Αρχική Καταργηση ΟργανισμωνΆρθρο 09: Ένταξη του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου «Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών» (Ε.Κ.Κ.Ε.) στο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου «Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών» (Ε.Ι.Ε.)Σχόλιο του χρήστη Δρ. Νικόλαος Πετρόπουλος | 6 Οκτωβρίου 2012, 13:38
κ. Υπουργέ, Ανέκαθεν πίστευα ότι το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών θα έπρεπε να είναι ένας δημόσιος ερευνητικός φορέας που να συστεγάζει όλες τις επιστήμες ("Φυσικές", "Ανθρωπιστικές" και "Κοινωνικές") και συνακόλουθα όλα τα ερευνητικά κέντρα, περιλεμβανομένων το Ε.Κ.Ε.Φ.Ε (Δημοκριτος), το Εθνικό Αστεροσκοπείο, το Ελληνικό Κεντρο Θαλάσσιων Ερευνων (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.), το Εθνικό Αστεροσκοπείο, την Ακαδημία Αδηθνών (14 κέντρα), το ΚΕΠΕ κτλ., με τα σχετικά τους Ινστιτούτα. Στη λίστα αυτή, δεν είναι μονο το ΕΙΕ που έχει μια "διεπιστημονική" διάρθρωση αλλά και η Ακαδημία Αθηνών. Φυσικά, σε μια ορθολογική αναδιάρθρωση της έρευνας, θα γίνονταν μια ανακατανομή των επιμέλους μονάδων κάτω από την ομπρέλλα των "Φυσικών" (π.χ. φυσική, χημεία, βιολογία, αστρονομία,μαθηματικά κτλ.), "ανθρωπιστικών" (ιστορία, γλώσσα, λογοτεχνία, αρχαιλογια κτλ.) και "κοινωνικών' (π.χ. κοινωνιολογία,ανθρωπλογιία, ψυχολογία, πολιτική, οικονομια κτλ.) επιστημών και θα δημιουργούνταν τα κέντρα "φυσικών", "ανθρωπιστικών" και "Κοινωνικών Επιστημών". Φυσικά, τα παραπάνω δεν επιτυγχάνεται με το παρόν σχέδιο νόμου. Αντιθέτως γίνεται μια επιλεκτική συγχώνευση μεταξύ του "Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών" και του "Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών". Αναρωτιέται κανείς γιατί συγχωνεύεται το ΕΙΕ με το ΕΚΚΕ και όχι με τα άλλα Κέντρα που αναφερονται ενδεικτικά παραπάνω; Εκτός αυτού το ΕΚΚΕ υποβαθμίζεται σε "Ινστιτούτο", με συνακόλουθη συρρικνωση του προϋολογισμού του και υποβάθμιση της σύγχρονής κοινωνικής έρευνας στη χώρα μας. Ως πρώην μέλος του Δ.Σ. του ΕΚΚΕ κατά τη δεκαετία του 1980 και ως πιστός παρατηρητής της μεταγενέστερης εξελίξής του, θα ήθελα να υπεθνθυμίσω στους νομοθέτες οτι το ΕΚΚΕ έχει πραγματοποιήσει - και συνεχίζει να πραγματοποιεί - αξιολόγες, συστηματικές και σε βάθος εμπειρικές έρευνες στους τομείς της υγείας, της φτώχειας, της δημογροαφίας, της μετανάστευσης, της οικογένειας, των διαφυλικών σχέσεων, της πολιτικής συμπεριφοράς κτλ. Σε μια εποχή που η χώρα μας διανύει μια "οικονομική" και συνάμα "κοινωνικη κριση", σε μια εποχή που η κοινωνικη έρευνα είναι ζωτικής σημασίας για τη τεκμηριωμένη διαμορφωση της κοινωνικής πολιτικής, θεωρώ οτι η σχετική επιλεκτική συγχώνευση των δύο φορέων και η υποβάθμιση του ΕΚΚΕ σε Ινστιτούτο αποτελούν μια οπισθρόμηση, μια ουσιαστική συρρίκνωση της κοινωνικής έρευνας και συνεπώς μια σημαντική απώλεια για τη χώρα μας. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να επισημάνω ότι ούτε η δικτατορία (1967-74) δεν τόλμησε να καταργήσει το ΕΚΚΕ. Ταυτοχρονα,η μετονομασία των δύο φορέων του Ε.Ι.Ε.και του ΕΚΚΕ σε ΕΙΕ-Κέντρο Θετικών, Ιστορικών και Κοινωνικών Ερευνών" και σε "Ινστιτούτο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών", συνιστά σοβαρό οργανωτικό λάθος για τους παρακάτω λόγους: -Οι επωνυμιες αυτές έχουν καθιερωθεί και καταξιωθεί διεθνώς. Η αλλαγή τους θα προκαλούσε σύγχυση στη διεθνή επιστημονική κοινότητα και στη βιβλιογραφία, πέρα απο το κόστος της αναποσαρμογής. Η μετονομασίες παραπέμπουν επίσης στον "Καλικράτη", όπου πρόεκυψαν "ενιαίοι δήμοι"με πολυσύνθετες ονομασίες. -Ο προσδιορισμός του αντικειμένου του ΕΙΕ σε "Κέντρο Θετικών, Ιστορικών και Κοινωνικών Ερευνών", εκτός του ότι υποβαθμίζει το "Ϊδρυμα" σε "Κέντρο" προκειμένου να δικαιολογήσει την μετατροπή του ΕΚΚΕ σε Ινστιτούτο, περιορίζει το δυνητικά ευρύτερο αντικείμενο του Ε.Ι.Ε. και τις προοπτικές του, -Η μετονομασία του ΕΚΚΕ σε "Ινστιτούτο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών" εκτός του ότι αποτελεί μια οργανωτική ανακολουθία (το ινσιτούτο είναι υπο-μονάδα ενός κέντρου) εγκυμονεί κινδύνους για την αρμονική συνύπαρξη των ερευνητών που προέρχονται από τους δύο φορεις - κίνδυνοι που αφορούν την εκπροσώπηση στο Δ.Σ. και έχουν επαρκώς επισημαντεί από άλλους σχολιαστές Με δεδομένες τις συηνέπειες που θα προκύψουν από την επιλεκτική συγχένευση και από την υποβάθμιση του ΕΚΚΕ, αμφιβάλλω αν θα προκύψουν σημαντικέςοικονομίες κλίμακας. Άλλωστε η συστηματική κοινωνική έρευνα ειναι ένα δημοσιο αγαθό, ενας σημαντικός συντελεστής στην κοινωνική μας αυτογνωσία και στη διαμορφωση της κοινωνικής πολιτικης και δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με καθαρά οικονομιστικά και λογιστικά κριτήρια. Προτεινω την απόσυρση του σχετικού άρθρου (09) έως ότου οι νομοθέτες μας επανέλθουν με μια ορθολογικότερη και ενδεχομένως οικονομικότερη πρόταση για αναδιορθρωση της έρευνας στη χώρα μας. Προκαλεί εντύπωση το οτι η προτάση νόμου αφορά την αναδιάρθωση "ερευνητικών κέντρων", χωρίς να συνοδεύεται από μια τεκμηριωμένη εισηγητίκή έκθεση! Με τιμή, Νίκος Πετρόπουλος Κοινωνιολόγος