κτιρίων. Οι προϋποθέσεις λειτουργίας των ΚΔΑΠ σε κτίρια δημόσιων σχολείων καθορίζονται και εξειδικεύονται μέσω της ΚΥΑ της παραγράφου 7 του παρόντος.
Προτείνουμε αναδιατύπωση της Παραγράφου 5, ως εξής:
Για τον έλεγχο της εύρυθμης λειτουργίας των ΚΔΑΠ και την αξιολόγησή τους ως θεσμού Κοινωνικής Πρόνοιας, δημιουργείται ηλεκτρονική εφαρμογή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, την οποία υλοποιεί και διαχειρίζεται η εταιρεία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.» (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.). Στην εφαρμογή αυτή κάθε αδειοδοτημένος φορέας υποχρεούται, κατ’ ελάχιστο, να δηλώνει σε ημερήσια βάση την συμμετοχή/παρουσία κάθε παιδιού δηλώνοντας παράλληλα την ώρα άφιξης και αποχώρησης του από τη δομή, καθώς και το εβδομαδιαίο πρόγραμμα λειτουργίας της, με ρητή καταγραφή των επιμέρους δραστηριοτήτων δημιουργικής απασχόλησης και το χρονοδιάγραμμά τους, ώστε για κάθε παιδί να δηλώνονται αναλυτικά οι δραστηριότητες δημιουργικής απασχόλησης που συμμετείχε σύμφωνα με το ως άνω δηλωθέν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
• Προτείνουμε την προσθήκη Παραγράφου, ως εξής:
Τα ΚΔΑΠ ιδρύονται και λειτουργούν τόσο από ιδιωτικούς φορείς, ( φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου), όσο και από δημόσιους ή δημοτικούς φορείς. Οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας , καθώς και ο τρόπος αδειοδότησης είναι κοινοί για κάθε μορφής ΚΔΑΠ. Όλα τα νόμιμα λειτουργούντα ΚΔΑΠ συμμετέχουν ισότιμα σε κάθε μορφής προγράμματα ενίσχυσης για την εγγραφή ωφελούμενων παιδιών στα ΚΔΑΠ. Η δυνατότητα στέγασης των ΚΔΑΠ σε χώρους δημόσιων σχολικών κτιρίων, είναι δυνατή σε κάθε μορφής ΚΔΑΠ με κοινούς όρους και προϋποθέσεις.
• Προτείνουμε αναδιατύπωση της Παραγράφου 1, ως εξής:
Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) είναι οι δομές κοινωνικής πρόνοιας, παιδαγωγικού χαρακτήρα, στις οποίες απασχολούνται δημιουργικά παιδιά ηλικίας από τεσσάρων (4) έως δώδεκα (12) ετών για ένα χρονικό διάστημα της ημέρας εκτός του σχολικού ωραρίου. Στις δομές αυτές δύνανται να απασχολούνται και παιδιά με ελαφριάς μορφής κινητικά ή αισθητηριακά προβλήματα.
• Προτείνουμε συμπλήρωση της Παραγράφου 2, ως εξής:
Σκοπός των ΚΔΑΠ είναι η δημιουργική απασχόληση των παιδιών με την εφαρμογή σύγχρονων παιδαγωγικών πρακτικών και οργανωμένων εξατομικευμένων και ομαδικών δραστηριοτήτων για την υποστήριξη της σωματικής, νοητικής, συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξής τους. Επιπλέον, μέσω των παραπάνω, επιτυγχάνεται η πολυδιάστατη στήριξη των γονέων/οικογενειών των παιδιών.
• Προτείνουμε την αναδιατύπωση της Παραγράφου 4, ως εξής:
Τα ΚΔΑΠ δύναται να ιδρύονται και να λειτουργούν σε περιοχές όπου στον οικείο πολεοδομικό σχεδιασμό είναι επιτρεπτή η χρήση κτιρίων κοινωνικής πρόνοιας και για την αδειοδότησή τους εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας για τις δομές κοινωνικής πρόνοιας. Κατ’ εξαίρεση, δύνανται να στεγάζονται σε χώρους δημόσιων σχολικών κτιρίων. Οι προϋποθέσεις λειτουργίας των ΚΔΑΠ σε κτίρια δημόσιων σχολείων καθορίζονται και εξειδικεύονται μέσω της ΚΥΑ της παραγράφου 7 του παρόντος.
• Προτείνουμε αναδιατύπωση της Παραγράφου 5, ως εξής:
Για τον έλεγχο της εύρυθμης λειτουργίας των ΚΔΑΠ και την αξιολόγησή τους ως θεσμού Κοινωνικής Πρόνοιας, δημιουργείται ηλεκτρονική εφαρμογή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, την οποία υλοποιεί και διαχειρίζεται η εταιρεία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.» (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.). Στην εφαρμογή αυτή κάθε αδειοδοτημένος φορέας υποχρεούται, κατ’ ελάχιστο, να δηλώνει σε ημερήσια βάση την συμμετοχή/παρουσία κάθε παιδιού δηλώνοντας παράλληλα την ώρα άφιξης και αποχώρησης του από τη δομή, καθώς και το εβδομαδιαίο πρόγραμμα λειτουργίας της, με ρητή καταγραφή των επιμέρους δραστηριοτήτων δημιουργικής απασχόλησης και το χρονοδιάγραμμά τους, ώστε για κάθε παιδί να δηλώνονται αναλυτικά οι δραστηριότητες δημιουργικής απασχόλησης που συμμετείχε σύμφωνα με το ως άνω δηλωθέν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Όσον αφορά τη παράγραφο 2 του άρθρου 1, η δημιουργική απασχόληση των παιδιών στα ΚΔΑΠ θα πρέπει να συνδέεται με δεξιότητες ζωής, όπως είναι η πολυγλωσσία, η ψηφιακή τεχνολογία, η διαχείριση της πληροφορίας, η αποκατάσταση μαθησιακών δυσκολιών και οι δραστηριότητες που υπηρετούν τη γλωσσική και νοητική ανάπτυξη των παιδιών, την οργάνωση των ακολουθιών τους, την ανάδυση της κριτικής τους ικανότητας και την αντιμετώπιση τυχόν μαθησιακών δυσκολιών τους, που οι γονείς καλούνται να παρέχουν στα παιδιά τους σε φροντιστήρια, εργαστήρια κ.τ.λ. αναγκαζόμενοι να πληρώνουν αδρά γι αυτές τις υπηρεσίες ή να μην μπορούν να τις παρέχουν στα παιδιά τους, όντας άτομα και κοινωνικές ομάδες χαμηλών εισοδημάτων. Η ανάπτυξη των ως άνω δραστηριοτήτων δεν αναιρεί την ύπαρξη δραστηριοτήτων που συνδέονται με την κοινωνικοσυναισθηματική και ψυχοκινητική ανάπτυξη των παιδιών (χορός, μουσική, θέατρο κ.τ.λ. ), αλλά την συμπληρώνει, ολοκληρώνοντας την διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών. Απαραίτητη είναι η θέσπιση πλαισίου δραστηριοτήτων των ΚΔΑΠ, με ένταξη των ως άνω δραστηριοτήτων, με αντίστοιχες των δραστηριοτήτων ειδικότητες εργαζομένων και ταυτόχρονη ύπαρξη υλικοτεχνικής υποδομής, όπου αυτή χρειάζεται, πάντα εντός των αδειοδοτημένων κτιριακών εγκαταστάσεων των ΚΔΑΠ.
Όσον αφορά τη παράγραφο 3 του άρθρου 1, η φράση « ισομερώς κατανεμημένες» διαμορφώνει ένα πλαίσιο λειτουργίας που καταργεί ουσιαστικά το δικαίωμα της επιλογής δραστηριοτήτων βάσει των κλίσεων , των επιθυμιών και των αναγκών των παιδιών, έτσι όπως αυτές τις αντιλαμβάνεται και τις αξιολογεί ο γονέας σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς των ΚΔΑΠ και οδηγεί σε ένα μοντέλο λειτουργίας με υποχρεωτικό πρόγραμμα για το παιδί. Προφανώς και πρέπει να είναι πολύπλευρες οι προσφερόμενες προς τα φιλοξενούμενα παιδιά υπηρεσίες, όπως αναπτύχθηκε και στο σχόλιο που αφορά τη παράγραφο 2, αλλά το «ισομερώς κατανεμημένες» ακυρώνει τις πραγματικές κλίσεις και ανάγκες των παιδιών, επιφορτώνοντας τα με ανεπιθύμητες για τα ίδια δραστηριότητες. Αν το σκεπτικό της πρότασής σας είναι να αποφύγετε μονοδιάστατες επιλογές δραστηριοτήτων που λειτουργούν ως δικαιολογία σε «εξαργυρώσεις» vouchers προς τρίτους , τότε καλό θα ήταν να οριστούν κατ’ ελάχιστο παρουσίες (π.χ. 2 ανά εβδομάδα)και κατ’ ελάχιστο δραστηριότητες , αλλά όχι ισομερώς κατανεμημένες.
