ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗΣ ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΥΠΕΚΑ
Ως αναπληρωματική ειδική επιστήμονας, του Φορέα Διαχείρισης Λιμνών Κορώνειας – Βόλβης και επί σειρά ετών εργαζόμενη ως Ιχθυολόγος Δημοσίου για την αλιευτική διαχείριση εσωτερικών υδάτων και παράκτιων οικοσυστημάτων και νυν Προϊσταμένη του Τμήματος Αλιείας Εσωτερικών υδάτων Λαγκαδά με αρμοδιότητες επί του υγροτόπου των λιμνών Κορώνειας - Βόλβης έχω να παρατηρήσω ότι το σχέδιο συγχώνευσης των Φορέων είναι άλλη μία ενέργεια εξυπηρέτησης συμφερόντων υπέρ της καταλήστευσης των φυσικών πόρων και της καταστροφής του περιβάλλοντος στο πλαίσιο των “fast track” αναμενόμενων προγραμμάτων «ανάπτυξης». Αναλυτικά:
1. Στο πλαίσιο της εφαρμογής της δημοσιονομικής πολιτικής καλούνται τα Υπουργεία να τροποποιήσουν τους οργανισμούς τους και να συγχωνεύσουν τις υπηρεσιακές μονάδες με σκοπό την εξοικονόμηση των δαπανών τους. Το ΥΠΕΚΑ στο εισηγητικό έγγραφο (αριθ.: 3792/29-08-12) προς το Υπ. Διοικητικής Μεταρρύθμισης ως αιτιολόγηση για το σχέδιο συγχωνεύσεων παραδέχεται ότι αυτή δεν εξυπηρετεί την δημοσιονομική πολιτική, καθώς αναφέρει στην παράγραφο 5 ότι δεν αναμένεται να έχει θεαματικά αποτελέσματα στην εξοικονόμηση πόρων.
2. Το ΥΠΕΚΑ προχωρά στην συγχώνευση και κατάργηση Φορέων με στόχο την υποτιθέμενη αποτελεσματικότερη οργάνωση και απόδοση τους για δομές που το ίδιο είχε θεσπίσει μόλις πριν 8 χρόνια, δομές που έγιναν αποδεκτές από την Ε.Ε. και που για τη δημιουργία της υποδομής τους και τη λειτουργία τους δαπανήθηκαν πάρα πολλά κονδύλια όλα συγχρηματοδοτούμενα άνω του 80% από την Ε.Ε. Πόσο γρήγορα πιστεύει κανείς και πόσο οικονομικά μπορεί να στηθεί μία υπηρεσιακή δομή και να λειτουργεί έστω στο 70% της απόδοσης και των αρμοδιοτήτων της. Αν το κριτήριο συγχωνεύσεων είναι η «αύξηση της ανταγωνιστικότητας» των υπηρεσιών (πολλές δράσεις, έργα, ποσοστό απορρόφησης των ευρωπαϊκών κονδυλιών, κ.λ.π.), τότε θα έπρεπε το ΥΠΕΚΑ να εξετάσει την ανταγωνιστικότητα των Φορέων και με άλλα κριτήρια και όχι μόνον με τα ιστορικά, ώστε οι πιο ανταγωνιστικοί να συνεχίσουν να κάνουν την δουλειά τους χωρίς επικίνδυνες παρεμβάσεις ανατροπής της επιτυχημένης πορείας τους και να γίνουν διορθωτικές κινήσεις στους μη ανταγωνιστικούς.
3. Στο παραπάνω πλαίσιο της αποδοτικότητας των φορέων και της απορρόφησης των κονδυλίων για έργα και δράσεις προς όφελος των προστατευομένων περιοχών και των κατοίκων σε αυτές, εκτός της τεράστιας ανατροπής των δομών γιατί από 29 δημιουργεί 9, καταργεί 4και 5 κρατά ως έχουν, κάνει εισήγηση και για την ύπαρξη μίας μεταβατικής περιόδου, καθώς είναι ανέτοιμο να σηκώσει τη νέα δομή που προτείνει. Η συνολική αυτή ενέργεια του ΥΠΕΚΑ θα επιφέρει δραματική υστέρηση στις εισροές και απορροφήσεις των ευρωπαϊκών κονδυλίων για το περιβάλλον σε μία οικονομικά κρίσιμη για τη χώρα εποχή. Η αποδόμηση δομών που εξαιτίας τους υπάρχει εισροή στην ελληνική κοινωνία μεγάλου χρηματικού ποσού επιδοτούμενου άνω του 80% από την Ε.Ε. είναι ακατανόητη.
