Αρχικά γενικά σχόλια:
Το νομοσχέδιο περί καλής νομοθέτησης δείχνει καλή πρόθεση και ταυτόχρονα έλλειμμα κατανόησης από όσους κυβερνούν για το πως κυβερνούν. Σήμερα ένα μεγάλο τμήμα των δυσλειτουργιών της δημόσιας διοίκησης οφείλεται στις χιλιάδες νομοθετικές διατάξεις που περνάνε οι κυβερνώντες της μεταπολίτευσης.
Επίσης. Διαβάζοντας δυο φορές, αναλυτικά και σιγά τα όσα αναφέρονται στο νομοσχέδιο δεν κατάλαβα τι σκοπούς υπηρετεί πραγματικά. Ειδικά το άρθρο για τις νομοπαρασκευαστικές επιτροπές είναι τόσο γενικά αόριστο, και όταν αναφέρεται στις ειδικότητες των επιστημόνων που θα μετέχουν, δείχνει να κρύβει κάτι.
Η αρχή της προσβασιμότητας, όπως αναφέρεται, μάλλον υπονοεί τη προσβασιμότητα του πολίτη στη δυνατότητα να γνωρίζει και να μαθαίνει έγκαιρα και σωστά τις νομοθετικές διατάξεις. Όμως η πληθώρα και η πολυπλοκότητα της νομοθεσίας εμποδίζει τη προσβασιμότητα των πολιτών, κι έτσι αποδεικνύεται (όπως και άλλα)απόλυτα άχρηστο το συγκεκριμένο άρθρο.
Οι πολλές νομοθετικές διατάξεις, η πληθώρα ερμηνευτικών εγκυκλίων, τα διαφορετικά νομοσχέδια και οι αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων τμημάτων υπουργείων (που έχουν προκληθεί από τα πολλά νομοθετήματα) οδηγούν σήμερα:
1. στην διαφθορά των δημοσίων υπαλλήλων: είναι ευκολότερο να ανακαλύψει ένας επίορκος υπάλληλος μια αμφίσημη εγκύκλιο και να τη χρησιμοποιήσει για ίδιο όφελος, παρά να "οχυρωθεί" σε μια απόφαση-νομοθέτημα,κτλ ένας τίμιος υπάλληλος και να πάρει αποφάσεις(βέλτιστο παράδειγμα η εφορία όπου ανάλογα με το πως θέλει να αντιμετωπίσει ο υπάλληλος τον πολίτη, χρησιμοποιεί σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις).
2. στην μη-λήψη αποφάσεων: πολλές νομοθετικές διατάξεις είναι αντιφατικές ως προς το τι λένε. Συχνά υπάλληλοι βρίσκονται κατηγορούμενοι για αποφάσεις που πήραν και έθιγαν κάποιους. Κι αυτοί οι κάποιοι συχνά βασίζονται σε άλλες διατάξεις για ίδιο όφελος.
3. στην απόλυτη αναξιοκρατία, αφού το σύστημα με τα πολλά νομοθετήματα εμποδίζει τη λήψη αποφάσεων, και οδηγεί τους άξιους εργαζόμενους στην άκρη.
4. στο να εξυπηρετούνται "ειδικές" περιπτώσεις κυβερνητικών φίλων(επιχειρηματιών κτλ) μέσα από μικρές φωτογραφικές διατάξεις σε νομοσχέδια.
Ειδικά για το θέμα της ενσωμάτωσης του Ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου από την Ελλάδα θα ήθελα να αναφέρω ένα παράδειγμα. Η χώρα μας πέρασε 3 ή 4 νομοθετικές διατάξεις, αρκετές εγκυκλίους και συναφή έγγραφα για την εναρμόνιση με την οδηγία 2000/60/ΕΚ για τη διαχείριση των υδατικών πόρων, μετά το 2000. Σήμερα η οδηγία υποτίθεται ότι ισχύει, αλλά δεν έχουν εφαρμοστεί καθόλου τα μέτρα που αναφέρονται στη προστασία και "ανανέωση" των υδατικών πόρων, τη διαχείριση ανά λεκάνη, τη τιμολόγηση, την διαχείριση από συγκεκριμένες δομές. Το ίδιο ισχύει και με τα σχέδια ΝATURA όπου αντί να δημιουργηθούν άμεσα φορείς διαχείρισης (όπως ορίζει η σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία)απλά δημιουργήθηκε ένας ακόμα φραγμός στις επενδύσεις, στη προστασία του περιβάλλοντος, κι ένα ακόμα σκαλί στην γραφειοκρατία.
Συνοψίζοντας.
Η κυβέρνηση οφείλει αντί να ψηφίσει ένα νομοσχέδιο που αφορά τη "καλή νομοθέτηση" να ξεκινήσει από το Α της ελληνικής νομοθεσίας και να παλέψει για να απαλείψει την πολυνομία που οδηγεί το ελληνικό κράτος στην απραξία και στην αναρχία και τους πολίτες στην απελπισία. Αν για παράδειγμα το φορολογικό νομικό πλαίσιο φιλοξενείται σε 10.000 σελίδες καλό θα είναι να φτάσει στις 1000 σελίδες. Κι έτσι παίρνοντας στη σειρά τους νόμους και τα παραφερνάλιά της, η πρώτη κυβέρνηση που θα καταφέρει να απλοποιήσει το νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας του δημοσίου θα καταφέρει να βάλει τη κρατική μηχανή να λειτουργήσει σωστότερα. Και πιο παραγωγικά.
