Οι Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές ως καινοφανείς θεσμικοί μηχανισμοί δημιουργούνται από την ίδια την κρατική εξουσία και δεν υπάγονται όμως στον πολιτικό έλεγχο και διατηρούν ρυθμιστικό ρόλο στα πλαίσια της παρέμβασης του Κράτους στην Κοινωνία.
Σχετικά με την υπό σύσταση Αρχή υφίσταται τα κάτωθι σημεία προβληματισμού
Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι γιατί να ανατεθεί σε μια Ανεξάρτητη Αρχή, με αυτοτελή διοικητική υποδομή και προϋπολογισμό, ο διοικητικός έλεγχος και ο συντονισμός της ελεγκτικής δράσης όλων των ελεγκτικών υπηρεσιών της χώρας;
Δοθέντος του γεγονότος ότι προσφάτως ιδρύθηκε νέος θεσμός για τον Συντονισμό της Ελεγκτικής Δράσης εντός της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης αυτός του Εθνικού Συντονιστή κατά της Διαφθοράς, ο οποίος υπάγεται ιεραρχικά απευθείας στην Γενική Γραμματεία της Κυβερνήσεως.
Προβληματίζει το πώς θα μπορέσει να συνυπάρξουν δύο όργανα συντονισμού της ελεγκτικής δράσης το ένα αυτό του «Εθνικού Συντονιστή κατά της Διαφθοράς» με αυξημένες αρμοδιότητες που θα λειτουργεί μέσα στα πλαίσια της εκτελεστικής λειτουργίας του κρατικού μηχανισμού και το άλλο αυτό της νέας Α.Δ.Α. «Αρχή Επιθεώρησης – Ελέγχου της Δημόσιας Διοίκησης» με όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που μπορεί να έχει σαν Ανεξάρτητη Αρχή.
Το δεύτερο ερώτημα, αφορά στην θεσμοθέτηση της Νέας Αρχής.
Η Ανεξάρτητη Αρχή «Επιθεώρησης – Ελέγχου της Δημόσιας Διοίκησης» επιχειρείται να θεσμοθετηθεί με πρωτοφανή νομοθετική μηχανική για τα ελληνικά χρόνια και θα αποτελέσει ακόμη μια παγκόσμια νομική καινοτομία.
Στην Ελληνική Έννομη τάξη, οι Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές έχουν θεσμοθετηθεί είτε Συνταγματικά είτε με εξειδικευμένους νόμους. Η επίμαχη – υπό ψήφιση Ανεξάρτητη Αρχή επιχειρείτε να θεσμοθετηθεί σαν πρόσθετη τροπολογία σε ένα νομοσχέδιο ευρύτερου περιεχομένου, αυτού της «Οργάνωσης της Δημόσιας Διοίκησης».
Το τρίτο ερώτημα, αφορά στη επικάλυψη αρμοδιοτήτων της Νέας Αρχής με τον Συνήγορο του Πολίτη και τον Εθνικό Συντονιστή κατά της Διαφθοράς
Όσον αφορά τον εντοπισμό των φαινόμενων διαφθοράς, μη τήρησης της νομιμότητας, κακοδιοίκησης, αδιαφανών διαδικασιών, αναποτελεσματικότητας, χαμηλής παραγωγικότητας και ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών που είναι μια από τις αποστολές της Νέας Αρχής, διαπιστώνουμε ότι είναι παράλληλα και υποσύνολο της αποστολή της Συνταγματικά κατοχυρωμένης Ανεξάρτητης Αρχής «Συνήγορος του Πολίτη».
Όσον αφορά τον συντονισμό της ελεγκτικής δράσης όλων των ελεγκτικών σωμάτων από την υπό ίδρυση Ανεξάρτητη Αρχή, πρόκειται, ολοφάνερα για επικάλυψη με τις αρμοδιότητες του Εθνικού Συντονιστή κατά της Διαφθοράς.
Επίσης, εκ του συστατικού νόμου των περισσοτέρων Ανεξαρτήτων Διοικητικών Αρχών, τους δίδεται η δυνατότητα να αιτούνται την αρωγή όλων των κρατικών οργάνων ανάμεσα σε αυτούς και των ελεγκτικών σωμάτων της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης. Αν τελικά η κυβέρνηση προχωρήσει στην θεσμοθέτηση μια νέας Ανεξάρτητης Αρχής με αντικείμενο την ελεγκτική δράση στις υπόλοιπες υπηρεσίες του κράτους, θα δημιουργηθεί παγκόσμια διοικητική πρωτοτυπία και ελεγκτικό φαινόμενο της διοικητικής πρακτικής «μια ανεξάρτητη διοικητική αρχή» να ζητάει αν χρειαστεί την συνδρομή μιας άλλης ανεξάρτητης αρχής.
