Αρχική Καταργηση ΟργανισμωνΆρθρο 09: Ένταξη του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου «Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών» (Ε.Κ.Κ.Ε.) στο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου «Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών» (Ε.Ι.Ε.)Σχόλιο του χρήστη Διονύσης Μπαλούρδος | 6 Οκτωβρίου 2012, 12:22
Το ΕΚΚΕ είναι ένας φορέας που δυναμικά δραστηριοποιείται σε εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές στον τομέα της μεταναστευτικής πολιτικής, της φτώχειας και των κοινωνικών διακρίσεων και σε πολλούς άλλους τομείς κοινωνικής πολιτικής όπου μάλιστα έχει και συμβουλευτικό έργο στην Πολιτεία. Είναι το όχημα και το σκαλοπάτι που πέρασαν πολλοί διακεκριμένοι καθηγητές της χώρας μας και του εξωτερικού- οι οποίοι ήταν συνάδελφοι, συνοδοιπόροι και φίλοι. Όπως φίλοι και συμπαραστάτες ήταν και αρκετοί από τους πολιτικούς, που από αντιπολίτευση, ορισμένοι τώρα έχουν συγκυβερνητικό ρόλο και λόγο. Σε σχέση με την επιλογή του ΕΚΚΕ να είναι στη λίστα με τους πρώτους φορείς που θίγονται, επισημαίνονται τα ακόλουθα ερωτήματα. 1. Τι κερδίζει η πολιτεία; Τι προβλήματα επιλύονται; Τι θα μπορούσε να κερδίσει η πολιτεία και υπάρχει εναλλακτική λύση; Στο πρώτο σκέλος του ερωτήματος η απάντηση είναι απλή καθώς το κέρδος είναι περίπου μηδενικό. Στο δεύτερο ερώτημα η απάντηση είναι ακόμα πιο απλή. Όπως δεν υπάρχει ένα επιχειρησικό σχέδιο, ένας στοιχειώδης προγραμματισμός και μία μονάδα ευθύνης η οποία να μπορούσε να αναπτύξει διάλογο και σοβαρή επιχειρηματολογία, δεν υπάρχει και ουσιαστική εκτίμηση του άμεσου κόστους και της οφέλειας από την επικείμενη συγχώνευση. Σε κάθε περίπτωση, κατά την άποψή μου πρόκειται για μία εκ των άνω επιβαλλόμενη συνένωση και επιβεβλημένη διοικητική πράξη, χωρίς προεργασία και στοιχειώδη σχεδιασμό. Δημιουργεί σοβαρά και μάλλον δυσεπίλυτα θεσμικά και οικονομικά προβλήματα και εργασιακή ανασφάλεια. Ενδεχόμενη ενσωμάτωση του ΕΚΚΕ στο ΕΙΕ θα είχε νόημα μόνο αν γινόταν στο πλαίσιο διαλόγου μεταξύ εργαζομένων αλλά και διοικήσεων, ωρίμανσης, αμοιβαίας αποδοχής και ουσιώδους σχεδιασμού στα πλαίσια της Β’ φάσης αναδιάρθρωσης του χώρου της έρευνας. Στο πλαίσιο αυτό, με γνώμοντα την αναμφισβήτητη αντισυνταγματικότητα του άρθρου 9 του υπό διαβούλευση Σχεδίου Νόμου περί κατάργησης – συγχώνευσης φορέων του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, δεν φαίνεται να επιλύεται απολύτως κανένα πρόβλημα με τον κατακερματισμό του ερευνητικού ιστού. Άποψή μας είναι το άρθρο 09 είναι πρόχειρο, θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα και σε αυτή τη φάση είναι σκόπιμο να αποσυρθεί. Αντίθετα, η πολιτεία θα μπορούσε να έχει πολλαπλό όφελος αν ενίσχυε, συντονιζε και συστηματικοποιοούσε το συμβουλευτικό έργο του ΕΚΚΕ α) σε επιμέρους Υπουργεία και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και β) στη συνεργασία με τα τριτοβάθμια Ιδρύματα και άλλα ερευνητικά κέντρα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έτσι με δεδομένο ότι εκρεμμεί η Β’ φάση αναδιάρθρωσης στο χώρο της έρευνας, άμεσα συναρτώμενη με την κατάρτιση εθνικού σχεδίου και θέσπιση νέου αντίστοιχα νόμου, το ΕΚΚΕ θα μπορούσε α) να ενταχθεί στη φάση αυτή και β) με δεδομένες τις αξιόλογες υποψηφιότητες από την πανεπιστημιακή κοινότητα θα μπορούσε να