Όσον αφορά τη παράγραφο 4 του άρθρου 1, οι ισχύουσες διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας, τόσο των κτιρίων κοινωνικής πρόνοιας όσο και των σχολικών κτιρίων, σχετικά με τις προδιαγραφές της στατικής τους επάρκειας, είναι κοινές. Προδιαγραφές που είναι οι πλέον σημαντικές για την ασφάλεια των παιδιών και των εργαζομένων στα ΚΔΑΠ. Συγκεκριμένα, ο Συντελεστής Σπουδαιότητας είναι Σ3 (γ1=1.15), σύμφωνα με τον «Πίνακα 2.3: Συντελεστές Σπουδαιότητας» κατά Ε.Α.Κ. 2000 (Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός) και όπως αυτός αντικαταστάθηκε με την υπ’ αριθμ. Δ17α/10/44/ΦΝ275 «Τροποποίηση της απόφασης έγκρισης του Ελληνικού Αντισεισμικού Κανονισμού – Ε.Α.Κ. 2000, όπως ισχύει» (ΦΕΚ 270/16-03-2010), τόσο για τα κτίρια κατηγορίας ∆ (Εκπαίδευση) όσο και για τα κτίρια κατηγορίας Ε (Υγεία και Κοινωνική Πρόνοια), όπως αυτά ορίζονται βάσει του άρθρου 3 (Ταξινόµηση των κτιρίων και των δοµικών κατασκευών σύµφωνα µε τη χρήση τους για την εφαρµογή του παρόντος), της Απόφασης 3046/304 της 30.1/3.2.1989 (Κτιριοδοµικός Κανονισµός – Φ.Ε.Κ. 59/∆/1989).
Επίσης, θα πρέπει να επισημανθεί ότι τα κτίρια κατηγορίας Ε (Υγεία και Κοινωνική Πρόνοια) είναι «κτίρια ή τµήµατα κτιρίων που χρησιμοποιούνται για ιατρική πρόληψη, διάγνωση ή και θεραπεία για περίθαλψη ατόµων ηλικιωµένων ή ασθενών ή µειωµένης πνευµατικής ή και σωµατικής ικανότητας, για ύπνο και σωµατική υγιεινή βρεφών και ΠΑΙΔΙΏΝ ΗΛΙΚΊΑΣ ΜΙΚΡΌΤΕΡΗΣ ΤΩΝ ΠΈΝΤΕ ΕΤΏΝ . Στην κατηγορία αυτή ανήκουν µεταξύ άλλων τα νοσοκοµεία, οι κλινικές, τα αγροτικά ιατρεία, οι υγειονοµικοί σταθµοί.» , όπως αναγράφεται στο άρθρο 3 (Ταξινόµηση των κτιρίων και των δοµικών κατασκευών σύµφωνα µε τη χρήση τους για την εφαρµογή του παρόντος), της Απόφασης 3046/304 της 30.1/3.2.1989 (Κτιριοδοµικός Κανονισµός – Φ.Ε.Κ. 59/∆/1989) , ενώ τα κτίρια κατηγορίας ∆ (Εκπαίδευση) είναι «όσα κτίρια ή τµήµατα κτιρίων χρησιµοποιούνται για διδασκαλία. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν µεταξύ άλλων και τα κτίρια της τριτοβάθµιας και δευτεροβάθµιας υποχρεωτικής εκπαίδευσης , τα φροντιστήρια, τα νηπιαγωγεία.» , όπως αναγράφεται στο ίδιο άρθρο .
Επιπρόσθετα των ως άνω ,ο Κανονισμός Πυροπροστασίας Κτιρίων ( Προεδρικό Διάταγμα 41/2018 , ΦΕΚ 80 Α΄/7-5-2018 ,Κεφάλαιο Β΄- Ειδικές Διατάξεις , Άρθρο 5 «Υγεία και Κοινωνική Πρόνοια», 5.1.Γενικά), αναφέρει «Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων χρησιμοποιούνται για ιατρική πρόληψη , διάγνωση ή και θεραπεία , για περίθαλψη ατόμων ηλικιωμένων ή ασθενών μειωμένης πνευματικής ή σωματικής ικανότητας , για ύπνο , σωματική υγιεινή και απασχόληση βρεφών και ΠΑΙΔΙΏΝ ΗΛΙΚΊΑΣ ΜΙΚΡΌΤΕΡΗΣ ΤΩΝ ΠΈΝΤΕ ΕΤΏΝ.» και στην υποκατηγορία Ε1 διευκρινίζει «Κτίρια προνοιακού χαρακτήρα (κοινωνικής πρόνοιας) όπως οίκοι ευγηρίας , βρεφονηπιακοί σταθμοί , παιδικοί σταθμοί , οικοτροφεία παιδιών , ορφανοτροφεία , ανοικτά κέντρα ημέρας και υπνωτήρια αστέγων, κέντρα απασχόλησης ηλικιωμένων ατόμων ή παιδιών ΚΆΤΩ ΤΩΝ ΠΈΝΤΕ ΕΤΏΝ.», ενώ στον ίδιο Κανονισμό Πυροπροστασίας Κτιρίων (Προεδρικό Διάταγμα, Κεφάλαιο Β΄- Ειδικές Διατάξεις, Άρθρο 4:Εκπαίδευση, 4.1. Γενικά), αναφέρει «Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται τα κτίρια ή τμήματα κτιρίων για διδασκαλία, όπως κτίρια όλων των βαθμίδων δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης με μαθητές ηλικίας ΆΝΩ ΤΩΝ ΠΈΝΤΕ ΕΤΏΝ (νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια, κολλέγια, ΑΕΙ, ΤΕΙ, ΙΕΚ κλπ), τα φροντιστήρια, τα ωδεία, οι σχολές επαγγελματικής κατάρτισης, τα εργαστήρια τέχνης (ζωγραφικής, γλυπτικής, κλπ), ΚΈΝΤΡΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΉΣ ΑΠΑΣΧΌΛΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΆ ΆΝΩ ΤΩΝ ΠΈΝΤΕ ΕΤΩΝ κλπ.»
Από τα ως άνω προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι τόσο πολεοδομικά όσο και από άποψη πυροπροστασίας, η νομοθεσία έχει ήδη προβλέψει ότι τα ενδεδειγμένα κτίρια για Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) είναι τα κτίρια κατηγορίας ∆ (Εκπαίδευση) ,όσον αφορά τη ταξινόµησή τους σύμφωνα µε τη πολεοδομική χρήση τους ,που αναφέρονται ως κτίρια κατηγορίας άρθρου 4 , όσον αφορά την ταξινόμησή τους σύμφωνα με τον Κανονισμό Πυροπροστασίας.
Σχετικά με τη τελευταία πρόταση της παραγράφου 4 «Κατ’ εξαίρεση, δύνανται να στεγάζονται σε χώρους δημόσιων σχολικών κτιρίων, στους οποίους κατά τη διάρκεια του σχολικού ωραρίου δεν πραγματοποιείται διδασκαλία.», η κατ’ εξαίρεση στέγαση μόνο σε χώρους δημοσίων σχολικών κτιρίων αντίκειται στο νόμο 3919/2011 (ΦΕΚ Α’ 32/2-3-2011) «Αρχή της επαγγελματικής ελευθερίας, κατάργηση αδικαιολόγητων περιορισμών στη πρόσβαση και άσκηση επαγγελμάτων». Έχει γίνει δε, σχετικό ερώτημα για συστέγαση ΚΔΑΠ και ιδιωτικού δημοτικού σχολείου, πέραν του διδακτικού ωραρίου του, από την Περιφέρεια Θεσσαλίας , Διεύθυνση Δημοσίας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Περιφερειακών Ενοτήτων Μαγνησίας και Σποράδων (αριθμ.πρωτ. οικ.6343/31.8.2016) προς το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης – Γενική Διεύθυνση Πρόνοιας – Διεύθυνση Προστασίας Οικογένειας – Τμήμα Α, το οποίο και απάντησε : «Ύστερα από το παραπάνω σχετικό ερώτημα των Περιφερειακών Ενοτήτων Μαγνησίας και Σποράδων, που αφορά στη συστέγαση των Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (Κ. Δ. Α. Π.), με άλλες δομές, σας πληροφορούμε ότι ΚΔΑΠ μπορούν να λειτουργούν και στις κτιριακές εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων ιδιωτικών σχολείων, με τις ίδιες προϋποθέσεις, που λειτουργούν στα δημόσια σχολεία, σύμφωνα και με τις διατάξεις της αριθμ. Δ22/οικ.40324/1605 (ΦΕΚ 2991/2016) Υπουργικής Απόφασης (αριθμ. πρωτ.: Δ22/39239/1525 – 28/09/2019).
Τέλος ,στη τελευταία φράση της συγκεκριμένης πρότασης, θα ήταν καλύτερο να αναφέρεται ότι τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ), που στεγάζονται στις κτιριακές εγκαταστάσεις Δημοτικών Σχολείων, λειτουργούν σε χρόνους πέραν του διδακτικού ωραρίου ή του διευρυμένου διδακτικού ωραρίου,όπου υπάρχει. Φράση που αναφέρεται ήδη στη Δ22/οικ.40324/1605 (ΦΕΚ 2991/2016) Υπουργική Απόφαση .
Όσον αφορά την παράγραφο 5 του άρθρου 1 , θα πρέπει να διορθωθεί η τελευταία φράση : «ώστε για κάθε παιδί να δηλώνεται η ισομερής ανά δραστηριότητα δημιουργική απασχόλησή του με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.» , για τους λόγους που εξηγήθηκαν στην αμέσως προηγούμενη παράγραφο (4).