Άλλωστε εκ των ανωτέρω επικαλύψεων αρμοδιοτήτων κινδυνεύει να εκφυλιστεί τόσο ο νεοσύστατος θεσμός του Εθνικού Συντονιστή κατά της διαφθοράς αλλά και επικίνδυνη εμπλοκή με τον Συνήγορο του Πολίτη που απολαμβάνει την εύνοια και την καταξίωση της κοινής γνώμης.
Το τέταρτο ερώτημα αφορά στα χαρακτηριστικά της διαφθοράς στην Ελλάδα
Είναι γνωστά τα πορίσματα Διεθνών Οργανισμών όπως ο Transparency International για το μέγεθος της διαφθοράς στην χώρα μας. Η τάση για παθητική και ενεργητική δωροδοκία τείνει να γίνει κοινωνικό πρότυπο. Δεν νομίζω ότι το ζήτημα της καταπολέμησης της διαφθοράς μπορεί να αντιμετωπιστεί από την Αθήνα ή από την Θεσσαλονίκη. Οι Διοικητικές Μονάδες του ΣΕΕΔΔ στην Περιφέρεια θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες και δεν πρέπει να τις πετάξετε στον καιάδα.
Το πέμπτο ερώτημα αφορά στην μέχρι τώρα λειτουργία του Γενικού Επιθεωρητή Δημοσίας Διοίκησης (ΓΕΔΔ)
Ποτέ δεν εκφράστηκαν από το αρμόδιο όργανο της Ελληνικής πολιτείας «Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας» της Βουλής αρνητικά σχόλια για την αποτελεσματικότητα, και την λειτουργία του ΓΕΔΔ. Είναι θεσμός με δεκαετή πετυχημένη παρουσία που απολαμβάνει την αναγνώριση, συμπάθεια και εκτίμηση της κοινής γνώμης, του ακαδημαϊκού κόσμου και των εκπροσώπων του Ελληνικού Λαού. Θα έπρεπε κατά την ταπεινή μου γνώμη πριν κατατεθεί για ψήφιση το παρόν κείμενο πρότασης νόμου να γίνει παρουσίαση και συζήτηση στην αρμόδια «Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας» στην Βουλή των Ελλήνων.
Οι Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές ως καινοφανείς θεσμικοί μηχανισμοί δημιουργούνται από την ίδια την κρατική εξουσία και δεν υπάγονται όμως στον πολιτικό έλεγχο και διατηρούν ρυθμιστικό ρόλο στα πλαίσια της παρέμβασης του Κράτους στην Κοινωνία. Σχετικά με την υπό σύσταση Αρχή υφίσταται τα κάτωθι σημεία προβληματισμού Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι γιατί να ανατεθεί σε μια Ανεξάρτητη Αρχή, με αυτοτελή διοικητική υποδομή και προϋπολογισμό, ο διοικητικός έλεγχος και ο συντονισμός της ελεγκτικής δράσης όλων των ελεγκτικών υπηρεσιών της χώρας; Δοθέντος του γεγονότος ότι προσφάτως ιδρύθηκε νέος θεσμός για τον Συντονισμό της Ελεγκτικής Δράσης εντός της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης αυτός του Εθνικού Συντονιστή κατά της Διαφθοράς, ο οποίος υπάγεται ιεραρχικά απευθείας στην Γενική Γραμματεία της Κυβερνήσεως. Προβληματίζει το πώς θα μπορέσει να συνυπάρξουν δύο όργανα συντονισμού της ελεγκτικής δράσης το ένα αυτό του «Εθνικού Συντονιστή κατά της Διαφθοράς» με αυξημένες αρμοδιότητες που θα λειτουργεί μέσα στα πλαίσια της εκτελεστικής λειτουργίας του κρατικού μηχανισμού και το άλλο αυτό της νέας Α.Δ.