Στο άρθρο 15 του ν. 4520/2018 (Α’ 30), περί της διάρθρωσης, των επιχειρησιακών στόχων και των αρμοδιοτήτων της Διεύθυνσης Επιθεώρησης και Ελέγχου του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.), επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1: αα) η περ. α) τροποποιείται, ώστε το Τμήμα Εσωτερικού Ελέγχου να μετονομαστεί σε Τμήμα Σχεδιασμού και Μεθοδολογίας Εσωτερικού Ελέγχου, και αβ) η περ. β) τροποποιείται, ώστε το Τμήμα Εσωτερικού Ελέγχου Δαπανών να μετονομαστεί σε Τμήμα Εσωτερικού Ελέγχου, β) στην παρ. 3: βα) οι περ. α) και β) αντικαθίστανται, ββ) στην περ. γ): i) η υποπερ. αα) τροποποιείται, ώστε να μην αναφέρεται σε συνεργασία με τις αρμόδιες Διευθύνσεις του Ο.Π.Ε.Κ.Α., ii) η υποπερ. στστ) τροποποιείται, ώστε να αναφέρεται σε φαινόμενα παραβατικότητας, και όχι παραβατικά φαινόμενα, iii) προστίθενται υποπερ. ζζ), ηη), θθ), και ιι), και γ) προστίθενται παρ. 4, 5 και 6, και το άρθρο 15 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 15
Διεύθυνση Επιθεώρησης και Ελέγχου
1. Η Διεύθυνση Επιθεώρησης και Ελέγχου διαρθρώνεται στις παρακάτω οργανικές μονάδες:
α) Τμήμα Σχεδιασμού και Μεθοδολογίας Εσωτερικού Ελέγχου
β) Τμήμα Εσωτερικού Ελέγχου
γ) Τμήμα Επιθεώρησης Παροχών.
2. Επιχειρησιακοί στόχοι της Διεύθυνσης Επιθεώρησης και Ελέγχου είναι:
α) η κατεύθυνση, παρακολούθηση, ο συντονισμός και ο έλεγχος του έργου των οργανικών μονάδων που υπάγονται σε αυτή,
β) η βελτίωση λειτουργίας των υπηρεσιών του Ο.Π.Ε.Κ.Α. με την υλοποίηση και την αξιολόγηση αποτελεσμάτων εσωτερικών ελέγχων, η άμεση αντιμετώπιση φαινομένων διαφθοράς και η εισήγηση για τη λήψη διορθωτικών μέτρων ως προς την τήρηση της νομιμότητας και την καταπολέμηση πρακτικών κακοδιοίκησης,
γ) η μέριμνα για τη διασφάλιση της νομιμότητας των χορηγούμενων από τον Ο.Π.Ε.Κ.Α. παροχών και υπηρεσιών,
δ) ο σχεδιασμός για την εκπαίδευση και επιμόρφωση των Ελεγκτών, η ανάπτυξη νέων ηλεκτρονικών εφαρμογών υποστήριξης του έργου και η διαρκής προσπάθεια για την βελτίωση μεθόδων και τον εντοπισμό παραβατικών συμπεριφορών,
ε) η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των διενεργηθέντων ελέγχων, η σχετική ενημέρωση του Διοικητή για τα αποτελέσματα αυτών και η υποβολή εισήγησης για τη λήψη διορθωτικών μέτρων για την καταπολέμηση πρακτικών κακοδιοίκησης και φαινομένων διαφθοράς.