Όσον αφορά την παράγραφο 7 του άρθρου 1, και συγκεκριμένα το «β) ο ανώτατος αριθμός ωφελουμένων ανά δομή και βάρδια λειτουργίας» , επισημαίνεται ότι το με την υπ’ Αριθμ.πρωτ. Δ11/39766/1927/10-9-2019 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων , Γενική Διεύθυνση Αλληλεγγύης , Διεύθυνση Προστασίας Παιδιού και Οικογένειας, , Τμήμα Α΄ και με την υπ’ Αριθμ. 140/2018 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης δεν νοείται ανώτατος αριθμός ωφελουμένων . Το σύνηθες είναι ο ελάχιστος αριθμός , πρακτική που ακολουθείται σε όλα τα έως σήμερα νομοθετικά πλαίσια αδειοδότησης των δομών προνοιακού χαρακτήρα που αφορούν βρέφη και νήπια (βρεφονηπιακοί ,βρεφικοί και παιδικοί σταθμοί), όπως η υπ’ Αριθμ. Π2β/οικ. 2808/1997 (ΦΕΚ645/Β’/1997) , η υπ’Αριθμ.Γ2β/οικ 1570/1999 (ΦΕΚ749/Β’/1999), η υπ’Αριθμ. Γ2β/οικ 5180/1999 (ΦΕΚ2255/Β’/1999), η υπ’Αριθμ. Π1β/οικ 4014/2000 (ΦΕΚ 1316/Β’/2000) και η υπ’Αριθμ. Δ22/οικ.11828/293/2017 (ΦΕΚ 1157/Β/4-4-2017), αλλά και στο Προεδρικό Διάταγμα 99/2017 (ΦΕΚ 141/Α΄/28-9-2017)που αναφέρεται στον καθορισμό προϋποθέσεων αδειοδότησης και λειτουργίας των παιδικών σταθμών που λειτουργούν εντός νομικών προσώπων των Δήμων ή υπηρεσίας των Δήμων. Πρακτική που ακολουθείται και στο νομοθετικό πλαίσιο αδειοδότησης των ιδιωτικών σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα νηπιαγωγεία (Ν. 4093/2012 -ΦΕΚ Α’ 222), αλλά και στο Προεδρικό Διάταγμα 79/2017 (ΦΕΚ 109/Α/1-8-2017) και στον Νόμο 4692/2020 –( ΦΕΚ 111/Α/12-6-2020) που αναφέρονται στον καθορισμό προϋποθέσεων αδειοδότησης και λειτουργίας των δημόσιων δημοτικών σχολείων και νηπιαγωγείων.
Επιπρόσθετα των ως άνω , ο ανώτατος αριθμός ωφελουμένων ανά δομή και βάρδια λειτουργίας αντίκειται στο νόμο 3919/2011 (ΦΕΚ Α’ 32/2-3-2011) «Αρχή της επαγγελματικής ελευθερίας, κατάργηση αδικαιολόγητων περιορισμών στη πρόσβαση και άσκηση επαγγελμάτων» , όντας αδικαιολόγητος περιορισμός στην άσκηση του επαγγέλματος , από την στιγμή που το ΚΔΑΠ τηρεί τις προδιαγραφές και τους όρους των αδειοδοτημένων ή προς αδειοδότηση χώρων .Δέον είναι να νομοθετηθεί ανώτατος αριθμός παιδιών ανά αίθουσα-χώρο δραστηριοτήτων , με βάση το πρότυπο των δημοτικών σχολείων και νηπιαγωγείων (μέγιστο 25 μαθητών ανά αίθουσα-χώρο),μιας και οι ηλικιακές ομάδες των παιδιών που φοιτούν σε αυτά είναι κοινές με εκείνες των παιδιών που δραστηριοποιούνται στα ΚΔΑΠ , ώστε να υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες διεξαγωγής των δραστηριοτήτων και να επιτευχθούν οι σκοποί λειτουργίας των ΚΔΑΠ , χωρίς αυτό να απαγορεύει την δυνατότητα να λειτουργούν και μικρότερα , σε αριθμό παιδιών, τμήματα.
Σχετικά με το «ζ) οι προϋποθέσεις λειτουργίας ΚΔΑΠ σε κτίρια δημόσιων σχολείων και οι εξαιρέσεις από την απαγόρευση λειτουργίας τους σε αίθουσες που πραγματοποιείται διδασκαλία» , έχουν εξηγηθεί ήδη οι λόγοι που πρέπει να συμπεριλαμβάνονται ΚΑΙ τα ιδιωτικά δημοτικά σχολεία , στα σχόλια-θέσεις για την παράγραφο 4 . Ο τρόπος δε, που είναι γραμμένη η φράση «οι εξαιρέσεις από την απαγόρευση λειτουργίας τους σε αίθουσες που πραγματοποιείται διδασκαλία» επιδέχεται διαφορετικής ερμηνείας από το να απαγορεύεται να συμπίπτουν οι ώρες λειτουργίας των ΚΔΑΠ και των εκπαιδευτηρίων σε χρόνους του διδακτικού ωραρίου των δεύτερων ή του διευρυμένου διδακτικού ωραρίου τους, όπου αυτό υπάρχει και παραπέμπει σε απαγόρευση αδειοδότησης αιθουσών διδασκαλίας . Ορθότερο είναι να διατυπωθεί με την φράση που αναφέρεται ήδη στην Υπουργική Απόφαση Δ22/οικ.40324/1605 (ΦΕΚ 2991/2016) «Τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών(ΚΔΑΠ), που στεγάζονται στις κτιριακές εγκαταστάσεις των εκπαιδευτηρίων, λειτουργούν σε χρόνους πέραν του διδακτικού ωραρίου ή του διευρυμένου διδακτικού ωραρίου, όπου υπάρχει».
Λόγω της δίχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης (νήπια, προνήπια) θα πρέπει η ηλικία των παιδιών που απασχολούνται στα ΚΔΑΠ να είναι από 4-12 ετών. Επίσης, και τα λίγο μεγαλύτερα παιδιά θα μπορούσαν να απασχολούνται στα ΚΔΑΠ, μιας και δεν υπάρχουν χώροι δημιουργικής απασχόλησης για παιδιά γυμνασίου.
Παράγραφος 1
Προτείνουμε αναδιατύπωση της Παραγράφου 1 ως εξής:
Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) είναι οι δομές κοινωνικής πρόνοιας, παιδαγωγικού χαρακτήρα, στις οποίες απασχολούνται δημιουργικά παιδιά ηλικίας από τεσσάρων (4) έως δώδεκα (12) ετών για ένα χρονικό διάστημα της ημέρας εκτός του σχολικού ωραρίου. Στις δομές αυτές δύνανται να απασχολούνται και παιδιά με ελαφριάς μορφής κινητικά ή αισθητηριακά προβλήματα.
Αιτιολόγηση:
Α. Θεωρούμε πολύ σημαντικό να αναγνωριστεί πλέον και μέσω του θεσμικού πλαισίου ίδρυσης και λειτουργίας των Δομών, πέρα από τον προνοιακό τους χαρακτήρα και ο παιδαγωγικός τους χαρακτήρας, ο οποίος τόσο ποιοτικά όσο και ουσιαστικά/πρακτικά τις χαρακτηρίζει. Τόσο από τα προγράμματα και τις δραστηριότητες που έχουν αμιγώς παιδαγωγικό χαρακτήρα, όσο και από τις ίδιες τις ειδικότητες του προσωπικού (καταρτισμένοι, πτυχιούχοι εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων) που εργάζονται στα ΚΔΑΠ, είναι αυτονόητο πως η λειτουργία των Δομών είναι παιδαγωγικής φύσεως. Θεωρούμε απόλυτα λογικό, εύλογο, δίκαιο και σωστό να γίνεται, λοιπόν, η ξεκάθαρη αυτή αναφορά στον παιδαγωγικό χαρακτήρα των ΚΔΑΠ στην πρώτη παράγραφο, η οποία αποτελεί στην ουσία τον «Ορισμό» των ΚΔΑΠ. Πόσο δε μάλλον όταν ήδη θεωρούνται και επίσημα ως χώροι διαπαιδαγώγησης οι Παιδικοί Σταθμοί και έχουν αναγνωριστεί ως παιδαγωγοί οι Βρεφονηπιοκόμοι που τους στελεχώνουν.
Β. Αν και στο τέλος της παραγράφου 7 γίνεται αναφορά στο ότι τα ηλικιακά όρια δύνανται να αναπροσαρμόζονται Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, προτείνουμε το ηλικιακό όριο των παιδιών να ξεκινάει από τα τέσσερα (4) έτη, καθώς με την εφαρμογή της δίχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης των νηπίων τα παιδιά αυτής της ηλικίας (προ-νήπια), στερούνται της δυνατότητας δημιουργικών δραστηριοτήτων εκτός του σχολικού ωραρίου (απογεύματα και καλοκαίρι). Πρόκειται για αίτημα που εκφράζεται έντονα και κατ’επανάληψη τα τελευταία χρόνια προς τους εργαζόμενους στα ΚΔΑΠ από τους ίδιους τους γονείς.
Παράγραφος 2
Προτείνουμε συμπλήρωση της Παραγράφου 2 ως εξής:
Σκοπός των ΚΔΑΠ είναι η δημιουργική απασχόληση των παιδιών με την εφαρμογή σύγχρονων παιδαγωγικών πρακτικών και οργανωμένων εξατομικευμένων και ομαδικών δραστηριοτήτων για την υποστήριξη της σωματικής, νοητικής, συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξής τους. Επιπλέον, μέσω των παραπάνω, επιτυγχάνεται η πολυδιάστατη στήριξη των γονέων/οικογενειών των παιδιών.