Α. «Αρχή Επιθεώρησης – Ελέγχου της Δημόσιας Διοίκησης» με όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που μπορεί να έχει σαν Ανεξάρτητη Αρχή. Το δεύτερο ερώτημα, αφορά στην θεσμοθέτηση της Νέας Αρχής. Η Ανεξάρτητη Αρχή «Επιθεώρησης – Ελέγχου της Δημόσιας Διοίκησης» επιχειρείται να θεσμοθετηθεί με πρωτοφανή νομοθετική μηχανική για τα ελληνικά χρόνια και θα αποτελέσει ακόμη μια παγκόσμια νομική καινοτομία. Στην Ελληνική Έννομη τάξη, οι Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές έχουν θεσμοθετηθεί είτε Συνταγματικά είτε με εξειδικευμένους νόμους. Η επίμαχη – υπό ψήφιση Ανεξάρτητη Αρχή επιχειρείτε να θεσμοθετηθεί σαν πρόσθετη τροπολογία σε ένα νομοσχέδιο ευρύτερου περιεχομένου, αυτού της «Οργάνωσης της Δημόσιας Διοίκησης». Το τρίτο ερώτημα, αφορά στη επικάλυψη αρμοδιοτήτων της Νέας Αρχής με τον Συνήγορο του Πολίτη και τον Εθνικό Συντονιστή κατά της Διαφθοράς Όσον αφορά τον εντοπισμό των φαινόμενων διαφθοράς, μη τήρησης της νομιμότητας, κακοδιοίκησης, αδιαφανών διαδικασιών, αναποτελεσματικότητας, χαμηλής παραγωγικότητας και ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών που είναι μια από τις αποστολές της Νέας Αρχής, διαπιστώνουμε ότι είναι παράλληλα και υποσύνολο της αποστολή της Συνταγματικά κατοχυρωμένης Ανεξάρτητης Αρχής «Συνήγορος του Πολίτη». Όσον αφορά τον συντονισμό της ελεγκτικής δράσης όλων των ελεγκτικών σωμάτων από την υπό ίδρυση Ανεξάρτητη Αρχή, πρόκειται, ολοφάνερα για επικάλυψη με τις αρμοδιότητες του Εθνικού Συντονιστή κατά της Διαφθοράς. Επίσης, εκ του συστατικού νόμου των περισσοτέρων Ανεξαρτήτων Διοικητικών Αρχών, τους δίδεται η δυνατότητα να αιτούνται την αρωγή όλων των κρατικών οργάνων ανάμεσα σε αυτούς και των ελεγκτικών σωμάτων της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης. Αν τελικά η κυβέρνηση προχωρήσει στην θεσμοθέτηση μια νέας Ανεξάρτητης Αρχής με αντικείμενο την ελεγκτική δράση στις υπόλοιπες υπηρεσίες του κράτους, θα δημιουργηθεί παγκόσμια διοικητική πρωτοτυπία και ελεγκτικό φαινόμενο της διοικητικής πρακτικής «μια ανεξάρτητη διοικητική αρχή» να ζητάει αν χρειαστεί την συνδρομή μιας άλλης ανεξάρτητης αρχής. Άλλωστε εκ των ανωτέρω επικαλύψεων αρμοδιοτήτων κινδυνεύει να εκφυλιστεί τόσο ο νεοσύστατος θεσμός του Εθνικού Συντονιστή κατά της διαφθοράς αλλά και επικίνδυνη εμπλοκή με τον Συνήγορο του Πολίτη που απολαμβάνει την εύνοια και την καταξίωση της κοινής γνώμης. Το τέταρτο ερώτημα αφορά στα χαρακτηριστικά της διαφθοράς στην Ελλάδα Είναι γνωστά τα πορίσματα Διεθνών Οργανισμών όπως ο Transparency International για το μέγεθος της διαφθοράς στην χώρα μας. Η τάση για παθητική και ενεργητική δωροδοκία τείνει να γίνει κοινωνικό πρότυπο. Δεν νομίζω ότι το ζήτημα της καταπολέμησης της διαφθοράς μπορεί να αντιμετωπιστεί από την Αθήνα ή από την Θεσσαλονίκη. Οι Διοικητικές Μονάδες του ΣΕΕΔΔ στην Περιφέρεια θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες και δεν πρέπει να τις πετάξετε στον καιάδα. Το πέμπτο ερώτημα αφορά στην μέχρι τώρα λειτουργία του Γενικού Επιθεωρητή Δημοσίας Διοίκησης (ΓΕΔΔ) Ποτέ δεν εκφράστηκαν από το αρμόδιο όργανο της Ελληνικής πολιτείας «Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας» της Βουλής αρνητικά σχόλια για την αποτελεσματικότητα, και την λειτουργία του ΓΕΔΔ. Είναι θεσμός με δεκαετή πετυχημένη παρουσία που απολαμβάνει την αναγνώριση, συμπάθεια και εκτίμηση της κοινής γνώμης, του ακαδημαϊκού κόσμου και των εκπροσώπων του Ελληνικού Λαού. Θα έπρεπε κατά την ταπεινή μου γνώμη πριν κατατεθεί για ψήφιση το παρόν κείμενο πρότασης νόμου να γίνει παρουσίαση και συζήτηση στην αρμόδια «Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας» στην Βουλή των Ελλήνων.