προχωρήσει άμεσα στην εκλογή Προέδου, η οποία έχει προκηρυχθεί για δεύτερη φορά καθώς δεν έγινε επιλογή υποψηφίου στην πρώτη προκύρηξη, και να εισέλθει στη φάση αυτή χωρίς αυτή την εκκρεμότητα. Η πρώτη φάση αναδιάρθρωσης έφερε τη συνένωση των τριών Ινστιτούτων του ΕΚΚΕ και εκκρεμεί η δεύτερη φάση αναδιάρθρωσης μεταξύ ΕΚ. Τίθενται τα εξής ερώτημα στην πολιτεία και στην αρμόδια Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας: Γιατί αυτή η προχειρότητα και η βιασύνη; Ποιός ο στόχος και ποια η στρατηγική σας για την ερευνητική κοινότητα; Ποιός ο διάλογος και ο σεβασμός σε θεσμούς, σε εργαζόμενους, σε διακεκριμένους πανεπιστημιακούς καθηγητές τους οποίους καλέσατε να υποβάλλουν υποψηφιότητα για την θέση του Επιστημονικού Διευθυντή του φορέα; Ποια η πρόβλεψη χρηματοδότησης; Γιατί αλλοιώνεται ο ακαδημαϊκός χαρακτήρας δημόσιων ερευνητικών δομών της χώρας και ποιο το όφελος με τη μεταχείρισή τους ως υπηρεσίες και οργανικές μονάδες; Έχει υπάρξει η κατάλληλη προεργασία, έχει διαμορφωθεί το κλίμα και ο κατάλληλος μηχανισμός στην αγορά που θα είχαν όφελος από την αλλοίωση αυτή; 2. Με τι δικαιολογία προωθείται η άρση της συνταγματικά κατοχυρωμένης μονιμότητας του υπηρετούντος προσωπικού στο ΕΚΚΕ (άρθρο 103 του Συντάγματος), καθώς προβλέπεται μετατροπή της σχέσης εργασίας του μόνιμου προσωπικού σε σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (παράγραφος 3 του άρθρου 9 για το μόνιμο προσωπικό); Το ερώτημα αυτό θα μπορούσε να απαντηθεί από πολλούς νομικούς της χώρας. Έχει ωστόσο και τα εξής υποερωτήματα τα οποία μας προβληματίζουν: Πρόκειται για έναν πιλότο για περαιτέρω συγχωνεύσεις; Θα επεκταθεί και σε άλλους φορείς (π.χ. ΑΕΙ και ΤΕΙ) της χώρας; 3. Ποιά η σκοπιμότητα του νομοθέτη της προβλεπόμενης ‘ενισχυμένης’ παρουσίας εκπροσώπων από το ΕΚΚΕ στο νέο φορέα; Είναι στα πλαίσια αντισταθμιστικής λογικής του κατασκευαστή του Σχεδίου Νόμου ο οποίος δείχνει ‘ευαισθησία’, όταν δεν διστάζει να παραβιάσει το σύνταγμα, να θίξει εργασιακά δικαιώματα και άρση μονιμότητας των εργαζομένων; Ούτως ή άλλως δεν αλλοιώνεται η δεδομένη πλειοψηφία των μελών του νέου ΔΣ προς όφελος του ΕΚΚΕ. Το ΕΚΚΕ χάνει τη νομική του υπόσταση ως ΝΠΔΔ, υποβιβάζεται και χάνει την αυτοτέλειά ως ανεξάρτητος φορέας κοινωνικής έρευνας. Αντισταθμίζεται πράγματι αυτό με την παραβίαση της αναλογικής εκπροσώπησης στη σύνθεση του νέου ΔΣ; Μήπως σήμερα σε συνθήκες κρίσης της χώρας, κύρια θα έπρεπε να μας προβληματίσει και να δοθεί ιδιαίτερο βάρος στην πραγματική ενίσχυση και στη προστασία του δημόσιου χαρακτήρα και της αυτοδυναμίας της κοινωνικής έρευνας; Συνολικά τι μπορεί να διασωθεί; 1. Η εσπευσμένη συγχώνευση, πριν την αξιολόγηση και ο οποιοσδήποτε ανορθολογικός ανασχεδιασμός, δεν μπορεί να συντελεστεί με επιτυχία με πράξεις «διοικητικού χαρακτήρα», δίχως διάλογο, μία από ‘κάτω προς τα πάνω’ συζήτηση και επιχειρησιακό σχέδιο ή έστω καποια τεχνοοικονομική μελέτη. 2. Οι οποιεδήποτε ενέργειες να μεταφερθούν στη Β’ φάση αναδιάρθρωσης στο χώρο της έρευνας και να αποσυρθούν οι οποιεσδήποτε αντισυνταγματικές προτάσεις όπως το άρθρο 9 του νομοσχεδίου το οποίο πρέπει να αποσυρθεί. 3. Το ζήτημα της εξέλιξης του ΕΚΚΕ να ενταχθεί στο γενικότερο πλαίσιο πιθανού ανασχεδιασμού του ερευνητικού χώρου και να προωθηθεί άμεσα η διαδικασία εκλογής προέδρου του ΕΚΚΕ.