Αιτιολόγηση:
Σκοπός των ΚΔΑΠ, πέρα από τον προφανή που περιγράφεται εύστοχα στην διατύπωση του σχεδίου νόμου και αφορά στα ίδια τα παιδιά, είναι αναμφίβολα και η πολύπλευρη στήριξη του θεσμού της οικογένειας, η πολυδιάστατη βοήθεια που παρέχεται στους ίδιους τους γονείς μέσω της συμμετοχής των παιδιών τους στα ΚΔΑΠ.
Ενδεικτικά:
Σε οικονομικό επίπεδο. Οι γονείς έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν στα παιδιά τους μεγάλη ποικιλία παιδαγωγικών και ψυχαγωγικών υπηρεσιών υψηλού ποιοτικού επιπέδου, εντελώς δωρεάν. Ιδιαίτερα γονείς από τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα, ή πολύτεκνοι, οι μονογονεϊκές οικογένειες κ.λ.π., οι οποίοι αξιοποιώντας τα οφέλη των επιδοτούμενων προγραμμάτων (π.χ. «Εναρμόνιση») δίνουν την ευκαιρία στα παιδιά τους να συμμετέχουν σε δημιουργικές δραστηριότητες, τις οποίες δεν θα είχαν την οικονομική δυνατότητα να παρακολουθήσουν σε άλλες δομές και χώρους που θα χρειαζόταν να πληρώσουν για αυτές.
Σε εργασιακό επίπεδο. Οι γονείς διατηρούν τη δυνατότητα να ανταποκρίνονται στις αυξημένες απαιτήσεις της εργασίας τους, έχοντας εξασφαλίσει τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών τους εκτός σχολικού ωραρίου, τα απογεύματα, στους ασφαλείς και φιλόξενους χώρους των ΚΔΑΠ. Διαφορετικά θα έπρεπε ή ο ένας από τους δύο γονείς να μην εργάζεται για να είναι στο σπίτι με τα παιδιά ή να επιβαρύνεται ο οικογενειακός προϋπολογισμός με επιπλέον έξοδα για ένα άτομο να προσέχει τα παιδιά στο σπίτι όσο οι γονείς εργάζονται. Κάτι που στις μέρες μας λίγες οικογένειες μπορούν να καλύψουν οικονομικά.
Σε κοινωνικό επίπεδο – δημογραφικό. Η «ανάσα» προσωπικού/οικογενειακού χρόνου, ατομικής σωματικής άσκησης και υγείας, ακόμα και χαλάρωσης/ξεκούρασης που εξασφαλίζουν οι γονείς, ενώ τα παιδιά τους βρίσκονται στα ΚΔΑΠ, είναι χωρίς υπερβολή ανεκτίμητη. Είναι αυτή που θα δώσει σε ένα νέο ζευγάρι τις ευνοϊκές εκείνες συνθήκες που χρειάζεται για να πάρει την πολύ δύσκολη στις μέρες μας απόφαση να κάνει ένα δεύτερο ή ακόμα και ένα τρίτο παιδί. Η ίδια η λειτουργία των ΚΔΑΠ είναι ένα από τα «εργαλεία» που πρέπει να αξιοποιήσει η χώρα μας για τη δημιουργία ολοένα και περισσότερο θετικών συνθηκών για την υποστήριξη των οικογενειών στην εθνική προσπάθεια αντιμετώπισης του δημογραφικού ζητήματος.
Για τους παραπάνω ενδεικτικούς λόγους, προτείνουμε να συμπληρωθεί στους σκοπούς των ΚΔΑΠ πέρα από τον παιδαγωγικό τους ρόλο και η διάσταση της κοινωνική τους προσφοράς προς τους γονείς και τις οικογένειες των παιδιών.
Παράγραφος 4
Προτείνουμε την αναδιατύπωση της Παραγράφου 4 ως εξής:
Τα ΚΔΑΠ δύναται να ιδρύονται και να λειτουργούν σε περιοχές όπου στον οικείο πολεοδομικό σχεδιασμό είναι επιτρεπτή η χρήση κτιρίων κοινωνικής πρόνοιας και για την αδειοδότησή τους εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας για τις δομές κοινωνικής πρόνοιας. Κατ’ εξαίρεση, δύνανται να στεγάζονται σε χώρους δημόσιων σχολικών κτιρίων. Οι προϋποθέσεις λειτουργίας των ΚΔΑΠ σε κτίρια δημόσιων σχολείων καθορίζονται και εξειδικεύονται μέσω της ΚΥΑ της παραγράφου 7 του παρόντος.
Αιτιολόγηση:
Αυτή τη στιγμή τα δημοτικά ΚΔΑΠ που στεγάζονται και λειτουργούν σε δημόσια σχολεία είναι αυτονόητο ότι χρησιμοποιούν και αίθουσες στις οποίες κατά την πρωινή λειτουργία του σχολείου πραγματοποιείται διδασκαλία. Ενδεχόμενη, απαγόρευση της χρήσης των αιθουσών διδασκαλίας, θα προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στα ΚΔΑΠ αυτά και πολύ πιθανό κάποια να κινδυνέψουν με κλείσιμο. Μέσω της προτεινόμενης αναδιατύπωσης, προτείνουμε για το θέμα αυτό να έχουμε την ευκαιρία να το αναλύσουμε μαζί με την ΚΕΔΕ εκτενώς, κατά την επεξεργασία και διαμόρφωση της ΚΥΑ, κατά την οποία θεωρούμε δεδομένο ότι θα κληθούμε να συμμετάσχουμε. Είναι κάτι που πραγματικά μπορεί να ρυθμιστεί μέσω της ΚΥΑ και δεν χρειάζεται να εισαχθεί μέσω του Άρθρου αυτού μία άκρως δεσμευτική διάταξη η οποία δεν έχει συζητηθεί επαρκώς με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς (Υπ.Παιδείας, ΚΕΔΕ, ΠΑΣΕΚΔΑΠ).
Παράγραφος 5
Προτείνουμε αναδιατύπωση της Παραγράφου 5 ως εξής:
Για τον έλεγχο της εύρυθμης λειτουργίας των ΚΔΑΠ και την αξιολόγησή τους ως θεσμού Κοινωνικής Πρόνοιας, δημιουργείται ηλεκτρονική εφαρμογή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, την οποία υλοποιεί και διαχειρίζεται η εταιρεία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.» (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.). Στην εφαρμογή αυτή κάθε αδειοδοτημένος φορέας υποχρεούται, κατ’ ελάχιστο, να δηλώνει σε ημερήσια βάση την συμμετοχή/παρουσία κάθε παιδιού δηλώνοντας παράλληλα την ώρα άφιξης και αποχώρησης του από τη δομή, καθώς και το εβδομαδιαίο πρόγραμμα λειτουργίας της, με ρητή καταγραφή των επιμέρους δραστηριοτήτων δημιουργικής απασχόλησης και το χρονοδιάγραμμά τους, ώστε για κάθε παιδί να δηλώνονται αναλυτικά οι δραστηριότητες δημιουργικής απασχόλησης που συμμετείχε σύμφωνα με το ως άνω δηλωθέν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Αιτιολόγηση:
Α. Ο στόχος του συγκεκριμένου Άρθρου είναι αφενός να ελεγχθεί η προσέλευση των παιδιών και αφετέρου η συμμετοχή τους στις προσφερόμενες υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης. Εύλογος ο στόχος και θεμιτός. Παρόλα αυτά σε κάποια σημεία καθίσταται μη λειτουργικό το μέτρο, ο τρόπος μέσω του οποίου επιλέγει το Υπουργείο να επιτύχει τον επιθυμητό στόχο. Το πρώτο σκέλος της ρύθμισης έχει να κάνει με την εφαρμογή καταγραφής ώρας άφιξης και αποχώρησης κάθε παιδιού σε πραγματικό χρόνο. Για να εφαρμόσουμε αυτήν την πραγματικά υπερβολική διαδικασία στην πράξη (η οποία παρεμπιπτόντως δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ ξανά σε άλλη δομή πρόνοιας), θα πρέπει κάθε δημοτικό ΚΔΑΠ να στερηθεί τις παιδαγωγικές υπηρεσίες ενός εκ του εκπαιδευτικού προσωπικού του, ο/η οποίος/α θα πρέπει να είναι συνεχώς μπροστά από έναν υπολογιστή και να ενημερώνει την ηλεκτρονική πλατφόρμα σε πραγματικό χρόνο για την ώρα που ήρθε και που έφυγε κάθε ένα από τα παιδιά που συμμετέχουν. Για παράδειγμα, αν υποθέσουμε πως σε μία Δομή με 100 εγγεγραμμένα παιδιά, έρχονται καθημερινά περίπου 60-70 παιδιά και για κάθε ένα από αυτά τα παιδιά ο υπεύθυνος θα χρειάζεται κατά μ.ο. από 2’ για την κάθε καταγραφή, θα απαιτούνται τουλάχιστον 4-5 ώρες κάθε μέρα για να δηλώνονται σε πραγματικό χρόνο τα παιδιά από τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό. Ο εκπαιδευτικός αυτός θα σταματάει το εργαστήριο, την ομαδική ή εξατομικευμένη δραστηριότητα που διδάσκει/επιβλέπει εκείνη τη στιγμή, διακόπτοντας τη ροή της, για να μεταβεί στον χώρο του γραφείου εκπαιδευτικών και να δηλώσει στην εφαρμογή σε πραγματικό χρόνο ένα-ένα το κάθε παιδί που εισέρχεται ή εξέρχεται του χώρου. Μην ξεχνάμε ότι αναφερόμαστε σε δημοτικές Δομές, οι οποίες είτε είναι οριακά στελεχωμένες είτε ακόμα και υποστελεχωμένες, ειδικά μετά τις απολύσεις και τις μειώσεις ωρών εργασίας που προέκυψαν λόγω της απαράδεκτης και καταστροφικής πολιτικής επιλογής για μείωση της χρηματοδότησης των ΚΔΑΠ που εφαρμόστηκε μέσω του φετινού σχεδιασμού της Δράσης. Επίσης, υπάρχουν δομές που δεν διαθέτουν καν ίντερνετ ή ακόμα και υπολογιστή (τα ΚΔΑΠ πχ σε σχολικά κτίρια δεν έχουν καν πρόσβαση στα γραφεία των Δασκάλων του σχολείου, οπότε δεν έχουν καθόλου πρόσβαση σε σταθερό τηλέφωνο και ίντερνετ), καθώς και ΚΔΑΠ στην περιφέρεια στα οποία με την πρώτη κακοκαιρία κόβεται το ίντερνετ και το τηλέφωνο.