Αρχικά γενικά σχόλια: Το νομοσχέδιο περί καλής νομοθέτησης δείχνει καλή πρόθεση και ταυτόχρονα έλλειμμα κατανόησης από όσους κυβερνούν για το πως κυβερνούν. Σήμερα ένα μεγάλο τμήμα των δυσλειτουργιών της δημόσιας διοίκησης οφείλεται στις χιλιάδες νομοθετικές διατάξεις που περνάνε οι κυβερνώντες της μεταπολίτευσης. Επίσης. Διαβάζοντας δυο φορές, αναλυτικά και σιγά τα όσα αναφέρονται στο νομοσχέδιο δεν κατάλαβα τι σκοπούς υπηρετεί πραγματικά. Ειδικά το άρθρο για τις νομοπαρασκευαστικές επιτροπές είναι τόσο γενικά αόριστο, και όταν αναφέρεται στις ειδικότητες των επιστημόνων που θα μετέχουν, δείχνει να κρύβει κάτι. Η αρχή της προσβασιμότητας, όπως αναφέρεται, μάλλον υπονοεί τη προσβασιμότητα του πολίτη στη δυνατότητα να γνωρίζει και να μαθαίνει έγκαιρα και σωστά τις νομοθετικές διατάξεις. Όμως η πληθώρα και η πολυπλοκότητα της νομοθεσίας εμποδίζει τη προσβασιμότητα των πολιτών, κι έτσι αποδεικνύεται (όπως και άλλα)απόλυτα άχρηστο το συγκεκριμένο άρθρο. Οι πολλές νομοθετικές διατάξεις, η πληθώρα ερμηνευτικών εγκυκλίων, τα διαφορετικά νομοσχέδια και οι αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων τμημάτων υπουργείων (που έχουν προκληθεί από τα πολλά νομοθετήματα) οδηγούν σήμερα: 1. στην διαφθορά των δημοσίων υπαλλήλων: είναι ευκολότερο να ανακαλύψει ένας επίορκος υπάλληλος μια αμφίσημη εγκύκλιο και να τη χρησιμοποιήσει για ίδιο όφελος, παρά να "οχυρωθεί" σε μια απόφαση-νομοθέτημα,κτλ ένας τίμιος υπάλληλος και να πάρει αποφάσεις(βέλτιστο παράδειγμα η εφορία όπου ανάλογα με το πως θέλει να αντιμετωπίσει ο υπάλληλος τον πολίτη, χρησιμοποιεί σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις). 2. στην μη-λήψη αποφάσεων: πολλές νομοθετικές διατάξεις είναι αντιφατικές ως προς το τι λένε. Συχνά υπάλληλοι βρίσκονται κατηγορούμενοι για αποφάσεις που πήραν και έθιγαν κάποιους. Κι αυτοί οι κάποιοι συχνά βασίζονται σε άλλες διατάξεις για ίδιο όφελος. 3. στην απόλυτη αναξιοκρατία, αφού το σύστημα με τα πολλά νομοθετήματα εμποδίζει τη λήψη αποφάσεων, και οδηγεί τους άξιους εργαζόμενους στην άκρη. 4. στο να εξυπηρετούνται "ειδικές" περιπτώσεις κυβερνητικών φίλων(επιχειρηματιών κτλ) μέσα από μικρές φωτογραφικές διατάξεις σε νομοσχέδια. Ειδικά για το θέμα της ενσωμάτωσης του Ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου από την Ελλάδα θα ήθελα να αναφέρω ένα παράδειγμα. Η χώρα μας πέρασε 3 ή 4 νομοθετικές διατάξεις, αρκετές εγκυκλίους και συναφή έγγραφα για την εναρμόνιση με την οδηγία 2000/60/ΕΚ για τη διαχείριση των υδατικών πόρων, μετά το 2000. Σήμερα η οδηγία υποτίθεται ότι ισχύει, αλλά δεν έχουν εφαρμοστεί καθόλου τα μέτρα που αναφέρονται στη προστασία και "ανανέωση" των υδατικών πόρων, τη διαχείριση ανά λεκάνη, τη τιμολόγηση, την διαχείριση από συγκεκριμένες δομές. Το ίδιο ισχύει και με τα σχέδια ΝATURA όπου αντί να δημιουργηθούν άμεσα φορείς διαχείρισης (όπως ορίζει η σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία)απλά δημιουργήθηκε ένας ακόμα φραγμός στις επενδύσεις, στη προστασία του περιβάλλοντος, κι ένα ακόμα σκαλί στην γραφειοκρατία. Συνοψίζοντας. Η κυβέρνηση οφείλει αντί να ψηφίσει ένα νομοσχέδιο που αφορά τη "καλή νομοθέτηση" να ξεκινήσει από το Α της ελληνικής νομοθεσίας και να παλέψει για να απαλείψει την πολυνομία που οδηγεί το ελληνικό κράτος στην απραξία και στην αναρχία και τους πολίτες στην απελπισία. Αν για παράδειγμα το φορολογικό νομικό πλαίσιο φιλοξενείται σε 10.000 σελίδες καλό θα είναι να φτάσει στις 1000 σελίδες. Κι έτσι παίρνοντας στη σειρά τους νόμους και τα παραφερνάλιά της, η πρώτη κυβέρνηση που θα καταφέρει να απλοποιήσει το νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας του δημοσίου θα καταφέρει να βάλει τη κρατική μηχανή να λειτουργήσει σωστότερα. Και πιο παραγωγικά.