4. Το ΥΠΕΚΑ προχωρά σε αυτήν την αναστάτωση με πιθανή συνέπεια μίας πολύ μεγάλης οικονομικής ζημιάς της χώρας με το αιτιολογικό αδυναμιών που αφορούν το ίδιο και όχι τους εποπτευόμενους από αυτό Φορείς.:
Α) Τι εμπόδιζε μέχρι τώρα το ΥΠΕΚΑ να εντάξει τις υπόλοιπες περιοχές του δικτύου Natura 2000 στις περιοχές που διαχειρίζονταν οι αντίστοιχοι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων περιοχών.
Β) Τι εμπόδιζε μέχρι τώρα την έκδοση των Π.Δ. για τις προστατευόμενες περιοχές και τη θεσμοθέτηση των σοβαρών αρμοδιοτήτων της επόπτευσης και φύλαξης που ασκούν οι Φορείς.
5. Πως πιστεύουν οι καθ΄ ύλην αρμόδιοι για την προστασία του Περιβάλλοντος στο ΥΠΕΚΑ ότι μπορεί γρήγορα, αποτελεσματικά και προπάντων ορθολογικά να προστατεύονται περιοχές που υπάγονται σε πάνω από μία λεκάνη απορροής, που απλώνονται σε τεράστιες γεωγραφικές εκτάσεις. Είναι δυνατόν να παίρνουν σοβαρές αποφάσεις γι αυτές (καταγγελίες, απορρόφηση κονδυλίων, κ.λ.π.) Δ.Σ ή Επιτροπές, στις οποίες θα συμμετέχουν μέλη τοπικής κοινωνίας και θα αποφασίζουν για μία τεράστια ποικιλία οικοσυστημάτων για τα περισσότερα από τα οποία εκ των πραγμάτων θα υπάρχει σοβαρή έλλειψη επαφής και εμπειρικής γνώσεις. Είναι φανερό ότι το σχεδιαζόμενο μόρφωμα δεν μπορεί να αποτελεί όχι προστασία ούτε καν πρωτογενή έλεγχο της περιοχής αρμοδιοτήτων της κάθε νέας μονάδας.
6 Επίσης, δεν γίνεται κατανοητό γιατί για τους υπαλλήλους των Φορέων των προστατευόμενων περιοχών να μην ισχύει και για γι αυτούς η δυνατότητα παράτασης των συμβάσεων έως ότου υπάρχει η χρηματοδότηση του έργου, όπως ακριβώς μνημονεύεται στο άρθρο 3 του νομοσχεδίου για τους αντίστοιχους υπαλλήλους με συμβάσεις ιδιωτικού διακαίου ορισμένου χρόνου του Ταμείου Διαχείρισης Πιστώσεων Εκτέλεσης Αρχαιολογικών Έργων.
7. Πιστεύει πράγματι το ΥΠΕΚΑ ότι οι εντασσόμενοι Φορείς σε υφιστάμενες Υπηρεσίες της Περιφερειακής Διοίκησης ή Αποκεντρωμένης Διοίκησης θα μπορέσουν απρόσκοπτα να λειτουργήσουν άμεσα και να απορροφήσουν κονδύλια για τα οποία οι Υπηρεσίες υποδοχής μέχρι σήμερα δεν είχαν καμία αρμοδιότητα.
8. Επειδή ακριβώς τα Δ.Σ. ήταν άμισθα και δεν επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς λειτουργίας των Φορέων, πόσο μάλλον τον κρατικό προϋπολογισμό και αποτελούνταν από ειδικούς επιστήμονες και από εκπροσώπους κοινωνικών φορέων της συγκεκριμένης προστατευόμενης περιοχής θεωρούμε, ότι δεν υπάρχει λόγος αναστάτωσης της δομής και λειτουργίας των Φορέων Προστασίας. Αντί αυτού το ΥΠΕΚΑ να δώσει βαρύτητα στην ολοκλήρωση των δεσμεύσεων που έχει απέναντι τους και απέναντι σε Διεθνείς Οργανισμούς για την έκδοση των σχετικών Π.Δ. και την ένταξη των υπολοίπων περιοχών Natura στις περιοχές αρμοδιοτήτων των Φορέων.