Ενώ, λοιπόν, ο στόχος της ρύθμισης είναι στην κατεύθυνση του ελέγχου της συμμετοχής των παιδιών κλπ., πρακτικά θα απαιτεί πολύ χρόνο για το άτομο που θα έχει τη ευθύνη αυτή και στην ουσία θα αποκοπεί από την παιδαγωγική διαδικασία αναλαμβάνοντας το ρόλο του «καταγραφέα». Και εδώ προφανώς μιλάμε για την πλειοψηφία των δημοτικών ΚΔΑΠ, στα οποία με 2-3 άτομα εκπαιδευτικό προσωπικό, η δέσμευση του ενός εξ αυτών θα έχει σαν άμεσο αποτέλεσμα την κατακόρυφη υποβάθμιση της ποιότητας αλλά και της ποικιλίας των παρεχόμενων παιδαγωγικών υπηρεσιών στα παιδιά. Θεωρούμε πως ο στόχος της συγκεκριμένης νομοθετικής παρέμβασης είναι η διασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών προς τα παιδιά, αλλά και η ίδια η ασφάλεια των παιδιών, όπως γράφει και η αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου, και όχι η παραμικρή υποβάθμιση αυτών.
Η εμπειρία μάς έχει αποδείξει ότι ο μόνος ρεαλιστικός τρόπος να ελεγχθεί με σιγουριά η συμμετοχή των παιδιών (ή η μη συμμετοχή τους), εφόσον αυτός είναι ο πραγματικός στόχος της ρύθμισης, είναι οι αιφνιδιαστικοί επιτόπιοι έλεγχοι, οι οποίοι όπως έχουμε τονίσει και κατ’ιδίαν στις συναντήσεις, αφενός θα πρέπει να ενταθούν και να πυκνώσουν και αφετέρου θα πρέπει να διενεργούνται ΚΑΘ’ΟΛΗ τη διάρκεια του ωραρίου της Δομής και ΟΧΙ ΜΟΝΟ κατά την έναρξη του ωραρίου, όπως συνηθίζεται κατά κόρον τα τελευταία χρόνια. Δεν μπορούν να εξαχθούν ακριβή, ορθά και ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την συμμετοχή των παιδιών σε μία Δομή με οκτάωρη λειτουργία, όταν διενεργούνται έλεγχοι μόνο κατά τα πρώτα 30 ή 60 λεπτά του ωραρίου λειτουργίας της. Δεν αντικατοπτρίζει τον ημερήσιο αριθμό συμμετεχόντων παιδιών η πρώτη ώρα λειτουργίας μας, ούτε και το τελευταίο μισάωρό της. Αυτό δεν είναι κάτι ούτε κρυφό, ούτε κακό, ούτε παράνομο, ούτε παράλογο. Τα παιδιά προσέχονται και αποχωρούν ΣΤΑΔΙΑΚΑ. Η real time καταγραφή ακούγεται απόλυτα αποτελεσματική ως προς τον στόχο του ελέγχου της συμμετοχής των παιδιών, αλλά αν το προσεγγίσουμε πρακτικά, όπως αναφέραμε παραπάνω, απαιτεί τη δέσμευση ενός ατόμου από το προσωπικό για να ασχολείται με προσοχή και ακρίβεια ΜΟΝΟ με αυτό, για να μη γίνει βεβαίως κάποιο λάθος και γεννηθούν νέα, μεγαλύτερα προβλήματα λόγω αυτού. Σας διαβεβαιώνουμε πως με τα σημερινά δεδομένα ΔΕΝ περισσεύει, στα δημοτικά τουλάχιστον ΚΔΑΠ, αυτό το επιπλέον άτομο. Είμαστε ήδη οριακά στελεχωμένοι και ένα τέτοιο χρονικά απαιτητικό επιπλέον καθήκον, θα αποδυναμώσει τα ΚΔΑΠ ως προς τις παρεχόμενες παιδαγωγικές υπηρεσίες ακόμα περισσότερο.
Β. Το δεύτερο σημείο της Παραγράφου 5 στο οποίο έχουμε ένσταση είναι η εισαγωγή της υποχρέωσης των παιδιών να παρακολουθούν «ισομερώς», ισόχρονα δηλαδή, την κάθε προσφερόμενη δραστηριότητα-εργαστήριο. Ο λόγος που εισάγεται η συγκεκριμένη ρύθμιση είναι σαφής και ο στόχος που θέτει είναι σωστός (αντιμετώπιση φαινομένων μονοθεματικών ΚΔΑΠ, ακαδημίες ποδοσφαίρου κλπ). Η διατύπωση όμως μέσω της οποίας επιχειρείται να επιτευχθεί ο συγκεκριμένος στόχος και να επιλυθεί το πρόβλημα δεν δίνει μία πρακτικά εφαρμόσιμη λύση, καθώς θα επιφέρει άλλα προβλήματα στη λειτουργία μας. Εξηγούμε με μορφή ερώτησης υπόθεσης εργασίας:
Έστω ότι έχουμε σε ένα ΚΔΑΠ τις δραστηριότητες εικαστικά, μουσική, γυμναστική. Σύμφωνα με τη διατύπωση της ρύθμισης, το κάθε παιδί θα πρέπει να συμμετέχει ισομερώς, δηλαδή για ίσες ώρες, σε όλες τις δραστηριότητες. Έστω ότι κάποιο παιδί έχει κλίση και του αρέσουν περισσότερο τα εικαστικά και θέλει να συμμετέχει καθημερινά στα αντίστοιχα εργαστήρια, ενώ η μουσική δεν του αρέσει και τόσο οπότε επιθυμεί να κάνει μόνο μία ώρα την εβδομάδα ή και καθόλου. Θα το αναγκάσουμε να κάνει και μουσική, που δεν του αρέσει τόσο, ίσες ώρες όσες συμμετείχε στο εικαστικό εργαστήρι που είναι η κλίση του και το ταλέντο του, απλά και μόνο για να ικανοποιήσουμε τον στόχο που θέτει η συγκεκριμένη διάταξη; Χρειάζεται μία διαφορετική διατύπωση που να εξυπηρετεί την αρχική φιλοσοφία τόσο της ρύθμισης, όσο και την φιλοσοφία του χαρακτήρα των ΚΔΑΠ. Δεν είναι δυνατόν τα ΚΔΑΠ που έχουν στον πυρήνα της φιλοσοφίας τους την ελευθερία στην επιλογή της δημιουργικής έκφρασης των παιδιών, να καταντήσουν εντελώς δυσλειτουργικά ή με χαρακτήρα καταναγκασμού των παιδιών ως προς τις δραστηριότητές τους. Το μόνο αποτέλεσμα που θα φέρει η τυχόν εφαρμογή της ρύθμισης αυτής με την συγκεκριμένη διατύπωση είναι να «αναγκάζουμε» τα παιδιά να συμμετέχουν, θέλουν – δεν θέλουν, ισομερώς και ισόχρονα σε όλες τις δραστηριότητες, είτε τους αρέσουν, είτε δεν τους αρέσουν, με αποτέλεσμα τα παιδιά να νιώθουν πίεση και να μην επιθυμούν να ξανάρθουν.
Συμπερασματικά, ο στόχος της πολύπλευρης δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών, δηλαδή η απασχόλησή τους σε ποικίλες και διαφορετικές δραστηριότητες πρέπει να προβλεφθεί, αλλά δεν μπορεί να επιτευχθεί με το να υποχρεώσουμε τα παιδιά να συμμετέχουν ισομερώς και ισοχρόνως σε αυτές. Πρέπει η νομοθεσία να διασφαλίζει ότι κάθε ΚΔΑΠ θα προσφέρει σε εβδομαδιαία βάση υποχρεωτικά μία ποικιλία δραστηριοτήτων (π.χ. τουλάχιστον τρεις διαφορετικές δραστηριότητες) οι οποίες θα προσφέρονται ισόχρονα μοιρασμένες εντός του εβδομαδιαίου προγράμματος, διαθέτοντας παράλληλα και τις κατάλληλες αντίστοιχες ειδικότητες παιδαγωγικού προσωπικού για καθεμιά από αυτές και τα παιδιά με τους γονείς θα είναι ελεύθεροι να επιλέξουν σε ποια εργαστήρια/δραστηριότητες θα συμμετέχουν.