3. Οι αρμοδιότητες της Διεύθυνσης Επιθεώρησης και Ελέγχου κατανέμονται μεταξύ των Τμημάτων της ως εξής:
α) Τμήμα Σχεδιασμού και Μεθοδολογίας Εσωτερικού Ελέγχου
αα) η ανάπτυξη και διαρκής βελτίωση της μεθοδολογίας και των εργαλείων του εσωτερικού ελέγχου, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα,
ββ) η μέριμνα για τη σύνταξη και αναθεώρηση του Κανονισμού Λειτουργίας του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου και η υποβολή αυτού προς έγκριση στον Διοικητή του Οργανισμού,
γγ) η σύνταξη και αναθεώρηση Εγχειριδίου Εσωτερικών Ελέγχων και Κώδικα Δεοντολογίας Εσωτερικών Ελεγκτών και η υποβολή τους προς έγκριση στον Διοικητή του Οργανισμού,
δδ) η κατάρτιση, η παρακολούθηση και η επικαιροποίηση του ετήσιου προγράμματος εσωτερικών ελέγχων και συμβουλευτικών έργων, στο πλαίσιο των στρατηγικών και επιχειρησιακών προτεραιοτήτων του Ο.Π.Ε.Κ.Α.,
εε) η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στον Διοικητή, για την εφαρμογή ολοκληρωμένης πολιτικής διαχείρισης των κινδύνων που απειλούν την επίτευξη των στόχων του Οργανισμού,
στστ) η συγκέντρωση και η επεξεργασία δεδομένων και στατιστικών στοιχείων που αφορούν στον εσωτερικό έλεγχο,
ζζ) η συλλογή, καταγραφή, αξιολόγηση και αρχειοθέτηση των κινδύνων, μηχανισμών δόλου και προτύπων υποθέσεων,
ηη) ο εντοπισμός των κύριων τάσεων παραβατικότητας, η διατύπωση προτάσεων αντιμετώπισης αυτών και η εφαρμογή μεθόδων αντιμετώπισης, σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές,
θθ) η παρακολούθηση της νομοθεσίας, των διεθνών προτύπων και των πορισμάτων διεθνών οργανισμών ή άλλων φορέων, για θέματα σχετικά με τον εσωτερικό έλεγχο, τις κύριες τάσεις παραβατικότητας και την εφαρμογή μεθόδων αντιμετώπισης, καθώς και η διατύπωση προτάσεων για αντιμετώπιση των τάσεων παραβατικότητας,
ιι) η εισήγηση προς τον Διοικητή του Οργανισμού για την έκδοση εγκυκλίων και οδηγιών για θέματα εσωτερικού ελέγχου,
ιαια) η συνεργασία με τις αρμόδιες Υπηρεσίες για την ανάπτυξη νέων ηλεκτρονικών εφαρμογών υποστήριξης του εσωτερικού ελέγχου και η διαχείρισή τους για την κάλυψη των αναγκών του Τμήματος, καθώς και του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου,
ιβιβ) η μέριμνα για την εκπαίδευση και την επιμόρφωση των Εσωτερικών Ελεγκτών, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού, καθώς και η διερεύνηση και υποβολή εισηγήσεων για την ανάπτυξη των σχετικών γνώσεων και δεξιοτήτων τους,
ιγιγ) η παρακολούθηση των στόχων/δράσεων του Επιχειρησιακού Σχεδίου του Ο.Π.Ε.Κ.Α., κατά το μέρος που αφορούν στον εσωτερικό έλεγχο, με βάση σχετικούς δείκτες προόδου και η σύνταξη ενδιάμεσων αναφορών προόδου,
ιδιδ) η μέριμνα για την κατάρτιση ετήσιας έκθεσης, συνοδευόμενης από απολογιστική αξιολόγηση και η υποβολή της στον Διοικητή του Οργανισμού,
ιειε) η μέριμνα για την κατάρτιση, τήρηση και εφαρμογή του Προγράμματος Αξιολόγησης και Βελτίωσης Ποιότητας του Τμήματος Σχεδιασμού και Μεθοδολογίας Εσωτερικού Ελέγχου και του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου,
ιστιστ) η αποστολή της ετήσιας έκθεσης στο Ελεγκτικό Συνέδριο, στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας και στη Γενική Διεύθυνση Δημοσιονομικών Ελέγχων του Υπουργείου Οικονομικών.
β) Τμήμα Εσωτερικού Ελέγχου
αα) η εισήγηση προς τον Διοικητή του Οργανισμού για τη συγκρότηση κλιμακίων ελεγκτών για τη διενέργεια εσωτερικών ελέγχων,
ββ) η διενέργεια τακτικών και έκτακτων ελέγχων στις υπηρεσίες και τα όργανα του Ο.Π.Ε.Κ.Α., οι οποίοι αφορούν τόσο στον τρόπο λειτουργίας τους όσο και στη συμφωνία των ενεργειών τους με την κείμενη νομοθεσία,
γγ) η σύνταξη εκθέσεων προς τον Διοικητή του Οργανισμού σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων, καθώς και η διατύπωση τεκμηριωμένων προτάσεων διόρθωσης και αντιμετώπισης τυχόν δυσλειτουργιών, πρακτικών κακοδιοίκησης και παραβατικών φαινομένων,