9. Ο συγκεκριμένος Φορέας Διαχείρισης λιμνών Κορώνειας – Βόλβης, εξαιτίας της διεθνούς σπουδαιότητας του προστατευόμενου αντικειμένου που είναι οι λίμνες Κορώνεια και Βόλβη που ειδικά για την Κορώνεια η χώρα βρίσκεται σε κίνδυνο επιβολής προστίμων για την κατάσταση της, είναι σε επιτήρηση από διεθνείς οργανισμούς,. Η δομή και λειτουργία του Φορέα θα έπρεπε να προσεχθεί, όπως και άλλων Φορέων που έχουν προστατευόμενες περιοχές με ανοικτά ζητήματα τήρησης των διεθνών δεσμεύσεων και βρίσκονται σε πολύ λεπτές ισορροπίες. Δύσκολα μπορεί να γεφυρωθεί η μεγάλη οικολογική διαφορά που εντοπίζεται στην βασική φυσιογνωμία και λειτουργία του οικοσυστήματος των δύο φυσικών λιμών και μίας τεχνητής φραγμαλίμνης και ενός δέλτα ποταμού (συγχωνεύεται με Κερκίνη και Δέλτα Αξιού), από τους Εθελοντές Επιστήμονες και εκπροσώπους κοινωνικών Φορέων, σε συνδυασμό με την τεράστια απόσταση και έκταση. Επίσης, ο Φορέας έχει αναπτύξει μία σημαντική δράση, έχει κατακτήσει ένα υψηλό επίπεδο στο στελεχιακό δυναμικό (αριθμό και επιστημονική εξειδίκευση), στις κινητές και ακίνητες υποδομές του. Είναι πρώτος μεταξύ των 29 για το ποσοστό απορρόφησης από την Ε.Ε. και την ολοκλήρωση δράσεων και ενεργειών προστασίας της προστατευόμενης περιοχής. Έχει καταφέρει σε σύντομο χρονικό διάστημα να γίνει κοινωνικά αποδεκτός και ο κύριος παράγοντας της περιοχής για τον έλεγχο της ποιότητας του περιβάλλοντος του Εθνικού Πάρκου Κορώνειας – Βόλβης και Μακεδονικών Τεμπών.
10. Τέλος, στα πάντα που γύρω καταρρέουν ας κρατήσουμε το περιβάλλον όρθιο μιας και δεν μας κοστίζει οικονομικά τώρα σχεδόν τίποτα, ενώ θα το πληρώσουμε στο μέλλον πολλαπλά και ποικιλοτρόπως. Αξίζει να δοθεί μία ευκαιρία στους Φορείς των προστατευόμενων περιοχών και κυρίως στους κατοίκους και στο περιβάλλον των προστατευόμενων περιοχών.
ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗΣ ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΥΠΕΚΑ Ως αναπληρωματική ειδική επιστήμονας, του Φορέα Διαχείρισης Λιμνών Κορώνειας – Βόλβης και επί σειρά ετών εργαζόμενη ως Ιχθυολόγος Δημοσίου για την αλιευτική διαχείριση εσωτερικών υδάτων και παράκτιων οικοσυστημάτων και νυν Προϊσταμένη του Τμήματος Αλιείας Εσωτερικών υδάτων Λαγκαδά με αρμοδιότητες επί του υγροτόπου των λιμνών Κορώνειας - Βόλβης έχω να παρατηρήσω ότι το σχέδιο συγχώνευσης των Φορέων είναι άλλη μία ενέργεια εξυπηρέτησης συμφερόντων υπέρ της καταλήστευσης των φυσικών πόρων και της καταστροφής του περιβάλλοντος στο πλαίσιο των “fast track” αναμενόμενων προγραμμάτων «ανάπτυξης». Αναλυτικά: 1. Στο πλαίσιο της εφαρμογής της δημοσιονομικής πολιτικής καλούνται τα Υπουργεία να τροποποιήσουν τους οργανισμούς τους και να συγχωνεύσουν τις υπηρεσιακές μονάδες με σκοπό την εξοικονόμηση των δαπανών τους. Το ΥΠΕΚΑ στο εισηγητικό έγγραφο (αριθ.: 3792/29-08-12) προς το Υπ. Διοικητικής Μεταρρύθμισης ως αιτιολόγηση για το σχέδιο συγχωνεύσεων παραδέχεται ότι αυτή δεν εξυπηρετεί την δημοσιονομική πολιτική, καθώς αναφέρει στην παράγραφο 5 ότι δεν αναμένεται να έχει θεαματικά αποτελέσματα στην εξοικονόμηση πόρων. 