Παράγραφος 7
Θεωρούμε απόλυτα αναγκαίο στην Παράγραφο 7 να προστεθεί εδάφιο «θ.» ως εξής:
θ. η έκδοση Πρότυπου Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας ΚΔΑΠ, όπως ακριβώς υπάρχει και για τους παιδικούς σταθμούς, ώστε να θεσπίζονται εκεί ειδικότερα θέματα σχετικά με την λειτουργία, αλλά και το προσωπικό των ΚΔΑΠ.
Ο Πρότυπος Ε.Κ.Λ μπορεί κάλλιστα να είναι μέρος ή παράρτημα της ΚΥΑ.
Γενικό σχόλιο επί των στόχων του άρθρου 1 που αναλύονται στην αιτιολογική έκθεση και συγκεκριμένα στις σελίδες 32-33:
Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι πουθενά δεν αναφέρονται ως Στόχοι της νομοθετικής παρέμβασης:
1. η διασφάλιση της συνέχισης της λειτουργίας των ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠ-ΜΕΑ των Δήμων,
2. η μέριμνα-πολιτική βούληση για την στήριξη της οικονομικής τους βιωσιμότητας και της χρηματοδότησής τους,
3. η μέριμνα-πολιτική βούληση για την επίλυση του εργασιακού προβλήματος του προσωπικού υπό μόνιμες και ασφαλείς θέσεις εργασίας,
4. η μέριμνα-πολιτική βούληση για περαιτέρω επιμόρφωση και κατάρτιση του εξειδικευμένου προσωπικού των Δομών για να επικαιροποιούνται οι γνώσεις τους πάνω στις ειδικότητές τους.
Πλήρης απουσία στοχοθεσίας με θετικό πρόσιμο για μία τόσο σημαντική δομή Κοινωνικής Πρόνοιας. Οι στόχοι αφορούν μόνο σε ελέγχους, κυρώσεις, απαγορεύσεις και δυσλειτουργικές έως και καταστροφικές για την φιλοσοφία των Δομών «καινοτόμες» ρυθμίσεις, οι οποίες αντί να κάνουν πιο εύκολο το έργο μας, το δυσχεραίνουν. Αντί να εξυπηρετούν το σκοπό για τον οποίο προτείνονται, θα προκαλέσουν νέα επιμέρους προβλήματα στη λειτουργία μας και θα προκαλέσουν υποβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών παιδαγωγικών δημιουργικών δραστηριοτήτων.
πρέπει να υπάρξει αναφορά στο άρθρο σχετικά με τη δυνατότητα λειτουργίας των ΚΔΑΠ και σε πρωινά ωράρια, ιδίως σε περιόδους που τα σχολεία είναι κλειστά (καλοκαίρι, Πάσχα, Χριστούγεννα) και επιβάλλεται η λειτουργία τους πρωί για την δημιουργική απασχόληση των δικαιούμενων παιδιών.
Η ηλικία των ωφελούμενων παιδιών θα πρέπει να ξεκινάει από τα 4 χρονών, λόγω της δίχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης.
Λόγω της δίχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης (νήπια, προνήπια) θα πρέπει η ηλικία των παιδιών που απασχολούνται στα ΚΔΑΠ να είναι από 4-12 ετών. Επίσης, και τα λίγο μεγαλύτερα παιδιά θα μπορούσαν να απασχολούνται στα ΚΔΑΠ, μιας και δεν υπάρχουν χώροι δημιουργικής απασχόλησης για παιδιά γυμνασίου.
Παράγραφος 1
Προτείνουμε αναδιατύπωση της Παραγράφου 1 ως εξής:
Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) είναι οι δομές κοινωνικής πρόνοιας, παιδαγωγικού χαρακτήρα, στις οποίες απασχολούνται δημιουργικά παιδιά ηλικίας από τεσσάρων (4) έως δώδεκα (12) ετών για ένα χρονικό διάστημα της ημέρας εκτός του σχολικού ωραρίου. Στις δομές αυτές δύνανται να απασχολούνται και παιδιά με ελαφριάς μορφής κινητικά ή αισθητηριακά προβλήματα.
Αιτιολόγηση:
Α. Θεωρούμε πολύ σημαντικό να αναγνωριστεί πλέον και μέσω του θεσμικού πλαισίου ίδρυσης και λειτουργίας των Δομών, πέρα από τον προνοιακό τους χαρακτήρα και ο παιδαγωγικός τους χαρακτήρας, ο οποίος τόσο ποιοτικά όσο και ουσιαστικά/πρακτικά τις χαρακτηρίζει. Τόσο από τα προγράμματα και τις δραστηριότητες που έχουν αμιγώς παιδαγωγικό χαρακτήρα, όσο και από τις ίδιες τις ειδικότητες του προσωπικού (καταρτισμένοι, πτυχιούχοι εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων) που εργάζονται στα ΚΔΑΠ, είναι αυτονόητο πως η λειτουργία των Δομών είναι παιδαγωγικής φύσεως. Θεωρούμε απόλυτα λογικό, εύλογο, δίκαιο και σωστό να γίνεται, λοιπόν, η ξεκάθαρη αυτή αναφορά στον παιδαγωγικό χαρακτήρα των ΚΔΑΠ στην πρώτη παράγραφο, η οποία αποτελεί στην ουσία τον «Ορισμό» των ΚΔΑΠ. Πόσο δε μάλλον όταν ήδη θεωρούνται και επίσημα ως χώροι διαπαιδαγώγησης οι Παιδικοί Σταθμοί και έχουν αναγνωριστεί ως παιδαγωγοί οι Βρεφονηπιοκόμοι που τους στελεχώνουν.
Β. Αν και στο τέλος της παραγράφου 7 γίνεται αναφορά στο ότι τα ηλικιακά όρια δύνανται να αναπροσαρμόζονται Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, προτείνουμε το ηλικιακό όριο των παιδιών να ξεκινάει από τα τέσσερα (4) έτη, καθώς με την εφαρμογή της δίχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης των νηπίων τα παιδιά αυτής της ηλικίας (προ-νήπια), στερούνται της δυνατότητας δημιουργικών δραστηριοτήτων εκτός του σχολικού ωραρίου (απογεύματα και καλοκαίρι). Πρόκειται για αίτημα που εκφράζεται έντονα και κατ’επανάληψη τα τελευταία χρόνια προς τους εργαζόμενους στα ΚΔΑΠ από τους ίδιους τους γονείς.
Παράγραφος 2
Προτείνουμε συμπλήρωση της Παραγράφου 2 ως εξής:
Σκοπός των ΚΔΑΠ είναι η δημιουργική απασχόληση των παιδιών με την εφαρμογή σύγχρονων παιδαγωγικών πρακτικών και οργανωμένων εξατομικευμένων και ομαδικών δραστηριοτήτων για την υποστήριξη της σωματικής, νοητικής, συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξής τους. Επιπλέον, μέσω των παραπάνω, επιτυγχάνεται η πολυδιάστατη στήριξη των γονέων/οικογενειών των παιδιών.
Αιτιολόγηση:
Σκοπός των ΚΔΑΠ, πέρα από τον προφανή που περιγράφεται εύστοχα στην διατύπωση του σχεδίου νόμου και αφορά στα ίδια τα παιδιά, είναι αναμφίβολα και η πολύπλευρη στήριξη του θεσμού της οικογένειας, η πολυδιάστατη βοήθεια που παρέχεται στους ίδιους τους γονείς μέσω της συμμετοχής των παιδιών τους στα ΚΔΑΠ.
Ενδεικτικά:
Σε οικονομικό επίπεδο. Οι γονείς έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν στα παιδιά τους μεγάλη ποικιλία παιδαγωγικών και ψυχαγωγικών υπηρεσιών υψηλού ποιοτικού επιπέδου, εντελώς δωρεάν. Ιδιαίτερα γονείς από τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα, ή πολύτεκνοι, οι μονογονεϊκές οικογένειες κ.λ.π., οι οποίοι αξιοποιώντας τα οφέλη των επιδοτούμενων προγραμμάτων (π.χ. «Εναρμόνιση») δίνουν την ευκαιρία στα παιδιά τους να συμμετέχουν σε δημιουργικές δραστηριότητες, τις οποίες δεν θα είχαν την οικονομική δυνατότητα να παρακολουθήσουν σε άλλες δομές και χώρους που θα χρειαζόταν να πληρώσουν για αυτές.
Σε εργασιακό επίπεδο. Οι γονείς διατηρούν τη δυνατότητα να ανταποκρίνονται στις αυξημένες απαιτήσεις της εργασίας τους, έχοντας εξασφαλίσει τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών τους εκτός σχολικού ωραρίου, τα απογεύματα, στους ασφαλείς και φιλόξενους χώρους των ΚΔΑΠ. Διαφορετικά θα έπρεπε ή ο ένας από τους δύο γονείς να μην εργάζεται για να είναι στο σπίτι με τα παιδιά ή να επιβαρύνεται ο οικογενειακός προϋπολογισμός με επιπλέον έξοδα για ένα άτομο να προσέχει τα παιδιά στο σπίτι όσο οι γονείς εργάζονται. Κάτι που στις μέρες μας λίγες οικογένειες μπορούν να καλύψουν οικονομικά.