δδ) ο έλεγχος επάρκειας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου (Internal Control System) και η εισήγηση σχετικών βελτιωτικών προτάσεων,
εε) ο έλεγχος της επάρκειας του συστήματος διαχείρισης των κινδύνων που απειλούν τις πολιτικές και τα προγράμματά του,
στστ) η επίβλεψη και η διασφάλιση της ορθής διενέργειας των εσωτερικών ελέγχων και η παρακολούθηση υλοποίησης του ετήσιου εγκεκριμένου ελεγκτικού προγράμματος της Διεύθυνσης Επιθεώρησης και Ελέγχου,
ζζ) η παρακολούθηση και αξιολόγηση των διορθωτικών ή βελτιωτικών ενεργειών που πραγματοποιούνται από τις υπηρεσίες του Ο.Π.Ε.Κ.Α. σε συμμόρφωση προς τις προτάσεις του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου, μέχρι την οριστική υλοποίησή τους,
ηη) η αξιολόγηση της οικονομίας, της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των δραστηριοτήτων του Οργανισμού, βάσει της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης (έλεγχος επίδοσης),
θθ) ο έλεγχος της ορθής, αποτελεσματικής και ασφαλούς διαχείρισης και χρήσης των πληροφοριακών συστημάτων, εφαρμογών, διαλειτουργικότητας/διασύνδεσης με άλλα συστήματα (εσωτερικά και εξωτερικά) και ανταλλαγής αρχείων και στοιχείων μεταξύ τους με επαρκείς δικλίδες ασφαλείας,
ιι) η παροχή προς τον Διοικητή του Οργανισμού συμβουλών επί του συνόλου των υπηρεσιών του Ο.Π.Ε.Κ.Α., των λειτουργιών, των συλλογικών οργάνων αυτού, των διαδικασιών του, των εκτελούμενων έργων, καθώς και των πληροφοριακών του συστημάτων,
ιαια) η σύνταξη ετήσιας και ενδιάμεσης έκθεσης, στην οποία καταγράφονται οι δραστηριότητες και τα αποτελέσματα του εσωτερικού ελέγχου, η πρόοδος υλοποίησης των προτάσεών του και οι υπολειμματικοί κίνδυνοι που εξακολουθούν να απειλούν τις υπηρεσίες του Οργανισμού, λόγω της μη υλοποίησης διορθωτικών ενεργειών,
ιβιβ) ο έλεγχος της ορθής εφαρμογής των διαδικασιών εκτέλεσης του προϋπολογισμού, σύνταξης και αποστολής στο Υπουργείο Οικονομικών των δημοσιονομικών και λοιπών αναφορών, καθώς και διενέργειας των δαπανών και διαχείρισης της περιουσίας του Ο.Π.Ε.Κ.Α. για τον εντοπισμό τυχόν φαινομένων κακοδιοίκησης, κακοδιαχείρισης, κατάχρησης, σπατάλης ή απάτης, καθώς και εάν ο φορέας αναπτύσσει κατάλληλες δικλίδες για την αποτροπή τους στο μέλλον,
ιγιγ) ο έλεγχος και η αξιολόγηση των διαδικασιών κατάρτισης των οικονομικών και λοιπών αναφορών του Οργανισμού,
ιδιδ) η γνωστοποίηση αμελλητί στις αρμόδιες υπηρεσίες και στον πειθαρχικό προϊστάμενο, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, περιστατικών που χρήζουν ποινικής και πειθαρχικής έρευνας,
ιειε) η μέριμνα για την έκδοση εντολών για τη διενέργεια προγραμματισμένων και έκτακτων εσωτερικών ελέγχων,
ιστιστ) ο έλεγχος εφαρμογής των κανόνων δικαίου, ο έλεγχος της νομιμότητας και κανονικότητας των δαπανών (INTOSAI 3.4, INTOSAI 1.0.39 Ευρωπαϊκή κατευθυντήρια γραμμή εφαρμογής αριθ. 52), όπως και του εσωτερικού κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας του Οργανισμού,
ιζιζ) η υποβολή γνώμης προς τον Διοικητή του Οργανισμού για την επιβολή δημοσιονομικών διορθώσεων, αν εντοπιστούν μεμονωμένες ή συστηματικές παρατυπίες σε υπηρεσίες του Οργανισμού,
ιηιη) η διενέργεια τακτικού ελέγχου των παγίων προκαταβολών του Οργανισμού,
ιθιθ) η διενέργεια οικονομικού και διαχειριστικού ελέγχου των δημόσιων υπολόγων και δημόσιων διαχειρίσεων που υπάγονται στον Οργανισμό,
κκ) Η έρευνα της ύπαρξης αντικειμενικής αδυναμίας απόδοσης λογαριασμού χρηματικού εντάλματος προπληρωμής.
γ) Τμήμα Επιθεώρησης Παροχών
αα) Η διενέργεια επιτόπιων τακτικών ή έκτακτων ελέγχων για τη διασφάλιση της νομιμότητας λήψης των παροχών του Οργανισμού.
ββ) Η διενέργεια τακτικών ή έκτακτων ελέγχων αναφορικά με τον τρόπο λειτουργίας και την τήρηση της αρχής της νομιμότητας κατά την εκτέλεση εργασιών, οι οποίες ανατίθενται, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, σε πρόσωπα που συμβάλλονται ή συνεργάζονται με τον Οργανισμό και δεν έχουν την ιδιότητα του υπαλλήλου του.