2. Το ΥΠΕΚΑ προχωρά στην συγχώνευση και κατάργηση Φορέων με στόχο την υποτιθέμενη αποτελεσματικότερη οργάνωση και απόδοση τους για δομές που το ίδιο είχε θεσπίσει μόλις πριν 8 χρόνια, δομές που έγιναν αποδεκτές από την Ε.Ε. και που για τη δημιουργία της υποδομής τους και τη λειτουργία τους δαπανήθηκαν πάρα πολλά κονδύλια όλα συγχρηματοδοτούμενα άνω του 80% από την Ε.Ε. Πόσο γρήγορα πιστεύει κανείς και πόσο οικονομικά μπορεί να στηθεί μία υπηρεσιακή δομή και να λειτουργεί έστω στο 70% της απόδοσης και των αρμοδιοτήτων της. Αν το κριτήριο συγχωνεύσεων είναι η «αύξηση της ανταγωνιστικότητας» των υπηρεσιών (πολλές δράσεις, έργα, ποσοστό απορρόφησης των ευρωπαϊκών κονδυλιών, κ.λ.π.), τότε θα έπρεπε το ΥΠΕΚΑ να εξετάσει την ανταγωνιστικότητα των Φορέων και με άλλα κριτήρια και όχι μόνον με τα ιστορικά, ώστε οι πιο ανταγωνιστικοί να συνεχίσουν να κάνουν την δουλειά τους χωρίς επικίνδυνες παρεμβάσεις ανατροπής της επιτυχημένης πορείας τους και να γίνουν διορθωτικές κινήσεις στους μη ανταγωνιστικούς. 3. Στο παραπάνω πλαίσιο της αποδοτικότητας των φορέων και της απορρόφησης των κονδυλίων για έργα και δράσεις προς όφελος των προστατευομένων περιοχών και των κατοίκων σε αυτές, εκτός της τεράστιας ανατροπής των δομών γιατί από 29 δημιουργεί 9, καταργεί 4και 5 κρατά ως έχουν, κάνει εισήγηση και για την ύπαρξη μίας μεταβατικής περιόδου, καθώς είναι ανέτοιμο να σηκώσει τη νέα δομή που προτείνει. Η συνολική αυτή ενέργεια του ΥΠΕΚΑ θα επιφέρει δραματική υστέρηση στις εισροές και απορροφήσεις των ευρωπαϊκών κονδυλίων για το περιβάλλον σε μία οικονομικά κρίσιμη για τη χώρα εποχή. Η αποδόμηση δομών που εξαιτίας τους υπάρχει εισροή στην ελληνική κοινωνία μεγάλου χρηματικού ποσού επιδοτούμενου άνω του 80% από την Ε.Ε. είναι ακατανόητη. 4. Το ΥΠΕΚΑ προχωρά σε αυτήν την αναστάτωση με πιθανή συνέπεια μίας πολύ μεγάλης οικονομικής ζημιάς της χώρας με το αιτιολογικό αδυναμιών που αφορούν το ίδιο και όχι τους εποπτευόμενους από αυτό Φορείς.: Α) Τι εμπόδιζε μέχρι τώρα το ΥΠΕΚΑ να εντάξει τις υπόλοιπες περιοχές του δικτύου Natura 2000 στις περιοχές που διαχειρίζονταν οι αντίστοιχοι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων περιοχών. Β) Τι εμπόδιζε μέχρι τώρα την έκδοση των Π.Δ. για τις προστατευόμενες περιοχές και τη θεσμοθέτηση των σοβαρών αρμοδιοτήτων της επόπτευσης και φύλαξης που ασκούν οι Φορείς. 5. Πως πιστεύουν οι καθ΄ ύλην αρμόδιοι για την προστασία του Περιβάλλοντος στο ΥΠΕΚΑ ότι μπορεί γρήγορα, αποτελεσματικά και προπάντων ορθολογικά να προστατεύονται περιοχές που υπάγονται σε πάνω από μία λεκάνη απορροής, που απλώνονται σε τεράστιες γεωγραφικές εκτάσεις. Είναι δυνατόν να παίρνουν σοβαρές αποφάσεις γι αυτές (καταγγελίες, απορρόφηση κονδυλίων, κ.λ.π.) Δ.Σ ή Επιτροπές, στις οποίες θα συμμετέχουν μέλη τοπικής κοινωνίας και θα αποφασίζουν για μία τεράστια ποικιλία οικοσυστημάτων για τα περισσότερα από τα οποία εκ των πραγμάτων θα υπάρχει σοβαρή έλλειψη επαφής και εμπειρικής γνώσεις. Είναι φανερό ότι το σχεδιαζόμενο μόρφωμα δεν μπορεί να αποτελεί όχι προστασία ούτε καν πρωτογενή έλεγχο της περιοχής αρμοδιοτήτων της κάθε νέας μονάδας. 