Σε κοινωνικό επίπεδο – δημογραφικό. Η «ανάσα» προσωπικού/οικογενειακού χρόνου, ατομικής σωματικής άσκησης και υγείας, ακόμα και χαλάρωσης/ξεκούρασης που εξασφαλίζουν οι γονείς, ενώ τα παιδιά τους βρίσκονται στα ΚΔΑΠ, είναι χωρίς υπερβολή ανεκτίμητη. Είναι αυτή που θα δώσει σε ένα νέο ζευγάρι τις ευνοϊκές εκείνες συνθήκες που χρειάζεται για να πάρει την πολύ δύσκολη στις μέρες μας απόφαση να κάνει ένα δεύτερο ή ακόμα και ένα τρίτο παιδί. Η ίδια η λειτουργία των ΚΔΑΠ είναι ένα από τα «εργαλεία» που πρέπει να αξιοποιήσει η χώρα μας για τη δημιουργία ολοένα και περισσότερο θετικών συνθηκών για την υποστήριξη των οικογενειών στην εθνική προσπάθεια αντιμετώπισης του δημογραφικού ζητήματος.
Για τους παραπάνω ενδεικτικούς λόγους, προτείνουμε να συμπληρωθεί στους σκοπούς των ΚΔΑΠ πέρα από τον παιδαγωγικό τους ρόλο και η διάσταση της κοινωνική τους προσφοράς προς τους γονείς και τις οικογένειες των παιδιών.
Παράγραφος 4
Προτείνουμε την αναδιατύπωση της Παραγράφου 4 ως εξής:
Τα ΚΔΑΠ δύναται να ιδρύονται και να λειτουργούν σε περιοχές όπου στον οικείο πολεοδομικό σχεδιασμό είναι επιτρεπτή η χρήση κτιρίων κοινωνικής πρόνοιας και για την αδειοδότησή τους εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας για τις δομές κοινωνικής πρόνοιας. Κατ’ εξαίρεση, δύνανται να στεγάζονται σε χώρους δημόσιων σχολικών κτιρίων. Οι προϋποθέσεις λειτουργίας των ΚΔΑΠ σε κτίρια δημόσιων σχολείων καθορίζονται και εξειδικεύονται μέσω της ΚΥΑ της παραγράφου 7 του παρόντος.
Αιτιολόγηση:
Αυτή τη στιγμή τα δημοτικά ΚΔΑΠ που στεγάζονται και λειτουργούν σε δημόσια σχολεία είναι αυτονόητο ότι χρησιμοποιούν και αίθουσες στις οποίες κατά την πρωινή λειτουργία του σχολείου πραγματοποιείται διδασκαλία. Ενδεχόμενη, απαγόρευση της χρήσης των αιθουσών διδασκαλίας, θα προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στα ΚΔΑΠ αυτά και πολύ πιθανό κάποια να κινδυνέψουν με κλείσιμο. Μέσω της προτεινόμενης αναδιατύπωσης, προτείνουμε για το θέμα αυτό να έχουμε την ευκαιρία να το αναλύσουμε μαζί με την ΚΕΔΕ εκτενώς, κατά την επεξεργασία και διαμόρφωση της ΚΥΑ, κατά την οποία θεωρούμε δεδομένο ότι θα κληθούμε να συμμετάσχουμε. Είναι κάτι που πραγματικά μπορεί να ρυθμιστεί μέσω της ΚΥΑ και δεν χρειάζεται να εισαχθεί μέσω του Άρθρου αυτού μία άκρως δεσμευτική διάταξη η οποία δεν έχει συζητηθεί επαρκώς με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς (Υπ.Παιδείας, ΚΕΔΕ, ΠΑΣΕΚΔΑΠ).
Παράγραφος 5
Προτείνουμε αναδιατύπωση της Παραγράφου 5 ως εξής:
Για τον έλεγχο της εύρυθμης λειτουργίας των ΚΔΑΠ και την αξιολόγησή τους ως θεσμού Κοινωνικής Πρόνοιας, δημιουργείται ηλεκτρονική εφαρμογή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, την οποία υλοποιεί και διαχειρίζεται η εταιρεία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.» (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.). Στην εφαρμογή αυτή κάθε αδειοδοτημένος φορέας υποχρεούται, κατ’ ελάχιστο, να δηλώνει σε ημερήσια βάση την συμμετοχή/παρουσία κάθε παιδιού δηλώνοντας παράλληλα την ώρα άφιξης και αποχώρησης του από τη δομή, καθώς και το εβδομαδιαίο πρόγραμμα λειτουργίας της, με ρητή καταγραφή των επιμέρους δραστηριοτήτων δημιουργικής απασχόλησης και το χρονοδιάγραμμά τους, ώστε για κάθε παιδί να δηλώνονται αναλυτικά οι δραστηριότητες δημιουργικής απασχόλησης που συμμετείχε σύμφωνα με το ως άνω δηλωθέν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Αιτιολόγηση:
Α. Ο στόχος του συγκεκριμένου Άρθρου είναι αφενός να ελεγχθεί η προσέλευση των παιδιών και αφετέρου η συμμετοχή τους στις προσφερόμενες υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης. Εύλογος ο στόχος και θεμιτός. Παρόλα αυτά σε κάποια σημεία καθίσταται μη λειτουργικό το μέτρο, ο τρόπος μέσω του οποίου επιλέγει το Υπουργείο να επιτύχει τον επιθυμητό στόχο. Το πρώτο σκέλος της ρύθμισης έχει να κάνει με την εφαρμογή καταγραφής ώρας άφιξης και αποχώρησης κάθε παιδιού σε πραγματικό χρόνο. Για να εφαρμόσουμε αυτήν την πραγματικά υπερβολική διαδικασία στην πράξη (η οποία παρεμπιπτόντως δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ ξανά σε άλλη δομή πρόνοιας), θα πρέπει κάθε δημοτικό ΚΔΑΠ να στερηθεί τις παιδαγωγικές υπηρεσίες ενός εκ του εκπαιδευτικού προσωπικού του, ο/η οποίος/α θα πρέπει να είναι συνεχώς μπροστά από έναν υπολογιστή και να ενημερώνει την ηλεκτρονική πλατφόρμα σε πραγματικό χρόνο για την ώρα που ήρθε και που έφυγε κάθε ένα από τα παιδιά που συμμετέχουν. Για παράδειγμα, αν υποθέσουμε πως σε μία Δομή με 100 εγγεγραμμένα παιδιά, έρχονται καθημερινά περίπου 60-70 παιδιά και για κάθε ένα από αυτά τα παιδιά ο υπεύθυνος θα χρειάζεται κατά μ.ο. από 2’ για την κάθε καταγραφή, θα απαιτούνται τουλάχιστον 4-5 ώρες κάθε μέρα για να δηλώνονται σε πραγματικό χρόνο τα παιδιά από τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό. Ο εκπαιδευτικός αυτός θα σταματάει το εργαστήριο, την ομαδική ή εξατομικευμένη δραστηριότητα που διδάσκει/επιβλέπει εκείνη τη στιγμή, διακόπτοντας τη ροή της, για να μεταβεί στον χώρο του γραφείου εκπαιδευτικών και να δηλώσει στην εφαρμογή σε πραγματικό χρόνο ένα-ένα το κάθε παιδί που εισέρχεται ή εξέρχεται του χώρου. Μην ξεχνάμε ότι αναφερόμαστε σε δημοτικές Δομές, οι οποίες είτε είναι οριακά στελεχωμένες είτε ακόμα και υποστελεχωμένες, ειδικά μετά τις απολύσεις και τις μειώσεις ωρών εργασίας που προέκυψαν λόγω της απαράδεκτης και καταστροφικής πολιτικής επιλογής για μείωση της χρηματοδότησης των ΚΔΑΠ που εφαρμόστηκε μέσω του φετινού σχεδιασμού της Δράσης. Επίσης, υπάρχουν δομές που δεν διαθέτουν καν ίντερνετ ή ακόμα και υπολογιστή (τα ΚΔΑΠ πχ σε σχολικά κτίρια δεν έχουν καν πρόσβαση στα γραφεία των Δασκάλων του σχολείου, οπότε δεν έχουν καθόλου πρόσβαση σε σταθερό τηλέφωνο και ίντερνετ), καθώς και ΚΔΑΠ στην περιφέρεια στα οποία με την πρώτη κακοκαιρία κόβεται το ίντερνετ και το τηλέφωνο.
Ενώ, λοιπόν, ο στόχος της ρύθμισης είναι στην κατεύθυνση του ελέγχου της συμμετοχής των παιδιών κλπ., πρακτικά θα απαιτεί πολύ χρόνο για το άτομο που θα έχει τη ευθύνη αυτή και στην ουσία θα αποκοπεί από την παιδαγωγική διαδικασία αναλαμβάνοντας το ρόλο του «καταγραφέα». Και εδώ προφανώς μιλάμε για την πλειοψηφία των δημοτικών ΚΔΑΠ, στα οποία με 2-3 άτομα εκπαιδευτικό προσωπικό, η δέσμευση του ενός εξ αυτών θα έχει σαν άμεσο αποτέλεσμα την κατακόρυφη υποβάθμιση της ποιότητας αλλά και της ποικιλίας των παρεχόμενων παιδαγωγικών υπηρεσιών στα παιδιά. Θεωρούμε πως ο στόχος της συγκεκριμένης νομοθετικής παρέμβασης είναι η διασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών προς τα παιδιά, αλλά και η ίδια η ασφάλεια των παιδιών, όπως γράφει και η αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου, και όχι η παραμικρή υποβάθμιση αυτών.