γγ) Η μέριμνα για την εκπαίδευση και την επιμόρφωση των Επιθεωρητών, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού και Οργάνωσης, καθώς και η διερεύνηση και η πρόταση τρόπων ανάπτυξης των γνώσεων και των δεξιοτήτων τους.
δδ) Η μέριμνα για τη διαμόρφωση και τη διαρκή βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου που αφορά την Επιθεώρηση.
εε) Η εισήγηση για τη συγκρότηση εσωτερικών ή/και μικτών κλιμακίων ελέγχου με άλλους ελεγκτικούς φορείς.
στστ) Η σύνταξη εκθέσεων – αναφορών προς τον Διοικητή του Οργανισμού σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων, καθώς και η διατύπωση τεκμηριωμένων προτάσεων διόρθωσης και αντιμετώπισης τυχόν δυσλειτουργιών και φαινομένων παραβατικότητας,
ζζ) η οργάνωση της λειτουργίας της επιθεώρησης και η συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες για την ανάπτυξη νέων ηλεκτρονικών εφαρμογών υποστήριξης των επιθεωρήσεων,
ηη) η σύνταξη και αναθεώρηση του Εγχειριδίου Επιθεωρήσεων/Ελέγχων Παροχών, το οποίο εγκρίνεται από τον Διοικητή του Οργανισμού, και του Κανονισμού Λειτουργίας του Τμήματος Επιθεώρησης Παροχών,
θθ) η μέριμνα για την κατάρτιση Ετήσιου Προγράμματος Εργασιών, λαμβανομένων υπόψη των στρατηγικών και επιχειρησιακών προτεραιοτήτων του Οργανισμού,
ιι) η αποστολή των εκθέσεων αποτελεσμάτων και πορισμάτων στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας.
4. Η Διεύθυνση Επιθεώρησης και Ελέγχου υπάγεται απευθείας στον Διοικητή του Οργανισμού. Η Διεύθυνση Επιθεώρησης και Ελέγχου αποτελεί τη Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου της παρ. 1 του άρθρου 9 του ν. 4795/2021 (Α΄ 62) του Οργανισμού και η λειτουργία της είναι ανεξάρτητη.
5. Οι επιθεωρήσεις και οι έλεγχοι για τη διασφάλιση της νομιμότητας λήψης των παροχών του Οργανισμού γίνονται από Επιθεωρητές του Οργανισμού, οι οποίοι εγγράφονται στο Μητρώο Επιθεωρητών που τηρείται στη Διεύθυνση Επιθεώρησης και Ελέγχου. Μέχρι τη λειτουργία του Μητρώου, οι επιθεωρήσεις και οι έλεγχοι διενεργούνται από υπαλλήλους που έχουν λάβει σχετική εντολή από τον Διοικητή του Ο.Π.Ε.Κ.Α..
6. Επιθεωρητές του Ο.Π.Ε.Κ.Α. που εξετάζονται ή διώκονται ή ενάγονται για πράξεις ή παραλείψεις που ανάγονται αποκλειστικά στην εκπλήρωση των καθηκόντων τους, με εξαίρεση τις πράξεις ή παραλείψεις, οι οποίες στρέφονται κατά του Ο.Π.Ε.Κ.Α., μπορούν να ζητήσουν από τον Ο.Π.Ε.Κ.Α. τη δικαστική υπεράσπιση και νομική υποστήριξη τους. Στην περίπτωση αυτή, η δικαστική υπεράσπιση και νομική υποστήριξή τους ανατίθεται σε έμμισθο δικηγόρο του Ο.Π.Ε.Κ.Α.. Οι επιθεωρητές του Ο.Π.Ε.Κ.Α. μπορούν, αν το επιλέξουν, να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες άλλου δικηγόρου της επιλογής τους. Ο Ο.Π.Ε.Κ.Α. καλύπτει τη σχετική δαπάνη, το ύψος της οποίας προσδιορίζεται με απόφαση του Διοικητικού του Συμβουλίου, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει το τριπλάσιο του ποσού αναφοράς κάθε διαδικαστικής πράξης ή παρεχόμενης υπηρεσίας, όπως προσδιορίζεται στους πίνακες αμοιβών του Κώδικα περί Δικηγόρων (ν. 4194/2013, Α’ 208). Ο επιθεωρητής του Ο.Π.Ε.Κ.Α., ο οποίος καταδικάζεται αμετακλήτως, είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει στον Ο.Π.Ε.Κ.Α. το σύνολο της δαπάνης που ο φορέας έχει καταβάλει για τη δικαστική υπεράσπισή του.».