6 Επίσης, δεν γίνεται κατανοητό γιατί για τους υπαλλήλους των Φορέων των προστατευόμενων περιοχών να μην ισχύει και για γι αυτούς η δυνατότητα παράτασης των συμβάσεων έως ότου υπάρχει η χρηματοδότηση του έργου, όπως ακριβώς μνημονεύεται στο άρθρο 3 του νομοσχεδίου για τους αντίστοιχους υπαλλήλους με συμβάσεις ιδιωτικού διακαίου ορισμένου χρόνου του Ταμείου Διαχείρισης Πιστώσεων Εκτέλεσης Αρχαιολογικών Έργων. 7. Πιστεύει πράγματι το ΥΠΕΚΑ ότι οι εντασσόμενοι Φορείς σε υφιστάμενες Υπηρεσίες της Περιφερειακής Διοίκησης ή Αποκεντρωμένης Διοίκησης θα μπορέσουν απρόσκοπτα να λειτουργήσουν άμεσα και να απορροφήσουν κονδύλια για τα οποία οι Υπηρεσίες υποδοχής μέχρι σήμερα δεν είχαν καμία αρμοδιότητα. 8. Επειδή ακριβώς τα Δ.Σ. ήταν άμισθα και δεν επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς λειτουργίας των Φορέων, πόσο μάλλον τον κρατικό προϋπολογισμό και αποτελούνταν από ειδικούς επιστήμονες και από εκπροσώπους κοινωνικών φορέων της συγκεκριμένης προστατευόμενης περιοχής θεωρούμε, ότι δεν υπάρχει λόγος αναστάτωσης της δομής και λειτουργίας των Φορέων Προστασίας. Αντί αυτού το ΥΠΕΚΑ να δώσει βαρύτητα στην ολοκλήρωση των δεσμεύσεων που έχει απέναντι τους και απέναντι σε Διεθνείς Οργανισμούς για την έκδοση των σχετικών Π.Δ. και την ένταξη των υπολοίπων περιοχών Natura στις περιοχές αρμοδιοτήτων των Φορέων. 9. Ο συγκεκριμένος Φορέας Διαχείρισης λιμνών Κορώνειας – Βόλβης, εξαιτίας της διεθνούς σπουδαιότητας του προστατευόμενου αντικειμένου που είναι οι λίμνες Κορώνεια και Βόλβη που ειδικά για την Κορώνεια η χώρα βρίσκεται σε κίνδυνο επιβολής προστίμων για την κατάσταση της, είναι σε επιτήρηση από διεθνείς οργανισμούς,. Η δομή και λειτουργία του Φορέα θα έπρεπε να προσεχθεί, όπως και άλλων Φορέων που έχουν προστατευόμενες περιοχές με ανοικτά ζητήματα τήρησης των διεθνών δεσμεύσεων και βρίσκονται σε πολύ λεπτές ισορροπίες. Δύσκολα μπορεί να γεφυρωθεί η μεγάλη οικολογική διαφορά που εντοπίζεται στην βασική φυσιογνωμία και λειτουργία του οικοσυστήματος των δύο φυσικών λιμών και μίας τεχνητής φραγμαλίμνης και ενός δέλτα ποταμού (συγχωνεύεται με Κερκίνη και Δέλτα Αξιού), από τους Εθελοντές Επιστήμονες και εκπροσώπους κοινωνικών Φορέων, σε συνδυασμό με την τεράστια απόσταση και έκταση. Επίσης, ο Φορέας έχει αναπτύξει μία σημαντική δράση, έχει κατακτήσει ένα υψηλό επίπεδο στο στελεχιακό δυναμικό (αριθμό και επιστημονική εξειδίκευση), στις κινητές και ακίνητες υποδομές του. Είναι πρώτος μεταξύ των 29 για το ποσοστό απορρόφησης από την Ε.Ε. και την ολοκλήρωση δράσεων και ενεργειών προστασίας της προστατευόμενης περιοχής. Έχει καταφέρει σε σύντομο χρονικό διάστημα να γίνει κοινωνικά αποδεκτός και ο κύριος παράγοντας της περιοχής για τον έλεγχο της ποιότητας του περιβάλλοντος του Εθνικού Πάρκου Κορώνειας – Βόλβης και Μακεδονικών Τεμπών. 10. Τέλος, στα πάντα που γύρω καταρρέουν ας κρατήσουμε το περιβάλλον όρθιο μιας και δεν μας κοστίζει οικονομικά τώρα σχεδόν τίποτα, ενώ θα το πληρώσουμε στο μέλλον πολλαπλά και ποικιλοτρόπως. Αξίζει να δοθεί μία ευκαιρία στους Φορείς των προστατευόμενων περιοχών και κυρίως στους κατοίκους και στο περιβάλλον των προστατευόμενων περιοχών.