Η εμπειρία μάς έχει αποδείξει ότι ο μόνος ρεαλιστικός τρόπος να ελεγχθεί με σιγουριά η συμμετοχή των παιδιών (ή η μη συμμετοχή τους), εφόσον αυτός είναι ο πραγματικός στόχος της ρύθμισης, είναι οι αιφνιδιαστικοί επιτόπιοι έλεγχοι, οι οποίοι όπως έχουμε τονίσει και κατ’ιδίαν στις συναντήσεις, αφενός θα πρέπει να ενταθούν και να πυκνώσουν και αφετέρου θα πρέπει να διενεργούνται ΚΑΘ’ΟΛΗ τη διάρκεια του ωραρίου της Δομής και ΟΧΙ ΜΟΝΟ κατά την έναρξη του ωραρίου, όπως συνηθίζεται κατά κόρον τα τελευταία χρόνια. Δεν μπορούν να εξαχθούν ακριβή, ορθά και ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την συμμετοχή των παιδιών σε μία Δομή με οκτάωρη λειτουργία, όταν διενεργούνται έλεγχοι μόνο κατά τα πρώτα 30 ή 60 λεπτά του ωραρίου λειτουργίας της. Δεν αντικατοπτρίζει τον ημερήσιο αριθμό συμμετεχόντων παιδιών η πρώτη ώρα λειτουργίας μας, ούτε και το τελευταίο μισάωρό της. Αυτό δεν είναι κάτι ούτε κρυφό, ούτε κακό, ούτε παράνομο, ούτε παράλογο. Τα παιδιά προσέχονται και αποχωρούν ΣΤΑΔΙΑΚΑ. Η real time καταγραφή ακούγεται απόλυτα αποτελεσματική ως προς τον στόχο του ελέγχου της συμμετοχής των παιδιών, αλλά αν το προσεγγίσουμε πρακτικά, όπως αναφέραμε παραπάνω, απαιτεί τη δέσμευση ενός ατόμου από το προσωπικό για να ασχολείται με προσοχή και ακρίβεια ΜΟΝΟ με αυτό, για να μη γίνει βεβαίως κάποιο λάθος και γεννηθούν νέα, μεγαλύτερα προβλήματα λόγω αυτού. Σας διαβεβαιώνουμε πως με τα σημερινά δεδομένα ΔΕΝ περισσεύει, στα δημοτικά τουλάχιστον ΚΔΑΠ, αυτό το επιπλέον άτομο. Είμαστε ήδη οριακά στελεχωμένοι και ένα τέτοιο χρονικά απαιτητικό επιπλέον καθήκον, θα αποδυναμώσει τα ΚΔΑΠ ως προς τις παρεχόμενες παιδαγωγικές υπηρεσίες ακόμα περισσότερο.
Β. Το δεύτερο σημείο της Παραγράφου 5 στο οποίο έχουμε ένσταση είναι η εισαγωγή της υποχρέωσης των παιδιών να παρακολουθούν «ισομερώς», ισόχρονα δηλαδή, την κάθε προσφερόμενη δραστηριότητα-εργαστήριο. Ο λόγος που εισάγεται η συγκεκριμένη ρύθμιση είναι σαφής και ο στόχος που θέτει είναι σωστός (αντιμετώπιση φαινομένων μονοθεματικών ΚΔΑΠ, ακαδημίες ποδοσφαίρου κλπ). Η διατύπωση όμως μέσω της οποίας επιχειρείται να επιτευχθεί ο συγκεκριμένος στόχος και να επιλυθεί το πρόβλημα δεν δίνει μία πρακτικά εφαρμόσιμη λύση, καθώς θα επιφέρει άλλα προβλήματα στη λειτουργία μας. Εξηγούμε με μορφή ερώτησης υπόθεσης εργασίας:
Έστω ότι έχουμε σε ένα ΚΔΑΠ τις δραστηριότητες εικαστικά, μουσική, γυμναστική. Σύμφωνα με τη διατύπωση της ρύθμισης, το κάθε παιδί θα πρέπει να συμμετέχει ισομερώς, δηλαδή για ίσες ώρες, σε όλες τις δραστηριότητες. Έστω ότι κάποιο παιδί έχει κλίση και του αρέσουν περισσότερο τα εικαστικά και θέλει να συμμετέχει καθημερινά στα αντίστοιχα εργαστήρια, ενώ η μουσική δεν του αρέσει και τόσο οπότε επιθυμεί να κάνει μόνο μία ώρα την εβδομάδα ή και καθόλου. Θα το αναγκάσουμε να κάνει και μουσική, που δεν του αρέσει τόσο, ίσες ώρες όσες συμμετείχε στο εικαστικό εργαστήρι που είναι η κλίση του και το ταλέντο του, απλά και μόνο για να ικανοποιήσουμε τον στόχο που θέτει η συγκεκριμένη διάταξη; Χρειάζεται μία διαφορετική διατύπωση που να εξυπηρετεί την αρχική φιλοσοφία τόσο της ρύθμισης, όσο και την φιλοσοφία του χαρακτήρα των ΚΔΑΠ. Δεν είναι δυνατόν τα ΚΔΑΠ που έχουν στον πυρήνα της φιλοσοφίας τους την ελευθερία στην επιλογή της δημιουργικής έκφρασης των παιδιών, να καταντήσουν εντελώς δυσλειτουργικά ή με χαρακτήρα καταναγκασμού των παιδιών ως προς τις δραστηριότητές τους. Το μόνο αποτέλεσμα που θα φέρει η τυχόν εφαρμογή της ρύθμισης αυτής με την συγκεκριμένη διατύπωση είναι να «αναγκάζουμε» τα παιδιά να συμμετέχουν, θέλουν – δεν θέλουν, ισομερώς και ισόχρονα σε όλες τις δραστηριότητες, είτε τους αρέσουν, είτε δεν τους αρέσουν, με αποτέλεσμα τα παιδιά να νιώθουν πίεση και να μην επιθυμούν να ξανάρθουν.
Συμπερασματικά, ο στόχος της πολύπλευρης δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών, δηλαδή η απασχόλησή τους σε ποικίλες και διαφορετικές δραστηριότητες πρέπει να προβλεφθεί, αλλά δεν μπορεί να επιτευχθεί με το να υποχρεώσουμε τα παιδιά να συμμετέχουν ισομερώς και ισοχρόνως σε αυτές. Πρέπει η νομοθεσία να διασφαλίζει ότι κάθε ΚΔΑΠ θα προσφέρει σε εβδομαδιαία βάση υποχρεωτικά μία ποικιλία δραστηριοτήτων (π.χ. τουλάχιστον τρεις διαφορετικές δραστηριότητες) οι οποίες θα προσφέρονται ισόχρονα μοιρασμένες εντός του εβδομαδιαίου προγράμματος, διαθέτοντας παράλληλα και τις κατάλληλες αντίστοιχες ειδικότητες παιδαγωγικού προσωπικού για καθεμιά από αυτές και τα παιδιά με τους γονείς θα είναι ελεύθεροι να επιλέξουν σε ποια εργαστήρια/δραστηριότητες θα συμμετέχουν.
Παράγραφος 7
Θεωρούμε απόλυτα αναγκαίο στην Παράγραφο 7 να προστεθεί εδάφιο «θ.» ως εξής:
θ. η έκδοση Πρότυπου Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας ΚΔΑΠ, όπως ακριβώς υπάρχει και για τους παιδικούς σταθμούς, ώστε να θεσπίζονται εκεί ειδικότερα θέματα σχετικά με την λειτουργία, αλλά και το προσωπικό των ΚΔΑΠ.
Ο Πρότυπος Ε.Κ.Λ μπορεί κάλλιστα να είναι μέρος ή παράρτημα της ΚΥΑ.
Γενικό σχόλιο επί των στόχων του άρθρου 1 που αναλύονται στην αιτιολογική έκθεση και συγκεκριμένα στις σελίδες 32-33:
Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι πουθενά δεν αναφέρονται ως Στόχοι της νομοθετικής παρέμβασης:
1. η διασφάλιση της συνέχισης της λειτουργίας των ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠ-ΜΕΑ των Δήμων,
2. η μέριμνα-πολιτική βούληση για την στήριξη της οικονομικής τους βιωσιμότητας και της χρηματοδότησής τους,
3. η μέριμνα-πολιτική βούληση για την επίλυση του εργασιακού προβλήματος του προσωπικού υπό μόνιμες και ασφαλείς θέσεις εργασίας,
4. η μέριμνα-πολιτική βούληση για περαιτέρω επιμόρφωση και κατάρτιση του εξειδικευμένου προσωπικού των Δομών για να επικαιροποιούνται οι γνώσεις τους πάνω στις ειδικότητές τους.
Πλήρης απουσία στοχοθεσίας με θετικό πρόσιμο για μία τόσο σημαντική δομή Κοινωνικής Πρόνοιας. Οι στόχοι αφορούν μόνο σε ελέγχους, κυρώσεις, απαγορεύσεις και δυσλειτουργικές έως και καταστροφικές για την φιλοσοφία των Δομών «καινοτόμες» ρυθμίσεις, οι οποίες αντί να κάνουν πιο εύκολο το έργο μας, το δυσχεραίνουν. Αντί να εξυπηρετούν το σκοπό για τον οποίο προτείνονται, θα προκαλέσουν νέα επιμέρους προβλήματα στη λειτουργία μας και θα προκαλέσουν υποβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών παιδαγωγικών δημιουργικών δραστηριοτήτων.